صفحه 1:
SV زیر
صفحه 2:
نوعی نقاشی برنگ بر روی اشیای مقولیی (پاپیه ماشه) همچون قلمدان . جلد کتاب . قاب آینه :
رحل قرن . جعبه آرایش » ورق بازی . سینی و غیره که رویه لن با ماده جلادهنده (لاک)
پوشانیده می شود. روند کار به طور خلاصه چنین است: نخست . شی مورد نظر رابا خمیر کاغذ
و جسب و به کمک قللب های چوبین مخصوص می سازند (ممکن است سازنده خود نقاش
باشد) سپس سطح شی را بوم سازی (زمینه سازی می کنند تا آماده برای نقاشی شود. برای اجرای
طرح از رنگماده محلول در لب استفاده می کنند. در پایان . سطح نقاشی شده رابا فشری ضخیم
از روغن کمان (مخلوطی از روغن بزرک . روغن سندروس و روغن جلا می پوشانند. از این رو
نقاشی لاکی نمودی همانند نقاشی روغنی دارد.
صفحه 3:
ras DF «١
تاریخچه
* قدیمی ترین نمونه نقاشی زیراکی در ایران متعلق به قرن ششم مق می باشد. لین نمونه تکه چوبی
به جا مانده از ظرفی است که نوازندگلنی بر روی لَن نقاشی شده اند. اما بهترین و برجسته ترین
نمونه جلد های الاکی مربوط به عهد صفوی و قرن دهم مق می باشند. از لین دوره تا انتهای قرن
دی مق ای رت تون هی ان هر بل امد لن قیوه از فش روما ملظت
قحعلی le ال ست بيذ کردکه نار لن در تقاشی های شرف (در فرن عدف
میلادی كاملا مشهرد می باشد در راستای بترفت هی که در فرن ۱٩ ملادی (دزره فاجار)
صورت گرفت . اشیا لاکی تولید شده به مقدار زیادی متلثر از نقش ها و طرح های اروپایی به
خحصوص زنان جوان در لباس هاس ویکتوریایی و حتی خانواده های مسبحی بودند.محمد اسماعیل
از نقاشان دوره سلطنت ناصرالدین شاه بود که به ارنه وقیع تاریخی پردانخت ؛ به عنوان مثال بر
روی جعبه جواهرات در موزه تاریخی برن, قلعه هرات محمد شاه به تصوير کید مه و per
افضای آن متعلن به سال ۱۲۸۳ مق ( ۱۸۱۵ میلادی) می باشد
صفحه 4:
صفحه 5:
او اواعر دوره صفویه باز می گردد دو تا دوره های
زندیه و قاجاریه ادامه argh 5 کارهای زیر لاکی نخستین بار از زمان ظهور مغولان
(سله سیزدهم میلادی) در عرصه تاریخ و حتی بش از آن مطرح گردید. لیکن ورود اين کارها در
a lec se بد عوران رسته ای مستم با بمدان هرهای اپراثر داد
*بن ملیه های مشترک و مورد پسند استفاده شده بر روی جلدهای کتاب های دوره صفویه عبارت
بودند از تفرج درباریان در طبیعت. شکار نبرد حبوانات. طبیعت. انگاره های هندسی» طرح های
گل و گیاه و اسلیمی های متنوع.
صفحه 6:
صفحه 7:
ی 2
استفاده در نقاشی زیر
تن مرت ردو ما باقن تفای هقی جوا مراد ین
رشته پس از طی مراحل مختلف از خمیر کاغذ يا ورقه های فشرده کاغذ. مردم پسند ترین اشیای
طلاکوب و لاک خورده زمان خود را می ساختند.
DED Ba به سارت ماوت در تقاشی زیر لاک برروی فلمدان هایه کار ک ol
* مناظر تصویری متاثر از هثر غربی»
* طرح گل و مرغ در طبیعت. و
* ترکیبی که منحصرا از طوماری های گل و گیاهی و مارپیچی توام با شاخه های پرشکوفه استفاده می کرد.
صفحه 8:
ge
* ابتدا کاغذ را دو یا سه روز در آب می خواباندند تا خمیر کاغذ وا برود. سپبر Speers
ورز داده و بدان چسب می افزودند و نرم می کردند تا شکل دلخواه را پیدا کند. پس از حشک
شدن يس از خشک شدن روی ee a ob ار اما با
شيوه دوم هى توانستند نتيجه خرسند كننده و ديرا بدست آورند كه شيوه دشوارى هم بود. در
اين روش قسمت فوقانى لايه هاى متوالى كاغذ را به يكديكر مى جسباندند.
* طرح پس زمینه را می تواز انستند با یکی از چند روش موجود حاصل کنند. زمینه طلایی را نمی
توانستند با جسباندن صفحه ای از ورق طلا بدست اورند. وقتی که چسب خشک می شد.
صفحه 9:
صفحه 10:
eerie ge
برك رابا شيره نار هندى مى نشستند. و مى كذاشتند تا خوب خشك شود. به منظور حصول
سطح مصقل Gob ساده ای را که با ورقه طلا پوشانده شده بود می ساییدند و ن رابا آب
معلوط مر دید درات رت طلا ته شين ل
قطعات ریز طلا را با روغن چسب کتیرا (صمغ سندروس) می آمبختند و بر روی سطح آماده
a, pS Sa eae کش تن رای ار برق می انداختند. زمینه جلا
يافته با رنگ طلایی را می توانستند رنگ قرمز و یا سبز بکنند. در لین صورت زمینه طلایی را
دقیقا با همان روش تهیه کرده و سپس رنگ قرمز یا رنگ لیلی رابا کف دست یا پر طاووس بدان
می مالیدند. رنگ قرمز شفاف وزرینه می شد و رنگ نیلی روی رنگ زرد حالت سبز مایل به سفید
به خود میگرفت. طرحهای روی اشیاء نقاشی زیر لاکی بسان طرح های نگار گری اجرا می شد. و
سپس با لایه هایی از روغن صمغ سندروس پوشیده و هر لایه کاملا جلا داده می شد.
صفحه 11:
*به روغن 2
داشت برای پوشش تیرهابه کار می رفت. برای تهیه روغن مرو ی ی
صمغ سندروس را در یک دیگ مسی به گنجایش شش كيلو وبا ميزان مشابهی از روغن بزرک
حرارت میدادند. صمغ را زملنی می افزودند که روغن داغ می شد چون لین مخلوط بسیار محترقه
بود لذا مراقبت زیادی را ایجاب می کرد. این مخلوط تا زمانی که صمغ کاملا حل شود می
جوشید ول ی ان ی ماد اد ار اف مار
صفحه 12:
eerie ge
اگر محلول در مدت طولائی می جوشید. رنگ قرمزی به خود می گرفت که مورد پسند نقاشان
تازه کار و تو مایه ایران بود. هنگامی که جوشاندن به پایان می رسید محلول را با تربانتین رقیق
می کردند و ماده حاصله رابه گونه عسل سیالی در می آوردند. بلین ترتیب ماده ای که حاصل
فى شل i فا اما در مواقع استفاده می پایست غلظت oT را رقیق
نض رد Pees يا بي ل و EDs So
Pee ee ae ide rat,
صفحه 13:
دوره ز ندیه
*در دوره زندیه و مقارن با دوره کریمخان زند. هنرمندان شیراز به سبک جدیدی
دست یافتند. به طور کلی. آنها زنان را با صورتهای Ga aS oF پر چشمان
درشت اهو زمري از ميان فرق بان es US زنان کاماه فرب با تالا برش
cle نازک و نیمه شفاف یا با بارچه های سنگین قلابدوزی شده دارای طرح
محرماتی. شلوارهای گشاد و نیم تنه های بلند و کمر تنگ نشان داده می شدند.
