برانگیختن نبوغ در کلاس درس

برانگیختن نبوغ در کلاس درس

اسلاید 1: برانگيختن نبوغ در کلاس درس دکتر حسن قاسم زاده

اسلاید 2: واژه ی نبوغواژه ی نبوغ با عملکرد نخبگانِ دارای امتيازات IQ از 130 و بالاتر سر و کار داردشاهکارهای فوق العاده در موسیقی، هنر ، ادبیات، علوم ونيز بالاترین نشانه ی شایستگی بشر در حوزه های دیگر استبا کاربرد اين واژه در مورد انبوهی از افراد عادی، ممکن است آن را کم اهميت تلقی کرده باشيم و به معنی نوعی يادگيری «همه اينشتاين اند» تلقی شود.هدف آن نيست که بگوييم هر کودکی يک اينشتاين استفقط يک اينشتاين وجود داردواژه ی نابغه را در شکل گسترده تر و ژرف تری به کار خواهم بردواژه ی نابغه را به شکلی که دقيقاً با کلمات خلاقيت، پويايي و انرژی، پتانسيل، و شادیِ آموختن مرتبط است، به کار خواهيم یردآن منبع ژرفِی است که فرايند يادگيری را در همه ی کودکان به پيش می راند

اسلاید 3: هر دانش آموزی يک نابغه استمنظور معنای ارزشيابی کمی که در آن فرد باید ضريب هوش بالاتر از 130 درصد داشته باشدو نه ​​به اين مفهوم که هر دانش آموز یک قهرمان، استاد بزرگ شطرنج، دارای مهارت خارق العاده ی هنری، و یا یک هنرمند در سطح جهانی باشدنبوغ نمادی از توانايي بالقوه يک فرد است: همه ی آن چه در سال های اوليه ی رشد در وجود فرد نهفته است ــ با ساير موجودات متفاوت استاین نبوغ ِ فراگيرنده است که نیروی محرک کلِ یادگیری است

اسلاید 4: 12 ويژگی نبوغجهت ارائه ساختاری که مفهوم نبوغ را مفید گرداند، معنای آن به 12 ويژگی اساسی گسترش داده شده است:کنجکاوی، بازیگوشی، تخیل، خلاقیت، اعجاب، عقل، توانايي اختراع، انرژی باشور وشوق، حساسیت، انعطاف پذیری، شوخ طبعی، و شادیاين 12ويژگی نمايش مجموعه ی گسترده ی منتخبی از ويژگی ها ست که به ديد نا مفهوم نبوغ ساختار می بخشداين ويژگی ها از طريق پژوهش های گسترده در علوم اعصاب، انسان شناسی، روان شناسی پرورشی، و ساير منابع، مورد تأييد قرار گرفته اند

اسلاید 5: حس کنجکاویکودکان به طور طبیعی از اولین هفته های زندگی در مورد جهان اطراف شان کنجکاو اندرفتارنا آرام نوزاد در واقع نشانه ی نظام حسی (sensorium) اوست که درگیرِ کاوش تمام عيار جهان استاین کنجکاوی فعال در بالاترین درجه ی آن استبه محض را ه رفتن، حتی زمان سينه خيز رفتن، کودک نو پا، به سمت هر آن چه کنجکاوی وی را بر می اگيزد حرکت می کندهنگامی که صحبت کردن را آغاز می کند، کودک به طور مد ا وم می پرسد « اين چيه مامان»به تد ريج که کودک رشد نموده به سالهای دوره ی ابتدایی رسيد، دانش بیشتری از جهان به دست می آورد:کنجکاوی به سوی سرگرمی ها، مشغوليت های فکری، جمع آوری مجموعه ها ، و ساير علايقی سير می کند که هر هفته تغییر می يابد

اسلاید 6: حس کنجکاویدر نوجوانی، کنجکاوی کودکانه ممکن است تضعیف شده به کنجکاوی هايي مربوط به بزرگترین پرسش های نهفته در مورد:زندگی ، مرگ ، عشق ، نفس ، و حقیقت سوق داده می شودعجيب ترين موضوع این است که اغلب مربیان، کنجکاوی دانش آموز را وقتی بروز می کند نمی بیننددر عوض، ممکن است آن را به عنوان رفتاری «خارج از موضوع،» نامربوط، احمقانه و حتی بی اد بانه تلقی کنندمربيان بايد تشخيص دهند که اين نوع پرسش های بی غرضانه ا ز نبوغ کودکان بروز می کندنيازِ غالباً سيری ناپذير آنان برای آن که هر چيزی در جهان وجود دارد بيا بندمربيان باید این کنجکاوی را به عنوان یک محرک سالم و نه به عنوان یک مانع در عملکرد آرام کلاس درس خود تلقی کنند

اسلاید 7: تـخــیـــل اين تقریبا یک کليشه است که کودکان دارای تخيل هايي روشن اندکودکان در وسط شب به علت رؤیا ها يا کابوس هايشان که آن ها را واقعيات ادراک خود می پندارند، وحشت زده می شونددانشمندان این پديده را «تصویر ذهنی بسيار واضح و روشن (eidetic imagery)» می نامند کودکان و نوجوانان می توانند چشمان خود را ببندند و انواع تصاویر را ببينند: تصويرهای رنگی در حال چرخش، تصاویر کارتونی، ویدئویی

اسلاید 8: تخيل، مثبت يا منفیکودکان و نوجوانان دائما در حال گفتن داستان در ذ هن خود هستندشاید روايت هايي از بازی قهرما نان یا برگرفته از عصر فضایا داستان های عاشقانه ی اين چنينی، موفق يا بازندههمه ی اين تخيل ها شايد در حالی باشد که معـلم مثلاً در حال صحبت کرد ن در مورد معاهده ترکمن چای استمعاهده ترکمن چای در قبال اين تخيل ها رنگ می بازدقدرت تخيل ممکن است با چيزی منفی مربوط شود، به جای آن که مثلاًدرباره ی:شرايط قبول معاهده ی مزبور، خلق کارهای هنری، مسايل مهم زندگی، . . . باشد: می تواند هدايت شود

اسلاید 9: خـلاقیـت واژه ی خلاقیت ارتباط نزدیکی با نبوغ دارد زيرا هر دو واژه معنای ریشه ای «زايش» را دارندکودکان و نوجوانان ، که در زندگی تازه وارد ا ند طبعاً خلاق اندزيرا آنها به وسيله ی طرز فکر های سنتی جامعه،، به اصطلاح شستشوی مغزی نشده انددر نتيجه هميشه تصويرها، واژه ها، و کارهای جديدی تدبير می کنند که لذت بخش و یا الهام بخش استگفته شده که کودکان خردسال نابغه ی زبانی اند زيرا دارای توانايي تدبير عبارت های خلاق اند

اسلاید 10: تـوانايي ابداع و اختراع توانايي ابداع و اختراع نشان از نوعی فعاليت «عملی» است از چیزها و وسايل معمولی استفاده های غالباً عجیب و غریب و خنده داری می کنندواقعاً کار فوق العاده ای است، یک کارتن شیر خالی را به « يک کار واش جغد شکل» در آوردن يا با تکان دادن سر يک تمساح يک مداد تراش ساختن کودکان همواره دارای افکار ديوانه وارند، که ما به احتمال زیاد بدون هيچ نوع احساس اعجاب در مورد ماهيت واقعاً نبوغ گونه آن ها يک سره آن ها را رد می کنيم

اسلاید 11: اعجاباعجاب حيرت طبیعی است که کودکان و نوجوانان درباره جهان اطراف خود دارندتجربه اعجاب مواجهه با اسرار زندگی استبسیاری از ما، در شب به پشت خوابيده به آسمان پرستاره نگريسته با تعجب فکر کرده ايم :«جهان تا کجا ادامه دارد، تعجب می کنم که تا چه مسافتی می رود»« وای! تا چشم کار می کند، ادامه دارد . . . ! » مفهوم بی نهايتدر پس اين اعجاب همچنین چیزی به ویژه ژرف در مورد فرایند یادگیری وجود دارد

اسلاید 12: نقش اعجابآن دسته از تجارب یادگیری که بیشترین تاثیر را بر دانش آموزان دارد اغلب شامل اعجاب یا تقدس است.چنین تجربه هایی تقریبا به طور تصادقی در کلاس درس رخ می دهدهنگامی که یک دانش آموز برای اولین بار با باز شدن يک شکوفه در کلاس درس زیست شناسی برخورد می کندیا یک منشور را با شکستن نور به رنگ های رنگین کمان می بیند اعجاب از اجزای تشکيل دهنده ی نبوغ استکه هم نشان دهنده ی اعماق ذ هن دانش آموزان استو هم فرایند یادگیری را، هر زمان که اتفاق افتد، عمیق تر می کند

اسلاید 13: سَرزندگیواژه های ديگری که می توان برای اين بعدِ نبوغ به کار برد، زنده دلی، خودانگیختگی، یا طراوت و چالاکی استبه نظر می رسد سرزندگی (vitality)به بهترین وجه تصویری از کودکان و نوجوانان باشد نسبت به حواس خود بیدارند، کا ملاً و بلافاصله به محیط واکنش نشان می دهند و به طور فعال در هرلحظه درگيرندسرزندگی واقعاً جرقه ی ضروری نبوغ استانرژی مستقیم نيروی زندگی است و تاثیر مستقیم بر فضا ی کلاس درس به وجود می آورد

اسلاید 14: روبرو شدن با سرزندگیممکن است برخی از معلمان آن را يک «شوک» تلقی کننداین شور و شوق يک کودکِ کودکستانی است که چیز ویژه ای جهت «نمایش و یيان» داردگاهی اوقات معلمان نگران کنترل این سرزندگی در کلاس درس اندبر این باورند که بهترین کلاس درس، یک کلاس درس مطيع است گاهی این سرزندگی ممکن است به هرج و مرج منجر شوداما برای معلمان مهم است نظر نیچه را به یاد داشته باشند: شخص باید در درون اش هرج و مرج وجود داشته باشد تا بتواند به يک ستاره درخشان تبديل شودلحظات واقعا درخشانِ تدریس و یادگیری لحظاتی است که در آن « مـرگ مـی ميـرد» و «سرزندگـی با عظمت حکم می راند».

اسلاید 15: بازیگوشیدر هیچ کجا نبوغ دانش آموزان با وضوح بیشتری از زمانی که در حال بازی اند نشان داده نمی شودهنگامی که کودکان بازی می کنند جهان را اختراع می کنندکودکان و نوجوانانی که به ساخت قلعه ها و تظاهر به پادشاه و ملکه بودن می کنند ساختارهای اجتماعی را درونی سازی کرده، نهضت های تاريخی را منعکس می کنندبازی به کودکان اجازه می دهد نقش های پیچیده اجتماعی را کاوش نموده، برای مشارکت کامل در خانواده و جامعه آماده گردندبازی بالاترین سطح از رشد کودک است : شادی، آزادی، رضايت، آرامش درونی و بیرونی، صلح با جهان به بار می آورد.

اسلاید 16: شـادیاگر نبوغ یک هسته ی اصلی داشته باشد عبارت از تجربه شادی استانگیزه ی بزرگ ترين ذ هن های بشری نه دريافت پول یا حتی جایزه نوبل، که حاصل تجربه ای است که حاکی از شادی استاگر کودکان بتوانند در مورد عاملی که آنان را بر پرشور ترين تجربه ی بازی بر می انگيزد صحبت کنند احتمالا بيشتر از شادی صحبت می کننداز طریق چشم درخشان شان، بدن پرنوسانشان و شوق بی آلايش شان درباره ی شادی صحبت می کنندشادی چیزی اسرارآمیز است که وقتی يک ارتباط جديد حاصل می شود، به يک دستاورد نايل می شويم، يا بر مهارتی تسلط می يابيم از ژرفای درون ما بر می خيزد

اسلاید 17: شـادیشادی را يک کلاس اولی که پس از خواندن اولين داستانش بالا و پايين می جهد بروز می دهدبدون شادی، یادگیری مانند خوردن غذا برای کسی است که نه گرسنه است و نه حس چشايي داردچنين شادی ای را در لبخند درخشان يک کار آفرين می توان مشاهده کرد که شاهد اختراعی است که با زحمت زياد چند هفته گذشته را بر روی آن کار کرده و در نهایت برای اولین بار به نتيجه ی مطلوب رسيده است

اسلاید 18: حساسيت این ويژگیِ نبوغ اشاره به باز فکر بودن باور نکرد نی کودکان نسبت به جهان و جها نیان دارداز اولین روزهای زندگی، مناظر، صداها، بافت ها، بوها، و سلیقه ها به نحوی سیل آسا به نظام حسی کودک وارد می شوندنوزاد به هريک از محرک ها به اشکال تازه و منحصر به فردی واکنش نشان می دهد حساسیت يک مزيت روشن است که تجربه زندگی را با واضح تر کردن آن در بر می گيردحساسیت کودکان و نوجوانان اجازه می دهد تا آنها بیشتر عمیقا تحت تاثیر وقایع تاریخی و کشفیات علمی و ریاضی قرار گيرندهنگامی که عالمانه و با ظرافت به کار گرفته می شود، حساسیت کودکان و نوجوانان می توا ند به عنوان گا می مهم برای یادگیری در بهترین حالت به کار رود

اسلاید 19: حکمت ــ خرد دانش آموزی که بدون چشم بند های پيش داوری و کليشه وار، شگفتی های جهان را به طور مستقیم، همان گونه که هست می بيند،قادر به دسترسی به حکمت و خرد تا بنا کی است که از بزرگتر ها که خرد خود را از سال ها تجربه به دست آورده اند متفاوت است پژوهش های ارزشمندی در جهت آشکار ساختن خرد در کودکان انجام شده است از طريق مستند سازی کشمکش هايشان با فقر و تبعيض و نيز آشکار ساختن طرز فکرشان در باره ی مذهب ، سیاست ، اخلاق و سایر مسائل اساسی مربوط به زندگیعقل واقعی و درک فلسفی در کودکان و نوجوانان وجود دارد و به عنوان یک منبع آموزشی ارزش توجه بيشتر دارد.

