صفحه 1:
۳
as"
صفحه 2:
صفحه 3:
صفحه 4:
مقدمه
كور > ار كا تال در دی انسان و بعصی ار سانداران
اس این درسشتكاء درا انان و مهرةداران به ورت لؤلة كوارشي. و در حانوران
کمتر تکاملبافته مانند کسهتنان از جمله هیدر. شقایق دربای و عروس دربانی به
A lls as oe نام حفره گوارشی وجود دارد. باید توجه داشت كه
استكاه كوارس در جانوران براياس نوع عزايى كه م خوريد يه شكل فاى مختلفن
وجود دارد. ما بهطور کلی دستكاء توارس آنها ار جهار تس کل کوار نت
مکانیکی و شیمیایی, جذب و دفع تشکیل شدهاست. بعضی از جانوران که به
صورت انگلر زندگی میکنند مانند کرم کدو اصلاً دستگاه گوارش ندارند و بهطور
مستقیم و با عمل وابخش (دیفعزیون) مواد غذایی تجزیه شده را از طریق بوست
وارد بدن خود کرده و مورد استفادة سلواهای, خود قرار میدهند (مثل کرم کدو).
صفحه 5:
*دستگاه گوارش, انسان که از دهان تا مقعد امتداد دارد, از لول گوارشی و غدههای
گوارشی تشکیل شدهاست و حدود هفت متر طول دارد. غدد گوارشی شامل
غدههای بزاقی, غدههای دیوارم معده و روده, پانکراس یا لوز المعده و کید است.
لولف گوارشی نیز شامل دهان, حلق, مری, معده, رودق باریک, رود بزرگ و
استروده میشود. هر چیزی که وارد معده میشود با آنزیمهای درون معده
مخلوط میگردد تا به اجزا سادهتری تجزیه شود. سپس این مخلوط که کسموس,
نامیده میشود. از معده خارج شده و به رودهها میرود تا از آنجاء مواد غذایی
تجزیه شده جذب جریان خون شوند. مواد غذایی تجزیه شده از طریق جریان خون
در سباهرى باب كيدي ابتدا به کبد جریان یافته تا در آنجا برخی مواد در کبد ذخیره
شوند و سپس برای مصرف در اختیار باخنههای بدن قرار میگيرند. اجزای غذایی که
جذب نمیشوند E9920 Byb jl از بدن دفع میگردند.
صفحه 6:
دهان
از هنگام شروع به جویدن غذا, هضم غذا نیز شروع میگردد. دهان در اثر جویدن و آنزیمهای موجود در
بزاق باعث گوارش مکانیکی (توسط [دندان]ها و ماهیچههای فک پایین) و شیمیایی میشود. بزاق
مغلوطی از ترشحات سه جفت غدة زیرزبانی, زیرآروارهای و نناگوشی است. مدق دیگری نیز در آن
وجود دارد که موسین نام دارد و به هنگام مخلوط شدن با آب به ماد چسبناک و قلیایی به نامموکوز
تبدیل میشود و باعث چسبیده شدن ذرات جویدهشده به هم و تسهیل در بلع میشود. غدههای
ترشحكنندهٌ موسین در سراسر لول گوارشی وجود دارند. در بزاق آنزیمی به نام پتبالین وجود دارد که
یک امبلار ضعیف است و از غدد بناگوشی ترشح مىشود. اين آنزيم كربوهيدراتها از جمله نشاستةه را
به مالاو ییا میک انز دک مود در رای لو ریم ات آکه باعت سد عقوت دهان وااز ببن
رفتن با "ترا میشود و همچنین ضد عفونی حفره دهان را به عهده میگیرد؛ بنابراین بزاق باعث
گوارش, ضدعفونی حفرة دهان, کمک به حس جشابه, مرطوب نگاه داشتن دهان و تسهیل سخن گفتن
میشود. پس از جويده شدنء غذا در اثر عمل بلع به مرى و از طريق أن به معده راه میياید. دهان
اولیی عصو واه رارش بدن راس كه هذا دان رای کوارش او تاردازن عد مشو
صفحه 7:
؟دهان شامل حفره دهان, دندانها, زبان, بزاق, لثه و سقف دهان است فك بالا
ثابت است و حرکت نمیکند؛ ولی فک پائین حرکت دارد و عمل باز و بسته
شدن دهان را انجام میدهد. در داخل استخوان هر فک حفرههایی وجود دارد
که ريشه دندانها در آن قرار میگیرد. در اين حفرات دندانها به وسيلة الیاف
دور دندان به استخوان فک متصل میشوند. روی آروارهها و دور دندان را لثه
میپوشاند. به آرواره لثه و الیاف نگهدارنده دور دندان بافت نگهدارنده دندان
گفته میشود. دهان انسان در اعمال زیادی نظیر حرف زدن خندیدن. چشیدن,
گاز گرفتن, جویدن و بلعیدن غذا شرکت دارد. اولین قدم در راه گوارش غذاء
خرد کرد و جویدن مواد غذایی است که توسط دندانها صورت میگیرد.
هرکدام از دندانها با شکل خاص خود به عمل جویدن کمک میکنند. دندانهای
پیشین برای بریدن, دندانهای نیش برای پاره كردن و دندانهای آسیا برای
خرد کردن لقمه شکل گرفتهاست.
صفحه 8:
بخشی از بافت زبانا.
دهات یک مرد
صفحه 9:
۰ وو
۰
عدد ely
۰
"این غدهها در واقع غدد برونریزی هستند که بزاق را در حفره دهان تولید
میکنند. آنها آنزیمی به نام آمیلاز ترشح کرده که در تجزیه نشاسته به مالتوز
کمک میکند._سه نوع غدد بزاقی وجود دارد. که شامل غده زیر زبانی,
بناگوشی, زیر آروارهای هستند.
صفحه 10:
حلق
"این بخش از دستگاه گوارش شامل ماهیچههای اختصاصی است که میتوانند
توده نرم شده غذا را به طور مستقیم به مری هدایت کنند.
صفحه 11:
ری
*لوله باریکی است که از حلق تا معده امتداد دارد. در سطح داخلی مری
سلولهای ویژهای وجود دارند که به سلولهای مخاطی معروف هستند و با
ترشح مخاط میتوانند سطح مری را برای عبور مواد غذایی هموار کنند و از
آسیب سلولهای داخلی مری جلوگیری به عمل آورند.
صفحه 12:
معده و مری
”يس از جويده شدن غذاء زيان بالا مىرود و به كام میچسبد. پس از آنکه گیرندههای
مکانیکی گلو تحریک شدند زبان کوچک نیز بالا میرود و راه بینی را میبندد. اپیگلوت نیز
رای ناک اه و رت دا وا ca نو و وس کات دوه
ماهیچههای حلقوی مری به دهانق معده میرسد. این بخش که کاردبا نام دارد در حالت
عادی منقبض بوده و مانع بازگشت غذا از درون معده به مری میشود. وقتی امواج دودی
به کاردیا میرسند باعث بازشدن آن و ورود غذا به درون معده میشوند. آنگاه معده
توسط آنزیمها و حرکات خود غذا را به مادهای خمیری به نام کیموس تبدیل
میکنند.مواد ترشحشده به درون معده عبارت اند از موسر, (که با تشکیل لایهای قلیاس,
از موکوز از دیواره معده در برابر شیر اسیدی معده محافظت میکند),
لات۲۱)اسید کلریدریک, فاکتور داخلی معده (که باعث جذب 8۱۲ ویتامین میشود), چند
پروتئاز که بهطور کلی پپسینوژن خوانده میشوند و باعث تجزية پروتئین ها به اسبدامنه
میشوند و *استریر, (محرک ترشح اسید کلریدریک) و (پپسینوژن).
صفحه 13:
بخشی از بافت معده. بزرگنمایی: شا
4x
بخشی از بافت معده. بزرگنمایی: ۵"
40x
صفحه 14:
روده باریک
° 029 باریک دارای سه قسمت است. اولین قسمت که درست بعد از معده قرار دارد را " ائنی عشر «یا دوازدهه ویا»
دئودنوم " (0۱0060۷۲۳) مینامند, که کوتاهترین قسمت روده باریک است. دو قسمت دیگر روده باریک که بعد از
دوازدهه (اثنیعشر) قرار دارند به ترتیب عبارتاند از تهیروده (0داداز6() و [۱]درازروده (۱۱6۳) که به روده
بزرگ متصل میگردد. وقتی غذا از معده وارد دوازدهه میشود, به علت مخلوط بودن با اسید معده, هنوز اسیدی
است. در محل دوازدهه, یک شیره گوارشی قلیایی به این غذا اضافه میگردد تا حالت اسیدی آن را خنثی کند. این
شیره گوارشی ار عصوی که در قسعت زیر معده قرار دارد و به آن لوزالمعده گفته میشود ترشج میگردد. که
جاوى أنزيمهايى است كه باعت اذامه هضم غذا مىوشود. oss oases هورمویی است كه از سلولفاق
بخشهایی از دوازدهه به حون ترشح و باعث افزایش ترشع بيكرينات (1203| يك بار منفى) أز لوزالمعذه مىشود.
صقرا نيز در همين محل به غذا اضافه م ىكردد. صفرا مايعى سبز رنك است كه در كبد شما ساخته مىشود و سبس.
از كبد به كيسه ضفرا وارد مىكردد ا در آنجا ذخيره شود. اين صفرا به حل شدن مواد غذابى جرب كمك میکند
علاوه بر اينها صفرا وظيفة خارج كردن كلسترول اضافى بدن و بيلى روبينها را دارد و سيس وقتى كه شيره
گوارشی وظیفه خود راااتجام داد مواد غذايى اصلى به اجزاى سادهتر خود تجزيه مىشوند كه عبارتاند از:
° پروتئینها به آمینواسیدهها تجزیه میشوند.
کربوهیدراتها به گلوکز و سار قندهای سادهتر تبدیل میشوند.
© چربیها به اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه میگردند.
صفحه 15:
*در قسمتهای پایینتر روده باریک Wis) در تهیروده و درازروده), فراورده نهایی
غذای گوارده از طریق دیواره روده باریک به جریان خون جذب میگردند. بر اثر
اشاصات ره تک ات وا رها تدای ول و رک جلو
مىرود. اين حركت را " بريستالسيس «(061563|515) مىنامند. ديواره رودهها صاف
نیست بلکه دازای میلیونها برخستگی انگشت مانند به نام» پرر" (نااالا) است. این
پرزها باعث میشوند که سطح تماس وسیعی در رودهها ایجاد شود تا جذب غذاها بهتر
صورت گیرد. ویتامینهای محلول در آب با انشار و اننتال, فعاا, و ویتامینهای محلول
در چربی ( ,8 ,2 ,6>) به همراه چربیها جذب جریان خون میشوند. مواد معدنی نیز
در این مرحله, جذب جریان خون میشوند. وقتی که مواد غذایی جذب جریان خون
شد, باقیمانده غذایی که هضم نشدهاست وارد روده بزرگ میگردد بدن هنوز
میتواند بعضی از مواد غذایی, مثل آنهایی که ایجاد انرژٍی میکنند و بعضی از
ویتامینها و مواد معدنی را ذخیره و جذب کند. اضافی مواد غذایی که بدن نمیتواند
آنها را ذخیره نماید از طریق مدفوع از بدن خارج میگردد. سلولهای دیوارف پرزها
برجستگیهای کوچکتری یه نام ریزپرز دارند.
صفحه 16:
بخشی از بافت عضلانی روده
باریک. بزرگنمایی: 4
بخشی از بافت بوششی روده
باریک. بزرگنمایی: 107
صفحه 17:
بخشی از بافت عضلانی روده
باریک. بزرگنمایی: 407
بخشی از باقت عضلانى روده
باریک. بزرگنمایی: 10۷
صفحه 18:
لوزالمعده. کبد و کیسه صفرا
“اين اندامها نقش مهمی در دستگاه گوارش انسان دارند. لوزالمعده
آنزیمهایی را ترشح میکند که به تجزیه پرونئین. چریی و کربوهیدرات کمک
میکند. کبد صفرا را ترشح کرده و از طریق مجاری صفراوی أن را به روده
کوچک میرساند. کیسه صفراء, صفرایی که توسط کبد تولیده شده است را
در خود ذخیره میکند.
صفحه 19:
هضم
Jl pian Jose هکام ورود غدا به دهان آغاز میشوده زمانی که آنزیمهای موجود در
بزاق مانند امیلاز کربوهیدراتهای غذا را به قندهای سادهتر تبدیل میکنند. در معده
pion اصلی غذا صورت میگیرد. زیرا اکثر آنزیمهای گوارشی در این اندام وجود
دارند.آنزیمهای مختلف هر کدام وظیفه هضم و تجزیه مواد مختلف غذایی را بر عهده
دارند. به عنوان مثال, پرونثازها تجزیه پروتئینهاء لیپازها تجزیه چربیها و آمیلازها
هضم کربوهیدراتها را بر عهده دارند و آنها را به قطعات کوچک تبدیل میکنند. در
روده کوچک فرایند هضم آدامه میپلید و هر کدام از ترکیبات به اجزای کوچکتری برای
جذب آسانتر تبدیل میشوند. بة عنوان مثال کریوهیدرات به گلوکور بروتینها به
اسیدهای آمینه و لیپیدها به اسید چرب و گلیسرول تجزیه میشوند. در لولههای
گوارشی اسیدهای نوکلئیک به قند پنتوز. فسفات و بازهای نیتروژنی تبدیل میشوند.
صفحه 20:
۰
حدت
۰ ۰
"هدف اصلی هضم مواد غذایی و تبدیل آنها به مواد کوچکتر و سادهتر جذب آنها
شط رشلول هاف ابستلبال د رزاقات طحن رود كرجكا انشة طواد تجرره لشدة و
آماده جذب از سطح سلولهاى روده وارد خون يا ساير بخشهاى بدن م ىيشوند.
تقریبا تمام مواد غذایی قابل جذب, ۸۰ درصد از الکترولیتها و ٩۰ درصد از آب, در
روده کوچک جذب میشوند.عمل جذب لب و للیپیدها در تمام طول روده کوچک
اتقاق میافید در حالی os) as پروتینها و کربوه دراتها در ناحبه تهی روت از
روده کوچک صورت میگیرد. x صفراوی و ویتامین 5۱۲ در قسمت انتهای
درازروده جذب میشوند. زمانی که توده مواد غیر قابل جذب در انتهای روده کوچک
به روده بزرگ منتقل میشوند, موادی نظیر سلولوز یا فیبرهای گیاهی, آب و
میلیونها باکتری در توده باقی میمانند.
صفحه 21:
تركيب اصلى
كربوهيدارت
شكل قابل جذب
مونوساكاريدهاى كلوكون, كالاكتوز و فروكتوز
اسيدهاى آمينه. دىبيتيد و تریپیتید
مونوگلیسرید, گلیسرول و اسیدهای چرب آزاد
پنتوز, فسفات و بازهای آلی
صفحه 22: