صفحه 1:
صفحه 2:
پیشرفت تکنولوژی موجب گردیده است که انسان کارها را سریع تر انجام دهد. این سرعت به نوبه
خود مشکلاتی را نیز برای انسان پدید آورده است. برای بررسی انسان در یک جامعه صنعتی این
سوّال مطرح می شود که «آیا پیشرفت تكد
جواب باید گفت بلی و خیر. بلی بدین لحاظ که پیشرفت صنعتی موجب گردیده که انسان بتواند با
استفاده از جدیدترین و پیشرفته ترین ابزار و ماشین های کارهایش را در نهایت دقت و سرعت
انجام دهد. انسان به کمک کامپیوترهای بسیار مجهز و پیشرفته. می تواند مشکل ترین مسائل ریاضی
و آماری را در حداقل زمان حل کند و در نتیجه مقدار زیادی از وقت و نیرویش را صرفه جویی کند.
صفحه 3:
پیشرفت تکنولوئی مشکلات گوناگونی را نیز برای انسان به وجود آورده است. بدین معنی که سرعت و دقتی که در
اری ها و ناراحتی های رولنی و تضعیف رولبط و اززش های
های خود را رها ساخته و خلاقبت و
از سوی دیگر.
انجام امور بر اثر پیشرفت تکنولوژٍی عاید پشر شده. موجب بروز برخی
انسانی نیز گردیده است. انسان برای به دست آوردن راحتی و تسهیلات. بسیاری از ارز
آزادیش را تا حد زیادی وقف ماشین کرده است. انسان قرن حاضر با پذیرش ماشینهای غول پیکر در برابر مشکلات حاصل از OF
تسلیم شده و از اين دستگاهها انتظار دارد که در موارد بسیار برای او و به جای او تصمیم بگیرند و آینده او را تعیین کنند. اسان که
اشرف مخلوقات است اکنون تسلیم ماشین های عظیم و پیچان شده است. با ادامه چنین وضعی انسان در راه خود تخریبی و از دست
دادن هویت خويش كام بر می دارد. به گفته می (۱۹۶۷) انسان ها سر گرم و ماشین شده اند. هویت انسانی خود را به تدریج
راهتمایی و مشاوره و با همکاری و هماهنگی سایر کارکنان مدرسه می تواند دانش آموزان را در درک و کاربرد آموخته ها باری دهد و
در برنامه های آموزشی و پرورشی تغییرات مطلوبی را پيشنهاد کند و با همکاری و هماهنگی دیگران به مرحله اجرا در آورد. جهت
ارایه خدمات راهنمایی و مشاوره موشر در مدرسه لازم است اطلاعات جامعی در باره دانش آموزان موجود باشد. در این زمینه با
تشکیل پرونده راهنمایی می توان اطلاعات سودمند و مفیدی را برای باری رساندن به دانش آموزان در حیطه های خردی, اجتماعی.
شغلی, و آموزشی جمع آوری کرد.
صفحه 4:
کینرا. ۲۰۰۸). پرونده راهنمایی فرم های مشخصات فردی. رشد و سلامت جسمی و رولنی. استعدادهاء Ol jae Galle
ساز گاری فردی و اجتماعی. محل زند گی. اطلاعات تحصیلی, رتبه و نمره آزمون ها. اشتفال. شرح زند گی؛
مصاحبه ها و اطلاعات پیگیری را در برمى كيرد. مشاوران از اين اطلاعات می توانند در زمینه راهنمایی دانش آموزان
بهره گیرند (گاکار. ۲۰۰۵ شارما"» ۲۰۰۷). نکته مهم آن است که بخش مربوط به اطلاعات محرمانه فقط بايد در
دسترس مشاور و سایر افراد ذیصلاح قرار گیرد. اطلاعات ضروری و مهم در پرونده راهنمایی ثبت و نگهداری می
شوند. پرونده باید جای کافی برای اضافه کردن اطلاعات را داشته باشد و در تمام دوران تحصیل دانش آموژ مود
استفاده قرار گیرد. پرونده ها به صورت پوشه, کارت و ترکیبی از کارت و پاکت و پوشه تهیه میشوند
(کاپوتانه۴ ۳۰۰)برای پی بردن به ارزش و اهمیست حیاتی مشاوره در نظام آموزشی, به تجزیه و تحلیل جریان
یاد گیری دانش آموزان می پردازیم. به نظر هلیگارد و باور (۵ ۱۹۷) یادگیری تغییرات نسبتا پایدار در رفتار بالقوه
است که حادث از رشد نباشد. برای تحقق این تعریف. اولا اطلاعات و ی اید توسط فردی آگاه و آشنا به
کار معلم - تهیه و سپس ارایه گردد. معلم باید آمادگی تهیه مطالب و ارایه آن را از هر نظر دارا باشد تا اطلاعات داده
شده مفید واقع شود. مشاور می تواند معلم را در تهیه و انتقال موضوعات یاری دهد و یادگیری دانش آموزان را
beer
صفحه 5:
ید بدانیم که تکنولوژی می تواند موجبات خوشبختی انسان را فراهم آورد به شرط آن که به عنوان وسیله ای برای ae
ازهای انسان مورد استفاده قرار گیرد. یعنی انسان باید با نیروی اراده به کنترل تکنولوژی بپردازد و از ن به عنوان وسیل؛
ای در جهت خوشبختی خود و دیگران استفاده کند. تکنولوژی هیچ گاه قادر نیست برای انسان ارزش ها و باید و نبایذها را
ن کند. و هدف ها را مشخص سازد. اگر انسان بتواند بر ماشین بی جان مسلط شود. خواهد توانست
آرزوها و ارزش ها مسیرش را مشخص سازد. در غیر این منورت: خود و اطرافیان با مشکلات متعددی کت لک
خواهند شد که در نهایت حاصلی جز نابودی انسان و طبیعت را برای بشریت به ارمقان خواهد آورد. از این رو عواقب
ناخوشایند حاصل از پیشرفت سریع و کنترل نشده تکنولوژی که زائیده دست خود بشر است. عده ای از متخصضان علوم
انسانی را واداشته تا راه چاره ای برای آّن بیندیشند و توجه به ارزش های انسانی را مدنظر قرار دهند. عواملی نظیر احساس
تنهایی, احساس پوچی و بی ارزشی و پرداختن به کارهای یکنواخت. به عنوان بخشی از ارمغان های زندگی صنعتی موجب
خستگی و فرسودگی و کاهش کار آمدی انسان گردیده اند. نتیجه آتن که. انسان به عنوان اشرف مخلوقات باید با توجه به
ارزشهای والای خود کنترل تکنولوژسی را در دست گیرد. و از آمن در جهت خیر و صلاح و آرامش خود و همنوعان Wea
برداری کند. مشاوران و روان درمانگران برای کمک به انسان برای غلبه بر نگرلنی ها و ناراحتی ها تخصص دارند و می توانند
فرد درمانده را در رها شدن از اين گرفتاری ها یاری دهند.
صفحه 6:
یکی از روش های مناسب مبارزه با نابسامانی های قرن و کاهش مشکلات اجتماعی, تن است که پیشگیری
از مشکلات و اصلاح و تغيير رفتارهای نامطلوب از نسل جوان- یعنی دانش آموزان مدارس - آغاز گردد.
نظام آموزشی ما به تغییرات گسترده و همه جانبه ای در حیطه های کاربردی و تربیت یک شهروند خوب
نیاز دارد. امروزه. گروه کثیری از معلمان همچون یک ماشین دانش آموزان را با انبوهی از اصول و حقایق
آشنا می سازند و هماهنگی و انطباق چندانی بین واقعیات زندگی با اصول آموخته شده وجود ندارد. با توجه
به این که آموزش و پرورش باید دلنش آموزان را برای زندگی واقعی آماده سازد. مشاور با استفاده از فنون
فعالیت های آموزشی قرار گیرد و برنامه ها با توجه به نیازهای دانش آموزان تغییر یابند می تواند به بهبود
رفتار و پیشرفت یادگیری آنان کمک کند.برای یاری رساندن به دانش آموزان به منظور بهبود رفتار و
2\331 ش ميزان ياد كيرى موث شنهادهای زیٍ اراد 4 ی شود.
صفحه 7:
[بعاد اجساس تاو و سلاقت aa laces as
- تازمانی که فرد به لزوم چیزی در زندگی احساس نیاز نکند و بدان راغب نباشد. برای رسیدن به آن
تلاش نخواهد کرد. اگر فردی چیزهای مهم زندگیش را تشخیص ندهد و آنها را نشناسد. به بهبود
زندگی او نباید امد داشت. اگر فرد نداند چه چیزی برایش مهم است و چه باید انجام دهد. به هدف
های خود در زندگی نخواهد رسید و توفیقی در کارها کسب نخواهد کرد و دور باطلی در درونش به
وجود خواهد آمد که در شکل زیر نشان داده شده است.
- مشاور باید به دانش آموزان کمک کند چیزهای جالب و مورد علاقه خود را که از دید گاه هر فردی
متفاوت است - بشناسند. به عقیده کمز و استیگ ٩( ۱۹۵). کمزوساپر (۶ ۱۹۶). وکند. انیا
يادكيرنده بايد استعداد و علاقه کافی برای یادگیری موضوع داشته باشد تا بتولند اطلاعات ارایه شده
را دریافت و از آنهااستفاده کند. به طور مسلم. چنانچه یادگیرنده با مسائل و مشکلاتی مواجه باشد
قادر به یادگیری نخواهد بود. در این زمینه مشاور به کمک پادگیرنده می شتابد و با کمک به حل
مشکلات و شناخت رغبتها و استعدادهای او جریان یاد گیری را تسهیل می کند
صفحه 8:
صفحه 9:
متأسفانه گاهی عده ای تصور می کنند که یادگیری فقط یک بعد دارد و آن همان ارایه اطلاعات و یا
جربیات جدید از جانب معلم به دانش آموزان است. از این دیدگاه معلم فردی
ن اطلاعات را در کوتاه ترین زمان ممکن در دسترس دانش آموزان قرار دهد.
بايد اعتراف كنيم که اکثر معلمان در نظام آموزشی در انجام این گونه امور بسیار موفق بوده لند و در
نتیجه دائما بر تعداد و حجم کتاب ها و دروس افزوده می شود و همه روزه وسایل کمک آموزشی
جدید برای تدریس مطالب بیشتر و به شیوه ای بهتر وارد نظام آموزشی می گردد. تعداد اندکی از
معلمان با خود می اندیشند که هدف از ارایه این همه اطلاعات و محفوظات به دانش آموزان چیست؟
دانش آموزان با این همه اندوخته و اطلاعات ذهنی چه باید بکنند؟ در مراکز تربیت معلم نیز بیشتر
تلاش بر آن است که به معلمان آینده بیاموزند که چگونه اطلاعات و محتوای کتاب های درسی را هر
جه بيشتر به دانش آموزان منتقل سازند.
صفحه 10:
انتقال اطلاعات ذهنی و حفظ مطالب در نظام آموزشی ما اهمیت ویژه ای دارد ولی بر کاربرد آتن در زندگی واقعی توجه چندانی
نمی شود. به عنوان مثال. همه خوانده اند و می دانند که رانندگی صحیح نیست و رعایت قوانین رانندگی لاژم است. اما دز عمل عده
کمی آن را به کار می بندند. از اين رو, اشکال نظام آموزشی ما در ارایه میزان و حجم اطلاعات نیست. بلکه مهم ترین نقص لّن در
عدم آموزش نحوه استفاده و کاربرد اطلاعات آموخته شده در زندگی واقعی است. در مدارس به دانش آموزان امکان و فرصتی
داده نمی شود که درباره مطالب خوانده شده بیندیشند و نحوه کاربرد آنها را کشف کنند. (گلسر (۱۹۶۵) معتقد است که در یک
نظام آموزشی موفق. برای دانش آموزان باید امکان تفکر و کشف معنی و تعیین کاربردها از مطالب آموخته شده فراهم آیدا دز
برنامه راهنمایی و مشاوره مدرسه, مشاور با فراهم آوردن موقعیتی مناسب برای دانش آموزان که در آن به جای محتوا - مجوری
دانش آموز در مرکز اصلی خویشتن پنداری مثبت اقدام کنند. اگر دانش آموزی دارای خویشتن پنداری منفی باشد همان گونه که
شکل زیر نشان می دهد در انجام کارها موفقیتی نصیبش نخواهد شد.پس از آشنا شدن با تقش خویشتن بندارى در پیشرقت
تحصیلی و رفتار دانش آموزان. نحوه رشد و تأثیر افراد مختلف از جمله مشاور در تکوین آن مورد بررسی قرار می گیرد. خوا
پنداری بر اثر تعامل بین عوامل متعددی به وجود می آید و رشد می کند. مجموعه این عوامل موجب می گردند که فرد نسبت به
خصوصیات جسمانی. ذهنی. اجتماعی. اخلاقی و عاطفی خود نگرش خاصی پیدا کند و بر آن اساس کارها را انجام دهد.
صفحه 11:
3
5
صفحه 12:
shape Jale wil
والدین: سال های اولیه کودکی عامل بسیار مهمی در تکوین شخصیت کودک محسوب می شود. والدین نقش بسپار
تعیین کننده ای در ایجاد و رشد شخصیت کودک به عهده دارند. کودک اولین الگوهای رفتاری را در محیط خانواده از والدین
خود تقلید می کند. ترییت صحیح کودک در سال های اولیه کودکی که به سال های سازندگی معروف است اهمیت خاصی
بگو نگوهای والدین با یکدیگر و با کودک در این سال ها اثرات مهمی در نحوه رفتار و رشد شخصیت او دارد. ally
ن سال ها به کودک, استقلال یا وابستگی, و آرامش با خشونت را آموزش بدهند. مشاور از طریق
بر گزاری جلسات آموزشی و مشورتی با اعتقاد راجرز (۱ ۱۹۵) رفتار پر اثر احساس حاصل می شود. چون احساس در زمان
حال به انسان دست می دهد باید در ارتباط با فرد. رفتار کنونی او مورد بررسی قرار گیرد. این دیدگاه در آموزش و پرورش
برای معلمان و دانش آموزان دریچه های امیدبخش تازه ای را می گشاید. به نظر گلسر (۱۹۶۵) نیز بررسی و بهره برداری از
شکست های گذشته دانش آموز صرفا به منظور عبرت گیری و نه مذمت. موجب می شود که او پس از شناختن و رفع
مشکلات برای کسبه موفقیت در آینده بکوشد. همچنین تاکید بر نگرانی ها و مشکلات گذشته. عذر و بهانه ای برای دانش
آموز فراهم می آورد و به او امکان می دهد که به راحتی تمام شکست های آینده خود را به عوامل گذشته نسبت دهد و برای
بهبود وضع موجود تلاش نکند.
دارد.
مى توانند در خلال |
صفحه 13:
دادن فرصت برای تفکر (خود-یابی)
در نظام کنونی آموزش و پرورش به دانش آموزان کمتر فرصت تفکر و اندیشیدن و در نتیجه خود-یابی داده
می شود. معلم می کوشد مطالب فراولنی را با هر شیوه ای به دانش آموزان ارایه دهد و هنوز موضوع قبلی به
خوبی درک نشده. مطالب جدیدی به او داده می شود. دانش آموز هم مجبور است برای احراز موفقیت در
امتحانات. مطالب ارایه شده را بدون کم و کاست حفظ کند و عینا تحویل معلم بدهد. اين روش از کلاس اول
ابتدایی و همزمان با آغاز آموزش رسمی دانش آموز انجام می گیرد و به دانش آموز القاء می شود که فقط
آنچه معلم می گوید و در کتاب نوشته شده صحیح است و دانش آموز باید آن را حفظ کند. در این صورت.
چون بر تفکر و انديشه و احساس یادگیرنده نسبت به موضوع که عامل مهمی در افزایش علاقه و میزان
جه نمی شود او نحوه اندیشیدن و ابراز احساسات را یاد نمی گیرد و فقط محتوای کتاب ها
راحفط من كلد مدل آموزشی موجود را می توان یک مدل «طبی» نامید که در آن معلم همه چیز را می داند و
دانش آموز هيج نميداند. بخشى از اين تصور احتمالا درباره محتواى دانش و معلومات صحيح است ولى در
ارتباط با نحوه تفكر و احساس دانش آموز نسبت به موضوع مصداق ندارد.
صفحه 14:
والدین می تولند نحوه تعامل مناسب با کودک را که با نیازهای او و جامعه هماهنگ باشد به آنان آموزش
نگرش دوستان و همبازی ها: با افزايش سنء روابط کودک با اطرافیان گسترش می یابد و به
اب دوست می پردازد و با آنان همبازی می شود. با مشاهده
بازی کودکان می توان پی برد که آ دوستان صمیمی را تقلید می کنند. کودک می خواهد مثل
دوستش لباس بپوشد. همچون او حرف بزند. و همانند او عمل كند. تقلید در رشد شخصیت کودک نقش
موثری دارد. چون کودک در انتخاب دوست تشخیص کافی و دقت لازم ندارد والدین و مشاوران باید با
دخالت غيرمستقیم. به شیوه درستی کودک را در انتخاب دوستانش راهنمایی کنند.
دهدب
بیرون از منزل کشانده می شود. کودک به
صفحه 15:
- ج- نظر معلمان ورود کودک به کودکستان و دبستان تجربه جدیدی برای او محسوب می شود. رابطه
معلم و کودک عامل مهمی در تکوین شخصیت و خویشتن پنداری او محسوب می شود. معلم آگاه و علاقه
مند. با رفتاری مناسب دانش آموزان رابه مدرسه و درس علاقه مند می سازد. در مقابل, معلم نا آگاه و بی
دانش آموزان را از مدرسه و درس گریزان می کند. نگرش معلم نسبت به رفتار و توانمندی دانش
آموز در عملکرد او در مدرسه و خانواده نقش مهمی دارد. معلمی که دانش آموز را تنبل و بی عرضه و
بیچاره می انگارد نباید از او توقع پیشرفت و علاقه به درس و رعایت انضباط در کارها را داشته باشد.
مشاور از طریق گفتگو و تشکیل جلسات مشورتی با معلمان می تواند آنان را به نقش حساس خود در
آموزش و پرورش و تکوین شخصیت دانش آموز آشنا سازد و در موارد ضروری آنان را در حل مشکلات
یاری دهد.
صفحه 16:
تاکید بر اینجا و اکنون
- مورد دیگری که در افزایش یادگیری و بهبود رفتار دانش آموز باید مدنظر معلمان و برنامه ريزان نظام
آموزشی قرار گیرد توجه به رفتار کودک در زمان حال و نه در گذشته است.
صفحه 17:
خلاصه
- تحول جامعه از حالتی ساده و ابتدایی به وضعیتی بغرنج و پیچیده. برای انسان مشکلاتی را به وجود آورده
است که طی ن ها به برنامه ریزی و بهره گیری از خدمات راهنمایی و مشاوره نیاز دارد. ماشین ها و
کامپیوترهای غول پیکر به تنهایی هیچ گاه قادر به حل اين مسائل نیستند. بلکه مشکلات انسان باید توسط
خود او از طریق تفکر و خلاقیت و در یک ارتباط سالم با همنوعان حل و فصل شود. برای توجیه ذ
راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش پرونده راهنمایی دانش آموز توضیح داده شد. هدف تعلیم و
تربیت شکوفا ساختن و به فعلیت رساندن همه استعدادهای انسان با برنامه ای سنجیده است. شکوفا
ساختن و به فعلیت رساندن استعدادها مستلزم شناخت و پی بردن به کم و کیف آنهاست. کار معلم در
حل مشکلات رفتاری و
آموزان نیست و با
انتقال مطالب درسی زمانی با موفقیت قرین خواهد بود که با تفکر و انديشه و
سازشی دانش آموزان همراه باشد. معلم به تنهایی قادر به حل مشکلات دا از
کمک مشاور استفاده کند. لذا حضور مشاور در مدرسه به منظور کمک به حل مشکلات دانش آموزان و
مشورت با کارکنان مدرسه در امر برنامه ریزی ضرورت دارد.
صفحه 18:
ارزشیابی از آموخته ها مورد دیگری است که موجب می شود دانش آموزان شتاب زده و بدون تفکر
به حفظ مطالب درسی بپردازند. اگر معلم فقط نمره را هدف اصلی کارش قرار دهد. دانش آموز یاد می
گیرد که هر چه بیشتر به حفظ مطالب درسی بپردازد. در نتیجه مطالب درسی از معلم به دانش آموز و
سيس عينا بر ورقة امتحانی منتقل می شود و کار خاتمه می یابد. از اين رو. آن نوع ارزشیابی که فقط بر
محفوظات یاد گیرنده تاکید دارد کاملابی ثمر است و قوه تفکر و اندیشیدن و خلاقیت را در دانش آموزان
رشد نمی دهد. در روشی که توسط گلسر (۱۹۶۵) با موفقیت در مدارس مورد استفاده قرار گرفته است به
جای نمره گذاری از صفر تا بیست و یا (للف و ب و ج) برای دانش آموزی که درس را با موفقیت گذرانیده
«رضایت بخش ؛ منظور می شود و در صورت عدم در آن درس به او فرصت مجدد داده می شود تا
OF را تکرار کند و بتولند به طور «رضایت بخش, درس را بگذراند. اجرای این شیوه گرچه مفید است ولی
به برنامه ریزی دقیق و معلمان کار آزموده و وسایل کمک آموزشی نیاز دارد. مشاور نیز در هدایت
فعالیتها و رفع مشکلات دانش آموزان و کمک به فرآیند برنامه ریزی می تولند در اجرای موفق این شیوه
موثر واقع شود.
صفحه 19:
مورد دیگر که در بهبود یادگیری و اصلاح رفتار دانش آموزان به طور مستقیم دخالت دارد حضور معلمانی
متفکر و متعهد و اندیشمند. آشنا به مشکلات و تنگناهاء و خلاق و مبتکر در نظام آموزشی کشور است.
گزینش معلمان باید بر معیارهای دقیق و مشخصی متکی باشد و برای معلمان متخصص و متعهد و دلسوز
امتیازهایی منظور گردد. آموزش و پرورش به معلمانی ن
وظایف محوله احساس تعهد و مس
آموزشی, هیچ گاه نباید کی
درستی تهیه و اجرا شوند تا حد زیادی از مشکلات آموزش و پرورش کاسته خواهد شد.
صفحه 20:
مشاوره
- در زبان فارسی گرچه دو واژه «راهنمایی؛ و «مشاوره؛ به معنای تقریبا یکسان و در مواردی به جای یکدیگر
به کار رفته اند ولی از دید گاه علمی بین آنها تفاوت های چشمگیری وجود دارد. تعاریف این دو واژه نیز از
دیدگاه gla گوناگون متفاوت است. متأسفانه در بسیاری از نوشته ها و کتاب های فارسی به این تفاوت ها
به طور دقیق و علمی توجه نشده است. برای تشخیص تفاوت هاء ابتدا باید هر یک از اين واه ها تعریف
شود.
صفحه 21:
راهنمایی
راهنمایی که معنی لغوی آن هدایت و ارشاد و اداره کردن است مفهوم گسترده ای دارد و پند و اندرز. مطالعه کتاب با
جدول با مقاله و گوش دادن به یک سخنرانی و خطابه را شامل می شود. راهنمایی آگاهی و بینش فرد را در زمینه ای
افزایش میدهد و موجب شناخت ویژگی های فرد و نیل به درجات بالاتری از کمال و معرفت و در نهایت تصمیم گیری
درست و پیشگیری از وقوع مشکلات می شود به نظر شر ئزر و استون (۱۹۷۱) راهنمایی جریان یاورانه ای است که فرد
را در شناخت خود و محیط کمک می کند به نظر ترکسلرا (۱۹۵۷) راهنمایی, فرد را قادر می سازد تا با شناخت
توانائيها. رغبتها و محدودیت ها و توسعه امکانات, زندگی سالم و پرثمری را سپری سازد. آرباکل (۱۹۶۱) معتقد است
راهنمایی به معنای ارایه تجربیاتی است که دانش آموزان را در شناخت و درک خویشتن کمک کند. گلادینگ (۲۰۰۰).
استفاده از منابع. یادداشت برداری و روش های خلاصه کردن می توان راهنمایی تحصیلی را در مدرسه اجرا
کرد.راهنمایی شغلی نوع دیگر راهنمایی است که در آن فرد تشویق می شود ویژگی های مختلف مشاغل را قبل از
انتخاب بشناسد و با در نظر گرفتن خصوصیات خودش. شغل مناسبی را انتخاب کند (رویترن و همکاران, ۲۰۰۷). در
راهنمایی شغلی ویژگی های مشاغل متعدد و نیز استعدادها و رغبتهای فرد برای اشتغال موفقیت آمیز مورد شناسائی و
بررسى قرار مى كيرد.
صفحه 22:
راهنمایی شقلی جریانی آست که بدان وسیله فرد با شناحتن مشاغل متعدد و پی بردن به خصوصیات خودش, شقلی را بر می گزیند که لاوه بر
تامین نیازها و خواسته هایش برای جامعه نیز مفید و ضروری باشد. از طریق راهنمایی شغلی به فرد کمک می شود تا شفل مناسبی زا نتخاب کند,
OT pul sly آماده شود و به طور مو به آن اشتغال ورزد. لازم به یادآوری است که امروزه روش های گوناگون ایجاد اشتغال ذ
کارآفرینی در زمره فعالیتهای راهنمائی شغلی قرار می گیرد. هدف اصلی راهنمایی شغلی در مدارس ابتدایی. آشنا ساختن دانش مور با لزوم تمام
مشاغل مشروع برای ادامه زندگی و بقای جامعه است. در دوره راهنمایی تحصیلی, هدف راهنمایی شغلی کمک به دانش آموزان بزای شناخت.
مشاغل گوناگون و پی بردن به خصوصیات خویشتن در ارتباط با اشتغال است. در دوره دبیرستان» دانش آموزان باید بر اساس شناختی که در
دوره راهنمایی تحصیلی از خود و مشاغل به دست آورده اند به طور آزمایشی به اشتغال بپردازند و قابلیتهای خود را در ارتباط با مشاغل گوناگون
عملا بیازمایند. "اصولا راهنمایی در نظام آموزشی بیشتر به صورت راهنمایی تحصیلی و شغلی انجام می شود و انواع دیگر راهنمایی بنا پر ضرورت
در ارتباط با اين دو ارايه مى گردند. در عین حال راهنمایی انواع دیگری از جمله خانواده و بهداشتی نیز دارد. هدف راهنمایی خانواده کیک به
برقراری روابط سالم و متعادل بین اعضای خانواده و امین آسایش آنان از طريق ارايه اطلاعات مناسب است. هدف راهنمایی بهداشتی
پیشگیری از ابتلا به بیماری های جسمی و روانی است (وکیلیان و همکاران. ۱۳۸۶). لازم به یادآوری است که تقسیم بندی راهنمایی به انواع
راهنمایی را کمک به فرد برای تصمیم گیری در زمینه موضوعات مهم و سبک زندگی میداند. به نظر جونز (به نقل از پایاک» ۲۰۰۷)
راهنمایی ارایه اطلاعاتی است که به فرد در زمینه های برنامه ریزی. تصمیم گیری و حل مشکلات زندگی کمک"می کند.
صفحه 23:
رآهتمایی جریان یاورانه آی آست كه از طريق يك سلسله فعاليت هاى منظم و سازمان ,
بهره كيرى از حداكثر توانايى هاى بالقوه را فراهم مى آورد. به بيان ديكر. در فرآيند راهنمايى با استفاده از ابزار و روش های گوناگون, توانایی
ها و محدودیت های فرد شناخته میشود و بر آن اساس تصميم مناسب و منطقی برای تأمین نیازهای فردی و اجتماعی اتخاذ مي گرد و فرد دز
جهت کمال و خود رهبری به پیش می رود. برای توفیق در راهنمایی که فعالیتی همه و جمعی است همکاری معلم: والذین, مددکار
اجتماعی. پزشک. روان پزشک. و روان سنج ضرورت تام دارد.راهنمایی به انواع گوناگون تقسیم می شود. هدف راهنمایی تحصیلی کمک به
دانش آموزان و افرادی است که نیاز به کمک در جنبه های گوناگون تحصیل از جمله انتخاب دروس يا رشته تحصیلی, آگاهی از قوانین مدرسه و
مقررات امتحانات. و ساز گار شدن با زندگی تحصیلی دارند. راهنمایی تحصیلی در نهایت به موفقیت تحصیلی می انجامد. لذاء اطلاع معلمان از
فنون راهنمایی ضرورت دارد. در این صورت. معلم قادر خواهد بود: اولا محیطی را فراهم آورد که در آن دانش آموزان بدون اشتفاده از عوامل
پیرونی نظیر ترس از تنییه و نمره کم. به یادگیری مطالب درسی و رشد خصوصیات مطلوب خویش بپردازند و از تقلب و دروغ گویی احتراز
کنند. ثانیا با شناسایی و تاکید بر جنبه های مثبت. به اصلاح ضعفها مبادرت ورزند. ثالثا با مشاهده اولین علائم ناساز گاری رفتازی و مشکل در
ياد كيرى براى رفع به موقع ن اقدام کنند و از بروز و گسترش رفتارهای نامطلوب پیشگیری به عمل آورند. رابعا با آگاهی از تفاوت های فردی
و اعمال روش های مناسب. یادگیری و رشد رفتارهای مطلوب را در شاگردان تقویت کنند. بدین جهت. آشنا ساختن تمام معلمان در همه مقاطع
تحصیلی با روش ها و فنون راهنمایی و آرایه دروس نظری و عملی در زمینه راهنمایی در مراکز تربیت معلم ضرورت دارد. از طریق اقداماتی از
جمله ایجاد انگیزه به درس و مدرسه, آموزش شیوه های مطالعه: نحوه
به رشد متعادل و همه جانبه انسان می انجامد و امکان
صفحه 24:
پرسشنامه؛ مقیاس درجه بندی, شرح حال. بررسی موردی: و مصاحبه از جمله روش های ذهنی به حساب می آیند.
مشاهده به عنوان یکی از شیوه های کسب اطلاعات. عملی ارادی و فعال است و با دیدن که عملی غیرارادی است تفاوت دارد.
مشاهده گر باید: الا قبل از اقدام به مشاهده. هدف از مشاهده را تعیین کند و بداند که چه رفتاری را می خواهد مورد مشاهده
قرار دهد؛ ثانیا در هر لحظه فقط یک مورد را مشاهده کند؛ ثالشا مشاهده را در موقعیتی عادی و طبیعی و به دفعات متعدد.
انجام دهد و رايعة به هنگام مشاهده از یادداشت برداری خودداری کند و نتیجه را بلافاصله پس از انجام مشاهده ثبت کند.
در گروه سنجی, موقعیت و خصوصیت رفتاری مشخص فرد. در مقایسه با سایر افراد گروه مورد بررسی و ارزیابی قرار می
گیرد و جایگاه او در مقایسه با دوستان و همکارانش در گروه تعیین می شود. از طريق اين روش می توان افراد گوشه گیر و یا
اجتماعی را در گروه مشخص کرد. لازمه اجرای گرودسنجی آن است که اعضای گروه یکدیگر را بشناسند و خصوصیت
رفتاری مورد سنجش نیز بایدبه طور دقیق مشخص شود. همچنین نتایج گروه سنجی بايد محرمانه تلقى كردد.
صفحه 25:
- پرسشنامه مجموعه ای از سوّالات است که به منظور سنجیدن رفتار مشخص مورد استفاده قرار می گیرد. تهیه و تنظیم و
اجرای پرسشنامه. مستلزم دقت و توجه و مهارت است. پرسشنامه پس از اجرا باید تفسیر و نتایج حاصله برای شناخت و
کمک به حل مشکل فرد مورد استفاده قرار گیرد
- مقیاس درجه بندی, نوعی پرسشنامه است که در آن از کسانی نظیر معلم. مدیر. مشاور: والدین. و روان شناس خواسته می
شود تا در مورد خصیصهای درباره فرد معین به قضاوت بپردازند. در مقیاس درجه بندی, هر خصیصه باید به وضوح تعریف
شود. به سادگی قابل مشاهده و اندازه گیری باشد. و ملاک ارزیابی آن مشخص شده باشد.
- در شرح حال. از فرد خواسته می شود در ارتباط با زمینه ای از زندگیش که با موضوع مشخصی ارتباط دارد آنچه را به خاطر
می آورد پنویسد و به مشاور تحویل دهد. معلم کلاس نمی تواند از شرح حال نوشته شده به عنوان درس انشاء استفاده کند.
شرح حال نوشته شده باید در جهت عبرت گیری از مشکل گذشته و نه مذمت آن. مورد بهره برداری قرار گیرد.
صفحه 26:
- گوناگون. صرفا نوعی طبقه بندی صوری و مجازی است که به منظور سهولت مطالعه و تهیه ریز مواد درسی انجام
می گیرد و در جریان ارایه خدمات راهنمایی و مشاوره. عملا از تمام انواع آن بنا به ضرورت توامهةٌ استفاده می
اين رو. یک مشاور موفق باید اطلاعات عمیق و کاربردی در تمام زمینه های فوق داشته باشد
شود. از
- راهنمایی ممکن است به صورت فردی یا گروهی اجرا شود. در راهنمایی فردی. یک نفر به تنهایی راهنمایی می
شود. هدف این نوع راهنمایی معمولا کمک به فرد برای پیشگیری از بروز مشکلات شخصی و عاطفی است. در
راهنمایی گروهی تعداد مراجعان پیش از یک نفر هستند که برای نیل به هدف یا هدف های معینی در یک زمان
در مکانی دور هم جمع می شوند. در راهنمایی گروهی. افراد مشکل علطفی یا رولنی خاصی ندارند. بلکه خواهان
کسب اطلاعات در زمینه های مختلف از جمله تربیتی, شغلی, اجتماعی, بهداشتی و خانوادگی هستند تا با اتخاذ
تصمیمات درست و مناسب در آینده با مشکلی مواجه نشوند. راهنمایی گروهی موجب افزایش دانش و بینش
افراد در زمینه های متعدد می گردد و هدف اولیه آن پیشگیری از بروز مشکلات در آینده است. معلم می تواند
با استفاده از ابزار و وسایل متعدد نظیر فیلم. اسلاید. و بروشورهای شغلی به راهنمایی گروهی دانش آموزان
بپردازد و یادگیری آنان را افزایش دهد.
صفحه 27:
بدون شناخت فرد ارایه خدمات راهنمایی امکان پذیر نیست. کسب اطلاعات در زمینه های رغبت. استعداد. پیشرفت تحصیلی؛ هو
وضع جسمانی- روانی- خانوادگی راهنما را یاری می دهد تا بتواند توصیه های عملی مناسبی را برای کمک به فرد یت شیوه های
شناخت متعددند. به طور کلی می توان بهانواع عینی یا تستی, ذهنی یا غیر تستی. و عینی ذهنی تقسیم کرد. شیوه های تستی, با استفاده اث
آزمون های متعدد اطلاعات نسبتا موثقی درباره فرد ارایه می دهند. اطلاعات حاصله از کاربرد آزمون های روانی استاندارد گرچه در
شناخت دانش آموز مهم هستند ولی هیچ كا نباید به عنوان تنها منبع تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرند. برای تصمیم گیری ثهایی:
اطلاعات حاصل از شیوه های تستی باید با سایر اطلاعاتی که از کاربرد روش های غیر تستی به دست آمده اند تلفیق گردند. شیوههای:
ذهنى با غیرتستی نیز اطلاعات رای موی رز درباره فرد در دسترس راهنما قرار می دهند. مشاهده. گروه سنجی با مشکل روانی و
عاطفی مواجه است, و مشاور در حل مشکلات رولنی- عاطفی مهارت دارد. مشلور از طریق برقراری رابطه خاص مشاوره ای به مراجع کمک
می کند تا راه حلی برای مشکلش به نظر پاترسون ارایه اطلاعات صرف. پند و اندرز دادن, و تلقین افکار و عقاید به دیگران را هیچ
گاه نمی توان مشاوره نامید. به نظر او رابطه حسنه مشاوره ای بین مراجع و مشاور اثر درمان بخشی مهمی دارد و اگر مشاور نتواند
رابطه مطلوب ضروری را ایجاد کند مشکل مراجع در حد مقبول حل نخواهد شد.
صفحه 28:
آریاکل (۱۹۶۱ و ۱۹۷۷) مشاوره را جریان منحصر به فرد و تخصصی بین دو نفر می داند که در آن مراجع با کمک
مشاور به بررسی و تجزیه و تحلیل مشکلش اقدام می کند و پس از شناختن موارد مبهم و ناشناخته به تغيير عوامل
ناخواسته و مزاحم مبادرت می ورزد و زندگی شادتر و مطلوب تری را برای خودش فراهم می آورد.
دینک مایر (۱۹۶۸ و ۱۹۷۲)با بهره گیری از اصول و مبلنی روان شناسی فردی, مشاوره را ایجاد رابطه حسنه بین دو
نفر (مراجع و مشاور) میداند که در آن مشاور به مراجع کمک می کند تا نحوه ارتباط با دیگران را یاد بگیرد.
نیازهایشان را به طور معقول و مقبولی برآورده سازد. احساساتش را بشناسد. اطلاعاتی درباره نقاط قوت و ضعف
خویش به دست آورد. و با شناخت و تعیین هدفهای 4 نیل به آن ها را مشخص کند. به بیان دیگر»
مشاوره به تغییر ادراکات. باورهاء نگرش ها رفتارها. و در نهایت به تغییر شیوه زندگی منجر میشود.
به عقیده پپینسکی (۱۹۵۴) از طریق مشاوره به بررسی و حل مشکلات روانی نسبتا سطحی مبادرت می شود. این
مشکلات علل جسمانی ندارند و صرفا بر اثر عوامل محیطی حاصل شده اند. مشاور پس از ایجاد رابطه مشاوره ای با
مراجع. به تشخیص مشکل و سپس درمان آن می پردازد. در این روش چون بر تشخیص مشکلات کنشی و سپس بر
درمان آن تاکید می شود. آن را یک روش «طبی؛ مشاوره نا
صفحه 29:
- مصاحبه. عبارت است از گفتگوی حضوری دو جانبه بین مراجع و مشاور که هدف یا هدفهایی دارد. انجام مصاحبه مشاوره
ای مستلزم تهیه مقدماتی است تا مراجع به راحتی بتواند مسایل و مشکلاتش رابا مشاور مطرح سازد. این مورد در فصولٌ
بعد بررسی خواهد شد.در بررسی موردی که تغییرات و رشد فرد در حیطه های مختلف بررسی می شود. اطلاعات خاصله
ن گردد که ماهیت و علل مشکل با استفاده از شیوه های گوناگون مورد شناسایی قرار كيرد و
سپس بر اساس آن اقدامات درمانی و اصلاحی مناسبی طراحی و اجرا گردد.تشکیل پرونده راهنمایی در مدارس به متظوز
جمع آوری و ثبت اطلاعات اساسی درباره دانش آموز ضرورت دارد. چگونگی ثبت و ضبط اطلاعات و تهیه فرم های
ضروری برای تشکیل و تکمیل پرونده راهنمایی به توجه و دقت و مهارت فراوانی نیاز دارد. پرونده راهنمایی باید از دوره
کودکستان تشکیل گردد و به تدریج در سال های بعد تکمیل شود. قسمتهای مختلف پرونده که اطلاعاتی را در ز
های تحصیلی. شغلی. خانواد گی, بهداشتی و عاطفی دارد باید توسط اشخاص آگاه و متخصص در زمینه مربوطه به منظور
کمک به دانش آموز مورد استفاده قرار گیرد. از اين رو, تأکید می شود در صورت تهیه پرونده راهنمایی, در حفظ و
دستیابی افراد خاص به آن دقت کافی به عمل آید. در غیر این صورت به جای آنکه به حل مشکل کمک کند. پر مشکلات
فرد خواهد افزود.
صفحه 30:
مشاوره
يس از آشنایی با مفاهیم و کاربردهای راهنمایی, به بررسی مشاوره پرداخته می شود. مشاوره در لفت به معنى همکاری
کردن و نظر تخصصی دیگری را برای انجام کاری خواستن است. مشاوره از دیدگاههای گوناگون تعریف شده است.
پاترسون (۱۹۷۳) مشاوره را جریان یاورانه ای می داند که به ارتباط تخصصی بین دو نفر (مراجع و مشاور) نیاز دارد.
مراجع " به نوعی
حضور مراجع و مشاور و تعامل فعال بین آنها اهمیت ویژه ای دارد. از اين دید گاه. مراجع کسی است که مشکل روانی دارد
و خودش قادر به حل آن نیست. مشاور فردی است که در حل مشکلات روانی تخصص دارد. دومین مورد ضروری برای
انجام مشاوره. داشتن هدف است هدف های مشاوره متنوع و متعددند که به موضوع مشاوره و وضعیت مراجع و مشاور
بستگی دارد. سومین مورد لازم برای انجام مشاوره. توجه به اصول یادگیری است. تمام نظریه های مشاوره و روان درمانی
به نوعى با اين اصول سر و کار دارند و یکی از هدف های مهم مشاوره آن است که به مراجع رفتار جدیدی آموزش داده
شود
صفحه 31:
- آیزنک (۲۰۰۴) مشاوره را فرایند یاورانه ای برای مقابله موثر با تعارضها و موقعیت های دشوار زندگی,
می داند. به نظر پالمیر (۲۰۰۶) مشاوره رابطه بین مشاور و مراجع است که برای دست یابی به هدف
های مشخصی یکدیگر را در محیطی محرمانه و امن با حفظ اصول اخلاقي ملاقات می کنند. ساکسناً
(۲۰۰۶) مشاوره را رابطهای پویا و باورانه بین فرد رشد بافتهای به نام مشاور با فرد رشد نيافته ای به
عاطفی. رفتاری. ارتباطی, + شغلي: و نایز gta abies چالش برانگیز:زندگی یاری می دهد و از وقوع
شرایط حاد و خطرناک هنگام مواجهه با مشکلات پیشگیری می کند. به نظر چاوهان (۲۰۰۹) مشاوره
رابطهای حضوری و متقابل بین مشاور و مراجع است که در آن مشاور می کوشد تا مراجع را در درک و
حل مشکلات ساز گاری, و انطباقی, یاری دهد. انجمن مشاوران بهداشت روانی آمریکا مشاوره را فرایندی
یاورانه برای کمک به فرد به منظور ارتقای رشد شخصی, و ساز گاری با مشکلات و در نهایت دست یابی
به بهداشت روان میدانند (شیلینگ, ترجمه آرین. ۱۳۸۸
صفحه 32:
- به نظر رایینسون (۱۹۵۰) مشاوره فعالیتی است که فرد را در سازش بهتر با خود و دیگران, افزایش بلوغ
عاطفی, استقلال و قبول مسوّولیت کمک می کند.
اخت
- به عقیده استقلر وهاج (۱۹۵۸) مشاوره رابطه باورانه تخصصی بین مراجع و مشاور است که به
بیشتر و بهتر مراجع از خصوصیاتش و تصمیم گیری معقول و مناسب در زندگی منجر می شود. مشارکت
در چنین رابطه . فردی یا گروهی باعث می گردد که فرد به خود کاوی و خودشناسی بیشتر و عمیق تری
بپردازد و شیوه زندگیش را با امکانات و رغبتها و استعدادهایش هماهنگ سازد.
- به نظر اسمیت (۱۹۵۵) مشاوره جریان یاورانه ای است که بدان وسیله به مراجع اصول و شیوه های مربوط
به انتخاب و طرح ریزی و ادامه یک زندگی معقول و موفقیت آمیز آموزش داده می شود. مراجع از طریق
مشاوره می آموزد که چگونه یک زندگی سالم و سازنده را طراحی کند و عملا بدان ادامه دهد.
صفحه 33:
- به عقیده هکنی ونای (۱۹۷۳) مشاوره جریان یاورانه منحصر به فردی است که در آن مراجع پس از طرح
مشکل, با کمک مشاور که فردی متخصص و کارکرده در امور روانی است به حل آن تشویق می شود.
مشاوره از آن نظر منحصر به فرد است که مشکل هر مراجع مخصوص به خود اوست و مشاور نمی تواند از
قبل مشخص سازد که مراجع چه مشکلی را در جلسه ی مشاوره مطرح خواهد کرد تا درمان از پیش تعیین
شده ای را برای او تجویز کند. گرچه مشکلات مراجعان به ظاهر مشابه است و همگی به نوعی احساس
نگرانی می کنند. بلاتکلیف هستند. دلهره دارند. و زندگی شان به هم ریخته است. در عین حال, هر کدام از
این موارد به ظاهر مشابه در مراجعان متعدد علل و مصادیق رفتاری متفاوتی دارند و راهکارهای درمانی
خاصی را می طلبند.
صفحه 34:
- به نظر گوستاد (۱۹۵۳ و ۱۹۵۷) مشاوره رایطه ای آموزشی بین مراجع و مشاور است که در آن بر یادگیری
تاکید می شود. در جریان مشاوره سه مورد ضرورت دارد. در مرحله اول
- + چاتوریدی. ۲۰۰۸؛ لیونگ و همکاران, ۲۰۰۸). به نظر ماهر (۱۹۶۹) مشاوره گروهی یک تجربه اجتماعی
است که در آن مشکلات. موانع رشد. و نگرش های افراد گروه در يك محيط امن و مطمئن بررسی می شود.
به عقیده شین و همکاران (۱۹۷۱) مشاوره گروهی فرآیندی رو در رو بین چند نفر است که به منظور تبادل
نظر در زمینه علایق و یا مشکلاتی که افراد گروه در ارتباط با خود و یا در تعامل با دیگران دارند تشکیل مي
شود. هدف غایی مشاوره گروهی تصمیم گیری معقول و منطقی در زمینه حل مشکلات مطرح شده است.
صفحه 35:
- ۲۰۰۷به طور کلی می توان گفت مشاوره گروهی یک سلسله فعالیت های سازمان يافته و تعامل بین اعضای گروه است که در یک زمان و در یک
مکان به منظور حل مشکل معین و یا گفتگو درباره مسایل گوناگون انجام می پذیرد. مشاوره گروهی موجب می گردد که فرد خود زا بدا گونه
که هست بشناسد و بپذیرد و رابطه اش را با دیگران گسترش دهد. چون اعضای مشاوره گروهی- علیرغم راهنمایی گروهی معمولا مشکلی دازتد؛
از اين جهت. هدف مشاوره گروهی در وهله اول در جهت حل مشکل است. در زمینه تعداد اعضای مشاوره گروهی عقیده یکسانی وجود نذارد و
تعداد اعضا به نوع مشکل. مهارت مشاور. و موقعیت گروه بستگی دارد و معمولا بین شش تا دوازده نفر برای هر گروه در تغییز است (شفیع
آبادی, ۱۳۹۲) و مشاوره گروهی در مقایسه با مشاوره فردی اولا از نظر زمان و میزان هزینه مقرون به صرفه است؛ po Lael ASE گروه رفتارهای
تازه ای را می آموزند و به نقد عملکرد خود و دیگران می پردازنده ثالثا واکنش های اعضاء نسبت به یکدیگر از مشاوره فردی است که به
كسب بينش بيشتر منجر مى شود؛ رابعةٌ اعضاء متوجه می شوند که دیگران نیز مشکلات مشابهی دارند و در مقاومت آنان در جریاق درمان
کاهش می يابد. در عین حال. باید بدانیم که برخی مشکلات حاد و شدید روانی به سادگی در گروه قابل طرح و بررسی نیستند. همچنین برخی
افراد به دلایل گوناگون ممکن است نتوانند از مشاوره گروهی استفاده کنند. از این رو. مشاوره گروهی در مقایسه با مشاوره فردی مجاسن و
محدودیت هایی دارد. مشاور با بررسی عوامل ویانگ نان (۲۰۱۱) مشاوره را رابطهای حضوری بین مشاور و مراجع می داند که در ن مشاور با
مشورت و تشويق, مراجع را در حل مشکلاتش کمک می کند.
صفحه 36:
- به طور کلی, مشاوره تعاملی پویا ین مراجع و مشاور است که از آن طریق به مراجع کمک می شود تا پس از شتاخت
خود و مشکلش تصمیم معقول و مقبولی برای حل SUBST OT کند. به بیان دیگر, مراجع در جریان مشاوره پس از طرح
مشکل در یک ارتباط حسنه حضوری مشاوره ای و بررسی ابعاد و زمینه های ن با مشاور و نیز راه حل های متعدد در
نهایت تصمیم معقول و مناسبی برای حل آن اتخاذ می کند.
مشاوره از نظر موضوع به چهار نوع تقسیم می شود: ۱). مشاوره تحصیلی فرایند ارایه خدمات یاورانه به دانش آموزانی
است که در زه یلات با مشکل مواجه هستند؟ ۲), مشاوره شغلی فرایند یاورانه کمک به بیکاران برای انتخاب
شغل و نیز به شاغلین برای رفع مشکلات شغلی و افزایش رضایت شغلی است؟ (لیونگ و همکاران, ۲۰۰۸؛ چاتوریدی,
۸ ۳). از طریق مشاوره خانواده به اعضای خانواده در جهت حل مشکلات و بهبود روابط آنان کمک ميشود
(اسچیچتره و کونس. ۰۰۶ ۲؛ لیونگ و همکاران. ۲۰۰۸) و۴). مشاوره بهداشتی به منظور درمان و رفع عوارض جسمانی
يا روانی بیماری ها صورت می پذیرد (وکیلیان و همکاران.:(۱۳۸۶).
صفحه 37:
مشاوره نیز همانند راهنمایی, به صورت فردی و گروهی انجام می شود. مشاوره فردی فعالیتی حضوری - تخصصی
است که در آن مشاور در هر زمان به یک مراجع کمک می کند تابا کسب آگاهی و مهارت حل مسأله مشکلش را
Jo کند و توانمندی مواجهه با مشکلات را در خود افزایش دهد. در مشاوره گروهی در هر زمان به تعدادی از افراد
کمک می شود تا ضمن ملاقات گروهی و یادگیری از یکدیگر و بهره مندی از تجارب مشترک با هدایت رهبر گروه
توانمندی مقابله یا مشکلات را کسب کنند و به حل آتها موفق شوند (پیسلی و میلسوم ۸- عضو مشاوره كروهى بايد
قبل از تشکیل گروه. مشاور را با عواملی که به نوعی مانع مشارکت فعال او در گروه می شوند. بياگاهاند.
-٩ عضو مشاوره گروهی باید پپذیرد که در صورت ضرورت با نظر مشاور در جلسات مشاوره فردی نیز حضور پیدا
صفحه 38:
- تشکیل و رهبری مشاوره گروهی به تخصص نیاز دارد و مشاور باید دوره های آموزش نظری و عملی را در این زمینه گذرانده باشد:
مشاور برای تشکیل مشاوره گروهی باید موارد زیر را انجام دهد تا گروه بتواندبه هدف های تعیین شده برسد و برای اعضاء مفید و
موثر واقع شود.
- ۱- انتخاب اعضاء: اعضای مشاوره گروهی بايد از نظر جنس, سن. و سوابق قبلی حتی الامکان هماهنگ باشند. گرچه این امر در همه
موارد قطعیت ندارد. برای این منظوره مشاور یا هر فرد داوطلب به مدت تقریبی ده دقیقه, مصاحبه تشخیصی به عمل مى آورد و بر
اساس معیارهای مشخص اعضا را انتخاب می کند. ۲- تعداد اعضاء: معمولا تعداد اعضای مشاوره گروهی شش تا دوازده نفر استد ذر
تعیین تعداد اعضاء» باید به هدف ها و نوع مشکلات اعضاء و تجربه مشاور در رهبری گروه درمانی توجه شود. در صورت وجود:
مشکلات عاطفی شدید. گروه معمولا با کمترین تعداد یعنی شش نفر تشکیل می شود. تشکیل مشاوره گروهی با کمتر از پنج نفر نمی
تولند مقید باشد. زیرا اولا کمی تعداد اعضا باعث کاهش در تنوع کنشها و واکنش های اعضای گروه می گردد؛ ثانیا برای مشارکت در
فعالیتهای گروهی هر عضو تحت فشار زیاد قرار می گیرد. از سوی دیگر, چنانچه تعداد اعضاء بيش از ينج نفر باشد تنوع تجربيات و
dines های قبلی اعضاء باعث اقزایش یادگیری می گردد. اگر تعداد اعضای گروه درملنی بیش از دوازده نفر باشد. احتمالا به برخی از
افراد توجه کافی معطوف نخواهد شد. همچنین ممکن است فرد از طرح مسائل عاطفی عمیق خودداری کندموارد متعدد: تصمیم می
گیرد که در چه مواقعی از مشاوره گروهی و در چه زمان از مشاوره فردی استفاده کند.
صفحه 39:
- مهم ترین مورد در تشکیل مشاوره گروهی تعیین هدفهای گروه است. توصیه می شود مشاور قبل از
تشکیل مشاوره گروهی. از نوع مشکلات هر کدام از اعضا به طور کلی مطلع شود و درباره ضرورت تشکیل
گروه بررسی مقدماتی به عمل آورد. برای تحقق این مورد معمولا انجام یک مصاحبه تشخیصی کوتاه مدت
با هر کدام از داوطلبان شرکت در مشاوره گروهی لازم به نظر می رسد. رهبر گروه در مصاحبه تشخیصی:
قوانین اساسی گروه را مطرح می سازد و از میزان آمادگی و پذیرش داوطلبان برای شرکت در فعالیت
Gla گروهی آگاه می شود. قوانین اساسی گروه که اعضاء باید در جلسه تشخیصی به خوبی با ن آشنا
شوند تا در جلسات مشاوره گروهی رعایت کنند به شرح زیرند:
صفحه 40:
۱- عضو مشاوره گروهی باید برای خود هدف و یا هدف هایی را قبل از ورود به جلسه گروه مشخص سازد و بدلند که چه تغییراتی را می خواهد در خود
به وجود آورد.
۲- عضو مشاوره گروهی باید بداند که موظف است در جلسات گروه به سایر اعضا با دقت گوش فرا دهد و به طور جدی به حل مشکلات دیگران کمک
کند
۳- عضو مشاوره گروهی باید آگاه شود که طرح به موقع مشکلات و بحث درباره آنها در جلسات گروه ضروری است و پوشیده نگه داشتن مُسایّل از
دیگر اعضای گرو
۴ عضو مشاوره گروهی باید بدلند که تمام موارد و موضوعات مطرح شده در گروه محرمانه تلقی می شوند و بازگو کردن آنها در خارج از گروه به هیچ
وجه جایز نیست
۵- عضو مشاوره گروهی باید بداند که حضور منظم و به موقع در جلسه ی مشاوره گروهی لازم است و تا زمانی که گروه به هدف های تغیین شذم
نرسیده است فرد نباید جلسه را ترک کند.
۶- عضو مشاوره گروهی باید به مشاور اجازه دهد چنانچه در مواردی به تشخیص مشاور ترک جلسه به نفعش باشد مشاور او را از اين موضوع بياكاهائد و
او جلسه را ترک کند
۷- عضو مشاوره گروهی باید بداند که در موارد ضروری تصمیم های نهایی با توافق اکثریت اعضاء در گروه اتخاذ میشود.
صفحه 41:
- ۸-انواع گروه: گروهها با توجه به نوع مشارکت اعضاء به دو نوع تقسیم می اگر شرکت کنندگان
به میل و اراده خود در گروه شرکت کرده باشند داوطلب نامیده می شود؛ و در صورتی که اعضاء به دلایلی
به شرکت در گروه وادار شده باشند. گروه اجباری نام گذاری می گردد. بهتر است حق شرکت در گروه
به فرد واگذار گردد و هیچ کسی به اجبار در مشاوره گروهی حضور نیابد. با توجه به هدف ها نیز می توان
گروه را به باز و بسته تقسیم کرد. گروه بازه گروهی است که عضو جدید می تواند در هر زمان وارد گروه
شود و یا عضوی از آن خارج گردد. در صورتی که در گروه بسنه تا پایان فعالیت های گروهی هیچ عضو
جدیدی نمی تولند به عضویت گروه پذیرفته شود و کار گروه با همان اعضای قبلی ادامه می یابد. معمولا
گروه هایی که برای حل مشکلات عاطفی تشکیل می شوند از نوع بسته هستند
صفحه 42:
-٩ - ختم جلسه: نحوه پایان دادن به جلسه ی مشاوره گروهی نیز همچون آغاز کردن آن اهمیت بسیار دارد. در پایان دادن به
جلسه ی مشاوره گروهی بلید از روش هایی استفاده شود. از جمله اینکه مشاور باید دقلیقی قبل از پایان یافتن جلسه فرا
رسیدن ختم جلسه را اعلام کند و با خلاصه کردن بحثهای جلسه از آن نتیجه گیری کند. مشاور می تواند شخصا و یا با کمک
دیگر اعضای گروه به خلاصه کردن و جمع بندی بحث هلی جلسه بپردازد.
- ۱۰-مراحل مشاوره گروهی: جریان مشاوره گروهی همچون مشاوره فردی مراحلی دارد و تا مرحله ای سپری نشود قبلی به
مرحله بعدی امکان پذیر نخواهد بود. این مراحل به ترتیب عبار تند از: شناسایی, انتقال. عملا و پایان در مرحله شناسایی اعضا
می خواهند یکدیگر را بشناسند و دریابند که آیا می توانند به یکدیگر اعتماد کنند؟ مشاور در این مرحله نقش مهمی دارد و
باید قوانین اساسی گروه را مطرح سازد. اعضاء به یکدیگر معرفی شوند؛ و هدفهای تشکیل گروه معین شوند. بحث های گروه
در این مرحله, سطحی است. این مرحله ممکن است چندین جلسه از بحث های گروه را به خود اختصاص دهد. شتاب در گذر
از این مرحله پسندیده نیست و بلید فرصت داده شود اعضاء با هم آشنا شوند تا بتوانند به هم اعتماد کنند. پس از
— شناخت اعضاء و حصول اعتماد و اطمینان نسبت به یکدیگر. مشکل مطرح می شود. گرچه هنوز اندکی ترس و دلهره در اعضاء
نسبت به اعتماد کردن به یکدیگر وجود دارد. ولی مشاور با
صفحه 43:
۳- تعداد جلسات هفتگی: جلسات مشاوره گروهی هفته ای یک بار تشکیل می شود. ولی با توجه به هدف ها و
نوع مشکلات در صورت صلاحدید مشاور می توان هفته ای دو بار جلسات را بر گزار کرد.
۴- تعداد کل جلسات: معمولا هشت تا ده جلسهی مشاوره گروهی برای حل مشکل کفایت می کند. گرچه در
این زمینه قانون قطعی و ابتی وجود ندارد و جلسات مشاوره گروهی باید تا هنگام حل مشکل اعضاء ادامه باید
۵- زمان هر جلسه: زمان هر جلسه به تعداد جلسات مشاوره هفتگی بستگی دارد. چنانچه گروه در هفته یک بار
تشکیل جلسه دهد. زمان هر جلسه دو ساعت است. ولی اگر جلسه ی مشاوره گروهی هفته ای دو بار تشکیل
شود. زمان هر جلسه حدود یک تا یک ساعت و نیم خواهد بود.
صفحه 44:
اطاقی که در آن مشاوره گروهی تشکیل می شود باید فضای کافی برای استقرار همه
اعضاء داشته باشد و از سر و فندا و مزاحمت: یگران دور باشد. اعضای گروه دور هم و به صورت دا
بر روی صندلی و یا بر روی زمین می ذ
مشاوره گروهی را با موافقت اعضاء می توان ضبط کرد تا در مواقع ضروری برای آموزش آنان مورد
استفاده قرار كيرد
۷- آغاز جلسه كروه مشاور در جكونكى آغاز جلسه ى مشاوره كروهى نقش مهمى ايفا مى كند. مشاور
يس از انجام مصاحبه تشخيصىء اعضاء را انتخاب و مشاوره كروهى را تشكيل ميدهد. مشاوره كروهى به
جندين روش آغاز مى كردد. در يكى از روش ها مشاور به طور مختصر درباره هدف ها و روش هاى كار
در گروه صحبت می کند و از اعضاء می خواهد در آن زمینه ها اظهار نظر کنند. همچنین ممکن است
مشاور برخی قوانین اساسی گروه را مطرح سازد و از اعضاء بخواهد مدتی درباره آن گفتگو کنند. مشاور
هر روش دیگری نظیر معرفی اعضاء را که مقتضی بداند و مفیدتر تشخیص دهد می تواند به کار گیرد.
تا آرامش بیشتری را احساس کنند. بحث های جلسات
صفحه 45:
بايا