صفحه 1:
:طراح و جمع آوری کننده
۳۹
صفحه 2:
مقدمه
سیک
کلاسب
منطق
7 فازی
whe ose
on a 2 فازی
a5 های ره فازی فازى
۱ یک سیستم و های
اک مد
نقاط قوت و
منابع
صفحه 3:
سیستم خبره . یکی از زیر شاخه های هوش مصنوعی
سیستمهای خبره برنامههایی کامپیوتری برای مدل کردن خبرگی افراد خبره در کامپیوتر
بکار بردن سیستم های خبره برای حل مسائلی که دانش صریح برای آن ها وجود نداشته و
الگوریتم خاصی ندارند
بدست اوردن دانش در سیستم های خبره مبتنی بر دانش (۳#) مبلسانست1)» از طریق
کتاب ها . ژورنال ها و مراجعه به افراد
ابکار گرفته شدن سیستم های خبره در دامنه وسیعی از حوزه های مختلف علمی . تجاری .
3 صنعتی و آموزشی
قابل حل بودن مسائلى همجون كنترل . طراحى . آموزش
شبيه سازى توسط اين سيستم ها
بینی و تجویز , انتخاب ,
صفحه 4:
(eouterke Bure) پایگاه دانش
حافظه کاری (بججمح0 Oorktry
OPevewe Berjar) موتور استنتاج
Oser TeterPare) p15 aly
صفحه 5:
الف-پایگاه دانش :
* محلی ذخیره سازی دانش خبره به صورت کد گذاری شده و قابل فهم برای سیستم
ب-حافظه کاری :
*_نگهداری مراحل مختلف یافتن پاسخ و مسیر طی شده از سوال به جواب
._ پاک شدن حافظه در صورت آمدن کاربر جدید
صفحه 6:
ج-موتور استنتاج :
* استنتاج نتایج بر اساس قواعد و دانش ذخیره شده در پایگاه دانش و حقایق حافظه
کاری واعلام آن از طریق واسط کاربر به کاربر
د-رابط کاربر:
* فراهم کردن یک رابط کاربری میان سیستم و برنامه به منظور استفاده موثر از برنامه
صفحه 7:
ارزیابی
اکتساب دانش
طراحی
مستند سازی
نگهداشت
اكنشافات جديد
از اول: ارزياين
قاز دوم اتاب BE
قلز سوم؛ طراحي
فارچهارم: تست
ساختار
صفحه 8:
* گزاره های زیر را در نظر بگیرید.
* کیف من در خانه است.
* کتاب من در کیفم است.
برادر من از من بزرگتر است.
* اين جملات يا كاملا درست هستند يا كاملا غلط.
* اين خاصيت باعث مى شود كه بتوانيم روى آنها استنتاج كنيم:
* اكر كيف من در خانه است و كتاب من در كيفم است يس كتاب من در خانه است .
صفحه 9:
در ساختن بسیاری از عوامل هوشمند لازم می شود که ا
که از دنیای واقعی بدست آمده اند.
* اما بسیاری از اين داده ها . داده های قطعی نیستند (یعنی کاملا درست يا كاملا غلط نیستند)
* براى مثال به داده هاى زير توجه كنيد :
* على بلند است.
Sal 998 هوا *
* كتاب من بزرك است.
اجاتى روى داده هايى انجام شود
* ارتفاع اين خانه تقريبا 2 متر است.
صفحه 10:
منطق فازی یک راه حل برای چنین مسایلی ۰
در منطق فازى كزاره ها كاملا درست يا كاملا غلط نیستند.
آنها در عوض داراى درجه درستى مى باشند.
اكر درست را با 1 و غلط رابا 0 نشان دهيم درستى هر جمله مى تواند يك عدد بين 0 و1
باشد.
مثلا درستی گزاره "علی بلند است" می تواند 0.9 باشد.
در منطق فازی - همانند منطق معمولی - ما می توانیم "و" (00000) . “يا”.(00) . نقيض
(200) تعریف كنيم.
صفحه 11:
به وجود آمدن منطق فازی در 1965 توسط دکتر لطفی عسکر زاده در دانشگاه بر کلی به منظور بکار
بردن در بازنمایی ابهام در زبان طبیعی
منطق فازی برابر است با كد كردن تجربيات و علم ناخوداگاه
توانایی نشان دادن مقاهیم مبهم و حتی متناقض توسط منطق فازی
استفاده شدن منطق فازی به عنوان منطق پایه در سیستم های خبره فازی
((Przay @xpert Gysews
صفحه 12:
*_ منطق کلاسیک : منطقي است که در ان به پدیده ها فقط مقادیر 0 یا 1 نسبت داده مي شود .
* _ منطق فازي : منطقي پیوسته و بینهایت مقدار است كه هر يديده اي در ان با عددي بين 0 و
1 نشان داده ميشود (درجه درستي)
0 oll 1 1 00 02 04 06 08 11
(a) Boolean Logic. (b) Multi-valued Logic.
صفحه 13:
دلیل اصلی تقسیم بندی مجموعه فازی و مجموعه کلاسیک با وجود تشابهات خاص, عدم
تبعیت بعضی از قوانین است:
بکار بردن توابع عضویت در تئوری مجموعه فازی
خالی نبودن اشتراک مجموعه با متممش
برابربا مجموعه کل نبودن اجتماع مجموعه با متممش
صفحه 14:
طراحی ربات
طراحی دوربین های دیجیتالی
در ماشین لباسشویی- بخچال ها-سیستم های کنترل دما- ماشین بخار و ...
تمامی سیستم های پيشرفتة کنترل مانند کنترلهای صنعتی. کنترل ترافیک. کنترل قطار.
بيست ۳ 55 ترافب ل قطار.
صفحه 15:
مجموعه فازی: مجموعه ای که با یک تابع عضویت تعریف میشود.
00 برد :تابع عضویت
X)} € ۱2(() بل ,0)) < ۸
6 حوزه یا مجموعه ی مرجع
6 :كه ۷ یک عضو ویژه از دامنه X است ]0,1[ > Ha(x):X
* هر 5 توسط تابع عضویت به مجموعه ۸ نگاشت می شوند
صفحه 16:
صفحه 17:
متفیر هايي هستند که ارزش OT ها با يك مقدار معين بیان نمي شود بلکه براي توصیف آن
ها از يك دسته از عبارات استفاده مي گردد.
*_به عبارت دیگر مقادیر مورد قبول برای آنها به جای اعداد. کلمات و جملات زبانهای
انسانی یا ماشینی هستند.
— مثلا" هوا خيلي سرد است یا تعداد زيادي از عضوهای () در 9) نیز وجود دارد.
* همانگونه که در محاسبات ریاضی از متفیرهای عددی استفاده میگردد. در منطق فازی نیز
از متغیرهای زبانی (گفتاری یا غير عددی) استفاده میگردد.
صفحه 18:
A(x) =1- A(x) مکنل 3
۸۵ ,]دنه > هم( B(x) ] a
اجتباع
(AU B)(x) = max[A(x), B(x)]
صفحه 19:
برقرار بودن تمام ويژگي های بیان
شده برای مجموعه های کلاسیک به
غير از
1- قانون تناقض (covirenticion)
crite) usilé -2 لاس
۸0 ۶ 0
۸۱ ۶ ۷
2-4
Iavoluton
Comanutativity AUB=BUA
ANB=BNA
Assosiatnity (AUB) UC =AU(BUC)
(ang)né =an@no
رسمه AN(@BUC) = (ANB)U(ANG)
AUGNC) = (AUB)N(AUC)
Idempotence
Absorption
Absorption by X and @
Meatiy
سرون مموءوه اماه sada
] عسوب يزيم إبزواي
De Morgan's laws NB=AUB
AUB =AnB
صفحه 20:
نبود هیچ گونه پیچیدگی در سیستم فازی
قابل ارائه بودن همه مجموعه دانش در حد دستور یک کد پیچیده
نکته اصلی در منطق فازی. نگاشت فضای ورودی به فضای خروجی با ابزار اگر-آنگاه
بررسی شدن تمام قوانین به صورت موازی و مهم نبودن ترتیب آنها
صفحه 21:
سيستم هاي خبره فازي نوعي از سیستم هاي خبره هستند که در آنها به جاي استفاده از
منطق دو ارزشي از منطق فازي استفاده مي کند.
* سیستم هاي خبره فازي مجموعه اي از توابع عضویت و قوانین را شامل میشوند که مجموعاً
براي استدلال استفاده مي شوند .
مبتنی بودن این سیستم ها بردانش یا قواعد
* قلب یک سیستم فازي یک پایگاه دانش بوده که از قواعد اگر-آنگاه فازي تشکیل شده است
صفحه 22:
* فازی کننده صخاسص))
(Que Barr Pod Data Bore) ols پایگاه قواعد و پایگاه *
(cPerewe Beni) glial yyige *
ee _ دفازی کنده (اسس»0) *
| ie Tule base
سر |
ام سس |
inference wit
| coal
صفحه 23:
* فازی ساز
تبدیل یک عدد غیر فازی به یک عدد فازی
* معیار انتخاب فازی ساز
1. داشتن مقدار ماکزیمم در نقطه ی مشاهده
2 کاهش اثر نویز
3. ساده سازی محاسبات موتور استنتاج
صفحه 24:
فازى ساز مثلك
۵ از ی
چند نمونه فازی سازح فازی ساز مثلثو
فازی ساز گوسی
صفحه 25:
۰ پایگاه قواعد
مجموعه ای از قواعد اگر - آنگاه فازی
AP <> Thea <>
* پایگاه داده
شامل اطلاعاتي درباره شکل توابع عضویت سیستم هاي فازي مورد استفاده در قواعد فازي و
دامنه متفيرهاي فازي
صفحه 26:
موتور استنتاج
در اين بخش با ترکیب قواعد اگر - آنگاه و ورودی هاء خروجی فازی تولید می شود.
o_O : طل)
٩۳ apt < Output = ?
معنای شهودی
معیار انتخاب نوع موتور استنتاج راندمان محاسباتی
ویژگی خاص
صفحه 27:
فرم ممدانی:
خروجی هر قاعده یک متفیر زبانی است که با یک مجموعه فازی نمایش داده میشود.
TSK Joo
فرم قواعد در سيستم فازى به فرم > آدر حالت کلی به صورت زیر است: *
if, is Aj and x2 is A} and ...and x, is Aj, then وه + وه + وه > کل + ٠١ رديه
مدل سوگنو:
* روش محاسبه خروجی قواعد با مدل سوگنو دقیقا همان مدل > آمیباشد با این تفاوت که
در این مدل تمامی مقادیر )0 ... ,1,2 = AT (i برابر با صفر میباشد.
ifx, is Aj and x2 is Ab and ...and x, is Aj, then y™ = ap
صفحه 28:
* نافازی سازی
تبدیل شکل خروجی و اعداد به دست آمده به یک مقدار غیر فازی
معیار انتخاب نافازی ساز سادگی محاسبات
صفحه 29:
نافازی سازی مرکز ثقل
چند نمونه نافازی ساز ۲ نافازی سازی میانگین مراکز
نافازی سازی ماکزیمم
صفحه 30:
1. سيستم هاي فازي خالس
2. سيستم هاي فازي تاكاكي -سوكنو و كانك (©1080)
3. سيستم هاي با فازي ساز و غير فازي ساز
صفحه 31:
* نشان دادن پایگاه قواعد فازی با مجموعه ای از قواعد اگر-آنگاه فازی
* موتور استنتاج فازی .این قواعد را به یک نگاشت از مجموعه های فازی در فضای ورودی به
مجموعه های فازی در فضای خروجی بر اساس اصول منطق فازی تر کیب می کند ۰
* مشکلات عمده
* مشکل اصلي در رابطه با سيستمهاي فازي خالص این است که ورودي ها و خروجي هاي
آن مجموعه هاي فازي مي باشند(واژه هايي در زبان طبيعي )
صفحه 32:
ee ae RC Cee rer
* _ معرفی نوع دیگری سیستم های فازی برای حل مشکل سیستم های فازی خالص توسط
تاکاگی سوگنو و BE
* _ متغییر هایی با مقادیر واقعی بودن ورودی ها و خروجی های ان
* مشکلات عمده
1. فرمول ریاضی بودن بخش آنگاه قاعده و فراهم نکردن چارچوبي براي نمایش دانش
بشري
2. باز نگذاشتن دست ما براي اعمال اصول مختلف منطق فازي و در نتیجه وجود نداشتن
انعطاف پذيري سیستم هاي فازي در اين ساختار
صفحه 33:
اضافه كردن یک فازي ساز در ورودي و یک غیر فازي ساز در خروجی سیستم هاي فازي
خالص به منظور استفاده در سیستم هاي مهندسي
تبدیل متفییر هايي با مقادیر به یک مجموعه فازي توسط فازي ساز
تبدیل یک مجموعه فازي به یک متغییر با مقدار حقيقي در خروجي توسط غیر فازی ساز
صفحه 34:
* شناسايي الكو
* سيستمهاي مالي
۰ تحلیل داده
صفحه 35:
هاى خبره فازى در تشخيص
قلب و تشخيص بيمارى قلبى و عروقى
درد شكم
بیماری های مناطق گرمسیری
بیماری های عصبی
اندازه گیری پزشکی برای مصرف مواد مخدر
تشخیص مالاریا
درجه کم خونی, کودک
تمایز سندرم
بیماری های پروستات
بیماری های لنفاوی
اختلال کبدی و صفرا
تشخیص و درمان دیابت
تعیین دوز دارو
صفحه 36:
* برنامه های کاربردی ارائه شده درحوزه های غیر بیماری
* ماموگرافی اشعه ایکس
* تفسیر تصاویرماموگرافی و سونوگرافی
* بررسی الکترو گرافیک از بدن انسان
* سیستم های خبره فازی صوتی مختلف در بدن انسان توسط ارگان های مختلف
صفحه 37:
یک مرکز سرویس ۰ بخشهاي يدكي را نگه مي دارد و بخشهاي خراب را تعمیر مي کند.
مشتري موارد خراب را به مرکز تحویل مي دهد و معادل سالم OT را تحویل مي گیرد.
بخشهاي خراب تعمیر مي شوند و در دسته موارد يدكي قرار مي گیرند.
در اینجاء هدف. پیشنهاد مديري براي مرکز سرویس است که با سياستهاي تصمیم SHS
مشخص, رضایت مشتریان را جلب کند.
صفحه 38:
1. مشخص کردن مساله و تعریف متفيرهاي زباني
2 تعیین مجموعه هاي فازي
3. اکتساب و ساخت قواعد فازي
4 کد گذاري مجموعه هاي فازي. قواعد فازي و رولها براي انجام استنتاج فازي
به
سیستم خبره
5. ارزيابي و میزان کردن سیستم
صفحه 39:
1 مشخص کردن مساله و تعریف متفيرهاي زباني
*چهار نوع متغیر زباني پایه در مثال ما وجود دارد:
۲ زمان متوسط انتظار (میانگین تاخیر) (۳)
7 فاکتور بهره برداري تعمیر از مرکز سرویس (P)
04
تعداد سرويس دهنده ها (5)
7 تعداد اولیه بخشهاي يدكي ()
صفحه 40:
‘Linguistic Varlable: Mean Delay. mi
Linguistic Value ‘Notation ‘Numerical Range (normalised)
Very Short vs [0.03]
Short 5 (0.1, 0.3]
Medium M [0.4.07]
Linguistic Variable: Number of Servers, 5
Linguistic Value Notation Numerical Range (normalised)
‘Small 5 [0.0.35]
Medimn, M (0.30, 0.70]
Large L [0.60. 1]
Linguistic Variable: Repair Unlisation Factor. p
Linguistic Value Notation ‘Numerical Range
Low L [0. 0.6]
Medium, M (0.4. 0.8]
High H [0.6.1]
Linguistic Variable: Number of Spares. »
Linguistic Value ‘Notation ‘Numerical Range (normalised)
Very Small VS [0.0.30]
Small 5 ]0040[
Rather Small RBS (0.25. 0.45]
Medium M (0.30, 0.70]
Rather Large BL [0.55. 0.75]
Large L [0.60. 1]
Very Large VL [0.70.1]
صفحه 41:
1 مشخص کردن مساله و تعر یف متفیرها
2 تعیین مجموعه هاي فا
*تنوع اشکال مجموعه هاي فازي
*توانایی فراهم کردن نمایش مناسبي از دانش خبره وساده سازی همزمان فرآیند محاسبات
توسط شکل مثلثی یا ذوزنقه ای
صفحه 42:
0.7 0.8 09 1
Mean Delay (normalised)
Degree of
Membership
1.0
08+ [vs]
0.65
04+
02
0.0
0
صفحه 43:
Degree of
Membership
1.0
058
98
3
06
044
025
0.0 1 / 7
T
0 01 0.2 03 04 0.5 0.6 07 08 09 1
Number of Servers (normalised)
صفحه 44:
مجموعه فازي فاكتور بهره برداري تعميرن
T T 1
0.3 0.4 35 0.6 0.7 0.8 09 1
0.2
Repair Utilisation Factor
‘Linguist Vaiable: Repar Uilbation Factor.
مما »سوسا | Notabon 1-5
Tae 1 10.08]
Mein M (04,03)
High 0 0۹ زر
01
Degree of
Membership
104
0.8-
06
044
0.24
0.0
0
صفحه 45:
04 05 0.6 0.7 0.8 09 1
Number of Spares (normalised)
ac eg
‘Numerical Range (pormalsed)
سود
Degree of
Membership
10
صفحه 46:
1 مشخص کردن مساله و تعریف متفیرها
2 تعیین مجموعه هاي فازي
3 اکتساب و ساخت قواعد فازي
"پرسیدن چگونگی حل مساله از فرد خبره با استفاده از متفيرهاي زباني فازي تعریف شده
جمع آوري دانش مورد نیاز از منابع دیگر نظیر کتابهاء پایگاه داده هاي كاميپوتري . دیاگرامها و
رفتار انساني مشاهده شده 1
صفحه 47:
Rule م
[mt fm fo fot jm fm | jo عه
M
M
M
19
VS
M
RS.
1
M
M
M
M
M
M
M
M
ce fe de fe fe fe ie Jo
vo Joo Ja Joa
صفحه 48:
(cuccber_pP_spaee ty ©) سا (رات وت معط 1:1۳
(0 < موجه جاسم) مب (( < جبه۳_مسو) 61۴
(اج وی ی _ساسم) مد ( نا سجن مهش) 9:1
6:1 تواط_ممی) # OG) wd (xeober_pP_porvery ty ©) hou (ober pppoe te Ob)
GAP (weda_deky & ©) ad (auober_pP_servers & G) tea (ouober_oP_spores ty L)
AP (come_deky O) ord (ouxcbor_oP_pervers ty ©) tora (snecber_oP_pparvy wD)
“PAP (cowaa_doky & OO) oad (aucber_oP_porvery ty O) tron (ouxober_pP_eparry © RL)
OFP (oron_deky & ©) ond (anober_oP_servers tO) trou (anober_oP_spary & RO)
6:۳ حاط_مسمم) wD) ood (ober _oP_pervery ty ©) tera (arobor_oP_vpary w ©)
dO.1P (woraa_dety ty OG) oad (cuccber_oP_pervere tL) trea (neober_oP_sparee ty D)
Q.P (cxcc_yeky & ©) wed (cuvber_pP_servers & L) frou (auwber_pP_sparey & G)
16.1P (weon_dety ty D) cod (ueober_pP_gzervere wl) tera (auwber_pP_zparer & OD)
صفحه 49:
1 مشخص کردن مساله و تعریف متفيرهاي زباني
2 تعبین مجموعه هاي فازي
3. اکتساب و ساخت قواعد فازي
4 کدکردن مجموعه هاي فازي. قواعد فازي و رولها براي انجام استنتاج فازي به
سیستم خبره
*دو انتخاب داریم:
* ساخت سیستم با زبان برنامه نویسی <لع++. پاسکال و غیره
* بکارگیری ابزار توسعه منطق فازی نظیر بطم LOOTLOS Cuzay boge
Pury Keowee Buiter
صفحه 50:
1 مشخص کردن مساله و تعریف متفیرها
2 تعیین مجموعه هاي فازي
3. اکتساب و ساخت قواعد فازي
4 کدکردن مجموعه هاي فازي. قواعد فازي و روالها براي انجام استنتاج فازي به سیستم خبره
5. ارزيابي و میزان سازي سیستم
*سخت ترین مرحله است که بررسي مي شود آیا سیستم. احتیاجات مطرح شده در شروع کار را
برآورده مي کند؟
*بستگي داشتن شرایط متعدد آزمایش, به مقادیر متفيرهاي زباني سیستم
Dovbon® جفؤعورا وى" . فضاييرا ميسازد بسه منظور کمکبسه ما در تتحليلک ارليي
سیستم
هه
صفحه 51:
صفحه 52:
صفحه 53:
Ti
۱
se
a
a
imber_of spares:
wi
صفحه 54:
صفحه 55:
1. بازييني متفيرهاي ورودي و خروجي مدل و در صورت لزوم. تعریف دوباره محدوده آنها
مجموعه هاي فازي و در صورت نیاز تعریف مجموعه هاي اضافي در عالم گفتمان
3. فراهم آوردن همپوشاني مناسب میان مجموعه هاي همسایه
4 بازبيني قواعد موجود و در صورت لزوم افزودن قاعده جدید به پایگاه قواعد
5. تنظیم وزنهاي اجراي قاعده
6 اصلاح شکل مجموعه هاي فازي
صفحه 56:
ساده بودن مفاهیم ریاضی با استفاده از استدلال های فازی
توانایی تغیبر یک سیستم منطق فازی به دلیل انعطاف پذیر بودن منطق فازی با اضافه کردن
و یا حذف برخی از قوانین
توانایی دریافت اطلاعات ورودی غیر دقیق, مغشوش و يا نویزدار
راحتی در ساخت ودرک این سیستم ها بسیار
منطق فازی راه حلی برای مسائل پیچیده در همه زمینه ها حتی پزشکی
صفحه 57:
* نبود هیچ رویکرد سیستماتیکی برای طراحی سیستم های فازی
۰ امکان پذیر بودن درک آن ها تنها در صورت سادگی
* _ مناسب برای مسائل با عدم نیاز به دقت بالا
صفحه 58:
1 » وانگ لی. سیستم های فازی و کنترل فازی, ترجمه: تشنه لب محمد. صفار پور نیما: افیونی
داریوش, ناشر دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی, 1385
2 مرادی محمد حسین,. اسلاید های درس سیستم های فازی
9. Czy Ces and Pury Low: Theory ont Opplicaiows by Op Yucca
سوق J. ۳
P.POLLY GXPERT GYGTEDS GOO FOLLY 6
by Olly Oller ord عاص © .ل حول
9. Ottped: hip /ieu.whipeda.orywilPuzzy_lode
صفحه 59:
با تشکر از توجه شما
عزیزان