صفحه 1:
صفحه 2:
اگر چه حدود ۷۰درصدسطح زمین از اب پوشیده شده
است (نزدیک به ۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر
مربع)اما تنها درصد کمی از ابهای موجود برای تامین اب
اجتماعات قابل استفاده میباشد.
ازابهای موجودکره زمین (۱۴۰۰میلیون کیلومتر
مکعب),۷٩درصدان راابهای شوراقیانوسهاتشکیل میدهند
۳درصدبقیه( ۴۲ میلیون کیلومتر مکعب)اب شیرین
است ,ازاین مقدار اب شیرین,۲/۷۷تا۸/۷۷درصدان در قلل
برفی وکوه ههای یخی ذخیره شده اند,۴/۲۱۱۸/۲۱درصدان
به صورت ابهای زیر زمینی هستند۳۵/.درصد
آن در تالاب ها ودریاچه هاقراردارند۴درصد دراتمسفراست
وادرصدان یعنی معادل ۴۰تا۴۵هزارکیلومتر مکعب
به صورت اب جاری در رودخانه ها روان هستند.
صفحه 3:
اب در طبیعت بطور مداوم طی چرخه ای تحت ۰
عنواع چرخه یا سیکل هیدرولوژی در کردش است
به طور
متوسط از کل ریزشهای جوی حدود۵۰درصد ان ۰
به خلل وفرج زمین نفوذکرده وتنها ۱۰ درصدان به
به منایع
اب زیر زمینی وارد
میشود(ازاین ۰ #0درصد ۰ ۴درصدان به صورت تبخیر
وتعرق به اتمسفر بر میگردد)
درصد هم قبل از ورود به داخل زمین به ۳۰ ۰
اتمسفر بر میگردد.و۲۰درصد باقی مانده نیز به
صورت روانابها
سطح به سمت اقیا نوسهاودریاها سرازیر مشود ۰
صفحه 4:
صفحه 5:
انرژي خورشید باعث تبخیر آب اقیانوسهاء رودخانه ها, دریاچه ها و منابع
آب سطحي ميگردد. بخار آب فشرده شده همراه توده هاي هوا باعث
نگهداري آب در هوا شده و موجب تشکیل ابر باردار یا ذخیره کننده آب
ميشود ريشه گیاهان, آب و رطوبت موجود در خاك را گرفته و از طریق
روزنه هاي تنفسي برگها به هوا فرستاده و به بخار تجمع یافته در هوا
اضافه ميشود که در شرایط مناسب به صورت نزولات جوي به زمین
.برم يكردد
آب يك عنصر حياتي است با ويزكيهاي قابل توجه و كم نظير, يكي از مهم
تزين عتاصر شيقياين مي باشد كه فسعت أعظم موجودات ريده و hina
زیست راتشکیل ميدهد. اين ماده 9670 كياهان را تشكيل ميدهد. آب
فراوانترین و بهترین حلال در طبیعت است. آب يك مایع زیست شناختي
است که واکنشهاي فيزيكوشيميايي سوخت و ساز در پیکره موجودات
زنده را مقدور و تسهیل مينماید ومحيطي است براي نقل و انتقال مواد در
بدن موجودات زنده که علاوه بر نقش موثرآن در متابولیسم, دفع مواد زائد
حاصل از فعاليتهاي زیست شناختي موجود زنده را موجب ميشود. آب
ناشي از تعریق در گرما باعث خنك کردن oy ميگردد. آب و انیدرید
كرپنيك توسط انرژي خورشيدي در پیکره گیاهان سبز تبدیل به کربوهیدرات
.يا انرژي شيميايي ميشود
صفحه 6:
- ناخا سمهایمعلق1 ۰
نظیر ذرات معلق زنده و غیرزنده که در آب به صورت معلق یافت ميشوند. اين نوع 2 *
.ناخالصي را ميتوان در سه گروه, تقسیم بندي و مطالعه نمود
الف) ذرات معلق زنده بيماريزا مانند عوامل بيماريزاي موجد وباء حصبه, شبه حصبه, انواع
اسهالها, تخم انگلها مانند آسکاریس و عامل کیست هیداتید و ویروسها, منشاء اصلي این
دسته از ناخالصيها قاضلاب شهري و حضور حیوانات اهلي یا وحشي در مجاورت منایع آب
.مي باشد
ب) ذرات معلق زنده غيربيماريزا مانند باكتريهاي ساپروفیت, اغلب جلبكها و تك ۰
.سلوليهايي که در طبیعت به وفور پیدا ميشوند ۱
ع( رات معلق غیرزنده مانند رس, لیمون که ناشي از فرسایش سطح زمین و سطوح آبخیز
:ميباشد
از نظر فيزيكي ذرات بالا به دو گروه تقسیم ميشوند گروهي که در حوضچه هاي ته نشيني و
یا صافيها جدا ميشوند و گروهي که براي جدا کردن آنها احتیاج به مواد منعقد کننده است
.تا از طریق لخته سازي, به ذرات درشت تري تبدیل شده و حذف شوند
- ناخا اسهایمحلول2 ۰
اين دسته شامل املاح معدني, ترکیبات آلي و گازهاي محلول ميباشند که ميتوان آنها را به