اسلاید 20: چگونه نبوغ نابود می شودغالب مربيان اين اصول مبنی بر اين که همه ی دانش آموزان نابغه اند به تمسخر می گيرند:غالب دانش آموزان از رفتار نبوغ آميز، به هر نحوی که نبوغ را تعريف کنيم، فاصله ی زيا دی دارندهشدار مهم: نبوغ پنهان استاگر اين دانش آموزان دردسر ديده و دردسر ساز را وقتی نوزاد يا کودکانی خرد سال بودند، مشاهده کرده بوديمويژگی های نبوغ آنان را شاهد می بوديمبه درجات مختلف، نبوغ درطی دوران رشد، در همه ی افراد سرکوب می گردد.

اسلاید 21: چگونه نبوغ نابود می شودچه اتفاقی برای نبوغ کودکان ما می افتد ؟ چرا تعطیل می شود ـ ازبين می رود؟این سوال را با بررسی سه نهاد که بخش بزرگی از این مسئولیت را برای غرق کردن نبوغ ايفا می کنند پاسخ می دهيم:خانه ، مدرسه ، و رسانه های عمومی مجرمان دیگر: نفوذ همسالان و عوامل مرتبط با رشداگرچه منزل و رسانه های عمومی خارج ا ز نفوذ معلمان کلاس درس انداما برانگيتن نبوغ در دانش آموزان مستلزم درکی پایه ای مربیان از ا ثر قدرتمند اين نها د ها ــ منزل و رسانه های عمومیو چگونگی برخورد با وجود آن ها () در زندگی دانش آموزان به دست آورد

اسلاید 22: نقش خانهزندگی هر فراگيرنده ای در خانه نشان دهنده قدرتمند ترین تجربه یادگیری اوستاولين هفته ها و ماه های زندگی، دوران بسيار مهم و تعيين کننده ای در توانايي يادگيری کودک استرندگی نوابغ و ساير افراد بسيار با کفايت نشان می دهد که يک محيط زندگی برانگيزنده اثر مهمی در دستاوردهای بزرگسالی دارداما شواهد بسياری درباره ی اين که در خانه چه مشکلاتی برای برهم زدن ويژگی های نبوغ آميز کودک وجود دارد، در دست است

اسلاید 23: نقش خانهاختلالات عاطفیپدر و مادر از طريق مشکلات عاطفی، از جمله، بی نظمی غذایی، بیماری، خشم مزمن، اضطراب و افسردگی دچار از دست دادن توانايي زندگی شده اندفقربرخی از خانواده ها فاقد توانایی ايجاد محيط برانگيزنده يادگيری برای کودکان خود هستند، بدون آن که خود در اين مورد مقصر باشند بلکه به دلیل نابرابری اقتصادی و اجتماعیسبک زندگی سریع بسياری از پدر و مادرانی که از منابع کافی مالی و تحصيلات بالايي برخوردارند، به خاطر زندگی پر مشغله ای که دارند زمان زیادی را با کودکان خود نمی گذرانندايدئولوژی های غير منعطففضایی از ترس و نفرت نسبت به کسانی که نظام اعتقادی شان با نظام اعتقادی سر سخت و غير منعطف آن ها متفاوت است

اسلاید 24: چگونه نبوغ را در کلاس درس برانگيزيمممکن است ازموانعی که بر سر راه نبوغ که شرح داده شده ناخشنود باشيداما حتی در مورد مشکل دار ترين و مشکل ترين فراگيرندگان، نبوغ هنوز زنده است ممکن است در زير باری از تحقيرها، ارزيابی های منفی، نمرات و آزمون های پايين، رفتار بزه کارانه، نفرت از خود و نظاير آن مخفی شده باشد اگر مایل به روشن کردن راز پنهان نور نبوغ که در همه دانش آموزان تان نهفته است هستيدابتدا باید به يافتن و روشن کردن جرقه ای که در خودتان وجود دارد مبادرت کنيد

اسلاید 25: نقش مربيان بيش از هر چيز، مربیان باید به ويژگی های نبوغ در زندگی خود بنگرند ويژگی هايي مانند سرزندگی، شوخ طبعی، خلاقیت، اعجاب و ويژگی های بيش تربپرسند کدام يک از اين ويژگی ها، در آن ها شعله ور و کدام طی سال ها غفلت به تاريکی فرو افتاده اندچه بسا مربيان با تجربه که به بحث نه درباره ی ابن سينا، افلاطون، موتزارت، و یا تئوری نسبیت، که در مورد طرح های بازنشستگی داد سخن می دهند!دانش آموزان باید بیش از هر چیز دیگری از مربيان کنجکاوی، بیداری، و سر زندگی نسبت به دنیا را طلب کنند!

اسلاید 26: برانگيختن نبوغ در کلاس درسدکتر توماس آرمستراگدکتر حسن قاسم راده