نگاهی به تئوری های معاصر در مدیریت با تاکید بر کاربرد تئوری آشوب در پرستاری

صفحه 1:
۳ ‘ ws 7 ١ ١ ۲ ١ ‏نگاهی به تئوری های معاصر در‎ ‏مديريت با تاكيد بر کاربرد تئوری‎ ‏آشوب در پرستاری‎ 9 > دکتر اکرم ثناگو, دکتر لیلا جویباری دانشگاه علوم پزشکی گر گان ‎a_sanagu o.com‏ 9 = - 7 

صفحه 2:
7 يا ۲ للا ‎ne.‏ = نظر به آشوب ‎E 9۷ 0 Theory‏ و * نظریه آشوب. به شاخه‌ای از ریات و در 7 می‌شود که مرتبط با سیستمهایی است که دینامیک آنها در برابر تغییر مقادیر اولیه. رفتار بسیار حساسی نشان می دهد؛ به طوری که رفتارهای آینده آنها دیگر قابل پیش‌بینی نمی‌باشد. به اين سيستمهاء سیستم‌های آشوبی گفته می‌شود که از 7۳ نوع سیستمهای غیرخطی دینامیک هستند و بهترین مثال برای آنها اثر پروانه‌ای, جریانات هوایی و دوره اقتصادی می‌باشد. و 0 9 ‎ha‏ ۷۷ ۳۹ + 

صفحه 3:
~ 00 oon 4 297 ۱ y أأج پروانه ای در آفریقا بال می زند و گردبادی در آمریکای جنوبی شکل می گیرد. 4 he, a 

صفحه 4:
+ ۱ ۳7 4 we 1 ۱ | «فشاری که بال زدن آن پروانه بر اتمسفر مى آورد شاید بسیار ناچیز باشد. اما فرایند تشدید باعث می شود که این فشار ناچیز و ,. اندى به مرور و يس از طى مسافتى تبديل 4 به یک طوفان عظیم شود. “ee ‏مب‎ , 

صفحه 5:
7 ما ۲ و * ‎e- |‏ ۱ #0 هیچ چیز قابل پیش بینی نیست. به دليل اين که حیات راه خود را خواهد حتی اگر با دقت بسیار زیاد شرایط را کنترل 7 كنيمءبه اين دليل كه خود ما نيز جزئى از مساله هستیم.دچار اشتباه خواهیم شد. ‎te‏ ‏2 ‏2 7 9 ۵( 7 

صفحه 6:
~ 1 كت 4 Yo ‏زندگی برای بقا راه خود را‎ 7 خواهد یافت. 

صفحه 7:
۱۳۳ تئوری ‎east‏ یا آشوب برای اولین بار آزسا ۵ | توسط دانشمندی بنام ادوارد ‏ , > لورنزدرهواشناسی به کاربرده شد آن را به یک علم تبدیل نموده و سپس درحیطه تمام ‎٠‏ علوم و مباحث تجربی؛ ریاضی ؛ رفتاری ؛ مدیریتی و اجتماعی واردشده و اساس تغییرات بنیادی درعلوم ,- بويزه هواشناسى ؛ نجوم ؛ مكانيك ؛ فيزيك ؛ 5 رياضى؛ زيست شناسى ؛ اقتصاد و مديريت را فراهم آورده است ‎ww.‏ ها ‎2 

صفحه 8:
۱ ۲ 1 ١ درچند دهه اخیر ؛ شاهد نقلاب عظیمی ‎E Poe‏ ۰ طبیعی بوده ایم . ‎oy‏ ۴ این انقلاب در شیوه درک و تبیین پدیده ها ؛ به وسيله انديشمندانىٍ صورت گرفته است که های منظم و مشخص آرآئه می دادند. ۲ * جهان را مجموعه ای از سیستم هایی تصور می 7 کردند که مطابق با قوانین جبری طبیعت به طریقی مشخص و قابل پیش پینی درحرکت Cw الم م۵ و + > 

صفحه 9:
2ه از این رو؛ ؛ معتقد بودند معلولها به صورت " خطی ؛ بر ایند علل خاصی هستند. اکنون = آنها بر نقش خلاقانه بی نظمی و آشوب تآكيد كرده و جهان را مجموعه ای از : خود سازمان‌ده عمل می ذ نمايند و ييامدهاى این شیوه زندگی وجود حالات غیر قابل پیش بینی و تصادفی است. ۹ 9 م۳9( 4 | > 

صفحه 10:
۱۳۹ ۲ or?) - ,؟ اما در این شرایط ؛ قوانین جبری طبیعی کماکان حاکمیت دارند و پی برده شده که تم ها به شیوه ای دورانی عمل مى کنند که در آن بی نظمی منجر به نظم و نظم منجر به بی نظمی می شود. امروزه دیکر تقول ۷ از نحوه فعالیت جهان جای خود را به تصوری پیچیده و پارا دوکس گونه داده است . م۳9( 4 = we 

صفحه 11:
۱ 0# ۱ ۲ این علم جدید ؛ تئوری پیچید پیچید گی نامیده می شود و جنبه ای از این علم که توجه )7 همگان را به خود جلب کرده است؛ تئوری ۹ آشوب يا نظم در بی نظمی نامیده می شود * نظریه " نظم غا پی " با " نظم در بی نظمی 7 به ما ابزار"حل مسائل پیچیده را درمحیظ پر آ شوب و آکنده از تفییر و تحول امروز 2 و فردا می دهد. : م۵ 3 

صفحه 12:
a Fis wee 20 آدامز آشفتگی را اینگونه تعریف می کند: از آشفتكى زندكى زاييده مى شود در حاليكه از 4 نظم عادت به وجود مى آید. 3 = 9 ۲ ۳۳۹ 

صفحه 13:
- ۳ 1 ۱ Z 2? a7 oe Ss ویژگی تئوری اشوب - 3 1 ١ مان ركه ‎és‏ ‏بخ نظريه شوب داراى ويرٌ كيهاى منحصر به فردى است كه بازتاب بسيار مهمى نيز درمدیریت ایجاد کرده است * به طوری که اين ویژگیها ضررهای جدی 4 برپیکره پارادایم سنتی مدیریت وارد اورده و می روند تا اساس پارادایم تازه ای را درمديريت و ساير علوم مر تبط شكل دهند. 4 9 م4۵( 4 ا 2 

صفحه 14:
+ ١ ۲ oy Z has jhe Ss 2 ‏اين ویژ گیها عبارتند از‎ Butterfly Effect ‏پروانه‌ای‎ dh Dynamic Adaptation b ‏ساز كار ی پو‎ J, Strange Attractors wy ‏جاذبه های غر‎ - Self - similarity ‏خود مانایی‎ 0 ۳۳ روا => 

صفحه 15:
4 7 ۱۹۳۵ ورلا تصميم كيرى در شرايط آشوبح 09 لل در متون مدیریت » ؛ مدلهاى مختلفى براى ' 7 كيرى در شرايط مشخص ومعين و محيط های باثبات را مد نظر داشته اند. ۱ * در نظریه اشوب , بی نظمی برهمه عرصه 7 تصمیم گیری در این نظریه نیز از اين 2 قاعده مستثنى نيستند. 1 9 ۳ ۲ ۲ ور 

صفحه 16:
4 ۴ ۲۹۴ و ‎ee‏ ‎١‏ 1 ي* در نكرش سنتى مديريت , تصميم كيرىٍ فرایندی است قابل د بيش بينى و عدم موفقيت 3 در تصميم كيرى يا نأشى از فقدان اطلاعات ويا 1 ناشی از محدودیت فنون يبش بينى و تلاش يت 6 درصورتى كه نظريه آشفتكى وآشوب », تصميم كيرى را غير قابل ييش بينى و تلاش برای پیش بینی آینده را کار بیهوده فرض می کند. ‎١‏ وا ۳ م۳9( => 

صفحه 17:
81 ۲« يا حداقل پیش بینی قطعی و يقينى آن دشوار وسخت است * از نظر تتوری آشوب. اطلاعات صحیح وکامل دست یافتنی نیستند و رویدادها ‎LIS‏ ناپیوسته اند و با آنچه در گذشته اتفاق افتاده رابطه ای ندارند 4 0 Aa 9 

صفحه 18:
AY 57 > 71 7 1 ‏پآ"‎ خاصیت پروانه ای وتاثیر آن ‎Ban»‏ 3 ۱ يه اثر يروانه اى. توجیهی عقلاشی وکامل از رفتارها و تصمیمهای مدیران کار آفرین و خلاق و موفق به دست ۶ می دهد که با یک حرکت مناسب وکم انرئی توانسته ‎ "‏ اند موجبات تحول و دگرگونی های عظیم و توفیق های شگرفی را برای سازمان فراهم آورند. > ‏* یک اندیشه خلاق همچون بال زدن یک پروانه می تواند ‏درمسیری آنن چنان کار ساز و انرژی آفرین باشد که طوفان وتحول برپاکند و از یک اندک بسیار پسازد ‎te‏ ‎7 ۷ ont => ‏م۳(‎ 

صفحه 19:
‎Se a a 4‏ در شعری عامیانه می خوانیم که چطور یک میخ ‏ساده حکومتی را از پای درآورد وسرنگون کورد * 7 ب؟ به خاطر نبودن ميخ , نعل ازميان رفت * و به خاطر نبودن نعل . اسب از ياى درا مد * وبه خاطر مرگ اسب . سوار ازمیان رفت * و به خاطر ازمیان رفتن سوار . جنگ مغلوبه شد * و در این جنگ مغلوبه . حکومت از میان رفت . 

صفحه 20:
4 ما ۱ ۱ خاصیت ساز گاری پوبا و تاثیر آن در ‎fen‏ 3 ۱ ۲ سا ز گاری با محیط های آشوبناک نیاز به سازمان های منعطف و تخصص های انعطاف پذیر دارد و اين اصل اساسی در تقدیر سازمان های امروزی است. * در سازماندهی سازمان ‎gla‏ امروز در محیط آشوبناک « و با نگرش تئوری بی نظمی, بايد ارتباط اجزاء با هم 7 بگونه ای باشد که اولا هر جزئی بتواند ضمن انجام وظایف خود بطور مستقل با اجزای دیگر ارتباطی هم > افزا و پوینده داشته باشد. ‎Mg.‏ 9 م۳9( > = 

صفحه 21:
AY 52 ۲ 1 ۱ yay >= خاصیت ساز گاری — #2 ار " * هر جزء بايد از جهت آرمانها و رسالتها دارای یک نگرش مشابه با سایر اجزاء باشد اما از جهت رفتار عملیاتی اين اجزا در مجموعه های متشکل به هدف های > متفاوتی جامه عمل می پوشانند و با یکدیگر متفاوت می شوند 9 م4۵( 4 = 

صفحه 22:
‎Se 2 ۲ 1 ۲‏ \ ۱ خاصیت خودمانایی و تاثیر آن در »5 3 ۱ 1 ‎te)‏ کل در همه ی اجزاء منعکس می باشد ‏* خاصیت خودمانایی در رفتارهای اعضای سازمان نیز مى تواند نوعی وحدت ایجاد کند همه افراد به یک سو و یک جهت و هدف واحد نظر دارند. ‏* آنچه در مدیریت کلاسیک وحدت جهت نامیده می 7 شد در خاصیت خودمانایی نیز جلوه می کند. ‎4 — ۷ Aa 9 

صفحه 23:
- ‏ر‎ ۲ 1 ١ Z خاصیت جاذبه های غریب و تاثیر ‎p01‏ 2 مديريت ال أيه جاذبه های غریب. يافتن نظم در بى نظمى را به مديران ياد آور مى شود. ' تغییرات شدید. رفتارهای نامنظم. دگر گونی های غير قابل پیش بینی. حر کاتهای بحرانی.همه و همه سرانجام به الگویی ختم می شوند که یافتن آن هنر 7 مدیریت است. تا بدان وسیله نوعی پیش بینی پذیری میسر گردد. 4 0 Aa 9 ١ 

صفحه 24:
‎SW ey ۱۹0۳0 ۴ 4‏ رهنمودهایی برای مدیریت در شرایط آشتوب يل ‎27 ™ ‎1 ١ ‏آشفتگی ‎ * )©‏ باز اندیشی در مفاهیم سنتی مدیربت ‎- ‏ساختارهاى سلسله مراتبى در نظامهايى كه دائما در معرض تغييرات و بى نظمى هستند جه جايكاهى مى تواند داشته باشد؟ ‏سيستم هاى ييجيده و آشوب دائما بين جاذبه هاى مختلف اسير 7 هستند. اين وضعيت تا آنجا ادامه مى يابد كه يكى از جاذبه هاى 2 جديد بتواند بر جاذبه هاى مسلط غالب شود . ‏يس از آن مجدداً سيستم به سوى نقاط بحرانى حركت مى كند و باز دركيرى شروع مى شود و در اين مسير فرايند تكامل بيموده ‏( مى شود. ‏9 ۱ م4۵( ‎ 

صفحه 25:
: ‏و‎ ۲ Z 9 ‏لل‎ ‏تغيبرات کوچک واثرات بزرگ‎ ٠ ( اين ویژگی که به اثر پروانه ای معروف است برای - مدیران حامل این ‎Cul ely‏ که : برای انجام تغییرات بزرگ نیاز به دستگاههای عریض , وطویل نیست بلکه باید نقاط حساس وتعیین کننده > را پیدا کرد و 3 آنگاه با اعمال تغییری کوچک سازمان را به سوی تغییرات بزرگ هدایت نمود. ‎Aa‏ ۷۲ — روا ‎=> ‎۳ ‎Ss 

صفحه 26:
۱ ۱۳۳ ۲ 1 ١ Z 9 ‏نقش مدیران‎ - 1 ۳ 1 . 1 ‎%p‏ در سیستمهای پیچیده امکان طرح ریزی وپیش بینی دقیق عملیات سیستم وجود ندارد . * شکل ها و وضعیت ها خود ظهور می کنند و نمی توان آنها راتحميل كرد. , * مديران تنها قادرند كه زمينه هاى بروز "جاذبه ‏ 5 مطلوب " را فراهم نمايند يا اينكه يارامترهايى كه بر روند تكاملى سيستم موثر هستند را تغيير دهند . 

صفحه 27:
‎٠ 115 ۲ 1 ١ ~~‏ نقش مديران 2-2 2 ‎ty)‏ مديران بايد با اصول و مفاهيمى همجون خود " سازماندهی سازمانهای یاد گیرنده. گروههای << خودگردان تواناسازی. سازمانهای هوشمند واستعاره هایی همچون ار گانیسم زنده. مغز و 2 هولوگرام كه با اين پارادایم وارد ادبیات مدیریت ۰ می شوند اشنا شوند. ‎=> 

صفحه 28:
سس 1 7 71 2 5 ‎AY‏ ‎s‏ > يادكيرى هنر جور ‎ihe‏ ‏۲+ امروزه مدیران با نظامهای پیچیده که دارای وجوه متعدد. متفاوت. در كير و ‎by‏ است رویرو هستند. - * بنابراین برای طراحی وهدایت سازمان در اقیانوس ' امواج تغییرات. تنها از یک ساختار یک سبک و یک نگرش و یک راهبرد, کاری ساخته نیست. « * به همین جهت آنها باید دایماً درحال جورسازی ريخت سازمان به شكل مقتضی و مناسب باشند. ۳ م4۵( وا 

صفحه 29:
- ۲۹۵ ۴ a e- | ‏سسب‎ ‎oe (اچه شکل سازمان دارای ماهیت تکاملی است و دائما از جاذبه ای به جاذبه دیگر تغییر می کند و مدیران در این مسیر با چالش جورسازی اجزای سازمانی روبرو هستند. * قطعات سازمانی باید چنان درهم آمیخته شوند که 7 جاذبه مسلط نمایانگر هویت و نظامی موزون . کارا . بدیع و زاینده باشد و این یکی از چالشهای امروزی است که مدیران با ان روبرو هستند. 4 i 4 ‏م4۵(‎ ۱ 9 2 

صفحه 30:
سس 1 + ۲ #۹ ۱ كاريرد تئوری آشوب در پرستاری 9 عبانم ‎mursiog‏ ~~ ۱ 21 ها مع ‎eT‏ . 5 تكا نافن | ‎a‏ ‎٠9‏ تئورى اشوب ازيك سيستم طبيعى امل يافته است * دانش يرستارى تركيبى از سيستم هاى مختلف است شامل سیستم فیز یولوژی. سیستم مراقبت های بهداشتی سیستم 7 انسانی. ۰ تعدادی از این سیستم ها ذات طبیعی دارند به دلیل ار تباط تئوری آشوب با سیستم های طبیعی بنابراین کاربرد زیادی 2 در پرستاری دارد. * تئوری آشوب بطور بالقوه به محققین در پرستاری کمک می کند که طرح های کمی برای آنالیز داده ها را در موقعیت » هایی که عملکرد غیر خطی دارند استفاده نمایند 9 م4( >= 

صفحه 31:
۱ \ > ۱ ۲ ‘a ۶ Oursicgy ‏تساه‎ ۱ ي* ناحیه دیگر استفاده فناوری اطلاعات در پرستاری می باشد. » * با استفاده از توانایی کامپیوتر که قادر است سیستم پیچب بيجيده آشوب را با مدل هاى كمى آسان و قابل استفاده نماید هر چند که تئوری آشو ب غیر خطی است و سیستم فناوری کامپیوتر خطی می باشد . * در آینده کامپیوتر ها ممکن است قادر به کار برد 9 اين سری از دادها در عمل باشند. 9 ۲ ۲ ۳ 

صفحه 32:
‎bet 4‏ 4 | ۲ » ۰ دانش پرستاری بخصوص تلوری های پرستاری"" ۱ ممکن است در آینده برای توسعه پیشتر از تئوری آشوب سود برد . ‏۲ تتئوری آشوب شامل تعدادی انگاشته های می باشد كه رفتارهاى سيستم هاى آشوب را كه در طبيعت - رخ مى دهد را توضیح می دهد . ۴ ‏* تئوربسین های پرستاری مارتا راجرز ۱۹۹۰ تئوری ‏وحدت انسانی را توسعه داد. ‎49 A 51 ‎Aa‏ اد ‎=> 

صفحه 33:
- ۰ — : 77 > تئوری او شامل تعدادی از مفاهیم کلیدی که او " تعریف کرده است و تعریف هایی که او استفاده کرده همان اصطلاح تئوری آشوب را دارد. 9 برای مثال: چند بعدی. غیر خطی. انسان بعنوان یک موجود کل, غير قابل تقلیل, فردیت 1 ب 4 

صفحه 34:
+ ‏و(‎ ۲ or?) > 9 ۱0((۳ ‏أو جدعس عوج وض‎ ‏الا‎ ‏ناحیه دیگر کاربرد در مدیریت پرستاری می باشد.‎ ‏پرستارانی که تخصیص منابع را در موقعیت های‎ 1 ‏اورژانسی و بحرانی به عهده دارند و مورد دیگر‎ ‏کاربرد تئوری آشوب در پرستاری برای کارهایی که مج‎ 7 . ‏در یک سیستم پیچیده و غیر خطی صورت می گیرد‎ ‏برای مثال مثلا تصادفات. اورژانس ها و مراقبت های ویژه‎ ‏و یا محيط هایی که اتفاقات تصادفی رخ می دهد.‎ 9 ۱ م4۵( 7 

صفحه 35:
4 5-5-9 - جه كسى بايد تتوری آشوب را بدآئد 8 2 ‎١‏ 1 (_* مديران يرستارى سيا ستگذاران, باید از تئوری آشوب آ گاه باشند 3 و همچنین پرستارانی که تخصص کامپیوتر دارند. " * بخش های بالین که می تواند تئوری آشوب کار برد داشته باشد شامل بخش های مراقبت ویژه. تصادفات و بخش های اورژانس. محققین يرستارى و معلمان يرستارى كه 8 ممکن است تئوری اشوب را در کار خود بکار گیرند . مسئولیت حرفه ای آنها می طلبد که با شق های دیگر از 5 مدلهاى تفكرى آشنايى داشته باشند. و1 27 i 4 ‏م4۵(‎ 9 

صفحه 36:
- ۱ mw 4 ۰ — : ,6 * تمامی پرستاران. پرستارانی که از داده های " تحقیق استفاده می کنند باید از تئوری آشوب آگاه باشند . * همچنین ممکن است در آینده کاربرد های «" دیگری یافت شود که باعث شود پرستاران ۰" تئوری آشوب را بکار گیرند => 

صفحه 37:
- eo 7 a #2 . ‏تئوری آشوب و آموزش پرستاری‎ 2 ™ ۱ » * آموزش ارتباط تنگاتنگی با آشفتگی دارد . — * شرایط اولیه و همچنین تمام شرایطی که بعدا بوجود می آید از نظر میزان دقت و یکسان بودن, برای هر , دانشجویان کلاس درس شناخته شده نیستند. > * آشفتگی در آموزش به دو صورت ممکن است مورد : توجه قرار گیرد. 

صفحه 38:
‎or) yay‏ ۲ للا ۱ عم ار ‏۲ نخست اينكه در هر كلاس درس عدم قطعيت و جريانات غير قابل يبش بينى حاكم است با وجود استفاده از بهترين و پیشرفته ترین تکنیک های تدریس و << مدیریت کلاس, هر کلاسی در معرض بیشمار ترین رویدادهای ممکن قرارگیرد ‏> م0904 4 

صفحه 39:
AY 5 2 ۲ 7 1 ‏سس‎ دوم اينكه بسيار مشكل است كه ارتباطتنين بإ آموزش و یادگ | ‎a‏ 3 موزش و یاد گیری را بفهمیم ۰ | 2 پپچگونه یک معلم می تواند بفهمد که چه چیزی آموخته شده است يا اینکه بهترین مطلب برای یاد گیری دانشجویان در کوتاه مدت و بلند مدت چیست ؟ دانشجویان درطول زند گیشان و در دنیای تحصیل هر کدام در معرض آشفتگی های گوناگونی قرار دارند که روی ‎4S‏ نتیجه و هدف آموزش می تواند تاثیر گذار باشد . ۴ » * معلمان و مربیان هميشه با شرایط عدم اطمینان سر وکار دارند اينکه چگونه و چطور آموزش دهند. الم مه 4 

صفحه 40:
‎or?) Z‏ ۲ 4 رم ‏* یکی از ویژگیهای نظریه آشوب وآشفتگی, ‎at.‏ ‏> آن است و آن یک عنصر کلیدی است. ۳ گرچه آشفتگی ممکن است سبب عدم اطمینان شود اما فرصت هایی را برای تغییر و امید به آینده خلق می کند. معلمان لازم است که برای آشفتگی آمادگی پیداکنند وغیر قابل پیش بینی بودن وعدم قطعیت را به عنوان یک شرط 7 طبيعى بيذيرند. 2 * معلمان نمى توانند روى تمام دنيا تاثير بكذارند يا آنرا كنترل كنند اما آنها مى توانند روى تكه هاى كوجكه دنيا ‏۰ تاثیراتی بگذارند. وه 9 ۱ م4۵( 4 ‎i‏ 

صفحه 41:
ws ۲ 1 ۱ تئوری آشوب یک علم جدید و مهم می باشد که دژ پرستاری مکررا دیده می شود و چهار چوبی برای تحقیق, آموزش و بالین است . موارد متعددی در پرستاری وجود دارد که ممکن است تئوری آشوب در لن کار برد داشته باشد شامل بخش تصادفات. اورژانس, ویژه اما نیاز به بررسی بیشتر دارد پرستاران باید متقاعد شوند که تئوری_. جدید در عمل کار برد دارد > تئوری جدید برای انها بدون درک و فهم کامل قابل پذیرش نمی , باشد با این شرایط به نظر لازم می اید که در محتوای برنامه آموزسی پرستاران در تحصیلات تکمیلی گنجانیده شود. م4(«