نظرات پیرامون حذف سه صفر از پول ملی

صفحه 1:
وزارت بازرگانی سازمان توسعه تجارت ایران جر © يعني نظرات بيرامون حذف سه صفر از يول ملى ( براساس تحلیل محتوای نظرات نخبگان مطروحه در رسانه ها) 

صفحه 2:
پیشینه موضوع در ایران در سال 73 برای نخستین » مطرح شد 5 سال بيش بحث تغيبر واحد بولى كشور از ريال به واحدى به نام " نور " در سطحی محدود مطرح شد. 2 سال بعد » موضوع تغییر واحد پول از ریال به تومان مطرح شد. در سال 1358 درشت ترین اسکناس ایران 10 هزار ربالی (هزار تومانی) بود که معادل 140 دلار آمریکا بود و در سال 6 ( 38 سال بعد) اسکناس پنجاه هزار ربالی منتشر شد که معادل 3/5 دلار است . 

صفحه 3:
ساختار ارایه سابقه و پیشینه تجارب جهانی مشکلات موجود ‎po‏ له حذف سه صفر و منافع ناشی از آن دلایل علیه حذف سه صفر و مضار ناشی از آن پیش نیازهای اجرای این طرح ‏جمع بندی و نتیجه گیری 

صفحه 4:
بازنگری در ارزش پول ملی و اصلاح ارزهای خارجی ‎(CORREOCY REFORM)‏ یا ‎CORREDCY REDEDODO1010TM100‏ 

صفحه 5:
پیشینه موضوع در سای کشورها اغلب کشورها به نوعی تجربه کرده اند ( در هفتاد کشور) در برخی کشورها در راستای کاهش حجم اسکناس از بموقع ترین و درست ترین سیاست های دولت روسیه » ترکیه » فرانسه » آلمان ء اكراين » لهستان » سودان » اوكانداء گرجستان و نیجریه کشورهایی که با کاهش ارزش پول ملی مواجه بوده اند از روش حذف صفر بهره گرفته اند . دلیل اصلی حذف صفرها از اسکناس در کشورهایی اتفاق می افتد که تورم به سطوحی رسيده باشد که کار مبادلات و انتقال اسکناس به شیوه ای صورت میگیرد. در ترکیه و زیمبابوه بدلیل افزايش لجام گسیخته تورم صورت گرفت. در کشورهای صنعتی هم که کارت اعتباری بیشترین کاربرد را دارد » بازهم اسکناس در دست مردم وجود دارد ولی تعدادش نسبت به وضعیت ما کمتر است . 

صفحه 6:
چیشینه موضوع در سایر کشورها تركيه به روزى رسيده بود كه در بول هاى درشت آنها 6 الى 7 صفر ديده مى شد ولى ابتدا تورم را کنترل و سبس واحد بولى را تغيير داد. حداقل دو كشور همسايه» تركيه با حذف 6 صفرء آذربايجان با تغبير نام واحد پولی حذف صفرهاى بول ملى اقدامى است كه همه مردم جهان به نوعى آن را تجربه كرده اند . آلمان بس از جنگ جهانی با کاهش ارزش پول ملی مواجه شد پسی از جنگ با یک گونی مارك امكان خريد یک سیب زمینی وجود داشت در زمان ژنرال دوگل در فرانسه » فرانک جدیدی بجای فرانک بی ارزش قبلی مورد استفاده قرار گرفت تا ارزش واحد پولی اين کشور یکبار دیگر بالا رود . در روسیه پس از فروباشی شوروی با توجه به بی ارزش شدن روبل بر اثر تورم بسیاره واحد بول اين كشور به روبل جديد تغيبر يبدا كرد كه معادل هزار روبل قدیم بود و سه صفر از اسکناس های روسیه برداشته شد. در رومانی حذف چهار صفر از پول و انتشار (۱/۵0 ات مشابه در قاره آمريكاى لاتين و از جمله مکزیک » آرژانتین» اروگوثه » برزیل ( بين دهه » نیکاراگوئه » بوليوى و برو اری | 

صفحه 7:
پیشینه موضوع در سایر کشورها تجربه ت رکیه ‎٠‏ از آغاز سال 2005 اسکناس های جديد تركيه منتشر شد. هر لیر جدید ترکیه معادل یک میلیون لیر قدیم بود و بدین ترتیب 6 صفر از اسکناس های تر کیه حذف شد . طی 5 سال قبل از اجرای این طرح» ترکیه چنان تورمی را تجربه کرد که شاید در هیچ کشور دیگری سابقه نداشت و درا واخر سال 1981 بود که اسکناس های 5 هزار لیری به عنوان درشت ترین اسکناس های ترکیه به گردش در آمد که ارزش آن برابر 9 دلار آمییکا بود ء 10 سال بعد بانک مرکزی اسکناس های یکصد هزار لیری را به جربان انداخت که در آن زمان 20 دلار ارزش داشت » 5 سال بعد چرخش اسکناس يك ميليون ليرى آغاز شد كه ارزشش كمى بيش از 25 دلار بود . اين اسكناس ها در زمان تغيير واحد بول تركيه تنها 66 سنت (0/66 دلار) ارزش داشت . تغيير واحد بول طى دوره 1981 تا 2005 جندين بار مطرح شد ولى هيج كدام با توجه به بالا بودن نوخ تورم به اجرا نرسيد . هنكامى كه نرخ تورم در سال 2004 براى اولين بار طی 30 سال کمتر از 10 درصد شد ‏ این اقدام صورت گرفت. ° 

صفحه 8:
وازه هاى بكار رفته براى بول در طول تاريخ جدید ( رسمى و غيررسمى) ۰ ده شاهى ۰ یک قرون ‎٠‏ یک ریال ( یه ریال) ‏۰ یک تومن ( یه تومن) ‎٠‏ دوزار ‎٠‏ صنارسی شای ‏۰ قرو و کرور ( قدیم) ‏۰ یه تومن ( یک میلیون) ‏۰ یه تومنی ( یک میلیارد ) در تهران و برخی شهرهای بزرگ ‎٠‏ از واژه تومن اتفاده می کنند( بجای ریال) به منظور تسهیل در مبادلات ‏- به جای کلمه تومان که فا نیست کلمه ای فا جایگزین شود . در قانون ارو راز در شده ات که هر است فد قاری ی نون 

صفحه 9:
بول ملی ایران )1351 ‏ريال ( ماده یک قانون پولی و بانکی کشور مصوب‎ ٠ ‏واحد يول ايران ريال است ( يك ريال برابر 108055 ۰ گرم‎ ٠ ) ‏طلاى خالص است‎ 

صفحه 10:
مشکلات ناشی از وضعیت فعلی سرانه اسکناس در کشور 110 برگ » در اروپا 10 برگ هزینه دستگاه های پول شمار از نظر روانی جالب نيست» زمانی در عربستان در برابر 1000 تومان 500 ريال عربستان و حالا 4 ریال حك بول هاى 50 تا 500 هزار تومان دست به دست مى شود نياز به بول درشت را نشان مى دهد در حالى كه اعتبار يول را ندارد دست به دست شدنء نقدينكى را افزايش داده و آثار قورمى دارد محاسبات و نگهداری حساب ها مشکل شده و مردم برای خرید های جزئی باید حجم زیادی اسکناس جابجا کنند . ao 

صفحه 11:
مشکلات ناشی از وضعیت فعلی تورم دو رقمی ارزش پول ملی ایران را کاهش داده و بانک مرکزی وادار به انتشار اسکناس های درشت شده است . زمانی که کاهش ارزش پول ملی به سطحی رسیده که محاسبات و نکهداری حساب ها و تسویه آنها به خصوص در قالب خرد را مشکل کرده » می بایست راه حلی اندیشیده شود . در مبادلات به خصوص از نظر واحد بول بازرکانی آثار مثبتی دار و اشتباهات را به حداقل می رساند هزینه چاپ اسکناس به 60 میلیارد تومان رسیده ایران یکی از کشورهایی است در دنیا که بیشترین هزینه را برای چاپ پول انجام می دهد . a 

صفحه 12:
مشکلات ناشی از وضعیت فعلی اسکناس های جدید ۰ پنجاه هزار ریال . يست هزار ريال ‎eee‏ ارتومانی سال 1351 ابن بول نی » نقش و قدرت خرید این پو ا 0 ” در آن دوره حقوق فردى با دوهزار تومان با دو قطعه اسكناس قابل برداخت بود. ” بول هاى درشت امروز معادل بول خرد بسيارى از كشورهاست يك بوند انكليس دوهزار تومان» یک هزار تومان 4 ریال عربستان سعودى ” ايجاد مشكلات عينى و ذهنى در اثر اين امر 

صفحه 13:
مشکلات ناشی از وضعیت فعلی عمر متوسط اسکناس در ايران » مطابق مطالعات بانک مر کزی » حدود 5 سال و در کشورهای پیشرفته دو برابر ایران است و سالانه حدود 175 میلیارد ربال هزینه جمع آوری اسکناس های فرسوده در کشور می شود . قیمت تمام شده اسکناس در ایران 242 ریال است که اسکناس های ریزتر هزینه چاپ کمتر و اسکناس های درشت تر به لحاظ موارد ایمنی هزینه چاپ بیشتری دارند. افزایش ارزش اسکناس ایران یک تصمیم اقتصادی و حذف صفر از واحد پولی یک پیشنهاد سیاسی است . در گزارش هیات نظارت بانک مرکزی برای چهل و نیمین مجمع عمومی این بانک بر افزايش ارزش اسمی اسکناس تاکید شد ولی به زمان آن اشاره ای نشد. در اقتصاد کشور ریال دیگر عملاً کاربردی ندارد. 06 

صفحه 14:
اهداف اصلی 3 کاهش هدر رفت منابع دولت در جاپ اسکناس ‎٠‏ كاهش تورم ap 

صفحه 15:
دلایل له حذف سه صفر بالا بودن نوخ تورم کاهش ارزش پول ملی در ادوار گذشته پول ایرانی یکی از پول هایی است که هذینه مبادله بالایی دارد ۰ وقتی ارزش بول بيشتو باشد پول در گودش کمتر و در نتیجه هزینه معاملاتی کمتری مورد نیاز است کاهش نیاز به استفاده از چک های بانکی به شکل بی رویه و غیرمنطقی چک های بانکی طی یک عملیات کوتاه؛ به سرعت پانج و سوراخ شده و از گردش عملیات مالی و بانکی خارج می شود که هزینه زیادی را به صورت غیومنطقی به سیستم بانکی تحمیل می کنند . مردم از کاهش ارزش پول ملی و تورم گلایه مند هستند و زمان آن رسیده که ایران پول قوی را با قدرت ذخیره سازی بالا به جریان بیاندازد. صرف نظر از وسیله سنجش ارزش » مطلوبیت آن است که موجب به رواج استفاده از آن می شود . اعتبار پول ایران به لحاظ موقعیت منطقه ای آن as 

صفحه 16:
دلایل له حذف سه صفر اثر روانی در کاهش تورم اثر روانی و جلوگیری از افزایش نرخ تورم اگر چک پول ها جمع شود تورم کاهش می یابد هزار تومان فعلی معادل 10 ریال فعلی شود. در حال حاضر مردم برای اسکناس ارزش قاثل نیستند و روی آن می نویسند و موجب استهلاک می شود . یکی دو سالی صفرها را کمرنگ بنویسند و بعد حذف کنند. از نظر واحد پول بازرگانی آثار مثبتی دارد و به شکلی اشتباهات را به حداقل می رساند . در صورت اجرای طرح اعتبار اسکناس ها از نظر مردم افزايش می یابد . 

صفحه 17:
دلایل له حذف سه صفر ۰ حذف صفر منجر به افزایش اعتماد مردم به پول حفظ ارزش پول » اطمینان به پس اندازها » استحکام مبادلات در اقتصاد خرد را بدنبال دارد. سادگی در مبادلات نگهداری ساده تر حساب ها و ارقام و ترازنامه ها اشتغال فضای کمتر آمار و اطلاعات مالی در حافظه و هارد رايانه ها ۰ نقل و انتقال سهل تر پول 

صفحه 18:
دلایل له حذف سه صفر منافع ناشی از آن کاهش استهلاک حجم زیادی از پول کاهش حجم حمل و نقل پول نیاز کمتر به سوزاندن اسکناس نیاز کمتر به انتشار اسکناس نیاز به دقت کمتر برای شمارش اسکناس ها و صرفه جویی در وقت مشتریان بانک ها که با کاهش صفرها این مشکل برطرف می شود . ‎ts‏ و 2 ae 

صفحه 19:
دلایل له حذف سه صفر ۰ با حذف صفرها» حجم نقدینگی و حجم اسکناس در جربان کاهش می یابد و اسکناس ایران جایگاه خود را پیدا می کند . ۰ در اینصورت مزیت های طرح از جمله سادگی در مبادلات» نگهداری ساده تر حساب ها » ارقام و ترازنامه ها » اشغال فضای کمتر آمار و اطلاعات مالی در حافظه و هارد» نقل و انتقال سهل تر بول » کاهش آثار روانی تورم و صرفه جویی در وقت برای شمارش حجم پول اسکناس ها از بین خواهد رفت. 

صفحه 20:
se بودن يا نبودن ریال تاثیری ‎EN Os eS ee‏ 1 يولى به خصوص تعويض أسكفاس ها ینه سنکین بر بانک مرکزی است ابتدا بدنبا جاب اسكناس هاى درشت برويم و در بلند مدت با گسترش بانک داری الکترونیک ضعف های پولی و مالی را کستری انش دارى الكترو ی پولی و واحد بو تورم و مبادلات بين المللى و ‎at os‏ رکذ دا ‎fiat,‏ أز تجربيات كشورهاى موقق نظیر ث رکیه یه ضروری است. برخي هاا تاثیرگذاری این اقدام بر تورم را کوتاه مدت ارزیابی مى كنند. زمان تغیبر واحد پولی کشور فرا نرسیده است eo 

صفحه 21:
دلایل در مخالفت با حذف سه صفر * تغییر واحد پولی‌کشهر بیهوده و بی نتیجه و برای جامعه پر هزینه است .کشورهایی که اقدام به تغیبر واحد پولی کشور خود کرده اند قبل از اقدامات دیگری نظیر کنترل نرخ تورم و کاهش صفرهای پولی خود کرده اند . ترکیه زمانی انجام داد که با صفرهای زیادی روی اسکناس ها که تعداد آنها به عدد 7 رسیده بود مواجه شد . ارتباط .معنى دارى بين تغییر واحد پول کشهر در زمینه هایی نظیر تقلیل تعداد صفرهای پول » معرفی پول های درشت تر و ورود آنها به بازار با تاثیر بر نرخ تورم برقرار نمی شود» زیرا تورم بیش از آنکه از واحد پولی اثر بگیرد از سباست های اقتصادی تاثیرپذیر است . 

صفحه 22:
دلایل در مخالفت با حذف سه صفر در جریان پولی کشور ریال تاثیر ندارد و بهتر است حذف شود پول ها را به دلیل کم ارزشی مردم مچاله می کنند . انتشار و توزیع اسکناس درشت از روش تسهیل در مبادلات است ولی سر راه خرد کردن آن مشکلات وجود دارد . حذف سه صفر در کوتاه مدت و بلند مدت تاثيرى در تقويت بول ملى ندارد . در ایران نیز همانند تر کیه ابتدا باید تورم کنترل شود آنگاه به فکر تغییر واحد پولی افتاد 

صفحه 23:
دلایل در مخالفت با حذف سه صفر کاهش بیش ازییک صفر از واحد پولی کشور اثرات نامطلوب فنی بر دستگاه ها را افزایش خواهد داد و انتشار چک های تضمین شده به جای چاپ اسکناس درشت بيشنهاد مى شود . حذف سه صفر از واحد بولى برش بزركى است و منجر به ايجاد مشكلات اقتصادى زیادی خواهد شد . حذف سه صفر ظلم به پول ملی است و هنوز ارزش پول ملی آنقدر کم نشده که بخواهیم صفرها را از آن حذف کنیم . استهلاک اسکناس در کشور ما به ضعف سیستم بانکی مربوط است که هنوز نتوانسته آنطور که بايد و شاید بانکداری الکترونیکی و بهره گیری از کارت های اعتباری را ترویج دهد. با اصلاح سیستم بانکی و گسترش بانکداری الکترونیکی و ترویج استفاده از کارت های اعتباری نیاز به حذف صفرها از پول ملی بر طرف می شود. 

صفحه 24:
2 35 2 دلايل در مخالفت با حذف سه ‎ro‏ حداكثر يى صفر حذف شود. پول از نظر اقتصادی و تعریف » وسیله مبادله و ذخیره ارزش است و اگر اکثر صفرهای پول کم و زیاد شوده تاثیری ندارد. با تورم موجود در ايران تغیبر واحد پول ناممکن است. تغییر واحد پولی قبل از حل مشکل رشد حجم پول» تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور نخواهد داشت . رشد بسیار بالای حجم پول در کشور ناشی از سیاست های مالی است و انعکاس آن در بخش پولی مساله ای است که بايد حل شود . اين مساله ضمن بى ارزش كردن بولء باعث ايجاد مشكل در تبديل بول به كالا مى شود . واحد بول هرجه باشد اكر با شدت افزايش يابد در تورم انعكاس بيدا مى كند و در اينمورد فرقی ندارد که پول را با جه واحدى مورد شمارش قرار دهيم . در حال حاضر تغيير واحد بول كشور جزء ضرورت ها و موضوعات روز نيست و موضوعاتى مهم تراز تغيير واحد بولى كشور وجود دارد . 

صفحه 25:
دلایل در مخالفت با حذف سه صفر ‎٠‏ در کوتاه مدت حدف سه صفر از واحد پول ملی تورم زا خواهد بود . اگر یک قطعه نان لواش را در حالت حذف سه صفر از پول ملی مبادله کند » پرداخت قیمت 17 تومانی یک قطعه نان لواش برای مشتری و دریافت آن از سوی نانوا غير ممكن خواهد بود مكر اينكه حداقل سه واحد بول خرد براى بول ملى طراحى شود كه هزينه بالاى ضرب سكه و دشوارى محاسبات براى دولت باقى خواهد ماند. ‎٠‏ دراينصورت براى كريزاز مشكل به وجود آمده در مبادلات ؛ قيمت اقلام يارانه اى و كالاهايى كه بدليل استفاده غيرمستقيم از بارانه دولت غیرشفاف است» ناكزير خواهند بود تا رسيدن به تنها واحد پول خرد تعریف شده براى بول ملى افزايش دهند جرا كه دولت هم در صورت اجراى طرح اكر بيش از دو واحد بول خرد تعريف كند به موفقيت نخواهد رسيد . 

صفحه 26:
دلایل در مخالفت با حذف سه صفر ۰ شرایط نامساعد روانی بر موضوع دامن خواهد زد و قطعا عده ای تلاش خواهند كرد تا در طول اين فرایند » قیمت کالاهای خود را افزایش داده و به این ترتیب بر مبنای پول جدید کالاهای خود را با قیمت بالاتری ارزش گذاری کنند » عدم امکان نظارت بر بازارها در چنین شرایطی با توجه به پیچیدگی اجرای این تصمیم » موجب خواهد شد سطح عمومی قیمت ها در کشور افزایش یابد . ضعف ابزارهای نظارت بر بازار ها نکنه حایز اهمیت است . ارزش پول ملی کشور به قدرت اقتصادی کشور بستگی دارد و در صورت دنبال شدن سیاست های پولی و مالی انبساطی کاهش ارزش پول ملی را به دنبال دارد. 

صفحه 27:
پیش نیازهای اجرای این سباست قبل از حذف سه صفر باید به منظور جلوگیری از حساسیت های گسترده » فرهنگ سازی انجام شود که ممکن است چند سال طول بکشد حذف سه صفر با مشکلاتی همراه خواهد بود که به تدریج رفع شده و به نتایج مناسبی خواهد انجامید همزمان با حذف صفرها باید به همان نسبت قیمت ها کاهش یابد . اظهارنظر در این خصوص به صورت قاطع» امکان پذیر نیست . ایران ویژگی های خاص خود را دارد و هرگاه تجربیات سایر کشورها در ایران اجرا شده به جواب نرسيده ايم . 

صفحه 28:
پیش نیازهای اجرای این سباست ۰ اگر این کار بدون مطالعه انجام شود می تواند هزینه ها و خساراتی را به همراه داشته باشد . انجام این کار نیازمند مطالعات جامع و دقیق » فراهم کردن مقدمات و توجیه افکار عمومی است و ابزار و روشی است که می تواند مفید باشد ولی بايد مقدمات آن را فراهم کرد و برای مردم دلایل آن را توضیح داد ۰ حذف سه صفر تنها در صورتی که کارشناسان خبره و کارشناسان بانک مرکزی آن را تائید نمایند قابل اجرا خواهد بود. ۰ هنوز اقتصاد کشور به مرحله ای نرسیده است که بتوان چنین طرحی را اجرا کرد یکی از بزرگترین نگرانی هایی که در اصلاح پولی کشور مطرح می شود . ایجاد توهم پولی است . در توهم پولی جامعه و مردم ضرر می کنند » حتی ممکن است ارقام تورم کم شود به طوری که مردم دچار ایجاد تعهدات بیش از توان و قدرت خرید خود شده و در دوره های کوتاه مدت با ضرر و زیان مواجه شوند . 

صفحه 29:
جمع بندی و نتیجه گیری . تاثیر مثبت یا منفی بر صادرات و واردات در کوتاه مدت قابل اثبات نیست 2 در کشورهایی که تورم بسیار شدید بوده » تجربه شده است 3 نرخ تورم در ایران هرچند دورقمی است ولی تورم های شدید سایر کشورها در برخی ادوار که منجر به حذف صفرهای پول ملی این کشورها شده قابل مقایسه نیست 4 دارایی ها و املاک و مستغلات از بند سه مستئنی هستند . 5 به صورت پکیج سیاستی و اصلاحی طراحی و اجرا شود نه یک برنامه منفرد و مجزا بدون ارتباط با سیاست های کاهش تورم » سیاست های پولی و ... . در صورت رعایت بند 5 به نظر می رسد مزایای آن در مجموع بر مضار آن برتری دارد .