صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
از ميان سه سلسلة ترك تبار كه بس ايران حكومت كردندء سلجوقیان اهمیت بیشتری داشتند. زیرا:
Jf به سبب تأثيررى كه در تحولات ايران و ساي سرزمين هاى اسلامى داشتند.
Jf به سبب وسعت قل موشان
صفحه 4:
تشکیلات حکومت
بررگررفته | ات به جای مانده از سامانیان و غزنویان که آن نیز بگرفته از نظام اداری و حکومتی ایران باستان
است
سلاطین
در رأس حکومت سلجوقی؛ سلطان قرار داشت.
خليفه حل -ه بیشتر ریاست معنوی و دینی
ene 5 سیاسی ونظامی
سلاطین سعی می کرردند بای مشرروعیت بخشیدن به حکومت خود و جلب نظر مردم؛ خود را مطیع و پشتیبان دستگاه
خلافت نشان دهند.
صفحه 5:
اگرچه شاهان در امور مختلف با وزرا مشورت می کردند اما رأی و
نظر آنها مافوق همه بود.
سلاطین زندگی پرتجملی داشتند و صاحب املااک و شروت زیادی
بودند.
سرديس شاهزادة سلجوقى
صفحه 6:
از مهمترین مقا های عهد سلجوقی
1
حکومت سلجوقی قدرت و عظمت خود را با سیاست و کفایت وزیران ایرانی به دست آورده بود.
سلجوقیان: مردمانی گله دار و بیابان گرد بودند که با زور شمشیم؛ امور سیاسی و نظامی را در اختیار گررفتند.
ole ادارة قلمرو پهناور خود ناگزیر شدند از وزیران ایرانی استفاده کنند.
صفحه 7:
7
«عمیدالملک کندری» وزیر سلطان طغرل نقشی موش در موفقیت های این سلطان داشت.
«خواجه نظام الملک» وزیر آلب ارسلان و ملکشاه نییز چنان قدرت و نفوذی داشت که کمتر کاری بدون صلاحدید و
مشورت او انجام مم گرفت.
|
69 درنتيجه تدبير و مدیریت آنهاء اوضاح اقتصادی و فرهنگی بهتر
(6کشاورزی» باز رگانی؛ صنعته هنر و معماری رشد زیادی کررد.
os رابطه سلطان با خليفه و ديك ضمانروايان بود.
صفحه 8:
دیوان ها
امور کشوری یعنی کارهای اداری؛ مالی» فرهنگی و مذهبی در تشکیلاتی که آنها را دیوان می
نامیدنده انحام می شد.
در هم دیوان تعدادی از افراد زیر نظ رئيس ديوان» كار مى كرردند.
تمامی دیوان ها و کارکنان آنها تحت ریاست و نظارت وزیر قرار داشتند.
مهمترین دیوان های عصم سلحوقی عبارت بودند از: سل
صفحه 9:
دیوان استیقا ۳ وان راطفا
به امور مالى حکومت رسیدگی می کرد و مسنولیت که وظیفه آن دریافت؛ ارسال و ثبت نامه ها و فرمان های
محاسیهه در بافت میات هار ابه عفده داشت: ؛ ۳
دیوان اشرراف 4 alt alee ۲
مسئولیت بازرسی و نظارت بر عملکرد وزیران» | | به وضع نظامیان رسیدگی می کرد و مسئولیت تهیه و تأمین
1 حاکمان ولایاته فرماندهان سياه و كا ركنان ديوان | / تدارکات و تجهیرات نظامی را به عهده داشت. آمار نظامیان |
332 هاراعهدةداريود. | 07 اد وان له ده
eet ae
وزارت دفا ee نيطو سل
صفحه 10:
میرراث فرهنگی و تمدنی
به طور کلی دورة سلجوقیان از نظر گسترش دانش و هنر و ادب از دوره
هاى برجستة تاريخ ایران محسوب می شود.
پس از ورود اسلاع به ایرران کلاس های درس نخست در مساجد تشکیل می
شد.
رفته رفته در برخی از شهرها مدرسه هایی ایجاد شد.
در دوران فرمازروایی سلجوقیان مدارس زیادی در ایرران به وجود آمد.
صفحه 11:
خواجه نظام الماک مدارسی در شهرهای مختلف بنیان گذاشت که همگی آنها نظامیه خوانده می شدند.
مهمترین آنها نظامیه های نیشابور» اصفهان و بخداد بودند.
او اموال و املاك زيادى را وقف اين مدارس كررد.
کر اک
به مدرسان؛ مدیرران و کا رکنان نظامیه هاء حقوق پرداخت می شد.
اين مدارس» مترررات خاصی داشتند.
استادان و شاگردان با دقت خاصی گزینش می شدند.
tte 11 مج رقابت شدید بای رسیدن به مقام استادی در این مدارس.
11۳ ۲
Se 1 =
1۳
فريك
صفحه 12:
امام محمدغنرالیء عالم بررگ ایررانی از استادان نظامیه بود.
همچنین سعدی» شاعر معرروف نیز از دانش آموختگان مدارس نظامیه بود.
سایر وزیران و دیگر شخصیت های سیاسی و مذهبی نیز اقدام به تأسیس مدرسه کردند» به گونه ای که
بیشتر شهیهای ایران دارای مدرسه شدند.
در آن زمان در شهرهای خراسان بیش از سایر مناطق ایران مدرسه وجود داشت.
صفحه 13:
گستررش زبان و ادب فارسی
توجه و حمایت از زبان و ادب فارسی در دوران غنرنویانء سلحوقیان و خوارزمشاهیان
لشک کشی های محمود غرنوی و جانشینانش به هندوستان؛ موجب رواج زبان فارسی در آن دیار شد.
سلجوقیان نیز با توسعه قلمو خود به سمت غربه زبان فارسی را در آسیای صفیس رواج دادند.
بر سای دورر لسوت خامههایفرزمنهایخکوس ودقشیهای میواتی ازهری به فازستی شيب كرد
رواج زبان ترکی
در قررن های پنجم و ششم هجری؛ زبان ترکی که زبان فررماذروایان بودء نیز در اییران رواج پیدا کرد و
برخی از واژه های آن به زبان فارسی راه یافت.
صفحه 14:
رونق و توسعة شهرها ومعماری
در دورة سلجوقى به سبب آرامش و رونق باز ركاني» شه و شه م نشينى كسترش يافت.
رى؛ نيشابور و اصفهان كه يايتخت هاى سلجوقيان بودند از شهرهاى مهم و آباد آن دوره محسوب مى شدند.
معماران ایررانی در دور؛ سلجوقیان» بناهای زیبایی در ایرران ساختند و معماری به اوج شکوفایی خود رسید.
در ساختن مساجد ایررانی؛ ابتکار خاصی به کار رفت و حیاط و چهار ایوان اطراف آن معمول گردید.
در ساختن انواع گنبدهاء بررج ها و متاره هاء کاروانسراها و مدارس نین الگوهای جدیدی در معماری به کار گررفته شد.
در فرن های پنجم تا هفتم هجری» (آجرکاری » و «کاشی کاری» در بناها به اوج
زیبایی و شکوفایی رسید.
صفحه 15:
کاشی کاری از ابتکارات مهم معماران ایررانی بای 625 بناها بود.
کاشی کاری دوره سلجوقی:
در دوره سلجوقیان تولید کاشی توسعه خیره کننده ای يافت. م كن اصلى
تولید شهر کاشان بود. تکنیک استفاده از لعاب تک رنگ ادامه سنت های پیشین
بود اما در دوران حکومت سلجوقیان ببرگستررده لعاب های رنگ شده رنگ کم
وآبی فیمروزه ای و آبی لاجوردی - کبالتی نیر افروده گشت. کاشی های
سلجوقی به شکل ستاره یا صلیب بودند و بهترین نمونه آنها را می توان در
گنبدخانه حرم اما رضا(ع ) در شهر مشهد تماشا کررد.
صفحه 16:
ساختن ظروف سفالین لعاب دار و بدون لعاب و ظرروف زرین فام يا طلایی که با نقش و نگارهای مختلف تزیین شده از
جلوه های مهم هنر دورة سلحوقی بود.
ابریق نگ 4 سفالی :
این ابریق که به صورت دوجداره ساخته شده , ساخت شهس
گرگان است و اکنون در "انستیتو هنر دیترویت" امریکا
نگهداری می شود. دهاته ی این ظرف به شكل سم خضروس ساخته
شده و پوسته مشبک آن با لعاب فیرروزه ای و نقوش ابوالهول و
غرال تزئین شده است.
صفحه 17:
همچنین خوشنویسی؛ تذهیب و ساختن جلد کتاب
از جرم و نقش انداختن بس روی آن نیز گسترش
یافته بود.
میناکاری و خوشنویسی دوره سلجوقی
صفحه 18: