دین و اعتقادات قبل از اسلام در ایران و جاهای دیگر

صفحه 1:
تنلن : دين و اعتقادات قبل از اسلام در ‎sal» vl!‏ 2 ‎wr a!)‏ آقاى دکتر هعتیوق ‎boy 2)‏ 93 اتدام اردیبهشت 89 

صفحه 2:
نه تاريخى تمدن در ايران به تمدنهايى در عيلام؛ او ویر سورسدد ولى شروع تاريت سیسو ایرانیان از آغاز حکومت پادشاهی ایران در زمان ماد است. ‎Juvet?uvg‏ 0 ل ‎van PIs Ie‏ ا ا 0 عنوان شروع تاریخ شاهنشاهی ایران درنظر گرفته می‌شود. 

صفحه 3:
دوران ايران باستان دوران تشكيل دولت ماد تا زمان انقراض ‎re‏ ا ‎(Cage ie hoe ree ake‏ بیش از مهاجرت آریانیان به فلات ایران. اقوامی با تمدن‌های ال ا از يك واحد جغرافيايى بنام فلات ايران استء اين واحد طبيعى با تنوع اقليمى و زيستى خود داراى ويزكيهاى بارزى است كه در ا ا ل 0 ا 00 00 بشرى مرهون نبوغ و خلاقيت مردمانى بودهداست كه ساليان دراز در-اين سرزمین زندگی کرده‌اندو در تعامل با جغر افیا و نظام طبيعى حاكم بر آن و در جريان روزكارء تاريخ فرهنكى وتمدن ‎ES‏ ل 

صفحه 4:
م 5 ~~ و۰۱۱۳ اولین رفتارهای فرهنگی انسان در ایران با ساخت گوناگون در دوران بارينه سدكى أغان شده دوران پازینه سنكى شامل سه يوره كهن» ميانى و نوين می‌شود» آثار بدببت آمده از ۱ ‎١‏ ‏بيشتر از دورة بارينه سنكى نوين است که از 7 كو دوازده هزار سال پیش ساکنان هنگی و تمدنی نوسنگی» را 

صفحه 5:
" آريايى هايى كه به سمت ايران آمدند «آريان» ناميده ميشدند كه آن هم از کلمه ی «آریا» گرفته ميشد یعنی «نجیب» " آنها يس از ساكن شدن در فلات ايران با ساكنان اصلى اين سرزمين مواجه شدند كه كويند از نزاد حبشى بودند. يس بنابر اين در ايران ساكن شده و با آن ها وارد جنگ شدند. " آفتاب»هواءخاك حاصلخيز ايران را در هيج كجاى دنيا نداشت.به همين علت هم ايرانى ها از فروغ آتش لذت زيادى ميبردند و آتش را بين عناصر ‎(Bes ESE UR‏ ا ا 00 

صفحه 6:
مذهب آريان ها Bee ‏ل ا ا‎ Dy 5 ‏ل ل‎ ‏و5‎ ‎3222000 ‏ا‎ ‏مثل:نيكوكارىءباران و...» و «نفس هاى بد مثل: دورغ‎ Deh er Wa Deere ent eae Yee orn) ‏آمدن زرتشت يكتابرست شدند و (اهو رامزدا) را برستش‎ ‏ميكردند.ظهور زرتشت در ايران ايرانيان را از همان‎ ‏ابتدا با خداى يكتا أشنا ساخت.‎ زرتشت بر ضد خيلى از خرفات قيام كرد مثل: مرده ا ‎irr] SPP pe RE Wea SDE ECVE‏ ‎IEIP LY 7) Wel PIECE Ye) p Tos‏ ۱۳ 

صفحه 7:
ایران در زمان هخامنشیان 

صفحه 8:
ايران در زمان ساسانيان 

صفحه 9:
2157 * شاهنشاهى ساسانى در سالهاى 5515 تا ‎54١‏ م. * ساسانیان خاندان شاهنشاهی ایرانی در سالهای ۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی بودند. کزان شش که ایکا از الک بارس برد بر ‎eC CeB as be SB Toe)‏ ۱ RYPPS IE cP ae RESpe ee we er Meme PEPE eon Ore TON meee ern Cre Cer WU OVO ia ‏ل‎ BREE Be Bye hte ee erect Ter Te.) ‏وا‎ Soe ee be teas ۳ Pere Nes ees 

صفحه 10:
" امبراتورى يهناور ساسانى كه از رود سند تا درياى سرخ وسعت داشت» در اثر مشکلات خارجی و داخلی ضعیف شد. آخرین پادشاه این سلسله یزدگرد سوم بود. در دوره او مسلمانان عرب به ایران ‎ere ie eee ae pr ree ee‏ مدائن» جلولاء و ‎Ree‏ ا د ل و ‎Lobe oe eC WoL A BOY‏ ۳ ‎CIs Ve Bec Ist‏ ا ‎mre eyo DY BEDS‏ 

صفحه 11:
زرتشت درباره دوران زندگي وي ‎SCS)‏ ا 0 , دانشمندان بر اساس و پایه يزوهشهاو برسيهاي انجام ا لزه 0 5 پیش از میلاد میدانند . (اگر امسال را 49898 خورشیدی در نظر بگیریم 005 زرتشت در 000 سالگی 

صفحه 12:
ول ‎Te wh Te)‏ رت مر حکما و فلاسفه چون فیثاغورس,ارسطو,افلاطون و...بوده ‎oer EO en SEI EC)‏ اند . " در حكمت اشراق اهميت و اعتبار و ديدگاههاي وي زمینه ساز بسياري از ‎prey‏ ۳ ‎cut yj Adal‏ )5 3 را از جنبه هاي متفاوت خود برخوردار كرده است 

صفحه 13:
نماز و نیایش در آئین زرتشتی 8 در خصوص نيايش مطالب ‎aD)‏ ا ددن " [) . كتاب مقدس « خرده اوستا » .ثور ۰ روشنایی و آتش . روش خواندن نماز و نیایش . اشکال خواندن نماززهای گروهی .ماه »روز و گاه تچ ‎res enon‏ لك . ياكى تن و اشويى روان ‎ ‏۵ و 1 4 00 ‎ 

صفحه 14:
نور » روشنایی و آتش يك زرتشتى همواره به سوى روشنايى ايستاده و نماز خود را نسبت به اهورا مزدا برگزارمی کند » جنانكه براى خواندن نماز لزوماً به سمت آتش نمی ایستد بلکه رو به سمت روشنایی خورشید یا ماه نموده و از روشنایی آنها جهت پرستش سوی برای خواندن نماز و سپاس و ستايش اهورا مزدا استفاده ميكند و در صورت نبودن خورشيد به طرف نور و روشنايى آتش مى ايستد . 

صفحه 15:
ل 00 روز خور يا يازدهم ارديبهشت ماه (به نقل از متن يهلوى زادسيرم) ‎Lect nies)‏ ا 50 را ار ‎BE‏ ‏لكل 3 ee COC PS er PEL ‏دلالت بر مرگ توأم با خشونت‎ ‏زرتشت. در هنگام حمله ارجاسب‎ ‏به بلخ در اين شهر می‌کند.‎ 

صفحه 16:
آوستا Fer Cree D ene Nero mI Se ete ore pene ‏اس‎ crest ces ‏(کتاب) داشته و در شکل کنونی خود شامل پنج بخش است. بخش‌های‎ ‏اوستا عبارتند از : يّسنه كه سخنان زرتشت موسوم به كاهان» در آن‎ ‏گنجانده شده» يشت‌ها (سرودهای نیایشی)» وندیداد» ویسپرد و‎ ‏خرده‌اوستا.‎ ‎eas‏ ا ا ل تا ی اما از آن میان فقط بخشی از سرودها از آن خود زرتشت است. مدرجات اوملتا عبارتست آر ناي أهر را امردا و امشاسيندان و دذكر ايزدان و مظاهر طبيعت و تكاليف انسان در جهان بهشت و دوزخ و داستانهاى ملى. 

صفحه 17:
« خرده اوستا» خرده اوستا کتاب کوچک و مقدس زرتشتیان است که شامل قطعاتی چون دعاها ؛ نيايشها و نمازهايى از اوستای است که زرتشتی همواره دزن روزمره جهت, انجام تکالبف مذهبی به آن نیاز داشتند . این کتاب توسط ‎Sy jal‏ مهراسنيندان در زمان شاهتشاهی شاهپور دوم ‎oe‏ قسمتهای مختلف اوستا جهت انجام مراسم مذهبی مركم ازا جمله ‎Re‏ » گرامیداشت ان » برگزاری جشنها لين خرن نازر دای موز که ورد استفاده فرار میگرفت نهیه و استخراج شد. هر کدام از اين نیایشها به گونه ای ویژه توسط زرتشتیان در مراسم » چشن ها و پا نمازها و نبایشهای روزانه مورد استفاده فرار مى كيرد . 

