صفحه 1:
۳
(روش پاداش و تنبیه)
استاد ارجمند:جناب آقاى دكتر حيدرى
صفحه 2:
معنی لغوی تشویق(پاداش)وتتبیه
"" تشويق به معنادبرانكيختن-به شوق آوردن-راغب ساختن
وشايق كردن است.
تنبیه به معنای بیدار کردن-آگاه کردن-هوشیار ساختن وادب
ا
معروفترين قانونى كه اسلام بدان دعوت نموده است تا در
جهت تعليم و تربيت بهره بردارى كند قانون تشويق است.
صفحه 3:
روش تشویق یکی از روشهای تربیتی از دیدگاه
امام على(ع)
امام على(ع)درباره نقش ياداش وكيفر الهي در تربيت آدمى
دس
ناخداسبحان پاداش را بر طاعت و کیفر را بر معصیت
خود قرار داده است تا بندكائش را از عذاب خويش باز
دارد و به سوى بهشت روانه سازد.
نهج البلاغه حکمت 6600
صفحه 4:
اصل تشویق و تتبیه به عنوان امری مسلم در
تربيت اسلامى
بهشت و جهنم- انذار و تبشیرپیامبران-آیه های مربوط به
Se ores ere he ۱
جلوه هایی از تشویق و تنبیه هستند.
خداوند در قرآن مجید(سوره بقره)میفرماید:ای پیأمبر به کسانی
كه ايمان آوريده و عمل صالح انجام داده اند بشارت ده كه
جايكاه آنان در قيامت باغستانهايى است كه نهرهاى آب در
0
صفحه 5:
1
" افلاطون/تنبيه را وسيله اى براى بيدار كردن و تربيت
ntey ل ۳۳
ep ty Severe Se ل ا
* اسکینر /معتقد است که در انسانها يك استعداد ارثی وجود
دارد كه طبق آن افراد نسبت به كسانى كه با آنها رفتار
محبت آمیز دارند با محبت رفتاری میکنند و نسبت به کسانی
که با انها رفتار خصمانه دارند با پرخاشگری رفتارمیکنند.
صفحه 6:
تاثیر بیشتر تشویق در مقایسه با تنبیه
دانشمندان بر اساس بررسی های جدید دریافتند کودکان تا 49
سالگی برداشت چندان درستی از تنبیه ندارند و به تشويق به
مراتب بيش از تنبيه واكنش نشان ميدهيد.
تشویق کودکان در 0 سالگی مراکز ویژه رفتارسرا درمغز
تحريك میکنند و کودك رفتار مثبتی که تشویق شده تکرار
میکند.
صفحه 7:
" طبیعت انسان به گونه ایست که وقتی در انجام امور مورد
er ey ey Cm a Ter ۱
Se Sie oat Ee Ere Abe
FS ATES E Ee Te ee MIE See)
تقویت رفتار هادمطلوب است.
۱ AMID Ya) Ler oes
صفحه 8:
" تشويق موجب رغبت و دلكريمى و نشاط و تحرك ميشود
و انسان را به جديت وادار ميكند.
شخص مورريد تشويق احساس آرامش و رريضايت خاطر و
اعتماد به نفس ميكند و ميتوان ادعا كرد فرد در يرتوى
regen ال ا et
در تربيت انسان اصل بر تشويق و ترغيب است نه تنبيه و
مجازات.
Pep ا
صفحه 9:
۱ ۱ ۱0
* رفتار متناسب با شخص:باید بین نیکان و بدان و شایستگان
CC Iy eee ED We Corr ey 7(
Boe emery eras yeep Ue EES I cp TOES
۳
"" امام على(ع)در عهد نامه مالك اشتر فرمودند:
هرگز نباید نیکوکار و بدکار در نزد تو یکسان باشند که آن
رغبت نيكوكار را در نيكى كم كند و بدكار را به بدى وادار
نمايد و هر يك از ايشان را مطابق كارش جزا ده.
صفحه 10:
"" تقويت انكيزه ها با تشويقات بجا:نقش تربيتى و مثبت
تشویق نیروهای خفته را برمی انگیزاند ومیل به تلاش و
شادابى را فراهم ميسازد.
* نقش تنبيه در تربيت فراهم كردن ترس از بدى و يليدى و
نوعى ايمن سازى است.
"" امام على(ع): هر كس نفس خود را واكذاردهلاكش كرداند
صفحه 11:
كك
[).متناسب با روحيات شخص باشد.
.در فرد موجبات رشد عقلی و تربیتی و عاطفی ربا فرباهم
کند.
©.باعث تقويت رفتار هاى مطلوب كردد.
<6.اصل عمل مورد تشويق قرار كيرد.
©.به اندازه و به موقع انجام كيرد.
© .كاه كاه انجام شود.
صفحه 12:
" كاهى لازم است تشويق
26
معنوى
رفتار ی(لبخند)
کر ۱۳
باشد.
صفحه 13:
* امام علی(ع)میفرمایند
ستايش بيش از استحقاق تملق است و كمتر از استحقاق
درماندكى يا رشك بردن است.
BETO as ee Arora y ee
صفحه 14:
معایب تشويق بيجا و بيش از حد
" ),وابستگی فرد به عوامل کنترل بیرون از خود
"ا ©.كند شدن محرك هاى درونى
Bad ا ل
" *6. يرورش فرد ير توقع و طلبكار
ad . عدم احساس مسئولیت
60.غرور و خود بینی
صفحه 15:
دقت و ظرافت در امر تتبیه
.تنبيه بايد سنجيده و محاسبه شده و دقیق باشد .
امام على(ع)فرمود:افراط در سريزنش كريدن ميزان لجاجت را
افزونتر ميكند.
.در صورت به نتيجه رسیدن با اقدامات نرم و لطیف به
هيج وجه نبايد به اقدامات سخت و شديد روى آورد.
۱ AEs eye CEB SENET ES)
“.در صورت احساس پشیمانی نباید شخص را به یاد اشتباه و
گناهش انداخت و به تکرار عذر خواهی واداشت.
صفحه 16:
*امام علی(ع) فرمودند:
تكرار نمودن عذر خواهى به ياد كناه انداختن
reve
کسی که عذر خواست گویا گناه نکرده است.
صفحه 17:
پاداش و تنبیه در اصلاح
و تغيير رفتار انسان با
رعايت آاداب و شرايط
بسيارمؤثر است.
صفحه 18:
9 35 ام وه 3 . 2
SEES) ا ا 0
زهره رفيعى-دانشجودكارشناسى ارشد