صورت زیر گروه بندي نمود ۱
الف) املاح محلول معدني که اغلب به صورت املاح کلسیم, منيزیم. سدیم, آهن, منگنز و000
.ميباشد که برخي از آنها مصرف آب را محدود مينمایند که در جاي خود بحث خواهد شد
ب) گازهاي محلول مانند اکسیژن, انیدرید کربنيك, هیدروژن سولفوره, ازت وغیره ميباشند و
این نوع ناخالصي نیز کیفیت شيميايي آب را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است باعث
نامطلوب بودن آن شود
صفحه 7:
. سطحي wlio (Wall
آبهايي که در قالب آب باران, آب رودخانه, آب دریاچه هاي طبيعي, آب دریاچه ها یا سدهاي ذخیره ۰
اي و قنوات در طبیعت موجود هستند و در صورتي که استحصال و بهسازي, نگهداري و بهره برداري
آنها با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادي و فني مقدور باشد به عنوان متبع آب آشاميدني انتخاب
.مي شوند
ب) CT elie زیززميتي,
منابعي نظیر چشمه سارهاء آب چاه هاي کم عمق, چاه هاي عمیق, چاه هاي جاري و آب حاصل از ۰
.کانالهاي ساخته شده منابع آب زیرزميني را تشکیل ميدهتد
ج) منابع آب شور =
و بالاخره در شرايطي که هیچ کدام از منایع فوق جهت دستيابي به آب شیرین مقدور نباشد سومین
.منیع عبارت خواهد بود از آب دریاها و دریاچه هاي شور یا آبهاي شور زیرزميني
اکثر اجتماعات شهري و روستايي ایران از منایع آبهاي زیرزميني بهره برداري ميکنند. در دو دهه ٠
اخیر چندین طرح بزرگ و متوسط انتقال آبهاي سطحي منابع دوردست نیز تهیه و اجراء شده است.
منیع اصلي آب آشاميدني شهرهايي مانند مشهد, شیراز, تبریز, بندر عباس, کرمانشاه, کرمان و
بخشي از تهران از منایع آب زيرزميني است. اغلب روستاهاي ایران به روش سنتي و علمي لیکن
بعضا غلط از آب زبرزميني استفاده ميکنند. انتخاب منیع آب آشاميدني اجتماعات چه شهري و چه
زوستایت» کوچك با پززگ مستي است ير هرينهتهيه: تصفيه و توريع آن. لازم است. حداقل امکانات
فني اجرايي در حد معقول, وجود داشته باشد. يس با لحاظ نمودن جنبه اقتصادي و بهداشتي منايع
احتمالي آب, شناسايي و از بین آنها منبع مقرون به صرفه و مطمئن انتخاب گردد. در هر wie J
.آب آشاميدني بايستي درنهایت آب سالم و پاکیزه اي در اختبار مصرف کننده قرار دهد
صفحه 8:
ويژگيهاي آب سالم
- عارٍیاز عولملزنده بیمارها بباشده - عاریاز مواد شیمیاییزیان(1 ۰
آوز ب اشدد , زجونونگو بوبو طعم جطبوع داشته ناشد4_ قابل
استفاده ب رایمصارفخانگي اشد
آبي که يك یا دو مورد از ويژگيهاي فوق را نداشته باشد (بویژه مورد يك ٠
.و دو) آن را آلوده و براي شرب غیرقابل مصرف ميدانند
آلودگي آب 1
آب خالص مطابق ساختمان شيميايي آن به هیچ وجه در طبیعت وجود ۰
ندارد, لیکن انواع ناخالصيها به صورت حل شده, معلق با خود
دارد. که در بخش ناخالصيهاي آب آمده است. جنبه وخیم os
.آب ناشي از فعاليتهاي انساني است مانند شهرنشيني و
صفحه 9:
صفحه 10:
آب خالص مطابق ساختمان شيميايي آن به هیچ وچه در طبیعت وجود ندارد, لیکن انواع ناخالصيها پم ٠
صورت حل شده, معلق یا بينابيني با خود دارد. که در بخش ناخالصيهاي آب آمده است. جنبه وخیم تر.
.آلودگي آب ناشي از فعاليتهاي انساني است مانند شهرنشيني و صنعتي شدن
تعریف آب آلوده ۰
آبي که داراي عوامل بيماريزاي عفوني یا انگلي, مواد شيميايي سمي, ضایعات و فاضلاب خانگي و صنعتي ۰
:باشد را آب آلوده گویند. آلودگي آب از فعاليتهاي انساني, نشات ميگیرد. منایع آلاینده آب عبارتند از
.الف) گندآب که عوامل زنده بيماريزا و مواد آلي تجزیه پذیر را در بردارد ۰
ب) مواد زائد تجاري و صنعتي در بر دارنده عوامل سمي از نمكهاي فلزي یا مواد شيميايي پیچیده . ©
.مصنوعي |
ج) آلاینده هاي كشاورزي نظير كودها وآفت كشها .
.د) آلاینده هاي فيزيكي مانند گرما (آلودگي حرارتي) و مواد پرتوزا +
آلودگي را ميتوان بة عنوان dj تفیبر نامطلوب در اغواضص فيزيکي.. شيمبايي او نتولوزيکي Col تغرتف کروتکه:*
باعث به خطر انداختن سلامت, بقاء و فعاليتهاي انسان با سایر موجودات زنده ميشود. آلودگي از نظر
پايداري نیز قابل بررسي و مطالعه است. لذا از اين دیدگاه دو نوع آلودگي وجود دارد. آلودگي قابل انحطاّط
و آلودگي غیرقابل انحطاط
آلوده کننده قابل انحطاط را ميتوان تجزیه کرد, از بين برد و یا براي برخي فعالیتها مصرف نمود. از اين
طریق حد قابل پذیرش eS را ميتوان طي مراحل طبيعي با با روشهاي مهندسي (سيستمهاي تصفیه)
نقصان داد. البته در صورتي که سیستم تحت تاثیر شوك ناشي از آلاینده. شکست نخورده باشد یا به
بارس آلورگي لذزیز نگردد این دنه جوفیه دی کرود همم شوندفایل انحطاط نیو کی آلخره گید
هاي قابل انحطاط تند. نظير فاضلاب انساني وزائدات حيواني و كشاورزي, معمولا خيلي سریع قابل تجزیه
.اند
آلوده کننده هاي قابل انحطاط کند, مانند د.د.ت و بعضي از مواد رادیواکتیو به كندي تجزیه ميشوند به ۰
هرحال اجزاي آنها يا كاملا تجزيه شده و یا به حدٌ غیرقابل ضرر کاهش ميپابند. آلوده کننده هاي غیرقابل
انحطاط از راه هاي طبيعي تجزیه نميشوند. نمونه چنین آلوده کننده هايي عبارتند از جیوه سرب, ترکیبات
آلي هالوژنه هاء دیوکسینها و بعضي از پلاستيكها
صفحه 11:
آلودگي آب با منشاء شيميايي 8
منایع آب, اغلب در بر دارنده ناخالصيهاي شيميايي هستند. اين ناخالصيها ممکن است ناشي از آلودگي ۰
هواء آلودگي خاك یا مواد آلاینده ناشي از فعاليتهاي انساني که به صورت فضولات جامد و مابع به محيط
تخلیه ميگردد باشد. آاینده هاي شيميايي با اشکال متفاوت که از زباله هاي صنعتي و فضولات جامد و
مابع شهري حاصل ميشوند منایع آب را بیش از پیش تهدید مينمایند. اين آلاینده ها عبارتند از حلالهاي
شوینده. سیانید. فلزات سنگین, اسيدهاي آلي و معدني, مواد ازته, مواد سفيد كتنده, رنگهاء رنگدانه هاء
سولفیدها, آمونياك, مواد سمي و انواع گوناگون ترکیبات آلي کشنده موجودات زنده
آلاینده هاي شيميايي نه تنها ميتوانند بطور مستقیم بر سلامت انسان آسیب برسانند. بلکه از راه تجمع
در آبزیان بطور غیرمستقیم هم ميتوانند بر انسان اثر کنند نظیر ماهي که پراي تغذیه انسان مورد
استفاده قرار ميگیرد. آلاینده هاي شيميايي موجود در آب ممکن است ایجاد آسيبهاي سمي حاد یا
مزمن درانسان نمایند. به هرحال برخي از آلاینده ها حتي در دز پایین ممکن است سلامت انسان را تحت
تاثير قرار دهند يا اينكه مواجهه درازمدت آنسان با برخي آلاینده ها سبب ضایعات پاتولوژيكي در انسان
شود. مطالعات همه گيري شناختي, رابطه برخي ازبيماريها با کیفیت شيميايي آب آشاميدني ی غذاهاي
دريايي را نشان ميدهد. در بيماريهاي ناشي از آلاینده هاي شيميايي ميتوان به عارضه متهموگلوبینمیا
در کودکان, مسائل مربوط به بهداشت دندانها, سختي آب و بيماريهای قلب و عروق و مسمومیت حاد
با مزمن ناشي از تركيياني نظیر سموم دفع افات, تركيبات فنلي. هيدروكربورهاي حلقوي, تريهالومتانها
و فلزات سنگین آستناد نمود. اقدامات بهداشت محیط متمرکز است بر روي موادي که بالقوه بحال
مصرف کننده مضر هستند. محدود گردد و آن دسته در مواردي که قابلیت پذیرش عمومي را تحت تاثیر
.قرار م يدهند كنترل شود
صفحه 12:
ويژگيهاي فيزيكي یا ظاهري آب ۱ 9
ويزكي هاي قيزيكي آب نظیر بو, مزه, کدورت, درجه حرارت و رنگ آب ميتواند آب را براي مصرف کننده نامطلوب ۰
ay
بو و طعم ۱
اساسي ترین مساله در مورد آب تصقیه شده عدم داشتن بو و طعم ميباشد, بوي آب قاعدتا ارتباط نزديكي پا ۰
طعم آن دارد. عوامل مختلفي در ایجاد طعم و بوي آب موثر است. ازجمله اين عوامل جلبكها, تجزیه گياهان آيزي:
محصولات حاصل از كلريته تمودن أبد نطير كلر و قتلها و أبهاي راكدي كه در انتهاي سيستم توزيع ساكن
ميمانند
کدورت آب ۰
پدیده اي است که میزان زلال بودن یا شقافیت آن را مشخص ميکند و يكي از معيارهاي تعیین کیقیت ظاهري آب ٠
است. کدورت معمولا به علت وجود مواد Glas در آب ایجاد ميشود. در برنامه هاي تهیه, تامین و توزیع آب
براي سنجش لا.1.[ بهداشتي معیار کدورت تیز مورد توجه است. و معمولاً براي کدورتهاي قابل توجه از واحد
استفاده ميگردد لا.۱!.۲ استفاده ميشود و براي كدورتهاي بايين از وأحد
آب خالص معمولا بي seal oy نگ آب آلوده نشده ميتواند ناشي از مواد در حال گنديدگي زمین یا نمكهاي +
فلزي موجود در طبيعت (آهن و منگنز) باشد. آلاینده هاي صنعتي نیز ميتوانتد بوجود آورنده طیف وسيعي از رنگها
«در آبهاي بذيرنده باشند. رنك آبه معمولا با واحد هيزن كه معروف به مقياس بلاتين كبالت است, بيان مي شود
دماي آب ۰
از آنجابي كه كوارابي آب مربوط به میزان اکسیژن محلول در آن ميباشد هرقدر دماي آب بالاتر باشد میزان +
حلالّت اکسیژن محلول در آن کمتر خواهد بود لذا آب به اصطلاح گرم با دماي 20 درجه بالاتر اکسیژن کمتري در بر
دارد و مورد رضایت مصرف کننده نیست در حالي که آب با دماي بین 5 تا15 درجه سانتیگراد اکسیژن محلول
بيشتري در خود دارد که گوارا و مطلوب است البته دماي پایین تر از 5 درجه نیز براي نوشیدن مطلوب تبست
سنجیده ميشود. اين ویژگي يکي از مهم ترین خواص فیزیکو - شيميايي ۳۸۱ غلظت یون هبدروژن در آب با معیار
آن بستگي دارد. در آب نزديك خلوص, غلظت ۴۲۱ آب محسوب ميشود. زیرا گزیته بهینه در مورد بهسازي آب به
آن در 25 درچه سانتي ام خيلي کم و تقریبا نزديك به هم هستند. چنین آبي را خنثي گویند. که 60۲۸ و +14 پونهاي
ginal ToT las 00 كراد sl Passe در شرايطي که غلظت بون هیدروژن بیش از یون هیدروکسیل باشد
بیشتر از 7 و آب قليايي است 0۲۱ است در صورتي که غلظت یون هیدروکسیل بیش از یون هیدروژن باشد
صفحه 13:
صفحه 14:
صفحه 15:
تصفیه آب ۰
کیفیت آبهاي مورد نیاز براي مصارف خاص به ندرت با ويژگيهاي طبيعي آنها مطابقت دارد. آب ۰
آشاميدني با ويژگي ذکر شده که بايستي سالم وتمیز باشد به طور طبيعي به مقدار كافي در دسترس
نمي باشد. اكثر منايع آب از نظر كيفيت شيميايي و بيولوژيکي براي شرب مناسب نیستند و قبل از
مصرف احتياج به يك سري عملیات دارند. چنین عملياتي که به منظور متناسب سازي آب براي مصرف
خاصش صورت ميگیرد تصفیه نامیده ميشود. تصفیه یا پالایش آب از نظر پزشكي و بهداشت اهمیت
زيادي دارد. از بین منابع آب. آبهاي سطحي ناخالصيهاي بيشتري در بر دارند تا آبهاي زیرزميني. يس
اين قبيل منابع احتياج به بهسازي جدي دارند لیکن آبهاي زیرزميني از نظر کیفیت میکروب شناختي
براي حفظ سلامت, حداقل باید ضدعفوني شوند و شاید برخي از آنها به خاطر داشتن پاره اي عناصر
شيميايي نظیر آهن و منگنز احتیاج به تصفب ري داشته باشند. بطور كلي عملیات بهسازي یا
.آب به يكي از طرق زیر صورت ميگیرد
راه هاي بهسازي آب :
بهسازي آب ممکن است به چند روش فيزيکي, شيميايي, بيولوزيكي يا بعضا تركيبي از اين روشها انجام ٠
شود. در مجموع با در نظر گرفتن میزان مصرف و شرایط موجود, اغلب تصفیه آب از طرق زیر انجام
:مي شود
الف) جوشاندن در سطح خانوار و كروه هاي محدود جمعيتي .
در اين روش جوشاندن حدود 5 دقيقه آب علاوه بر از بین بردن زيستواركهاي بیماريزا سختي آب نیز تا *
.حدودي کاهش ميیاید
ب) اببار کردن آب ۰
که براي اجتماعات کوچك و بزرگ قابل اجرا است. آب در منبع اصلي در مخازن طبيعي پا مصنوعي براي *
مدتي نگهداري ميشود. جلوگيري از آلودگي بعدي بايستي مورد توجه باشد. انبار کردن آب به مقدار
قابل ملاحظه اي ناخالصيهاي معلق آب را کاهش ميدهد. اين فرایند متابعت از روند طبيعي حذف
.آلودگيها ميباشد. ذخیره نمودن آب براي مدتي, از چند دیدگاه مورد تامل است
صفحه 16:
از نظر ف يزيكي کاهشمواد معلقاز طریقته نشینیکه مواد معلقموجود در آبدر اثر ( *
قوه تقلته نشینمشوند. تجریه نشانمهد در 24 ساعتاولیه حدود 9690
ناخا سمهایمعلق: نینسیگ تردند: در نتیجه 4 رلیند 7 -صفیه: درزمراحلب عدلسا ن
.موشود
از ن ظر شيمياييدر مدتفخیره سازیآبه مکناس رخی_غپیرانش یميايیو (2 ۰
بيوشيميايوروودهد. بيكربنانها تجزيه شده و توليد لنيدريككربنيكنمايند. گازهاي
شمئنظير لمونياك هيتزون سولفورة و لنيدريد كرينيكاز أبخارج ميش وند. مواد آل
موجود در آبخام در اثر فعالهایمیکروبیبه کمكلکسیژنمحلولدر آبقجزیه و تثبیت
.معيشوند و در نتيجه, مواد آارفساد پذیر, به مواد معدنيتید دند
از نظر زيستشناختي موجوداتزنده بیماریزاموجود در آبخام در اثر عواملمختلفرو (3 ۰
به کاهشگناشته و شمار قابلت وجهیاز آرها نابود مرشوند. تجربه نشانمچهد با
لنبار کردنآبرودخانه در مدنا5 روز اولتا 7۵90 میکروها کاهشمرپابند و لیب کیاز
مزلیایذخیره کردنآباستمدتت گهداريی هینه 10-14 روز اس یکناز نظر اقتصادي
.مقرونبه صرقه ن یستض منا احتما [رشد tale و تغییر کیفینف پزیکیآبوجود دارد
ج) پالایش آب
معمولا در سطح وسیع تر از مصوف خانوار, يعني اجتماعات کوچك و بزرگ در صورتي که ۰
منایع آب سطحي باشد پس از انبار کردن پالایش ميشود. پالایش آب دومین مرحله
بهسازي آب و در واقع مهم ترین مرحله آن است زیرا اکثر قریب به اتفاق میکروبها
(9098-9099) در مرحله پالایش از بين ميروند و دیگر ناخالصيها معلق و احیانا بینابین از
.آب گرفته ميشود
پالایش آب آشاميدني از طریق دو نوع پالایه یا صافي انجام ميشود يكي پالایه شني کند و
.ديگري پالایه شني تند يا مكانيكي است
صفحه 17:
پالایه يا صافي شني کند ۰
تقریبا در سراسر چهان متداول است, به عنوان روش استاندارد براي بهسازي آب در سطح ۰
اچتماعات کوچك و موسسات با مصرف محدود کاربرد دارد. مهمترین بخش صافي شني کند, بستر شني
.آن است که ارتفاعي در حدود 2/1 متر دارد
پراي ساختن اين نوع صافي, حوضها یا مخازني از بتون ساخته و در کف آن مجاري فرعي و اصلي با ۰
آجر, تمبوشه (سفالي) یا لوله براي خروج آب تعبیه مينمایند و بر روي آنها به ترتیب سنگ ریزه و شن
نرم ميریزند و دانه هاي شن با دقت بسیار برگزیده ميشوند بطوري که ترجیحا گرد باشند و قطر موثر
آنهابين 15/0 نا 35/0 ميلي متر باشد. شنها لازم است تمیز و عاري از خاك رس ومواد آلي باشند. أب
هدایت شده یا ذخیره شده بر روي صافي به كمك نيروي ثقل از خلل و فرج قشرهاي ماسه و شن و
.سنك ريزه عبور کرده و بوسیله مجاري زیر صافي جمع آوري ميشود
سطح بستر صافيهاي کند از وسعت قابل توجهي برخوردارند به طوري که يك متر مکعب بستر صافي,
سطحي در حدود 15000 متر مریع دارد. آب به آهستگي دربین ماسه تراوش ميکند (فرایند عبور بیش
از 2 ساعت به طول ميانجامد) ودر طي عبور خالص سازي از طریق چند فرایند صورت ميپذیرد که
عبارتند از پالایش مكانيكي, ته نشيني, جذب سطحي, اکسیداسیون بيوشيميايي که هر يك سهم ویژه اي
در بهسازي آب دارند. بازدهي اين صافي بطور معمول 1/04/0 متر مکعب آب در ساعت در متر مریع
.سطح مي باشد
لايه زيستي تشكيل شده بر روي سطوح بستر, فعاليت زيست شناختي بسيار خوبي در بهسازي آب دارد.
