فشار عصبی

فشار عصبی

اسلاید 1: موضوع : فشارعصبی استاد: خانم دکتر شکریارائه دهندگان : مهرپرور- جهانشاهیبهار 1390 بسمه تعالی

اسلاید 2: فشار عصبی Stress تعریف : فشار عصبی پاسخی است که فرد برای تطبیق با یک وضعیت خارجی متفاوت با وضعیت عادی به صورت رفتاری روانی یا جسمانی از خود بروز می دهد . فشار عصبی عبارت است ازعکس العمل فرد برای سازگاری نسبت به محرکی که الزامات فیزیکی و روانی گسترده ای را برای او بوجودمی آورد . (گریفین)

اسلاید 3: بنابر این علت ایجاد فشار عصبی وجود محرکی به صورت فیزیکی یا روانی است و فرد به طریقی خاص نسبت به آن عکس العمل نشان می دهد . یا براثرمحرکهای خارجی از وضعیت و حالت معمول ومتعارف خود خارج می شود .(الوانی) گروهی از صاحبنظران رفتار سازمانی ، استرس را بیماری شایع قرن نامگذاری کرده اند دوره ای که درآن انسان بیش از هرزمان دیگر در معرض عوامل موجد استرس قرار گرفته است و مسائل و مشکلاتی بی شمار از هر طرف او را احاطه کرده اند .

اسلاید 4: انواع فشار عصبی :همانطور که تضاد وابهام ضروتا منفی نیستند ، استرس نیز پدیده صرفا منفی نیست بلکه درمواقعی باعث ایجاد چالش در افراد می شود و می تواند دستاورد بالقوه مثبتی را بدنبال داشته باشد بطور کلی دونوع استرس وجود دارد :الف ) فشار عصبی خوب و سازنده Eustress عبارت است از احساسات مثبتی که به یک شخص دست می دهد . مواردی مانند گرفتن ترفیع، دست یافتن به شهرت ، ازدواج و ...ب ) فشار عصبی بد و مضر Distressاسترسی که زیان آور و بیماریزاست . مثل خبرهای بد ، زیان و ضررهای مالی ، اتلاف وقت و ...

اسلاید 5: سندرم سازگاری عمومی : General Adaptation Syndrome بر اساس این نظریه انسانها در سطحی معمولی در برابرعواملی که فشارعصبی دارند از خود مقاومت نشان می دهند ولی میزان و مرز آن برای افراد متفاوت است .( هانس سلیه 1976)1- اعلام خطر ( اخطار )Alarm فرد بی جهت احساس هراس کرده و در مورد چگونگی مقابله با آن احساس سرگردانی می کند .2- مقاومت :Resistance فرد در برابر اثرات عامل ایجاد فشار عصبی شروع به مقاومت می کند .3- تحلیل رفتگی یا واماندگی Exhaustion بیش از آن قادر به جنگیدن باعامل ایجاد فشار عصبی نبوده و تسلیم می شود .

اسلاید 6: اخطارمقاومتتحلیل رفتگیمرحله 1مرحله 2مرحله 3عکس العمل در برابر وقایعسطح مقاومت معمولی فردی

اسلاید 7: علل فشار عصبی : فشارهای عصبی سازمانی Organizational stress عواملی از محیط کار هستند که می توانند باعث ایجاد فشار عصبی شوند . چهار مجموعه کلی فشارهای عصبی سازمانی عبارتند از :1 – الزامات شغلی نوع شغل : مانند مشاغل جراحی ،کنترل ترافیک هوایی و ...امنیت : نگرانی از دست دادن کار، کاهش تعداد کارکنان ، ادغام سازمانهاکار بیش از اندازه : کار خارج از توان فرد2 – الزامات فیزیکیمکان شغل مثل درجه حرارت محیط کارطرح دفتر کار مثل نور کم ، نبود فضای کافی

اسلاید 8: 3 – الزامات نقش : مجموع رفتارهای سازمانی در یک گروه یا سازمان که با یک شغل سازمانی همراه شده باشد. ابهام نقش : روشن نبودن انتظارات ازفرد تضاد نقش: ناهماهنگی بین دو یا چند نقش 4 – الزامات مراوده با دیگران ( ادراکات روابطی ) فشارهای گروهی : مثل فشار برای محدود کردن تولید سبک رهبری : حمایت مدیر ارشد شخصیت و رفتار مانند در کنار هم کار کردن شخص با منشا کنترل درونی با شخص با منشا کنترل خارجی

اسلاید 9: کمزیادپایینبالافشار عصبی ناشی از حجم کارعملکردحجم مناسب کارنیروی زیادانگیزش بالااحساس کسالت و بی تفاوتیاضطراب و تنش

اسلاید 10: فشارهای عصبی زندگی ( فردی ): تغییر زندگی : Life change هر گونه تغییر در زندگی شخص مانند مشکلات خانوادگی ،جابجایی محل زندگی و ... فاجعه زندگی : Life trauma یک تغییر یا دگرگونی ناگهانی در زندگی انسان است مانند مرگ همسر ، طلاق و ... پیامدهای فشار عصبی :اگر فشارعصبی مثبت باشد نتیجه آن فعالیت ، جدیت ، و انگیزش بیشتر می باشد.

اسلاید 11: پیامدهای منفی فشار عصبی : پیامدهای فردی : نتایجی هستند که عمدتا بر فرد تاثیر می گذارند1- پیامدهای رفتاری : واکنشهایی رفتاری هستند که ممکن است باعث ایجاد آسیب به فرد یا دیگران شوند مانند سیگارکشیدن یا رابطه بین اعتیاد به الکل و مواد مخدر بافشار عصبی2- پیامدهای روانی : باعث به خطر افتادن سلامت روانی شخص می شوند مانند افسردگی ، بی خوابی ، پر خوابی ، بروز مشکل خانوادگی3- پیامدهای جسمی : بر وضع جسمی فرد اثر می گذارند. عبارتند از سردرد، ناراحتیهای معده ، ناراحتیهای پوستی ، و مهمتر از همه حمله قلبی

اسلاید 12: پیامدهای سازمانی : کاهش عملکرد: در مورد کارگران بصورت افت کیفیت کار و بهروری و در مورد مدیران به معنی تصمیم گیری غلط یا برهم خوردن روابط کاری با دیگران می باشد .کناره گیری: به منظور پیدا کردن سازمان بهتر به ترک سازمان خود می اندیشد از مهمترین انواع کناره گیری غیبت و استعفا می باشد .( کناره گیری روانی : نسبت به شغل و سازمان مربوطه بی توجه می شود )طرز تلقی ها : به معنای این است که رضایت شغلی ، روحیه ، تعهد سازمانی همزمان با انگیزش فرد از فشار عصبی صدمه می بینند .

اسلاید 13: واماندگی ( تحلیل رفتگی ): Burnout پیامد نهایی فشار عصبی می باشد که هم بر اشخاص و هم بر سازمانها اثر می گذارد .هنگامی بوجود می آید که فرد احساس کند فشارهای خیلی زیادی را تحمل می کند و منابع رضایت نیز خیلی کم می باشند . نخستین قربانیان حالت واماندگی افرادی می باشند که انگیزش شدیدی برای انجام کار دارند و سازمان آنها را محدود کرده و نوع آوری آنها را نادیده گرفته است.

اسلاید 14: شخص دارای اشتیاق و انگیزش برای انجام بسیاری از کارهافشار عصبی ممتد،خستگی ،سرخورگی کاهش اشتیاق و انگیزش ، ازدست دادن اعتماد به نفسو ترک روانی سازمانواماندگی شغلیسازمانی که هم اشتیاق شخص را خنثی می کند و هم به او فشار وارد می آورد که نیازهایش را راسا بر طرف کند

اسلاید 15: شخصیت نوع A و B اولین بارتوسط دو پزشک متخصص قلب ، بنامهای فریدمن و روزنمن ارایه شدندالف A رقابت پذیری زیادی دارندبیش ازحد کار می کنند حتی در ایام تعطیل.وظیفه شناس و وقت شناس هستندبی حوصله و ناشکیبا هستنداغلب مضطربند و آرامش ندارند غالبا چند هدف را تواما انتخاب می کنند در سخن گفتن غذا خوردن راه رفتن شتاب زده و عجول هستند موفقیت را بصورت کمی می سنجند از نظرشخصیتی پیچیده هستند

اسلاید 16: ب : B رقابت پذیری کمی دارند در کار کردن متعادل هستند و افراط نمی کنند صبور وشکیبا و بردبارند خونسرد و آرام هستند بدون احساس گناه استراحت می کنند و از اوقات فراغت نهایت لذت را می برند هرگز عجله نمی کنند به زمان توجهی نمی کنند اهل لاف و گزاف نیستند در تحقیقات اولیه دو پزشک ادعا شده که انسانهای نوع A نسبت به نوع B با احتمال بیشتری دچار ناراحتی قلبی می شوند

اسلاید 17: مدیریت فشار عصبی در محیط کار :استراتژیهای مقابله فردی:ورزش : اشخاصی که ورزش می کنند کمتر از سایرین دچار حمله قلبی می شوند و احساس تنش و فشار عصبی کمتر و اعتماد به نفس بیشتری دارند.استراحت : استراحت مناسب یکی از راههای مؤثر برای مقابله با فشار عصبی است مثل استفاده منظم از تعطیلاتمدیریت زمان : بسیاری از فشارهای روزانه را می توان با مدیریت خوب زمان کاهش داد .(بعنوان مثال تهیه فهرستی از اقداماتی که هرروز بایستی انجام شوند)

اسلاید 18: مدیریت نقش : فرد برای پرهیز از فشار کار ،ابهام ، و تضاد ، فعالانه کار می کند بعنوان مثال اگر ندانید از شما چه انتظاری دارند نباید بنشینید و به این مسئله فکر کنید ، بلکه در عوض از رییس خود بخواهید در این مورد توضیح لازم را بدهد یا دادن جواب منفی گروهای پشتیبان ( حامی ): گروه ساده و کوچکی مانند خانواده یا دوستان که فرد می تواند وقت خود را با آنان بگذراند رفتن به سینما ،تماشای مسابقه ورزشی و...

اسلاید 19: استراتژیهای مقابله با فشار عصبی در سازمان: سازمانها چون مسئولیت ایجاد حداقل بخشی از فشار عصبی را بعهده دارند بنابر این برای تسکین دادن آن نیز باید اقدام کنند همچنین کارکنان سطوح پایین در صورت کاهش فشار عصبی می توانند به مراتب مؤثرتر انجام وظیفه کنند. برنامه های سازمانی : سازمانها از طریق مکانیسمهای سازمانی مثل طراحی خوب مشاغل و یا جداول زمانی کارو فرهنگ درست سازمانی می توانند باعث کاهش فشار عصبی شوند برنامه های جانبی : نوعی برنامه سازمانی است که مخصوص کمک به کارکنان جهت مقابله با فشار عصبی تهیه می شوند .مثل برنامه ارتقا سلامتی کارکنان یا برنامه های پیشرفت شغلی .

اسلاید 20: با تشکر از توجه شما