مهارت های ارتباطی در ارتباط با بیمار یا مددجو
اسلاید 1: M Asadpour1
اسلاید 2: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی رفسنجاندانشکده پزشکیگروه خدمات بهداشتی و ارتقای سلامت مهارت هاي ارتباطي در ارتباط با بیمار یا مددجودکتر محمد اسدپور2
اسلاید 3: آگاه بودن (knowledge) از يك مسئله كه سلامتي را به خطر بياندازد و يا حتي نگرش مثبت و منفي داشتن در مورد رفتاري (attitude) نمي‌تواند در بسياري از اوقات كمك كننده باشند.بسياري از افراد از خطرات سيگار آگاه هستند از بوي آن هم خيلي راضي نيستند ولي به سيگار كشيدن ادامه ميدهند. معمولاً باور داشتن و اعتقاد داشتن در مورد يك مسئله كه سلامت را به خطر مي اندازد بسيار قوي‌تر از آگاه بودن و يا نگرش مثبت يا منفي مي‌تواند عمل كند.حساس بودن(Susceptibility) : بدانند كه در خطر فراوان در مورد اين رفتار غيرسالم هستند.شدت (Severity): بدانند اگر اين رفتار را عوض نكنند به قيمت گراني از نظر اقتصادي و جاني براي آن ها تمام خواهد شد.منفعت داشتن (Benefit): از منفعت اين تغيير در سلامت خود كاملاً اطمينان حاصل كنند.باز هم بين اين باورها درجاتي وجود دارد.
اسلاید 4: بعضي ها مي‌گويند كه ما واقعاً مي‌دانيم كه اين رفتار براي سلامت ما خطرآفرين است. مانند جوانان و ارتباط جنسي غيرايمن كه بسياري از اوقات مي‌دانند كه در سرنوشت آنان بسيار تاثيرگذار است ولي به دليل اينكه مثل هركجاي دنيا، جوانان جزو گروهي از مردم هستند كه باور دارند هرگز آسيب نمي بينند، مشكلات براي ديگران اتفاق مي‌افتد نه براي آنان و اگر واقعاً رفتار خطرناكي باشد آنان اين خطر را حس خواهند كرد و يك راهي براي آن پيدا مي‌كنند و فقط زماني كه يك بيماري مقاربتي (STI) اتفاق افتاد و يك حاملگي پرخطر ناخواسته، تازه متوجه مي شوند و براي حل مشكل آن دنبال چاره مي‌گردند.عواملي كه ما را قدرتمند و توانمند مي‌كنند مانند مهارت هايي كه مي‌آموزيم و يا دسترسي به منابع، توانايي هايي كه از نظر فكري بدست مي‌آوريم مي‌تواند به شدّت روي رفاه ما در زندگي تاثيرگذارد. بعضي از عوامل مانند تشويق شدن از طرف دوستان يا فاميل و يا ايجاد شهامت و پشتيباني و حمايت از تغييراتي كه ميخواهيم انجام دهيم در اين مسئله بسيار تاثيرگذار است و مي‌تواند عاملي باشد كه بسياري از اوقات بطور دايمي يك عادت غيربهداشتي تبديل به يك عادت بهداشتي گردد.
اسلاید 5: تامين رفاه و سلامتي در جامعه يك مقوله بين بخشي است و از عهده يك وزارتخانه مثل بهداشت بيرون است. براي مثال براي كاهش مرگ و مير ناشي از تصادفات جاده اي اگر برنامه اي تهيه شود مشاهده ميگردد كه مواردي كه در حوزه اختيار نظام سلامت و وزارت بهداشت است درصد كمي از كار را تشكيل ميدهد. حتي در موارد مرتبط با بيماري مثلاً براي مبارزه با بيماري هاي ناشي از مصرف سيگار اگر برنامه اي تهيه شود فقط در قسمت كاهش مصرف سيگار، بخش هاي مختلف ازجمله وزارت بازرگاني براي كاهش واردات سيگار، كليه وزارتخانه ها بخصوص وزارت آموزش و پرورش و تحقيقات و فناوري و دفاع براي آموزش افراد جوان تحت پوشش براي جلوگيري از گسترش مصرف سيگار، اقتصاد و دارايي براي افزايش ماليات و تعريف سيگار، صدا و سيما براي تبليغات و آگاه سازي مردم، وزارت كشور براي جلوگيري از فروش سيگار به افراد زير 18 سال، نيروهاي انتظامي و اطلاعاتي براي مبارزه با قاچاق آن و ... اجراي بخش هاي مختلف اين برنامه را به عهده دارند و وزارت بهداشت، تنها بخش كوچكي از برنامه را به عهده دارد. در مورد رفاه كه مفهومي فراگيرتر از سلامت دارد مسئله پيچيده تر است. رفاه كه با كلّيه اجزاي زندگي همه آحاد جامعه سروكار دارد نيازمند عزم راسخ دولت و بسيج كليه امكانات آن به منظور تامين رفاه مورد نظر است.
اسلاید 6:
اسلاید 7: مهارت هاي ارتباطيجوهره اصلي طبابت ارتباط پزشك با بيمار یا مددجو است. اين ارتباط يك ارتباط دو طرفه و پوياست. برقراري ارتباط، لازمه كسب اطلاعات در مورد بيماری و تشخيص صحيح و درمان مناسب مي‌باشد. بيمار یا مددجو بايد در حضور پزشك احساس راحتي كند و به او اعتماد داشته باشد، پزشك از طرف ديگر بايد شنونده خوبي باشد و با زباني قابل فهم براي بيمار یا مددجو در مورد بيماری وي و اقدامات لازم، توضيح دهد تا وي در تصميم‌گيري در مورد بيماری خود با ديدي باز عمل كند. مهارت در اين امر باعث رضايت بيمار یا مددجو و پزشك، همكاري بهتر در درمان و كاهش ادعاي درمان نادرست مي‌شود.دانشجويان در دوران تحصيل با طيف وسيعي از بيماران یا مددجویان، خانواده هاي آنان، پزشكان و ساير ارائه كنندگان خدمت تماس دارند كه مستلزم كسب مهارت برقراري ارتباط بين فردي است. از طرف ديگر آنها شاهد تنوع سني، جنسي، فرهنگي، وضعيت اقتصادي ـ اجتماعي، شخصيت و ابعاد رواني، اعتقادات مذهبي و ادراك بيماران یا مددجویان هستند. اين تنوع، حساسيت و انعطاف پذيري پزشك را مي‌طلبد تا رضايت بيمار یا مددجو و پزشك را به ارمغان آورد.
اسلاید 8: داشتن ارتباط مناسب با بيمار یا مددجو، مستلزم ارتقاء دانش و نگرش در كنار مهارت است. دانش در مورد مفاهيم پايه برقراري ارتباط (مانند مدل هاي ارتباط، پيام هاي مستقيم و غيرمستقيم، انواع و عملكرد ارتباط غيركلامي) و واژگان پايه براي كسب مهارت را ارائه مي‌كند. نگرش مناسب شامل درك اهميّت برقراري ارتباط موثر، نياز به ديدن بيماران یا مددجویان به عنوان فردي از افراد جامعه به جاي يك مورد بيماري (case) و همكاري با ساير اعضاي تيم مراقبت هاي سلامتي است. پس از پايان اين دوره دانشجو بايد دانش پايه براي ارتباط كلامي و غيركلامي را داشته باشد، قادر به شروع مصاحبه و خاتمه دادن به آن باشد.
اسلاید 9: برقراري ارتباط با بيمار یا مددجوبرقراري ارتباط با بيمار یا مددجو شامل سه قسمت زير است:معارفه و شروع رابطهكاوش كردن در مورد موضوع مورد مصاحبهپايان
اسلاید 10: براي برقراري يك ارتباط موفق بايدآماده شدن براي مصاحبهخوشامدگويي و معارفهمهارتهاي گوش دادنمهارت هاي گفتاري تسهيل (facilitation)تشريح (explanation)تفسير (interpretation)جستجوي نقطه نظرات بيمار یا مددجونيازهاي هيجاني بيمار یا مددجودرك اشارات غيركلامي بيمار یا مددجومسايل فرهنگي موثر بر برقراري ارتباط يادداشت برداري
اسلاید 11: آماده شدن براي مصاحبهقبل از شروع مصاحبه دانشجو بايد روي شرح وظايف خود تمركز و ذهن خود را از ساير مشغله ها خالي كند.
اسلاید 12: خوشامدگويي و معارفهدر اين قسمت دانشجو بايد ضمن خوشامد گويي به بيمار یا مددجو یا مددجو، خود را معرفي كند و نام او را بپرسد. همچنين موارد زير را در اين قسمت به خاطر داشته و در موقع لزوم از آنها استفاده كند:از حالت چهره (facial expression) متناسب با سخنان مطرح شده براي همراهي كردن با بيمار یا مددجو تغيير يا تنظيم تون صدا (voice tone) متناسب با وضعيت موجود دست دادن در صورت نيازحركات سر و دست براي تاييد و يا نفي
اسلاید 13: مهارتهاي گوش دادنروش هاي كلامي: استفاده از اين موارد براي روشن سازي موارد ابهام در مصاحبه و تكميل گفته هاست.بازگويي (restating) يا بيان مطالب: در اين مرحله اطلاعات مربوط به بيماري جمع آوري مي‌شود.كاوش (probing) يا سوالات بيشتر از مصاحبه شونده در مورد نكات كلي يا مبهم : در اين مرحله ارتباط توسعه بيشتري يافته و اطلاعات تكميل مي‌شود.روشن سازي (clarifying) يا سوال مستقيم در موارد ابهام براي روشن شدن درستي برداشت مصاحبه كننده از سخنان بيمار یا مددجو.تصميم گيري و مديريت: با استفاده از اطلاعات مراحل قبل در مورد مشكل بيمار یا مددجو تصميم گيري كرده و اجراي آن مديريت مي‌شود. روش هاي غيركلامي شامل:سكوت(silence) : استفاده مناسب از سكوت به بيمار یا مددجو اجازه ميدهد تا بيان افكار و احساسات خود را تكميل كند.ارتباط چشمي (eye contact) بر حسب تحمل طرف مقابل و شرايط فرهنگي وضعيت (posture) مناسب بدن به طوري كه بيمار یا مددجو احساس كند به سخنان او توجه مي‌شود.تماس (touch) در موقع لزومحركات سر، صورت، تنه، و اندام ها و حالات چهرهمهارت هاي گوش دادن در قسمت هاي بعدي، مورد بحث قرار خواهد گرفت.
اسلاید 14: مهارت گوش دادناغلب مردم گمان مي‌كنند كه شنونده هاي خوبي هستند و آموختن مهارت گوش دادن براي آنها عجيب است! در حاليكه واقعيت اين است كه بسياري از ما خوب گوش نمي‌كنيم. بايد توجه داشت شنيدن با گوش دادن تفاوت دارد. شنيدن تنها بخشي از گوش دادن است و شخص در آن تنها به آنچه كه مايل است توجه مي‌كند و از بقيه گفته ها صرفنظر مي‌نمايد. شنيدن يك روند غيرفعال است و گوش دادن يك روند پويا و فعال است كه نياز به آموزش و كسب مهارت دارد. ما صداي والدين براي دعوت به شام، نجواي همكلاسي و يا صداي سوت داور در بازي را ميشنويم و اين با گوش دادن متفاوت است. در اينجا مقصود از گوش دادن، شنيدن با گوش سوّم و سعي در فهم آنچه در فرد مصاحبه شونده مي‌گذرد با استفاده از گوش، چشم، احساس و فكر است. گوش دادن فعال، مستلزم توجه به آنچــه گفتــه شــده (كلامي) و روشي كه براي گفتن استفاده شده (غيركلامي) مي‌باشد. با اين روش ميتوان اين توصيه را تحقق بخشيد: به صحبت هاي بيمار گوش دهيد، تشخيص را به شما مي‌گويد.
اسلاید 15: برقراري مهارت گوش دادن را ميتوان به 4 بخش عمده تقسيم كردهمراهي و برقراري ارتباط با بيمار Attendingتفسير و تاويل Paraphrasingشفاف سازي Clarifyingكنترل فهم مطالب Perceptual Checking
اسلاید 16: گوش دادن هميشه به راحتي ميسر نيست. گاه موانعي از گوش دادن و درك پيام اصلي سخنان بيمار جلوگيري مي‌كنند. اين موانع به دو دسته داخلي و خارجي تقسيم مي‌شوند:موانع داخلي كه از درون منشاء مي‌گيرند عبارتند از: موانع رواني، عصبانيت، اضطراب، خستگي و قضاوت زودرس. موانع خارجي كه در محيط بيرون ريشه دارند، عبارتند از: نداشتن تمركز در محيط، سر و صدا، فعاليت ديگران و راحت نبودن از نظر جسمي.
اسلاید 17: افزايش مهارت گوش دادنبراي افزايش مهارت گوش دادن موارد زير را رعايت شود:از قطع كردن صحبت طرف مقابل خود داري شود.پس از طرح سوال سكوت شود تا پاسخ را بشنود؛ تنها روي گوش دادن تمركز شود.بدون پيش داوري گوش دهد. پيش داوري آنچه را گوش داده مي‌شود تحريف مي‌كند.در گوش دادن سعي در يافتن اهداف، جزئيات و نتيجه گيري داشته باشد.گوش دادن فعال، تفسير را نيز در بر مي‌گيرد.اشاره ضمني اغلب از آنچه گفته مي‌شود مهمتر است، پس به ناگفته ها نيز توجه شود.در فاصله بين جملات فكر شود.قبل از بيان جملات، خوب آنها را تجزيه و تحليل كند.با كنش خود نشان دهد كه گوش مي‌كند.
اسلاید 18: مهارت هاي گفتاريسوالات باز: بايد مصاحبه با بيمار یا مددجو با سوالات باز شروع شود. در سوالات باز از موارد كلي سوال مي‌شود و پرسش شونده برخلاف سوالات بسته كه جواب آن محدود به بلي يا خير و يا كلمات و جملاتي در ارتباط با موضوع خاص است، در جواب دادن محدوده اختيار بيشتري دارد. اين سوالات در ابتداي مصاحبه روشن مي‌سازد كه مشكل اصلي بيمار یا مددجو چيست.سوالات بسته: با پيشرفت مصاحبه با روشن شدن موضوع به تدريج بايد از سوالات بسته استفاده كرد تا جزئيات مورد نظر در مورد مشكل بيمار یا مددجو را كه ممكن است بيمار یا مددجو به آن توجه نداشته باشد يا براي بيان آن با سوالات باز زمان زيادي نياز دارد، روشن كرد. بازگويي عبارات (repetition): در حين مصاحبه گاه براي تاكيد روي يك موضوع، گاه براي روشن شدن يك مطلب و يا براي اين كه به بيمار یا مددجو نشان داده شود به صحبت هاي او گوش مي‌دهيم از بازگويي عبارات استفاده مي‌شود.
اسلاید 19: تسهيل (facilitation) وقتي كه مصاحبه شونده در پاسخ به سوالي دچار مشكل مي‌شود براي جلوگيري از خاتمه مصاحبه ميتوان با او همراهي كرد و با عباراتي بيان او را تسهيل كرد. البته اين عبارات نبايد القاكننده مطلبي باشد ولي مي‌تواند بدون ارتباط با موضوع و حتي بي معني باشد. پس از بيان اين عبارات مصاحبه شونده مجدداً به موضوع اصلي برمي‌گردد.
اسلاید 20: تشريح (explanation)در موارد ابهام از مصاحبه شونده خواسته مي‌شود كه در آن مورد خاص بيشتر توضيح دهد.
اسلاید 21: تفسير (interpretation)در مواردي كه سخنان بيمار یا مددجو نياز به تفسير دارد ميتوان تعبير آنها را با وي در ميان گذاشت.
اسلاید 22: جستجوي نقطه نظرات بيمار یا مددجونقطه نظرات مصاحبه شونده سوال شود اما نبايد در مورد آنها قضاوتي صورت گيرد.
اسلاید 23: درك نيازهاي هيجاني بيمار یا مددجوبيمار یا مددجو داراي احساسات و هيجاناتي است كه بايد در مصاحبه در نظر گرفته شوند و مصاحبه كننده به آنها احترام بگذارد.بي‌تفاوتي نسبت به اين احساسات موجب خدشه دار شدن ارتباط پزشك و بيمار یا مددجو مي‌شود.
اسلاید 24: درك اشارات غيركلامي بيمار یا مددجوبيمار یا مددجو ممكن است هميشه مسايل را به طور مستقيم و شفاف بيان نكند. اين مسئله به خصوص در حيطه هاي خصوصي كه فرد از بيان آن شرم دارد، مواردي كه نياز به تاكيد يا تكذيب دارد يا بنا به دلايل خاص استفاده از عبارات كلامي ميسر نيست، صادق است. گاهي نيز در همراهي با عبارات كلامي به كار ميرود. لذا مصاحبه كننده بايد به حركت سر، دست، چشم بيمار یا مددجو، حالات چهره و ... بيمار یا مددجو توجه داشته باشد و پيام هاي آنها را دريافت كند.
اسلاید 25: مسايل فرهنگي موثر بر برقراري ارتباطدر مناطق مختلف آداب و رسوم مختلفي وجود دارد كه پزشك شاغل در آن مناطق بايد در بدو ورود به منطقه با آنها آشنا شده و به دقت در برقراري ارتباط، آنها را رعايت نمايد. سطح سواد بيمار یا مددجو و اثر آن در برقراري ارتباط و اعتماد به نفس بيمار یا مددجو. بيماران یا مددجویان كم سواد و بيسواد ممكن است از ترس يا شرم از بيان عبارات نادرست و احساس تحقير شدن به خوبي ارتباط برقرار نكنند. در اين موارد با شروع مناسب مصاحبه و بيان سوالات قابل فهم و استفاده از عبارات بيمار یا مددجو ميتوان او را به ادامه مصاحبه ترغيب كرد.
اسلاید 26: يادداشت برداريدر صورت نياز به يادداشت برداري در حين مصاحبه اينكار نبايد در گفتگو و ارتباط خللي ايجاد كند. بهتر است تنها كلمات كليدي با سرعت نوشته شود و در موقع تشريح مصاحبه استفاده شود زيرا با نوشتن تمام سخنان بيمار یا مددجو ممكن است رشته كلام از دست مصاحبه كننده خارج شود و بيمار یا مددجو تصور مي‌كند كه او به سخنان وي توجه نمي‌كند.
اسلاید 27: يك مدل ساده براي مصاحبه با بيمار یا مددجواين يك مدل ساده براي ساختار مصاحبه است كه شامل سه بخش معارفه، بخش مياني يا كاوش براي شرح حال بيمار یا مددجو و بخش پاياني بوده و به دانشجو در انجام موفق مصاحبه كمك مي‌كند. دانشجو قبل از شروع مصاحبه بايد با اين مدل، آشنا بوده و آن‌را در حين مصاحبه در اختيار داشته باشد ولي در حين انجام كار توجه او بايد معطوف به بيمار یا مددجو باشد و از نگاه كردن زياد به راهنما خودداري كند.
اسلاید 28: معارفهدر ابتدا دانشجو بايد خود را به بيمار یا مددجو یا مددجو معرفي كند و مطمئن شود كه آن شخص همان بيمار یا مددجویی است كه قرار است با او مصاحبه كند. دانشجو بايد به بيمار یا مددجو بگويد كه او يك دانشجوي سال دوّم پزشكي است و اين اوّلين دوره أي است كه مستقيماً با بيماران یا مددجویان مصاحبه مي‌كند و اين مصاحبه بدين منظور است كه توانايي او در برخورد با بيماران یا مددجویان افزايش يابد.رضايت و اعتماد بيمار یا مددجو براي مصاحبه جلب شود و به او گفته شود كه اطلاعاتي كه ميدهد تنها در اختيار ساير پزشكاني كه در ارتباط با او هستند قرار خواهد گرفت. در ضمن مدت مصاحبه نيز به وي گفته شود.به بيمار یا مددجو بگويد كه وظيفه او در آن روز اين است كه با يك بيمار یا مددجو مصاحبه كند، علّت مراجعه او به آن مركز را دريابد و بياموزد كه چگونه اين كار را انجام دهد تا بيمار یا مددجو احساس راحتي داشته باشد.
اسلاید 29: شرح حال بيماراز بيمار یا ممدجو علّت مراجعه او به آن مركز سوال شود. به بيمار یا ممدجو بگويد كه مايل است داستان بيماري او را از آغاز بشنود: آيا ممكنست چگونگي شروع مشكلي كه باعث مراجعه شما به پزشك شده را تشريح كنيد و بگوييد در حال حاضر وضعيت بيماري شما چگونه است؟�با بيان عباراتي خود را علاقمند به صحبت هاي بيمار یا ممدجو نشان داده و او را تشويق به ادامه سخنانش كنــد: � بعد چه اتفاقي افتاد؟ ميتوانيد بيشتر توضيح دهيد؟�مطمئن شود كه تجربه بيمار یا ممدجو از بيماريش را كشف كرده :� اين بيماري چه اثري روي زندگي شما داشته است؟� همچنين احساس بيمار یا ممدجو از بيماريش ارزيابي شود.در مورد تجربه حضور در بيمارستان در بيماران بستري و اثرات آن بر زندگي ايشان سوال شود.وقتي بيمار یا ممدجو داستان بيماريش را به اتمام رساند از او تشكر كرده و از او سوال كند آيا مي‌تواند چك كند كه سه مطلب زير را متوجه شده است:آيا مي‌توانم چك كنم كه همه نشانه ها و مشكلاتي كه شما در حال حاضر داريد و تمايل داريد در آن زمينه به شما كمك شود را متوجه شده ام؟�و سپس آيا ميتوانيد به من بگوييد چه چيزي بيشتر ذهن شما را مشغول كرده و باعث نگراني شما شده است ؟��و انتظار داريد دكتر براي كمك به شما امروز چه كاري انجام دهد؟ و در صورت بستري بودن بيمار، تجربه بستري شدن شبيه چيست؟ چه چيزي باعث بهتر شدن اين تجربه بستري شما مي‌شود؟�
اسلاید 30: پاياناز بيمار سوال شود: آيا فكر مي‌كنيد مطلب مهمي وجود دارد كه از شما نپرسيده باشم؟ آيا شما سوالي نداريد؟�سوال از بيمار در مورد چگونگي برقراري ارتباط در مصاحبه و نكات مثبت و منفي آن و گرفتن پسخوراند كمك كننده است.از بيمار صميمانه تشكر شود.
اسلاید 31: علل عدم همكاري بيمار یا مددجونااميدي بيمار و اعتقاد به اينكه نمي‌توان كاري انجام داد: گاهي بيمار تصور مي‌كند بيماري غيرقابل درماني دارد به خصوص در مواردي كه پس از مراجعه به پزشكان متعدد مداوا نشده است. لذا فكر مي‌كند صحبت كردن در مورد اين مشكل، اتلاف وقت است و از آن پرهيز مي‌كند.�گريز از احساس حقارت: عدم تمايل به اينكه احساساتي به نظر برسد. بيمار با بيان احساس واقعي خود به خصوص وقتي ناخوشايند و غيرمعمول باشد، ممكن است احساس حقارت و ضعف كند.شرم حضور و اعتقاد به اينكه گفتن اين مسايل صحيح نيست: بعضي افراد تابوهايي دارند كه بيان آنها را حتي براي پزشكشان مشكل مي‌كند. بسته به فرهنگ هر جامعه اين تابوها متفاوت است. البته گاهي نيز فردي است. مسايل مربوط به امور جنسي يا بيماري هاي ناحيه تناسلي در اين دسته قرار مي‌گيرند.رفتار بازدارنده پزشك: گاهي پزشك در شروع رابطه قادر به جلب اعتماد بيمار نيست يا در حين مصاحبه با رفتار يا گفتار خود موجب اختلال در مصاحبه مي‌شود. تعدادي از اين موارد در ادامه بحث آورده شده است.نگراني از آشكار شدن ترس در مورد وضعيت سلامتيش: بيمار اين ترس را نشانه ضعف مي‌داند، لذا مايل نيست آشكار شود و بدين منظور از برقراري ارتباطي كه منجر به اين امر شود اجتناب مي‌كند.
اسلاید 32: مصاحبه با خانم هاي بارداردوره بارداري به خصوص اوّلين بارداري يك تجربه منحصر به فرد براي خانم ها در طول زندگيشان است. در طول اين دوران تغييرات جسماني و رواني متعددي در زنان رخ ميدهد و زندگي فردي و اجتماعي آنان دستخوش تغييرات زيادي مي‌شود. لذا در مصاحبه با آنها علاوه بر سوالات و مواردي كه قبلاً اشاره شد، بايد به موارد زير نيز توجه شود:اوّلين واكنش وي به بارداري پس از اطلاع از آنچگونگي تغييرات جسماني وي در مدت بارداريتغييرات فكري او در اين دورهدر صورت شاغل بودن، اثر بارداري روي كار اوطرز تفكر خانواده راجع به او پس از باردار شدن و به خصوص اثر بارداري روي همه خانوادهچه حمايتهايي از طرف خانواده بويژه شوهر، دوستان و محل كار صورت مي‌گيرد؟انتظار او از مراقبت هاي دوران بارداري چيست؟براي زايمانش چه برنامه اي دارد؟تجربه مراقبت هاي دوران بارداري چگونه بوده است؟در صورت انجام زايمان، تجربه وي از آن چگونه بوده است؟نظر او راجع به بارداري، زايمان و پرورش كودك چيست؟او راجع به بارداري، زايمان و پرورش كودك چه توصيه هايي از خانواده دريافت نموده است (با توجه ويژه به انتظارات و تقاضاي جامعه)؟آيا نگراني و دغدغه اي نسبت به آينده دارد و چگونه از نظر رواني خود را با موضوع تطبيق داده است؟
اسلاید 33: مصاحبه با سالمنداندر مصاحبه با سالمندان به موارد زير توجه شود:از راهكارهاي ارتباط كلامي و غيركلامي مناسب استفاده شود.در صورت نياز، وضعيت شنوايي و بينايي بيمار تعيين شود.چراغها را روشن كنيد.شان و منزلت آنها حفظ شود.قبل از انجام هر كاري براي آنها توضيح دهيد.از راهكارهاي حمايتي زير استفاده شود:بيمار را به بيان احساسش تشويق كنيد.از مطرح كردن سوالاتي كه نياز به قضاوت دارند خود داري شود.صحت سخنان بيمار تاييد شود.مسئوليت شكست ارتباط به عهده گرفته شود
اسلاید 34:
اسلاید 35: موقعي كه دانشجو خود مصاحبه گر است بهتر است از نوشتن عجولانه شرح حال خودداري نموده و تنها نكات كليدي را يادداشت نمايد و بعد براي تكميل از آن استفاده كند. در مواقعي كه همگروهان وي مشغول مصاحبه هستند، دانشجو جدول ثبت مصاحبه را براي وي تكميل كند تا علاوه بر ثبت شرح حال، پسخوراند به همكار ارائه شود و نكات مثبت و منفي مصاحبه به وي گوشزد شود. پس از پايان مصاحبه با همگروهان، تشكيل جلسه داده و تجربيات خود را مبادله كنند و براي ارائه گزارش كار به facilitator برنامه ريزي كنند. لازم به ذكر است كه تبادل اطلاعات به معناي نگارش مشترك گزارش نيست و هر دانشجو بايد گزارش خود را ارائه كند. در نهايت، گزارش كار، به استاد مربوطه ارائه خواهد شد. هر دانشجو به طور خلاصه در 10-5 دقيقه يافته هاي خود را بيان مي‌كند و استاد بري آنها بيان مي‌كند كه چگونه بيماري، زندگي بيمار مورد مصاحبه آنها را تحت تاثير قرار داده و عوامل فردي و اجتماعي چگونه در شكل‌گيري بيماري نقش دارند.
اسلاید 36: همراهي و برقراري ارتباط با بيمارAttendingعبارتست از برقراري ارتباط چشمي با فرد در فاصله اي مناسب : اين ارتباط به صورت نگاه خيره و سرد نباشد بلكه توام با احساس و با تناوب باشد. ارتباط چشمي بايد بر حسب تحمل فرد مصاحبه شونده تنظيم شود. گاه بيمار از نگاه مصاحبه گر، مي‌گريزد و نگاه خيره به او باعث قطع ارتباط مي‌شود و در مواقعي نگاه نكردن او را به منزله عدم توجّه به سخنانش مي‌داند. مصاحبه گر بايد جايگاه بيمار در بين اين دو طيف را مشخص و مطابق آن ارتباط چشمي مناسب برقرار كند. استفاده از يك وضعيت طبيعي و مناسب: اين وضعيت بهتر است كمي خميده به جلو در يك وضعيت راحت و نه به صورت ايستاده و دست به سينه در مقابل بيمار باشد ؛ به طوري كه طرف مقابل متوجه علاقه و توجه مصاحبه كننده به سخنانش شود. تنظيم فاصله نشستن يا ايستادن با فرد مصاحبه شونده به طوريكه حريم شخصي او حفظ شده و احساس راحتي داشته باشد.تنظيم تون صدا به نحوي كه شايسته طرف مقابل باشد.استفاده از ايما و اشاره براي نشان دادن توجه و علاقه به سخنان بيمار. از حركات شديد و تند پرهيز شود.بازتاب دادن احساس. احساس طرف مقابل درك شود و مانند آينه با كلام يا به صورت غيركلامي مثل حالت چهره به طرف مقابل نشان داده شود.عدم هدايت شخص يا تغيير جهت سخنان او به طور مستقيم. در صورتي كه دانشجو قسمتي از سخنان بيمار را متوجه نشد يا خواستار تغيير مسير صحبت است از عباراتي مانند : �من منظور شما را از ... متوجه نشدم، من به دنبال اين موضوع نيستم� استفاده نمايد.استفاده از عبارات كلامي مرتبط با سخنان بيمار بدون تفسير، سوال يا عنوان جديد، مانند: مي‌دانم منظور شما چيست، من آنچه به شما گذشته را درك مي‌كنم.
اسلاید 37: تفسير و تاويل Paraphrasingفهم دانشجو از سخنان بيمار را مورد آزمون قرار ميدهد و نشان ميدهد كه او به دنبال پيام اصلي در سخنان بيمار است. همچنين به روانتر شدن مصاحبه و به خصوص به شفاف شدن عبارات دو پهلو كمك مي‌كند. يك خلاصه دقيق و ساده از صحبت هاي اصلي بيمار ارائه مي‌كند. هرگز از عبارت �من شنيدم كه شما گفتيد ...� استفاده نشود زيرا مصاحبه را متوقف مي‌كند.
اسلاید 38: شفاف سازي Clarifyingموارد مبهم مصاحبه را ابهام زدايي مي‌كند. شفاف سازي، تفسير مشكل نيست بلكه روشن سازي آن است. پس از اقرار به وجود ابهام با جمله بندي مجدد، تكرار يا توضيح سعي در رفع آن شود.
اسلاید 39: كنترل فهم مطالب Perceptual Checkingدانشجو با چند عبارت از بيمار سوال مي‌كند كه آيا برداشت او از سخنان بيمار درست بوده است:�تفسير خود از شنيده ها را بيان كند.از بيمار به طور مستقيم در مورد صحت برداشت سوال شود.در صورت صحيح نبودن برداشت، از بيمار براي تصحيح آن كمك گرفته شود.
اسلاید 40: عوامل مخدوش كننده مصاحبهكاوش و بازجويي كردنمنحرف و گيج كردن رفتار نامناسب مانند: خميازه كشيدن، كارهاي بيهوده، خيره شدن به بيرون از اطاق و ...در حين شنيدن صحبت هاي مصاحبه شونده در فكر پاسخ دادن به او باشدخواندن فكر بيمار: پيش خود فكر كند مي‌داند مصاحبه شونده چه مي‌خواهد بگويدفيلتر كردن : گوش دادن به بعضي صحبت هاي بيمار و گوش ندادن به بعضي ديگرعدم تمركز كافي و در فكر فرو رفتن حين مصاحبهاز خط خارج شدن و تغيير ناگهاني مسير مصاحبهدستور دادن، جهت دادن و برخورد آمرانههشدار دادن، متنبه كردن و تهديد كردنپند و اندرز دادن، نتيجه اخلاقي گرفتن التماس كردنتوصيه كردن و پيشنهاد راه حلقضاوت كردن، متهم كردن و انتقاد كردنمقايسه كردنترغيب كردن، خطابه و يا بحث كردنتمجيد، چاپلوسي و پسند كردناسم گذاشتن، مسخره و استهزاءتفسير، تجزيه و تحليل و تشخيص گذارياطمينان دادن، دلداري دادن، حمايت كردن
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.