صفحه 1:
عنوان : صادرات خاويار
زير نظر استاد ارجمند : اقاي جاويدي
تهیه کنندگان : محسن فنودي و محمدرضا جاوداني
صفحه 2:
تا مقدمه-
[] براساس بررسيهاي دیرین شناسي اجداد ماهیان خاوياري
بیش از یکصد میلیون سال پیش درروي زمین ظاهر گشتند
وبه علت سازش با محیط توانسته اند از دوره مزوزوئيك تا
آمروز به زندگي خود ادامه دهند ماهیان خاوياري در حوزه
هاي درياي خزر » درياي ازوف » درياي سياه » درياجه
ارال » درياي بالتيك ودرابهاي شوروشیرین بخشهايي از
شمال وخاوردورمانند سرزمین پهناورروسیه » سيبري وچین
وهمچنین درقاره امريكاي شمالي نيززندگي میکنند
صفحه 3:
۲7 هرچند که بسياري از مردم کشورمان با طعم و مزه خاویار که يکي
از تولیدات بي نظیر کشورمان است بیگانه هستند» ولي در بسياري از
نقاط دنیا و از جمله كشورهاي اروپايي ابران را با خاویارش مي
شناسند. اين ماده غذايي پرارزش يكي از گرانقیمت ترین غذاهاي
جهان است
7 به دلیل شرایط ویژه سواحل درياي خزر و برخي موارد دیگر خاویار
تولید کشورمان مر غوبترین نوع خاویار جهان به شمار مي رود و در
بین کشور هاي واردکننده جای SS اين ماده a
دارابودن خواص ویژه براي درمان بسياري از بیماریها ازجمله .
بيماري افسردگي برخي از انواع سرطانء بيماربهاي قلبي عروقي»
= خوني و همچنین براي جلوگيري از افزایش کلسترول خون بسیار
نافع است
صفحه 4:
صفحه 5:
أ-! ماهیان خاوياري موجود دردرياي خزر:
= تاس ماهي شیپ
77 تاس ماهي روسي
۲ تاس ماهي ايراتي
أ اوزون برون
أ فيل ماهي
صفحه 6:
١ مشخصات خاویار تاس ماهیان دریای خزر
" خاویار بر اساس گونه ماهی» کیفیت و طرز ساخت. دانه
دانه بودن و رنگ آن درجه بندی می شود و به دو صورت
"دان" و "فشرده" وجود دارد. تقسیم بندی خاویار به صورت
زین است
خاربار سا
| ©.خاويار دان درجه یک
7 ©. خاويار دان درجه دو
1 . خاویار نشرده
صفحه 7:
۳
با نا ۳
|
_ —
مشخصات خاویار تاس ماهیان دریای خزر
خاویار بر اساس گونه ماهی. کیفیت و طرز ساخت. دانه دانه بودن و رنگ آن درجه بندی می شود و به
دو صورت *دان" و "فشرده" وجود دارد. تفسیم بندی خاویار به صورت زیر است:
0 خاویار ممتاز
اين نوع خاويار جندان جنبه عمومى تداشته و از بين خاویار های درجه یک؛ آنهایی که از یک توع
ee و
طلايى» خاكسترى روشن و قهوه ايى روشن همراه باشنه نتخاب می گردند. نوعی خاویار نيز
كه واجد رنك كاملاً سفيد است. بندرت در بين تاسماهيان ديده شده ودر صورت مناسب بودن
كيفيت؛ از آن خاويار ممتاز ساخته مى شود كه به "خاويار دربارى" يا "خاويار طلايى سفيد"
موسي
©,خاويار دان درجه یک
أين نوع خاويار داراى كيفيتى مشابه خاويار ممتاز بوده و به بهترين نوع خاويار اطلاق مى شود
منتهى فقط اندكى سست تر أز خاويار ممتاز مى باشد. بيشتر خاويار تاس ماهى و فيل
ماهى كه در فصل بهار ويا در شرايط مساعد آب و هوا تهيه مى كردند
صفحه 8:
ba a
۳
0 نا نا انم ايا
©. خاويار دان درجه دو
این نوع خاويار ممکن است دارای دانه هاى درشت و رنكى مناسب هم باشند ولى تاخير در
صيد و عمل آورى و كيفيت خود تخم از جمله نارس بودن و يا رسيده بودن زياد تخمهاء به ويزه
در
شرایط نزدیک به مرحله تخم ریزی موجب می شود که رقم خاويار نزول نموده و تعدادی
تخمهای
شکسته در آن مشاهده شود بعلاو دانه هاى اين نوع خاوبار چندان مقاوم نبوده و اندكى شل و
به هم چسبیده انده همچنین ممکن است همه خاویار از یک ماهی بدست نیامده باشد و از
مخلوط کردن خاویار چند ماهی بدست آمده باشد.
خاوبار فشرده
خاویار فشرده از لحاظ نوع خاویار» طرز تهیه و قیمت از مرغوبیت کمتری برخورداراست.
این نوع خاویار معمولاً از تخم تأسماهیانی ساخته می شود که به دلایل مختلف از جمله صید
مولدین در حال تخم ریزی با صید مولدین نارس تاخیر در ساخت و رساندن ماهیان صید شده
به ساحل» استحکام دانه های خاویار کم شده و قادر به عبور از غربال خاوبارسازی نمی باشند
صفحه 9:
لأ بحران خاويار:
اه هو سس
مي‌شود و اين در حالي است که با ادامه صید بي‌رویه و
آلودگي‌هاي زیست محيطي درياي خزر چنانچه مديريتي
کارآمد از سوي تمام كشورهاي حاشیه خزر براي حفاظت از
نسل ماهیان خاوياري صورت نگیرد» در کمتر از يك دهه
نسل آنها در خزر منقرض خواهد شد.
صفحه 10:
[] کاهش ذخایر ماهیان خاویار در سه دهه اخیر:
[] ذخایر ماهیان خاویاری در سالهای اخیر به دلیل صید بی
رویه و غیرقانونی بشدت کاهش یافته و همین امر موجب
افزایش قیمت آن شده است.ذخایر ماهیان خاویاری در دریای
خزر از سال 19600 به بعد با کاهش شدید مواجه شده
است. به طوری که میزان صید این ماهیان از حدود OO
هزار تن در سالهای دهه 000 میلادی به حدود 900 تن
در حال حاضر کاهش یافته است.
صفحه 11:
۲7 عوامل موثر در کاهش ذخایر خاویار:
١ صیادان مافيايي
11 افزایش آلودگي محیط زیست در درياي خزر
أ-! فقدان تأمین پايگاه‌هاي پرورش ماهي خاوياري
صفحه 12:
2
نحوه برخورد با قاچاق‌کنندگان خاویار به چه صورت است؟
فرد متخلف در دادگاه جریمه نقدي مي‌شوده خاوبارش مصادره مي‌شود و بعد هم آزاد
ا و خارج کردند و بزرگ‌ترین
ظلم را در حق این محصول روا داشتند. شش سال قبل قاچاق خاویار جريمه‌هاي بسیار
ا اک
مدیرعامل شیلات ایران مي‌گوید: «در سال 06۳ فقط تن خاویار از درياي خزر
برداشت کردیم. اما تنها كشوري هستیم که مجوز صلدرات <6کن خاویار راد
و خر نامد معادل همان صید خاویار» قاچاق خاویار صورت مي‌گیر:
يعني در حدود هما ©1)تن: قاجاق خاويار وجود داشته است. ا
قاچافچیان حتی بیشتر از دولت است.»
صفحه 13:
7 مافياي خاوبار روسیه:
17 52 حالي که مافياي خاویار داراي دستگاه‌هاي ویژه و قايق‌هاي ساخت
ژاپن است و در صورت نیاز از سلاح نیز استفاده مي‌کند» قايق‌هاي
پلیس مرزي روسیه در درياي خزرء حتي از داشتن سوخت كافي
محروم هستند. کارشناسان پيش‌ببني مي‌کنند که مافياي خاویار که
بازار سیاه این کالا را در اختیار دارد. سالانه در سراسر جهان
SOO میلیون دلار گردش مالي دارد. اين در حالي است که پلیس
مرزي روسیه فاقد تجهیزات مناسب است و حقوق ماهانه مأموران آن
حدود (20 دلار است و در برابر رشوه‌هاي مافياي خاویار» ضعف
نشان مي‌دهند.
صفحه 14:
أ چالش هاي بوجود امده براي خاویار:
71 كشورهاي توليدكننده خاويار شايع کرده‌اند که درياي خزر
آلوده است تا از اين طریق بتوانند با خارج كردن خاویار
ایران از بازار تولیدات خود را به قیمت مناسب عرضه
کنند که این موضوع به ضرر خاویار است.
1 قاجاقجيان» خاویار را با کیفیت پایین و قیمت پایین
مي‌فروشند. این خاویار که از نظر بهداشتي هم سالم نیست»
اگر در بازار اروپا مشكلي ایجاد کند روي خاویار ما هم
تاثیر بدي مي‌گذارد
صفحه 15:
أ کنواسیون نظارت بر تجارت گونه هاي درحال
Oo
cites انقراض
۷ کشور عضو سایتس هستند » ایران از سال ۱۹۷۳عضو
کنفدر اسیون سایتس شده است » این کنفدر اسیون تجارت ۵ هزارگونة
جانوری و ۲۵ هزار گونه گیاهی درحال انقراض را در مرزهای
جهانی کنترل می‌کند که ۲۷ گونه از ماهیان خاویاری از سال ۱۹۹۸
در ضمانم این کنفدراسیون قرار گرفته است. بر اساس مصوبات
کنوانسیون» ایران به‌عنوان یکی از کشورهای تولیدکنند؛ خاویار
زمانی مجاز به اخذ سهمیة خاویار است که ابتدا در کمیسیون منابع
زنده اين سهمیه‌ها تصویب بشود.
صفحه 16:
7 تاج ی کنرانسبرن =
کنوآنسیون نظارت بر تجارت گونه های در حال انقراض (165) طی نشست
© روزه خود در خردادماه سال 00 جمهوری های آذربایجان ء قزاقستان »
روسیه و ترکمنستان را به علت عدم پایبندی به رعایت و اجرای اقدامات عملی
برای آسیب زدایی از ذخایر گونه های استروژن مجبور به کاهش بیش از 60
درصد خاویار صادراتی آنان کرد.
این کنو انسیون پیش از این اعلام کرده بود صادرات خاویار از چهار کشور ساحلی
دریای خزر ممنوع شود و فقط جمهوری اسلامی ایران در صادرات خاویار خود
بر اساس سهمیه تنظیمی مانعی نخواهد داشت.در گزارش دبیرخانه کنوانسیون
اعلام شده میزان صید غیرقانونی ماهیان خاویاری در جمهوری های روسیه »
آذربایجان ۰ قزاقستان و ترکمنستان 600 تا 46 برابر صید قانونی این کشور است.
این کنوانسیون در گزارش خود اپران را به علت رعایت موازین و اعمال مدیریت
مسوولانه در صید ماهیان خاریاری از محدودیت های قانوتی معاف کرده است.
اتخاذ تصمیم در اعمال محدودیت ها به منظور جبران آسیب هاء صدمات و کاهش
ذخایر ماهیان خاویاری است که تنها در مورد چهار کشور ساحلی اجرا خواهد شد
صفحه 17:
11 پایبندی يك طرفه تعهدات از سوی ایران 2
oer جدید در حاشیه دریای خزر و عدم پایبندی آنها به قوانین و مقررات
و نادیده گرفتن رژیم حقوق دریای خزر و مبادرت به صید بی رویه و قاچاق خاویار
و همچنین آلودگی آب دریای خزرء عواملی شدند تا علی رغم تلاشهای ايران برای
ا ل ا ار ل
صید. نسل اين ماهیان در معرض خطر جدی و انقراض قرار گیرد.
ليكن اين اقدامات سبب شد نا لیران تنها کشوری شناخته شود که رژیم حقوقی دریای
خزر را رعایت می کند و طبق تصمیم کنوانسیون ها در سال گذشته فقط ایران حق
بهره برداری از منابع دریای خزر را داشت و در سال جدید نیز برای ايران سهمی
بیش از سایر کشورهای حاشیه دریای خزر برای صید این ماهیان در تشر نید
شد.به طوری که پیداست ۰ ایران توانسته با رعایت استانداردهای جهانی در تولید و
صدور خاویار در بازارهای جهانی و بین المللی سهم قابل توجهی را کسب کند که
علت آن به دلیل تلاش ایران در جهت اقدامات حفاظتی مناسب برای جلوگیری از
صید غیرقانونی و غیرمجاز ماهی خاویار بازسازی دخایر رهاسازی بموقع بچه
ماهی های خاویاری و مبارزه با قاچاق است
صفحه 18:
۲7 سهم بالای ایران در برداشت خاویار از دریای خزر نشانه تلاش
ایران درخصوص بازسازی ذخایر حفظ منابع موجود» جلوگیری از
قاچاق و صید غیرمجاز و همچنین حفظ گونه های با ارزش خاویاری
است.به دليل طولانی بودن ساحل » تنها کاری که توسط دولت انجام
می شود» ممانعت از صید. خرید و فروش و حمل ونقل غیرمجاز_
خاویار است که تمام این موارد در انحصار شیلات است ۰ ضمن آن
که اگر خاویار در 600 کشور عضو سایتس بخواهد به فروش برسد
باید از کشور مبدا گواهی داشته باشد.
صفحه 19:
2
Oo
پرورش ماهیان خاوياري
فعالیت ایران در زمینه پرورش بچه‌ماهي خاوياري و رهاسازي آن در
درياي خزر به منظور حفظ نسل اين ماهي ارزشمند در سالهاي اخير
توسعه يافته است و همين امر موجبات عدم اعمال ممنوعيت صيد از
سوي کنوانسیون تجارت بينالمللي كونههاي در حال انقراض (سايتس)
براي ايران را فراهم ساخت
ايران سالانه دهها ميليون قطعه بجه ماهي خاوياري را يرورش ميدهد
ودر درياي خزر رها ميسازد. اقدامات ايران در خصوص حفاظت
از نسل اين ماهيهاء مورد تأييد سايتس نيز ميباشد
صفحه 20:
7" تولید ماهي‌هاي خاوباري در ایران به دلیل آفتاب طولاني؛ مکار
jG Ee ee
جهان به دلیل نداشتن شرایط مساعد» گران‌تر و غيراقتصادي —
است.
7 در کشور آلمان در يك سالن یازده تن خاویار تولید و صادر شده بود »
اما ما در يك هزار کیلومتر خط ساحلي تن تولید کردیم » آلماني‌ها
براي توسعه در حال ساخت يك سالن دیگر بودند تا ظرفیت تولید را
به 20 تن افزایش دهند. تمایل آلمانی‌ها بر آی سرمايه‌گداري در
خاددار . " «الماني‌ها متقاضي هستند تا در ایران دست به پرورش
ماهي خاوياري بزنند زیرا مي‌دآنند که خاويار توليد شده در ایران را
مي‌توانند با چند برابر قیمت خاویار توليدي در آلمان به فروش
برساند.»
صفحه 21:
oO آهمیت اقتصادي خاویار
7 بچه ماهي‌هاي خاوباري به صورت ميليوني از دریا قاچاق مي‌شوند.
این بچه‌ماهي‌ها مي‌توانند رشد کنند و بعد از چند سال هر کدام حداقل
پنج‌کیلو خاویار با قیمت هرکیلو بیش از سه میلیون تومان تولید کنند.
يك ماهي قره‌برون بیش از ده میلیون تومان خاویار تولید مي‌کند.
قیمت یك‌کیلو خاوبار حداقل دو میلیون تومان است و قیمت هرکیلو
گوشت قرمز چهار هزار تومان است. ببینید با صادر کردن پنج‌کیلو
خاويار يك ماهي» چقدر گوشت مي‌توانید وارد کنید
71 با توجه به کمبود علوفه و مواد غذايي دامي ظرفیت تولید گوشت لازم
براي مردم در داخل کشور را نداریم. اما براي تولید خاویار تمامي
امكاذلت لازع را دار هس
صفحه 22:
۲7 اگرمي‌توانستيم به سیصد تن خاوياري که در قبل تولید داشتیم برسیم»
نزديك به يك میلیارد دلار درآمدزايي خواهیم داشت. تاکید من بر روي
تولید و تکثیر ماهي به این خاطر است که اگر دولت ما را ياري کند
مي‌توانيم 16هزار مبلیارد تومان درآمدزايي داشته باشیم. این حرف
بزرگي است. هزار میلبارد تومان سي‌درصد درآمد نفتي است.
أ جند سال طول مي‌کشد تا به این مقدار درآمد برسید؟
1 اگر دولت به ما امکانات و بودجه بدهد و اختیار عمل داشته باشیم» در
is (POD Je نا 19) سال آینده به این میزان خواهیم رسید.
صفحه 23:
صفحه 24:
صادرات جهاني خاویار در سال 9009
کره جنوبي []
المان7]
Doh
سایر کشوره1[]
صفحه 25:
این در حالی است که با وجود تجارت جهانی بالغ بر 06 میلیون
دلاری خاویار کشورمان در سال 600000 از ردیف کشورهای برتر
صادرکننده خاویار حذف شده است. البته عمده صادرات کشورمان
مربوط به خاویار است و بدل خاویار (تخم استحصال شده از سایر
ماهی‌ها بجز ماهی استرژن یا خاویاری است مثل ماهی های تن» آزاد.
اردک ماهی و ..) سهم ناچیزی در صادرات ایران دارد اين در حالی
است که کشورهایی نظیر چین و کره درصد بزرگی از صادراتشان
تحت عنوان بدل خاویار انجام میشود
بالا بودن قیمت خاویار ايراني» بهرهبرداري زیاد و عرضه کم خاویار
اصیل آب‌هاي آزاد دست به دست هم داده‌اند تا خاویار مقرون به صرفه
سایر کشورها روز به روز رونق بهتري پیدا کند
صفحه 26:
1 مشتريهاي عمده و اصلي خریدار خاویار درياي خزر ایران
به ترتیب عبارتند از : فرانسه آلمان سونئیس» ژاپن»
آمريكاء اسپانیا؛ لوکزامبورگ» انگلستان؛ ایتالیا و بلزيك.
بطور كلي هشتاد در صد خاویار ایران در اروپا و بقیه در
سایر نقاط جهان عرضه میشود.
صفحه 27:
كشورهاي عمده و اردکننده ۳۳۹ es
as جر
الملن1]
Bawls
اسپانیا[]
ژابن ۳
املرات ۲7
إساير كشورهات
صفحه 28:
77 از سوی دیگر نگاهی به آمار واردات جهانی خاویار در سال
60 نیز بیان می‌کند که کره جنوبی با حدود 607 میلیون دلار
واردات و با اختصاص 6/19 درصد سهم ارزشی از کل واردات
جهانی در سال 009 به عنوان مهمترین کشور وارد کننده
خاویار و بدل خاویار به شمار می‌رود.
7" پس از کره جنوبی» کشورهای ژاپن 60 میلیون دلان آمان 262
میلیون دلار» فرانسه 60 میلیون دلار آمریکا 16 میلیون دلار به
ترتیب رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده و از عمده ترین
متقاضیان خرید این محصول در جهان محسوب می‌شوند.
صفحه 29:
صفحه 30:
"7 نتیجه گيري
1-! به دلیل صورت نگرفتن بازاريابي مناسب در حال از دست دادن
اعتبار و برندي هستیم که سا لیان سال در جهان جاافتاده است و در
بحث تولید توجه به حفظ ذخایر ماهیان خاوياري در درياي خزر و در
See et oe ee
اقداماتیست که در جهت حفظ جایگاه برتري ایران در تولید خاویار
ضروریست.
7" هماهنگ بودن و همکاري بخش خصوصي و دولتي بدور از هرگونه
موضع گیریها مي تواند نتایج درخشاني را حداقل درحفظ موقعیت
فعلي کشورمان داشته باشد: جرا كه در غير اين صورت اين نكراني
وجود دارد. در چند سال آینده كشورهاي همسایه درياي خزر با تکثیر
و پرورش ماهیان خاوياري جایگاه ایران را کسب کنند
صفحه 31:
منابع :
http://www.foodna.ir/6702.html
http://www.aftab.ir/articles/
economy _marketing_business/agriculture fishery/
6261144942130010
۱0۰/۷۷۷۷۸۸۱ 7
html/agricul.htm
frp (dew: don vere aot esed.com/De aulteview #07
@=14016
http://www. iranfoodnews.com/news/details. He
EType=news&id=2201
http://agahgar.irtp.com/news/
mahnanie_barreslhaye bazarganiiya/a07-asp
http://www.ebtekarnews.com/Ebtekar/News.aspx?
NID=14834