در ابتداي فعالیت صافي, عمل تصفيه مكانيكي است. بطوري كه نميتوان به آن عنوان صافي كند دادء
ليكن بتدريج در زمان كوتاهي لايه اي از يك توده حياتي بر روي سطوح بستر, رشد ميكند كه به نام لايه
يا لايه زيست شناختي لجني لزج باكتريايي نامیده ميشود. اين لايه زيست 5601006206616 زيستي
شناختي زلاتيني شكل كه شامل ركه هاي جلبك و اشكال ير شمار حيات ازجمله بلانكتونهاء دياتومه ها و
باكتريها است, تشکیل لایه اي زيستي به عنوان "عمل کردن یا به کار آمدن" صافي شناخته مي شود.
دیگر قسمتهاي پالاي شني کند عبارت است از دستگاه زه كشي کف صافيء J, مخزن
.برداشت آب که در کتب مرجع بهسازي آب به تفصیل آمده است
صفحه 18:
وبرس سپلیس ااربچه ليم روا
۰
oat
صفحه 19:
ع
J
Gravel
Ont Flow
Underdrains
صفحه 20:
مزاياي صافي شني کند ۰
- آسانب ودنساختو بهره برداری1 ۶
- ارزانتر بودنن سبنبه صافیتند 2
كيفيتف يزيكي شیمیاییو ب پولوژیک یأبق صفیه شده, 3 . ۰
بسیار خوباسنو کارلییآندر حذفمیکرویها 9/99 تا 99/99
را 99 تا 9/99 درصد کاهشمهد. در ام E. درصد میباشد و
صافيشني ند پیشت صفیه صوو متیر وازمواد منعقد
کننده استفاده نمويشود. به هميزدليا
.داشته باشد لا.۲.[ کدورتیکمتر 5 10
صفحه 21:
پالایه شني تند
صفحه 22:
پالاي شني تند در اواخر قرن نوزدهم بکار گرفته شد و اولین بار در سال 1885 در ایالات متحده ۰
آمریکا نصب گردید. پس از آن اين نوع فن آوري بهسازي آب در كشورهاي صنعتي, مورد توجه قرار
گرفت. در حال حاضر دو توع پالاي شني تند مورد استفاده است يكي صافي شتي تند که با قوه
ثقل, جاذیه کار ميکند ونوع دوم صافي شني تند که با فشار, کار ميکند. در هر دو نوع پالایه
.مراحل اتعقاد. اختلاط و لخته سازي, ته نشيتي و پالایش به ترتیب صورت ميگیرد
بستر صافي داراي سطحي در حدود 8090 متر مریع است که در آن شن محیط پالاینده است. ۰
حجم فعال بخش شني بین 6/02 متر معکب و عمق بستر شني بطور معمول نزديك به يك متر
است. در زیر بستر شني لایه اي از سنگ ریزه به ارتفاع 3/04/0 متر است. سنگ ریزه ها در
نگهداري بستر شني كمك ميکنند و امکان ميدهند که آب پالایش شده به سوي قسمت زه كشي
آزادانه جریان یابد. عمق در بخش بالاي بسترشتي 15/1 متر است. میزان پالایش 515 متر
.مکقب به آزاي هزاقتر مربع:شطح پالابه در هز ساعت اش"
مزاياي پالاهاي شني تند .
:مزاياي پالایه هاي شني تند تسبت به يالايه هاي شني كند عبارت است از .
- بسسترها وتيت سسطح کنفژی اشفا لهچ ند .3 .
| لبشهایس ریم لنجام میشود و حدود 4050 برابر سریع تر از بالله هاوشنیکند 2 ۰
- شستناالله آساناست3 :
- عملیاسآنلنعطافی ذیر استه ۰
صفحه 23:
۰ استفاده از اشعه ماوراء بنفش — > (U.V)
پزموهای قزامعس بهطلت ایب مرگرون کین گهدارید ون بهتازی راب آتبامیدین
موسسات, بیمارستانها, هتلها و کاخها بکار ميرود. اگر چه این فرایند فيزيكي در "
نابودي خرده:زيستمندهاي آب آشاميدنن موبرند::ولي به:علت معایبت زينبکارگيري: آنها
:محدود است
محدوديتهاي استفاده از پرتوهاي فرابنفش 8
- مقروزيه صرفه نبودنمخصوصا برإومقادير بالااز نظر حجمي1 .
- اثر ميكروبكشوابقاييندارد 2 4
- پنگو کدور مان گندزدلییب رتوهایف رلبنفشمشود 3 3
لازم به ذکر است بهسازي یا خالص کردن آب در مقادیر محدود یا براي مصارف خانوار
و جمعيتهاي کوچك از طریق جوشاندن, گندزدايي شيميايي و پالایش انجام ميشود و
اقدامات:محافظتن:در خضوص استخرهاي:شنا و دیگر تفزیعگاه هاي آین تظیز زودخانه
.ها و سواحل نیز طبق دستورالعملهاي محلي و استانداردهاي ملي نیز صورت ميگیرد
صفحه 24:
- تصفیه شيميايي .
اگرچه درمراحل مختلف تصفیه آب براي سبك كردن, حذف موادسمي, منعقدسازي از مواد ۰
شيميايي به عنوان لخته ساز و كمك منعقدکننده استفاده ميشود. ولي متداول ترین ماده
به (Chlorination) شيميايي که در تصفیه آب کاربرد دارد کلر و ترکیبات آن ميباشد. كلرزني
صورت معمول آخرین مرحله بهسازي آب است. اين فرایند. مهم ترین پيشرفتي است که در
عمل تصفیه آب حاصل شده است. كلرزني مکمل پالایش است زیرا علاوه براز بين بردن
عوامل ميكروبي بيماريزا از آلودگي ثانویه ميكروبي نیز جلوگيري ميکند. اما کلر در مقدار
متا آن بر هاگ میکروبها, تخم و کیست انگلها و بعضي ویروسها تاثيري ندارد. کلر علاوه
اثر گندزدايي که دارد به علت داشتن ويژگي اكسيدکنندگي آن عناصري نظیر آهن, منگنز.
هیدروزن سولفيد واسياثوز زا اكتنتيه ميكند. تعضي .ازتعوامل ولد نو ونظعم 'تامطبوع رأ آلى
.بين مي برد
چگونگي اثر گندزدايي کلر ۰
کلر افزوده شده به آب, منجر به تشکیل اسید كلريدريك و اسید هیپوکلرو ميشود. | :
آب پایین باشد اثر 1۱ هیپوکلرو موثرترین ترکیب کلردار براي boas آب ميباشد. هرچه قدر
2۸۱ نزديك 7 اسیدهیپوکلرو بیشتر تولید ميگردد و در 0۲۷ گندزدايي آن بیشتر ميشود, زیرا در
5/7-6 < ۴۱۱ حدود 5/8 اثر گندزدايي کلر, ضعیف خواهند شد. خوشبختانه بیشتر آبها داراي
.هستند
صفحه 25:
Sons Aeration Tank
صفحه 26:
مياني کلرزني 1
ly! حصول اطمیتان از درستي كلرزتي قواعد زیر بايستي رعایت شود
ب آبمورد گندزدليي صافو بدونک دورن اشد 1 ۱ ۰
.- کلر مورد نیاز آبمشخصگردد, ن قطه شکسبکلر و کلر باقممانده آزاد حائز اهمیناسن2 ۰
در هر حا.لزرمانتماسحدود بسك ساعدسرایانبینسردزیستوارلهاحساسدر مقابلکلر منظور گردد 3 ۰
- حداقلکلر باقیمانده پساز يكساع5/0 میلیگرم در لیتر پيشنهاد موشود. لینمقدار در همه گیرعهای4 . ۰
بیماروهایروده تا 1 میلیگرم در لیتر نیز توصیه شده است ۲
معنار کر موزدنباهزبوع آبه رابر خواهد ی نود با معداز کلروکته به آبلضاهه ممنود ماب برار یف ۰
ساعبمقدار 5/0 میلیگرم در لیتر کلر باقیمانده داشته بآشد
روش کلرزني _
با توجه به حجم آب مورد گندزدايي و وسعت پروژه, روش کلرزني تعیین ميگردد. کلر ممکن است به يكي از ٠
:اشکال زیر در دسترس باشد
2 الف) گازکلر ۰
2 و و 6۱ ۸۱۳2 ب) کلرامین ۰
. ج) بركلرين High Test Hypochlorit) H.T.H)
2 د) دي اكسيد كلر ۰
كلر اولين ماده gical در گندزدايي آب است زیرا ارزان, موثر و کاربرد آن بسیار ساده است. براي جلوگيري از آثار *
سمي آن توسط دستگاه كلرزتي به آب اضاقه ميشود. ترکیب آمونياكي کلر نیز براي گندزدايي آب به کار ميرود
لیکن اثر آن کندتر از اثر کلر است این امر باعث محدودیت استفاده از آن شده است
یا هیپوکلریت پر قدرت, يكي از ترکیباته کلسیم است که 60.70 درصد کلر دارد. محلول ساخته :۷۷.۲ پرکلرین یا ٠
و ترکیبات دیگر کلردار براي گندزدايي آب بکار ميرود :۱۷.۲ شده از
به صورت پودر یا کریستال ریز در بسته هايي با وزن مشخص تهیه و توزیع ميگردد 6۵)061(2 - پرکلرین
که کلر قابل استفاده آن 9۵5/3339 است 630612 - گرد سفید کلر ۰
که داراي 35 و 1016 درصد وزني کلر قابل استفاده است ۱۱306۱ - محلول هیپوکلریت سدیم ۰
به هر حال علي رغم ترکیبات جانيي کلر با مواد آلي آب و خطرات احتمالي آن براي سلامت هنوز کلر به عنوان يك ۰
ماده شيميايي گندزدا براي بهسازي آب آشاميدني مورد استفاده است
صفحه 27:
+ 2 الك a
ربمت وی em Dowty مري جيل مال نوهت ون رمالل موف امروب ولاعروار -
cos
TTL
seme
tee,
5
صفحه 28:
صفحه 29:
بايد تا سال بعد
جه معنى داره قصل به
فصل حمام بری؟!
