تندیسگرایی

تندیسگرایی

اسلاید 1: تندیسگرایی به معنی الهام گرفتن از یک یا چند چیزو بیان نماد آنها به زبان معماری است که الهامات میتواند از هر چیزی در این کره خاکی گرفته شود.در اینجا به چند نمونه از این الهامات و بناهای تندیسگرایانه اشاره میکنیم.

اسلاید 2:  اگر بخواهیم تاریخ معماری را از نظر ویژگی تندیس گرایی در بنا بررسی کنیم، می توانیم سه مرحله را، از آغاز خانه سازی بشر تا به امروز، از دیدگاه تصور فضایی شناسایی کنیم. مرحله ی نخست، دوره ای است که در آن گرایش به سازه های تندیس گونه وجود داشته و به ترکیب احجام و ساختمان های مختلف با هم توجه شده است. این گونه معماری در تمدن هایی چون تمدن سومری، ایلام قدیم، مصری و یونانی وجود داشت و تا زمان رومیان ادامه دارد. در این دوره توجه به فضای بیرونی با بی توجهی به درون بنا و ساده رهاکردن آن همراه است. مرحله دوم که ساخته شدن بنای پانتئون در روم آغاز این دوره را مشخص می کند، توجه به فضای درونی ساختمان چالش اصلی معمار بود، به گونه ای که فضاهای درونی بزرگ تر و پیچیده تری را در معماری این دوره می بینیم. در مرحله ی سوم (تقریبا آغاز سده ی بیستم) دوباره به اهمیت حجم در شکل دادن به فضای بیرونی توجه شد، در حقیقت از یک سو تصور فضایی نخستین دوباره زنده شد و از سوی دیگر نیز توجه به فضای درونی ساختمان به قوت خود باقی ماند و تقریبا از نیمه ی دوم قرن بیستم بود که معماری تندیس گرا با تاثیرپذیری از پیکره سازی دوباره از سوی معمارانی چون لوکوبوزیه، که دستی در پیکره سازی و نقاشی نیز داشت، مورد توجه قرار گرفت و بناهای ارزنده ای به این فرم ساخته شد.دوره معماری مدرن متاخر را می‌توان از بعد از جنگ جهانی دوم تا اوایل دههٔ هفتاد محسوب کرد. در این زمان بسیاری از معماران بزرگ دوران معماریه اولیه و متعالی همچون رایت، کوربوزیه، گروپیوس بودند. رایت تنها معماری است که در هر سه دوره معماری مدرن ساختمان‌هایی با شهرت جهانی ساخته است. وی آخرین شاهکار خود یعنی موزه گوگنهایم را در نیویورک در آخرین سال‌های عمر خود به صورت تندیسی دوار طراحی نمود. کوربوزیه نظریه پرداز معماری مدرن، در این دوره از عقاید دههٔ ۲۰ و ۳۰ خود در معماری فاصله گرفت، به سمت تندیس‌های احساس گرایانه گرایش پیدا کرد این موضوع را می‌توان در کلیسای رونشان مشاهده کرد.

اسلاید 3: ویژگی تندیس گرایینکته حائز اهمیت در مورد این ساختمان‌های تندیس گونه این است که همه آن‌ها بلااستثنا با بتن احداث شده‌اند. در این بناها بتن همچون خمیر مجسمه‌سازی، ماده‌ای بسیار مناسب برای پدیدآوردن اجسام بدیع و نوظهور بود.

اسلاید 4: کلیسای رونشانلوکوربوزیه

اسلاید 5: کلیسای نوتردام دو هو در رونشان در فاصله سال های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۵ ساخته شد و اثر خلاقه تندیس واره و ارزشمندی است  که نشان  از موقعیت  محلی  و عملکرد مذهبی دارد و کلا نمایش گنجینه ای از نوآوری و شمایل پردازی مستقل است . در این اثر، لوکوربوزیه ،ترکیب بندی دقیق نقشه و اصل زیبایی شناسی را  همراه با آزادی عمل جسورانه ای که در معماری  نیمه  دوم قرن کسب کرده بود ، بهم درآمیخت و لحن غنایی نوینی در فرهنگ معماری به وجود آورد .

اسلاید 6: .در ۱۹۵۰ ، لو کوربوزیه کار بر روی کلیسا را آغاز کرد . کلیسایی که در کمال سادگی ، یکی از شاهکار های معماری مدرن به شمار می رود.لو کوربوزیه درباره روند شکل گیری فکر این کلیسا این چنین می نویسد : ایده ها در مغز من متولد می شوند و در مدت زمانی نا معین بی هدف اند و توسعه می یابند

اسلاید 7: عنصر کلیدی نور است ، نور فرم ها را روشن می کند و فرم ها قدرت  شگفت انگیز خود را  به نمایش می گذارند . بازی با تناسبات و پدید آوردن حوادث غیر منتظره ، یک هیجان ناگهانی را بوجود می آورد . ولی بازی خرد مندانه با اهداف ، بنیان صحیح ، استعداد جاودانگی ساختار اصلاح طلبی ، جسارت و بازی گستاخانه با این موضوعات مجزا ، کیفیت های مورد نیاز و سازنده معماری را بوجود می آورد.

اسلاید 8: اسکیس های اولیه

اسلاید 9: موزه گوگنهایمفرانک لوید رایت

اسلاید 10: ازسال 1943 پش ازجستجودرمیان معماران اروپایی نظیرلکوربوزیه ، والترگروپیوس ، ریچارد نویترا ، آلوارآلتوو... برای طراحی بنایی مناسب برای مجموعه ارزشمند جمع آوری شده توسط گوگنهایم ، کارطراحی به این معمارآمریکایی واگذارگردید ، تاسال 1956 پروژه باتاخیرات فراوان به دلیل تغییراتی ازقبیل مشخصات وشکل سایت ، مشخصات فنی اجرا ، برنامه فیزیکی ومدیریتی موزه والبته هزینه هاکه به دلیل طولانی شدن مدت پروژه روبه افزایش بود، مواجه شد وسرانجام درسال 1959 شش ماه پس ازمرگ رایت موزه برای بازدید عموم افتتاح گردید .

اسلاید 11: موزه گوگنهایم توسط انسیتومعماران آمریکا به عنوان یکی ازهفده اثراین معمارکه می بایست به جهت سهم ونقش آن ها درپیشبرد فرهنگ آمریکا حفاظت شوند ، انتخاب شد این موزه به عنوان آخرین یادگارازتوانایی رایت درخلق کیفیات غیرمنتظره فرم وفضای معماری ، دشوارترین کاردرطول دوران فعالیت حرفه ای وی بود . دربیرون ، فرم تندیس گرا با ظاهری ساده وفاقد هرگونه تزیین برروی سطوح ، الگوی فضایی درون رامشخص می کند وچشم اندازی متفاوت دربین ساختمان های مکعب مستطیل شکل شهرنیویورک ایجاد می کرد شاید بتوان گفت این نقطه شروع طراحی موزه ها با احجام تندیس گرا بود که دیگرنه تنها آثارهنری بلکه ساختمان موزه نیزبه جاذبه ای برای بازدید تبدیل شد .

اسلاید 12: رایت نیاز به فضای نمایشگاهی زیاد دریک زمین محدود رابا قراردادن فضاها برروی هم درارتفاع حل کرد وبا پیوستگی فضایی ایجاد شده توسط رامپ ـ طبقه ، دشواری بازدید ازیک ساختمان طبقاتی مرتفع را جبران نمود . بنابراین موزه ، متشکل ازیک گالری اصلی است که پیوسته پیرامون فضایی تهی با ارتفاع تقریبی 25 متروسقفی گنبدی شکل به همراه نورگیر سقفی دوازده ضلعی تارعنکبوتی شکل دربالا ، می پیچد . آتریوم مرکزی مخروطی شکل معکوس بانورطبیعی اشباع می شود . بازشدن آن به سمت بالاحداقل سایه اندازی برروی رامپ ـ طبقه راایجاد می کند . این مارپیچ بیان دیگری ازمعماری ارگانیک رایت می باشد. فرم اسپیرال مهیج ترازمثلث شش ضلعی وبا دایره که دربسیاری ازکارهای اولیه رایت بکارگرفته شد، بود چرا که اسپیرال بازشونده به سمت بالا نیروی جاذبه رابه چالش می کشد.

اسلاید 13:

اسلاید 14: خانه آبشارفرانک لوید رایت

اسلاید 15: معروفرین اثر رایت خانه ی آبشار هست که به خانه ادوارد-جي- كافمن معروف است و در سال 1936 در بالاي آبشاري در Ohiopyl در پنسيلوانياي آمريكا ساخته شد.... آنچه در خانه آبشار مفهوم ارگانیک را از مستدل بودن هر جزء یا فرم آن فراتر می برد، نخست پیوستگی طبیعی تمام اجزای آن است و سپس آمیختن آنها با مظاهر طبیعت که این خانه به راستی جزئی از آن شده است. وجود آبشاری روان در دل این ساختمان نه تنها آن را شگفت انگیز و تماشایی می کند، بلکه آن را جزئی از طبیعتی می کند که این ساختمان در میان آن بنا شده است.

اسلاید 16: آنچه از کیفیت ارگانیک معماری رایت بر می خیزد و به ویژه در خانه آبشار وی مجسم است و برای ما حائز اهمیت بسیار، تندیس گونه بودن آن است. اگر به تعبیر تندیس گری را ترکیب حجمها و بازی فضاهای پر و خالی تعریف کنیم ، خانه آبشار به راستی تندیسی است که در فضا قد بر می افرازد، تندیسی که یکسره ساخته و پرداخته آدمی نیست، بلکه حاصل ترکیب حجمها و فضاهای طبیعی است که به صورت تخته سنگهای خشن و دست نخورده در این ترکیب جلوه گر می شود و نیز حجمهای تراشیده از بتن که صاف و صیقل خورده به نظر می رسند و بخش دیگری از ترکیب را به پدید می آورند

اسلاید 17: دو دیوار عمودی سنگی(از سنگهای طبیعی تراش خورده و بر هم نهاده شده) در واقع پیوند(rapport) این ترکیب را به وجود می آورند و مظاهر طبیعی ترکیب(سنگهای نخراشیده)و مظاهر ساخته و پرداخته آدمی(حجمها صاف بتنی) را به یکدیگر متصل می سازد . اهمیت این کیفیت تندیسگونه برای ما در این است که همین کیفیت که مدتی در معماری مدرن و از جمله به سبب سبک جهانی به فراموشی سپرده شده بود، دوباره در دهه شصت( و شاید اندکی زودتر، اگر رونشان لوکوربوزیه را ملاک قرار دهیم) از خواب زمستانی خود سر برداشت و در معماری تجلی کرد و اکنون، البته به گونه ای دیگر و به تعابیری متنوعتر، در آثار معماری معاصر ما متجلی است.

اسلاید 18: يورن اوتزناپرای سیدنی

اسلاید 19: هنوز تاريخ معماري يك صفحه به صفحات رنگين خود اضافه نكرده بود و هنوز سوداي گذار از مدرنيسم به پست مدرنيسم را داشت كه صاحب مولودي باجمال و جلال جديد شد. بنايي اكسپرسيونيستي و ديكانستركتيويستي (شالوده شكن گرايي) كه در نوع خود بي نظير بود و قبل از هرچيزي، در دورنماي خود بيننده را به ياد تنديسي عظيم مي انداخت تا يك پديده معماري، كه در زمين و آسمان و افق (كف و سقف و ديوار) خلاصه مي شود. اين شاهكار معماري كه در رده باشكوه ترين بناهاي «يادماني» و نمادين قرن بيستم قرارگرفته و قرار است در ۲۰ ماه مه جايزه معتبر «پريتزكر» در معماري را به خود اختصاص دهد، سالن اپراي سيدني در يكي از شهرهاي بندري استراليا است.

اسلاید 20:

اسلاید 21: معماری یعنی زیبایی احجام در کنار هم و معمار یعنی بازی دهنده احجام در کنار هم برای بوجود آوردن زیبایی سخنی از رضا علی زادهبیاد داشته باشیم