مديريت ریسک و بحران در مدیریت سیلاب

صفحه 1:


صفحه 2:
روند رشد میزان خسارت‌های سیلاب در دهه‌های اخیر خسارات محسوس و ستقم‌سی5 دهه اخیر 

صفحه 3:


صفحه 4:
تعاربف مراحل چهارگانه مدبربت جامع بحران - پیش‌گیری: مجموعه اقداماتی است که پیش هنكام ر يس از وقوع بحران با هدف جلوگیری از وقوع مخاطرات یا کاهش آثار زیانبار آن انجام می‌شود. ۲- آمادگی: مجموعه اقداماتی است که توانایی جامعه - دولت و مردم - را درانجام مراحل مختلف مذیریت بحران افزایش می‌دهد. آمادگی شامل جمعاورى اطلاعات» بزوهش. برنامهريزى؛ ايجاد ساختارهاى مديريتى» أموزش» تأمين ‎seh‏ تمرین و مانور است. آموزش شامل آموزشهای همگانی. تخصصی, نهادهای مدنی,صنایع وحرف» رسانه‌های گروهی و صدا و سیما است. 

صفحه 5:
۳- مقابله: ارایه عدمات ‎Pea‏ به دنبال وقوع بحران است با هدف جات ان 0 اليا ین مین ‎ee‏ جار كيرى اا ارات ‎Fe REL ap a‏ درمان ۰ ‎onl‏ امنیت. ترابر ی: ارتباطات تدفین, دفع مواد زايد جامد دفع ‎LSU‏ مبار آتش, کنترل ,مواد ‎olay Set ps Sigler‏ اطلاع رسانی و هشدار است. ۶- بازسازی: باز گر داندن شرایط یک منعطقَة آسیب‌دبده پس از بحران به شرایط عادی با در نظر گرفتن ویزگهای توسعهٌ پایدار و کلیه ضوابط ایمنی است. 

صفحه 6:
روش‌های پیشگیری و کاهش خسارات سیل * مطالعه و اجرای طرح‌های سازه‌ای مهار سیل * مطالعه و اجرای طرح‌های غیرسازه‌ای * مدیریت حوضه و حفاظت آبخیز 5 تهیه و تدوین نظامنامة مدیریت سیل و طرح عمل (۳1۵ ۵61108 در مواقع بحران * آموزش همگانی و تخصصی 

صفحه 7:
مطالعه و اجرای طرح‌های سازه‌ای مهار سیل * ساماندهی و مهندسی رودخلنهبه منظور اصلاح و حفاظت مسیر رودخانه. تثبیت بستر و کنترل فرسایش و رسوب و طراحی سازه های کنترل سیل نظیر گوره هاو ... * لابروبی و بازگشایی مسیر رودخانه به منظور افزایش ظرفیت عبوری جریان. * بهسازی و افزاٍیش ظرفیت آبگذری سازه‌های تقاطعی رودخانه و نیز حفاظت پاية پلها در مقابل آب‌شستگی. 

صفحه 8:
مطالعه و اجرای طرح‌های غیرسازه‌ای هدف اصلی این محور. دور كردن مردم از جريان سيل مى باشد و شامل سه بخش اصلی است: # م ۳ ی ۴ ‎sts is‏ تهیة نقشه‌های پهنه‌بندی سیل و پیاده‌سازی حد بستر و حریم رودخانه‌ها به منظور مدبریت توسعه سیلابدشت 1 هعترین عواسل تشدید خسارت سیل‌های اخیر در کشور, توسعه ساخت و ساز در سیلابدشت‌ها و دخل و تشرقات غير مجاز در بستر و حريم روفغانهها سل ها ماد من بستر وخریم رو خانهها و مسیل‌ها و تهیا نقشه‌های بهنهبندی سیل یکی از ملزومات و پیش‌نیازهای کلیسه طرحهای پیشگیری و کنترل سیلاب از جمله سیستم‌های هشدار سیل. پیمه سیل. نحوه تعیین کاربری اراضی حاشیه رودخلنه و آزادسازی محل عبور ايمن جریان رودخانه می‌باشد. وجود این نقشه‌هاً در تعیین و آرزیابی خسارات وارده مورد نیاز می‌باشد. ایجاد سیستم‌های پیش‌بینی و هشدار سیل هواشناسی و هیدرولوژیکی برنامه‌ریزی و مدیریت چند مخزنة سدهای ساخته شده با هدف کنترل سیل و پیش بینی اثرات بهره برداری از سدهای در دست احداث. 

