مشاوره و برنامه ریزی خدمات مرکز بهداشت

مشاوره و برنامه ریزی خدمات مرکز بهداشت

اسلاید 1: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی رفسنجاندانشکده پزشکیگروه خدمات بهداشتی و ارتقای سلامت مشاوره و برنامه ریزی در برنامه های بهداشتیدکتر محمد اسدپور2

اسلاید 2: مشاورهمشاوره فرآیندی کمک کننده است که در طی آن یک مشاور با تمام وجود سعی میکند توانایی و قدرت تصمیم گیری صحیح را در داوطلب ایجاد نماید.مشاوره یک ارتباط دو طرفه بین یک داوطلب و یک مشاور است که در آن نیازها، دانش، و نگرش داوطلب در خصوص بهداشت باروری و جنسی مورد ارزیابی قرار گرفته و مشاور بر اساس آن به داوطلب در تصمیم گیری صحیح و عمل به آن کمک میکند.علم و هنر برقراري ارتباطي دو طرفه، فعال و پويا بين مشاور و مراجع كه پس از تبادل اطلاعات و عقايد و بحث در مورد آنها براي موضوع خاصي تصميم‌گيري مي‌كنند.بيان مشكلات از سوي مراجعه کننده و در اختيار وي قرار دادن اطلاعات جديد و مورد نياز در جهت افزايش توانمندي وي

اسلاید 3: 4محل مشاورهمشاوره میتواند در هر محلی انجام شود اما این محل بایستی حتما به اندازه کافی خلوت و آرام و برای داوطلب راحت و امن باشد تا او بتواند آزادانه احساسات و عقاید خود را با مشاور در میان بگذارد و نگران شنیدن حرفهایش توسط دیگران نباشد.

اسلاید 4: 5هدف مشاورهافزايش آگاهي و شناختتغيير مناسب در نگرش و در سطح عاطفيكسب مهارت و رفتار مناسب در سطح رواني حركتي

اسلاید 5: 6اصول مشاورهمشاوره بايد در يك محيط كاملاً آرام و خصوصي انجام شود. در طول انجام مشاوره مي بايست وقت كافي براي بيان اطلاعات به داوطلب و طرح سؤالات و مشكلات توسط مشاوره شونده وجود داشته باشدمحرمانه بودن صحبت ها بين مشاوره كننده ومشاوره شونده مشاوره كننده با احترام و علاقه با مشاوره شونده برخوردكند و بدون قضاوت سخنان او را بشنود و اجازه دهد كه وي آزادانه مطالب خود را بگويد. مشاروه كننده با زباني گويا، ساده و مناسب با فرهنگ مراجعه كننده صحبت كند.مشاوره كننده در برقراري ارتباط از مهارت كافي برخوردار باشد. مشاوره كننده بايد به خاطر داشته باشد كه در طول مشاوره هيچ وقت با دادن اطلاعات زياد داوطلب را گيج نكند.جهت درك بهتر مشاوره شونده در هنگام توضيح روشهاي مختلف جلوگيري از بارداري، از وسايلي مانند پخش فيلم و نشان دادن انواع وسايل پيشگيري استفاده شود.

اسلاید 6: 7مراحل مشاوره(مراحل GATHER و بهداشت)

اسلاید 7: 8(Greet)Gاحترام به مراجعه کننده با نزاکت و برخورد گرمب : برخورد محترمانه و مناسب با متقاضي   

اسلاید 8: 9Ask) A) از داوطلب در مورد خودش سوال کنیددلیل مراجعهکمک به بیان خواسته ها ونیازهای خودکمک به بیان احساسات و باورهای وی کمک جهت تفکر کامل در باره انتخابهای موجودایجاد اين باور که مشاور خواهان ارائه خدمت موثر می باشدآگاهی از دانش و تجربیات مراجعه کنندهه : هدف متقاضي براي پيشگيري از بارداري و نيز

اسلاید 9: 10(Tell)Tپاسخ به نیازها و نگرانی ها با توجه موقعیت مراجعه کننده د : دادن اطلاعات كافي در مورد همه روشهاي تنظيم خانواده  

اسلاید 10: 11(Help)Hکمک به داوطلب برای اتخاذ بهترین تصمیمالف : انتخاب يك روش پيشگيري از بارداري مناسب توسط داوطلب

اسلاید 11: 12(Explain)Eتوضیح هر آنچه که لازم یا شفاف کننده استش : شرح جزئيات و نحوه استفاده صحيح از روش پيشگيري انتخابي  

اسلاید 12: 13(Return)Rبرنامه ریزی جهت ویزیت مجددت : تماس بعدي با مركز تنظيم خانواده برنامه ريزي شود

اسلاید 13: 14 برنامه ريزي بهداشتطرح تدابيري كه بتوان بنحو شايسته از منابع موجود براي نيل به هدفهاي مطلوب استفاده كرد، برنامه ريزي ناميده مي شود، براي استفاده بهينه از تجهيزات ، نيروي انساني و منابع مالي، برنامه ريزي امري ضروري است.

اسلاید 14: 15به طور كلي يك برنامه ريزي دقيق بهداشتي با اهداف زير دنبال مي شود:اصلاح الگوهاي تشكيلاتي تسريع در ايجاد خدمات تعيين اولويتها اصلاح كيفيت ها حذف دوباره کاريهاتوزيع جغرافيائي بهتر خدمات استفاده بهتر از نيروي انساني تشخيص نيازهاي جدي جامعه ترغيب براي كاربرد سريع اطلاعات جديد

اسلاید 15: 16مهمترين پيش شرط هاي برنامه ريزيعلاقمندي دولت وضع قوانين سازماندهي براي برنامه ريزي توانائي اجرائي

اسلاید 16: مراحل مختلف برنامه ريزی خدمات بهداشت برنامه هاي بهداشتجمع آوري اطلاعات سني و جنسي از جمعيت مورد نظر تعيين اهداف مقطعي و اهداف نهائي ارزيابي منابع تعيين اولويتها تهيه برنامه تفصيلي برنامه ريزي خاص و اجرا پايش ارزشيابي

اسلاید 17: 18مراحل مختلف آموزش برنامه هاي بهداشت1- تجزيه و تحليل 2- حساس سازي 3- تبليغات 4- آموزش 5- انگيزش

اسلاید 18: 19انواع برنامه هاي آموزش بهداشتبرنامه هاي بلند مدتبرنامه هاي كوتاه مدتبرنامه هاي فوري اين برنامه ها به مردم مي آموزند كه چه روشهائي را بكار ببرند تا با فاصله گذاري مناسب بين فرزندان ، سلامت خود و خانواده و اجتماعشان تامين شود .

اسلاید 19: 20رسانه استفاده از رسانه ها در ميزان يادگيري افراد اثر مي گذارد و از طرف ديگر از طول زمان لازم براي آموزش مي كاهد. شناخت رسانه ها و چگونگي كاربرد هر يك از آنها و نيز آشنائي با روشهاي آموزش، مهمترين عامل موفقيت در حسن استفاده و بهره گيري صحيح از انواع رسانه هاست

اسلاید 20: 21نحوه ارتباط با مردم برای ارائه خدمات بهداشتوقتي مي گوئيم با كسي ارتباط بر قرار می شود منظورمان ارتباط فكري است و هنگامي برقرار مي شوند كه پيام از فرستنده به گيرنده منتقل شود. در يادگيري، ارتباط اهميت زيادي دارد زيرا جزء تفكيك نا پذير فرايند آموزش و يادگيري محسوب مي گردد.فراگرد انتقال پيام از سوي فرستنده به گيرنده ، مشروط برآنکه در گيرنده پيام، مشابهت معني به معني مورد نظر فرستنده پيام ايجاد شود. ” محسنيان راد“

اسلاید 21: 22مهارتهاي ارتباطي (communication skills)قدرت تحت تأثير قرار دادن ديگران به مهارتهاي ارتباطي بستگي دارد.برخي از مهارتهاي لازم در فرد مشاور جهت مشاوره موفق:برخورد احترام‌آميز و گرم و توجه كامل به مراجعه کنندهايجاد احساس راحتي و تقويت اعتماد به نفس در مراجعه کنندهكمك به مراجعه کننده براي مطرح كردن همه سؤالاتشآگاهي از فرهنگ و آداب و رسوم (صحيح يا غلط) مردم منطقهارزيابي كردن سطح اطلاعات مراجعه کننده و متناسب با نيازهاي او صحبت كردنتوجه داشتن به تفاوتهاي مراجعينداشتن اطلاعات علمي دقيق و لازم در مورد تنظيم خانواده

اسلاید 22: 23عناصر اصلي در فرايند ارتباط 1- منبع يا فرستنده 2- پيام 3- انتخاب كانال مناسب 4- مخاطب يا گيرنده

اسلاید 23: 24انواع ارتباطات با مردم 1- رسمي و غير رسمي 2- ارادي و غير ارادي 3- جمعي و غير جمعي

اسلاید 24: 25موانع ارتباطفيزيولوژيك (مشكل شنوايي)روانشناختي (هيجان، سطح هوش و ... )محيطي (سر و صدا، نور كم و ...)فرهنگي (بي سوادي، نگرش، اختلاف زباني و ...)عليرغم فراهم بودن خدمات بهداشتي، گاه موانع اجتماعي و فرهنگي مشكلات زيادي بر سر راه تحقق تغيير در رفتارهاي بهداشتي ايجاد مي كند

اسلاید 25: 26 ارزشيابي برنامه هاي بهداشتدر ارائه خدمات بهداشتی بايد به گونه اي برنامه ريزي كرد كه نحوه فعاليتهاي ارائه شده و كارآئي آنها قابل ارزشيابي باشد. ارزشيابي برنامه هاي بهداشتی، ميزان تغيير در آگاهي ، گزينش و رفتار در افراد مورد نظر را اندازه گيري مي نمايد.

اسلاید 26: 27ارزشيابي در آموزش بهداشتتعريف : تعيين ارزش يا مقدار موفقيت در نيل به هدفهاي تعيين شده سوالات مورد نظر : 1- هدف از ارزشيابي چيست ؟2- چه چيز مورد ارزشيابي قرار گيرد ؟ 3- چه كسي بايد ارزشيابي شود ؟ 4- چه كسي بايد ارزشيابي را انجام دهد؟ 5- چه موقع بايد ارزشيابي انجام شود؟ 6- ارزشيابي چگونه باید انجام شود ؟

اسلاید 27: 28مهمترين قسمت برنامه كه ارزشيابي را امكان پذير مي سازد، هدف از اجراي برنامه است ارزشيابي بايد نشان دهد كه آيا معيارهاي زير برآورده شده اند يا خير؟ مناسبت برنامه هاي ارائه شده پوشش و پيشرفت فعاليتهاي تنظيم خانواده كارآئي

اسلاید 28: 29ارزشيابي از برنامه هاي بهداشت در موارد زير مي تواند انجام گيردبرنامه روشهاي اجراي برنامه مواد و وسايل كمك آموزشي مورد استفاده در برنامه ها

اسلاید 29: 30ارزشيابي مي تواند قبل از اجراي برنامه، ضمن اجراي برنامه و پس از اجراي آن باشدقبل از اينكه برنامه در سطح وسيعي به مورد اجرا در آيد، بهتر است در گروه كوچكتري پياده شود تا اشكالات احتمالي رفع شود پس از ارزشيابي برنامه هاي اجرا شده مي توان گزارش اقدامات انجام شده را در فرم خاصي كه بدين منظور تهيه شده، جمع آوري و به موقع، نوع و ميزان فعاليتها را ارزشيابي كردگزارش برنامه ها معمولا به طور ماهانه تهيه مي شود

اسلاید 30: 31انواع ارزشيابي 1- فرايند (PROCCESS E) 2- اثر (IMPACT E ) 3- نتیجه يا برايند(OUT COME E )

اسلاید 31: 32ارزشيابي فرآيندارزشيابي فرآيند بر چگونگي اجراي برنامه متمركز بوده و در اغلب مواقع از طريق مشاهده يا مصاحبه با كارشناسان و شركت‌كنندگان صورت مي‌پذيرد. در اين فرآيند سئوالات زير مطرح مي‌گردد:آيا برنامه،‌ مطابق روش از پيش تعيين شده پيش مي‌رود؟ آيا جمعيت هدف در دسترس هستند؟ اگر نيستند چرا؟ آيا وقت كافي به فعاليت‌هاي مختلف اختصاص داده شده است؟ و ...

اسلاید 32: 33ارزشيابي اثرارزشيابي اثر، تاثير فوري برنامه را بر رفتارهاي گروه هدف، عوامل مستعدكننده، قادرساز و تقويت كننده بررسي مي‌كند. شفافيت و منطقي بودن اهداف رفتاري و آموزشي تدوين شده مبنايي را براي ارزشيابي اثر فراهم مي‌كند.

اسلاید 33: 34ارزشيابي نتيجههدف از ارزشيابي نتيجه، ارزيابي آن دسته از شاخص‌هاي سلامت و كيفيت زندگي است كه در ابتداي برنامه جهت تعيين مشكل مورد بررسي قرار گرفتند. اهداف بهداشتي به طور معمول به شكل ميزان مرگ و مير، بيماري يا ناتواني براي يك جمعيت مشخص، ذكر مي‌گردند. شاخص‌هاي اجتماعي نظير گرسنگي، بيكاري، كيفيت زندگي درك شده، عملكرد مدارس و ... به شكل كمي عنوان شده، غالباً به شكل درصد بيان مي‌گردند. بررسي اين شاخص‌ها اولين گام در يك برنامه ريزي و همچنين آخرين گام پس از تكميل اطلاعات و اجراي برنامه خواهد بود.

اسلاید 34: 35گزارش نوشتن

اسلاید 35: 36گزارشگزارش يك بيانيه رسمي از نتايج يك تحقيق يا هر بررسي است كه براي تهيه آن اطلاعات معيني مورد نياز است و توسط فرد يا هيئتي دستور تهيه آن داده مي شود و به وسيله فرد يا افرادي تهيه مي گرددگزارش مي تواند:نوشتاري، گفتاري، لوح فشرده ( سي دي )، به صورت فيلم، همراه با عكس، اسلايد و …. باشد .

اسلاید 36: 37برخي از خصوصيات يك گزارش خوبروشن و صريح بيان شده باشد كليه فعاليتهاي انجام شده را در بر گيرد فعاليتها به تفكيك ذكر گردند متقاعد كننده باشد مخاطب / خواننده را نسبت به پيگيري نتايج حاصله علاقمند و مصمم كندتمركز عمل ايجاد كند تا حد امكان خلاصه باشد