سازمان اطفاء حریق در کشتی

سازمان اطفاء حریق در کشتی

اسلاید 1: سازمان اطفاء حريقسازمان اطفاء حريق: وظايف نفرات در زمان بروز حريق برابر جدول پيوست شماره 1 كه روي كشتيها در اطاق كنترل فرماندهي(بريچ BRIDGE) نصب شده و بستگي به تعداد نفرات كشتي ها حداقل روي كشتيهاي كوچك يك تيم و بترتيب روي كشتي هاي بزرگ تا پنج تيم پيش بيني شده و عبارتنداز:تيم كنترل و فرماندهي COMMAND TEAMتيم اضطراري 1EMERGENCY TEAM(1)تيم اضطراري 2 EMERGENCY TEAM(2)تيم پشتيباني موتورخانه E/R SUPPORT TEAMتيم رزرورRESERVE TEAM

اسلاید 2: روش مخابرات در وضعيت اضطراري در شرايط اضطراري جهت كسب اطلاع و ارائه طريق براي پيشگيري و كنترل خطرات اعم از حريق و غيره لازم به يك سيستم اطلاع رساني بين فرمانده كشتي و ساير پرسنل مجري(تيم مبارزه با خطر) مي باشد كه از امكانات موجود استفاده مي شود.1- پيك 2- تلفن هاي داخلي كشتي3- واكي تاكي 4- بلندگوي عمومي 5- VHF

اسلاید 3: ” بكارگيري روش هاي ايمني پرسنل در زمان بروز حريق ”1- تيم اطفاء حريق حريق با مسئوليت سرپرست تيم در محل حاضر شده 2- فقط به دستور سرپرست تيم مي توان وارد منطقه آتش شد.3- كساني كه به منطقه آتش وارد ميشوند حتماٌ به منطقه آشنا بوده و راههاي فرار را بدانند.4- قبل از ورود به منطقه آتش برق را قطع و حتماٌ با تجهيزات كامل وارد شوند.تجهيزات عبارتنداز:1- لباس نسوز كامل2- همراه داشتن ابزار و تجهيزات آتش نشان3- علائم مخابراتي(لايف لاين، درصورت نياز واكي تاكي)

اسلاید 4: ” اجراي تمرينات حريق روي كشتي ”هدف از اجراي تمرينات روي كشتي آمادگي كامل پرسنل براي جلوگيري از بروز حريق و چگونگي مبارزه و پيگيري آن مي باشد و انواع تمرينات عبارتند از:1- خاموش كردن آتش در deep fryer2- ورود به فضاي بسته حريق(تمرين فرضي)3- خاموش كردن حريق گسترده عرشه(تمرين فرضي)4- نجات فرد بيهوش از محوطه بسته پر از دود” روش هاي اطفاء حريق ”براي هر يك از افرادي كه روي كشتي خدمت مي كنند لازم است كه طريق روش اطفائ حريق را بدانند ضمن اينكه بايد ورود به كشتي پس از معارفه توسط نفر مسئول مربوطه و آشنا شدن به قسمتهاي مختلف كشتي به سيستم هاي مبارزه با حريق از جمله:1- محل و طرز استفاده از آلارم حريق2- محل و طرز استفاده كنترل هاي اضطراري 3- فراگيري دانش و آگاهي از مخابرات آتش

اسلاید 5: ” آلارم حريق و اقدامات اوليه ”بمحض مشاهده حريق در كشتي ابتدا با فرياد ، اعلام حريق و مطلع كردن سايرين و همچنين بصدا درآوردن آلارم حريق ، بترتيب زير عمل مي گردد:1- تئوري آتش :1-2- شرايط مناسب در جهت بروز آتش سوزي:با ادغام شدن سه عامل مورد نياز در كنار يكديگر يعني اكسيژن(هوا) و اجسام سوختني(جامدات، مايعات و گازها) و حرارت(عامل جرقه زا و يا جرقه) باعث آتش سوزي مي شود.اجسام سوختني : جامدات مانند چوب، پارچه، پنبه، كاغذ، ذغال سنگ كه همگي داراي كربن مي باشند و بعد از سوختن از خود خاكستر گرم باقي گذاشته و ايجاد سوختن نهائي بدون ايجاد دود ميكنند كه امكان بروز آتش سوزي مجدد با اضافه شدن اكسيژن كافي به خاكستر گرم را دارند.البته جامداتي مانند فلزات براي مثال سديم، منگنز قابل اشتعال بوده و سريعا ميسوزند ، اما فلزاتي از قبيل آلمينيوم قبل از رسيدن به دماي اشتعال خود ذوب شده و بطرف مكانهاي سردتر روان مي شود.

اسلاید 6: اما فلزاتي از قبيل آهن و فولاد اگر به درجه حرارت 1150 درجه سانتيگراد برسند شروع به سوختن مينمايند.هر جسمي كه بصورت جامد بوده مي بايست به اندازه كافي حرارت ببيند تا آتش بگيرد و مقدار حرارتيكهدر اثر احتراق واحد وزن ماده سوختني توليد ميشود بنام (calorific value) ناميده ميشود و مقدار كل انرژي قابل تحمل در يك مخزن و يا فضاي در بسته مقاومت آتش آن مخزن و يا (FIRE LOAD) ناميده ميشود.

اسلاید 7: براي مثال يك ميز چوبي به وزن 200 كيلوگرم مقدار حرارتيكه در اثر احتراق توليد ميكند و همان مقدار است كه 200 كيلوگرم خاك اره چوب توليد ميكند اما با اين اختلاف كه خاك اره چوب راحتر تر آتش ميگيرد و وقتي آتش برروي آن بروز نمايد سريعتر از ميز چوبي آتش گرفته، كه اختلاف بين اين دو را نسبت سطح به ضريب فله يا بنام سطح مخصوص(SPECIFIC SURFACE) مسينجند كه هر چه سطح مخصوص جامدات بيشتر باشد سرعت سوخت آنها بيشتر ميشود و در عمل برروي كشتي هر چه لوازم و وسايل و محوله هاي جامد بطور پراكنده و نامنظم باشد احتمال وقوع آتش سوزي به مراتب بيشتر از وقتي است كه اينگونه وسايل بطور منظم جمع آوري و انبار شده باشند.موادي از قبيل پادري، پتو، كاغذ، مقوا، لاستيك و پلاستيك سطح بيشتري نسبت به حجم انبار ميگيرد خطرآتش سوزي را در پي دارند و جامداتي از قييل فلزات لوله ها در ديگ بخار و همچنين در دودكش كشتي بوجود مي ايد و جامداتي از قبيل براده آهن و يا تراشه ماشين آغشته به مواد سوختني نيز سريع آتش ميگيرند.اما پودر فلزاتي از قبيل پودر آلمينيوم از سرعت سوختن بسيار بالائي برخوردار است و اين درصد سوختن با افزايش اكسيژن بيشتر خواهد شد.

اسلاید 8: پودر خاكستر جامدات بطور سريع آتش گرفته و ميسوزد و از طرف ديگر باعث سوختن نهائي و يا (SMOULDERING) ميشود كه امكان آتش سوزي مجدد از خاكستر داغ جامدات با افزايش اكسيژن در محيط آتش وجود دارد.اگر جامدات بصورت شعله آتش بسوزد در اين حالت ماده بصورت بخار درآمده است اما اگر از تركيبي با اكسيژن و سوختن نهائي باشد كه به آن (SMOULDERING) گفته ميشود امكان دارد دقيقه ها و يا ساعتها طول بكشد تا اين سوختن نهائي تبديل به بخار و حالت شعله ور شدن ماده را به خود بگيرد.براي مثال وقتي ته سيگار به درون سطل زباله اي كه داراي كاغذ باطله بوده و يا روزنامه اي برروي صفحه فلزي گرم گذاشته و يا پتوي و ملحفه اي كه با نسوز لامپ و يا سيمهاي الكتريكي گرم برخورد كرده باشد و يا مواد پنبه اي كه در كنار حرارت باشند در ابتدا خشك و سپس زياد گرم ميشوند.حرارت از مواد سوخته شده بصورت بخارهاي عمودي با ارتفاع كوتاه بطرف بالاي سطح مواد سوختني بحركت در بيايد، كه به اين مرحله سوختن جامدات (OVER HEATION) گفته ميشود و سپس وارد مرحله سوختن نهائي بدون شعله و آهسته سوختن كه امكان دارد و ساعتها بطول مي انجامد و به اين مرحله از سوختن نهائي (SMOULDERING) گفته ميشود وقتيكه مواد پنبه اي و ابريشمي كه اكر، حرارت آن به بيسش از 240 درجه سانتيگراد برسد ديگر نيازي به حرارت داده شده ندارد زيرا انرژي كه باعث شود درجه حرارت فعلي آنرا به بيش از دماي خود اشتعالي برساند توسط واكنش اكسيده بدست مي آيد و سپس ماده مشتعل ميشود.

اسلاید 9: برخي از جامدات كه در تماس با درجه حرارتهاي پائين برخورد ميكنند و در مجاورت اين حرارت به مدت خيلي زياد باقي بمانند كم كم اين مواد تجزيه شده به كربني كه خودبخود در مجاورت با هوا محترق ميشوند.پارچه پنبه اي كه روي لامپ افتاده باشد و يا مقوائيكه در كنار لوله هاي بخار قرار گرفتند كه در ابتدا به رنگ قهوه اي خيلي روشن در مي آيند كه اولين نشانه بروز آتش سوزي بعدي آنها مي باشد امكان دارد افراد كشتي از كنار اين مقوايي كه در مجاورت لوله بخار بوده ماهها و روزها تردد كرده باشند اما توجهي به تغيير رنگ آن نداشت ان اما يك روز سبب ميشود كه به مرحله (SMOULDER) يعني آتش درون سوز شود كه به (FLAMING) يعني شعله ور شدن آتش برسد.

اسلاید 10: 2-2- مثلث آتش:همانطوريكه قبلاٌ اشاره شد براي بوجود آمدن آتش درصدي از سه عامل زير مورد نياز مي باشد تا مثلث آتش كامل شود.1- هوا(اكسيژن)وجود اين ضلع مثلث در محيط اطراف به وفور وجود دارد، كه مقدار آن جهت بروز آتش سوزي 11 درصد اكسيژن به بالا مي باشد تا با وجود گرماي كافي باعث به احتراق درآوردن مواد سوختني ميشود. و اگر سعي شود كه مقدار اكسيژن را به زير 11 درصد برساند در اتاق و يا انبار و مخازن يا بستن و يا پنجره ها باعث خفه كردن آتش شده و در انتها آتش خاموش مي شود كه اين عمل با تزريق گازهاي خنثي به درون مخازن محموله در كشتيهاي نفتكش انجام مي شود كه با ساختن گازهاي خنثي با اكسيژن 5 درصد و ترزيق آنها به درون مخازن و نگهداشتن اكسيژن 8 درصد در كل حجم مخزن باعث جلوگيري كردن از آتش سوزي درون مخازن مي شوند.با توجه به اينكه كنترل اكسيژن در محلهاي سرپوشيده به دور از محيط آزاد براحتي قابل كنترل مي باشد، اما آتش سوزي برروي عرشه در مجاورت هواي آزاد كه كنترل اكسيژن و خفه كردن آتش، كاري است بسيار دشوار و در بعضي از جهات غير ممكن مي باشد. پس همانطور كه مشاهده مي شود هوا براي انسان ضروري است همينطور براي بقاي آتش و ادامه عمل احتراق كه با قطع آن آتش سوزي از بين ميرود.

اسلاید 11: 2- مواد سوختني (گاز هيدروكربن)همانطور كه قبلاٌ اشاره شد، مواد سوختني كه به صورت جامدات و مايعات و گازها مي باشند كه اولين خاصيت جامدات كربن دار اين است كه از خود خاكستر و باقيمانده نيمه نسوز بجاي مي گذارد كه احتمال آتش سوزي مجدد را با افزايش اكسيژن دارند.دومين خاصيت آنها ايجاد حرارت عميق درون سوز زياد را مي نمايد و از نوع مواد سوختني بسيار سخت مي باشند. براي مثال پنبه و ذغال سنگ را ميتوان نام برد.سومين خاصيت اينكه انتقال دهنده اي ضعيف گرما در مراحل اوليه آتش بوده اما آتش موجود در سطح مواد سوختني بسيار گرم بوده كه به 1000 درجه سانتيگراد ميرسد و شعله هاي آتش بطور عمودي در ارتفاع با مواد سوختني قرار ميگرد.مواد سوختني از قبيل كاغذ و چوب كه بيش از 10 الي 15 دقيقه سوخته شوند دماي حاصل از سوختن اين قبيل مواد به بيش از 1000 درجه سانتيگراد ميرسد.موادي چون چوب ميتوانند هم به صورت بخار درآيند وبسوزند، اما وقتي به صورت شعله آتش درآيند به بخار تبديل مي شود.

اسلاید 12: 3-2- واكنش زنجيره اي در چهار وجهي سوختن آتشمفهوم مربع و يا مستطيل آتش يعني(FIRE SQUARE) و يا (FIRE RECTANGLE) كه آنرا ميتوان بصورت چهار وجهي آتش يعني (FIRE TETRAHEDRON) تشبيه نمود كه هر ضلع آن اهرمي است كه شرايط را براي بروز يك آتش سوزي فراهم مينمايد. اگر چه مواد سوختني و اكسيژن و گرما با ضريب نسبي و يا درصد مناسب ايجاد آتش ميكند. اما رابطه اي بنام واكنش زنجيره اي كه با شكستن ملكولهاي بخار مواد سوختني و تركيب آن با اكسيژن باعث تقويت و تداوم بخشيدن آتش سوزي ميشود كه با ايجاد گرما زمينه را براي تجزيه هاي بعدي بخار مواد سوختني مساعد ميشازد.در مثال زير از ملكلوهاي بخار مواد سوختني و تبديل آن به اتم و يا ذرات ريز و شعاعهايي جهت تركيب با اكسيژن موجود توضيح داده شده است.

اسلاید 13: 2-3- استفاده از آب در مبارزه با آتش استفاده در مبارزه با آتش از بعضي جهت بهترين ايده مي باشد، زيرا گرماي مخصوص بسيار بالاي آن كه مقدار حرارت لازم را دارد تا درجه حرارت آن يك درجه تغيير يابد، 540 مرتبه بيشتر حرارت نياز دارد كه از حالت مايع جوشيده به بخار تبديل شود. وقتيكه از آب براي خاموش كردن اجسام كربن دار از قبيل چوب و كاغذ و پارچه و الياف و غيره استفاده ميشود ميبايست آنقدر خيس شوند تا به حالت اشباع برسند.و اجسامي از قبيل چوبهاي سخت يا لاستيك و اجسام بدون جذب آب مثل فلزات عمل اشباع شدن در سطح آنها بوجود مي آيد و بطور مداوم مي بايست آب بصورت آبپاش و ذرات ريز سطح آنها را خيس كند تا گرمات از آنها دور شود.اما بعضي از فلزات در تماس با آب شروع به سوختن ميكنند مانند پتاسيم و سديم و اين قبيل فلزات مي بايست در داخل پارافين فرو روند تا بخار آب از آنهاد جدا شود.علاوه بر خاصيت خنك كننده آب خاصيت تبديل شدن آن به بخار كه اين ظريفت به 1700 يا بيشتر از حجم مقدار آبي است كه به بخار تبديل ميشود، با استفاده از اين مزيت مانند گازهاي خنثي توليد شده در كشتيهاي نفتكش باعث رد كردن اكسيژن و يا گرسنه نگهداشتن آن ميشود. استفاده آب بصورت ذرات ريز باعث خاموش كردن مواد نفتي ميشود.

اسلاید 14: وجود بيش از حد اب در اطراف كشتي استفاده نامحدود آنرا براي آتش نشانها ميسر ساخته است، اگر آب نزديك نقطه انجماد آن در مناطق سرد استفدده شود جذب حرارت از مواد سوختني به بيش از پنج برابر افزايش يافته تا به مرحله تبديل آب به بخار برسد.اما استفاده كردن از آب داراي مزايا و معايبي مي باشد كه شرح، آنها در زير توضيح داده شده است:معايب:- استفاده برروي مواد غذايي باعث از بين رفتن آنها ميشود.- استفاده برروي آهن و فولاد ايجاد زنگ زدگي ميكند.- به وسايل برقي صدمه ميزند و باعث خطر برق گرفتگي آتش نشان ميشود.- آب برروي شيره قند و با ملاس (molasses) ايجاد گازهاي سمي ميكنند.- استفاده آب برروي اسيد اگر به مقدار كم باشد در آن حل ميشود اما اگر به مقدار زياد بكار رود سريع گرم ميشود و اين باعث توليد گرما به مقدار زياد ميكنند.- آب برروي كاريد يا كريور يا آهنك تركيب شده و ايجاد گاز قابل اشتعال و انفجار آوري بنام استيلن ميكند كه اين عمل با گرما همراه مي باشد.- آب برروي ذغال سنگ در حال سوختن و يا پس مانده ذغال سنگ ايجاد بخار و توليد گازهاي قابل استعال ميكنند.- استفاده زياد آب در انبارها ومخازن تعادل كشتي را به مخاطره مي اندازد كه در بخشهاي بعدي توضيح داده خواهدشد.

