تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی

تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی

اسلاید 1: تجاری سازی تحقیقات دانشگاهیمعاونت پژوهشیسازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامیدکتر میثم طهرانیاداره کل همایش و پژوهش دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظامکارگاه آموزشیCommercializingofAcademic Research

اسلاید 2: ایران باید کشوری عالم شود و جوانان ما باید با حرکتی جهادی علم را به فناوری، فناوری را به صنعت و صنعت را به توسعه کشور وصل و مرتبط کنند ...ما باید بتوانیم علم مان را به ثروت تبدیل کنیم، ما باید زنجیره علم و فناوری را تکمیل کنیم.مقام معظم رهبری

اسلاید 3: عناوین دوره مفاهیم نظری تجاری سازی اصول و ضوابط تجاری سازی مسایل حقوقی چالش های تجاری سازی

اسلاید 4: هدف اصلی از تجاری سازی، انتقال فناوری است نه حداکثر کردن درآمدبیانیه دفتر انتقال تکنولوژی دانشگاه MIT آمریکاFirst Lesson

اسلاید 5: Non-Entity & Self-Importance !!!Key Point

اسلاید 6: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی رشد چشمگیر فعالیت های تحقیقاتی در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور انکار ناپذیر است، اما باید توجه داشت که چرخه دانش در انتهای مرحله پژوهش هنوز ناکامل است. دستاوردهای پژوهشی در صورتی که منجر به رفع نیازهای جامعه از طریق تولید دارایی های فکری و ارزش افزوده حاصل از فروش و تجاری سازی این دارایی ها نگردند، نمی توانند به معنای عاملی حیاتی در توسعه اقتصاد کشور به حساب آیند.

اسلاید 7: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی هر سال بالغ بر 1000 میلیارد دلار در دنیا صرف تحقیق و توسعه می شود که این رقم حدود 2 درصد تولید ناخالص داخلی دنیا را تشکیل می دهد و در برخی از کشورهای توسعه یافته این رقم به 4 درصد GDP آنها نیز بالغ می شود.افزایش حجم تجارت جهانی در دو دهه اخیر و رسیدن آن به مرز 31 تریلیون دلار عمدتا ناشی از تجاری شدن دستاوردهای پژوهشی است.

اسلاید 8: در بیشتر دانشگاه های موفق جهان، تولید درآمد پس از آموزش و پژوهش، به عنوان سومین نقش دانشگاه ها معرفی می شود.Key Point

اسلاید 9: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی ترکیب صادراتی کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که 30 تا 40 درصد اقلام صادراتی آنها را فرآورده هایی تشکیل می دهد که حاصل تجاری شدن یافته های پژوهشی است. در این میان، اقلام زیر نقش بیشتری دارند: انواع رایانه، لوازم جانبی ذخیره و پردازش اطلاعات، تجهیزات مخابراتی انواع ماهواره، رادار، محصولات صنایع هوا - فضا مواد جدیدی که از توسعه یا ترکیب مواد تولید می شود سلاح های پیشرفته فرآورده های فناوری هسته ای مانند رآکتورها، جداکننده های ایزوتوپی، ادوات پزشکی هسته ای، کارتریج های سوخت سلول های خورشیدی، نیمه هادی ها و ... فرآورده های بیوتکنولوژی

اسلاید 10: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی تجاری سازی عبارت است از فرآیند تبدیل علم، فناوری، تحقیق جدید یا یک اختراع به محصول یا فرآیندهای صنعتی قابل عرضه در بازار.Commercialization

اسلاید 11: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی سیستم های مدیریت علمی و نهادهای آکادمیک اساسا باید بدنبال تسهیل روند تبدیل یافته های تحقیقاتی به نوآوری های تجاری باشند. به بیان دیگر، پتانسیل اقتصادی یافته های علمی و تکنولوژیک زمانی شکوفا می شود که این یافته ها به طور مؤثری به نوآوری تبدیل شوند.

اسلاید 12: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی با این حساب، حال که نوآوری (آوردن محصول یا خدمات کاربردی نوین و بی بدیل به سطح زندگی اجتماعی) نقطه هدف تجاری سازی یافته های پژوهشی قرار می گیرد، بحث نظام ملی نوآوری پیش می آید، یعنی نوآوری کردن باید با چه شرایط و چه اهدافی صورت پذیرد. از این منظر، پژوهش های دولتی (با بودجه عمومی) غالبا از یکسو گرفتار فشار برای پاسخگویی بهتر به طیف وسیعی از سفارشات بوده و از سوی دیگر اتخاذ سیاست هایی برای بهینه کردن هرچه بیشتر فرآیند انتقال تکنولوژی و دانش ضروری می نماید. نخستین برونداد این مسأله، حرکت به سمت پژوهش های میان رشته ای است.Second Lesson

اسلاید 13: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی افزایش حجم مبادلات تجاری و گذشتن آن از مرز 31 تریلیون دلار نتیجه عمده تجاری شدن دستاوردهای پژوهشی مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی است. پس، نهادهای سرمایه گذار اساسا زمانی وارد میدان می شوند که نسبت به پتانسیل تجاری شدن طرح پیشنهادی اطمینان بالایی داشته باشند.

اسلاید 14: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی ماهیت فرآیند تبدیل ایده به محصول کاربردی از طریق انتقال آن به محیط مناسب برای این فرآیند، مشارکت و ارتباط قوی دانشگاه و جامعه (صنعت) را در کانون توجه قرار می دهد. به این ترتیب، ارتباط دانشگاه با صنعت یک معنای درونزاد و اصیل می یابد. نتایج پژوهش های دانشگاهی عملا باید در مراحل مختلف توسعه ایده، میان این دو بخش رد و بدل گردد.Third Lesson

اسلاید 15: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی

اسلاید 16: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی اولین و مهمترین چالش در فرآیند تجاری سازی در بخش هدف بروز می کند. پژوهش دانشگاهی و محصول تجاری شده، مقولاتی از دو جنس، ماهیت و فاز متفاوت هستند. پس باید نتیجه پژوهش دانشگاهی به طریقی طی یک فرآیند تبدیل فازی به محصول تجاری مبدل شود. گرچه می توان چارچوب یا شاخص های مدل ایده آل چنین فرآیندی را تبیین کرد، اما از مدل کیفی عمومی تا مدل کمی اختصاصی فاصله وجود دارد.

اسلاید 17: مفاهیم نظری تجاری سازیمفهوم و اهداف تجاری سازی یکی از اهداف نهفته در تجاری سازی این است که مرز میان محیط علمی دانشگاه و محیط عملی جامعه تعریف شود، چون اگر نتوان این دو را به هم ربط داد، تجاری سازی صورت نمی گیرد. مسأله نهادهای هم جنس، نوع ارتباطات و نیازها و توجهات اصلی ترین شاخص ها در اینباره به شمار می روند.

اسلاید 18: مفاهیم نظری تجاری سازیزیرساخت های ارتباط دانشگاه با صنعتروش های مختلفی برای ایجاد و تحکیم ارتباط میان بخش صنعت و دانشگاه طراحی و اجرا شده است که برخی از آنها از این قرارند: تعریف نیاز صنعت به دانشگاه و دانشگاه به صنعت و تلاش برای تبیین این نیاز برنامه های آموزشی صنعت محور وارد کردن دانشگاه به عرصه تجارت محصولات و خدمات فناوری تشکیل شرکت های دانشگاهیTechnology Transfer

اسلاید 19: تجربه نشان داده، ارتباط مستقل و بی واسطه صنعت و دانشگاه به یکدیگر به دستاوردها و نتایج بهتری می انجامد.Key Point

اسلاید 20: مفاهیم نظری تجاری سازیانتقال تکنولوژیتکنولوژی عبارت است از ایده، روش، شیء، مهارت، دانش فنی، کشف یا اختراعی که می تواند پاسخی برای یک مساله عملی در حوزه های گوناگون علم ارایه نماید. اما تکنولوژی ها لزوما جنبه های اجتماعی ندارند. به عبارت دیگر، تکنولوژی هایی وجود دارند که صرفا در چرخه علم و فن باقی مانده و هرگز وارد مدار کاربری اجتماعی نمی شوند. بنابراین، آن جایی می توان بحث تجاری سازی را مطرح کرد که اولا یک تکنولوژی بوجود آمده و دوما آن تکنولوژی دارای استعداد کاربری عمومی تری باشد. اینجاست که بطن ماهیت تجاری سازی، یعنی انتقال تکنولوژی نمود می یابد.Technology Transfer

اسلاید 21: مفاهیم نظری تجاری سازیانتقال تکنولوژیمدل های انتقال تکنولوژی: مدل خطی (دانشگاه، ...، صنعت) مدل خطی معکوس (صنعت، ...، دانشگاه) مدل کنش متقابل (تعامل میان شبکه ای از عوامل مؤثر) Technology Transfer

اسلاید 22: مفاهیم نظری تجاری سازیضرورت های تجاری سازیمهمترین ضرورت تجاری سازی این است که منافع ملی و سازمانی ایجاب می کنند از صرف منابع مهم و قابل توجهی که در قالب نیروهای متخصص، اعتبارات و فرصت زمانی جهت انجام تحقیقات در این بخش صرف می شود، حداکثر بهره برداری به عمل آید بطوریکه جامعه نیز از نتایج آن در بخش های گوناگون بهره مند گردد.

اسلاید 23: مفاهیم نظری تجاری سازیپژوهش؛ زیرساخت تجاری سازیهیچ ایده ای نیست که در نتیجه اندیشیدن به یک مسأله بوجود نیامده باشد. اما هر مسأله ای هم نمی تواند زاینده یک ابداع یا ایده بکر باشد. پس ارتباط تنگاتنگی میان انتخاب مسأله، ابداع (راه حل) منتج از آن و قابلیت توسعه اجتماعی و تجاری نتیجه کسب شده وجود دارد. از سوی دیگر، باید به این نکته هم توجه داشت که پژوهش بنیادی گام نخست بوجود آمدن یک ایده کاربردی است. بدون پژوهش بنیادی، مبانی پژوهش کاربردی محقق نشده و در نتیجه ایده ای هم اگر بوجود آید، احتمال کاستی و عدم توجه به جنبه های زیرساختی در آن بالا می رود.

اسلاید 24: مفاهیم نظری تجاری سازیدارایی فکری هرگاه پاسخ مناسبی به یک مسأله داده می شود، نتیجه ای بدست می آید که از آن با عنوان دارایی فکری نام برده می شود. پس، دارایی فکری عبارت است از هر ایده نوینی که توسط یک فرد یا یک تیم طی فرآیندی پژوهشی در راستای یافتن پاسخی برای یک مسأله مطرح می شود. دارایی فکری و حقوق مرتبط با آن مهمترین بحث در موفقیت تجاری سازی است.Intellectual Property

اسلاید 25: مفاهیم نظری تجاری سازیارکان تجاری سازی موفققوانین مالکیت دارایی های فکریبرنامه های کلان سازمانی و ساختارهای مدیریتیفرهنگ کارآفرینی و درگیر کردن کسب و کارهای کوچکرشد سرمایه گذاری بخش خصوصیکیفیت پژوهش های انجام شدهتسهیل فرآیند انتقال تکنولوژی (شبکه سازی)فراهم آوردن زیرساخت پژوهشی قوی

اسلاید 26: چشم انداز دانشگاه ها در قرن بیست و یکم آن است که نقش کاربردی کردن علم توسط آنها از تولید و انتقال علم مهمتر خواهد بود.Key Point

اسلاید 27: درس اول: هدف انتقال فناوری است، نه حداکثر کردن درآمددرس دوم: پژوهش میان رشته ای درس سوم: ارتباط دانشگاه با صنعت

اسلاید 28: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیتولید ایدهارزشیابی ایده تولید شدهتوسعه ایده و بررسی چگونگی کاربردی کردن آنتحلیل تجاری کالاسنجش بازاربررسی جنبه های فنی و اجراییتجاری شدن

اسلاید 29: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیمعمولا ایده های نوین به یکی از روش های زیر تولید می شوند:بررسی نیازهای مصرف کنندگان در جوامع گوناگونبررسی کالاهای رقبای مهم تجاری بازدید از نمایشگاه های صنعتی و تجاری برای رصد فناوریهای نوبازدید از مراکز تولیدی رقیبجذب نخبگان و پژوهشگران دانشگاهی موفقتولید ایدهIdea Generation

اسلاید 30: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیارزیابی ایده با پاسخ به سؤالات زیر محقق می شود:میزان استقبال مصرف کننده از کالای جدید در بازار مصرفمیزان اختصاص سهم از بازارروند فروش کالاامکان ساخت و تولید به صرفه دستگاهعکس العمل رقبا در قبال عرضه این کالامیزان سودآوری کالاارزشیابی ایده تولید شدهIdea Screening

اسلاید 31: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیدر این مرحله نکات مهم بازاریابی مطرح می شوند که عبارتند از:خصوصیات بازار هدف برای کالانیازهایی که این کالا از مصرف کننده برآورده می سازدعکس العمل مصرف کننده در مقابل کالاچگونگی تولید کالا با کمترین هزینهتوسعه ایدهIdea Development

اسلاید 32: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیمنظور از تحلیل تجاری آن است که بنگاه اقتصادی قبل از تولید از طریق بررسی های آماری به این نکته پی ببرد که مناسبترین میزان تولید کالا در نخستین مرحله چه تعداد یا چه مقدار بوده، نقطه سر به سر تولید و سودآوری آن چقدر است.تحلیل تجاری کالاBusiness Analysis

اسلاید 33: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیدر این مرحله یک مدل فیزیکی از کالا تهیه شده و نحوه استفاده از آن بررسی می شود. ممکن است نمونه نرم افزاری هم برای نظرخواهی تهیه شود. در نهایت هدف از این مرحله آن است که در حد امکان تولید کننده بتواند پیش از تولید انبوه، نظر مصرف کنندگان را سنجیده و بررسی نماید.بازارسنجیMarket Analysis

اسلاید 34: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیدر این مرحله نکات زیر مورد توجه قرار می گیرند:برآورد اعتبار مورد نیاز برای تجاری سازی یافته هاتهیه مواد تبلیغی برای شناساندن کالاتدوین برنامه ساخت کالاتشکیلات مورد نیاز برای تولید و عرضه کالاامور لجستیکیجنبه های فنی و اجراییTechnical Aspects

اسلاید 35: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند تجاری سازیایده ای از نظر تجاری ایده آل محسوب می شود که دارای شرایط زیر باشد:به سرمایه گذاری اولیه زیادی نیاز نداشته باشد.حجم بازار آن قابل محاسبه تقریبی باشد.نیاز بازار به کالا یا خدمات کاملا محسوس باشد.مواد اولیه مورد نیاز آن کاملا در دسترس باشد.استفاده از آن به تدوین مقررات دولتی نیاز نداشته باشد.تولید و عرضه آن نیاز زیادی به نیروی انسانی نداشته باشد.خریداران به دفعات اقدام به خرید آن کنند.ابداع کننده یا تولید کننده اندیشه از معافیت مالیاتی یا امتیازات مناسبی در این زمینه برخوردار شود.نیازی به ایجاد شبکه توزیع گسترده نداشته باشد.کاربرد آن هیچ خطری نداشته باشد.تجاری شدنCommercialization

اسلاید 36: از هر 100 ایده نوینی که ارایه می شود تنها یک یا دو ایده ارزش تجاری کردن دارندKey Point

اسلاید 37: پژوهشاظهار نتیجهارزیابی نتیجه تحقیقواگذاری نتیجه تحقیق به مخترعارجاع نتیجه تحقیق برای بررسی بیشترثبت پتنتتعیین راهبرد تجاری سازیلیسانس دهیتشکیل شرکت انشعابیفروش حقوق نتیجه تحقیقلیسانس دهی به شرکت های موجودلیسانس دهی به شرکت های تازه تاسیساصول و ضوابط تجاری سازی

اسلاید 38: اصول و ضوابط تجاری سازیچارچوب عوامل پیشبرندهقوانین و مقررات مورد نیاز در مورد دارایی های فکری در سطح کشور و در سطح بخش دانشگاهینهاد و سیستم مدیریت تجاری سازیکیفیت تحقیقاتدسترسی به منابع مالی مورد نیازوجود ظرفیت قوی دریافت فناوری در بخش صنعتوجود روابط فعال بین نهادها و سازمان های مؤثر و اصلی در تجاری سازی نتایج تحقیقات

اسلاید 39: اصول و ضوابط تجاری سازیاقدامات لازم برای تجاری سازی دستاوردهای پژوهشیتدوین راهبرد دانشگاه (توجه به مأموریت های سه گانه دانشگاه یعنی آموزش، پژوهش و ارزش آفرینی اجتماعی)اصلاح ساختار اداری در جهت تسهیل کارآفرینی و تجاری سازی دستاوردهامهیا ساختن محیط قانونینظارت بر حسن اجرای پروژه ها در راستای ارزش آفرینیحمایت و یا مشارکت در تأسیس شرکت های دانشگاهیآرایه آموزش های مورد نیاز و بازنگری در عناوین و محتوای دروستعریف و بکارگیری مشوق های مناسبتعامل مؤثر با سایر مراکز علمی و پژوهشی داخلی و خارجیاهتمام به ارج نهادن و ترفیع جایگاه اساتید و مربیان

اسلاید 40: Key Point

اسلاید 41: اصول و ضوابط تجاری سازینهاد انتقال فناوریTechnology Transfer Office TTOنهاد انتقال فناوری حلقه اتصال اصول و مبانی تجاری سازی و یافته های پژوهشی مراکز آموزشی و پژوهشی کشور به شمار می رود. به عبارت دیگر، این نهاد متولی تجاری سازی دستاوردها و انتقال آن به بخش تولید و خدمات در داخل و خارج از کشور محسوب می شود. برای راه اندازی یک دفتر انتقال فناوری موارد زیر مورد توجه قرار می گیرند: تعاریف و اهداف شرح وظایف ساختار سازمانی ضوابط و معیارهای تأسیس ملاحظات تکمیلی