صفحه 18:
پس از آنکه اسکندر مقدونی قصر سلطنتی:اپران را آتش ز3 اوستا را نیز سوزاند. بادش ‎LAL‏ فرمان داد تا ارسنای پراکنده را از شهرهای ایران جمع کنند.. پسرش . کار پدر را تعق نمود و در دهایت آذرا به همان شیره کهن به ببست و یک 

صفحه 19:
کتاب اوستایی که به امروز رسیده‌است از نظر زمانی به سه بخش متفاوت تقسیم می‌شود: - بخش یکم شامل «اوستای کهن» که مضامین آن از نظر زمانی متعلق به روزگار پیش از (پیش از حدود دو هزار و هشتصد سال پیش) است؛ اما نگارش آن متعلق به عصرهای پس از زرتشت ‎cil‏ - بخش دوم اوستا از نظر زمانی شامل «گاتها» است که سروده‌های مینوی شخص زرتشت به شمار می‌رود که هر چند از نظر مضمون پس از اوستای کهن سروده شده اسنت؛ اما از نگاه زبان و نگارش؛ کهن‌ترین بخش اوستای موجود است. - بخش سوم اوستا از, نظر زمانی شامل بسنا» بشت‌های ‎Way sade‏ وندیداد و خرده اوستا است که همگی جزو اوستای نو به حساب می‌آیند. 

صفحه 20:
* ماتی» در سال م۲۱۶ در نزدیکی ‎Eeyore‏ 0 بود. * او از سوی برادران شاپور یکم حمایت شد و شايور به او اجازه تبليغ دينش را داد. اما مورد خشم موبدان زردشتج دربار ساسانى قرار كرفت و در نهايت در زمان بهرام دوم کشته شد. 

صفحه 21:
۱ ]مانی در(۲۱۶ - ۲۷۶ میلادی) به تبلیغ مذهب خود پرداخت. مانی د بس از سائرت يد مت ر آستتس باس اراق ملست سكل ماف مانوى خود را كه التقاطى از مذهب زردشتىء بودائي ‎cont?‏ ۳ ‎See‏ ار ل اكوا قار ناواو هنگام تاجگذاری شایو او و اج اخلاقی خود را بر پایه فلسفی مثتویت: راو نی و تاریک | که ازلی و ابدی هستند استوار نمود. در واقع این اصول) خوددارى از قتل نفس حتى در مورد حيوانات» نخوردن مىء دورى از زن و جمع تكردن مال (واكنش در مقابل زندكى ير تجمل و ير از لذت طبقات حاكم و عكس العمل منفى در برإير بحران اجتماعي يايان حكومت اشكاد و كال كو تا از 

صفحه 22:
شاپور و هرمزد نشر چنین مذهبی را تجويز كردند» زيرا با وجود مخالفت آن با شهوت يرستى و غارتكرى و سود جوئى طبقات حاكمء از جانبى مردم را به راه «معنويت» و «آشتىخواهى» سوق می‌داد و از جانب دیگر از قدرت مذهب زردشت مىكاست. ‎gl gfe eS‏ سرحت در بجداك. ‎ie tebe OO)‏ 0 ‏نیروئّی شد که با وجود جنبه منفی آن با هدف‌های شاهان و نجبا و پیشرفت ال ‎ ‎ 

صفحه 23:
او واعظ مذهبی و بنیان گذار آبینی شد که زمانی دراز در سرزمین‌هایی از چبن نا اروبا پیروان فراوالی داشث ولی بیش از ششصد سال است که منسوخ شده‌است. مانى رثبه شماره 87 در ليست موثرثرين اشبخاص تاريخ» رده ‎“By‏ ast شده توسط مایکل اچ هارت را دارد. مانی همچنین از کلب مقدسی چون پوران 3 : گرچه پیروان آیین مانی کمتر ‎Ce‏ باری امپرانوری پارسی» مانی دیگر نقاط جهان بفرسند, 

صفحه 24:
مبلغان و 17 او ار كتابهايش رل زبانهای 

صفحه 25:
ا ۱ هم دائما در نبرد بودند. متحد شدند ‎Te bY ee)‏ ا لا در( در جریان محاکمه او را محکوم و مقتول نمودند ( ۲۷۶ میلادی). از ‎lye ve ever ys)‏ ل مردم بسيارى را به نام زندك(زنديق) كشتند. * مانویان درد و جانب شرق و غربء در آسياى ميانه تا سرحد جين و در غرب تا روم براكنده ‎ad‏ 

صفحه 26:
در جنين اوضاعى [7]مزدك يسر بامدادان به تبليغ مذهب خود كه كويند موسسش زردشت خورك بابوندس بوده» يرداخت. عقايد مزدك بر دو تا ۳ روشنائى دانا و تاريكى نادان» به عبارت دیگر نیکی با عقل و بدی جاهل» اين دو نیرو با هم در 5 جون روشنائى داناست سرانئجام بيروز خواهد شد. ۳ esc erl ‏چیز است: یکی برابری و دیگری‎ دادگری, 

صفحه 27:
#* مزدک در زمان حکومت قباد دعوی پیامبری کرد. مزدک از روحانیون مانوی بود و بر پایة آموزه‌های مانی در باب کر ۱ ظلمت و رهایی نهایی نور معتقد بود و می‌گفت انسان باید از علایق دنیوی بپرهیزد تا هرچه بیشتر به رهایی نور از بند طلمت ماده یاری داده باشد. اما وی به خلاف مانی ازدواج را منع نمی‌کرد و داشتن يى همسر_را كافى مىدانست. 

صفحه 28:
وچ( ار 0 ‎cere‏ ل ل | جنين بر مىآيد كه مزدك ازدواج زنان با مردائى بيرون از طبقات روحانى و اشرافى را جايز دانسته و داشتن بيش از يك زن را ناروا مىشمرده جرا كه بنا بر كواهىهاى متعدد تاريخى در مورد شمار بسيار زياد زنان در شبستانها و حرم سراهاى ساسانى سخن مکرر آمده‌است. 

صفحه 29:
قد يك شاهنشاه ساسانی» نیز خود با اصلاحات اجتماعی موافق بود و از مزدك حمايت مىكرد. اما بعدها بر اثر وقايعى تغيير راى داد. در يايان شاهنشاهی قباد» يسرش خسرو اولء كه بعدها انوشيروان لقب كرفتء مجلس مناظرهاى ترتيب داد كه در آن روحانيان زرتشتى و مسيحى حريف مزدكيان بودند. مزدكيان مغلوب و قتل عام شدند. كفتهاند كه در يك روز دوازده هزار مزدكى كشته شد. كتابهاى ايشان را سوزاندند و اموالشان را مصادره كردند. 

صفحه 30:
* اما افکار مزدک پساز او فرن‌ها همجنان بنهانی دوام داشت و انتشار مىيافت. نيم قرن يس از اوء يسر خاقان بزرك تركان غربى» به همراهى فقرا و محرومان اطرافء بخارا را متصرف شد و زمين ره ا را سرانجام سرکوب شد. در قرن هشتم میلادی نیز در خوارزم براساس عقاید مزدک عصیانی صورت گرفت که دیری نيائید و از هم يايد 

صفحه 31:
* تعالیم مزدک برای هميشه در اذهان نوده‌های ایرانی ماندگار شد و هر ازگاهی از جائی به‌شکلی سر برآورد. در تاریخ ايران جندين متفکر بزرگ تظاهر به مسلمانی می‌کردند» ولی تراوش فکرشان ‎Bye ey ee ee Ee eee een oe‏ (شیخ اشراق) و عین القضات همدانی از همه بارزترند. آن‌دسته از شعرای ایرانی که که ترویج فکر آزادی انسان و شادزیستی و دوری از اندوة و آزَاز انسان و مَوَجَوَدات زنده كرّدةاند تعاليم مزدك را بازتاب داده‌اند. 

صفحه 32:
" جمعيت «اخوان ‎a pS geal‏ رز ارم ترق در وحيره ترسط هفتتن از ايرانيان دوزبانه يا ‎ae eee ere‏ عقايدشان را در ‎2١‏ جزوه بهنام «رسائل إخوان الصفاء» منتشر كردند (و بمزودى جريانى بننام «باطنيان» از درون تعاليمشان بیرون 1۳1 از جهات بسيار زيادى بازتابدهندهُ تعاليم مزدك بودند. حتى در بيرون از ايران نيز آثار تعاليم مزدك را در ميان برخى از متفكزان ظاهرا مَسَلمَان می‌بينيم. مثلاء ابو العلاء مَعَرّی در سروده‌هایش یک مزدکی تمام‌عیار است.[۷] » 

صفحه 33:
تاريخ ايران بعد از اسلام - طاهريان طاهريان اولين سلسله ايران يس از اسلام است كه بر ايران حكم راندند. طاهر سردار مامون عباسى بود كه در خراسان حكومت مى كرد. ‎Wd SCI a)‏ ا ا ا ‎PERE? Ee‏ بود. طاهریان در زمان حکومت خود به قیام هایی نظیر: مازیار و بابک ۱ ا ل ل 0 لیث سر نگون شد. 

صفحه 34:
ویکی پدبا (دانشنامه آزا) تاریخ اجتماعی ابزان. مرتضي راوندی. تاریخ مان ترجمه کریم کشاورز تاريخ ايران باستان. دياكودوف» ميخائيل ميخائيلرويج. زوحی اریاب. و اللا سني ‎Tp + Hee‏ داندامایی ۳ مترجم کیخسرو ‎we‏ 9و زان از مهد ‎VA a lide‏ بيكولورسكلياء ترجمه كريم كشاورزه تاريخ تمدن جهان باستان : وبسایت تاریخ ما به قلم انی کاظطمی ‎lama ‏ا‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 35: