صفحه 1:
Breen
همایش نو آوری های برنامه درسی در مقط ابتدایی
000000
صفحه 2:
* روش هاى S و محتوى
سرارانه محتوی
* ارزشيابى =
دائش اموز
صفحه 3:
وتاك بر اهلف وت و پزورش به یبای تاکید بر
ees
* فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف حاکمیت مطلق
امتحانات يايانى در تعيين سرنوشت تحصيلى دانش آموزان
00 ل ere Peter ire? bE
فشارهای روانی ناشی از نظام ارزشیابی موجود
صفحه 4:
* تغییر. تاکید از. آرزشيابي پاياني به ارزشيايي تکولدر
© تغيير مقياس ۳ a سر
حد انتظارء نزديك به انتظارء نيازمند تلاش بي بيشتر)
© تنوعبخشي به ابزارهاي جمعآوري اطلاعات
os ل رك
ا ل 0
صفحه 5:
© كارنامه !5 as توصيفي»
ا ۳
CI Sones
ات
صفحه 6:
* استانداردهاي اخلاقي وقانوني
SR NTE IB) SH er IC ۱۳
لس
* استانداردهاي دقت و صحت
صفحه 7:
ری
ابزارهاي چهار اه ار
و
Sea Sey ne Cee ter ern TrTneN
aon اهمزمكل به همه عتاصر برنامه درسي ترجه لمود. خوك بختق تشيير
أن يكي از ۳ تسوا
م عي ته طمنو برقا درسي د طن لشم يارج خم اذان و 38 a
perry در برنامه درسي و Les ERE Oe SEL
Se (et oe Oe ARNE SNE Pr UP SO 1
ob ۳ براى مديريت اجراى آزمايشى طرح استفاده شده واز. سازمان اداري رش ی يرورش توقع ميزود كه
اد ری و حقي رت بر ۳ 2111111111 برخرید
کات 1 zs ايج ماني هار لا
aren رای ام در سوت و بودن با ایجد مادگي هي ارم در Fgh TORS MCSE
صفحه 8:
۱
0
معنن و متيران باديكر شيوء هلي رزيل
2103118
ete erate Lesa)
tees Coe cnn eats ere Tce Seay
ees eerie ne reer mas
۱23 ای armas
ام وف لب مرج بر سیر رمک بای ری مسب رت
ere
هزمتي اجراي رح با رحهاي شاه هچون طرج و بخام وم
زب بان همم درس و ع نی ماب مطمن رها رح
کعرد رف و مات وف كير لكوي ارزشيي
صفحه 9:
با
مسر اي سرب سپ
نل أموز أن نسمت به كسب علم و ذائش و كرهش ela
5 0 eee
9۳ ۳۰۱۵0 98
pee. 0 ل
re eee ep oear rears
۴۳۳ شوش و له ا
en eae
IY سرح NE a a Ti AT eset a ea a a ae bee
el iets dont hth) chal mt nats Sie
۱۱ ee SS عدائى نظرى كاف براى بيين
eae repellent ee در خصرهی موه رت تست
أ ابزارهاي متتو سنجش در روئد أحراي 0
“ميات يثري براي مبانى نظري فراهم شود به ابن معني كه بتوان مفهرم ارزشياى توصيفى را در بستري توريك و نظري تعزيف كر
ان
أموزشهاي لازم درئي أجراي روشهاي تدريس فعال را لرية دا
صفحه 10:
lags هر
ee aie ی
ates aap ا eee ery)
توان توقع رشد همه جائبه شخصيت كودك را داشت .ما اكر صادق باشيم يلاك
آبروي خود را صرف اصلاح برنامه درسي به صورتي سيستماتيك كلم
يزشدن آموزش در مقطع ابتدايى منوط به ابزار ارز:
00 نشان داده است مریگ ابتدایی موفق بر ای
0 رک eel See eC TE SER WEE TT eign re