اسلاید 42: اصول و ضوابط تجاری سازینهاد انتقال فناوریTechnology Transfer Office TTOعمده وظایف متصور برای یک دفتر انتقال فناوری عبارت است از:ارایه خدمات مربوط به توسعه و انتقال فناوری (شناسایی اختراعات ناشی از تحقیقات، جستجوی شرکت ها یا سرمایه گذاران برای توسعه فناوری، ایجاد شرکت های انشعابی یا شرکت های تازه تأسیس و غیره)ثبت پتنت و مدیریت دارایی های فکری (دریافت اظهاریه اختراع و ارزیابی اختراع)مدیریت سایر اشکال دارایی های فکری مانند حق تألیف، نرم افزار، پایگاه داده ها و غیرهلیسانس دهی حقوق دارایی های فکریشرح وظایف

اسلاید 43: اصول و ضوابط تجاری سازینهاد انتقال فناوریTechnology Transfer Office TTOساختار سازمانی یک دفتر انتقال فناوری متشکل است از:واحد حمایت از دارایی های فکری، امور حقوقی و قراردادهاواحد بازاریابی و ارتباط با صنعتواحد ارزشگذاری و امور امتیاز فناوریواحد فناوری اطلاعاتساختار سازمانی

اسلاید 44: اصول و ضوابط تجاری سازیفرآیند انتقال فناوریاظهاریه اختراعارزیابی توسط نهاد انتقال فناوری بررسی قابلیت پتنت شدن و بازار سنجیپرونده سازی برای پتنتبازاریابیلیسانس دهی به شرکتتوسعه فناوریروند بازگشت رویالتی ها

اسلاید 45: اصول و ضوابط تجاری سازیمراجع انتقال فناوریThe Association of University Technology TransferThe Licensing Executives Society InternationalYet2.com (A marketplace for licensable technologies)Patents & License Exchange (Clearing house for technologies)Attorney Search (Search Profiles of legal professionals worldwide)

اسلاید 46: اصول و ضوابط تجاری سازیمسیرهای ممکن برای تجاری سازیفروش پتنتلیسانس دهیتاسیس شرکت های دانشگاهی (انشعابی یا تازه تأسیس)فروش مستقیم محصولات فناوریاستفاده از آژانس های انتقال فناوری

اسلاید 47: اصول و ضوابط تجاری سازیپارامترهای مؤثر در انتخاب روشسرمایه گذاری مالی لازم هر روشپتانسیل برگشت سرمایه هر روشطبیعت خود فناوری، محصول یا فرآیندبازار هدف و بهترین روش دستیابی به آن

اسلاید 48: اصول و ضوابط تجاری سازیلیسانس دهیلیسانس یک مجوز قانونی است که به یک فرد یا شرکت اجازه استفاده از دارایی فکری فرد یا شرکت دیگر را در قبال پرداخت بهای آن می دهد. برخلاف فروش یا واگذاری مستقیم، واگذار کننده لیسانس همچنان حقوق مالکیت دارایی فکری را برای خود نگاه می دارد. مزیت اصلی لیسانس دهی این است که مسئولیت ساخت، فروش، توزیع و حتی توسعه بیشتر فناوری، محصول یا فرآیند به دریافت کننده لیسانس انتقال داده می شود. از اینرو، باعث کاهش سرمایه گذاری لازم در فرآیند تجاری سازی می گردد.لیسانس دهی در مواردی که منابع مالی برای توسعه محصول و بازاریابی در دسترس نبوده یا بسیار محدود باشد، بهترین انتخاب خواهد بود.

اسلاید 49: طمع نباید مانع از توافق بر سر لیسانس دهی گردد. همچنین بهتر است لیسانس دهی به صورت انحصاری صورت پذیرد.Key Point

اسلاید 50: اصول و ضوابط تجاری سازیلیسانس دهینکات کلیدی در مذاکرات و تنظیم توافقنامه های لیسانس دهی بدین شرح اند:التزام دریافت کننده لیسانس در مورد ارایه برنامه های تفکیکی خود برای استفاده تجاری از موضوعارایه تعریف روشنی از دارایی فکری موضوع توافق نامه لیسانستعیین مدت زمان توافقنامه (در مورد ثبت اختراع همان عمر ثبت اختراع می باشد)مقادیر، نحوه و شرایط پرداخت هاانحصاری بودن و محدودیت جغرافیایی استفاده از لیسانسگارانتی فناوریحقوق دارنده لیسانس در رابطه با هرگونه ارتقای احتمالی دارایی فکری توسط دریافت کننده لیسانس

اسلاید 51: اصول و ضوابط تجاری سازیرویالتیرویالتی درصدی از درآمد حاصل از فروش محصولات بوجود آمده یا توسعه حاصل از به کارگیری ایده، اختراع یا خلاقیت بوده که به ایجاد کننده آن پرداخت می گردد. نرخ رویالتی به عوامل زیر بستگی دارد:توسعه محصول در موقع لیسانس دهینوع محصولصنعت هدفقیمت فروش پیش بینی شده برای محصولبلوغ بازارحوزه جغرافیایی لیسانسزمان اعتبار و نوع انحصاریت لیسانس

اسلاید 52: اصول و ضوابط تجاری سازیکانونهای شکوفایی خلاقیتبراساس قانون برنامه چهارم توسعه و قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کانون های شکوفایی خلاقیت با هدف زمینه سازی بروز خلاقیت و ارتقای نوآوری با استفاده از ظرفیت ها و امکانات موجود در دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی و پارک های علم و فناوری تتشکیل می شوند. بر این اساس، کانون شکوفایی خلاقیت واحدی است که با ارایه خدمات زیر به اثبات و کارا نمودن ایده های علمی و شکوفایی ایده های خلاقانه کمک می کند: ارایه مشاوره تخصصی استفاده از تجهیزات و امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی برگزاری دوره های آموزشی و تأمین منابع اطلاعات علمی و فنی سایر حمایت ها و پشتیبانی ها

اسلاید 53: مسایل حقوقیحقوق مالکیت فکریخط مشی و ضوابط مالکیت فکری در مؤسسات علمی و پژوهشی در ماده 3 از راهنمای تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب آبان ماه 1388 تبیین شده است. شاخص های اصول کلی حاکم بر حقوق مالکیت فکری در این راهنما عبارتند از: تعیین حامیان مالکیت فکری و نحوه حمایت تعیین سهم های درآمدهای حاصل از دارایی های فکری وضعیت نهایی مالکیت دارایی های عمومی چگونگی انتشار نتایج پیشرفت ها چگونگی کار گروهی نسبت میان مؤسسه و بنگاه با افرادچگونگی تنظیم قراردادها چگونگی بهره برداری داخلی و خارجی از دارایی های فکری

اسلاید 54: مسایل حقوقینحوه تخصیص درآمدهای حاصل از دارایی های فکریدرصد سهمذی نفعانحدود 50%پدید آورندگانحدود 20%واحد تحقیقاتی (دانشکده، پژوهشکده یا گروه مستقل)حدود 20%مؤسسهحدود 10%واحد مسئول تجاری یا مالکیت فکری در مؤسسه

اسلاید 55: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی تجاری سازی از طریق تأسیس شرکتهای دانشگاهی در مورد فناوری های با دامنه کاربرد وسیعفناوری های نوینهمترازی میان سرمایه گذاری برای توسعه محصول و تجاری سازی آن با قابلیت برگشت سرمایهاولین انتخاب محسوب می شود. شرکت های دانشگاهی نقش مهمی در کاربردی کردن نتایج تحقیقات دانشگاهی دارند. تشکیل شرکت های دانشگاهی به عنوان یکی از اساسی ترین روش های فعالیت دانشگاه ها در افزایش درآمد و کمک بیشتر به توسعه اقتصادی شناخته شده است.

اسلاید 56: تمایل دانشگاه ها به تشکیل شرکت های دانشگاهی نه تنها به عنوان یکی از نقش های نوین دانشگاه در جامعه مورد توجه است، بلکه خود می تواند راه حلی برای رفع مشکل مالی دانشگاه و به عبارتی استقلال مالی آن به ویژه از دولت به شمار رود. در آمد حاصل از تجاری کردن پژوهش های دانشگاهی از راه تأسیس این نوع شرکت ها می تواند به مراتب از درآمدهای حاصل از شهریه نیز بیشتر باشد.Key Point

اسلاید 57: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی شرکت های دانشگاهی دست کم دارای یکی از مشخصه های زیر هستند: توسط نهاد دانشگاهی تأسیس شده و هدف از آن تبدیل نتایج تحقیقات به تولیدات تجاری باشد. با مشارکت شرکت های تجاری و صنعتی معروف تشکیل شود، مشروط به آنکه سهم برابری برای دانشگاه و صنعت در نظر گرفته شود. در صورتی که دانشگاه سهمی ندارد، حق امتیاز دارایی فکری آن به رسمیت شناخته شود.ویژگی ها

اسلاید 58: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی ارایه تعریف جدیدی از مدیریت آموزش و پژوهش عالی و اصلاح نگرش ها اولویت دهی به پروژه های کوتاه مدت پر درآمد توجه راهبردی به رشته های کارآمد تشکیل شرکت ها توسط کارکنان و فارغ التحصیلان ایجاد اشتغال و زمینه های جدید کار افزایش اختراعات ایجاد انگیزه نداشتن سیاست های مدون تجاریپیامدها و عوارض

اسلاید 59: برگزاری دوره های آموزشی با هدف معرفی دقیق مسأله «مدیریت دانشگاهی و نیازهای آن در قرن بیست و یکم» قطعا می تواند منشأ اصلاحات عمده در نگرش ها، اجراییات و برنامه ریزی های مربوطه به شمار آید.Key Point

اسلاید 60: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی شرکت انشعابیSpin-off Companyشرکت های انشعابی با استفاده از منابع دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی و بر مبنای فناوری توسعه یافته در آن تشکیل می شود. کارکنان دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی غالبا به صورت تمام وقت یا نیمه وقت به شرکت جدید انتقال می یابند.تمایل به تأسیس شرکت انشعابی در دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی عموما با هدف تفکیک فعالیت های تجاری کارکنان از هدف اصلی یعنی آموزش و پژوهش می باشد.

اسلاید 61: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی شرکت تازه تأسیسStart-up Companyشرکت تازه تأسیس شرکتی است که توسط پرسنل خارج از دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی یا یک شرکت تأسیس می شود. این نوع شرکت براساس لیسانس یک یا چند فناوری مربوط به یک نهاد علمی تشکیل می شود.سایر نیازهای این قبیل شرکت ها مانند مدیریت از سایر منابع تأمین می شود.

اسلاید 62: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی شرکت تازه تأسیسشرکت انشعابیخارج از دانشگاهدانشگاهایجاد شده توسطقابل ارایه به غیر با مجوز دانشگاهدر اختیار دانشگاهمالکیت فناوری هاسرمایه گذاری غیر دانشگاهیدانشگاهتأمین مالیخارج از دانشگاهکارکنان دانشگاهیمدیریت

اسلاید 63: مسایل حقوقیشرکت های دانشگاهی عمده ترین سوء تفاهمات درباره تجاری سازی و شرکت های دانشگاهی:لیسانس دهی در مقایسه با تأسیس شرکت های دانشگاهی، ابزار مؤثرتری برای انتقال فناوری به شمار می رود.بی شک می توان یک اختراع را در محیط دانشگاه (آزمایشگاه و مرکز تحقیقات و ...) بهتر از محیط یک شرکت بارور ساخت.تأسیس یک شرکت کار پر دردسر و هزینه بری است.دانشگاه ها هیچگاه درآمد زیادی از شرکت های انشعابی بدست نمی آورند.اگر تأسیس شرکت های انشعابی خوب است، پس دیگر با سرمایه گذاری های مخاطره آمیز و حتی کلاهبرداری ها مواجه نیستیم.دانشگاه مجبور است برای کاهش میزان خطاها، مدام روی شرکت نظارت کند.شرکت های انشعابی باید تا چندین سال شرکت را نزدیک خود نگاه دارند.داشتن شرکت های زیاد بار مسئولیت مدیریتی دانشگاه را زیاد می کند.دانشگاه مسئول رفع همه مشکلات شرکت است.داشتن سهامداران دیگر در شرکت مسایل مالی دانشگاه را به خطر می اندازد.شرکت انشعابی تازه تأسیس با کمبود بودجه ها و سرمایه گذاری های آغازین مواجه است.دانشگاهیان، کارآفرینان قابلی از آب در نمی آیند.دانشگاه نباید تلاشی برای مالکیت دارایی فکری خود انجام دهد.

اسلاید 64: توسعه فناوری از طریق شرکت های دانشگاهی یا به طور کلی بیرون از محیط دانشگاه بهتر و مؤثرتر انجام می شود.Key Point

اسلاید 65: چالش های تجاری سازیتحلیل چالش هابررسی و تحلیل چالش های تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی و فناوری نشان می دهد که مشکلات اصلی در این زمینه عبارتند از: عدم تعریف درست پروژه های پژوهشی با هدف تجاری سازی و متناسب با نیازهای مشخص صنعت و جامعه جهتگیری اندک پروژه های موجود برای پاسخگویی به نیازهای نهفته در بازار ملی یا بین المللی کمبود احساس نیاز بخش تولید و خدمات به نوآوری کمبود تجربه و توان تخصصی مورد نیاز برای تجاری سازی دستاوردها مشخص نبودن نقش پژوهشگران در فرآیند تجاری سازی کمبود انگیزه پژوهشگران برای حصور فعال در عرصه تجاری سازی اعمال مدیریت کلان بر تجاری سازی یافته های دانشگاهی عدم توجه به تجاری سازی یافته ها به عنوان یکی از مأموریت های دانشگاه عدم وجود روابط فعال میان نهادها و سازمان های علمی و تجاری

اسلاید 66: چالش های تجاری سازیتحلیل چالش هادر بخش رابطه صنعت و دانشگاه نیز موانع زیادی وجود دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: عدم اشراف صاحبان صنایع به ماهیت تحقیق دانشگاهی فقدان سرمایه و اعتبار کافی برای پروژه های کوچک با ریسک بالا کم اهمیتی به تجاری کردن واحدهای دانشگاهی ضعف اهتمام به تجارت در بخش دانشگاهی بی اطلاعی از نیازهای صنعت توسط دانشگاه

اسلاید 67: Good Laws + Clear Policy + Multi-Cultural Tech Transfer People (Technology + Business) Flexibility on Business Terms + Patience = Success!Key Point

اسلاید 68: چشم انداز علم و فناوری در ایران 1404سیاست های کلی نظام برای رشد و توسعه علمی و تحقیقاتی کشور در بخش آموزش عالی و مراکز تحقیقاتیتوسعه متوازن کمی و کیفی نظام آموزش عالی و مراکز تحقیقاتیهدایت نظام آموزش عالی و مراکز تحقیقاتی کشور در جهت توسعه علوم پایه و تحقیقات بنیادی، افزایش خلاقیت و روزآمد ساختن دانشگاه هااهتمام به اصل پرورش در کنار آموزش و پژوهشساماندهی به نظام اعتبار سنجی و رتبه بندی دانشگاه هاساماندهی به نظام آمار و اطلاعات علمی و پژوهشی دولتی و غیر دولتیتعریف، شناسایی، هدایت، پرورش، جذب و بکارگیری استعدادهای درخشان برنامه ریزی برای افزایش نقش دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و فرهنگستانها در ارتقای کارآمدی نظام

اسلاید 69: چشم انداز علم و فناوری در ایران 1404سیاست های کلی نظام برای رشد و توسعه فناوری در کشورتوسعه فناوری با هدف ارتقای جایگاه ایران در فناوری جهانی، تولید دانش، کسب ثروت و افزایش قدرت ملیتقویت زیرساختها و ظرفیت های ملی فناوری در کشورتبیین و ترویج مبانی فرهنگی توسعه فناوریاهتمام به حفظ ارزشهای فرهنگی، اجتماعی و موازین اسلامی در استفاده از فناوری

اسلاید 70: چشم انداز علم و فناوری در ایران 1404نقشه جامع علمی کشوراولویت های الفدر فناوری:هوافضا- اطلاعات و ارتباطات، هسته ای (شکافت و گداخت)، نانو و میکرو، نفت و گاز، زیستی (بیو)، آب و خاکدر علوم پایه: ریاضیات گسسته و ترکیباتی (رمزنگاری، کدگذاری، کاربرد در کامپیوتر)، جبر، مبانی ریاضیات، منطق ریاضیات، نظریه اعداد، ماده چگال، شیمی آلی و معدنی، صنایع شیمیایی و دارویی، مطالعه بیماری های همراه با شرایط زمین شناختی، بررسی جنبه های مولکولی، ژنتیکی، بیوشیمیایی، بیوفیزیکی، بیوتکنولوژیکی و زیست محیطی گیاهان، جانوران و میکرو ارگانیسمهای تأمین کننده غذا، دارو و سلول های بنیادین، سلول های بنیادی و پزشکی مولکولی، گیاهان دارویی، کاهش آلودگی هوا، بازیافت و تبدیل انرژی، انرژی های نو و تجدیدپذیر، احیای فناوری های بومی، نرم افزارهای صنایع فرهنگیاولویت های علم و فناوری کشور

اسلاید 71: کشورهایی که اقتصاد پویایی دارند، دانشگاه های قوی دارند که با صنعت و تجارت ارتباط و همکاری همه جانبه دارند.Key Point

اسلاید 72: شبکه ای که تجارت، دانشگاه و مراکز تحقیقاتی را به هم ارتباط می دهد، منبع مهم ابداع ایده های جدید در همه صنایع به شمار می رود.Key Point

اسلاید 73: وقتی جسارت پرداختن به رویا ها را داشته باشیم، دیگر هیچ مانعی سر راهمان نخواهد ماند