صفحه 9:
مدیریت حوضه و حفاظت آبخیز * آبخیزداری شامل عملیات بیولوژیک و مکانیکی به منظور تقویت پوشش گیاهی. حفاظت خاک و افزایش نفوذپذیری و در نتیجه کاهش پتانسیل * مطالعات آبخوان‌داری و پخش سیلاب‌به منظور استفاده موثر از جریان سیل و کاهش خسارات آن. * مطالعات اصلاح و تغییر کاربری اراضی و ارائه کاربری‌های مجاز خصوصاً با توجه به مطالعات پهنه بندی سیل و سیل‌خیزی در کوتاه مدت و دراز مدت. 

صفحه 10:
تهیه و تدوین نظامنامة مديريت سيل و طرح عمل (21233 4611013) در مواقع بحران به منظور ايجاد آمادكى و هماهنكى بين مسئولين دستگاههای ذیربط در سه مرحلة زمانی قبل و بعد از وقوع سیل تهیه می‌شود که براساس آسن تمهیدات سازمانی از قبل مشخص شده‌ای مانند تخلیه شهرها و روستاها با بستن جاده‌هاو ... به مورد اجرا گذاشته می‌شود تا خسارات و خصوصاً تلفات ناشی از سیل به حداقل برسد. 

صفحه 11:
آموزش همگانی و تخصصی هدف لين محور ابجاد آمادگی در برابر سیلاب. لزوم توجه به هشدارهای صادره در لین زمینه و ارلئه پیام‌های ایمنی و امداذی جهت کاهش خسارات نسیل می‌باشد که مي‌تولند از طرییق چاپ و انتشار پوستر. بروشور کتاب. تهية فیلم و برگزاری کارگاه و نمایشگاه و ... انجام شود. 

صفحه 12:
روش‌های پیشگیری و کاهش خسارات سیل 1.تلاش در جهت کاهش سیلاب ۲.تلاش در جهت کاهش آسیب پذیری در مقابل سیلاب ۳.نلاش در جهت کاهش خسارات ۴یجاد آمادگی برای تحمل خسارات 

صفحه 13:
روش‌های سازه‌ای اولین دسته بر مبنای حفاظت فیزیکی بوسیله سازه‌ها می‌باشد و روش های سازه‌ای نامیده می‌شود. سه دسته دیگر در گروه روش‌های غیرسازه‌ای طبقه‌بندی می شوند. به عبارت دیگر روش های سازه‌ای: ۱-قبل از وقوع سیلاب اعمال مى شوند. ۲-ماهیت عمدتا " سازه‌ای دارند. ۳-به منظور دور کردن سیلاب از مردم به کار گرفنه می شوند. 

صفحه 14:


صفحه 15:
Ses nase ‏ملکرد سدهای دز و شهیدعباسپور از نظر کنترل سیلاپ‎ سد دز aby ee (eh ple 222 St tote ee Pa py 

صفحه 16:


صفحه 17:
روش‌های غیرسازه‌ای كليه روش‌های کاهش مشکلات سیلاب که در برگیرنده تواما سه مشخصه فوق نباشند. روش‌های غیرسازه‌ای مدیربت سپلاب می‌باشند. برای مثال مقابلسه به‌هنگام با سیلاب. دارای ماهیست سازه‌ای است و به منظور دور کردن سیلاب از مردم صورت می‌گیرد ولی در هنگام سیلاب انجام می‌شود یا مدیریت حوضه لبريز قبل از وقوع سيل و به منظور دور کردن سیلاب از مردم صورت مى كيرد ولى ماهيت آن عمدتا" غير سازه اى است. روش هاى ديكر مانند هشدار سيلاب و تخليه ساكنين "به هنكام سیلاب " وبه منظور "دورکردن مردم از سیلاب " انجام می‌شدند و دارای ماهیت "غیرسازه‌ای " می‌باشند. 

صفحه 18:


صفحه 19:


صفحه 20:


صفحه 21:
01 100 DEVELOPED 100-YFAR FLOOD PLAT BUILDING ON PLOOD PLAINS INCREASE THE RISK OF FLOOD HAZARDS ME ‏سس‎ me) oy crests 

صفحه 22:


صفحه 23:
برنامه ريزي تمههدات واكنشي Teper ممريشخوصه آبرير عبرساره‌ای ale rss Sale ارماك و عبرساره اق سارهاى و غبرسارهاى wae Sale oi ‏هكاموقى سبلت‎ مروف سبلت قل وق سباك زار وق سبلت فلار وفع سبلت فلاروقع سلكت فلار وقع سلات زار وف سبلت فلاروقع سلكت همست عستادو ر كر مردملر. عادو ر كر عردم Tonos te Dioula ‏یلا سوتر‎ dee پاش Toros Soa lee eed هردق عنما دور كرب سيلات ‎eed‏ >> Soi ed ‏عادو رگردنمرم‎ Tomi >> Temas ie 

صفحه 24:
مدیریت اضطراری ریسک عملیات مقابله با بحران از چهار جز مدیریت اضطراری ریسک که به عنوان ‎PPRR‏ شناخته میشود: * جلوگیری از اثرات یا کاهش شدت خسارات (110 0۲6۷610 * ایجاد آمادگی و پیشگیری جامعه ‎(preparedness)‏ ‏* مقابله فوری بعد ازدرک خطر ‎(response)‏ * توانمند سازی جامعه ‎«recovery)‏ 

صفحه 25:
پیشگیری و کاهش خطر * مدیریت کاربری زمین و پهنه‌بندی * ضوابط ساختمانی ۲ جابجایی ساختمان‌ها ۰ توسعه امنيت 

صفحه 26:
آمادگی و پیشگیری * هشیاری و آموزش جامعه ° برنامه‌ریزی بحران " عملیات اموزشی * ارتباطات اضطراری * برنامه تخلیه 

صفحه 27:


صفحه 28:
توانمندسازی * فعال کردن مراکز توانمندسازی افراد. كه شامل: * حمایت از افراد * تهیه اسکان موقت.غذا و پوشش * ارئه خدمات بهداشتی و امنیتی * اطلاع رسانی * پاکسازی 

صفحه 29:
انواع مقاوم سازی ها در برابر سیل اساساً چهار نوع مقاوم سازی در برابر سیل پیشنهاد می شود: لاحفاظت از تاسیسات زیربنابی [احفاظت از ساختمان‌ها لاتمهیدات هدایت و راهنمایی در شرایط اضطراری ‎age‏ نواحی مفر (محل فرار) و گریز برای مردم و دامها و تعلقات ‎o ‏-ایجاد تمهیدات برای دسترسی مطمئن (مثل جاده ها و پل ها) به تجهیزات در زمان وقوع سیل (با قبل از وقوع سیل). ‏-دسترسى .به تسهیلاتی چون عرضه آب. اصول بهداشتی و ذخیره ‎Jaw‏ در مناطق مفر ‏لامقاوم سازی کشاورزی در برابر سیل 

صفحه 30:


صفحه 31:


صفحه 32:
مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر سیل (۱)در زمان سیل. طبقه همکف را سیل خواهد گرفت و ساکنین صرفا به طبقات بالاتر خواهند رفت. (۲) تراز طبقه همکف تاتراز سیل مشخص بالا برده می شوند و سیل گیری فقط وقتی صورت می گیرد که سیل های بزرگ به وقوع پیوسته باشد. (۳)ساختمان با دیواره های احدافی از کیسه‌های شن (در شرایط اضطراری) در اطراف آن حفاظت می‌شود. (۴)ساختمان در نقطه‌لیی قرار می‌گیرد که همیشه مصون از سیل بوده و بر اسکلت تیرکوبی احداث شده است. 

صفحه 33:
ساختمان های عمومی و صنعتی اولاً بلید مطمئن شد که پی ساختمان توان تحمل شرلیط سیلابی با ایستایی بالای آب‌های زیرزمینی را دارد. ساختمان‌های بلند بأید در مقابل تراز بالای سیلاب ها فشار امواج و نيروهاى حاصل از جریان مقاومست داشته باشد در بسیاری از کشورها اسکلت ساختمان‌ها بتینی یا فولادی است و بته راختی تنش‌های ناشتی از سیل را تحمتل میکنند. طبقه هممکف را می‌توان بای پارکینگ وسایط نقلیه. اتاق‌های انتظار و غیره استفاده کرد که در مواقع سیلابی خسارات چندلنی 9 نشود. واضح است که تاسیسات صنعتی با ارزش, در صورت امکان هرگز نبلید در طبقه همکف قرار گیرند. نکته مهم دیگر این است که دسترسی به ساختمان در مواقع سیلابی باید به راحتی امکان پذیر باشد (به ویژه مراکز بهداشتی). 

صفحه 34:
خانه های شخصی لأمقاوم کردن سقف خانه‌هایا احداث سکوها و قسمت های مرتفع برای ذخیره مواد خام و کالاهای تهیه شده و پناهگاه اهللی منزل برای حدلقل ۲۴ ساعتی كه تراز سيل در حد بالا است. (اتقميتٍ كردن يى خانهها در مواقعى كه بالا آمدن سطح لب زیرزمینی محتمل است. لاتهيه ديوازههاى كوقاه (آجرئ يا يتنى دبا ارتقاعى كمعر از ٠/ه‏ متر ويااز مصالح خاکی که ازیک متر ارتفاع تجاوز نکند.) در اطراف منازل برای حفاظت خانه و وسایل آن از سیل. [اساخت خانه ها روی پایه‌های چوبی (همچنان که در بسیاری از نقاط دنیا آزمایش شده است). لادر صورتی که شرایط مالی اجازه دهد. استفاده از مصالح مقاوم به سیل: بلوکهای بتنی بهتر از آجر. جر بهتر از نی و رس بهتر از ماسه است. 

صفحه 35:


صفحه 36:
مقاوم سازی اراضی کشاورزی در برابر سیل لآمعرفی انواع مناسبی از برنج که نشاء کردن آنها دیرتر بوده و از خسارات سیل‌هایی که اواخر فصل سیلاب به وقوع می‌پیوندند. در امان باشند. همچنین انواع اصلاح شده از برنح های شناور فوق الذکر تکثیر و توزیع شود. لاتوصیه در مورد انتخاب الگوی کشت مناسب برای شرایطی که طرح‌های حفاظتی سیلاب در مراحل اولیه بهرمبرداری ایمنی کاملی را که کشاورزان تصور دارند. فراهم نمی کنند. [آامدیریت آب با هدف تاخیر در آب‌گرفتگی اراضی با استفاده از دیواره‌های خاکی نیمه مستغرق ویا باز کردن دریچه‌هابه نحوی که برداشت محصول قبل از وقوع سیل انجام شده باشد. [ابداع و تعبیه محیط های عاری از سیل. انبارهای ذخیره غذایی مقاوم به نفوذ جانداران موذی و محفظه های حفاظتی که‌با استفاده از فناوری‌های جدیدیا مصالحی که در محل قابل دسترس نیستند. ساخته می‌شوند. ‎Kast]‏ در نمک زدایی نواحی سیل‌زده با آب شور با فراهم‌سازی مواد مناسب (مثل گچ) و خدمات تروبجی ‎ 

صفحه 37:
اهداف برنامه جامع ‎Ce pho‏ سيل کاهش خسارت سیل از طریق: * حفاظت جان انسان‌ها (ساکنان منطقه و مسافران) * حفاظت منابع آب و خاک * حفاظت تاسیسات زیربنایی و راه‌های ارتباطی ** مديريت غير سازهاى سيل 

صفحه 38:
دلابل ضرورت مدیربت یکپارچه سیل حوضه‌های آبریز * حوضه آبریز یک سیستم مستقل است. کلیه فعالیت‌های آب و خاک در حوضه متاثر از یکدیگر هستند. * سازمان‌های مختلفی در امر مدیریت سیل در هر یک از حوضه‌های آبریز فعالیت دارند. حوضه‌های آبریز اصلی استان در دو یا چند استان مشترک استد(اترک و کرکانرود) ** انجام فعالیت‌های توسعه و حفاظت آب و خاک. مدیریت سیل از استان‌های بالادست بر شرایط حوضه در پایین دست اثر گذاشته است. * هماهنگ‌سازی برنامه‌ها و اقدامات مدیریته سیل در حوضه یک ضرورت است. * با نكاه یکپارچه به مدیریت سیل حوضه‌ها.اولویتگذاری و سرمایه گذاری و اخذ نتایج,بهینه خواهد شد. * مشارکت آبخیز نشینان در طرح‌ها و برنامه‌های مدیریت سیل ضروری است. 

