صفحه 1:
به نام خدا
روش درس وشوه های ار رنسابی
Wee اسفند
صفحه 2:
صفحه 3:
تعریف روش»روش تدریس و فن
روش درمقلیل واه لاتینی ((متد))به کار رفته است. لین واه در فرهنگ انگلیسی-فارسی
باطنی به روش و نظم معنی شده است. به طور کلی بنا به تعریفی که درفرهنگ وبستر آمده است.
راه انجام دادن هر کاری را روش گوبند. روش تدریس نیز عبارت است ازنراه منظم. باقاعده و
منطقی برای ارائه درس.
واه ی غن که معادل ((تکنیک))به کار رفته استبه معنی (رامبه کارگیری مهارت های اساسی
با روش انجام دادن ماهرانه کاری) است.
صفحه 4:
تقسیم بندی روش ها و فنون تدریس
روش ها وفنون تدریس به دو دسته کلی تقسیم می شوند.دسته اول.روش های سنتی که در
گذشته های دوربه کارمی رفته لند و دسته دوم روش های مبتنی بر یافته های روانشناسی, هنر
وعلم آموزش Arad طورعمده ازقرن بیستمبه بعد تکهین يافته ند وبه روش های جدید شهرت
دارند.
۱. روش های سنتی در تدریس
۲ روش های جدید در تدریس
صفحه 5:
روش های سنتی
ازمیان روش های سنتی دو روش شهرت دارند. یکی روش مکتب خانه ای درایران و کشورهای
اسلامی و دیگری روش سقراطی است.به دلیل اينکه روش مکتب خلنه ای دیگر متداول نیست. فقط
به معرفی روش سقراطی بسنده می کنیم.
روش سقراطی
روش سقراطی را سقراط بنیان نهاد وآن را برای اثبات سهو و خطا و برطرف کردن شبهه از ذهن دانش
آموزان خودبه کارعی برد وهدفش این بود که آنان را ازجهل خویش نسبتبه موضوع موردبحث آگاه
سازد وانديشه های آنان را برای کشف مجهول ودرک حقیقت وسعت بخشد.
صفحه 6:
روش های جدید در تدریس
گرچه در میان روش های جدید روش های مانند روش سخنرانی. سابقه تاربخی دایند و ازآنجا که
هنوز در بیشتر نظام های جهلنی آموزش و پرورش متداول لند وبا روش های کاملا جدید درهم
آمیخته اند. جزء روش های جدید محسوب می شوند.
روش سخنرانی
درروش سخنرانی از بیان شفاهی استفاده می شود.دراین روش معلم کم وبیش بدون وقفه در کلاس
صحبت ی کند ودلنش آموزان.به سخنان او گوش حی دهند.یادداشت برمی دایند ودرباره سخنان
معلم می اندیشند وهنگام سخنرانی با او گفتگو نمی کنند و ممکن است فقط درپایان آن. بین معلم
وشاگردان چند سوال وجواب رد وبدل شود که ّن هم برای برطرف شدن نکات مبهم است وجنبه
مباحثه وتبادل نظرندارد اغلب سخنرانی هایی که در کلاس های دانشگاهی ومحافل علمی ایراد می
شوند ازاین نوع اند.
صفحه 7:
روش توضیحی
تدریس به روتل توضیجی عجارت است ازانتطال مستقی مطالب به مقاطیان با بیان شفاهی. معلم در
روش توضیعی متن کامل آموختنی ها را ارلئه می دهد باوجود لین او نمی خواهدکه دلنش آموز به
طورمستقیم درکشف حقلیق فعال باشد برخلاف روش اکتشلفی که درادامه بدان خواهیم پرداخت.
آموزش های کلامی که درسالن های سخنرانی ارائه می شوند از نمونه های تدریس توضیحی اند.
روش اکتشافی
یادگیری اکتشلفی فرایندی است که دلنش آموزبه طور مستقل وبا راهنملیییا بدون راهنملیی معلم.
اصل یا قانینی را کشف با مسئله ای راحل می کند. ویژگی عمده روش اکتشافی: درجه ومیزان
راهنملیی شدن شاگرد برای اکتشاف است که لین ویژگی به عواملی مانند استعداد. دانش. مهارت
شاگرد و درجه دشواری مسئله بستگی دارد.
صفحه 8:
روش حل كردن مسئله
حل کردن مسئله فرایندی است برای کشف توالى وترتيب صحيح راه هليى كمبه یک هدف پا یک راه حل
منتهی حی شود. وقتی که انسانبا مسئله ای روبه رو حی شود. بلید برمولنع بامشکلات موجود دررسیدن
به هدفش غلبه یابد. درروانشناسی ((مسئله)) معمولابه محیط بیرنی فرد مربوط حی شود. مانندماز.معما
ومسئله ریاضی که برای هر کدام راه حل وپاسخ مشخصی وجود دارد درلین میان. عامل اصلی درحل
كردن مسئله. کاربردتجربه قبلی فرد برای رسیدنبه راه حل وپاسخی است که قبلان را نمی دانسته
است. حداقل درموقعیت وییه ای که شخص درن قراردارد تجربه.دلنش و مهارت گذشته پیش نیازی
Joyo کردن مسئله است.
فن پرسش و پاسخ
پرسش وپاسخ فنی است که درهمه ی فعالیت های آموزشیبه کارمی رودبه وییه هنگامی که معلم می
خواهد دلنش آموز رلبه تفکر درباره موضوعیا مفههمی جدیدیا بیان مطلبی که قبلا آموخته است تشویق
کند. لین روش برای مرور مطللب تدربس شده مفید است یابرای ارزشیلبی میزان درک دانش آموزان از
آموخته هایشان استفاده می شود.
صفحه 9:
روش بحث کلاسی
معلم ازهر روش یا الگوبی که درتدریس استفاده می کند. بامواردی برخوردخواهدکرد که باید درباره ی
آنهابا دلنش آموزان بحث کند. لین روش.الگوی تدرریس مستقلی نیست بلکه راهبردیا جریلنی از مراحل
تدریس است که دراغلب الگوهای تدریسبه کارمی رود. باوجودلین. درمعرفی لین راهبرد از اصول کلی
مشلبه الگوهای تدریس استفاده شده است. یعنی ابتدا مبلنی نظری آن وسپس کاربرد عملی آن تشریح
می شود. دربعث وگفتگو درمجللس وضیافت هاءرسانه های ارتباط جمعی وشبکه های رابلنه ای از اين
روش استفاده می شود.
as
روش فعال
درلین روش. هدف لین است که دلنش آموزان درف رآیند آموزش فعال و پرجنب و جوش باشند البتههیچ
روشی به طورمحض غیرفعال نیست.برای مثال درروش سخنرانی معلم فعال ودانش آموزان ظاهرا
غیرفعال لند اما درحقیقت به طور ذهنی فعال لند زبرابه سخنان معلم گوش حی کنند ودرباره مطللب آن
می اندیشند ویادداشت برمی دارند.
صفحه 10:
روش پروژه با واحدکار
ells هردکیلپاتریک مفشر نظریات جان دیویی.روش پرویه را پایه گذاری کرد. اوبرای این
منظور توصیه کرد که کارمدرسه بلید بافعالیت هلیی سازمان پلبد که کوشش هدف دار دانش آموز را
درپی داشته باشد.بسین منظور.اواستفاده ازروش پرویه یا واحدکاررا پیشنهادکردبه باوراو روش پروژه
باید فعالیت های فکری.هنری وعملی را دربرگیرد.
روش آزمایشی
آزملیش کردن یکی از مهم ترین راه های آموختن اصول ونتایج کلی علم است. آزملیش فعالیتی است
که درجربان ن فراگیرانجابه کاربردن وسایل ومواد بخصوصیبه طور عملی تجربه کسب حی کنند
وبه اصول و مفاهیم چی حی برند.گاهی برای آشناکردن دلنش آموزانبا جنبه های عملی یک مفهوم
می توان ازروش آزمایشی استفاده کرد. این روش برای آموختن علوم تجربی. به ویژه علوم
فیزیکی.بسیارلازم است وبدون آن مفاهیم به درستی آموخته نمی شود.
صفحه 11:
ay, 8
روش نمایشی
روش نمایشی براساس مشاهده ودیدن است. افراد. مهارت های خاصی رابا مشاهده و دیدن فرا می
گيرند. ابتدا معلم دربرابر چشم فراگیران کاری را انجام می دهد وسپس هریک از آنان همان کار را تکرار
حى کنند. بالین روش حی توانیم مهایتی رابه تعداد زیادی از افراد و نیز درطی زمانی کوتاه نشان دهیم.
مهم ترین مزیت لین روش است که آموزش ن.به کمک اشیاء واقعی وحقیقی صورت حی گیرد.البته در
روش نمایشی,به ناچار بلید از روش سخنرانی نیز استفاده کرد.روش نمایشی برای درس هلیی که جنبه
عملی و فنی دارند به کا می رود.
روش گردش علمی یا فعالیت تجربی
کردش علمی یا فعالیت تجربی خارج از مدرسه کاری است عملی که بیرون از کلاس,آزمایشگاه یا
کتابخلنه صورت عی گیرد وشلمل مطالعات مستقیم و دست اول دربارهیک مسئله. جمع آوری اطلاعات
با مشاهده. پرسشنامه. مصاحبه. اندازه گیری, نمونه برداری وسایر فنون تحقیقی است و بدین ترتیب
درمورد اعتبارفرضیه هاءتشخیص تغییرات یادرستی وصحت شرلیط وموقعیت ها اطمینان حاصل می
شود.
صفحه 12:
روش قیاسی و استقرایی
بسیاری از قواعد کلی وقلبل تعمیم. باروش قیاسی و استقرایی آموخته می شوند. درروش قیاسی ازکل به
جزء و در استقرایی از جزء به کل می رسیم.استدلال های هندسی مثال مناسبی برای کاربرد روش
قیاسی اند. مطالعات انجام شده برتری هیچ کدام ازاین دو روش را نسبت به یکدیگرنشان نمی
دهند.روش قیاسی موجب حی شود که دلنش آموزان بهتربتوانند آزملیش ن نوع مطالبی که دریادگیری
قاعده کلی و قلبل تعمیمبه کاربرده لند انجام دهند اما دلنش آموزلنی که باروش استقرابه قاعده کلی و
وقابل تعمیم می رسند. می توانند ازآن برای تعبیرمطالب جدید استفاده کنند.
روش آموزش مهارت های فراشناختی
متون درسی.تکالیف و فعالیت های یادگیری,راهبردهای آموزشی و ویژگی های یادگیرنده چهارعامل
اصلی فراشناخت دریادگیری اند. متون درسی ّن جنبه هلیی ازمطللب آموزشی اندکه بردرک وحافظه
اثرمی گذارند. عواملی مانند تر تیب مطللب درمتن.وایه های بکاررفته.نکات دستوری.وضوح وروشنی
مطالب نویسنده و آشناپی و علاقه قبلی فرد بامتن همه بربادگیری دانش آموز اثر می گذارد.
صفحه 13:
روش بادگیری فردی
رشد فردی دلنش آموزان هدف آن است.دربادگیری فردی همان طورکه ازنام آن برمی ید دلنش آموز به
طورانفرادی درس را عی آموزد.آموزش فردی بااصل تفاوت های فردی درروانشناسی یادگیری سازگاری
دارد. باوجود اينکه بادگیری امری فردی است برنامه های مدارس برای آموزش های جمعی تهیه شده اند.
آزلین رواغلب روانشناسان تربیتی توصیه می کنند که آموزش های مدرسه ای بلیدبه گهنه ای سازمان
یابند که علاوه برفعالیت های گروهی وجمعی هرفردبتولند به تنهلیی ومطلبق آمادگی خود به یادگیری
اشتغال ورزد. بالین روش هر فرد می تولند فعالیت هلیی برای آموختن تعیین کند کهبا توانلیی.سرعت و
آهنگ پیشرفت و علایق او مطابقت داشته باشد.
فن تمرین
تمرین یکی ازفنینی است که ازدیرباز درامرآموختنبه کار می رفته است.امروزه که هدف های تربیتی
بااصول و روش های cole طبقه بندی شده لند ونیزدرحیطه های شناختی,عاطفی و روانی -حرکتی بررسی
می شوند.مسولیت معلم دردادن تمرین های مناسب به دانش آموزان خطیر تر می شود.
صفحه 14:
روش های تدریس در مدرسه های شهر شما یا کشورایران باکدام
یک از دوره ها مطابقت دارد؟جرا:حالا باید از کجا شروع کرد؟
صفحه 15:
سنجش و ارزشیابی
پیش از پرداختن به مبحث سنجش و ارزشیابی.اولاً لازم است این دو مفهوم و نیز تفاوت های آن ها
شرح دهیم.
سنجش: اصطلاح سنجش معمولاً بردامنه وسیعی از اطلاعات جلمع و منسجمی دلالت دارد که معلمان
درباره دانش آموزان و نیز آموزش خود گردآوری می کنند.
جمع آوری اطالاعات درباره دلنش آموزان می تولند.به شیوه های غیررسمی مانند مشاهده رفتار دانش
آموز وصحبت کردن با او و نیز به شیوه های رسمی مانند تکلیف درسی, آزمون ها و گزارش های مکتوب
باشد.
ارزشیلیی: اصطلاح ارزشیلبی معمولا بر فرایند داوری و قضاوت کردن,تعیین کردن ارزش یا تصمیم
گیری برمبنای ارزش اشاره می کند. _ ۲
برای مثال امتحان گرفتن از دلنش آموزان یک فن سنجش است که طی ّن از میزان معلومات دانش
آموز دریک موضوع درسی اطلاعلتیبه دست ی آید چنانچهبه آن آزمون نمره داده شود.نمره دادن
جنبه ی ارزشیابی به خود می گیرد.
صفحه 16:
انواع ارزشیابی
نوع ارزشیلبی و زمینه کاربردّن به هدف معلم. مربی و ارزشیاب بستگی دارد. ارزشیابی می تواند در
تشخیص OW قوت و ضعف دلنش آموز باهدف رتبه بندی و طبقه بندی کردن آنان ونیز تعیین
قبولی و تجدیدی و مردودی دانش آموزان به کار رود.
سه نوع ارزشیابی وجود دارد:
A ارزشیابی تشخیصی
er ot
ارزشیابی پایانی ۳
صفحه 17:
ارزشیابی تشخیصی
لین ارزشیلبی. همانند سه نوع دیگرلن مستلزم جمع آوری شواهد و اطلاعات. پردازش آن
هاء ارزش گذاری و تصمیم گیری است که دو هدف عمده دارد: هدف اول د ن دانش و
مهارت های نقطه شروع یا نقطه صفر برای یادگیری درس یا مطلب جديد است كه لين نقطه
در صورت کلفی بودن دلنش و مهارت پیش نیازی برای یادگیری درس جدید می شود. هدف
دوم در تعیین جایگاه دانش آموز و درارتباط با نقطه صفر است.
صفحه 18:
ارزشیابی تکوینی (سازنده)
ن میزان تسلط
را نیاموخته اند.
هدف tel آرزشیابی تکوینی در کلاس. بهبودیافتن کیفیت نتایج آموزشى با اد
دانش آموزان به آموختنی ها و نیز نشان دادن مطالبی است که دانش آموزان
به طور معمول نتلیج ارزشیلبی تکوینی الزامابه صورت نمره در کارنامه ثبت نمی شود. زیرا هدف
کمک به دلنش آموز ومعلم است تلبا شناخت ضعف هاء. تسلط در یادیگیری دلنش آموز حاصل
شود. درارزشیلبی تکوینی دلنش آموز. معلم و برنلمه ریز خود درباره نتلیج قضاوت می کنند و به
عنوان بازخورد شخصی ob jh بهره می برند. لین ار در اصطلاح رلیچ به ((امتحان قوه))
معروف است.
صفحه 19:
ارزشیابی پایانی
ارزشیلیی پایلنی درپایان ثلث. نیم سال یا پایان برنامه سال تحصیلی انجام می شود. این
ارزشیلبی درمقایسه با ارزشیلبی تکوینی کلی تر و جامع تراست و نیزبه وسیله آن نتایج
درزملنی طولانی غر مورد سنجش قرارمی گیرد. هدف های ارزشیلبی پایلنی عبارت اند از:
قضاوت درباره عملکرد افراد وارزش گذرای لن. نمره دادن و قبولی. تجدیدی با مردودی
دلنش آموزان و احتمالا ارزیلبی برنامه و وظلیف معلم وبرنامه ریزان. نتلیج ارزشیلبی پایلنی به
طور رسمی درکارنامه دانش آموزان و پرونده معلمان و برنامه ریزان ثبت می شود.
صفحه 20:
تفاوت میان ارزشیابی پایانی و ارزشیابی تکوینی
در گذشته ارزشیلبی ها ازنظر ماهوی ازنوع پایلنی بومند و درانتهای ثلثیا پایان سال تحصیلیبیا نیم
سال تحصیلی هیا درپایان یک برنلمه انجام می شد یعنی زملنی که دیگر داشن آموزان ضعیف فرصتی
برای جبران و تقویت دروس خویش نداشتند. ۲
درارزشیلبی پابلنی پس از آنکه آموزش ویادگیری پایان بلفت درباره پیشرفت دانش آموز و عملکرد
معلمبیا برنلمه ونیز اثربخشی ن ها قضاوت و داوری می شودبه همین دلیل ارزشیلبی پایلنی موجب
می شود که دردانش آموزان. معلمان و برنامه ریزان اضطراب و حالت های دفاعی ایجاد شود.
اما
درارزشیلبی تکوینی چنین قضایتی درباره عملکرد دانش آموزان. معلمان و برنامه ریزان نمی شود
بلکه لین ارزشیلبی برای بهبود یادگیری دلنش آموز و عملکرد معلمبه کار حی رود و ارزشیلبی منظم و
مکرری است که در جریان برنامه سازی. تدریس و یادگیری ونیز به قصد بهبود و برطرف شدن
اشکالات هر یک ازآن ها صورت می گیرد.
صفحه 21:
آموزش
پرورش
صفحه 22:
روش های ارزشیابی دانش آموزان در مدرسه های شهر شما يا
کشورایران با کدام یک از دوره ها مطابقت دارد؟ چرا؟ حالا بايد از
OS شروع کرد؟
صفحه 23:
پایان
باتشکر ازهمراهی شما عزیزان