371( گرفته است. ژآینی ها از سال 200600 با اتخاذ شعار "کم زیاد است"[0] حدو؟
درصد محتوی آموزشي و ساعات آموزش مستفیم را در مدارس ابندابی کاهشی دادند تا فرص
شوق آنگیز در مدرسه فراهم آورند. 9
ای 5أ 55ع]
بسم هللا الرحمن الرحیم
بهبود نظام آموزشی ،تنها از طریق
اصالح ارزشیابی تحصیلی امکان پذیر
نیست
محمد حسن محقق معین
اسفند 1385
دانشگاه شیراز
همایش نو آوری های برنامه درسی در مقطع ابتدایی
به همت:انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
طرح مساله مقاله
اجزاء نظام برنامه درسی در سطح ستاد
• هدف
• روش های
اجزاء نظام یاد گیری در سطح صف
فرهنگ مدرسه
انتخاب محتوی
سازماندهی محتوی
ارائه محتوی
کتاب درسی
معلم
• ارزشیابی
دانش آموز
اهداف اساسی طرح ارزشیابی توصیفی
• بهبود کیفیت فرایند یاددهی -یادگیری
• فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف فرهنگ 20گرایی
• تاکید بر اهداف آموزش و پرورش به جای تاکید بر محتوای
کتاب ها
• فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف حاکمیت مطلق
امتحانات پایانی در تعیین سرنوشت تحصیلی دانش آموزان
• افزایش بهداشت روانی محیط یاد دهی -یادگیری با کاهش
فشارهای روانی ناشی از نظام ارزشیابی موجود
راهبرد های تحقق اهداف طرح ارزشیابی
توصیفی
• تغيير تأكيد از ارزشيابي پاياني به ارزشيابي تكويني
• تغيير مقياس فاصلهاي ( )0 – 20به مقياس ترتيبي (در
حد انتظار ،نزديك به انتظار ،نيازمند تالش بيشتر)
• تنوعبخشي به ابزارهاي جمعآوري اطالعات
• تغيير در ساختار كارنامه
• تغيير در مرجع تصميمگيرنده درباره ارتقاء دانشآموزان
ابزارهای ارزشیابی توصیفی
•كارنامه ارزشيابي توصيفي،
•چك ليست ها
•برگ ثبت گزارش
• پوشه كار
صالحیت های سنجش
•استانداردهاي اخالقي وقانوني
•استاندارد های سود بخشی
•استانداردهاي قابليت اجرا
•استانداردهاي دقت و صحت
برخی ازیافته ها و پیشنهاد های ارزشیابی
اجرای پیش آزمایشی طرح ارزشیابی توصیفی در
سال تحصیلی 1381 -82
این اطالعات در تیر ماه 1382در اختیار مسئوالن طرح قرار گرفت و در وبالگ ارزشیابی توصیفی نیز منتشر شد:
یافته ها:
•
•
•
•
ارتباط مفاد طرح ارزشيابي توصيفي با برنامه درسي پايه اول ابتدائي ساختاري نبوده وگسسته است.
ابزارهاي چهار گانه ارزشيابي توصيفي اشكالات زيادي دارد ودرچارچوب يك برنامه درسي منسجم براي پايه اول ابتدائي بايد تغييرات
اساسي در آن متناسب با برنامه درسي ومقتضيات آموزشي صورت گيرد.
حجم كتابهاي درسي پايه اول ابتدائي حتي دو كتاب جديد بخوانيم وبنويسيم خيلي زياد بوده و امكان تحقق بخشيدن وسنجش ميزان تحقق
اهداف مطرح شده در كار نامه توصيفي رااز دانش آموزان ومعلمين گرفته است.
طرح ارزشيابي توصيفي در سطح وزارتخانه،استان،مناطق ومدارس سازماندهي وحمايت كافي ومناسب ندارد.
پیشنهاد ها:
•
•
به برنامه درسي به عنوان يك "كل يك پارچه" توجه كرد و براي اجراي آزمايشي ارزشيابي كيفي در پايه اول ابتدائي از سال آينده
تحصيلي همزمان به همه عناصر برنامه درسي توجه نمود .خوشبختانه تغيير كتاب فارسي پايه اول و تدوين كتابهاي بخوانيم و بنويسيم
به عنوان يكي از عناصر برنامه درسي شرايط را تا حدودي آماده كرده است .توجه به مابقي محتواي درسي الزم براي اين پايه از
جمله علوم ،هنر ،قرآن و تربيت بدني و كاركردي كردن محتوي با توجه به مقتضيات سني دانش آموزان اين پايه ،توجه به روش هاي
ياد دهي و يادگيري و عنصر تعيين كننده معلم در برنامه درسي و تنظيم نظام يكپارچه ارزشيابي توصيفي براي برنامه درسي يكپارچه
پايه اول ابتدائي از الزامات "مداخله موثر كاركردي" براي اجراي آزمايش ارزشيابي كيفي در سال تحصيلي 1382-83در پايه
اول است.
از پژوهشگران دانشگاهی برای مدیریت اجرای آزمایشی طرح استفاده شده واز سازمان اداري آموزش و پرورش توقع مي رود كه
پشتيباني طرح هاي آزمايشي را از ابعاد اداري و حقوقي با قوت و عالقه انجام داده وبه چشم رقيب با مجريان اين طرح ها برخورد
ننمايد .طرح ها پس از اجراي آزمايشي در صورت موفقيت آميز بودن با ايجاد آمادگي هاي الزم در سازمان آموزش وپرورش آمادگي
اشاعه شدن توسط كارشناسان وسازمان ها رامي يابند.
برخی از نتایج پایش طرح ارزشیابی توصیفی
در سال اول اجرای آزمایشی 1382-83
این اطالعات در اردی بهشت 1384ئر پایان سال دوم اجرای آزمایشی طرح توسط مجریان طرح با یکسال تاخیر در وبالگ رسمی طرح منتشر شد
نقاط قوت
•
•
•
•
جلب توجه اوليا و معلمان به ابعادي از ويژگي هاي دانش آموزان ،
كاهش اضطراب امتحان ،
كاهش شماتت و فشار رواني نمره بيست و حذف شرمندگي به دليل اخذ نمره كم ،
افزايش شناخت معلمان و مديران با ديگر شيوه هاي ارزشيابي
مشکالت و مسائل اجرایی
•
•
•
•
•
•
•
بازنگري در ابزارهاي ارزشيابي و تدوين يك مجموعه منظم ،
تجهيز كالسها به مواد و وسايل آموزشي رعايت تناسب بين دانش آموزان و معلم ( حداكثر 24به ، )1
كاهش محتواي كتب و تناسب بين محتوا و ارزشيابي توصيفي ،
ارتقاء دانش و مهارتهاي معلمان براي اجراي طرح ،
توجيه كامل اولياء توسط معلم مجري طرح و ناظرين علمي ،
پيش بيني منابع مالي جهت خريد تجهيزات ،حق الزحمه معلمين مجري طرح و ناظرين علمي ،
تهيه نرم افزار مناسب با طرح و بستر سازي و فرهنگ سازي براي اجراي مطلوب طرح
محدودیت ها
•
•
•
همزماني اجراي طرح با طرحهاي مشابه همچون طرح « بخوانيم و بنويسيم»،
زياد بودن حجم دروس و عدم آشنايي مناسب معلمان با ابزارهاي طرح و
كمبود وقت و ماهيت وقت گير الگوي ارزشيابي
برخی ازنتایج ارزشیابی طرح ارزشیابی
توصیفی پس از سه سال اجرای آزمایشی
این اطالعات توسط مجریان طرح د ردی ماه 1385منتشر شده است:
دستاورد های طرح
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
كاهش محسوس و باالي اضطراب دانشآموزان،
بهبود نسبي نگرش دانشآموزان نسبت به كسب علم و دانش و گرايش به تحصيل
وضعيت دروس انشا ،جملهنويسي ،خواندن ،علوم و رياضي دانشآموزان مشمول طرح ارزشيابي توصيفي نسبت به دانشآموزان غير مشمول تفاوت داشته است .
روشهاي كيفي ياددهي – يادگيري در كالسهاي مشمول طرح بهتر اجرا شده و زمينه گرايش دانشآموزان به ارزشيابي گروهي و فرايندي ،اجراي روش تدريس فعال از سوي معلم ،افزايش
انگيزه و بازخوردهاي فرايندي را فراهم كرده است.
كمك به اجراي برنامههاي زمينهساز ايجاد تغيير و اصالحات مناسب در آموزش و پرورش
اين طرح همچنين زمينه ارايه و اجراي طرحهاي نوين در آموزش و پرورش و ايجاد تغييراتي در ساختار و تشكيالت تامين نيروي متخصص و ساير حوزههايي كه نسبت به آنها روحيه
محافظهكارانه و رغبت كمتر به تغيير وجود داشته را فراهم كرده است.
با كاهش گرايش دانشآموزان و والدين به نمره 20و افزايش گرايش معلمان به توسعه مهارتهاي حرفهاي شواهدي دال بر ضعف دانشآموزان مشمول طرح ارزشيابي توصيفي در پيشرفت
تحصيلي پيدا نشده است
پژوهشگاه آموزش و پرورش در خصوص نتايج مثبت طرح ارزشيابي توصيفي در پيشرفت دانشآموزان به قطعيت نرسيد
مبانی نظری کافی برای تبیین طرح ارزشیابی توصیفی در مستندات طرح وجود ندارد.
بهبودي حاصل شده ،اما متناسب با اهداف مورد نظر طرح در خصوص بهبود وضعيت نبوده است.
از ابزارهاي متنوع سنجش در روند اجراي طرح بخوبي استفاده نشده است
پیشنهاد ها
ادبيات قويتري براي مباني نظري فراهم شود به اين معني كه بتوان مفهوم ارزشيابي توصيفي را در بستري تئوريك و نظري تعريف كرد
•
روشها تغيير يافته ،ابزارها را متناسب با مهارتهاي حرفهاي معلمان ساخت
•
آموزشهاي الزم براي اجراي روشهاي تدريس فعال را ارايه داد.
•
نتیجه گیری
• نویسنده معتقد است ،اصالحات آموزشي را با واقع بيني وصداقت مي توان انجام داد .واقعيت
اين است كه رويكرد فلسفي حاكم بر نظام برنامه ريزي درسي ايران "رويكردي رفتار گرايانه
"است.رويكرد فلسفي برنامه درسي برهمه عناصر آن غالب است.امكان اصالحات آموزشي در
چارچوب اين رويكرد وجود دارد.واقعيت اين است كه با يك تغييردر مقياس ارزشيابي نمي
توان توقع رشد همه جانبه شخصيت كودك را داشت .ما اگر صادق باشيم بايد تمام توان و
آبروي خود را صرف اصالح برنامه درسي به صورتي سيستماتيك كنيم.
• پیشرفت و شوق انگیزشدن آموزش در مقطع ابتدایی منوط به ابزار ارزشیابی از نوع کمی و
کیفی نیست .تحقیقات نشان داده است آموزش ابتدایی موفق برای مثال در ژآپن از سه
منبع :احساس تعلق به مدرسه،پرورش کل شخصیت کودک و ارائه محتوای مناسب سرچشمه
گرفته است .ژآپنی ها از سال 2002با اتخاذ شعار "کم ،زیاد است "[ ]1حدود 30
درصد محتوی آموزشی و ساعات آموزش مستقیم را در مدارس ابتدایی کاهش دادند تا فرصت
های الزم را برای یادگیری تلفیقی و زندگی شوق انگیز در مدرسه فراهم آورند.
Less is More -1