صفحه 1:
شکل دادن
عمل شکل دادن فلز نظیر کشش عمیق عبارتست از امتداد
وکشیدن ورقه هاي مسطح براي تولید اشکال با سطح
مرکب . عملیات شکل دادن ساده » از قبیل شکل دادن
نوردي یا شکل دادن با ترمز پرسي تنها شامل عمل
خمكاري مي شوند» در صورتیکه سایر. عملیات شکل دادن
نظیر شکل دادن چرخشي برشي به جریان فلزيي و تغییر
.ضخامت فلزي قایل ملاحظه اي نیاز, دارند
صفحه 2:
صفحه 3:
صفحه 4:
شکل دادن نوردي پیوسته
۰ شکل دادن توردي پیوسته به روش شکل دادن تسمه نوارها
گفته مي شود.اين فرایند عملا" اتوماتیک است.عمل ساخت
ابزار و آماده سازي مناسب ماشین آلات تنها یک بار انجام
مي شود. در شکل دادن نوردي پیوسته هزینه هاي
حمل»قدرت وآزمايشگاهي به نحو قابل توجهي کمتر از
هزینه هاي شکل دادن با اهرم پررسي است.
صفحه 5:
صفحه 6:
صفحه 7:
۰ 2
2
٠ كشيدن فرايندي است كه براي توليد مفتولهاي فلز ورقى و
قطعات فلن ورقى انحناء دار مرکب به کار می رود.
° به عنوان مثال می توان قطعات زیر را نام برد:
۰ لوله های بدون درزهماهی تابه ها ,طشت هاءظروف
حلبی»قطعات سقف اتومبیل»پوکه های فشنگ
۰ ورق فازی حداقل در یک جهت کشیده شده ودر جهات
دیگر فشرده می شود .
صفحه 8:
شکل دادن با بستر لاستیکی
٠ در شکل دادن با تشک لاستیکی» قطعه كار ريا بين ماتريس
پایینی و یک تشک لاستیک لایه ای در یک ظرف متصل
به کوبه بالایی نگهداری می شود. تحت فشار 1000
۵0 بیس لاستیک باسانی جریان Lay مى كند »و با
اعمال نیروی هیدرو دینامیکی صفحه خام در اطراف
ماتریس شکل می گیرد .
صفحه 9:
مارفرمینگ
۰ مارفرمینگ برای کشش های عمیق تر از فرایند تشک
لاستیکی و دارای چین خوردگی کمتر به کار می رود.فشار
نگه دارنه قطعه خام بطور اتوماتیک بوسیله سیال
هیدرولیکی تنظیم می شود.
صفحه 10:
هيدرو فرم
٠ فرايند هيدروفرم براى كشيدن عميق قطعات داراى
اجزاءتيز مناسب است.
در. اين فرايند از یک دیافراگم پلاستیکی خم شويى استفاده
مى شود كه بوسيله فشار روغن تقويت مى شود.سر بوش
كنبدى شكل بايين آورده مى شود تادیا فریاگم بتواند قطعه
کار نشده را بپوشاند و سپس فشار اولیه روغن اعمال مى
شود. وقتی سنبه بال آورده می شود فشار روغن فلز, را
شکل می دهد.
صفحه 11:
شکل دادن هیدرو دینامیکی
+ شکل دادن هیدرو دینامیکی .همراه با مارفرمینگ و هیدرو
فرمینگ فرایند های انحصاربی هستند.
+ شکل دادن هیدرو دینامیکی .از, فشار روغن یا آب استفاده
کریده بر, قطعه کار نشده نیرو اعمال می کند و آن را به
شکل محفظه قالب در می آورد.اين فرایند تنها برای شکل
دادن قطعات تو خالی بکار می رود ولی آنچه را که در
سایر روشها ممکن است به چندین مرحله نیاز داشته باشد »
این فرایند در یک عمل تمام می کند.
صفحه 12:
شکل دادن کششی
۰ بوسیله شکل دادن کششی .می توان اشکال تو خالی دارای سطوح
بزرگی را تولید کرد.کشیدن به تنهایی فلز را به اندازه کافی تغییر
شکل نمی دهد که تتش آن را از حد الاستیک تجاوز کند وشکل دائم
مورد نظر را به قطعه بدهد.اين مشکل به وسیله شکل دادن کششی
فلز حل شده؛ بدین صورت که بمنظور تجاوز فلز از حد الاستیک
آنءدر همان موقع که سنبه برای شکل دادن فلز نیرو وارد می
کندءیک نیروی دیگراز قسمت جلو بوسیله گیره های هیدرولیکی
برآن وارد می شود.در شکل دادن کششی مقدار بازگشت فنری
حاصل مینیمم است.حدیده ممکن است از جنس
چوب»روی»مازونیتچدنیا سایر مواد آسان کار باشد.
صفحه 13:
شکل دادن خیلی سریع
شکل دادن خیلی سریع در سالهای اخیر بنحو بسیار موفقیت آمیزی برای فلزاتی
که شکل دادنشان دشوار است»اشکال بزرگ متجاوز از توانائی پرس های
بزرگ»و برای بهبود تلورانس ها و خواص مکانیکی قطعه بکار رفته است .
سه فرایند شکل دادن سریع فلزات عبارتند از:
شکل دادن انفجاری»شکل دادن الکترو مغناطیسی و شکل دادن الکترو
هیدرولیکی
شکل دادن انفجاری
شکل دادن انفجاری از انرزی ذخیره شده در مواد منفجره شیمیایی استفاده می
کند.
در فرایند مذکور یک بار منفجره در تانک آبی که محتوی قطعه کار وا ماتریس
است منفجر می شود.
موجهای ضربه ای حاصل از انفجار در سراسر مایع منتشر می شوند و با
نیروی کافی به قطعه کار ضربه وارد کرده آن را درون ماتریس داخلی یا
مادگی می رانند .
صفحه 14:
شکل دادن الکترو مغناطیسی
۰ شکل دادن الکترو مغناطیسی از نیروئی که بر روی قطعه کار به
وسیله یک میدان مغناطیسی مضمحل کننده سریع ایجاد شده استفاده
می کند.نیروی الکتریکی ذخیره شده در یک بانک خازن به درون
یک کویل الکترومغناطیسی تخلیه شده و اطراف کویل کار یک
میدان مغناطیسی ایجاد می شود . اين میدان مغناطیسی متغیر
جریانهای گردابی را در قطعه کار واقع در میدان القاء می کند .
جریانهای گردابی »میدان مغناطیسی ثأنویه ایجاد می کنند که در
برابر میدان اولیه مقاومت نموده ودر نتیجه نیرویی بر روی قطعه
کار ایجاد می کند .به ازای میدان مغناطیسی 60000
گوس.فشاری در حدود 70070)ر000 بیم برروی قطعه کار
اعملا می شود .
صفحه 15:
شکل دادن الکترو هیدرولیکی
+ شکل دادن الکتروهیدرولیکی از خیلی جهات شبیه به شکل دادن
انفجاری است با اين تفاوت که نیرو از تخلیه یک گرو خازن دارای
ولتاز زياد واقع در زیر آب به دست می آید.اين تخلیه بين دو
الکترودی صورت میگیرد که ممکن است در بعضی موارد به
وسیله یک سیم تحت کشش قرار داشته باشند. هنكام تخليه سيم يا آب
یونیزه می شود.انبساط بخار فلز یا مایع یونیزه شده یک ضریه
فشاری قوی ایجاد می کند
٠ كه بطور شعاعی به طرف خارج حرکت کرده .قطعه کار را تغییر
شکل می دهد .
صفحه 16:
کشیدن با قالب(حدیده)
۰ کشیدن با ماتریس شبیه فرایند اکستروزن است با اين تفاوت که ماده
به جای آنکه به درون ماتریس فشار داده شود از درون آن کشیده
می شود. برای کاهش معینی در قطر یک زاویه ماتریسی وجود
دارد که نیروی کشیدن تحت آن زاویه مینیمم است . بسته به نوع
جنس ماتریس و قطعه کار» زوایای ماتریسی معمولاً تا حدود 46
در صد قرار دارند. همچنین یک حداکثر کاهشی وجود دارد که بعد
از آن.میله تحت نیروی کشش خواهد شکست ,توزیع تنش باقیمانده
در یک میله کشیده شده نیرو های کششی را در سطح و نیرو های
فشاری را در مرکز نشان می دهد.مقدار تنشهای باقیمانده تابع
کاهش» شکل هندسی ماتریس » و درجه حرارت است,
صفحه 17:
صفحه 18:
شکل دادن چرخشی (منگنه کاری چرخشی )
٠ شكل دادن چرخشی عبارت است از شکل دادن قطعاتی که
روی یک سنبه یا شاه میله همراه با یک ابزار یا غلتک
دارای تقارن چرخشی هستند.
صفحه 19:
شکل دادن چرخشی مرسوم
شکل دادن چرخشی مرسوم ضخامت دیواره ماده را تغییر
نمی دهد. اين ماده در. معرض تنشهای کمپرس سختکاری
قرار مى كيرد .بسیاری از. قطعاتی که باش کل دادن
چرخشی مرسوم تولید می شوند ممکن است با کشیدن نیز
ساخته شوند » انتخاب بين اين دو فرايند به خواص
ماده»کمیت تولید » هزینه های ابزارو يرداخت سطحى نياز
دارد.
صفحه 20:
شکل دادن چرخشی برشی
۰ شکل دادن چرخشی برشی از تکنیک شکل دادن چرخشی
استفاده می کند ولی متضمن فشردن و اکسترود كردن شدید
فلز نیز می شود . کاهش ضخامت صفحه خام در فولاد کم
کرین تا 00 درصد گزارش شده است . کاهش ضخامت با
سرد کاری و تغییرات بعضی از. خواص فلز همراه
است.مزیت اصلی این فراین آن است که قطعات بزرگ
وسنگین دارای متقارن چرخشی میتوانند در یک زمان
کوتاه با اتلاف فل کم وبا خواص مکانیکی بهتر تولید شوا
صفحه 21:
اوسفرمنیک(شکل دادن اوستنتی )
* نوعی عمل گرم کاری جدید که نوید بیشتری برای تولید
قطعات فولادی پر. استقامت می دهد.فرایند اوسفرمینک
باشکل دادن اوستنیتی است . به طور کلی دمای
اوسفرمینک أوليه حو حول 0600) دور می زند.چون فلز,
در حال عمل تغيير شکل سرد مى شود لذا قبل از اينكه
عمل تبديل مارتنزيتى شروع شود بايستى همه عمليات كار
كردن كامل شده باشند. فرايند فلزهاى فلزكاريى كه در
عمليات اوسفرمينك بكار مى روند عبارتند ال :
٠ نورد »اكستروزن »شكل دادن جرخشى برشىءشكل دادن
انفجاری»و غیره
صفحه 22:
اکستروژن مصه)
٠ اکستروژن فرایندی است که بوسیله آن می توان قطعات
واشکالی را تولید کرد که تقریباً با هر روش ساخت دیگر
غير ممكن است .
٠ در اكستروزنء بيلتى (شمشال) با سطح مقطع مدور را
وارد استوانه اى جدار ضخیم کرده و به وسیله یک پتک یا
سنبه پرس می کنند .سپس این فلز را تحت تاثیر نیربوی
زیاد وارد سوراخ حدیده ماشین کاری شده نموده و به شکل
دلخواه بیرون می آورند.
صفحه 23:
صفحه 24:
صفحه 25:
صفحه 26:
صفحه 27:
ا
صفحه 28:
صفحه 29:
منابع:
۴ [0]- هه( راوج Tester, O., vad O.
۲ 0۳۲() رسمه( ,900000 پا 2( رمتسم
۰ ,999-490 .7۳7
[C]- Gerer, O., O. Kerer, R. Cokes, D. Mevkr, and O.
Bum, SO), pe. PES 0/100 وی جرب(
666,
[Ok Can, موه اس سوت تپ ةس(" رد اك مدال
OP te @xinsica @rovess Por Oieropicsacd ts Ducvericd
Groutiica Ostay RKEO” Trecsurtow vP the 60860008,
و لول DaaPacturicy Grieue ord Guyarericey, POPC-
966, Onl. 4989, DOOEOGER COOF.
AP]- Ocboughta, caves, Detdhury ond Dutertb, pp, 0
صفحه 30:
۰ ]0[- WosPord, Dia P. aed Robert,
.,Cuddel, Detad Porwiny, Geovad Cdiios ,
Orevice Wi, O99.
]9[- Kaccangary, K., 0. Grower, ۰
Reaper, O. Dibva, ud 6. لا
QOuwtevkwlh wy: Cusic Grtewse wad over yi
Veckwhbyes, ۰
صفحه 31:
۰ شکلدهی فلزات در مقیاس نانو (با نگاهی بر فناوری
نانو)» پایاننامه کارشناسی. دانشکده فنی - دانشگاه تهران؛
فاضل انصاری» تهران - سال ۱۳۸۴۰
شکل دهی در مقیاس مادون ریز (نانوفرمینگ)» مقاله.
دکتر کارن cli cg pal مهندس فاضل انصاریدانشکده
مهندسی مکانیک» پردیس دانشکده های فني دانشگاه تهران»
سومین کنفرانس شکلدهی مواد و فلزات ایران» سال
2.۸۵