صفحه 1:
بسم الله الرحمن الرحیم
بنام خداوند بخشنده مهربان
صفحه 2:
دگرگونیهای آبوهوایی و
سازوکارهای حاکم بر آنها
دکتر حسین عساکره
دانشگاه زنجان
صفحه 3:
الم یا ئا نأتي الازض تنفصلها من آطرافها زان
کم لا مب بخکمه وف بتریغ الجتاب
Seales) GUS lial bly Glee ee Gigs LT
كعات كافج و خداراق حكي كتطواى ابنت که شيع كس را يازا
جلوكيرى يا رد احكام او نيست: و او سريع الحساب است!
۳۱ یف Bons
د 2
صفحه 4:
فعینا بالق لول بل هم في نس من خلّق جدید
* «آیاما از آفرینش نخستین از پا درآمذیم؟! نه تنها درتيامدیم بلکه ایتها
es آفرینشی Sees
‘iis?
د 2
صفحه 5:
* تعریف آب و هوا (اقلیم)
* انواع دگرگونی و تحول آب و هوا و دیدگاههای مرتبط
* ساز و کارها و فرایندهای حاکم بر دگرگونیهای آب و هوایی
* واکنشهای محیطی به دگرگونیهای آب و هوایی
د 2
صفحه 6:
آب و هوا (اقلیم)
شرایط جوی غالب در یک محل معین را اقلیم گویند
* شرایط جوی : عناصر (تابش و دما- بارش و رطوبت- فشار و باد)
د 2
صفحه 7:
نمایی ساده از ابعاد آب و هوا
ope نیز زان
صفحه 8:
آب و هوا (اقلیم)
شرایط جوی غالب در یک محل معین را اقلیم گویند
* عوامل ( طول و عرض جغرافیایی. ارتفاع» دوری و نزدیکی به دریا و...)
د 2
صفحه 9:
آب و هوا (اقليم)
شرايط جوى غالب در يك محل معين را آب و هوا (اقليم) كويند
“ اجزا با مولفهها (هوا سپهر. آب سپهر سنك سبهر. زيست سيهر)
Global Climate System Components
صفحه 10:
آب و هوا (اقلیم)
شرایط جوى غالب در يك محل معين را آب و هوا (اقلیم) گویند
*زمان
د 2
صفحه 11:
آب و هوا (اقلیم)
شرایط جوی غالب در یک محل معين را آب و هوا (اقلیم) گوبند
صفحه 12:
نتایج حاصل از تعریف آب و هوا
*۱- برهم کنش (ارباط متقابل) عناصره عوامل و اجزاى آب و هوا
*- وابستگی به زمان (هنجار آب و هوایی )
<۳- وابستگی به مکان
_
صفحه 13:
پارادایم(مدل مفهومی)
مجموعه باورهایی که حداقل برخی از اندیشمندان یک رشتة علمی یا
شاخهای از آن رشته به آن اذعان دارند.
صفحه 14:
یک پارادایم اقلیمی
۲«للثر پرولنه ای» لوینز (۱۹۶۴): در لین پارادليم اعتقاد براین
است کهبا تغییری اندک در هریک از متغیرهای دستگاه آب
و هواء نتلیج متفاوت 3 متنوعی مورد انتظار خواهد بود. بدین
دلیل وبه دلیل چند بُعدی بودن دستگاه لب و هواء نیروهای
algo حرکت و دگرگهنی در لین دستگاه عواملی هستند که
میتوانند دگرگونیهای ناحیهای رابه دگرگونیهای جهانی و
تغییرات کوتاه مدت راجه بازههای بزرگتر و بلعکس مبدل
سازند. لین الگو موجب تکمین روشهاء فنون و ابزار متنوع و
متعددی برای بررسی و وارسی رولبط مختلف اجزای دستگاه
اقلیم شده است.
صفحه 15:
انواع دگرگونی و تحول اقلیم و دیدگاههای مر تبط
* ۱- دگرگونی میانگین * ۲- دگرگونی پراش
* روند )776/70( * «افت و خیز «(Fluctuation
« Anomaly) «gua» < dle 9 (Oscillation) clus”
«اپیوستگی * (Phase 318)
jit CUMp) uae ”
« Discontinuity)
Extreme) -.;3 مشاهدات « *
«( Values
2700۳ «رویداد تصادفی *
« Events
“بي آنى (Persistence)
صفحه 16:
روند: تغییرات آرام. بکنواخت و دراز مدت در میانگین مشاهدات را
«روند» گوپند.
۷ 1 \ / 1 ۸ 01
frie ۷ ry 3 fui
(beak
دمایهدرجه سلسیوین:
صفحه 17:
نوسان (056///30/01) و حالت (فاز ۴/2256) :تناوب تدریجی و آرام دوره های مختلف (مثلاً
دوره های گرم و مرطوب با دوره های سرد و خشک) با واژه « نوسان» نبیین می شود. بخش
های واقع در فرود و فراز های تناوبی را «حالت (فاز)» گویند.
صفحه 18:
جهش (770////): گاهی تعدادی از مشاهدات در یک بازه از سری زمانی, به طورمتوالی و جدای
از مشاهدات متوالی پیشین و (یا) پسین قرار می گیرند. ابن وضعیت به «جهش» موسوم و با
طول دورهی مختلف محتمل است.
3
زطوبت تنبی یه درضد:
8ه 8
1950 120 197 1 1990 2000 200
صفحه 19:
(Persistence) oi
al يكى از حللت هلیی است
که به صورت تمایل مشاهدات به
استمرار حللت خود طی یک دوره
ديده مى شود.
