صفحه 1:
تبيه كننده اسلايد: محمد على حاتميان
مدر ماه 1388
0 ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 2:
ارتباط منطقي بين جهت كيريها وعناوين يزو هي 1 J
واقعي تصميم ككيري Geer ie Byer eRe] رل ار در< =
راستاي شناسايي اولويت هاي علمي واثربخشي افزايش يروس
ها درسطح دانشكاه ها ومراكز علمي- يزوهشي ونيز محافل
ee ا ل ل
ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 3:
با توجه به اينکه نیازسنجي پژوهشي از سوایق و۳۰
متنوعي نيز برخوردار نيست تعريف أن دشوار است
منظور ابتدا مفهوم نیاز ونيازسنجي تعریف مي کردد.
5 ۰ب
صفحه 4:
0- نياز به عنوان اسم: فاصله سكاف 7
موجود ومطلوب
ar) ere ا ا
ا ا ل
شکل راه حل ها با وسایل دسترسي به يك هدفت
نمایان مي شود.
0 ۰ب
صفحه 5:
فتر بزوهش وبرئامه ريزي
ee
6
صفحه 6:
است كه با شناسايي نيازهاي برر 3 لك
آغاز مي شود. با اولويت بنذي اين انار
ادامه مي یابد ونهایتاً با تدارك مبنايي بر ۶1
تخصیص منابع در دسترس به عناوین
پژوهشي به اتمام مي رسد.
8 ۰ب
صفحه 7:
2 Hine ER RTT bp ea Er
وعناوین پژو هشي بالقوه صرف نظر از
۳ yp entre
ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 8:
8 ۰ب
صفحه 9:
7- بسترسازي لازم براي بكارگيري نتایج ویافته هاي تحقیقات از طربق اجرای رح ۲
دس رت زمر 5
ee Bee ees Se Co ela و زر لس رو
پژوهش
Sa eee a Sa eed SRC RCS) acre
تحقیقات اساسي مورد نیاز سازمان یا وزارتخانه
0 تدوین برنامه هاي پژوهشي مبتني بر مشارکت کلیه گروه ها وعوامل دخیل در سطح
ادفتر بزوهش وبرئامه ريزي
از طریق انجام
صفحه 10:
يزوهشى” كه دربر دار نده فهر ستی
بندي شده از عناوين يزوهشسي
صفحه 11:
در سطح ملي عموماً دولت در خصوص
پژوهش میزان اعتبارات تخصيصي به یر zs
وتامين منابع مالي براي هر يك از سازمان ها 74
موسسات پژوهشي تصمیم گيري مي کند.
00 ۰ب
صفحه 12:
ارشد پژوهشي مي توانند برمبنای ٩3
eG ae) ۰
ا ا ا ۳
06 ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 13:
a ai — ۰
ES Reese eet ree sites در
با توسعه بوده" فعاليتهاي متعدد پژو هش را در SO
TES SE Tees ere) ا
سازمانهاي متعددي دريك زمینه معین با هم
همكاري يزوهشي داشته باشند.
16 ادقتر بزوهش وبرنامه ريزي
صفحه 14:
led ras) Ore یا
۳ و موه
hs si - 3
است زد 14 7
لفه به ا
ae) ‘ 1
Bd 5 ووه"
۱
صفحه 15:
۳۳ رورت
Dy ren eee
16 ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 16:
ge لدرضة اد (pk
۱۰ موسسه اي وظیفه تدارك ویا ارایه خدمات وسیاستک
z ار yr)
لت كسا IES Ca Pee Coe
پشتيباني مدیران درباین سطح قرار مي گیرد.
سطح0) ابن سطح متمركز بر راه حل هار الل 517 107
era رک CEB هانظام اداري
آموزشي' شرايط كار“'نحوه تخصيص منابع ومانند آن است.
9 ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 17:
2 تلفي نیاز به عنوان نوعي ضعف یا مشکل ودر
kane) ۳
2 نگراني از سوء استفاده کنندگان احتمالي از اطلاعات
ا 1
<6- وجود ارزش ها وديدكاه هاي متفاوت درنزد كروهي كه
قرار است به عنوان منابع اطلاعاتي در نيازسنجي يزوهشي
۳
0 ۰ب
صفحه 18:
کار ار ار
: ع
9- ضرورت بدهي سازي وتغییر |
با 2 ۰
وتدوين ابزارهاي مناسب
iS ea ا ا ا 0 ل
een eC CELIO ere ا 000
0 دربرخي موارد نیز اولويتهاي استخراج شده با برخی فطرا
وعقايد رايج درسازمان درتضاد است واين امر موجب عدم از
ا
۱ ا ا ا ا ا ا را Toes)
وعدم توجه به استفاده از ابزارهاي نيازسنجي يزوهشي
0- تغییر وتحولات سریع درنيازهاي پژوهشي وضرورت باز
انديشي مداوم درنتايج حاصل از اجراي نيازسنجي يزوهشي
6 ادقتر بزوهش وبرئامه ريزي
صفحه 19:
نياز سنجي پژوهشي چيست؟
منبع مورد استفاده :كتاب آقاي دكتر فتحي
تلخيص :رضاباجولوند
تهيه كننده اساليد :محمد علي حاتميان
مهر ماه 1388
1
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
مقدمه:
شواهد بسيارزيادي وجود دارد كه نشان مي دهد بين يافته ها
واطالعات حاصل از! پژ!وهش ونياز!هاي واقعي شكاف وفاصله
قابل مالحظه اي وجود دارد .يكي از! مهمترين عوامل عدم
ارتباط منطقي بين جهت گير!يها وعناوين پژوهشي با نيازهاي
واقعي تصميم گيري است.دراين راستا‘ تالشهاي گسترده اي در
راستاي شناسايي اولويت هاي علمي واثربخشي افزايش پژوهش
ها درسطح دانشگاه ها ومر!اكز علمي -پژوهشي ونيز! محافل
اجرايي -مديريتي دردستور!كار قرار! دارد.
2
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
نياز سنجي پژوهشي:
با توجه به اينكه نيازسنجي پژ!وهشي از سوابق ومستندات
متنوعي نيز برخوردار نيست تعريف آن دشوار است.بدين
منظور ابتدا مفهوم نياز ونيازسنجي تعريف مي گر!دد.
3
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
مفهوم نياز:
تعاريف وبرداشتهاي مختلفي وجود دارد.بدين
منظور حداقل ازدوجهت مي توان نياز را بحث
كرد.
-1نياز به عنوان اسم :فاصله شكاف بين وضع
موجود ومطلوب
-2نياز به عنوان فعل:آنچه كه ضروري است تا
فاصله ويا شكاف موجود را پركند ومعموالً به
شكل راه حل ها يا وسايل دسترسي به يك هدف
نمايان مي شود.
4
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
نياز سنجي:
عبارت است از رويكردي نظامدار براي
شناسايي مسائل سازماني‘تعيين گروهي كه
بايد خدمات را دريافت دارند ونيز مشخص
كردن نوع وماهيت خدمات مورد نياز گروه
ذيربط.
5
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
مفهوم نياز سنجي پژوهش:
نيازسنجي پژوهشي فرايندي پيچيده ودشوار
است كه با شناسايي نيازهاي پژوهشي بالقوه
آغاز مي شود .با اولويت بندي اين نيازها
ادامه مي يابد ونهايتا ً با تدارك مبنايي براي
تخص!يص منابع در دسترس به عناوين
پژوهشي به اتمام مي رسد.
6
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
شناسايي نيازهاي پژوهشي:
عبارت از فرايند شناسايي تمام طرح ها
وعناوين پژوهشي بالقوه صرف نظر از
كيفيت واولويت آنها.
7
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
تعيين اولويت هاي تحقيقاتي:
فرايند گزينش وانتخاب برخي از عناوين پژوهشي
ازبين مجموعه متنوعي از موضوعات پژوهشي
است.
اجراي شناسايي نيازهاي پژوهشي
اولويت بندي آنها
تخصيص منابع
8
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
&شي:
اهداف نيازسنجي پژوه
-1دستيابي به يك جهت گيري روشن به منظور هدايت فرايند برنامه ريزي پژوهش
-2انطباق بخشيدن تحقيقات در سازمانها ونهادهاي مختلف با اولويت هاي شناسايي شده
-3جلوگيري از اتالف منابع پژوهشي وممانعت از صرف اين منابع در حوزه هايي كه فاقد
اولويت واهميت هستند.
-4سازماندهي وهماهنگGي الزم بين طرح هاي پژوهشي مختلف در سطح يك سازمان يا
وزارتخانه بمنظور جلوگيري از دوباره كاري وپراكندگي
-5تخصيص بهينه اعتبارات پژوهشي براساس اولويت هاي تحقيقاتي سازمان يا
وزارتخانه(شفاف سازي فرايند تخصيص منابع)
- 6بسيج قابليتها وظرفيتهاي پژوهشي موجود درسطح ومحيط آن براي پاسخ به نيازهاي
پژوهشي
-7بسترسازي الزم براي بكارگيري نتايج ويافته هاي تحقيقات از طريق اجراي طرحهاي
پژوهشي ضروري ومورد نياز
-8آينده نگري در امر پژوهش وپرهيز از تصميم گيري لحظه اي وغير استراتژيك درحوزه
پژوهش
-9زمينه سازي براي ارتباط و اتصال هرچه بيشتر تقسيمات وتحقيقات از طريق انجام
تحقيقات اساسي مورد نياز سازمان يا وزارتخانه
- 10تدوين برنامه هاي پژوهشي مبتني بر مشاركت كليه گروه ها وعوامل دخيل در سطح
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
9سازمان
مهمترين پيامد ونتيجه فرايند نيازسنجي
پژوهش عبارت است از “:بيانيه نيازسنجي
پژوهشي“ كه دربردارنده فهرستي اولويت
بندي شده از عناوين پژوهشي است.
10
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
سطوح نياز سنجي
-1سطح ملي:
در سطح ملي عموما ً دولت درخصوص نوع
پژوهش‘ ميزان اعتبارات تخصيصي به پژوهش
وتامين منابع مالي براي هر يك از سازمان ها يا
موسسات پژوهشي تصميم گيري مي كند.
11
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
-2سطح موسسسه اي يا سازماني:
در اين سطح‘وزارتخانه ها ومديريت هاي
ارشد پژوهشي مي توانند برمبناي داده ها
ونتايج تحقيقات يا نياز سنجي پژوهشي
درخصوص اهميت نسبي برنامه هاي مختلف
پژوهشي تصميم گيري كنند.
12
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
-3سطح برنامه پژوهشي :
در اين رويكرد فرض بر اين است كه پژوهش
بايد درقالب برنامه ها سازماندهي شود.سازمان ها
تالش مي كنند تا برنامه هاي پژوهشي بيشتر
مبتني برنيازهاي كاربران باشد..يك برنامه
پژوهشي مي تواند كامالً در چارچوب يك سازمان
با توسعه بوده‘ فعاليتهاي متعدد پژوهش را درقالب
آن سازمان دربرگيرد ويا اينكه بين سازمان بوده ‘
سازمانهاي متعددي دريك زمينه معين با هم
همكاري پژوهشي داشته باشند.
13
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
هر برنامه پژوهشي شامل مجموعه اي از
اجزاء و مولفه ها است كه به آن ”پروژه
هاي تحقيقاتي ”گفته مي شود.
14
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
گروه هاي هدف:
پژوهش هاي مختلف عمدتا ً در صدد حل
مسايل ومشكالت مجموعه اي از مخاطبان
است كه ضرورتا ً مي بايست از پيش
شناسايي ومورد تجزيه وتحليل قرار گيرند.
15
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
” ويت كين“ گروه هاي هدف را به 3دسته عمده
تقسيم نموده است:
سطح )1اين سطح متمركز بر دريافت كنندگان خدمات نظير
مشتريان‘ ارباب رجوع‘مصرف كنندگان كاال وخدمات است.
سطح )2اين سطح متمركز بر افرادي است كه در ساختمان يا
موسسه اي وظيفه تدار!ك ويا ارايه خدمات وسياستگذاري
وبر!نامه ر!يزي رابرعهده دارند.افرادي نظير
كاركنان‘كارشناسان‘كار!گر!ان‘ نيروهاي صف يا ستادي با
پشتيباني مديران در!اين سطح قرار مي گيرد.
سطح )3اين سطح متمركز بر راه حل هايي نظير ساختمانها‘
تسهيالت‘تجهيزات‘منابع‘تكنولوژي‘برنامه ها‘نظام اداري
آموز!شي‘ شرايط كار!‘نحوه تخصيص منابع ومانند آن است.
16
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
موانع نياز سنجي پژوهشي:
-1عدم وجود باور واعتقاد به نيازسنجي بطور عام
ونياز!سنجي پژ!وهشي بطور خاص در نزد مديران وتصميم
گيران
-2تلقي نياز به عنوان نوعي ضعف يا مشكل ودر نتيجه
مقاومت در فرايند نياز!سنجي پژوهشي
-3نگراني از! سوء استفاده كنندگان احتمالي از اطالعات
حاصل از نيازسنجي درحوزه هاي مختلف
-4وجود ارزش ها وديدگاه هاي متفاوت در!نزد گروهي كه
قرار است به عنوان منابع اطالعاتي در نيازسنجي پژوهشي
مشاركت نمايد.
17
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
-5جوان بودن حوزه نيازسنجي پژوهشي وعدم تكامل ابزارها در اين
حوزه معرفتي
-6ضرورت بدهي سازي وتغيير ابزارهاي تدوين شده درساير ممالك
با توجه به شرايط كشور وعدم سرمايه گذاري مناسب براي خلق
وتدوين ابزارهاي مناسب
-7عدم توجه به ضرورت مشاركت كليه شركاء درفرايند نياز سنجي
پژوهشي(عوامل ذي عالقه-ذي نفوذ-ذيربط-ذيصالح-ذي نفع)
-8دربرخي موارد نيز اولويتهاي استخراج شده با برخي نظرات
وعقايد رايج درسازمان درتضاد است واين امر موجب عدم حمايت از
فرايندهاي نيازسنجي مي گردد.
-9فقدان برنامه ريزي وطرح ريزي الزم براي نيازسنجي پژوهشي
وعدم توجه به استفاده از ابزارهاي نيازسنجي پژوهشي
-10تغيير وتحوالت سريع درنيازهاي پژوهشي وضرورت باز
انديشي مداوم درنتايج حاصل از اجراي نيازسنجي پژوهشي
18
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي
19
پايان
دفتر پژوهش وبرنامه ريزي