صفحه 1:
1 9
ی
RR
۳
0
صفحه 2:
.۳
دستگاه ادراری
دستگاه ادراری شامل قسمتهای
اصلی زیر است:
#کلیه ها ورل)
©حالبها جروج()
#مثانه بوك0
#پیشابر اه ملیب()
صفحه 3:
در بزرگسالان کلیه ها یک جفت عضو (لوبیایی شکل) به رنگ قهوه ای تیره می
باشنه که در قسمت خلفی پرده صفاق(در پشت و خارج حفره پریتون) واقع در
دبواره خلفی شکم و در فاصله بین مهره دوازدهم توراکس تا مهره سوم کمر قرار
گرفته اند.در بالغین وزن کلیه, بطور متوسط تقریبا ۱۱۳ تا ۱۷۰ گرم و طول آن حدود
W ] ۰ سانتی متر و پهنای آن ۶ سانتی متر و ضخامت آن حدود 2/5 سانتی متر
می باشد.
(ademel Just oat
نیز بر روی هر gland)
کلیه قرار گرفته و از
لحاظ عملکرد.
خونرساتی و عصب دهیء
کاملا مستقل از کلیه ها
عمل می کنند.
صفحه 4:
Anatomy of the Kidney ف ان کلیه ۳
هر کلیه به سه بخش عمده تقسیم شده
است: Reval els
است:
ابخش 28 (Cortex) s
بخش مرکزی(۳]6012118) Renal Atey
#لكنجه(15كآء2)
بخش قشرى در زير كيسول فيبرى قرار وان
گرفته . بخشهایی از آن تا لایه
مركزى مدولا ادامه دارند. 35
صفحه 5:
ساختمان کلیه
بخش مدولا تقریبا 6 سانتیمتر پهنا
دارد و داخلی ترین بخش کلیه را
تشكيل می دهد
مجاری های جمع کننده ادرار به
پیرامیدهای کلیه که به شکل هرم بوده
و قانده آنها به طرف سطح محدب کلیه
و راس آن به طرف ناف کلیه قرار
دارد» متصل می شوند
© هر كليه شامل © تا ©0) بيراميد است
كه اين هرم ها در تعدادى كاليس
كوجك تخليه مى شود. اين كاليس
هاى كوجك هم به نوبه خود در كاليس
هاى بزركترى تخليه شده و مستقيما به
داخل لكنجه كليه (ضنامم امبم) مى
ريزد.
Fibrous capsule covering kidney)
Fibrous capsule covering real sinus)
صفحه 6:
قوس های هنله(عا9ع (loops of
اجزای مدولا
عروق پیرامون توبولها(لوله ها
لوله های جمع کننده نفرون های قشری(0۵۵۳۳۵5 (cortical
(iuxtamedullary nephron),¢35 50 j3lx0 sla 49585
صفحه 7:
© واحد 9 کلیه نفرون است.هر کلیه بیش از
(DOOOOO 815 نفرونى دارد.
ساختمان نفرون:
© كيسول بومن
(كيسول كلومرولى)
© سيستم توبولر
© نفرون ها از نظر ساختمانى به دو نوع تقسيم
می شوند
نفرون های قشری که حدود 00 تا 65
درصد از نفرون ها را تشکیل میدهند و در
خارجی ترین قسمت کورتکس قرار دارند
()نفرون های مجاور مرکز که حدود 000 تا
© درصد نفرون ها را تشکیل میدهند و
بسیار دورتر از کورتکس (نزدیک مدولا) قرار
می گیرد.
7
Distal tule
7
Proxinal tubule
Glomerutus
صفحه 8:
veplrow (86%) لبون ۰
کوتاهتر بوده و بیشتر در ناحیه
کورتکسقرار دلشته و تولید ادرار
oe Cortex هت
وی روا ومیل و
Medulla نزديكتر "هوصمحمهمم" ,(0696)
به مدولا بوده و به ((هورمونلنتی
ياسخكو ميباشند.از ,9091)ديورتيك
لينرو تغليظ ادرار را بر عهدم
,دارند
.هرکلیه حدود [)میلیون نفرون دارد 6
صفحه 9:
Se
گر دش, خهن د, کلیه
صفحه 10:
#کلیه ها هنگام استراحت 000 تا 06 درصد از برون ده قلب را دریافت
میکنند که بیش از یک لیتر خون در دقيقه است (کل خون بدن تقریبا حدود 416
بار در ساعت از کلیه عبور می کند).
۵ شریانهای کلیوی از آنورت شکمی جدا ميشوند. هر یک از شریانها در تاف کلیه
به دو شاخه قدامی و خلفی تقسیم میشوند.
این شريانها به عروق کوچک و کوچک تری تقسیم می گردد که سرانجام
arteries ols! Jot مسط) می سازد.آرتیول هل به شاخه هایی تقسیم
می شود که نهایتا گلومرول(حسس) را می سازد. گلومرول به عنوان
کلاف مویرگی جهت انجام فیلتراسیون گلومرولی به شمار می آید. خون از
طریق آرتریول وابران(اسسه مسبلااج) گلومرول را ترک و از طریق
شبکه مویرگها و وریدها به داخل ورید اجوف تحتانی می ریزد.
10
صفحه 11:
شريان لوبار وريد كليوى
I
شريان بين لوبى وریدهای قوسی
شریانهای قوسی وريدهاى بين لوبولى
شریانهای بين لوبولی وازا ركتا
شریانچه آوران مویرگهای دور لوله ای
گلومرژلوس
۰ شریانچه وابران
11
صفحه 12:
#لوله های فیبری عضلانی هستتد که طول آنها
00-00 سانتمتر است و کلیه ها را به
مثانه متصل می کنند.
#حالیها در بافت پیوندی خارج صفاقی واقع
بوده در طول عضله پسواس به سمت حفره
لگنی نزول میکنند وبه سطح خارجی-خلفی
مثانه متصل میشوند (تریگون مثانه).
#در سه نقطه احتمال بیشتری برای انسداد
وجود دارد:
در محل اتصال لگنچه به حالب
©. در لبه فوقانی لگن
)9 محل اتصال حالب به مثانه
6
=
Vena Cava
Adrenal
Left
Ureter
صفحه 13:
(ureters)& We
صفحه 14:
Bladder
2. مثانه در پشت استخوان پوبیس قرار دارد و گلابی شکل است.
( چین های داخلی مثانه اجازه منبسط شدن به آن را می دهد بطوری که در
بعضی افراد حتی یک لیتر ادرار را در خود جای می دهد.
(. مثانه با سه مجرا به بیرون راه دارد.دوتای آنها به محل ورود حالبها و سومی
که در پایین و جلو قرار دارد مجرای خروج ادرار است.
cP _ناحیه مثلثی یا جیسب در کف مثانه به قسمتی گفته می شود که حالبها از آنجا
وارد مثانه می شوند.
Jl 6 مقانه غر اراذی می باشد.
(). بافت مثانه از نوعاپیتلیوم ترانزیشنال می باشد.
> عضلات دیواره آن از نوع صاف و غير ارادی هستند.
صفحه 15:
مثانه
یک عضو توخالی در نیمه قدامی
لگن پشت سمفیزیس پوبیس است
و شامل:
* اسفنکتر داخلی
* مثلث تریگون
©ظرفيت مثانة در بالغين در حدود
يك ليتر است كه ولى با حداكثر
۰ تا 8٠٠ ميلى ليتر دفع صورت
مى كيرد
15
Peritaneal ovat
Prostate
gend
Pelviefloor striatad
muscle
Detrusor
smooth
muscle
membrane
Extemal urethral
sphincter musde
صفحه 16:
یشای اه
#گردن مثانه دارای اسننکتری از جنس عضلات صاف است که بخشی از
اسفنکتر پیشآبراه بوده و به عنوان اسفنکتر داخلی نامیده می شود.
© مهمترين بخش از اسفنکتر که از لحاظ مکانیسمی به کنترل ادرار کمک می کند
» بخش اسفنکتر ادراری خارجی است که در قدام یورترا در قسمت دیستال مثانه
قرار دارد.
16
صفحه 17:
@
(urethra)ol plows
17
صفحه 18:
نیز یو نو زی
دا ستياه 6 دراری
صفحه 19:
سس تست مس
" كليه ها
ادرار توسط كليه تشكيل شده و در ساير بخش هاى اين سيستم جريان يافته و
نهایتا از بدن خارج می گردد.
بطور دقیق تر ادرار در نفرون ها تشکیل می شود به داخل لگنچه کلیه و از
آنجا به حالبها می ریزد و پس از ورود به مثانه توسط اعصاب سمپاتیک و پارا
سمپاتیک بطور ارادی و گاها غیر ارادی از طریق پیشابراه دفع می شود
عملکرد اولیه سیستم های کلیوی و ادراری» فیلتراسیون در بدن بوده که اين امر
مهم توسط برقراری و تنظیم دقیق آب و الکترولیت هاء دفع مواد زاید و تولید
هورمون هایی که در امر تولید گلبولهای قرمز» متابولیسم استخوان و
هیپرتانسیون دخالت دارند. عملی می گردد.
صفحه 20:
نفرون ها
© نفرون ها از دو بخش تشکیل می شوند
۱ _ بخش فیلتره کننده که در تماس بسیار نزدیک با شبکه موبرگی (1101۳06701)) قرار دارند
۲ بخش لوله ای (010111]) که سبب اتصال اجزا نفرون به هم می شود
صفحه 21:
گلومرول و توبولها
تقریبا ۸۶۰ وزن بدن انسان را در حللت طبیعی, آب تشکیل می دهد. تعادل آب
توسط کلیه ها تنظیم می گردد و در نتیجه ادراره تشکیل می شود. ادرار در طی
سه پروسه پیچیده زیر در نفرون تشکیل می شود:
۱. فیلتراسیون گلومری
۲ بازجذب توبولى
۲ ترشح تویولی
21
صفحه 22:
22
گلومرول و توبولها
گلومرول یک کلاف مویرگی است که بین عروق مویرگی آوران و وابران ارتباط
برقرار نموده در تماس نزدیک با ساختمان اپیتلیللی کپسول بومن DOWMAMNS)
Capsule می باشد.
غشا گلومری از سه لایه تصفیه کننده به نام های آندوتلیوم مویرگی. غشا پایه و
اپیتلیوم تشکیل شده است
اين غشابة طور طبيعى فيلتراسيون مايعات و مولكول عاق كوجك را امكان يذير
ساخته اما از عبور مولکولهای بزرگ مانند سلول های خونی و آلبومین جلوگیری
مى لمايد.
صفحه 23:
* کشکین اذرار
* دفع مواد زايد
تنظیم الکترولیتها
تنظیم تعادل اسید- باز
* کنترل تعادل آب
* کنترل فشار خون
* کلیرانس کلیوی
* تنظیم تولید گلبول های قرمز خون
* سنتز ویتامین(] به شکل فعال
* ترشح پروستاگلاندین ها
* تنظیم تعادل کلسیم و فسفر
صفحه 24:
24
ترشح مواد زاید
ان یک ارکان اساسی دقعی در بدن عمل می کند. اصلی ترین مواد زاید دقعی حاصل
از متابولیسم پروتئین ها. اوره(1۲۵3) نام دارد که به حدود ۲۵ تا ۳۰ گرم از این ماده روزانه در
بدن توليد و ترشح می کردد. تعامی این مقدار اوره از طریق ادرار دفع می شود. مواد زاید ناشی
از متابولیسیم بدن که از طربق ادرار دفع مى شوند عبارتند از: كراتينين. فسفاتها و سولفاتها و
اسید اوریک (uric acid)
سدیم
قراوانترین یون خارج سلولی است.
مهمی در کنترل تعادل آب و الکترولیتها بر عهده دارد.
تنظیم میزان دفع سدیم بستگی به آلدسترون دارد و اين هورمون در بخش کورتکس آدرنال سنتز
از همانجا آزاد می گردد. آزاد شدن آلدسترون Ay میزان زیادی تحت کنترل آنویوتانسین ۲ می
باشد. سطح آنذیوتانسین ۲ نیز بوسیله رین که از سلولهای تخ بافته کلیه ها ترشح می شود.
کنترل می کردد.
فراوانترین بون داغل سلولی است.
جهت حفظ تعادل طبیعی پتاسیم در بدن, کلیه ها مسئول دقع بیش از 1:۹۰ کل پتاسیم مصرقی
روزانه می باشند.
احتباس پتاسیم خطرناکترین عارضه نارسالی کلیه است.
صفحه 25:
تنظیم تعادل اسید و
حد طبیعی 9۲سرم ۷۱۳۵تا ۷/۴۵می باشد
کلیه از دو طریق این تعادل را حفظ می کند
1. از طریق جذب مجدد ویا برگرداندن بی کربنات به داخل ادرار یا به داخل خون
2 از طریق دقع اسید به داخل ادرار
تنظیم دفع آب
جذب(از طربق مایعات حدود 1300:01 و از طربق غذا حدود 1000۳0۱)
دفع(از طریق پوست و ربه حدود 90001 و از طریق عرق بدن حدود 50:۳1 و از
طریق مدفوع حدود 2001)
میزان دفع کلیه - تفاضل بین میزان جذب و میزان دفع
تنظیم دفع الکترولیت ها
زماتی که کلیه ها عملکرد طبیعی داشته باشند می توان گفت حجم روزانه دقع
الکترولیت ها برابر با حجم الکترولیت های مصرف شده می باشد.
صفحه 26:
خود تنظیمی فشار خون
* عروق کلیه (۲۵68۵ ۷252) هنگام عبور خون از داغل کلیه فشار خون
را بطور ثابت تحت کنترل می گیرند.
* زمانی که این عروق با کاهش فشار خون مواجه می شوتد. سلولهای
تخصص یافته ژوستا گلومرول که نزدیک به آرتریول آوران. توبول
دیستال و آرتریول وابران بودند. شروع به ترشح هورمونی بنام رنین
Che ae ae از نژیو
ig TR ee tg mae te ene ae مه
افزایش فشار خون می گردد.
* همچنین هنگام کاهش پرفیوژن خون يا افزایش اسمولالیته سرم
هورمون آلدوسترون (5667006ه۱9ه) از بخش کورتکس آدرنال نیز در
پاسخ تحریک غده هیپوقیز ترشح شده که در نتیجه آن بازحذب
سديم اف پافته و موچب افزايش فشار خون میشود.
صفحه 27:
تنظیم تولید سلولهای قرمز خون
زمانی که کلیه ها با کاهش فشار اکسیژن در جریان خون کلیوی مواجه می
يتين موجب تحريك مغز
ايش هموكلوبين جهت
شوند. اریتروپوئیتین آزاد می کنند. اریتروپ
استخوان و تولید سلولهای قرمز خونی و
انتقال اکسیژن می شود.
فعال كردن ويتامينم
کلیه ها مستول تبدیل ویتامینه غیر فعال به فرم فعال آن یعتی ۱و۲۵
دهیدروکسی کوله کلسیفرول نیز می باشند. ویتامین "ابرای حفظ تعادل
طبیعی کلسیم در بدن ضروری است.
ترشح پروستاگلاندین
کلیه ها تولید پروگلاندین(] 0۳۵5128130010) او پروستاسیکلین (prosta
2۷210 را نیز بر عهده دارند که این آنزیم ها اثر متسع کنندگی عروقی داشته و
برای حفظ جریان خون کلیه بسیار مهم می باشند.
27
صفحه 28:
سس یج
عملکرد منانه
مثانه مخزن ادرار است. خالی و پر شدن مثانه. هر دو تحت تاتیر
مشارکت مکانیسم های کنترلی سیستم اعصاب سمپاتیک و
پاراسمپاتیک می باشند که عضلات دترسور و سوراخ خروجی مثانه
را عصب دهی می نمایند. آگاهی از پر بودن مثانه تحت تاتیر تکامل
اعصاب سمپاتیک می باشد که این اعصاب از طریق نخاعی. واقع در
مهره 110تا 112 اجازه پر شدن مثانه را صادر می کنند.
زمانی که پر شدن مثانه ادامه می یابد. گیرنده های داخل دیواره
مثانه کشیده و فعال می شوند و احساس دفع ایجاد می گردد.