صفحه 1:
صفحه 2:
درس تاریخ تحلیلی صدر اسلام
معرفی کتاب
۰ 55 ۳ | ١ Py
waa Suan ee Clik
جنبوی ۳
به کوشش:
آرمان امپری
صفحه 3:
شيحه در اسلام
ام استاد هجو« ۳
علامه سيد محمد حسین طباطبانی
صفحه 4:
صفحه 5:
*“كتاب شيعه در اسلام
*موّسسه بوستان كتاب
*#چاپ هفتم 1389
*#شمارگان 3000 جلد
5 صفحه
خانه های دانشگاه فردوسی مشهد موجود
صفحه 6:
معرفی اجمالی نویسنده
*حاج سید محمد حسین طباطبائی معروف به
علامه طباطبائی صاحب المیزان یکی از
بزرگترین فلاسقه و اساتید علقا در جهان اسلام
جوور این الم واتی و فيلسوف شرق يكف از
بزرگترین و بهترین مفسرین اسلامی است.
glass له استادی جامع بود, ریز در عین Je
که به دروس حکمت و فلسفه و کلام تبحر
داشت, به اصول فقهی و تفسیری, علم رجال و
حديث نیز مهارت یافت. علامه در زهد و تقوی و
عشق و عرفان, تواضع و ایمان, خلوص 8 ياكى
و صفا و دیگر سجایای اخلاقق كم تظير بو
صفحه 7:
معرفی اجمالی نویسنده
© علامه در سال 1321هجری قمری مصادف با
2 شمسی در شهر تبریز متولد شد, از اوایل
زندگی نزد والد معظم و اعلام مختلف آذربایجان
مقدمات علوم و سطوح فقه و اصول و قسمتی از
تروش oS Sass برد و در سال 1204
پار نجف اشرف گردید و چند سال از کرسی
درس أبت الله نائيتى:. شيخ محمد حسین اصفهانی
(كميانى) و سيد ابو الحسنٍ أصفهاني و ديكر اسان
به درجه اجتهاد در علوم نقلى ارتقاء يافت. علامه
دروس عقلی را بیشتر ز مخضر علامه,باذکویة ای
استفاده تقود و سالها در تحقيقات فلسفي و اهب
و ضمن تدريس علوم عقلى به مراتب استادى
رسيد.
صفحه 8:
معرفی اجمالی نویسنده
*؟علامه در سال 1354 نجف را به قصد تبریز
ترک نمود و سالها در آذربایجان سرگرم تدریس
و تحقیقات علمی بود. شهرت آن جناب از
وقتی است که در جمله اساتید بزرگ حوزه قم
قرار گرفت معظم له از سال 1365 تا پایان
عمر در این مرکز علمی بیش از پیش به تاليف
و تحقیقات مختلف مشغول بود و در ضمن
علاقه مندان به درس حکمت سالها از کرسی
درس او مستفیض و بهره مند بودند. امتال
شهید مطهری, شهید بهشتی و اساتید فعلی از
کرسی درس او به مقام استادی رسیدند.
صفحه 9:
معرفی اجمالی نویسنده
*علامه شخصیتی است که فلاسفه شرق و غرب از
احاطه علمی او به شگفت بودند. او با براهین متطقی
ضمن اقامه دلیل نارسائیهای مکتب ماتریالیسم را به
جهان بشریت ثابت نمود و نوعی انقلاب علمی و
فرهنكى در جهان دانش و حكمت بديد أورد ٠ جون
خود وجودى سراسر زهد و تقوى و ايمان 191
رابا عشق و عرفان به هم اميخت و كتب علمى و
مستند در مسائل مختلف و در خور فهم همگان به
رشته تحریر برد. یکی از بزرگترین یادگارهای جاوید او
ذورت تقتتیر المیزان ات که مجلدات این تفیر ور
جامعیت و محتوی کم نظیر بلکه بی نظیر است و
درباره اهمیت و جامعیت این تفسیر علما و مفسرین
بزرگ سخنها و مقالات متعدد دارند.
صفحه 10:
معرفی اجمالی نویسنده
© همانطور كه ميدانيد مجلدات تفسیر المیزان نوسط
علمای حوزه قم به فارسی در چندین جلد تجدید
چاپ شده و زینت بخش هر بوستان و مخزن
كتاب بوده و هست. علامه مقام استادى خويش را
در مجلدات اصول فلسفه, هدایت و حکمت, نهایت
و حکمت و کتاب اصوا عقاید به اثبات رسانیده و
کتب دیگری مانند: مبدأ و معاد. سنن النبی, وحى يا
شعور مرموز, قرآن در اسلام. شیعه در اسلام.
کتاب مصاحبه او با پرفسور کرین که با قلم زیباتی
به رشته تحریر رفته قاء استفاده عموم است. که
اين مجموعه ها آثار بسیار زنده ای است در
صفحه 11:
معرفی اجمالی نویسنده
“اين عالم ربانى و
استاد جهانى سرانجام
در صفر سال 1402
برابر با آبان 1361
جهان فانى را وداع
نمود و با مرگ او ثلمه
ای به جهان دانش و
يديد آمد.
قبرش در كنار فاطمه
زیارتگاه است.
صفحه 12:
۴ هدف از نگارش این کتاب معرفی نشیع به
اهالى مغرب زمين است.گرچه در طی قرن
گذشته دانشمندان مغرب زمین مطالعات زیادی
درباره جوانب مختلف اسلام و تمدن اسلامی
انجام داده اند, ليكن اكثر اين آثار با نهایت
تعصب و غرض ورزی انجام گرفته و کوشش در
تحریف اسلام در آنها دیده می شود.
*تقریاً تمام منابع ارویائیان در تحقیقاتی که
درباره اسلام انجام می گیرد از منابع اهل تسنن
|
صفحه 13:
۴#در آثار موجود به زیان های اروپائی. تشیع به
صورت یک فرقه فرعی معرفی شده و تمام دید
و علت وجودی لن به یک نزاع صرفا سیاسی و
اجتماعی تقلیل یافته و کمتر به علل دینی که
acl پیدایش شیعه گردید توجه شده است.
Wir® در تحقیقات درباره شیعه به طور کلی
سهم اساسی از آن اسماعیلیه است و شیعه
دوازده امامی حتی به اندازه مکتب اسماعیلی
مورد نظر قرار نگرفته است.
شاید سوابق تاریخی علت اصلی این محدودیت
باشد.
صفحه 14:
طرح نگارش کتاب
©بعد از جنگ جهانی به تدریج در آمریکا و
سيس در ارويا به اين نكته برخوردند كه
بهترین معرف یک دین فردی است که از
درون آن به آن می نگرد, و صرف توصیف
اصلا به دين اعتقاد ندارد ويا دين خاصی
را كلة مورد رفظالعة. اوانست, إن le
مطرود و بى اساس مى شمارد, به هيج
صفحه 15:
طرح نگارش کتاب
la جك جهانم در آمریکا به تدريج مراکزی
و تلاش شد حتى المقدور از دانشمندان و sol
خود اديان جهت درك انها استفاده شود.
یکی از صاحب قدمان و پیش کسوتان در اين
زمينه يروفسور_كنث 50 Kenneth) oS
۷0 دانشمند آمزیکاتی و استاد دانشكاه
کولگیت(0۱9316))است. وی در تابستان
4 به rol uly! 9 به همراه دکتر سید
yuu نصر از شاگردان علامه طباطبائی به
دیدار استاد رفت.
صفحه 16:
طرح نگارش کتاب
#پس از یکی از اين دیدارها طرح نگارش یک
سلسله کتاب درباره شيعه براى مردم
مغرب زمین توسط علامه طباطبائی و با
همکاری دکتر نصر مطرح گردید و چندی بعد
برنامه کار پی ریزی شد و استاد بزرگوار در
عرض سه سال دو اثر پر ارزش «شیعه در
اسلام» و «قرآن از نظر شيعه » را به رشته
تحرير در آوردنر وبا اين عمل خدمت بزركى
بر خدمات بزركى كه به علم و دانش
اسلامى كرده اند افزودند.
صفحه 17:
ویژگی های کتاب
۴یکی از ویژگی های این aS cowl oul CUS
علامه با لسانی ساده تقریبا تمام جوانب
شيعه را از تاريخ گرفته تا حکمت و عرفان
توضیح داده و در صفحاتی معدود, بسیاری
از مهمترین حقایق معارف اسلامی و
شیعی را بیان کرده است.
صفحه 18:
ویژگی های کتاب
WEP دیگر از ویژگی های این کتاب این است که
مرحوم علامه بدون کوچکترین اهانت به اهل سنت
و جماعت و در عین حال دفاع از اصالت شيعه و
بیان علت پیدایش آن, هدف خود را دنبال کرده و
کوشیده است تا نشان دهد که تشیع جنبه ای کاملا
اصیل از اسلام است بدون اينکه کوچکترین
مقصودی در ایجاد تفرقه يا شکاف بین تشیع و
تنسنن در نظن باشد برعكس با دقاع از اضالت
شيعه كفتكوى بين دو بخش اصلى اسلام را آسانتر
ساخته است, از آنجا که تقرب واقعی, فقط با
حفظ ااضالت:ظرفین افکان پذتر ی باشد.
صفحه 19:
ویژگی های کتاب
*؟کتاب شیعه در اسلام توسط دکتر سید
حسین نصر به زبان انگلیسی ترجمه شده و
در كشورهاى ارويائى و آمريكا جندين بار
جاب گردیده است و در آمريكا در سطح
دانشگاهی تدريس مى شود.
© همجنين اين كتاب جهت درس عقائد 2 پایه
دوم حوزههاى علميّه سراسر كشور در نظر
كرفته شده است و بنابر مصوبه معاونت
آموزش حوزه علميّه در شصت ساعت
درسى تدريس میگردد.
صفحه 20:
ساختارو نقسیم بندی کلی کناب
این کتاب دارای یک مقدمه و سه بخش و یک
لا بخش اول: در این بخش cums پیدایش و
نشو و نمای شیعه, از آغاز پیدایش تا قرن
چهاردهم هجری مورد بررسی قرار گرفته
پایان اين بخش خلاصه ای از تاریخچه ی شیعه
دوازده امامی آورده شده است.
صفحه 21:
ساختارو تقسیم بندی کلی کتاپ
لا بخش دوم: تفکر مذهبی شیعه, که شامل aw
طریق است: طریق اول: ظواهر دینی, اقسام
ظواهر دینی, طریق دوم: بحث عقلی و طریق
سوم: کشف.
لابخش سوم: اعتقادات اسلامى از نظر شيعه
دوازده امامى شامل: 1- خداشناسى 2-
پیغمبر شناسى 3- معادشناسى 4- امام
شناسى.
صفحه 22:
ساختارو نقسیم بندی کلی کناب
لاخاتمه :جمله "خدا را بشناسید.", به
عنوان چکیده یپام معنوی شیعه بیان شده
است و این همان جمله ای است که
ببامير أكرم (ص) براى نخستين بار دعوت
جهانى خود را با آن آغاز نمودند.
صفحه 23:
خلاصه کتاب - مقدمه
علامه طباطبائی در این قسمت ابتدا تعریف جامعی
از دین ارائه می نماید. به اعتقاد وی اعمالی که
انسان در مسیر زندگی انجام می دهد تحت نظامی
است که از أن تخطی نمی کند و به دنبال رسیدن
به زندگی سعادتمندانه است و از اینجاست که
انسات پیوسته اعمال خود.زا به فقرزات و:قواننتق
که به دلخواه خود وضع کرده و يا به گفته دیگران
پذیرفته تطبیق می نماید. قوانین و مقررات نامبرده
که در زندگی انسان حکومت می کند به یک اعتقاد
اساسی استوار استت و آن تضورق است که انسان
از جهان هستی دارد.
صفحه 24:
خلاصه کتاب - مقدمه
حال عده ای جهان را همین جهان مادی و انسان
را موجودی صد در صد مادی می دانند؛ عده ای
دیگر مانند عامه بت پرستان جهان را آفریده می
دانند و برای خشنودی خدا تلاش می کنند و عده
اى ديكر علاوه بر أيمان تنها به خدا براي أنسان
زندگی جاوید قائل بوده و در مسيرى حر
كننة كه. سعادت ابن سسراً و لن سرا تامينة
شود.مجموع اين اعتقاد و اساس و مقررات
متناسب پا آن که در مسیر زندگی مورد
قرار می گیرد «دین» نامیده می شود.
وی سپس تعریف مختصری از اسلام و شیعه ارائه
می نماید.
صفحه 25:
خلاصه کتاب - بخش اول
* بخش اول : كيفيت بيدايش و نشو نماى شيعه
الف-كيفيت بيدايش
1-اغاز ييدايش شيعه و كيفيت ان
##ميب:جدا نسدن أفليك Sill png cia eg tl sl aqui
3-دو مسئله جانشینی و مرجعیت علمی
4- روش سیاسی خلافت انتخابی و مغایرت آن با نظر شيعه
5-انتهای خلافت با امیرالمومنین(ع) و روش آن حضرت
6-بهوهببرداری که قنوعه از قلافت 5 سنالهی:علی(عاردآزلیت:
7-انتقال خلافت به معاویه و تبدیل آن به سلطنت موروثی
8-سخت ترین روزگار برای شیعه
واستقرار سلطنت بنی امیه
صفحه 26:
خلاصه کتاب - بخش اول
0-شیعه در قرن دوم هجری
1-شیعه در قرن سوم هجری
2-شیعه در قرن چهارم هجری
3-شیعه در قرن پنجم تا نهم هجری
4-شیعه در قرن دهم و یازدهم هجری
5-شیعه در قرن دوازده تا چهارده هجری
ب- انشعابات شیعه:
[-اصل انشعاب وانقراض:بوفی: از شعب
aig
3-اسماعیلیه و انشعاباتشان
4نزاریه و مستعلیه و دروزیه ومقنعه
5-شیعه دوازده امامی و فرقشان با زیدیه و اسماعیلیه
6-اشاره به تاریخچه شیعه دوازده امامی
صفحه 27:
خلاصه کناب - بخش اول
1-آغاز پیدایش شیعه و کیفیت آن:
علامه طباطبائی آغاز پیدایش شيعه را همان
زمان حیات پیغمبر(ص) دانسته و در این بخش
نشانه هایی از اثبات ' جانشیت هیر المومتین
چون واقعه i p> prt نقل کرده است.
2-سبب جدا شدن اقلیت شیعه از اکثریت سنی
و بروز اختلاف:
در این بخش ماجرای انتخاب جانشین برای
پیغمبر(اص اشاره شده و سپس نحوه ایجاد
مذهب شیعه و دلیل سکوت حضرت علی(ع)
مطرح شده است.
صفحه 28:
خلاصه کتاب - بخش اول
3-دو مسئله جانشینی و مرجعیت علمی:
ابتدا این دو موضوع تعریف شده و سپس دلیل نیاز
به اينکه این دو امر به یک فرد معصوم سپرده
شود بیان شده و نحوه برخورد علی(ع) و
پیروانش با حکومت در زمان خلفای اول تا سوم
بیان شده است. ِ
4- روش سیاسی خلافت انتخابی و مغایرت لن با
شیعه:
در اين بخش نحوه ی انتخاب خلفا از خلیفه اول تا
حضرت علی(ع) آورده شده است. بحت
سیاست خلفا و تفاوت آن با اعتقادات شیعه به
تفصیل امده است.
صفحه 29:
خلاصه کتاب - بخش اول
.شيعه معتقد بود که شریعت آسمانی اسلام که مواد
آن در کتاب خدا و سنت پیغمبر اکرم روشن شده
است تا روز قیامت به اعتبار خود باقی و هرگز قابل
"روی هم رفته سیاست سه خلیفه که بیست و پنج سال
خلافت کردند در اداره امور این بود که قوانین اسلامی
بر طبق اجتهاد و مصلحت وقت که مقام خلافت
تشخیص دهد, در جامعه اجرا شود و در معارف
اسلامی این بود که تنها قرآن بی اينکه تفسیر شود و
یا مورد کنجکاوی قرار گیرد خوانده شود و بیانات
پیغمبر اکرم(ص) بی اینکه روی کاغذ ly روایت
شود.
صفحه 30:
خلاصه کتاب - بخش اول
5-انتهای خلافت با امیرالمومنین(ع) و روش آن حضرت: ۰
در این قسمت دوران خلافت و جنگ های حضرت
على(ع) تشريح شده است,از نکات قابل توجه
سخنرانی نخستین روز خلافت ان حضرت است.علامه
طباطبائی حکومت حضرت علی(ع) را حکومتی
انقلابی دانسته است.
"خلافت علی (ع)در اواخر سال سی و پنج هجری قمری
شروع شد و...و غالب تغییرات را که در زمان خلاقت
پیشینیان پیدا شده بود به حالت اولی برگرداند عمال
نالایق را که زمام امور را دردست داشتند از
برکنار کرد و درحقیقت یک نهضت انقلابی بود و... ."
صفحه 31:
خلاصه کناب - بخش اول
6بهره برداری که شیعه از خلافت 5 ساله ی علی(ع)
داشت:
علامه معتقد است اگرچه علی(ع) نتوانست اوضاع را
كاملا بد جالت اولبهتبز گزداند اما سه صوفقویت::جاضل
کرد که به طور خلاصه عبارتند از
1-به واسطه سیرت عادله خود قیافه جذاب سیرت پیغمبر
اکرم(ص) را به مردم خاصه نسل جدید نشان داد.
2با آن همه گرفتاری های طاقت فرسا, ذخاثر گرانبهائی
از معارف الهیه و علوم حقه اسلامی را ميان مردم به
یادگار گذاشت.
3-گروه انبوهی از رجال دینی و دانشمندان اسلامی را
تربیت کرد.
صفحه 32:
خلاصه کتاب - بخش اول
7-انتقال خلافت به معاویه و تبدیل آن به سلطنت موروئی:
مکر و نیرنگ های معاویه جهت به دست آوردن حکومت هر .
چند با نام خلافت و سپس حفظ آن و تبدیل نمودن آن به یک
سلطتنت موروثی را می توانید در این قسمت بخوانید.
8-سخت ترین روزگار برای شیعه:
" سخت ترین روزگار برای شیعه در تاریخ تشیع همان زمان
حكومت بيست ساله معاویه بود که شیعه هیچ گونه
مصونیتی نداشت... ."
نویسنده به کشتارهای نابحق این دوره اشاره کرده و دیدگاه
هاى اهل تسنن و تشیع را در مورد آن بیان نموده است.
صفحه 33:
خلاصه کتاب - بخش اول
9استقرار سلطنت بنی امیه:
در این قسمت بیدادگری sh خلفای بنی aol
توصیف شده و نمونه هایی از ان ذکر شده است.
ails” وقت قرآن کریم را آماج تیر قرار داد و در
شعری که خطاب به قرآن انشا کرد گفت: روز
قیامت که پیش خدای خود حضور می یابی بگوی
خلیفه مرا پاره کرد."
همچنین گسترش جغرافیائی تشیع به اين دوره
نسبت داده شده است.
صفحه 34:
خلاصه کناب - بخش اول
0-شیعه در قرن دوم هجری:
در این بخش چگونگی انحطاط بنی امیه و روی کار آمدن
بنی عباس و همچنین برخورد خوب بنی امیه در سال
های نخست با شیعیان و تغییر اين رفتار به ظلم و ستم
در سال هاى آتی تشریح شده است.
1-شيعه در قرن سوم هجرى:
”با شروع قرن سوم, شيعه نفس تازه اى كشيد...
كه اين امر به دو دليل بود نخست أنكه تعليم علوم عقلى
و استدلالى رايج شده بود و علما از اين ازادى استفاده
کرده و مذهب اهل بیت را تبلیغ می کردند.و دوم آنکه
مامون عباسی به اقتضای سیاست خود با امام رضا(ع)
"ولی باز دیری نگذشت که دم برنده شمشیر بسوی شیعه
ب 0
صفحه 35:
خلاصه کتاب - بخش اول
2-شیعه در قرن چهارم هجری: 1
"در قرن چهارم هجری عواملی به وجود Sly oS rol
وسعت یافتن تشیع و نیرو مند شدن شیعه کمک
ریت هی كرد از ان جوله سيستى اركان قلاقه بلق
عباس و ظهور يادشاهان آل بويه بود..
3-شیعه در قرن پنجم تا نهم هجری:
"از قرن پنجم تا اواخر قرن نهم شیعه به همان افزایش
که در قرن چهارم داشت ادامه می داد و پادشاهانی
نیز که مذهب شیعه داشتند به وجود آمده از تشیع
ترویج می نمودند....روی هم رفته در GW Gal قرن
تقنیعه.از جهت جفعیت در افزایتش و از جهت فدرت و
آزادی مذهبی تابع موافقت و مخالفت سلاطین وقت
بوده اند و هرگز در این مدت مذهب تشیع در یکی از
کشورهای اسلامی, مذهب رسمی اعلام نشده بود.
صفحه 36:
خلاصه کتاب - بخش اول
4-شیعه در قرن دهم و یازدهم هجری:
در این دوره حکومت صفویه تاسیس گردید و
شیعه در ایران تثبیت شد.
5-شیعه در قرن دوازده تا چهارده هجری:
"در سه قرن اخیر پیشرفت مذهبی شیعه به
همان شکل طبیعی سابقش بوده است و فعلا
که اواخر قرن چهاردهم هجری است تشیع در
ايران مذهب رسمی عمومی شناخته می شود
و همچنین در یمن ودر عراق اکثریت جمعیت
را شیعه تشکیل می دهدو ور مب ,ومالك
اسلامی کم و بیش شیعه وجود دارد..
صفحه 37:
خلاصه کتاب - بخش اول
ب- انشعابات شیعه:
در اين قسمت ابتدا به تعریف د oe ایجاد انشعابات در
دین اشاره شده است وسپس انشعابات مختلف شیعه
همچون زیدیه, اسماعیلیه, نزاریه. مستعلیه. مقنعه و شیعه
دوازده امامی تشریح شده آند.در پایان نیز تاریخچه ی
مختصری از شیعه دوازده امامی ارائه شده است.
"هر مذهبی یک رشته مسائلی دارد که اصول اولیه آن
مذهب رأ تشكيل مى دهند و مسائلى ديكر كه در درجه
دوم واقعند و اختلاف اهل مذهب در جكونكى
Sel Seal eae elias bull po اصلی و
می شود.
staat در همه مذاهب و خاصه در چهار دین آسمانی وجود
دارد...
صفحه 38:
خلاصه کتاب - بخش دوم
۴بخش دوم : تفکر مذهبی شیعه
1- معنی تفکر مذهبی
2- ماخذ اساسی تفکر مذهبی در اسلام
3- راه و روش هائی که اسلام برای تفکر
مذهبی نشان می دهد
4- تفاوت در ميان اين سه طريق
5- طريق اول ظواهر دينى
6- طريق دوم بحث عقلى
7- طريق سوم كشف
صفحه 39:
خلاصه کناب - بخش دوم
1- معنی تفکر مذهبی :
"تفکر مذهبی بحث وکنجکاوی را می گوئیم
که ماده ای از مواد مذهبی را که در تعالیم
أن مذهب است نتيجه بدهد.
2- ماخذ اساسى تفكر مذهبى در اسلام :
علامه ماخذ اساسی تفكر مذهبى در اسلام
را قرآن كريم معرفى نموده است.
صفحه 40:
خلاصه کناب - بخش دوم
3- راه و روش هائى كه اسلام برای تفکر
مذهبی نشان می دهد سه طریق است:
#ظواهر دینی
*عقل
و اخلاص در بندگی که موجب انكشاف
حقايق و مشاهده باطنی آنهاست.
صفحه 41:
خلاصه کتاب - بخش دوم
4- تفاوت در ميان اين aw طریق:
علامه تفاوت ميان اين سه طريق را در موارد زير
بر ميشمارد:
اولاذظواهر دینی بیاناتی به زبان ساده اند و
هرکس به اندازه فهم خود از آن ها بهره مند
می شود بر خلاف دو طریق دیگر که اختصاص
ِ .به گروه خاصی دارد
انیاً: بر خلاف دو طریق دیگر که به کشف حفایق
می پردازند طریق ظواهر دینی راهی است که
با پیمودن آن می توان اصول و معارف اسلامی
و موارد اعتقادی و عملی دعوت را بدست آورد.
صفحه 42:
خلاصه کتاب - بخش دوم
؟طریق اول ظواهر wu
1-اقسام ظواهر دینی
2- حدیت صحابه
3- بحت مجدد در کتاب و سنت
4- ظاهر و باطن قران
5- تاویل در قران
6- تتمه بحث در حدیث
7- روش شيعه در عمل به حدیث
8- تعليم و تعلم عمومى در اسلام
9- شيعه و علوم نقليه
صفحه 43:
خلاصه کتاب - بخش دوم
1- اقسام ظواهر دینی:
" ظواهر دینی که در تفکر اسلامی مدرک و ماخذ
می باشند دو گونه اند کتاب و سنت و مراه از
کتاب ظواهر ایات کریمه قرانی می باشد و
(ص) و اهل بیت (ع) رسیده باشد."
علامه در این قسمت در خصوص چگونگی
پذیرش هر یک از این سه توضیح می دهد.
2- حدیث صحابه:
"اطوتی که از صعايه تقل في شوة اكر متضمن
قول يا فعل بيغمبر اكرم(ص) باشد و مخالف با
حدیث اهل بیت نباشد قابل قبول است. “
صفحه 44:
خلاصه کتاب - بخش دوم
3- بحث مجدد در کتاب و سنت:
رسيده و سيس بحث تكامل ايات قرلن به
وسيله سنت مطرح شده است.
4- ظاهر و باطن قرآن:
قران کریم در پس ظاهر خود باطنی پس عمیق
دارد که هر کس می تواند به حد استعداد و
دانش خود از لن بهره بردارد.این مطلب در
صفحه 45:
خلاصه کتاب - بخش دوم
5- تاویل در قرآن :
"در صدر اسلام در میان اکثریت تسنن معروف
بود که قران کریم را در جائی که دلیل باشد
می توان از ظاهرش صرف کرده به معنی
خلاف ظاهر حمل کرد و معمولا معنی خلاف
ele نامیده مى شد و آنچه در قران
کریم به نامر (تاویل) ذکر شده به همین معنی
تفسیر می گردید."
بحث تاويل قرآن در این بخش مورد بحث قرار
كرفته است.
صفحه 46:
خلاصه کتاب - بخش دوم
6- تتمه بحث در حدیث:
"اعتبار اصل حدیث که قرآن کریم آن را امضا کرده است
در میان شیعه و سایر مسلمین جای گفتگو نیست ولی در
اثر تفربطی که از ناحیه فرمانروایان صدر اسلام در
نگهداری حدیث و افراطی که از ناحیه صحابه و تابعین در
ترویج حديث به عمل امد حديث به سرنوشت اسف آوری
دچار شد...[همچنین] گروهی از بیگانگان که به لباس
اسلام در آمده بودند و جمعی از دشمنان خانگی اسلام به
وضع و تغییر حدیث پرداختند و حدیث را از اعتبار و وئوق
انداختند.به همین سبب دانشمندان اسلامی به فکر چاره
افتاده دو علم رجال و درایه را وضع کردند تا حدیث
درست را از نادرست تمیز دهند ولی شیعه گذشته از
اینکه در تنقیح سند حدیث می کوشد مطابقت متن حدیث
را با قرآن در اعتبار آن wh we ei
صفحه 47:
خلاصه کتاب - بخش دوم
8- تعلیم و تعلم عمومی در اسلام:
تحصیل یکی از وظائف دینی است و هرکس باید در سطح
نیاز خود از علم دین بداند اما لازمست عده ای به
و تعمق بیشتر در دین بپردازند تا در امور خاص
حکم دهند ودیگران در مورد اين امور به آنها مراجعه
9- شيعه و علوم نقليه:
*علوم اسلامی که مرهون تدوين علما اسلام مى باشد به
دو بخش منقسم می شود علوم نقلیه
علومی است که مسائل آن بهنقل متکی است مانند
لغت و حديث و تاريخ و علوم عقليه غير انست مانند
فلسفه و رياضيات.ترديد نیست که عامل اصلی پیدایش
علوم نقلیه در اسلام همانا قرآن کریم می باشد..
شيعه نیز بعضی از این علوم را تاسیس و تتقیح نموده
صفحه 48:
خلاصه کناب - بخش دوم
#طریق دوم بحث عقلی
1-تفکر عقلی 9 فلسفی و کلامی
کلامی در اسلام
3-کوشش پایدار شیعه در فلسفه و lw
علوم عقليه
4-جرا فلسفه در شيعه باقى ماند؟
5-جند تن از نوايغ علمى شيعه
صفحه 49:
خلاصه کتاب - بخش دوم
1-تفکر عقلی فلسفی و کلامی
”...تفكر عقلى نيز يس از أن كه حقانيت و نبوت
بيغمبر اكرم(ص) را تصديق نموده است ظواهر
قران را که وحی اسمانی است و بیانات پیغمبر
اكرم(ص) و اهل بيت (ع) كرامش را در صف
حجت هاى عقلى قرار داده و حجت هاى عقلى
كه انسان با فطرت خدادادى نظريات خود را با
انها اثبات مى كند دو قسم است.برهان و
جدل”
علامه سيس به تشريح برهان و جدل مى يردازد.
صفحه 50:
خلاصه کتاب - بخش دوم
Oly, 2 قذمى تشنيقة. ادر تفكرفلسفم و کلامی در
م
در این قسمت علامه به. تشریح آنکه جرا وى جكونه
شیعه در تفکرفلسفی و کلامی پپش قدم شده است
می پردازد و عامل اصلی آن رابیانات عمیق
ييشوايان شيعه به خصوص امام اول و امام هشتم
می داند.
3-کوشش پایدار شیعه در فلسفه و سایر علوم عقلیه:
در این بخش نیزعلامه کم توجهی اعراب به علوم
عقلیه و فلسفه و بالعکس توجه اهل تشیع به ان را
در قرون بعدی عامل پایداری و پیشرفت شیعه در
اين علوم به حساب می آورد.
صفحه 51:
خلاصه کناب - بخش دوم
در پایان این قسمت از کتاب نیز استاد
زندكى نامه مختصرى از جند تن أز نوايغ
اسلامی از جمله کلینی, خواجه نصیرالدین
طوسى a8 ved GUISE) ond
صفحه 52:
خلاصه کتاب - بخش دوم
#طریق سوم: کشف
1-انسان و درک عرفانی
2-ظهور عرفان در اسلام
3-راهنمائی کتاب و سنت به عرفان نفس و
برنامه آن
صفحه 53:
خلاصه کتاب - بخش دوم
1-انسان و درک عرفانی:
x8 این بخش ابتدا استاد علامه تفکر عرفانی را
ضيح: من دهد و سپس علل توچه انسان خدا
alle ay cals بالا و وی کی ها زتدقى لين انسان
را بيان مى كند.وى عرفان را مختص اسلام نمی
داقر و معتقد است اين شيوه در تمامى اديان وجود
دارد.
2-ظهور عرفان در اسلام :
علامه معتقد است كه ازهيان إصحابه ye) geal
على(ع) تنها فردى است كه به عرفان روى أورده
است و يس از ايشان شاگردان آن حضرت چون
سلمان فارسى را بيشروان عرفان در اسلام مى
شمارد.وى اوج عرفان را در قرون هفتم و هشتم
هجرى مى يابد.
صفحه 54:
خلاصه کتاب - بخش دوم
3-راهنمائی کتاب و سنت به عرفان نفس و
برنامه ان:
در اين بخش, ابتدا نويسنده توجه كتاب و سنت را
به عرفان بيان مى كند و از ايات قرآن به عنوان
نشانه ای یاد می کند که صرفا یک معنای
ظاهری نیستند و با تعمق در آنان می توان به
نشانه های فواوانی از وجود خداوند پی
برد.سپس این ویژگی را به تمامی ذرات هستی
وى سنج ارم بات قر و aah g waplsl
ى انان sly سیر وسلوک در اين راه را بیان می
صفحه 55:
خلاصه کتاب - بخش سوم
*اعتقادات اسلامی از نظر شیعه دوازده
gale
* معاد شناسی
plol > شناسى
صفحه 56:
خلاصه کتاب - بخش سوم
*خدا شناسی
1-نظری به جهان هستی و واقعیت ضرورت
وجود خدا
sla? ار ره اراط آنسان و چهآن
3-ذات و صفت
4-معنی صفات خداوندی
5-توضیح بیشتر در معنی صفات
6-صفات فعل
7-قضا و قدر
8-انسان و اختیار
صفحه 57:
خلاصه کناب - بخش سوم
در اين بخش ابتدا نویسنده به اثبات وجود خدا با
دو برهان مختلف می پردازد.در برهان اول وی
معتقد است:" هر یک از cul پدیده های
واقعیت دار که در جهان مى بينيم دير يا زود
عه رااز دست مى دهد و نابود مى
...جهان مشهود و اجزا آآن خودشان عين
وافعيث نيستند بلكه به واقعيتى ثابت تكيه داده
oll واقعيت, واقعيت دار مى شوند...ما اين
واقعیت ثابت بطلان ناپذیر را خدا می نامیم."
وی سیس در بخش دوم با استفاده از برهان
نظم وجود خداوند را اثبات می کند.
صفحه 58:
خلاصه کتاب - بخش سوم
در بخش سوم علامه ایتدا تعریفی از ذات و
صفت ارائه می دهد و در پایان می گوید:"
old sly خداوندی عز و جل. صفت نمی
توان اثبات نمود زیرا صفت بی تحدید
صورت نمی پذیرد و ذات مقدسش از هر
تحدیدی منزه است.
در بخش معنی صفات خداوندی کتاب بیان
wo کند که تمامی صفات کمالی که در
موجودات وجود دارد قطعا در خداوند هست
اما در مورد خدا این صفات با ذات او
صفحه 59:
خلاصه کتاب - بخش سوم
علامه سپس در توضیح بیشتر در معنی صفات می
گوید که قرلن " هر صفت کمالی را یرای خدای
متعال اثبات می کند و هر صفت نقص را نیز نفی
کرده منفی لن را برای وی اثبات می نماید."و
سپس می گوید که صفات کمال خدا محدودیت
ندارد.
در بخش بعدی علامه صفات خدا را به دو دسته
صفات ذات و صفات قعل تقسیم می کند و در
مورد هر کدام توضیح می دهد.
در قسمت آخر نیز در مورد اختیارانسان توضیح داده
شده و دیدگاه های مختلف در مورد ul بیان شده
است.
ar ششماع) ميفرهاند:ثم حجر ابيت و نه تفویض
امری است میان این دو امر."
صفحه 60:
*پیغمبر شناسی:
1- بسوی هدف-هدایت عمومی
3- خرد وقانون
4- شعور مرموزی که وحی نامیده می شود.
5- پیغمبران و عصمت نبوت
6- پیغمبران و دین اسمانی
7- پیغمبران و حجت وحی و نبوت
8 شماره پیغمبران خدا
9- پیغمبران اولوالعزم صاحبان شریعت
0- نبوت محمد(ص) ِ
1- پیغمبر اکرم (ص) و قران
صفحه 61:
خلاصه کناب - بخش سوم
در این بخش ابتدا هدایت عمومی که مربوط به
رشد و تکامل تمامی موجودات است توضیح داده
شده؛ سپس به هدایت خصوصی که ویژه نوع
انسان است پرداخته شده است.در همین راستا
خرد و زندگی اجتماعی که از ویژگی های انسان
می باشند نیز توضیح داده شده است.
علامه سپس به بحث پیرامون خرد و قانون پرداخته؛
قانونی که بتواند انسان را به سعادت وخوشبختی
پزساند وتاعلاه گروه"قانوتی زااگه سعادت ساه
بشری را تامین کند خرد درک نمی کند."وی سپس
سخن از وحی به عنوان یک شعور مرموز a ميان
آورده و درک آن را ویژه برخی انسان ها می داند.
صفحه 62:
خلاصه کتاب - بخش سوم
او بيغميزات: را داراى این ویژگی می داند و
صفت عصمت را از ديكر ويزكى هاى آن
ها دانسته ,دليل آن را بيان مى كند.وى آن
جه بيغامبران از طريق وحى دريافت مى
كنند دين معرفى كرده و دين را به دو
بخش اعتقادى و عملى تقسيم مى كند و
بخش عقلئى را مشتمل بر دو بخش
اخلاقى بق اعملى. فى بدانتد كه اين دو
ارتباط با خدا و ارتباط با جامعه را شامل
صفحه 63:
خلاصه کناب - بخش سوم
بحت بعدی پیرامون پیفمبران و حجت وحی
و نبوت صورت گرفته است. در ابتدا
نظریه دانشمندان امروزی مینی بر ای
پیامبران قوانینی را با منطق و عقل خود
آیجاد کرده اند و تنها به دلیل اينكه مردم
oI ها را بپذیرند خود را فرستاده خدا
معرفی نموده اند مطرح کرده و سپس با
دلیل و منطق این نظریه را رد می کند.
در کتاب سپس در مورد تعداد پیامبران و
همچنین پیامبران اولوالعزم سحن به ميان
آورده شده است.سپس زندگی نامه ی
صفحه 64:
خلاصه کتاب - بخش سوم
9 بالاخره در قسمت پایانی بحث
بيغمبرشناسى قرآن كريم به عنوان اصلى
ترين معجزه خاتم الانبياء مطرح شده
ig crawl نشانه هایی از آن همچون بحث
تحدی بیان شده است.همچنین ols به
عنوان برنامه ای جامع و شامل برای
زندگی انسان معرفی می شود که اساس
همه سخنان آن را "کلمه حق که ایمان به
خدای یگانه باشد " عنوان کرده است.
صفحه 65:
خلاصه کتاب - بخش سوم
dleo® شنانسی
1- انسان از روح و بدن مركب است.
2- بحت در حقیقت روح از نظر دیگر.
3- مرگ از نظر اسلام.
4- برزخ.
5- روز قیامت - رستاخیز.
6- بیانی دیگر. 71
7- استمرار و توالی آفرینش.
صفحه 66:
خلاصه کتاب - بخش سوم
اين قسمت با توضیح روح و بدن آغاز شده
است.سپس توضیحات بیشتری در مورد
حقیقت Toy می دهد و در ادامه دیدگاه
اسلام در مورد مرگ که ol را انتقال ازیک
مرحله به مرحله بعد می داند آمده است.
پیغمبر اکرم(ص) می فرماید: گمان مبرید
که با مردن نابود می شوید بلکه از خانه
ای به خانه دیگر منتقل می شوید."
مرحله بعد برای انسان برزخ است.
صفحه 67:
خلاصه کتاب - بخش سوم
"حال انسان در زندگی برزخی بسیار شبیه است
بة حال کنتی که بزای رشیدگی اعمالی که از
وى سرزده به یک سازمان قضائی احضار شود و
مورد بازجوئى و بازيرسى قرار كرفته بتنظيم و
تکمیل پرونده اش بپردازند آنگاه در انتظار
محاکمه در بازداشت به سر برد."
ot انسان در برزخبه صورتی که در دنیا زندگی
د, به سر می برد اگر از نیکان است از
سعادت. و نعمت و جوار باكان و مقريان دركاة
خدا برخوردار مى شود و اگر از بدان است در
نقمت و عذاب و مصاحبت شیاطین و پیشوایان
ضلال منت گذرآند "
صفحه 68:
خلاصه کتاب - بخش سوم
پس از برزخ نوبت روز قیامت است.ابتدا
علامه عنوان مى كتد كه "در ميان كتب
آسمانی, قرآن کریم تنها کتابی است که
از روز رستاخیز به تفصیل سخن
رانده..."وی معاد را به عنوان یکی از سه
اصل دين بر می شمارد و اهمیت پذیرش
معاد و لزوم وجود جهان باقى به خصوص
از منظر عدل الهى را بيان مى كند. وى
همجنين در مورد اينده انسان ها در جهان
باقى توضيح مى دهد.
صفحه 69:
خلاصه کتاب - بخش سوم
*امام شناسی
1- معنی امام
2- امامت و جانشینی پیفمبر اکرم (ص) در
مت اسلامی
3- در تائید سخنان گذشته
4- امامت در بیان معارف الهیه
5- فرق ميان نبى و امام
6- امامت در باطن اعمال
7- ائمه و ييشوايان اسلام
8- اجمالى از تاريخ زندكى دوازده امام(ع)
9- بحث در ظهور مهدى(عج) از نظر عمومى
0- بحث در ظهور مهدى(عج) از نظر خصوصى
صفحه 70:
خلاصه کتاب - بخش سوم
” اهام و چیشوا به کسی گفته فی شود hia aS
جماعتی افتاده رهبری ایشان را در یک مسیر
اجتماعی یا مرام سیاسی یا مسلک علمی يا
دینی به عهده كيرد و البته به واسطه ارتباطی
كه با زمينه خود دارد در وسعت و ضيق تابع
زمینه خود خواهد بود."
”...امامت و پیشوائی دینی در اسلام از سه جهت
ممكن است مورد توجه قرار كيرد. از جهت
حكومت اسلامى و از جهت بيان معارف و
احکام اسلامی و از جهت بیان معارف و احکام
اسلام و از جهت رهبری و ارشاد حیات معنوی."
صفحه 71:
خلاصه کتاب - بخش سوم
در ادامه در خصوص امامت در دين اسلام بحث به ميان
آمده است.پیامبر(ص) درزمان خود برای "...هر شهر
یا دهکده ای که به دست مسلمین می افتاد,در اقرب
وقت والی و عاملی در آنجا نصب و زمام اداره امور
ن را به دست وی میسپرد..."وی همچنین هر
موقع شهر خود را ترک می کرد جانشینی برای خویش
معین می نمود.از طرفی با توجه به اهمیتی که
عامیر(ض) در حصوض تفای زمیته های تدینی برای
قائل بود نمی توان انتظار داشت که پس از
خود جامعه را بدون تعیین جانشین رها کند و يا حداقل
اگر تعیین جانشین به خود مسلمین واگذار شده باشد
بیانات شافی در این خصوص نکرده باشد.شیعه به
واسطه نشانه ها و أيات قطعى و آخبار متوائر معتقد
صفحه 72:
خلاصه کناب - بخش سوم
علامه در ادامه مطالبی را در تائید سخنان گذشته می
ورد.
در بحث بعدی در خصوص امامت در بیان معارف ۱
آمده اس کی که شتصدی حفط و oh She
آسمانى است و از جانب خدا ب به اين سمت اخة
یافته,«امام»نامیده می شود چنانکه کسی که wee
روح وحی و نبوت ومتصدی آخذ و دریافت احکام
رایع اما آسمانی از جانب خدا می باشد «نبی» نام
داد
آست نبوت و امامت در یکجا جمع
اب از هم جدا باشند..
علامه تفاوت مان نبي وامام را در نیاز به آن ها می
واز انجا كه وظيفه نيى درياقت وحى و وظيفة
أمام حفظ لن Cowl میگوید"لزوم ندارد پیوسته
ى در ميان بشر وجود داشته باشد ولى وجود
امام aS تكهدا نده نده دین, آسمانی است پیوسته در
ميان بشر لازم
صفحه 73:
خلاصه کتاب - بخش سوم
در بخش بعدی با عنوانِ امامت در باطن
اعمال ابتدا دو مقدمه آمده است و
سه نتیجه گرفته شده که خلاصه آن ها را
در ذیل مشاهده می فرمائید:
- مقدمه اول: "خلاصه انسان در باطن این
جیات ظاهرئ حهات ديك پاطدی داود که از
اعمال وی سرچشمه می گیرد و رشد می
کند و خوشبختی و بدبختی وی در زند
آن سراء بستگی کامل , به آن دارد.
- مقدمه دوم: : تتغصتراق. واهامان كه. مردم را
به سوى خدا هدايت مى كنند خود در عمل
به اين هدایت پیشرو هستند.
صفحه 74:
خلاصه کناب - بخش سوم
نتایج:
1.”درهر امتى, پیغمبر و امام آن امت در کمال
حيات معنوى دينى كه بسوى آن دعوت و
هدایت می کنند. مقام اول را حائز می باشند
زيرا جنانكه شايد و بايد به دعوت خودشان
عامل بوده و حيات معنوى آن را واجدند.
2.چون اولند و بيشرو و راهبر همه هستند از
همه افضلند.
3.کسیکه رهبری iol را به امر خدا به عهده
دارد چنانکه در مرحله اعمال ظاهری رهبر و
راهنما است در مرحله حیات معنوی نیز رهبر
و حقائق اعمال با رهبرى او سير مى كند.”
صفحه 75:
خلاصه کناب - بخش سوم
در بخش بعدی ائمه و پیشوایان اسلام معرفی
شده آند و زندگی نامه اجمالی هر یک از آن
ها آمده است .درپایان اين قسمت در خصوص
نظریه ظهور یک منجی در آخرالزمان که on
تمامی ادیان مشترک است سخن به مین
آمده و سپس به طور خاص در مورد حضرت
مهدی (عج) صحبت شده است.
در يليان اين بخش به دو اشکال که مخالفین
شنيعة ور قصوض عمر لو تیه خضرت مهذق
(عج) و همجنين عدم بهره مندى شيعيان از
ol حضرت (عج) در زمان غيبت مى كيرند به
نيكى ياسخ داده شده است.
صفحه 76:
خلاصه کتاب - خاتمه
© خاتمه : ييام معنوى شيعه
در خاتمه كتاب جمله «خدا را بشناسيد» به عنوان ييام معنوى
شيعه معرفى مى شود و در مورد أن بحث مى شود.
علامه انسان را دارای منطق خردی no بيند که سبب مى
شود با سای موجودات متمایز كرود م و اگر از آن
استفاده نمايد به حقيقت جهان ران بودن Coles
_مى برد.
"آن وقت است که انسان اصالت eeu | از |
ن و xx uv 4 م و از
هر چیز گرفته بصاحبش رد می کند هر جا کیت
بخدای بگانه می پیوندد و در برابر عظ 9
"آز وقت انیت که انس خزود نس اور گا
ان وقت است ن تحت ولایت و سرٍ د
پاک قرار می گیرد.هر چه را بشتاسد با خوا مر شتامد وتا
هدایت و رهبری خدا آخلاکی پاک و اعمالی نیک متلیسش*
Ge 2095"
”...اين است 1آ. کمال انسان مقام انسا
HIF ae Lis درچه نی و معام أن
صفحه 77: