صفحه 1:
صفحه 2:
۰
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی رفسنحجان
دانشکده پزشکی
گروه خدمات بهداشتی و ارتقای سلامت
مشاوره و برنامه ریزی در برنامه های بهداشتی
دکتر محمد اسدپور
صفحه 3:
مشاوره
مشاوره فرآیندی کمک کننده است که در طی آن یک مشاور با تمام وجود سعی میکند
توانایی و قدرت تصمیم گیری صحیح را در داوطلب ایجاد نماید.
مشاوره یک ارتباط دو طرفه بین یک داوطلب و یک مشاور است که در آن نیازهاء دانش»
و نگرش داوطلب در خصوص بهداشت باروری و جنسی مورد ارزیابی قرار گرفته و
مشاور بر اساس آن به داوطلب در تصمیم گیری صحیح و عمل به آن کمک میکند.
علم و هنر برقراری ارتباطی دو طرفه. فعال و پویا بین مشاور و مراجع که پس از تبادل
اطلاعات و عقاید و بحث در مورد آنها برای موضوع خاصی تصمیم‌گیری می‌کنند.
بیان مشکلات از سوی مراجعه کننده و در اختیار وی قرار دادن اطلاعات جدید و مورد
نیاز در جهت افزایش توانمندی وی
صفحه 4:
محل مشاوره
مشاوره میتولند در هر محلی انجام شود اما لین محل بایستی حتما به اندازه
کافی خلوت و آرام و برای داوطلب راحت و امن باشد تا او بتولند آزادانه
احساسات و عقاید خود را با مشاور در میان بگذارد و نگران شنیدن
حرفهایش توسط دیگران نباشد.
صفحه 5:
هدف. مشاوره
* افزایش آگاهی و شناعت
* تغییر مناسب در نگوش و در سطح عاطفی
* کسب مهارت و رفتار مناسب در سطح روانی A>
صفحه 6:
اصول مشاوره
مشاوره بإيد در يك owe آرم و خصوصى انجام شوزٍ در طول انجام مشاوره می
بيست وقت کافی برای بیان اطلاعات به داوطلب و طرح سژالات و مشكلات توسط
و باشد
محرمانه بودن صحبت ها.پین مشناورهاکتنذه,ومقاوره فونذه
مشاوره كننده با احترام و علاقه با مشاوره شونده برخوردكند و بدون قضاوت سخنان أو را
بشنود و اجازه دهد كه وى آزادانه مطالب خود را ب
مشاروه کننده با زبانی گویاء سافه ومتاسب با فرطت مراجعه كننده صحبت كند.
مشاوره کننده در برقراری ارتباط از مهارت کافی برخوردار باشد.
مشاوره کنندهباید به خاطر داشته باشد که در طول مشاوره هیچ وقت با دادن اطلاعات زياد
داوطلب را گیج نکند.
جهت درک بهتر مشاوره شونده در هنگا غیج روشوی ils جل كيرا ی ازبازداری: از
وسایلی مانند پخش فیلم و نشان دادن انواع وسایل پیشگیری استفاده شود
صفحه 7:
ا 4
9 مراحل مشاوره
(مراحل GATHER » بهداشت)
صفحه 8:
G (Greet)
+. —
* احترام به میاجعه کننده با نزاکت و برخورد گرم
* ب : برخورد محترمانه و مناسب با متقاضی
صفحه 9:
(ASK) A از دارطلبدر مورد خودش‌سوا لک نید
.0 دلیل مراجعه
+ کمک به بیان خواسته ها ونیازهای خود
+ کمک به بیان احساسات و باورهای وی
+ کمک جهت تفکر کامل در باره اتتخابهای موجود
ایجاد این باور که مشاور خواهان ارائه خدمت موثر می باشد
03 آگاهی از دانش و تجربیات مراجعه کننده
۴ »: هدف متقاضی برای پیشگیری از بارداری و نیز
صفحه 10:
۳۹ (Tell)T
* پاسخ به نیازها و نگرانی ها با توجه موقعیت مراجعه کننده
* د : دادن اطلاعات کافی در مورد همه روشهای تنظیم خانواده
10
صفحه 11:
4 Help)
* کمک به داوطلب برای اتخاذ بهترین تصمیم
* الف : انتخاب یک روش پیشگیری از بارداری مناسب توسط داوطلب
11
صفحه 12:
EcExplain)
9 توضیح هر آنچه که لازم یا شفاف کننده است
. ش : شرح جزئیات و نحوه استفاده صحیح از روش پیشگیری
انتخابی
12
صفحه 13:
4 (Return)R
* برنامه ریزی جهت ویزیت مجدد
* ت : تماس بعدی با مرکز تنظیم خانواده برنامه ریزی شود
13
صفحه 14:
برنامه ریزی بهداشت
طرح تدابیری که بتوان بنحو شایسته از منابع موجود برای نیل به
هدفهای مطلوب استفاده کرد. برنامه ریزی نامیده می شود. برای
استفاده بهینه از تجهیزات » نیروی انسانی و منابع مالی برنامه ریزی
امری ضروری است.
14
صفحه 15:
به طور کلی یک برنامه ریزی دقیق بهداشتی با اهداف زیر دنبال می شود:
د اصلاح الگوهای تشکیلاتی
+ تسریع در ایجاد خدمات
+ تعیین اولویتها
+ اصلاح کیفیت ها
حذف دوباره کاریها
0 توزیع جغرافیائی بهتر خدمات
استفاده بهتر از نیروی انسانی
4 تشخیص نیازهای جدی جامعه
+ ترغیب برای کاربرد سریع اطلاعات جدید
15
صفحه 16:
16
مهمترین پیش شرط های برنامه ریزی
علاقمندی دولت
وضع قوانین
سازماندهی برای برنامه ریزی
توائاتی اجرالی
صفحه 17:
مراحل مختلف پرنامه ریزی خدمات بهداشت برنامه های بهداشت
+.
جمع آوری اطلاعات سنی و جنسی از جمعیت مورد نظر
تعیین اهداف مقطعی و اهداف نهائی
ارزیابی منابع
تعیین اولويتها
تهیه برنامه تفصیلی
برنامه ریزی خاص و اجرا
صفحه 18:
مراحل مختلف
س برنامه های بهداشت
۱- تجزیه و تحلیل
۲- حساس سازی
۳- تبلیغات
۶- آموزش
۵- انگیزش
18
صفحه 19:
انواع برنامه های آموزش بهداشت
+ برنامه هاى بلند مدت
x برنامه هاى كوتاه مدت
Gos Gaal, +
اين برنامه ها به مردم می آموزند که چه روشهائی را بکار ببرند تا با
فاصله گذاری مناسب بین فرزندان . سلامت خود و خانواده و
اجتماعشان تامین شود .
19
صفحه 20:
رسانه
استفاده از رسانه ها در میزان یادگیری افراد اثر می گذارد و از طرف
دیگر از طول زمان لازم برای آموزش می کاهد.
شناخت رسانه ها و چگونگی کاربرد هر یک از آنها و نیز آشنائی با
روشهای آموزش مهمترين عامل موفقیت در حسن استفاده و بهره
گیری صحیح از انواع رسانه هاست
20
صفحه 21:
نحوه ارتباط با مردم برای ارائه خدمات بهداشت
وقتی می گوئیم با کسی ارتباط بر قرار می شود منظورمان ارتباط فکری است و هنگامی
برقرار می شوند که پیام از فرستنده به گیرنده منتقل شود.
در یادگیری ارتباط اهمیت زیادی دارد زیرا جزء تفکیک نا پذیر فرایند آموزش و یادگیری
i are
فراگرد انتقال پیام از سوی فرستنده به گیرنده » مشروط برآنکه در گیرنده پیام, مشابهت
معنی به معنی مورد نظر فرستنده پیام ایجاد شود. " محسنیان راد"
21
صفحه 22:
(communication skills) bts) csjle
* قدرت تحت تأثیر قرار دادن دیگران به مهارتهای ارتباطی بستگی دارد.
۴ برخی از مهارتهای لازم در فرد مشاور جهت مشاوره موفق:
* برخورد احترام‌آمیز و گرم و توجه کامل به مراجعه کننده
ايجاد gel; gol و فزیت اعساوبه آفین در مراجه کیده
۰
* کمک به مراجعه کننده برای مطرح کردن همه سوالاتش
آگاهی از فرهنگ و آداب و رسوم (صحیح یا غلط) مردم منطقه
* ارزیابی کردن سطح اطلاعات مراجعه کننده و متناسب با نیازهای او صحبت كردن
توجه داشتن به تفاوتهای مراجعین
* داشتن اطلاعات علمی دقیق و لازم در مورد تنظیم خانواده
22
صفحه 23:
عناصر اصلی در فرایند ارتباط
۱- منبع پا فرستنده
(a=
۳- انتخاب کانال مناسب
6- مخحاطب یا گیرنده
23
صفحه 24:
انواع ارتباطات با مردم
۱- رسمی و غیر رسمی
۲- ارادی و غیر ارادی
۳- جمعی و غیر جمعی
24
صفحه 25:
موانع ارتباط
٠ فیزیولوژیک (مشکل شنوایی)
00 روانشناختی (هیجان. سطح هوش و ..)
).. محیطی (سر و صدا؛ نور کم و or
+ فرهنگی (بی سوادی, نگرش, اختلاف زبانی و ..)
علیرغم فراهم بودن خدمات بهداشتی, گاه موانع اجتماعی و فرهنگی مشکلات
زیادی بر سر راه تحقق تغییر در رفتارهای بهداشتی ایجاد می کند
25
صفحه 26:
در ارائه خدمات بهداشتی باید به گونه ای برنامه ریزی کرد که نحوه فعالیتهای ارائه شده و
کارآئی آنها قابل ار
گزینش و رفتار در افراد مورد نظر را اندازه گیری می نماید.
ابی باشد. ارزشیابی برنامه های بهداشتی. میزان تغییر در آگاهی »
26
صفحه 27:
اززشانیادو آمووش بهذاقية
تعریف : تعیین ارزش يا مقدار موفقیت در نیل به هدفهای تعیین
سوالات مورد نظر :
۱- هدف از ارزشیابی چیست ؟
27
صفحه 28:
مهمترین قسمت برنامه که ارزشیابی را امکان پذیر می سازد. هدف از اجرای برنامه است
ارزشیابی باید نشان دهد که آیا معیارهای زیر برآورده شده اند یا خیر؟
۵امناسبت برنامه های ارائه شده
پوشش و پیشرفت فعالیتهای تنظیم خانواده
# کارآنی
28
صفحه 29:
29
بی از برنامه های بهداشت در موارد زیر می تواند انجام گیر
روشهای اجرای پرنامه
مواد و وسایل کمک آموزشی مورد استفاده در برنامه ها
صفحه 30:
30
ارزشیابی می تواند قبل از اجرای برنامه. ضمن
قبل از اينكه برنامه در سطح وسیعی به مور
پیاده شود تا اشکالات احتمالی رفع شود
ای برنامه و پس از اجرای آن باشد
| در آیده بهتر است در گروه کوچکتری
پس از ارزشیابی برنامه های اجرا شده می توان گزارش اقدامات انجام شده را در فرم
خاصی که بدین منظور تهیه شده. جمع آوری و به موقع. نوع و میزان فعالیتها را ارزشیابی
کرد
گزارش برنامه ها معمولا به طور ماهانه تهیه می شود
صفحه 31:
انواع ارزشیاب of
(PROCCESS E) ۱-فریند
(IMPACT E) ji-v
(OUT COME نتیجه یا برایند(۴ ۳
31
صفحه 32:
زشیابی فرآیند
ارز
* ارزشیابی فرآیند بر چگونگی اجرای برنامه متمرکز بوده و در اغلب مواقع از طریق
مشاهده با مصاحبه با کارشناسان و شرکت‌کنندگان صورت می‌پذیرد. در این فرآیند
سئوالات زیر مطرح می‌گردد:
* آیا برنامه» مطابق روش از
ی تعیین شده پیش می‌رود؟
* آیا جمعیت هدف در دسترس هستند؟ اگر نیستند چرا؟
*_آیا وقت کافی به فعالیتهای مختلف اختصاص داده شده است؟ و ...
32
صفحه 33:
ارزشیابی اثر
* ارزشیابی اثر تاثیر فوری برنامه را بر رفتارهای گروه هدف. عوامل مستعدکننده, قادرساز
و تقویت کننده بررسی میکند.
۴ شفافیت و منطقی بودن اهداف رفتاری و آ
أثر فراهم من كند.
شى تدوين شده مبنایی را برای ارز
33
صفحه 34:
34
ارزشیابی نتیجه
هدف از ارزشیابی نتیجه. ارزیابی آن دسته از شاحص‌های سلامت و کیفیت زندگی است
که در ابتدای برنامه جهت تعیین مشکل مورد بررسی قرار گرفتند.
اهداف بهداشتی به طور معمول به شکل میزان مرگ و میرء بیماری یا ناتوانی برای یک
جمعیت مشخص,. ذکر می‌گردند.
شاخص‌های اجتماعی نظیر گرسنگی, بیکاری» کیفیت زندگی درک شده عملکرد
مدارس و ... به شکل کمی عنوان شده غالباً به شکل درصد بیان می‌گردند.
بررسی این شاخص‌ها اولین گام در یک برنامه ریزی و همچنین آخرین
تکمیل اطلاعات و اجرای برنامه خواهد بود.
صفحه 35:
#گزارش نوشتن
صفحه 36:
گزارش
" كزارش يك بيانيه رسمى یک تحقیق با هر بررسی است که برای تهیه آن
اطلاعات معینی مورد نیاز است و توسط فرد یا هیئتی دستور تهیه ن داده می شود و به
وسیله فرد یا افرادی تهیه می گردد
گزارش می تواند:
* نوشتاری. گفتاری, لوح فشرده (سی دی ). به صورت فیلم» همراه با عکس» اسلاید و
36
صفحه 37:
37
برخی از خصوصیات یک گزارش خوب
روشن و صریح بیان شده باشد
كليه فعالیتهای انجام شده را در بر گیرد
فعاليتها به تفكيك ذکر گردند
متقاعد كننده باشد
مخاطب / خواننده را نسبت به بيكيرى نتايج حاصله علاقمند و مصمم كند
تمركز عمل ايجاد كند
تا حد امكان خلاصه باشد