صفحه 14:
* كلاه هاى تنك و كوجك یا نیمتاج هلیی بسته شدهبه چارقد نيز زینت بخش سرهاى
آنان بود. صورت های مردان Shs تراشيده و گرد بودند پوشش سر مردان عبارت
بود از عمامه های بلند زندی, كلاه هاى پوستی با کلاهک های بی لبه چسبانی که
جند رشته مو از دور ن بیرون گذارده می شد. جامه مردان معمولا جبه ای چسبان و
بلند. کمری شال بسته و استین های دراز بود. جثه های ایشان کوتاه و چهار شانه
را a
صفحه 15:
DF «١
تحولات این هنر در دوره قاجار
* دوره قاجار دو اسلوب بود که به گذار از مکتب زند به قاجار کمک می کرد:
* سبک بنيادین زند که دو پادشاه نخست سلسله قاجار (آقا محمد خان و فتحعلی شاه) را به تصویر
فى کید
* دسته بندی خاص افراد و عنصرهای تصویری در توصیف مضمون هایی چون "خانواده مقدس با
پطرس قدیس" یا "شیخ صنعان و دختر ترسا".
بعدها در زمان فتحعلی شاه . هنگامی که هنرمندان از حملیت سخاوتمندانه دربار برخوردار شدند»
نخستین اسلوب انتقللی به سبکی با شکوه تر و تجملاتی تر مبدل گشت. اما او بیشتر به خحلق
دست نوشته های هنرمندلنه توام با نقاشی های زیر لاکی علاقمند بود . نوه پسری او, محمد شاه
موجب پیشرفت شایانی در این رشته هنری نگردید.
صفحه 16:
eerie ge
* پس از مدت زملنی. سه جنبش هنری برای مدت مدیدی در راستای تعریف اسلوب های خاصی
گام برداشتند که تا پایان دوره قاجار به طول انجامید. اما در حدود اواعر سلسله قاجار بود که
ساك eM Call gee alee Sig eS اسلوت is See Me
*ویژگی های برجسته ای که در این سبک به آسانی قلبل تشخیص هستند عبارتند از : طوماری
های طلاکوب. شکوفه های فندق. آهوان و طوطی ها در درون شمسه lo زندگی روستایی در دو
سوی قلمدان ها و شاخه های | اد گل ها که چند نمونه از تمامی این ویژگی ها هستند. یک
ویژگی دیگر معرفی مردان و زنان در جامه های آخرین مدهای زمان اروپا بود.
صفحه 17:
تاثیر اروپا در تحولات نقاشی
زیر لاکی در ایران
* متاسفانه علیرغم تعداد زیاد هنرمندان. مکتب ها و سبک های شخصی نقاشی های زیر
لاکی لین دوره را می توان حلثز ویژگی نامناسب و غیرمنطقی فرهنگ کلی غربی و بن مایه
es oe ee ملید های تلف bss ماسراهای عاففانه مرا
گور و آزاده» "مریم عذرا و کودک مسیح", "روز داوری" , تمثال های درویش ها و
صوفیان و نیز امامان و ..... بودند.
صفحه 18:
Gals ie, یه
* در حدود اواخر سده نوزدهم میلادی قلمدان ها مردم پسند ترین اشیا در بین هنرمندلنی بودند که
نقاشی های زیر لاکی انجام می دادند. اما سایر اشیلیی که مزین به نقاشی زیر لاکی می شدند نیز
وارد ین حوزه هنری شدند. مانند جعبه های لوازم سلمانی هاء جا عینکی هاء رحل هاء انفیه دان
هاء صندوق هاء جا پودری ها جعبه های سا جعبه های ورق گنجفه جعبه های لوازم آرایش:
خط كش هاء كهواره ها و قليان ها.
صفحه 19:
صفحه 20:
پایان