Cartoon : Reza Bagheri ۴ «> FARS NEWS AGENCY
صفحه 30:
صفحه 31:
صفحه 32:
صفحه 33:
ویژگی های آب سالم
.[]عاری از عوامل زنده بیماری زا باشد ۰
.۲اعاری از مواد:شیمیایی زیان آوز باشد ۰
.[]بدون رنگ و بو ,وطعم مطبوع داشته باشد
.[اقابل استفاده برای مصارف خانگی باشد
wil] که یک یا دو مورد از ویژگی های فوق را نداشته باشد(بویژه مورد
.يك ودو اآن زا الوده:وتراى شرت غير قائل اضرف فى :دانتد
تمزیف آب آلوده ۰
۰ عوامل یماری زای عفونی یا انگلی, مواد شیمیایی سمی, slo oF wll
ضایعات وفاضلاب خانگی وصنعتی باشد را آب آلوده می گویند.آلودگی آب
:از فعالیت های انسانی نشات می گیرد.منابع آلاینده آب عبارتند از
۰ [آگنداب که عوامل زنده بیماری زا ومواد آلی تجزیه پذیررادر بر دار
* [آمواد زائدتجاری وصنعتی در بر دارنده عوامل سمی از نمک های فلزی یا
مواد شیمیایی پیچیده مصنوعی
[]آلاینده های کشاورزی مانند کودها وآفت کش ها ۰
[آلاینده های فیزیکی مانند گرما ومواد پرتوزا ۰
صفحه 34:
انواع آلودگی آب ۰
[]آلودگیق ابللنحطاط: که میتوانآنرا از بین ۰
.برد ويا براعب رخیف عالنها مصرفکرد
:[]آلودگی قابل انحطاط ٠
[]آلوده کننده قابل انحطاط تند مانند فاضلاب ۰
انسانی وزائدات حیوانی
[]آلوده کننده قابل انحطاط کند مانند بعضی ٠
مواد شیمیایی ورادیواکتیو
[آلودگی غیر قابل انحطاط: که از راه طبیعی ۰
تجزیه نمی شوند مانند جیوه , سرب,ترکیبات
آلی هالوژنه وبعضی از پلاستیک ها
صفحه 35:
تصفیه آب ۰
[إاكثر منايع آباز نظر کیفیتشیمیاییوپیولوژیکی راعش ریمناسبف یستندو قبلاز ٠
مصرفاحتیاج به یکسریعملیاندارند. چنینعملیاتوکه به منظور متناسبسازعآب
براعمصرفخاصشصورنمیگیرد, تصفیه نامیده میشود.مهمترینروشهایت صفیه
: براعلبهایمعمولیعبارتند از
[]گرفتن مواد درشت به کمک آشغالگیرها ٠
[انه نشین کردن مواد خارجی معلق در آب ۰
[اتصفیه آب به کمک صافی ها ٠
[]حذف برخی از مواد اضافی موجود در آب به کمک هوادهی,مواد شیمیایی مختلف ۰
وروشهای متعدد د:
[آگند زدایی( کلر,ازن,ید,برم.اشعه ماورای بنقش و..) ۰
فاضلاب ومسائل مربوط به آن ۰
[]فاضلابکبارتاستاز آباستفاده شده اعکه براعمصرفخاصخود قابلاستفاده . ۰
مجدد نیستیابه عبار: بسآزپ ابینتر از قبلازاستفاده از آنمیاشد.لینآب
داراعمقادیرعف ضولانجامد ومایع اسنکه از منازلخیابانهاء شستشوعزمینها ودر
مجموع ناشماز ف عالتهایلنسانین ظیر سرویسهایی هداشتیصنايع وکشاورزی
.استچونلینآباغلبف اپاکودارایی وین اخوشاینداست گناب نیز نامیده میشود
:[]انواع فاضلاب ۰
[افاضلاب خانگی ۰
[افاضلاب صنعتی ۰
[]فاضلاب کشاورزی ٠
[افاضلاب ترکیبی ۰
صفحه 36:
اهدف کلی تصفیه فاضلاب ۰
ll iy ols] هداشتی راعزندگیمردم
SLI نگهداری محیط زیست
[إبازيابى فاضلاب ۰
[اتوليد كود طبيعى
[اتولید انرژی
انواع فاضلاب
[]ف اضلابخانگی
[]فاضلاب صنعتی :
[اپس آب ناشی از سیلابها ۰
[افاضلاب کشاورزی 8
فاضلاب خانگی 4
ناشی از دستگاههای بهداشتی همچون توالت ها, حمام, ماشین های لباس شویی و ظرف
.شویی, پساب آشپزخانه و شستشوی بخشهای مختلف خانه می باشد
در شبکه جمع آوری فاضلاب شهری, فاضلاب مغازه ها, فروشگاهها, تعمیرگاهها, رستورانها
.و... نيز جمع آورى مى شود