صفحه 39:
رویکرد برنامه مديريت يكيارجه سيل رویکرد تهیه برنافه مبتنی است بر: * پیشگیری و آمادگی در برابر سیل و انجام اقدامات پیشگیرانه و آمادگی در زمان وقوع سیل. * نگاه یکپارچه و بهم پیوسته مدیریت سیل در حوضه آبریز, ** توجه ویژه به اقدامات غیرسازه‌ای و مدیریت در سطح حوضه‌های آبریز. تهیه برنامه مدیریت سیل در هر حوضه آبریز و تلفیق آن برای استان. * لحاظ افق زمانی ۱۴۰۰ (۱۵ساله) برای برنامه‌های مدیریت سیل. ** مشارکت آبخیز نشینان در طرح‌ها و پروژه‌های حفاظتی و احیائی و پیشگیری از سیل. * آموزش و ترویج برنامه‌های حفاظتی به آبخیز نشینان 

صفحه 40:
مولفه‌ها و اجزاء مدیریت یکپارچه سیل ۱- مدیریت حوضه‌های آبخیز و عرصه‌های منابع طبیعی ۲- کنترل فیزیکی سیل به وسیله سدها و حفاظت رودخانهها ۳-آمادگی در مقابل سیلاب esa See” ۵- مدیریت بحران و مقابله با سیل 

صفحه 41:
مدیریتحوضه آبخیز و عرصه‌های»تبع طبیعی-۱ الف) اهداف * بهبود حفاظت خاک و کنترل فرسایش و نیز پیشگیری از وقوع سیل در سر آب حوضه‌های آبریز * حفظ - اصلاح-احیاء و توسعه جنگل‌ها و مراتع حوضه‌ها از طریق برنامه‌های مختلف ** اجرای پروژه‌های بیومکانیکی(تراس‌بندی) و مکانیکی (سازه‌های مختلف آبخیزداری) و پخش سیلاب در حوضه‌های آبخیز اجرای پروژه‌های بیولوژیک و اصلاح کاربری اراضی زراعی شیب‌دار از طریق احداث باغ و توسعه یونجه کاری 

صفحه 42:
ادامه۱- مدیریت حوضه آبخیز و عرصه‌های منابع طبیعی ب) فعالیت‌های اساسی فعالیت‌های بیولوژیکی بازسازی و بهبود جنگل‌ها و پوشش‌های گیاهی عملیات احیاء جنگل و مرتع ۲ خرید اراضی مستثنیات داخل جنگل و تبدیل آنها به جنگل انجام عملیات اجرایی ساماندهی خروجی دام از جنگل بندهای سیل‌گیر و تاخیری و رسوبگیر احداث سیستم پخش سیلاب جابجایی روستاهای محاط در جنگل ارزیابی سالیانه عملکرد سیستم (تجهیزات ایستگاه‌های اندازه‌گیری و پایش) 

صفحه 43:
الف) اهداف: * كاهش بيك سيل ** افزايش ظرفيت رودخانه ** حفاظت ديواره و بستر رودخانه‌ها ب) فعاليتهاى اساسى احداث سدهای مخزنی © سد گلستان در سیل سال ۸۰ سیل ورودی ۳۰۱۷ متر مکعب در ثانیه را به ۲۰۰ متر مکعب در ثانیه را در خروجی کاهش داده است. 8) مد برینوودخلنه 9 حفاظت فیزیکی از شهرها,روستاها وتاسیسات زيربنايى حاشيه رودخاندها * _ ساخت دیواره‌ها و بندها تثبیت کف لایروبی * _ آزادسازی بستر و حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها 

صفحه 44:
آمادگیسولی‌سیلاب ۳ الف) اهداف: ** هشدار سيل 5ك * آموزش همگانی برای حالت‌های اضطراری ب) فعالیت‌های اساسی: ** تهیه سیستم هشدار سیل ** مدیریت یکپارچه سدها در زمان سیل * تعیین نقاط امن برای اقامت موقت * تهیه برنامه آموزش 

صفحه 45:
مدیرینسیاالد شت.۴ الف) اهداف: * کاهش خسارات جانی و مالی با اقدامات غیرسازه‌ای ب) فعالیت‌های اساسی: ** تعیین حد بستر و حریم رودخانه‌ها ** مدیربت کاربری اراضی و کنترل کاربری آنها 

صفحه 46:
مد بری تس حرلنو مقابله با سیل-۵ * هماهنگی همه فعالیت‌های مدیریت سیل بویژه در زمان سیل و بعد از آن * تشکیل کمیته‌های مختلف برای مقابله و جلوگیری از سیل * تامین منابع مالی برخی از فعالیت‌های مدیرٍ 

صفحه 47:
هم اکنون در هلند ايمني 10 میلیون نفر در مقابل سیلاب وابسته سیل بندهاي ساحلي و سدهاي دريايي مي‌باشد 

صفحه 48:
سیل‌بند شینگن در ژاپن با قدمت 0 سال 

صفحه 49:
نرده‌هاي سیلاب سنتي در ژاپن براي محافظت سیل‌بندها با قدمت 400 سال 

صفحه 50:
نرده‌هاي سیلاب سنتي در ژاپن براي محافظت سیل‌بندها با قدمت 400 سال 

صفحه 51:
ديواره‌هاي سیل‌بند در مناطق شهري 

صفحه 52:
ديواره‌هاي سیل‌بند در مناطق شهري 

صفحه 53:
حاكريزي بر روي سیل‌بندها 

صفحه 54:
در صورت تخریب سیل‌بندهاء عواقب می‌تواند از شرایطی که اصلا" ,بندی احداث 1 > 

صفحه 55:
پیامدهای تجاوز به بستر و حریم رودخانه ۱- افزایش خطرات ناشی از سیل ۲- به خطر افتادن پایداری سازه ها و تاسیسات آبی مسیر(سردهنه- پلها و..) ۳- تغییر مرفولوژی رودخانه و ناپایداری و ریزش کناره های رودخانه و گودافتادگی پستر... ۴- عدم تغذیه طبیعی سفره های آب زیر زمینی و معکوس عمل کردن رود خانه ۵- عدم دسترسی به رود خانه جهت حفظ و نگهداری (حق ارتفاق ) زایش هزینه های اجرایی پروژه های تقاطعی رود خانه ~* 

صفحه 56:
عوامل طبيعي: علل وقوع سیل‌ها شدت 7 میزان و تداوم بارش زمین‌شناسي و خاك شیب و پوشش طبيعي عوامل تشدیدکننده: تغییر كاربري» کاهش تراکم جنگل‌ها و مراتغ جانمايي نامناسب ابنیه مسكوفي و راه‌هاي ارتباطي فقدان سیستم هشداردهي و آموزش مقابله با سیل" خشکسالی و افزایش دامنه سیل بروز جريان‌هاي كلي» واريزه‌اي و حمل درختان استفاده خارج آز ظرفیت طبيعي حوضه آبريزي در اثر رشد جمعیت و مهاجرت عدم رعایت حریم و بستر رودخانه‌هاو مسیل‌ها ‏ معیشت سنتي وابسته به جنگل و مرتع مثل حضور دام و تامین سوخت مسدود بودن مقطع رودخانه‌ها مسدود بودن دهانه پل‌ها 

صفحه 57:
: انواع تجاوز به بستر و حریم رودخانه ‎-١‏ كشت و زرع غير مجاز در حریم و بستررود خانه ‏۲- ساخت و سازغیر مجا ذر حریم و بستر ۳- برداشتهای غیر مجاز شن و ماسه ‎ 

صفحه 58:
:عمده ترین وظایف رود خانه ها و ع ‎jel‏ بخشهایمختلف مصرف- ۱ «صنبع تسغفیه آبهایزیرزمینی‌هستنند -2 .در تسوسعه لستانن_قشلساسیلیفا میک نند-6 

صفحه 59:
عمده دلابل تشدید ساخت و سازهای غیر مجاز :در حریم و بستر وتخریب رودخانه ها * - ازدباد جمعیت و به تبع آن افزایش بهای اراضی مسکونی * - طمع اقتصادی برخی افراد سود جو * - افزايش روند توسعه ای استان وبه تبع آن بالا آمدن سطح تقاضا ی مصالح (طرحهای عمرانی , جاده و...) 5 - تلقى غلط معدن بودن رودخانه 

صفحه 60:
ء آلودگی رودخانه و علل آن ۱- رهاسازی پساب بعضی از کارخانجات و دامداریها ۲- انباشت زباله در رودخانه ۳- رهاسازی فاضلابهای خانگی توسط کسانی که در حاشیه رودخانه قرار دارند