صفحه 1:
صفحه 2:
ممح تب
/
eH
لأ حكيده 5
لین مطالعه مقایسه ای نظام آموزشی ایران و هندعی پردازد برای مقایسه لین نتليچبه طراحی سیستم های آموزشیو 7
راه هایی برای بهبود نظام آموزشی در ایران می پردازيم. هدف کلی از مرحله اول درک سیستم آموزشی ایران وهند
است. گام دوم در درک شباهت ها و تفاوت ها از لین دو سیستم آموزشی مانند: اهداف» مدرسه و دوره ها ومراکز
آموزشی. (روش جورج بردی) و نتلیج بر اساس فرضیه پژوهش نشانهی دهد که نظام آموزشی در هند برایرسیدن
به اهداف خود در قبال ایران موفقیت بیشتری برخوردار بوده اند. دللیل اصلی برای موفقیت تمرکز زدلیی از آموزش
و پرورش و آموزش غیر رسمی در هند است. در لین مقلله اول نظام آموزشی ایران و بعد نظام آموزشی هندوستان
مطرح شده است .
کلیدواژهها:ایران» هند» ماموریت» آموزش و پرورش؛ مدارس
صفحه 3:
/
eH
تت تب
لت مقدمه
بررسى نظام هاى آموزشى كشورها و مقايسه آنهلبا يكديكر برای کلیه کسانی کمبه نحویبا آموزش و پرورش سرو
کار دایند؛موضیعی جللب و آاموزنده است.برایّن عده که عهده دار آموزش و برورش فرزندان مردضدهاعم از
معلمان» مدیران» کارشناسان و برنلمه ریزان آموزشی »اطلاع از وضع مدارس؛دانشگاه ها؛برنلمه ها و هدف های
آموزشی بین المللی؛و نیز آگلهی از نوآوری هلییکه پیوسته در نظام های آموزش و پرورش جهان صورت می گیرد
و در دنبای امروز روندی فزاینده دارد؛امری لازم و ضروری است؛زیرا آگاهی از لین اطلاعاتبه وسعت دید و
کار تیی آنها در انجام فعالیت هایشان کمکمی کند.بلید اذعان داشت که بسیاری از مشکلات و گرفناری های نظام
هاى آموزشىمبه وبؤه در کشورهای جهان سوم»از نظر مبلنی و اصول وجوهی مشلبه دایند و لگر راه حلی برای یکی
از لین مسایل در گوشه ای از جهان کشف شود؛بدون شک اجرایتن در شولیط مساوی در جای ديكرمبه همان نتيجه
منتهى خواهد شد.
eS
۸ 05 لتنا
صفحه 4:
— مت
بدین جهت,اطلاع از نحوه ی کارکرد سیتم های آموزشی هر کشور و میزان کارآبی آنها برای متنوّلان Al
کشور های دبگر امری لازم است.(فرجاد,محمد علی,1390,ص7)میهن ما در حال حاظر یکی از مراحل مهم و
اساسی و در عین حال حساس و دقیق خود را در زمینه ی توسعه آموزش و پرورش می گذراند.یدیهی است به
موازات بسط و توسعه نهاد آموزش و پرورش باید به مطالعات تطبیقی آموزش و پرورش دست زد,زیرا ایتگونه
مطالعات زمینه را برای انتقاد و رفع مشکل های نظام آموزش و پرورش فراهم می کند و ادره کنندگان چنین
دستگاهی را در کشف و تحلیل مسایل تربیتی یاری می دهد.به سخن دیگر آگاهی از تغیبرات واصلاحاتی که در
نظام های تربیتی کشورهای دیگر رح داده است و مشکلاتی که آنان در اصلاح و توسعه آموزش و پرورش خویش
داشته اند . بدین جهت,اطلاع از نحوه ی کارکرد سیتم های آموزشی هر کشور و میزان کارآبی آنها برای مسولان
آموزشی کشور های دیگر امری لازم است.(فرجاد.محمد علی,1390,ص7)مبهن ما در حال حاظر یکی از مراحل
مهم و اساسی و در عين حال حساس و دقیق خود را در زمینه ی توسعه آموزش و پرورش می گذراند.بدیهی است
به موازات بسط و توسعه نهاد آموزش و پرورش باید به مطالعات تطبیقی آموزش و پرورش دست زد؛زیرا ابنگونه
مطالعات زمینه را برای انتقاد و رقع مشکل های نظام آموزش و پرورش فراهم می کند و ادره کنندگان چنین
دستگاهی را در کشف و تحلیل مسایل تربیتی یاری می دهد.به سخن دیگر آگاهی از تغیبرات واصلاحاتی که در
نظام های تربیتی کشورهای دیگر رخ داده است و مشکلاتی که آنان در اصلاح و توسعه آموزش و پرورش خویش
تا
صفحه 5:
3 د
PZ : >
نظام جدید آموزشی ایران یه
a 8 5 5 11 41 Al
نظام جدید آموزشی ایراننظام آموزشی دوره متوسطه در کشور پس- از ۵ دهه راه تحول در پیش گرفته است. بی تردیکاه
نظام آموزشی جدید همچنان برای دانش آموزان و خانوادهها نامانومي بوده ونیاز به فعالیت تبلیغاتی گسترده دارد. مطابق 7
نظام مذكور هیچ دانش آموزی از این بسس در مقطع آموزش متوسسطه مردود نشده» بلکه از امکان گذراندن واحدهای
درسی به صورت ترمی نظیر دانشگاه برخوردار میگردد. غلطیا درست این نخستین برداشت عمومی از نظام جدید آموزش
متوسطه ایران است بود. نظام قدیم آموزشی بیش از ۴۰ سال بر پیکره آموزش و پرورش کشور ایران استوار بوده است. اين
نظام ابتدا پس- از مکتب خانهها به عنوان نظام آموزشی کلیه مناطق کشور مطرح گردیده و مدارس- گوناگون با عملکردی
ویژه شکل یافت. کتب درسی و متون آموزشیبا تغیبراتی جزیی حداقلتا سه نسل دست به دست شد. این در حالی بود که
در سال ۱ ۷ نظام جدید آموزشی کشور مطرح شده و به صورت آزمایشی در چند استان به مرحله اجرا در آمد. طى سال
۲ ۲۰ درصد از مدارسی» طی سال ۷۳ بالغ بر۴۰ درصد و طی سال ۷۴ بالغ بر ۶۰ درصد و طی سال ۷۵ کلیه مدارسی
)_ دوره متوسطه ایران تحت پوشش نظام مذکور قرار گرفته و مورخه ۲۴/۸/۷۵ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
ال .
4 a ۸
ate ا
صفحه 6:
تت تب
نظام آموزش قدیم متحول شده و به نظر کارشناسان حل بسیاری از متا
دانش آموزان از جمله افت تحصیلی مستلزم اعمال اين تغییر بود. از سوی دیگرن
نظام قدیم آموزشی آنچنان که باید کاریابی نداشته و طبق آمارهای به دست آمده نب
از هر ۱۰۰ نفر در يك دوره تحصیلی ۱۲ ساله تنها ۱۲ نفر به دریافت دیپلم متوسطه
تایل میآمدند.به عبارت دیگر, از هر ۰ ۱۰ نفر تنها ۴ ۷ نفر به مقطع آموزش
راهنمایی, ۳۸ نفر به کلاس. اول دبیرستان و ۲۱ نفر به سال چهارم دبیرستان راه
مییافتند و از ۲۱ نفر باقی مانده تنها ۱۲ نفر موفق به دریافت دیپلم میشدند.
همچنین افزایش شمار مردودین و تجدید شدگان حاکی از وجود نارسایی در نظام
قدیم آموزشی بود. طرح نظام جدید آموزشی را نمی توان با چند عکس و اسلاید.
نمودار و جدول به جامعه شناساند.
این طرح که سالها درباره آن تحقیق و بررسی شده است, محدود به يك يا جند
کشور ت؛ بلکه برای طراحی این طرح نظامهای گوناگونی در جهان مورد
مطالعه قرار گرفت که از ul جمله میتوان به کشورهای ژاپن» استرالیا, هندء
شوروی سابق, انگلستان, فرانسه و آلمان اشاره کرد. از جمله مهمترین مشکلات
دانش آموزان مقطع نظام جدید عدم شناخت کافی از این نظام آموزشی است, اين
نوع آگاهی و ابهام سب بروز مشکلات گوناگونی شده است. از این روی از راه
ما رات لعفا دي "03 راد نو وا تشر تیان میا تس aS este GW) cS LE MLS
صفحه 7:
ممح تب
شیوه sulaiel نحوه گذراندن دروس-. برنامههای آموزشی ارایه شده و انتخاب رشته aA,
سس ای ) در تطظام جدید معحول شده و بطور قطع مشکلاتی نیز در بر دارده از جع مسائل سار
در میان دانش آموزان نظام جدید رفتن به دانشگاهها طبق قوانین نظام جدید است چرا که مطابق
/
قوانین نظام آموزشی مذکور» هر دانش آموز از امکان حضور در آزمون ورودی پیش دانشگاهی به
eee نورد بوده و در صورت فپوقی از حق ادامه تحص یل در مراک re ae yell
is Sia ea
طی سال تحصیلی ۷۶ ۷۵ ورود به مراکز پیش دانشگاهی بر اساس آزمون میسر گردید چرا که طرح
نظام جدید از مرحله آزمایشی خارج شده و به تصویب مجلس رسید. در لایحه تصویبی آن دسته
11 ل 1د زاتفاكة از ورود به دورب بيش دانشكاهت باز ماندند, با حصور دو ارك ون ول کل
اول و قبولى در آن از حق حضور در دوره ييش دانشكاهى برخوردار كرديده و يبس زز اتمام دوره
ان د لشكاهى در داستتكاه ها نيت نام كرديد.علاوة ثر اين آن دسته از إفرادت كه ال ديزلم كيو نك
قاس ب رو ردان بوخ نظی ر دانش آموران متال سوم بظام قري ارده تكو زرا ا
لسكا ازاك د خورزار كرريديدة
J ) فل لله ت
صفحه 8:
١ مت
آزمونهای دو نوبته 7
اب از آزمونهای دونوبنه تحت عنوان سر آغاز تحول نظام ارزشیابی تحصيلى ايران ياد مى كردد. 3
از سال تحصیلی ۱۳۸۰-۰۱۳۸۱ برکزاری آزمونهایدو نبته در مقاطع تحصیلی ابتدایی و راهنمایی تحصیلی سراسر کشورحد ن
نظر قرار كرفت. این شیوه؛ بر ارزشیابیهای تحصیلی مستمر از دنش آموزانن فعاليتهاى تحقيقاتى و تلاشهای خارج از کلام
فراكيران و نيز تکالیفی که طی دوره انجام میدهنه تاکید میشود» كفتنى است كه لابحه مذكور توسط شوراى عالى آموزش و
برورش تصويب و به كليه مدارس كشور ابلاغ كرديد.
ويزكى امتحانات دو نوبته
» از جمله مهمترين ويركى امتحانات دو نوبته مىتوان به موارد ذيل اشاره نمودة
|. تبدیل فرهنگ بیست محوری و نمره گرایی در خانوادهها به فرهنگ ف رآیند گرایی و محتوا گرایی
۲. باز نگری نظام حقوق و مزایای کادر آموزشی کشور (درون نهادی و برون نهادی(
". اعمال تغيبرات قابل توجه در ساختار و عملکرد مناطق و ادارات آموزش و پرورش
ر ۴. واگذاری اختبار تصمیم گیری در زمینههای بودجه بندی مراکسز آموزشیءتدوین برنامههای آموزشی؛ انتخاب شیو ههای
تدريسي و ياد گیری و روشهای ارزشیابی به مدارسس و معلمین از یک سو و عدم ضرورت وجودی برخی از دولیر اداری من جمله
مت گروههای آموزشی از سوی ديكر.
J ) فل لله ت
صفحه 9:
ممح تب
رن معایب آزمونهای دو نوبته
از جمله مهمترین معایب آزمونهای دو نوبته میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: ن
|. در طرح امتحانات دو نوبتهجاءفراهم کردن بستری مناسب برای قبولی ناحق و کمی و عدم آمادگی دانش آموزان
با وجود معلمین کم کار و سنتگرا
۲ افزایش افت تحصیلی و تنزل کیفیت آموزشی
۳ عدم وجود انگیزه و هدف اقتصادی (کاهش هزینههای جاری نظام آموزشی)با مطالعه اهداف»مواد و پیوستهای
ul نامه آزمونهای دو نوبته
۴. نیاز به تجهیز امکانات آموزشی و کمک آموزشی ضرورت باز آموزی مداوم معلمان و کادر مدارسپ ارایه خدمات
جانبی و حمایتی جهت یادگیری بهتر دانش آموزان و صرف هزینههای بیشتر توسط مدارس.
و
J ) فل لله ت
صفحه 10:
ممح تب
بحث و نتيجه كيرى é یه
a
بازنگری وتحول نظام آموزشی ایران؛ بسا در نطسسر گرفتن تحولات عمیق اجتماعی و بافت جمعیتی جامعهءتامل
هوشمندانه بر پیشرفتهای چشمگیسر و فراینده جهان؛ تحلیل بنیادی کاستیهای نظام آموزشی و بررسی شاخصهای
کاریابی درونی آن ضرورتی اجتناب نابنیر و مداوم بوده که مقايسه نتايج تحلیلها و بررسیهای مذ کوربا نیازها و
ویژگیهای لازم جهت ادامه یات در جهان نوبن» حرکت به سوی تم رکززدایی و واگذاری اختبارات به عوامل اصلی
نظامهای آموزشی (معلمین» کار کنان و مدیران مدارسس)؛ تمر کسز بر بهبود یادگیری دانش آموزان و جلب مشارکت
خانوادهها را بهدنبال داشته است. رویکرد مدرسه محوری جهت تحقق اهداف فوقبا توجه به نظام به شدت متمرکز
فرهنگی و سازمانی ایران» نیازمند بستر سازی مناسب است. از آنجا که تغیبرات گسترده و همه جانبه در گذشته
خاطرات خوبی را در اذهان عمومی جامعه به جا نگذارده است؛ طراحى آبين نامه ارزشیابی ف رآیند محور آزمونهای
دو نوبته مقدمات استقرار مدرسه محوری را فراهم آورده است.
صفحه 11:
——_ — ]
در کنار اصلاح برخی از موارد متناقض در آیین نامه مذکور توسط شورای عالی/ اهنمام چگ
و مسئولانه مقامات مسئول اجرایی در حوزههای مالی اداری؛ برنامه ریزی و نیروی انسانی ن
و آموزشی و پرورشی جهت آموزش و باز آموزی مداوم عوامل ذی ربط در کلیه سطوح» نا
تامین امکانات و خدمات موردنیاز, اصلاح نظام استخدامی, ارتقای پاداش و مزایای کادر
آموزشی و سیستمهای برنامه ریزی درسی و آموزشی میتوانٌد حرکت از نظام تربیت
تلقینی به تربیت پویا و خلاق و مشارکت جویانه و از نظام متمرکز اداری به ساختاری نیمه
متمرکز و غیر متمرکز که موجبات فعال سازی انديشه و توان آحاد جامعه را فراهم آورد؛
تسریع بخشد. تحقیق جامع و کارآمد از ارات اجرای آیین نامه آزمونهای دو نوبته طی سال
تحصیلی ۷٩-۸۰ ابهامات را آشکار ساخته و نقاط قوت و ضعف طرح را به تصویر کشانده و
برنامه ریزان را برای بازنگری فرآیندی برطرح و ره_بران آموزشی را برای مدیریت مطلوب
ol مجهز میسازد. هم اکنون در نظامهای آموزشی مدرن, مدارس-- علاوه بر مدیران؛از
هدایت کنندههایی تحت عنوان راهنماء مدرس- همراه» مشاور آموزشی و درسی و معلمین
راهنما برخوردارند.
21
صفحه 12:
ممح تب
ل موضوعات و مفاهيم هدايت و نظارت:؛ كنترل و راهنمايى تحصيلى ده
/
حوزه نظری علوم تربیتی و مباحث مدیریت آموزشگاهی, دارای جایگاه شایستهیی
بوده اند. صاحبنظران علوم تربیتی بر این باورند که به رغم هر نوع برنامه ریزی
دقیق. مناسب و بی عیب و نقصی, نمی توان هر سامانه آموزشی برنامه ریزی
شدهیی را بدون هدایت و نظارت و کنترل عوامل درونی و بیرونی» به سر منزل
مقصود رسانید. به عبارت دیگر» درست است که ما برای هدفمند ساختن نظام
آموزشی و درسی ۸ ۵/۱ میلیون دانش آموز و ۵/۱ میلیون فرهنگی, برنامههای
متعددی را طراحی و آنها را از طریق مجاری رسمی, قانونی و اداری برای اجرا به
ادارات آموزش و پرورش و به وسیله آنه ا به مدارس- ابلاغ میکنیم» اما آيا هيج
ضرورتی برای هدایت و نظارت و کنترل برنامههای ابلاغ شده وجود ندارد؟ درست
le که مازشعای عدرسه محوری را مظرم میکنیم و تسمهات aus sisal دوخ
سنا شورای مدرسته را ملاك معتبری میدانيم, اما آبا ختما مدارس- خواهند تواتسشت
اهداف والایی را که در برنامههای آموزشی طراحی شده به خوبی به اجرا در
ey
eats fn oe
صفحه 13:
١ _—— /
وقتی سخن از نظارت و راهنمایی یا کنترل به میان میآوریم» منظورمان el
۴ رات سنتی کنترل و نظارت نیست. در نگرشهای کلاس یك به مقوله کنیرل آلا
این فعالیت, بیشتر به عنوان مجگیری, عیبگیری و نظارت توام باس رپرستی
مستقیم و حضوری یاد میکردند. در اين حالت تعدادی مشخص از کارکنان» کنترولر
اک عقارت کننده خاصی داشتند که دایم ا در حال پایش آنها بودت در حالی ۲۱
نظریههای جدید مدیریت آموزشی و در تجلیلگاه اندیشههای این سبك از مدیریت
مدارس و نظامهای آموزشی, بیشتر از بعد هدایتی نظارت و کنترل سخن میگویند
و اعلام میدارند کنترولر, هدایت کننده فرآیند و فعالیتهای آموزشی و تصحیح کننده
خطاها و انحرافات و از همه مهمتر تسهیل کننده فعالیت آموزگاران جهت حرکت در
مسیر صحیح و مبتنی بر برنامه و هدف هاست.
صفحه 14:
ممح تب
افرادی که فعالیت نظارتی و هدایتی به آنه | واگذار میشود, بیشتر از آتکه کنترل کننده و ها
/
صرف جریان یاددهی یادگیری باشند» تصحیح کننده و آموزش دهنده بوده و انتقال اهداف و تصحیح
دیدگاهه | نی ز بر عهده آنهاست. در اين نگرش, چون به کرامت انسان و ارزشهای والای او توجه 7"
کافی مبذول میشود و انسان از پیج مهرهیی صرف, به نیروی صاحب اندیشه و اختیار بدل میگرددء
کنترل از مراحل پیش افتاده پایش فیزیکی به درجه خود کنترلی صعود کرده و هر انسانی» کنترل
فعالیتهای خود راء خود بر عهده میگیرد. این مباحث, امروزه در دیدگاههای مرتبط با مدیریت کیفیت
جامع مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. هم اکنون در نظامهای آموزشی مدرن؛ مدارس- علاوه بر
مدیران؛از هدایت کنندههایی به نامهای راهنماء مدرس- همراه, مشاور آموزشی و درسی, معلم
راهنما و.... هستند که از سوی متولیان نظام آموزشی (در حالتی که نظام متمرکز یا غیر متمرکز
باشد) با از سوی هیات امنای آموزشگاه (در حالتی که نظام آموزشی غیر متمرکز باشد) as کار
گمارده میشوند و وظیفه هدایت و نظارت فرآیند آموزش بر عهده آنهاست. در ایران» نیز نموتهیی
مشابه با حالت اخیر را در مدارس سماء برخی مدارس غیر انتفاعی و نمونه مردمی (سابق) و نیز
تعدادی از مدارس نمونه دولتی (در جنوب شهر و مناطق محروم کشور) شاهد بودهایم.
52 مت
4
صفحه 15:
——_ /
ب طی سالهای اخیر, وظیفه نظارت و هدایت برنامههای نظام آموزش رسمی در ادارات "
آموزش و پرورش کشور ایران بر عهده نهادهای مختلفی بوده ۱ که گروههای
آموزشی و معلمین راهنما, مقاطع آموزشی و تربیتی, دایره ارزشیابی بازرزسی و
رسیدگی به شکایات» ستاد تجهیزات و تکنولوژی آموزشی و.... از آن جملهاند. گروههای
آموزشی به جمع فرهیختهیی از معلمان رشتهها و پایههای مختلف تحص یلی اطلاق
میگردد که اعضای ul از میان نیروهای کیفی, توانمند و صاحب فکر آموزش و پرورش
انتخاب شده و با تجمع در دپارتمانهای آموزشی» وظیفه نظارت بر حسن اجرا برنامههای
آموزشی مدارس بویژه در بعد غیر کنترلی, هدایتی و آموزشی را برعهده میگرفتند.
تا تس ات نو تبهی, حضورادر مدارشن, گفت وبا متلمیل, تلکیل کلالر ها ۱۳۱
آهوزی؛ ارسال جزوات ونشریات, ایجاد پل ارتباطی میان مدارس و دانشگاهها و دهها کار
ن کیفی دیگر از جمله فعالینهای گروههای آموزشی محسوب میگردید.
) 3 فل لله ت
صفحه 16:
ممح 1
ساختار نظام آموزشی کشور هندوستان یه
در ساختار نظام آموزشی کشور هند تمرکز عمده بر بدد وسیع ارلنه خدمات آموزشی و اهمیت ساختار» سازماندهی و ارتقاء 7
آنن استوار حی باشد. بعلاوه: ساختار سیستم آموزشی کشور هندوستان بر رشد آموزشی مناطق مختلف کشور و برقراری 7
رقابتهای آموزشی مبان لین مناطق تأکید دارد. در حال حاضره تعداد ۸۸۸ نهاد آموزشی در کشور هندوستان فعالیت دارد
کمبه ثبت نام از ۱۷٩ میلیون دلنش آموز مبادرت هی نمایند. سیستم آموزش ابتدلیی در هندوستان از دومین رتبة جهلنی
برخوردار است. لین سیستم آموزشی از ۴/۱۴۹ میلیون کودک عتا ۱۴ ساله و ۹/۲ میلیون آموز کار» متشکلحی گردد. لازم
به ذکر است که نرخ منکوربه ۸۲ درصد از کل کودکلنی است كه در لين كروه سنى قرار دايند مشتمل عى كوددسيس از
استقلال هند طی سال ۱۹۴۷ سیامتمداران رمسئولان و صاحب نظران آموزش و پرورش کشور تلائهای فراولنی در جهت
ارلنه الگوی مشترک ساختار آموزشی پذیرش کلیه ایللت عصل آورند. طی سال ۱۶۶ کمیسیون آموزش و پرورش هند.
مبادرتبه انتشار ساختار آموزشی طرح سیستم (۱۰+۲) نمود. سیستم مذ کورچس از بازنگری و جوح و تعدیل طی سالهای
۱۹۸۶و ۹۹۲ابه عنوان خط مشی جدید نظام آموزشی ملیبه تصویب رسید در حال حاضي كليه ابللت هاى كشور از كن
پیروی می نمایند.
16
ل
2 مت
4
صفحه 17:
——_ مت
رال زر فرایند تضویب طرح مذکور طول مد بررنسی را RS
زمان سه دهه از زمان طرح اولیه آن تا جرح و تعدیل و تصویب و اجراي فراگیر و ن
ارت آن به طول انجامید است که خود نشان دهنده بر طظرف تمودن اح تا
نواقص و نارسايي هاي طرح اولیه مي باشد. بر اساس الگوي قید شده در فوق
نظام آموزش پیش دانشگاهي کشور هند خود از دو دوره آموزش ابتدايي و
متوسطه متشکل مي گردد. با وجودي که ساختار آموزشي کشور هند بر (سیستم
10+2) استوار مي باشد. با این حال در میان ایالات مختلف در خصوص تعداد
مدارس ابتدايي و متوسطه, شرایط سني پذیرش در مدارس متوسط, آزمون هاي
عمومي, آموزش هندي و انگليسي, تعداد ساعات و جلسات درسي, مدت تعطیلات؛
میزان دستمزدهاء آموزش پایه و وت عمده اي وجود دارد. آموزش در کشور
هندء از سن ينج سالكي آغاز شده و از سه مرحله ابتدايي, متوسطه و عالي (دو
دوره 5 ساله ابتدايي و متوسطه و يك دوره 2 ساله تكميلي) متشکل مي گردد. در
مجموع, دوره حر ابترايي و/متوسطه 12 سال به طول مي انجامد.
/
صفحه 18:
مت مت
مت ساختار آموزش پس از تقلال
چس از استقلال کشور هندسبه دلیل نرخ بالایبی سوادی (در حدود ۸۵ درصد) » سرمایه هنگفتیبه تولید کتب درسی
ارزان قیمت تخصیصی یافت. سه دهمپس از استقلال کشورء هزینه آموزشیبه ۴۰ برابر و نرخ افراد باسوادبه بیش از ۲
برابربللغ گردید.از سوی دیگر پیشیفت های آموزشی و افزلیش تعداد موسسات آموزش عللی و مرلکز ت
به کسترش انواع کنابخلنه ها و فراهم آمدن بازار کار برای افراد آموزش دیده منجرگردید. در سال ۱۹۵۶ کمیسیون
اعتبارات دانشگاهی هندبا عنوان (یو.جی .سی )عهده دار سسوو لیت تصویب مقررات وییٍه آموزش عللی و تعیین
استانداردهای آموزشی و تحقیقلتی گردید. طی سال ۱۹۶۱ کمیسیون مذ کوردبه منظورارزیلبی و پيشنهاد معیارهلیی جهت
ارتقای استانداردهای آموزشی در هندسبه تشکیل کمیته بررسی علومبه ریاست دکتر رانگاناتان مبادرت نمودستا پیش از
Wo dns تنما سه دانشگاه دهلسی (۱۹۴۸) » بنارس (۱۹۶۶) و بمبتضی (۱۹۶۷) از دوره کارشناسی ار شدبرخوردار
بودند.لین در حالیست که در آغاز لین دهه ۴ دانشگاه | لیگر» میسور » کارناتاک و ویکرامبه افتتاح دوره های کارشناسی
ارشد خود مبادرت نمودند. پس از استقلال کشور این روند سرعت گرفت.
hea
) فل لله ت
صفحه 19:
/
rd
ممح TS.
4 ساختار آموزش پس از استقلال
يس از استقلال کشور هندبه دلیل نرخ بالای بیسوادی (در حدود ۸۵ درصد) » سرمایه هنگفتی به تولید کتب درسی ارزان قیمت
تخصیص یافت. سه دهمپس از استقلال كشورء هزينه آموزشیبه ۴۰ برابر و نرخ افراد باسوادبه بیش از ۲ برابربللغ گردید.از
سوی دیگر پیشیفت های آموزشی و افزلیش تعداد موسسات آموزش عللی و مرلکز تحقبقلتی وصنعتیبه گسترش انواع کتابخلنه
ها و فراهم آمدن بازار کار برای افراد آموزش دیده منجرگردید. در سال ۱۹۵۶ کمیسیون اعتبارات دانشگاهی هندبا عنوان
(بو.جی .سی ) عهده دار مسوو لیت تصویب مقررات چیه آموزش عللی و تعیبن استانداردهاي آموزشی و تحقیقلتی گردید. طی
سال ۱۹۶۱ کمیسیون مذ کورببه منظورارزیلبی و پيشنهاد معیارهلیی جهت ارتقای استانداردهای آموزشی در هندسبه تشکیل کمیته
بررسی علومبه ریاست دکتر رانگاناتان مبادرت نمودتا پیش از دهة ۷۰) تنیا سه دانشگاه دهلی (۱۹۴۸) » بنارس (۱۹۶۶) و
بمبّی (۱۹۶۷) از دوره کارشنلسی ارشدبرخوردار بودند.لین درحالیست که در آغاز لین دهه ۴ دانشگاه | لیگر» ميسور »كار ناتاكد
و ویکرام به افتتاح دوره های کارشناسی ارشد خود مبادرت نمودند. پس از استقلال کشور این روند سرعت گرفت.
صفحه 20:
——_ مت
هرچند ۱605 عمده ترین پايگاهي است که احتیاجات آموزش همگاني ۶۴۵ را برآورده مي عا
اين حال چندین طرح دیگر نیز توسط دولت مركزي و دولت Sle ايالتي به مورد اجرا گذارده شدند که ۲
عمده هدف آنها تکمیل فرآورده هاي ۱605 از لحاظ محتویات بوده است. به عنوان مثال طرح مركزي /أ
از آن عده از سازمان هايي که داوطلب برگزاري کلاس هاي پیش دبستاني مي باشند, حمایت مي
ules
منبع: شاخصهاي آموزش همگاني ۴۴۵
طبق آمار به دست آمده کل جمعيتي که تا سال 1990 در رده هاي سني 3-6 سال قرار داشتند. (بنا به
تخميني هاي برآورده این میزان بر 7 درصد کل جمعیت, (54/57 میلیون) نفر بالغ مي گردد.) بیش از
3 میلیون کودك رده سني 3 الي 6 ساله که در مناطق محروم قرار دارند. منتظر حضور در مراکز
آموزش پیش دبستاني مي باشند. اگر چه نرخ ثبت نام خالص کودکان از 33/10 طي سال 1990 به
6 درصد طي سال 1998 افزایش یافته است, اما با این حال طرح مراقبتي کودکان از لحاظ تحت
پوشش قرار دادن برنامه هاي آموزشي ویژه کودکان ضعی ف عملکرده است. علاوه بر این سطح
پوشش طرح مذکور از منطقه اي به منطقة دیگر کاملاً متفاوت بوده است.
20
52 مت
4
صفحه 21:
——_ مت
اک هار واتاربرادش با پوششي کمتر از 10 درصد دو نمونه بارز در این حوردایی ات ِا
ایالات واقع در شمال شرقي کشور از پتاتسیل مثبت اجراي طرح مراقبتي کودکان بهره مند گردیده ۲
اند. جهت موفقیت برنامه هاي مراقيتي کودکان و گسترش ارتباط آن با آموزش ابتدايي, برفراري
هماهنگي میان بخشها ضروري است. با تأسیس کمیته هايي در سطح ايالتي جهت اجراي طرح هاي
ویژه, دولت هاي ايالتي تلاش مي نماید ت | هم اه نگ ي هاي موجود را افزايش دهد
تب
ازجمله مهمترین اهداف آموزشي مقطع آموزش پیش دبستانی مي توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1-رشد کامل ذهنیکودکان رده سني6 سال
2-آماده سازي کودکان جهت ورود به مراکزآموزش ابتدايي
3-تدارك خدمات آموزشی متناسب براي دختران دوره ابتدايي
4-تدارك خدمات پشتيباني جهت فعالیت زنان و اقشار کم در آمد جامعه
ر. با وجودیکه مقطع آموزشي مذکوربخشي ازنظام آموزشي رسمي به شمار مي رود با اين حال
اجباري نمیباشد
ع
صفحه 22:
——_ 1
طوح آموزش و مراقبت های دوران Se (ECCE) S595
طراحی و تدارک طرح آموزشی و مراقبت های دوران کودکی ۲2 به روشی اصولیبه اجتملعیتر نمودن گروه _ رن
های کودکان» ایجاد سلامتی و تندرستی» تشویق روند بادکیری خلاق و ارتقاء شخصیتی انان منتهیمی کردد. اجرای
طرح مذكور براى اقشار كم د تمد جامعمبه جبران نقلیص فبزیکی» رولنی و عاطفی کودکان منجرمی کردد. علاوه
بر لین اجرای طرح > علبه جهلنی شدن آموزش ابتدلیی و افزلیش نرخ ثبت نام و ابقاء تحصیلی دلنش آموزان در
مدارس ابتدلیی کمک حی نماید. در حال حاظر طرح تکمیلی توسعه خدمات وییٌه کود کانبا عنوان (16۳05) عمده
تیین هدف طرح 6 علبه شمارحی رود. علاوه بر دیلت های ایللتی» مرلکز پیش دبستانی بالوادیس و غیره فیزکه
تحت پوشش نهاد مرکزی رفاه اجتماعی قرار داینسبه اجرای طرح مذکور مبادرت حی نمایند. جهت ایجاد همکرلیی
هر جه بیشتر در برنلمه های دیلت و سایر نهادهاء بر مشارکت اعضاء محلّی و گروه های پانچایلتی راج تأکید فراوان
شده است. بعلاوه طرح 62 که به عنوان طرح ویژٍه مراقست های بهداشتی روانی -اجتماعی, تغذیه ای و
آموزشی کودکان به حساب می آيدء طى سال هاى آتى ترويج و رشد چشمگیری برخوردار بوده است.
4
) 3 فل لله ت
صفحه 23:
مسح تب
مقطع آموزش ابتدایی یه
كس ساختار آموزشی 8
آموزش ابتدلیی در کشور هند از شش سالگی آغاز شده وبه مدت هشت سال ادلمهی یابد-به عبارت دیگر لین دوره از آموزش ١
کودکان رده های سنی عتا ۱۴ سال را تحت پوشش قرار داده و از کلاس اول آغاز شدمتا پلیه هشتم ادلمه.عی بلبد مقطع آموزش
ابتدلیی خودبه از سطح آموزش ابتدلیی بنج ساله و آموزشجس از ابتدلییسیا میلنی سه ساله بر اساس قانون اساسی هند متشکل
میگردد . دولتهای ایالتی مکلفدبه ارلثه آمیزش و برورش رایگان و اجباریبه کودکان رده های سنی تا ۱۴ سالمی باشد. سال
تحصیلی مقطع آموزش ابتدلیی بر ۲۰۰ روز کاریکه از اولیل تابستان آغاز شده یتا تابستان آتی ادلمهمی یلبد مشتملمی گردد.
از جمله برنلمه های درسی پنج سال اولیه آموزش ابتدلیی حی توانبه آموزش محیطی »ریاضی؛هنر» آموزش کار و فعالیتهای
بهداشتی و آموزشیک زبانجا تاکید بر زبان مادری اشاره نمود. در سه سال سی از دبستان ریاضیات »علوم و تکنولوژی» آموزش
زبانهای هندی, انکلیسی ویک زبان محلی ءتربیت بدنی و بهداشت؛ علوم اجتملعی» هنر و آموزش کارجه دلنش آموزان ارلئهحی
گردد. بر اساس آخیین گزارش آماری وزارت توسعه منلبع انسانی ؛تعداکل دلنش آموزان وزارت توسته منلبع انسانی» تعداد کل
دلنش آموزان مقطع آموزش ابتدلیی ۸ساله طی سال ٩۹۹!پس ۰۰/۲۴۰/۱۵۱ نفر بللغ میگرددکه بدین ترتیب نسبت افراد ثبت
نام شده از تعداد کل کودکان لازم التعلیم در لین دوره از ۶/۴۲ درصد طی سال ۹۵۰ابه ۱۴/۹۲ درصد طی سال ۱۹۹۹ گفتنی
است كه تعداد مدارس اين دوره از ۰۰۰/۲۲۳ مدرسه سال ۱۹۵۰به ۰۰۰/۸۱۷ مدرسه طبی سال ۱۹۹۹ و تعداد معلمان نیز از
۴ سنفر طی سال ۱۹۵۰ به ۰۰۰/۱۸۰/۳ نفر طى سال 1114 افزايش ياف
ی
۸ 05 لتنا
ate ا
صفحه 24:
آمار آموزشى مقطع آموزش ابتدايى 6
تعداد مدارس تعداد کل دانش اموزان ۰۰ تعداددانش اموزان دختر ۰۱ تعداد كل معلمين تعدادمعلمین زن سال تحصيلى
Ma rene ۱۸ ۱ ۱ oaarar
اعد که ۳ oo rast verre
rive ۱ ۱ \arvenie ovrary سس
werner verse: ۳ ovrarr سس var
لاله ۱ ۶۵ ۱۵ vay army
avr م ۳ ۱۳۳۶ ۵ v0
rans ۱۶ ۵ سس ۱ ve
صفحه 25:
ممح تب
06 معلمین ویژه کلاسهاي آموزشي پنجاه نفره xs
3496 معلمین ویژه كلاسهاي 51 تا 100نفره
میانگین ۵39 معلمین ویژه كلاسهاي بیش از 50 نفر
6 معلمین ویژه كلاسهاي بیش از100 نفره
فرخ افت تحصیلی (طی سال 1۹9۶)
طبق آمار به دست آمده طی سال ۱۹۹۶ نرخ افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی
فرخ افت تحصیلی دانش آموزان دور اول ابتدایی (۵/۳۴ درصد)
نرخ افت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابندایی (۶/۵۱ درص)
۲ درصد کودکان رده های سنی ۶-۱۴ سال-به تحصیل دردوره آموزش ابتدلیی مبادرتحی نمایند. طبق آماربه دست
آمده طی سال ۱۹۹۵ نسبت ثبت نام ناخالص پایه اتا ۴ بر ۱۰۴ و برای بایه ۶ تا ۸ بر ۲/۶۷ درصد بالغ می گردد.
25
52 مت
4
صفحه 26:
١ _—— /
طرح های اجرایی Reais
| 8۳
از جمله مهم تيين طرح هاىيبه اجرا در آمدميس از استقلال كشور در سال 111 در مقطع آموزش ابتدطییهی توان .
به طرح هاى ذيل اشاره نمود:
LOK JUMBISH 03-1
طی پرویٍه مذکور که جه منظور ارتقاء سطح کیفی و کصی آموزش ابتدلیی در ایللت راجستان هندبه مورد اجرا
گذارده شد ۷۵ فرقه بالغ بر ۱۲ میلیون نفر تحت پوشش قرار گرفتند.
پرویه مذکور همچنینبه عنوان گلم نخستی در برقراری همکاری میان سازمان های دولتی» معلمین؛ سازمان های
غیردولتی و علعه مردمبه شمار آمده کمبه توجه خودبه ارتقاء روند ملی سازی برنلعه های آموزش ابتدلیی منجر
گردیده است.
صفحه 27:
بت بش
از نوم ترین اصول LOK JUMBISH 0.j95: به 7 اصل ذبل اشازه نمور:
1-تأکید به نظارت بر امور در عوض پرداختن به عملکرد صرف
2-مشارکت همگاني
3-عملکرد غیرمتمرکز (تمركززدايي از توجه به منطقه یا مناطق خاص)
4آموزش همگاني
5-هماهنگي با روند كلي نظام آموزشي کشور
و Se pio
7 7-تشکیل سطوح مختلف مديريتي
2
2 )= مت
صفحه 28:
——_ مت
/
لازم به ذکر است ك فاز نخست پروژه مذکور در مدت زمان 2 سال طي سال هاي 1992-94 سيف
مورد اجرا درآمد. هزینه هاي به عمل آمده جهت اجراي فاز اول این پروژه توسط دولت هند, دولت نب
راجستان و آژانس بین المللي توسعه همكاري هاي سوئد (5۱0) به نسبت 3/1/2 تأمین گردید. فاز نا
دوم پروژه مذکور نیز تا سال 1998 به مورد اجرا گذارده شد. طبق برآوردهاي به عمل آمده, کل
هزينه فاز 1 و 2 بروزه 01181514[ 016! بر 1100 میلیون روییه و فاز 3 این پروژه بر 4000 میلیون
روبيه بالغ كرديده است.
گفتني است که از کل این اعتبارات مبلغ 200 میلیون روییه توسط دولت نروژ هزینه گردیده است.
SHKSHA KARMI 033
تب
برویه فوق که از آسن تحت عنوان پروشه (516۳) یاد می کرده از سال ۱۹۸۷ و با حمایت آژانس بین المللی توسعه همکاری های
سوئد (510۸) به مورد اجرا در آمده است.
هدف غلئى بروه فوق» جهلنی سازی و ارتقاء سلح کیفی آموزش ابتدلیی در مناطق دورافنده و عقب افتاده روستایی ابللت راجستانبا
>< تمرکز عمده بر آموزش دختران می باشد.
صفحه 29:
——_ مت
/
به واسطه عدم حضور معلمین كافي در مراکز آموزش ابتدايي به عنوان مانعي بر سر راه ال رتیه
هدف جهاني سازي آموزش ابتدايي (8۴), طي پروژه فق سیاست جانشيني معلمین قديمي با ۲
معلمین جوان محلي که از آن ها تحت عنوان ۷۵8۷/۱ 511۱۴5۱۷۸ یاد مي گردد با برنامه هاي آموزش 7
منسجم تر و تظارت گسترده تر به مورد اجرا درآمد. لازم به ذکر است ك این پروژه, به طور کامل از
محل اعتبارات خارجي (آژانس بین المللي توسعه همكاري هاي سوئد te (SIDA) پرداخت 90
درصدي در مرحله اول (فاز 1) و پرداخت 50 درصدي طي مرحله دوم (فاز 2) تأمین اعتبار مي گردد.
این پروژه» با هزینه اي بالغ بر 212 میلیون روپیه جهت اجراي فاز 1 و 490 مبلیون روبیه جهت
اجراي فاز 2 و با تأکید عمده بر آموزش منسجم و مستمر ضمن خدمت معلمین به مورد اجرا درآمده
است. طي پروژه 518 همچنین برنامه هاي آموزش غيررس مي در مدارس تحت عنوان
مدارس ۳۸۲۲۱5۱۹۵۱۵5 ۳8۶۲۱۵ و در قالب جدول زمان بندي مناسب به علاقه مندان ارائه مي
گردد. گفتني است که پروژه مذکور در حال حاضر به تربیت تعداد 150 هزار معلم در مدراس رسمي و
تعداد 3520 معلم در مدارس PATHSHALAS 8۴۲۵۴و 4271 معلم ۵8۱ we (SHIKSHA
عا
29
صفحه 30:
ممح تب
پروژه آموزش ابتدایی ۳8۵۵۴5۲۱ ۸۱۱0۸۵
HY
پروژسه فوق کسه از آسن تحست عنوان پروژسه (۸۳۳2۳/) یاد مسی کردد» در جنوب ایالت ANDRA
4 جمت ارلثه برنلمه های آموزش ابتدلییبه وییه دختران که تنما ۳۴ درصد از آنان از نعمت سواد
برخوردار می باشند و تربیت معلمان متخصص و گسترش فعالیت های احداث مدارس به مورد در آمده است.
در لین پرویه بللغ بر ۸۰ هزار معلم در ۲۳ منطقه در ۳ هزار مرکز آموزش معلمان تعت تعلیم قرار گرفته اند. لاز جبه
ذکر است که پرویه فوقسبا هزینه ای بللخ بر ۱۰۰۰ میلیون روپیه در قللب طرح هشتم توسعه کشور از معل اعتابارت
ملی کشور انگلستان به مورد اجرا در آمده است.
صفحه 31:
ممح تب
/
rd
پروژه مذکور که در قالب طرح آموزش همگانی توسط دولت ایالتی ۳۸۵۵۵۸۵5۱۷ ۱1۲7۵ در ژوئن سال ۱۹۹۳ به
مورد اجرا در آمد مورد حملیت مللی بلنک جهلنی قرار گرفت. پرویٌه فوق در حال حاضر در ۱۳ ناحیه از کشور اجراحی
کردد.لازمبه فکر است که اجرای لین بروزه در آینده نزدیکسبه ۱۵ منطقه کشور افزلیش خواهد یافت. لین برویمبا
هزینه کلسی ۷۲۸۸ میلیون پوند و در طی مدت زمان ۷ سال به اجرا درآمده است. آژانس توسعه بین المللسی
سوئد (۱0۸) و بلنک جهلنی مشترکاتا میزان ۱/۱۶۳ میلیون دلار آمریکا از هزینه های لین بروژه را تأمین نموده اند.
گفتنی است که ۱۳ درصد هزینه های کلی پرویه مذ کور نیز از معل سیم بودجه دولتی وییه دیلت های ایالتیبه لین
پرویه اختصاص یافته است. اولین دوره تربیت ضمن خدمت معلمان که در قللب پرویه فوقبه اجرا در تمد در اکتبر سال
۵ پایان پذیرفت.
پروژه آموزش بایه ۳۸8۵۵۸۵5۱۷ ۱0۲7۸۵۴
لازم به ذکر است که طی این دوره ۴۰ هزار معلم تحت تعلیم قرار گرفتند.
ey
) 3 فل لله ت
صفحه 32:
] TS. _——
پروژه آموزشی 58۱۲۱۸۵5 / Reais
م پرویه آموزشی 58۱۳۸۸۵ که از آّن تحت عنوان پروژه (5۳) a0 گردد در سال ۱۹۹۱با هدف ارتقاء سطح کیفی و "
كمى نظام آموزش ابتدابى در ايالت بيهار هندوستان به مورد اجرا كذارده شد. ا
در بروه مذكور تأكيد عمده اى بر تحت بوشش قرار دادن مناطق محروم و عقب افتاده معطوف كرديده است. از جمله مهم
ترين سياست هاى بروزه فوق مى توان به موارد ذيل اشاره نمود:
اجرای پروژه در ۷ منطقه كشور
برقراری ارتباط مستحکم میان پروژه آموزشی 5۱۲۱۵ و نظام آموزشی کشور
: تأكيد عمده بر آموزش سطوح 1-۷
- تأکید عمده بر آموزش معلمان و مطالعات دوره ای
دومين مرحله (فاز 1) بروؤمبه مدت 7 سال در حال انجام حى باشد. مبلغ هزينه شده كل طی فاز ۲ پروژه که طی سال
های 1۶-۹۸ لبه مورد اجرا گذارده شد بر ۶۱۳ میلیون روبیه بللغ-مى كرددكه توسط سازمان 101121 لا» دولت هند و
دولت ابالتی بیهارسبه نسبت ۱/۲/۳ تأمین گردیده لست. گفتنی استکه مبلفی بللغ بر ۳۶۰۰ میلیون روپیه جهت اجرای فاز
او ۲ پروژه فوق هزینه گردیده است.
۱4
) 3 فل لله ت
صفحه 33:
مت \
۳ 1
پروژه آموزش ابتدایی منطقه ای تا
1 مذكور كه در نوامبر سال 1915 به مورد اجرا در آمد به عنوان طرح پیشروی ارتقاء نظام آموزش ابتدایی در كشور هنم
مطرح می باشد.
هدف غلنّی پروژه فوق عملیلتی نمودن رلهبردهای استراتژیک جهت نیلبه سیاست جهلنی سازی آموزش ابتدلیی و گسترش
لین برنامه هابه مناطق دورافتاده و محروم کشور است. در لین پرویه تجارب و ایده های مثبت و کار آمد چندین ابللت
مدنظر قرار گرفته است. از جمله مهم ترین اهداف پروژه 0۳10 می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
تدارک برنلمه های آموزش ابتدلیی جهت دسترسی کلیه کودکان هندیبه آموزش های اولیه در نظام آموزش رسمییا
آموزش غیررسمی (NFE)
کاهش فرخ افت تحصیلی به کمتر از ۵ درصد و افزایش نرخ ثبت نام و پیشرفت تحصیلی
افزایش متوسط پیشرفت دانش آموزان در سطوح آموزش پایه به ویژه آموزش ابتدایی تا سقف ۴۰ درصد
گفتنی استکه ۵ درصد از هزینه پرویه مذکور توسط دیلت هند و بلقی مانده هزینهها توسط دیلت های ابالتی تأمینمی
کودد. آژلنس توسعه بین المللی (/10) بللغ بر ۲۶۰ میلیون دلارىبه اجرای فاز اول و ۴۲۵ میلیون دلار جهت اجرای فاز ۲
۸ ۳ وژه اختصاص داده است.
6
4 a ۸
صفحه 34:
——_ مت
رت طرح ملی تغذیه رایگان ea
طرح مذکوربا عنوان طرح ملی تغنبه رایگان دلفش آموزان مقطع آموزش ابتدلیی در ۱۵ آگوست سال 1۹۵ در جهت ب
ارتقاء نرخ ثبت نام و ابقاء تحصیلی دلنش آموزانبه وه دلنش آموزان خانواده های کم در تعد و محرومبه مورد اجوا
گذارده شد. طرح مذکور طرحی ملی است کمبه مدت کوتاهی در سراسر مدارس ابتدلیی کشوربه مورد اجرا در آمد.
طبق طرح مذکور کلیه دلنش آموزان سطوح ۱-۷ آموزش طی سال های ۱۹۹۷قا 13۹۸ از تغفیه رایگان در مدارس
بهره مند گردیدند. در طول سال ۹۶- ۱۹۹۵ بللغ بر ۳۷۸ منطقه, ۲۲۵ هزار مدرسه و ۳۳ میلیون کودک هندی با هزینه
ای بللخ بر ۴۱۲/۴ میلیون روییه تحت پوشش لین طرح قرار گرفتند. طی سال ۱۹۹۶-۹۷ داعنه طرح مذ کور گسترش
یافته و ۴/۵۵ میلیون دلنش آموز را تصت پوشش قرار داد. گفتنی است که طی طرح اخیر بللغ بر ۱۱۰/۸ میلیون روبیه
هزینه گردید. طی مرحله ۳ طرح مذذکور که طی سال 1۹۷-۹۸ البه مورد اجرا در تعد بللغ بر ۱۱۰ میلیون دلنش آموز
كلاس هاى مقطع آموزش ابتدلیی تحت پوشش قرار گرفتند. در بایان طرح مذکور گزار شات رضلیت بخشی از افزلیش
فرخ ثبت نام و ابقاء تحصیلی دانش آموزان در مدارس مشهود بوده است.
ند
) 3 فل لله ت
صفحه 35:
——_ مت
/
تمرکززدایی آموزشی ; See
س١ طرح تم و کززدلیی آموزشی از مقطع آموزثی ابتدلیی بخشی از سیاست ملی کشور هند طی سال ۹۸۶ اجه شمار عی آید. طرح 7
مذکور توسط کمیته های تحت عنوان کمیته های آموزش روستایی (65] ۷) در جهت مدیریت هر چه بهتر آموزش ابتدلیی در
کشور به مورد اجرا در آمده استد
طرح مذ کوربا هدف اجرای سیاست های خانواده محور و کودک محور در حوزه آموزنویبه ویٍه آموزش ابتدلیی و دستیابی کلیه
کود کان بسه امکانات آموزش مناسسب در مدارس رسسمی بسا غیررسسمی و ادامسه تحصسیلات در ایسن مرا کسز مسی بلث
با توجمبه اطلاعاتسی توانچی بردکه نرخ ثبت نام طی لین دهه نسبتً ثلبت مانده است. لین لعر بوییه در خصوص ثبت نام دلنشش
آموزان پسر در کلاس های ابتدلیی صخت دارد. لین در حللی است که ارقام ثبت شده برای دختران نشان دهنده رشد ۶ درصدی
در نرخ ثبت نلمی آنانحی باشد. لین لعر احتمالْبه چند علمل بستگی دارد. یکی از دلثیل؛ عدم ثبت ذلم از كودكان در سنين معين
حی باشد. گفتنی است که شرلیط سنی از ايالتى.به ايللت دیگر کشور متفاوتحی بلشد. در ایللت کرالا و تامیل نادو از ۶۰ درصد از
كودكان رده سنی ۵ سال در کلاس های اوّل ابتدایسی ثست نلمبه عصل می آید. ان در حالسی است که اکشر ایالات کشور در
سن ۶سالکی از کودکان در کلاسیهای ابتدلیی ثبت نامبه عملحی آید. در برخی از ابالات کشور نیز لین سن ۷ سال تملم بوده
لست. این امر می تواند از دو عامل تأثیر پذیرفته بلشد:
. عدم آمادگی مدارس جهت ارائه خدمات آموزشی
0
. فرخ رو به رشد نسل جدید یاد گیرندگان در کشورهای عقب افتاده
35
od ate ل
مت
صفحه 36:
ممح تب
علاوه بر اين برخي ایالات نیز با پيروي از چندین طرح جدید به ثبت نام از کودکان رده هاي
/
7 بالاتر در این کلاسها مبادرت مي نمایند که این امر خود ترکیب سن آموزش را تحت تأثیر قرار ر"
مي دهد.
در کل مي توان گفت که از 30/90 درصد نرخ ناخالص ثبت نام (688) در مدارس ابتدايي (5/98
درصد پسر و 5/81 درصد دختر)ء تنها 7/71 درصد به نرخ خالص ثبت نام تعلق دارد. (7/77 درصد
پسر و 64 درصد دختر). 17 ایالت کشور از پائین تر میانگین ملي برخوردارند و این درحالي است
که 15 ایالت دیگر از سهمي از بالاتر از میانگین ملّي برخوردار مي باشند. مطابق آمار ارائه شده
کشور هندوستان جهت جذب کلیه کودکان به مدارس چالش بزرگي پیش رو دارد. اگر از زاويه
دیگر به این موضوع نگاه کنیم متوجه مي شویم که طي دهة 90 نرخ نام نويسي ناخالص از
پسران و دختران (در مقطع ابتدايي) به حال ثابت درآمده است. طي این دهه آمار افرادي که در
سنین بالا یا پائین تر از معیار تعیین شده در کلاس هاي ابتدايي ثبت نام نموده اند رو به کاهش
گذارده است. در نمودارهاي آماري نرخ نام نويسي خالص و میزان حضور داش آموزان در
مدارس نشان داده شده است. از این آمار و ارقام مي توان به دو موضوع پي برد:
36
od ate ل
مت
صفحه 37:
— 7
lee eee نام در کلیه بخش هاي کشور معضل موی نع کر ۱۳۴ ۳ ات
_کشور حتي ايالاتي که زیر خط توسعه قرار داشته اند. (همانتد ایالت مدهیاپرادش 1/88 درصدا :
آمار بالايي از نرخ نام نويسي خالص (80 درصد) ارائه داده اند. با اين وجود برخي از ابالات کشور
من جمله جامووکشمیر, ناگالند, آتاریرادش و تنگال غربي با مشکلات جدي روبرو مي باشند. دوم
اینکه اگر چه نرخ دختراني که از آنها ثبت نام به عمل آمده طي جند سال اخير روبه افزايش
گذارده است, اما شكافي که میان این دوجنس (دختر و پسر) وجود داشته همچنان به قوت خود
باقي است. آمارها نشان مي دهند که در آزاي دختراني که در رده هاي سني 6-14 سال ثبت نام
توا خترالی نل به همان تعداد ودر همان كزوه سني خارع از مرارين بر ۳۰۰۰
آیالاتي چون بیهان جامووکشمیره راجستان, آتار پرادش این مشکل توجه عمده اي را مي طلبد.
در آتارپرادش از تعداد 11 دختر حتي 2 نفر نیز در مدارس ابتدايي حضور نمي یابند.
با توجه به مشکلات منطقه اي, شکاف جتسي و مشکل رشد جمعیت, دولت مركزي و دولت هاي
ايالتي معبارهاي جديدي را در این خصوص وضع نمودند که از آن جمله مي توان به موارد دیل
اشاره فود
7
۸ لتنا
صفحه 38:
ممح تب
/
الف) معيارهايي که از قبل براي اندازة جمعیت و راه اندازي امکانات آموزشي در سایق
کول نان کردیده بود, دجار تعييراتي گردید. این تغبیرات همانگون» که درارفام ۳۱۱
ایالات مدهباپرادش و آندهراپرادش تتایج مثبتي در برداشته است (گفتني است که اکثریت جمعیت
این دو ایالت در مناطق سكونتي تبه اي و به صورت اقلیت قومي سكني گزیده اند).
ب) احداث مدارس و اجراي طرح هاي آموزشي من جمله پروژه هاي لاك جامبیش راجستان از
کیت 4 نلاس هايي بود که موفقبت هايي در این زمیته نیز کسب نمود.
ج) استراتژي سومي که در جهت افزایش نرخ ثبت نام وحضور کودکان در آموزش ابتدايي و کاهش
ناهمگوني میان بخشهاي مختالف اتخاذ گردید, طرح تمركززدايي آموزش بود. با توجه به اینکه
ناهمگوني ها در سطح ایالات فوق العاده زیاد بوده و با توجه به اینکه طرح هاي ايالتي فادر به
پاسخگويي به ملاحظات ملي نمي باشند از اين روي 0۴۶۳ که بیش از 200 حوزه را تحت پوشش
قرار داده است به اتخاذ سیاست جديدي در جهت برنامه ريزي هاي آموزش ابتدايي مبادرت نموده
و
صفحه 39:
مسح تب
مقطع آموزش متوسطه : a
بت
ساخنار آموزشی
به طور اسلسی در کلیه کشورهای جهان آموزش متوسطه از نقش بسیار مهم حساس و سرنوشت سازی در آینده فرد و اجتماع
برخوردارحی بلشد. در لین دوره ازیبک سوپی ریزی آموزش علوم و تکنولوژی عبق-تر از دوره قبل مورد توجه قرار گرفته و دلنشی.
آموزان آمادگی لازم جهت ورودبه دوره های عالیتر آموزشی بهره مندمی گردندو از سوی دیگرسبه عنوان یکی از اعضای جامعدبه
كسب مهارتهای اجتملعی و بازار کار مبادرتهی نماید. در ولقع آموزش متوسطه پلی است که آموزش ابتدلیی رلبه آموزش عللی
دوره های فنی و حرفه ای وبا ورودبه بازار کار و زندگی اجتماعی متصلعی نماید. بر اساس خط مشی جدید آموزش نظام آموزش
متوسطه در هند از چهارده سالگی آغاز شده وتا مدت چهار سال ادلعه حی بلبد سبه عبارت دیگر لین دوره از پیهنهم آغاز شده وا
پلیه دوازدهم ادلمه ی یلبد . لین دوره نیز از دو دوره آموزشی دو ساله مقدملتی و تکمیلی متصل میگردد. در برنلمه ریزی مقطع.
مقدملتی متوسطه بر دروس عموحی و پلیه متمرکز میگردد. در صورتی که در مقطع تکمیلی متوسطه برنلمه ریزی درسی بر دروس
تخصصی تاکید دارد -به طور کلی برنلعه های درسی لین دوره که دروس ریاضیات؛علوم؛تکنولوزی» علوم اجتملعىء تربيت بادفى و
بهداشت, آموزش هنرء مهارتهای حرفه ای » کار تجربی و آموزش زبانهای هندی»انگلیسی و زبانهای محلی مشتمل میگردد. کتابهای
3آزسیبه زبان انکلیسی تالیف.می شوند از آنجائیکه زبان اداری و ديولنى لين كشور انکلیسی استدبه زبان انكليسى نیز تدویسمی
6 Cy 3 و
صفحه 40:
/
ممح تب
رز بر اساس گزارش وزارت توسعه منابع انساني تعداد مدارس دوره چهار متا
آموزش متوسطه از 416:7 مدرسه طي سال 1950 به 436,112 مدرسه طي سال
9 بالغ مي گردد. تعداد معلمان این دوره نیز از 000,127 نفر طي سال 1950
به 878:747,1 نفر طي سال 1999 افزایش یافته و تعداد دانش آموزان نیز در این
دوره به 27,767,449 نفر بالغ مي گردد. بررسي و مقایسه آمارهاي موجود روشن
مي سازد که کشور هند به رغم ازدیاد جمعیت, بویه در رده هاي سني کودکان لازم
التعلیم و فقدان منابع طبيعي استراتژيك من جمله نفت و گاز توفیق فراواني در
فراهم سازي امکانات و سرمایه گذاري هاي مالي وانساني در زمینه آموزش بویژه
اي کودگان طي 5 دهه اخیر داشنه است. به نجوي که تست یت تام داش
آموزان از 33/18 درصد درزمان استقلال بر ٩۲/۱۴ درصد افزایش یافته است.
صفحه 41:
ممح تب
زب سیستم امتحانی و مدا رک تحصیلی اسك
ارزشیلبی تحصیلی در نظام آموزشی هند از جایگاه وه ای برخوردارحی باشدبه طور علمی » درتملمی ابللت های کشور سطوح
تحصیلیبه کلاسهانیاپلیه های متعدد تقسیم شده و ارتقا ازبیک بليمبه بليه بعدى متوسطبه نتیجه ارزشیلبی نهليى در بايان سال
تحصیلی است. در سطح آموزش ابتدلیی » آزمون ها از انعطاف کلفی برخوردار بوده وبه صورتی داخلی و در سطح مدرسه ای
برگزاری گردد. این مقطع سیاستهای آموزشیبه کینه ای استکه کلیه دانش آموزانبه گذراندن کلاسهای اول تا پنجم با موفقیت
بدون نیازسبه تکرار پلیه مبادرتعی نماید. مدارک دورههشت ساله آموزش ابتدلیی توسط مدارسی صادر شده و از اعتبار کلفی و
جهت ورودبه آموزش متوسطه برخوردار عی باشد. مسئولیت اجرای آزمونما مقطع متوسطه در پلیه های نهم و بازدهم از جمله
وظلیف مدارسیبه شمار آمده و لین در حللی است که مسئولیت اجرای ارزشیلبی در پلیه های دهم و دوازدهم لین دورمبه عهده
هیات مدیره آموزش متوسطه ایالتیمی باشدبه طور معمول هیات مدیره آموزش متوسطمبه اجرای لین وظیفه از طییق بر گزاری
آزمونهای علصی و سئوالات استاندارد شده مختلف علمیجا همکاری معلمان مجرب مبادرت نموده و بر اساس نتلیج لین آزمونیا
مدارک تحصیلی برای دلنشی آموزان میفق صادر میکردد. برخورداری از مدارک صادره در پلیه های دهم و دوازدهم جهت ورودبه
مقطع تکمیلی متوسطه و دوره های عالی فنی و حرفه ای کالج ها و دانشگاهها و یا جهت استخدام الزامی است.
2 مت
4
صفحه 42:
ممح تب
آموزش معلمان
YY
مدرک مورد نیا زجهت تدریس درسطوح مختلف آموزشی
مقطع آموزش پیش دبستانی: ازجمله مهمتیین شرلیط لازمه جهت تدییس در مرلکز آموزش پیش دبستانیمی توانبه
۱-۲ قبولی در آزمون مقطع متوسطمیا دوره دوم متوسطه ( گذراندن ۰لتا ۲!سال تحصیلی) و گذراندن دوره آموزشی
ساله اشاره نمود. لین درحالیست که در برخی ازدانشگاهها آزمون ورودی جهت ورودبه دوره کارشناسی آموزش
ازفارغ التحصیلان مقطع کارشناسی به عمل می آید.
سطح اول :حدلقل شرلیط لازم جهت تدییس درسطح! آموزش گذراندن دوره آموزشی۰لتا ۱۲سالمیا قبولی در آزمون
مقطع متوسطه و گذراندن دوره آموزشی ۴ ساله دررشته آموزش ابتدایی است.
سطح دوم : حدلقل شرلیط لازم جهت تدییس در دوره دوم ابتدلیی و متوسطه ( پلیه ۶-۱۲) فارغ التحصیلی ازدانشگاه
9
دررشته های علوم « علوم اجتماعی ؛ علوم انسانی » تجارت و کشاورزی و گذراندن دوره آموزشی ۱ ساله مى باشد.
2
) 3 فل لله ت
صفحه 43:
ممح تب
6 مواد آموزشی ال
ازجمله مهمترين مواد آموزشى مراكز آموزش معلمان می توان به موارد ذيل اشاره نمود:
١-واحدهاى بايه( ٠ ,1 ) : آموزش تاريخجه هند - روانشناسی آموزش
۲-واحدهای تخصسصی( ۳۰/): آموزش زبان ( زبان مادرى و زبان انكليسسى)- آموزش رياضسى - آموزش علوم
طبیعی- آموزش علوم انسانی- آموزش بهداشت و تربيت بدفى- آموزش هنر- آموزش عملى
۳-واحدهای تخصصی فوق العاده ( ):/1١ : آموزش علوم / آموزش علوم اجتماعى و كزينش
يكى ازدروس آموزش بزركسالان» آموزش غير رسمىء آموزش اجتماعى» آموزش قبليل؛ آموزش كلاس جنديليه»
جمعيت شناسى» آموزش استثنايى» تكنولوزى آموزشى
؟-واحدهاى كارورزى( )/.5٠+ : كارعملى- مشاركت در آموزش (دركلاسهاى ابتدايى و دوره دوم ابتدايى)
J ) فل لله ت
صفحه 44:
حت مت
مدت زمان تدریس ِا
al) زمان تدر
- ۱/۴ در صد از معلمین۳۱تا ۳۵ساعت درهفته
- بیش از ۴/ | درصد نزدیک به ۳۶ساعت درهفته
- ۲/۱درصد نزدیک به۳۱ تا ۴۰ ساعت درهفته( دردوره دوم ابتدایی)
- ۱۲درصد بیشتراز۴۰ ساعت درهفته (دردوره دوم لبتدایی)
دوره هاي آموزش ضمن خدمت
برنامه های آموزش ضمن خدمت خود از دوره های آموزشی به شرح ذیل متشکل می کردد:
دوره | آموزش ضمن خدعتبا عنوان ۳۱/057۲ که ازسال ۱۹۸۶درقالب برنلمه هاي توجیهی برای معلمین مدارس ابتدلیی و متوسطه
برگزار می گردد.
دوره ۲ آموزش ضمن خسمتبا عنوان 50۳۲ که ازسال ۱۹۹۳-۹۴ درقللب دوره هلیی تحت عنوان برنلمه توجیهی ویئه معلمین دوره
ابتدایی برگزار می گردد.
4“
6
صفحه 45:
ممح تب
اهداف آموزشی
ازجمله مهمترین اهداف آموزشی دوره های آموزش ضمن خدمت می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
|-ترغیب معلمین درجهت توجه به عللشق آموزشی دلنش آموزان بهره گیری ازسیاست آموزش فراگیرو انجام
تحقیقات کاربردی
۲-ارتقاء سطح کیفی آموزش ابتدایی جهت تعیین حداقل سطح یادگیری ( ۳٩۱15
۳-آموزش وتشویق معلمین به اتخاذ متدهای آموزشی کودک محور
صفحه 46:
gle
شکوهی, غلامحسین؛ مبانی و اصول آموزش و پرورش» (انتشارات آستان قدس رضوی)» ۰۱۳۶۸
شعارىنزاد» على اكبر» فلسفه آموزش و پرورش,» انتشارات امیرکبیر» ۰۱۳۷۷
شعبانی» حسن» مهارتهای آموزشی و پرورشی» انتشارات سمت» ۰۱۳۷۱
نقیبزاده» میرعبدالحسین» نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش انتشارات طهوری» ۰۱۳۷۴
باقری نوع پرست» خسرو در آمدی بر فلسنه تعلیم و تربست جمهوری اسلامی ایران» دو جلد. انتشارات علمی و
فرهنگی» ۰۱۳۸٩