صفحه 20:
دگرگونی پراش
“ «افت و خيز «(Fluctuation
“ «ناهنجاری 80000910 «
“ «ناپیوستگی زا5600 )»
») ۳۲۲6۲۶6 ۷۵//65( «مشاهدات فرین *
«Random Events) _istai sl3> ”
د 2
صفحه 21:
ساز و کارها و فرایندهای حاکم بر دگرگونیهای آب و هواپی
* نظام سلسله مراتبی
" بازخورد (پسخورد) با باز خور (پسخوراند)
۳ تعادل
۳ زمان پاسخ (تاخیریا واکنش)
* پیوند از دور
* دگرگونیهای خودبه خود
_
صفحه 22:
"نظام سلسله مراتبی
صفحه 23:
بازخورد (پس خور) و انواع آن
* تعریف:
" واکنشهایی که بر سرعت. جهت یا مراحل دگرگونی و پاسخهای
اساسی دستگاه اقلیم تاثیر می گذارد:
< انواع:
* بازخور(پسخوراند) مثبست: واکنشی از سیستم اقلیمی که
دگرگهنی را وسعت و سرعت بخشیده. نظم سیستم رابه هم می زند
را پس خور مثبت گویند.
* پس_خورد منفی ( خودتنظیم ): واکنشی از سیستم اقلیم که
سرعت و وسعت دگرگونی را کاهش می دهد به پس خور منفی
معروف است .
صفحه 24:
تعادل
" اقليم ميل به حفظ تعادل و نوعی ثبات دارند. سیستمهای ثبات
گرا را «سیبرنتیک » گویند. یک سیستم ثبات گرا نظامی است
که شکل و تطابق پذیری در آن با دادن اطلاعات به سیستم
حفظ شده. خود را بر اساس سازوکار بازخورد تنظیم نمايد. اين
وضعیت انعطاف پذیری سیستم را در مقلبل تغییرات فزونی می
صفحه 25:
زمان پاسخ (تاخیربا واکنش)
مولفههای اقلیم معمولاً نامتجلنس هستند. خرده سیستم های مزبور ب
تقابل بر يكديكر اثرا خوراند را بوجود می آورند. بدیین دلیل
تحرکات لب و هوایی در مقیاس زمان 7 مکان از مکانیزم بازخورد بطور
یکسان و همزمان متاثر نمی شود. زیرا اغلب. اهمیت اثرات بازخورد به
قیاس زملنی واکنش خرده سیستم هلیی که از آن متأثر می شوند. وابسته
است. این مقیاس زملنی به وسیلة واژگلنی چون زمان پاسخ (زمان تأخیر یا
مان تعلدل)؛ زان واکتعن وززمان اجتن می شود:
“ عجم[7 6۹6/2۵6/0 + 171۳6 Response Time = Reaction
صفحه 26:
زمان تعادل برخی خرده سیستم های اقلیم
(lit eet as]
۱ روز
۴ ساعت
۱۱۶-۱ روز
۳۲۳ سال
۰سال
۱ روز تا ۳۰۰ سال
۱ روز
۱ روز تا ۳۰۰ سال
۴ ساعت
سال
lots
١ ميليون سال.
هواسيور
ore
لایه اختلاط اقیانوس
لایه عمیق اقیانوس
۳
رودخانها و دریاچهها
خاک و پوشش گیاهی
یه برف و خهای سطحی
eee
يخبهنههاى بزركف
يوسته زمين
صفحه 27:
پیوند از دور
* گاهی اجزاء سیستم اقلیمی اثرات خود را بر موقعیتی فرلتر از محل وقوع آن
تحمیل می کنند. این گونه تأثیر گذاری به «پیوند از دور» معروف است.
یکی از نمودهای جالب توجه این ساز و کار را می توان در پدیدههای ال
نينو و نوسانات جنوبى يافت.
صفحه 28:
برخی الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی
ام تالک Le Sony
North Atlantic Oscillation NAO نوسانات اطلس شمالی
East Atlantic Pattern EAP الكوى شرق اطلس
تدع East Atlantic Jet الگوی رودباد اطلس شرقی
West Pacific Pattern WPP الكوى آرام غربى
East Pacific Pattern EPP الكوى آرام شرقی
North Pacific Pattern NPP. © الكوى آرام شمالى
Pacific North America PNA الگوی آرام امریکای شمالی
“East Atlantic - West EAWR الگوی شرق اطلس و غرب روسیه
Russia
jeleustKul gg! Scandinavia Pattern SCAND
Polar Eurasia Pattern PEP الگوی قطبی اوراسیا
slo;l> gg! Tropical Northern Pattern TNH نيمكره شمالى
JU! gS! Pacific Transition Pattern PTP آرام
صفحه 29:
نمایی ساده از ال نینو - نوسانات جنوبی
صفحه 30:
“ دگرگونیهای خود به خود
د 2
صفحه 31:
واکنشهای محیطی به دگرگونیهای آب و هواپی
۲ تغییرات دمایی
* کاهش روزهای یخبندان
* تغییر میزان و نوع ریزشهای جوی
* تغییر در فراوانی رخداد طوفانهای گرد و غبار
* جابه جایی مرزهای گیاهی
* تغییر طول دورة رشد گیاهی
* تغییر پهنههای یخچالی و عقب نشینی یخچالها
al” ودخیوهای قابل :تلتل کی روا
۲ تغییر ویژگیهای شیمیایی دریاچهها
“ تفییر سطح آب دریاچهها
صفحه 32:
"از توجه و حوصله شما بسیار سپاسگزارم
"پاینده و سرافراز باشید.
د 2