اسلاید 15: مزايا:خيلي ارزان بوده و براحتي وارد سيستملوله بندي مبارزه با آتش قرار ميگيرد و مقدار 2/4 زول انرژي لازم دارد كه يك گرم آب را در يك درجه سانتيگراد افزايش دهد و 2260 زول انرژي لازم دارد تا يك گرم آب را به بخار تبديل كند و اگر بصورت اسپري و يا مه و ذرات ريز بر روي شعله آتش ناشي از مواد نفتي ريخته شود سريعاٌ انرژي درون شعله آتش را جذب كرده و به بخار تبديل ميشود. سرعت استفاده از آب خيلي مهم است، براي اجاسم كربن دار از قبيل چوب و غيره معمولاٌ به مقدار زياد و در حالت جت و فشار زياد مورد استفاده قرار ميگيرد.

اسلاید 16: 3-3- استفاده از گاز كربينك در مبارزه با آتش اين قبيل گازها از هوا سنگينتر بوده و عمل احتراق را حمايت نميكند و بوطر موثري به مانند پتو و يا پوششي برروي آتش مي نشيند كه اكسيژن را از مواد سوختني در حال سوختن به بيرون ميراند و هيچ خسارت و يا صدمه اي به كالا و يا دستگاه و ماشني نميزند، اما سريعاٌ گرم ميشود و امكان انتقال حرارت به مكانها و فضاهاي اطراف محل آتش سوزي را دارد.وقتي اين گازها كه از كپسولهاي تحت فشار گاز كربينك رها ميشود در كف انبار و يا مخزن و يا موتورخانه و غيره قرار ميگيرد كه عمق و ارتفاع ته نشين شدن اين گازها بستگي به تعداد كپسولها و مقدار حجم محل آتش سوزي دارد و سبب ميشود كه هواي موجود در فضايي كه در حال آتش سوزي مي باشد به قسمت بالاي محل آتش سوزي هدايت شود كه اگر راههاي خروج و ورود هوا به محل در حال آتش سوزي بسته باشد در نتيجه فشار گاز كربينك در كف با فشار هوا در قسمت بالاي محل آتش سوزي به حالت توازن ميرسد كه با ادامه عمل سوختن سبب از بين رفتن اكسيژن باقيمانده ميشود.در محل يا جائيكه آتش بسيار گرم است و عمل چرخش و يا (TURBULENCE) كافي، هواي و گاز كربينك بوجود ميآيد و اگر اين مقدار به 30 تا 40 درصد برسد، اين تركيب با اين مقدار در فضاي موجود، آتش را خاموش ميكند، گار كربينك در معرض باد و يا محلهايي كه تهويه و هواكش كار ميكند تاثير كمتري دارد.

اسلاید 17: در كشتيهايي كه داراي ديگهاي بخار بزرگ هستند از قبيل نفتكشها، استفاده از اين گاز در مواردي كه ديگ بخار و لوله هاي بخار منفجر شده اند و موتورخانه نفتكش پر از بخار بوده استفاده از گاز كربينك با درجه حرارتي به اندازه 79- درجه سانتيگراد باعث ميشود كه بخار موجود را تقطير نمايد و باعث ايجاد خلاء ناگهاني در موتورخانه شده كه امكان مكش و يا مكيدن اكسيژن از فضاي بيرون موتورخانه را فراهم آورده و سبب ايجاد اسيد كربينك ميشود.ضريب سطح گاز كربينك در هوا به مقدار 33% در حجم مي باشد، وقتي از اين گاز استفاده ميشود بايد اطمينان حاصل شود كه تمامي راههاي ورودي هوا به داخل محل آتش سوزي بسته باشد و اكسيژن به محل آتش سوزي راه نيابد.و عمل خنك كردن و كشيدن هواي گرم توسط هواكش به بيرون از محيطها و فضاهاي خالي جامبي محل آتش سوزي، ضروري است كه از گسترده شدن آتش جلوگيري بعمل مي آيد.اما در مورد مخازن سوخت در اطراف محل آتش سوزي با كمك خنك كردن توسط آب دماي آنها را به زير نقطه اشتعال مواد نفتي نگه ميدارد.

اسلاید 18: استفاده از كپسولهاي گاز كربينك در دريا مي بايست محدود باشد زيرا وقتي اين كپسولهاي گاز كربينك استفاده شوند ديگر جايگزين كردن آنها و يا پر كردن كپسولها، امكان پذير نخواهد بود مگر آنكه كشتي به بندر بعدي برسد، لذا استفاده اين گاز نياز به مشورت فرمانده و اسفر اول مهندسي دارد و تدابير ويژه بعد از استفاده اين گاز در محل آتش سوزي الزامي است و حداقل 24 ساعت بعد از تزريق اين گازها به محل حادثه، اجازه ورود اكسيژن به محل را ندهيد و عواقبي نظير از دست دادن موتور و برق كشتي وجود دارد اگر محل آتش سوزي موتورخانه باشد و امكان دوباره آتش گرفتن محل وجود دارد كه ديگر كاز كربنيكي جهت خاموش كردن مجدد آتش وجود ندارد و اگر تجمع به مقدار زياد و متراكم از اين گاز در محل آتش سوزي باشد باعث خفگي افراد در حين تنفس از گاز كربينك ميشود.

اسلاید 19: 4-3- استفاده از گاز هالن در مبارزه با آتش:گازهايي كه شامل كارين،فلورين برومين از هيدروكربنهاي هالوژنه شده مي باشند كه دو نوع از آنها در مبارزه با آتش استفاده ميشود كه يك نوع بصورت مايع بخار شده و معروف به هالن 1211 و يا BCF (بروموكلرديفلورومتين)(BROMOCHLORODIFLUROMETHANE) كه هم در كپسولهاي قابل حمل و هم در سيستمهاي ثابت مبارزه با آتش استفاده ميشود. در تمام آتشها بغير از آتش فلزات مورد استفاده قرار ميگيرد و هالن 1301 و يا (بروموتريفلورومتين)،(BTM)، (BROMOTRIFLUOROMETINE) بصورت مايع تحت فشار در كپسولها ذخيره شده و بمحض اينكه رها ميشود بصورت بخار و گاز مانند ابر ضخيمي برروي آتش مينشيند و در واكنش شيميائي حرارتي عمل احتراق تداخل كرده كه با عمل جداسازي و مسدود كردن شعله هاي آتش سريعتر آتش را خاموش ميكند، و در كپسولهاي قابل حمل و نيز سيستمهاي ثابت مبارزه با آتش استفاده ميشود كه معمولاٌ از كپسولهاي سيستم ثابت مبارزه با آتش، تحت فشار(600 P.S.L) مي باشد.

اسلاید 20: معمولاٌ در آتشهاي برقي، مايعات نفتي مورد استفاده قرار ميگيرد اما در مواردي كه مواد از خود اكسيژن توليد ميكنند و يافلزات و موادي كه الكتريكي غير هادي باشند مورد استفاده قرار مي گيرند و در معرض باد و يا مكانهايي كه تهويه و هواكش دارد، تاثير كمتري دارند.گازهاي هالن 1211 و 1301 افراد را دچار سرگيجه ميكند و تا 500 درجه سانتيگراد حرارت چندانسمي نمي باشد، اما وقتي درجه حرارت 500 درجه سانتيگراد فراتر رود باعث ميشود تجزيه شود و بسيار خطرناك ميشوند.

اسلاید 21: 5-3- استفاده از كف آتش نشاني در مبارزه با آتش:كف آتش نشاني، از مواد زائد پروتئيني و يا مواد شيميايي ساخته شده است و داراي خاصيت خنك كننده و خفه كننده بوده و در نوع آتش از مواد نفتي بسيار موثر مي باشد.كف شيميايي معمولاٌ از حبابهاي گاز كربنيك با يك لايه آب كه از تركيب واكنش شيميايي سولفات آلمينيوم و محلول با كربنات سديم و يك تثبيت كننده درست شده است.كفهاي شيميايي در كپسولهاي قابل حمل مورد استفاده قرار ميگيرد و كمتر در سيستمهاي ثابت مبارزه با آتش استفاده ميشود، اين قبيل كفهاي شيميايي از وزن بيشتري نسبت به مواد زائد پروتئيني دارند و وزن كپسولهاي قابل حمل بين 45 تا 135 ليتر مي باشد اما كفهاي شيميايي در جاههاي مسطح بيشتر مورد استفاده قرا ميگيرد و در جاهائيكه مانع وجود داشته باشد نمي تواند دور تا دور موانع را كاملاٌ بپوشاند.

اسلاید 22: نوع دوم كفهاي مبارزه با آتش كه از تركيبات مواد زائد پروتئيني ساخته مبشود كه داراي ضرايب انبساط متعدد مي باشد و به سه دسته تقسيم ميشوند كفهايي با انبساط بالا، متوسط و پائين كه معروف به كفهاي مكانيكي مي باشند و وسايلي از قبيل پنكه و يا تركيب كننده غيرمكانيكي و يا پمپهاي مخصوص محلول آب و تركيبات كف كه شامل حبابهاي هوا مي باشند تهيه مشود كه در مكانها و فضاهاي بزرگ از قبيل موتورخانه كشتي و يا مخازن كشتيهاي نفتكش مورد استفاده قرار ميگيردو همچنين دورتادور موانع را پوشش ميدهدكفهاي شيميايي و پروتئيني مونعي آتش را خاموش ميكنند كه تمام سطح آتش را بپوشانند و داراي خاصيت مقاومت الكتريكي كم مي باشند، ضريب انبساط متوسط بين1 به 15 تا 1 به 150 ميرسد.معمولاٌ كفهاي پروتئيني با انبساط بالا قادر خواهند بود كه در بزرگترين محيط و يا محل نصب آن در عرض يك دقيقه به مقدار يك متر در عمل آنرا پوشش دهند . مقدار كف موجود مي بايست قادر باشد 5 برابر حجم بزرگتريم فضاي موجود برروي كشتي را پوشش دهد و ضريب انبساط آن بيشتر از يك به 1000 نباشد كه بطور متوسط بوده و معمولاٌ ضريب انبساط آنها بين 1 به 150 تا 1 به 1500 ميرسد.

اسلاید 23: كفهاي پروتئيني با انبساط پائين، تخليه اين قبيل كفها كه در ظرف5 دقيقه به مقدار 150 ميليمتر در عمق بزرگترين سطح و يا محيط را پوشش دهد و ضريب انبساط بيشتر از 1 به 12 بطور متوسط مي باشد. كه معمولاٌ ضريب انبساط آنها بين 1 به 3 تا 1 به 15 درصد را دارد. عمل(BURN-BACK) در موقع استفاده از كف آتش نشاني در برخورد بر شعله هاي آتش بوجود مي آيد به اينصورت كه در برابر شعله هاي كف ميسوزد و خاصيت خفه كردن و خنك كننده خود را از دست ميدهد و بايد كف با سرعت و مقدار كم برروي آتش بكار رود و تمام سطح آتش را كم كم بگستراند تا جائيكه با شعله هاي آتش برخورد ميكند كه اگر مقدار و سرعت اشافه نمودن كف به اندازه سوختن كف در برابر شعله باشد در نتيجه باعث ميشود كه كف تمام سطح آتش را نپوشاند و آتش همچنان ادامه داشته باشد تا در برابر عمل دوباره سوختن و يا (REIGNITION) جلوگيري ننمايد يعني اجازه نميدهد كه بخار و ياگازهاي مواد نفتي به سطح آن نفوذ پيدا كند تا دوباره در قسمت بالاي سطح مشتعل شود.

اسلاید 24: انواع كفهاي آتش نشاني موجود بشرح ذيل مي باشد:1- پروتئين(PROTEIN)كف آتش نشاني كه مقاومت خوبي در برابر سوختن يعني(BURNBACK) و دوباره آتش گرفتن (REIGNITION) را دارد ولي امكان اينكه اين دو خاصيت را از دست بدهد زياد است زيرا در موقع حفظ و نگهداري آن در مخزن و يا انبار مخصوص آن با عمل اكسيده شدن اين دو خاصيت را از دست ميدهد.2- فلورو – پروتئين(FLUORO-PROTEIN)با اضافه نمودن مقداري فلوريد به كف آتش نشاني باعث جلوگيري از تركيب كف با هيدروژن ميشود و معمولاٌ، در تزريق اوليه كف به آتش مورد استفاده قرار ميگيرد زيرا مقاومت بيشتري در برابر سوختن دارد و خاصيت حركت جرياني آسانتري از كف پروتئين را داردو سريعتر آتش را خاموش ميكند.

اسلاید 25: 3- لايه كف آتش نشاني آبدار-(AFFF) و يا (AQUEOUS FILM FROMING FOAM)اين نوع كف با تشكيل يك لايه آب برروي سطح مواد نفتي ر حال سوختن ايجاد عمل بخار شدن نموده كه اين لايه بخار آب نميگذارد تا بخار مواد نفتي به سطح كف نفوذ كند و باعث دوباره مشتعل شدن مواد نفتي شود. اين نوع كف سريع مواد نفتي داغ را خاموش ميكند. در ضمن ميتوان اين كف را در اجسام كربن دار مثل چوب و پنبه و كاغذ بخاطر خاصيت خيس كردن اين اجسام استفاده نمود.4- لايه كف آتش نشاني فلور و پروتئين-(FFFP)(FILM FORMING FLUORO-PROTOFOM) اين كف از تركيب فلورييد و پروتئين تشكيل شده است.5- كف آتش نشاني مقاوم در برابر الكلها- (ALCOHOL RESLSTANT)اين كف از خود آب پس ميدهد كه با الكلها حل ميشود و مي بايست در ظرفهاي مناسب با ضريب انبساط 1 به 10 استفاده شود و معمولاٌ در سه نوع 1 درصد و 6 درصد تركيبات ويژه ساخته شده اند و بايد اطمينان حاصل شود كه نوع خاص كف مناسب با وسيله موجود خريداري شود.

اسلاید 26: تركيبات اين نوع كف در انباري كه نگهداري ميشوند مي بايست با هم سازگاري داشته باشد به علاوه اينكه مواد شيميايي حلال آن از نوع مناسب باشد در غير اينصورت باعث فاسد شدن كف ميشود. در انتها يك ويژگي و مزيت خاص در تمام انواع كفها وج.د دارد و آن اينكه بعد از استفاده از آن در فضاها و مخازن و يا موتورخانه اگر شخصي اشتباهاٌ در اين مكان ها باشد باعث از بين رفتن آن نميشود و شخص ميتواند خود را از درون كفها نجات دهد اما اين مزيت در مورد گاز كربينك و يا هالن به مقدار زياد باعث خفگي و از بين بردن شخص مورد نظر ميشود.1-3- استفاده از پودرهاي خشك شيميايي در مبارزه با آتشپودر خشك شيميايي كه بيشتر مورد استفاده قرار ميگيرد از نوع بايكربنات سديم مي باشد كه توسط كارخانه هاي مختلف با حلالهاي گوناگون ساخته شده است كه جهت بهينه سازي و بهبود بخشيدن به وضع نگهدار، حركت جرياني آنها دارد هنگام استفاده دفع كننده آب، خاصيت تركيب شدن با كف آتش نشاني گونه هاي مختلف به بازار عرضه شده است كه نمونه هايي از آنها را در زير ترتيب اثر مطلوب و قيمت آنها اشاره شده است:

اسلاید 27: 1- فسفات مونا مونيوم(MONOAMMONIUM PHOS PHATE)(استفاده كلي)2- بايكربنات پتاسيم(POTASSIUM BICARBONATE PURPLE-K)3- كلريد پتاسيمPOTASSIUM CHLORID4- بايكربنات-اوراپتاسيمUREA-POTASSIUM BICARBONATE MONNEYبطور كلي تمام پودرهاي خشك شيميايي كه در مبارزه با آتش از آنها استفاده ميشود بيشتر اثر جداكننده اكسيژن از مواد در حال سوخت را دارد و هيچ كدام از آنها اثر خنك كننده ندارد، مناسب جامداتي چون چوب و پنبه و كاغذ و غيره نميباشد، اگر چه فسفات مونامونيم در تماس با سطح داغ ذوب ميشود و يك لايه بخار را ايجاد ميكند كه اين پودر در آتشهاي مواد نفتي و اجسام كربن دار مورد استفاده قرار ميگيرد.بعضي از پودرهاي خشك مانند پايروميت(PYROMET) كه پودري است سياه رنگ كه در آتش فلز منگزيم استفاده ميشود.

اسلاید 28: بيشتر پودرهاي شيميايي فوق در مبارزه با آتش براي حمله اول و يا تزريق اوليه به آتش براي سريعتر خاموش كردن مواد نفتي بكار گرفته ميشود و سپس از كف آتش نشاني براي پوشش روي آتش و خنك نگاه داشتن آن استفاده ميشود.