نگاهی گذرا به روند مذاکرات هسته ای

نگاهی گذرا به روند مذاکرات هسته ای

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم نگاهی گذرا به روند مذاکرات هسته ای 1

اسلاید 2: 2مرور تاریخی مذاکرات ایران و اروپا

اسلاید 3: 23 مرداد 1381 ادعای منافقین مبنی بر فعالیت های هسته ای مخفی ایران در نطنز و اراکشروع پرونده هسته ای

اسلاید 4: 15 مرداد 1382نامه مشترک وزیران خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان به وزیر خارجه ایران درباره پذیرش پروتکل الحاقی و تعلیق کلیه فعالیت های غنی سازیشروع تقابل اروپا4

اسلاید 5: 18 تیرماه 1382 اعلام موضع مثبت ایران درباره پروتکل الحاقی از سوی جناب آقای خاتمی رئیس جمهور وقت در دیدار با محمد البرادعی مدیرکل وقت آژانس3 شهریور 1382 اعلام آمادگی رسمی ایران برای مذاکره با آژانس درباره پروتکل الحاقیتعامل ایران

اسلاید 6: 21 شهریور 138218 روز پس از اعلام آمادگی ایران برای مذاکره درباره پروتکل الحاقی تصویب نخستین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان)از ایران می خواهد همه فعالیت های بیشتر مربوط به غنی سازی اورانیوم از جمله وارد نمودن مواد هسته ای به نطنز و به عنوان یک اقدام اعتمادساز، فعالیت های فرآوری را تا ارائه تضمین های درخواست شده توسط دولت های عضو و نیز اجرای رضایت بخش مفاد پروتکل الحاقی، به حالت تعلیق درآورد.از ایران می خواهد که با دبیرخانه آژانس فوراً و بدون قید و شرط برای امضا، تصویب و اجرای کامل پروتکل الحاقی همکاری کند و به عنوان اقدام اعتمادساز، از هم اکنون بر اساس پروتکل الحاقی عمل کند.تقابل اروپا

اسلاید 7: 29 مهرماه 1382این توافق میان ایران از یک سو و انگلیس، فرانسه و آلمان از سوی دیگر در تهران امضاء شد.تعهدات ایران: تعهد به رژیم عدم اشاعه هسته ای (شامل معاهده هایی که ایران عضو آن نیست)امضای پروتکل الحاقیآغاز فرآیند تصویب پروتکل الحاقیاجرای پروتکل الحاقی (همکاری با آژانس مطابق با پروتکل)تعلیق همه فعالیت های غنی سازی اورانیوم (بر اساس تعریف آژانس) شامل: فعالیت یا آزمایش سانتریفیوژها با یا بدون مواد هسته اینصب سانتریفیوژها غنی سازی لیزریتأسیسات جداسازی ایزوتوپی (ساخت یا آزمایش)تأسیسات بازفرآوری (ساخت یا فعالیت)پیشروی اروپا توافق سعدآباد 7

اسلاید 8: تعهدات سه کشور اروپایی: شناسایی حق ایران در برخورداری از استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای مطابق معاهده ان پی تی حل و فصل وضعیت کنونی توسط شورای حکام در صورت تأیید اجرای کامل تعهدات ایران توسط مدیرکل آژانستأیید انتظار ایران برای دستیابی آسان تر به فناوری مدرن و اقلام در حوزه های مختلف مشروط به رفع نگرانی های بین المللی از جمله رفع نگرانی سه کشور اروپائینکته:سه کشور اروپایی همه درخواست های خود از ایران طبق توافق سعدآباد را به قطعنامه شورای حکام تبدیل نمودند، اما تعهدهای خود در این سند هرچند بی اهمیت را در قطعنامه درج نکردند، لذا عملا تعهدهای دوجانبه ایران به تعهدهای بین المللی تبدیل شد.تعهدات ایران اجرایی و فوری و در مقابل تعهدات سه کشور کلی، نامشخص و فاقد قید لازم الاجرا بود.برای رفع نگرانی 3 کشور معیاری مشخص ذکر نشده و زمان بندی و محدودیتی وجود ندارد. 8

اسلاید 9: 11 آبان 1382”اگر قرار باشد دشمنان یا مراکز قدرت، فزون خواهی کنند و سنگر به سنگر جلو بیایند و ما هم عقب نشینی کنیم، این شیوه تسلیم به هیچ وجه درست نیست.“بیانات مقام معظم رهبری در جمع کارگزاران نظامهشدار رهبری9

اسلاید 10: 19 آبان 1382ارائه نامه ایران به آژانس درباره پذیرش پروتکل الحاقی30 آّبان 1382تصویب امضای پروتکل الحاقی از سوی ایران توسط شورای حکام آژانستعامل بیشتر ایران10

اسلاید 11: 5 آذر138236 روز پس از پذیرش درخواست های سه کشور اروپایی و امضای موافقت نامه سعد آباد5 روز پس از تصویب امضای پروتکل الحاقی از سوی ایران تصویب دومین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپاییتقابل بیشتر اروپا11

اسلاید 12: 27 آذر 1382آغاز اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقیتعامل بیشتر ایران12

اسلاید 13: 4 اسفند 1382 این توافق میان ایران از یک سو و انگلیس، فرانسه و آلمان از سوی دیگر در بروکسل امضاء شد.تعهدات ایران: استمرار تعهدات ناشی از موافقت نامه سعد آبادتعلیق مونتاژ سانتریفیوژ هاتعلیق آزمایش سانتریفیوژ هاتعلیق ساخت داخلی قطعات سانتریفیوژ هاتعلیق فعالیت های غنی سازی در همه تأسیسات موجود در ایران پیشروی اروپا توافق بروکسل 13

اسلاید 14: تعهدات سه کشور اروپایی: تلاش سه کشور برای شناسایی تلاش های ایران در جلسه آتی شورای حکام (ژوئن 2004)تلاش سه کشور برای این که مدیر کل آژانس در گزارش خود به شورای حکام اگر صلاح بداند مطابق با شیوه معمول و توافق نامه و پادمان و پروتکل الحاقی عمل نماید.انجام تعهدات ایران راه را برای گفتگو با ایران، با هدف رسیدن به توافق درباره تضمین های بلند مدت مربوط به تولید برق هسته ای ایران هموار خواهد کرد.14

اسلاید 15: 25 اسفند138219 روز پس از امضای موافقت نامه بروکسلتصویب سومین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپاییتقابل بیشتر اروپا15

اسلاید 16: اول خرداد 1383ارائه اظهارنامه 1033 صفحه ای از فعالیت های هسته ای ایران به آژانس(تبیین مشروح برنامه های هسته ای ایران طی 10 سال آینده)تعامل بیشتر ایران16

اسلاید 17: 29 خرداد138328 روز پس از ارائه اظهارنامه ایران به آژانستصویب چهارمین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپاییتقابل بیشتر اروپا17

اسلاید 18: 28 شهریور138360 روز پس از قطعنامه چهارم88 روز بعد از ارائه اظهارنامه ایران به آژانستصویب پنجمین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیتهای صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپاییتقابل بیشتر اروپا18

اسلاید 19: 6 آبان 1383[غربی ها می گویند] شما باید غنی سازی را تعلیق بلندمدت کنید. چرا، به چه دلیل؟ چه ربطی بین شفاف سازی و تعلیق یا توقف غنی سازی است؟ به هم هیچ ارتباطی ندارد. با این زیاده گویی ها و حرف های دوران استعمار، مگر می شود ملتی را از حقوق و خواسته های خود محروم کرد؟طرف های مذاکره بدانند ملت ایران زنده است. ملت زنده هم اهل منطق است هم اهل حرکت است، هم اهل تعامل است و هم اهل دفاع است و هم اهل مشت زدن است.بیانات مقام معظم رهبری در جمع کارگزاران نظامهشدار رهبری19

اسلاید 20: 6 آبان 1383طرح پیشنهادی ایران به سه کشور اروپایی (قبل از توافق پاریس)”به عنوان یک اقدام دیگر برای اعتمادسازی، ایران تعلیق داوطلبانه کلیه فعالیت های مرتبط با غنی سازی و بازفرآوری را که برای دوره مذاکرات ادامه خواهد داشت، به اجرا در می آورد ... تعلیق جامع خواهد بود ... ”حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391، ص 291انفعال بیشتر ایران20

اسلاید 21: 25 آبان 1383این توافق میان ایران از یک سو و انگلیس، فرانسه و آلمان از سوی دیگر در پاریس امضا شد.تعهدات ایران: استمرار تعهدات ناشی از موافقت نامه سعد آبادادامه اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی تا تصویب آنادامه تعلیق فعالیت های غنی سازی تا حصول موافقت نامه ترتیبات درازمدت میان دو طرفگسترش تعلیق به تمامی فعالیت های مرتبط با غنی سازی و بازفرآوریاز جمله: ساخت و واردات سانتریفیوژهای گازی و قطعات آنمونتاژ، نصب، آزمایش و کارکردن سانتریفیوژهای گازیجداسازی پلوتونیومساخت یا اجرای تأسیسات جداسازی پلوتونیومآزمایش یا تولید هر نوع تأسیسات تبدیل اورانیومتعلیق مادامی که مذاکرات برای یک توافق مورد قبول دو طرف درباره ترتیبات درازمدت پیش می رود، ادامه خواهد داشت.تعلیق کلیه فعالیت های تبدیل اورانیوم یو سی اف اصفهان (تعلیق کلیه فعالیت های مرتبط با غنی سازی)پیشروی اروپا توافق پاریس 21

اسلاید 22: تعهدات سه کشور اروپایی: حمایت از مدیر کل برای اینکه چنانچه مقتضی بداند در چارچوب توافقنامه پادمان و پروتکل الحاقی به شورای حکام گزارش دهد.حمایت از مدیرکل برای دعوت از ایران برای پیوستن به [شرکت در جلسه] گروه کارشناسی رهیافت های چند جانبه چرخه سوخت هسته ای [حذف غنی سازی]حمایت از ازسرگیری مذاکرات درباره موافقت نامه تجارت و همکاری با اتحادیه اروپا در صورت راستی آزمایی تعلیقحمایت از آغاز مذاکرات الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی2 بند از این توافقنامه:این موافقت نامه ضمانت های عینی ارائه خواهد کرد که برنامه هسته ای ایران صرفا برای اهداف صلح آمیز است. این موافقت نامه ضمانت های محکم در همکاری های هسته ای، تکنولوژی و اقتصادی و تعهدات محکم در موضوعات امنیتی بدست خواهد داد.22

اسلاید 23: دستورکار گروه مشورتی کارشناسی رهیافت های چندجانبه چرخه سوخت هسته ای:«هیچ کشوری از این پس حق تولید سوخت را ندارد و صرفاً کشورهایی که در حال تولید سوخت هستند، می توانند به تولید خود ادامه دهند.»«سوخت به اندازه کافی در جهان وجود دارد و بنابراین نیازی به مراکز جدید تولید سوخت نیست.»«بانک بین المللی سوخت تأسیس شود و این بانک نیاز کشورها به سوخت هسته ای را تأمین کند.»حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391، ص 277تعهد به اروپا23

اسلاید 24: 6 اسفند 1383دیدار جناب آقای روحانی با ژاک شیراک رئیس جمهور فرانسه در پاریسشیراک:غنی سازی و بازفرآوری جز برای سلاح هسته ای فایده ای ندارد.باید ببینیم که به نام استقلال به دنبال راه خودتان هستید یا بر مبنای تمایل دنیا برای خاتمه دادن به اشاعه توجه می کنید.موافقم که مذاکره کنندگان به دنبال راه حل مصالحه باشند، ولی آن ها در مورد غنی سازی از خط قرمز نخواهند گذشت.اگر خودتان هم با وزرای سه کشور جلسه بگذارید، نتیجه فرق نخواهد کرد.در مقابل بوش از ایران دفاع کردم، اما تولید سوخت از جانب شما را برنمی تابیم.نمی توان از این خط عبور کرد. انگلیس، روسیه، چین و اروپا هم حاضر نیستند ... به ایران اجازه دهند تا سوخت هسته ای برای مصارف غیر نظامی تولید کند.حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391، ص 402تضمین عینی24

اسلاید 25: 7 اسفند 1383دیدار جناب آقای روحانی با فیشر وزیر خارجه آلمان در برلینفیشر: برای ما در مرحله اول تضمین عینی به معنای عدم شروع غنی سازی است.روحانی: در تهران [مهرماه 1383] در مصاحبه در حضور شما (سه وزیر) هم گفتم که تعلیق حداکثر یک سال خواهد بود.فیشر: در مذاکرات چنین نبوده. در مذاکرات گفتیم که فعلاً از مدت تعلیق حرفی نباشد. ... نمی خواهیم وقت کشی کنیم. اگر شما به طرف ما حرکت کنید همین امروز مسئله تمام است.روحانی: اگر برای رسیدن به راه حل میانه اراده ای دارید، ما نیز آماده حرکت هستیم.فیشر: ما از دو نقطه نظر به راه حل میانه نگاه می کنیم. می خواهیم در دو جهت مخالف حرکت کنیم و به نقطه میانه برسیم که امکان ندارد.حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391صص 414-410ادامه- تضمین عینی25

اسلاید 26: 7 اسفند 1383دیدار جناب آقای روحانی با شرودر صدر اعظم آلمان در برلینروحانی: این مسئله (هسته ای) در ایران به غرور ملی تبدیل شده است. اگر راه حل مورد رضایت مردم نباشد، پایدار نخواهد بود.شرودر: با کمال احترام به ملت ایران، معتقدم که مردم شما اطلاعی از مسایل اتمی ندارند... اگر رهبری خردمند به مردم خود بگوید امری به لحاظ سیاسی و اقتصادی به صلاحشان نیست، آن ها خواهند پذیرفت. ... اگر بتوانید انصراف داوطلبانه از غنی سازی را برای مردم خود توضیح دهید، جهان به شما اعتماد خواهد کرد و ملت شما از مزایای زیادی از جمله مزایای اقتصادی بهره مند خواهد شد. من راه حل دیگری را نمی شناسم.روحانی: همانطور که سایر اعضای ان پی تی حق تولید سوخت دارند، ما هم حق داریم و اجازه تحقیر ایران را نمی دهیم.حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391صص 419-417ادامه- تضمین عینی26

اسلاید 27: شرودر: مسئله ما معاهدات بین المللی نیست ... مهم این است که از طریق اعتماد اروپا به ایران، جهان به ایران اعتماد پیدا کند. بدون این اعتماد توسط اروپا و جهان، امکان حل مسئله وجود ندارد. ... انصراف از غنی سازی ما را از تمامی مشکلات بعدی نجات می دهد. من نمی دانم راه حل دیگری وجود دارد یا خیر.روحانی: شما می خواهید ما سوخت تولید نکنیم یا سلاح هسته ای؟ ... اساس ان پی تی این است که کشورها بتوانند فعالیت های صلح آمیز نیز داشته باشند.شرودر: ما هر دو به لحاظ سیاسی افراد بالغی هستیم. صریح صحبت کنیم. ان پی تی کافی نیست. ... برای ادامه کار تنها یک راه را می بینم. واقعا مطمئن نیستم غیر از انصراف، ... راه حل دیگری وجود داشته باشد.ادامه- تضمین عینی27

اسلاید 28: جناب آقای روحانی:«پس از سفر پاریس و توافق با شیراک، امید جدیدی ایجاد شده بود و نظر عده ای که می گفتند اروپا به هیچ وجه زیر بار غنی سازی نمی رود، به شدت تضعیف شده بود.»حسن روحانی، امنیت و دیپلماسی هسته ای، 1391، ص 438ارزیابی از گفتگو با مقامات اروپا28

اسلاید 29: 21 آبان 1383محورهای نامه جناب آقای روحانی به سه وزیر اروپایی:”درک و انتظارات ایران از توافق ... پاریس ... به شرح زیر است“:”شناسایی حقوق ایران و اعمال آن تحت ان پی تی ... مانند سایر کشورها“”گزارش عندالاقتضای مدیر کل به شورای حکام، به معنای نقطه شروع بستن پرونده در آژانس است.“”تعهد سه کشور مبنی بر این که پرونده هسته ای ما ... به شورای امنیت ارجاع نخواهد شد، پابرجاست.“”در مورد قطعنامه نوامبر، به طور کاملاً شفاف با ایران مشورت خواهد شد.“”در هیچ بندی که ... به مفهوم ماشه اشاره کند، نباید در این قطعنامه آورده شود.“”تعلیق در یو سی اف اصفهان به معنای اجتناب از وارد کردن کیک زرد جدید است.“ص321تلاش ناکام برای اصلاح29

اسلاید 30: پاسخ سه وزیر اروپایی به نامه جناب آقای روحانی:”دیدگاه ما این است که متن توافق پاریس بدون تفسیر یا شرایطی دیگر، تنها مرجع برای طرف های توافق است.“حسن روحانی، امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، 1391ص 32130

اسلاید 31: 2 آذر 1383آغاز تعلیق فعالیت های تأسیسات یو سی اف اصفهان فعالیت های یو سی اف اصفهان (تبدیل اورانیوم) بر اساس تعریف آژانس جزو غنی سازی محسوب نمی شود.تعامل بیشتر ایران31

اسلاید 32: 9 آذر 138314 روز پس از امضای موافقت نامه پاریس7 روز پس از تعلیق فعالیت های تأسیسات یو سی اف اصفهان تصویب ششمین قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران به پیشنهاد سه کشور اروپایی تقابل بیشتر اروپا32

اسلاید 33: 3 فرودین 1384ایران مجموعه ای از راه حل ها برای تضمین عینی را که از سوی دانشمندان و متخصصان مستقل از ایالات متحده و اروپا پیشنهاد شده بود، به سه کشور اروپایی ارائه کرد. این مجموعه شامل موارد ذیل بود:محدود کردن برنامه غنی سازی ایرانچرخه سوخت باز (برای رفع نگرانی درباره بازفرآوری و تولید پولوتونیم)تعیین سقف غنی سازی در سطح غنای پایینمحدود کردن دامنه برنامه غنی سازی (صرفاً محدود به نیازهای سوختی راکتورهای ایران)تبدیل فوری همه اورانیوم غنی شده به میله سوختتصویب پروتکل الحاقیحضور مستمر بازرسان در محل تأسیسات غنی سازی و تبدیل (برای ارائه تعلیق های بی سابقه مضاعف)فشارهای همه جانبه مانع از آن شد که سه کشور اروپایی به طور جدی و به موقع به بررسی این پیشنهاد بپردازند. نامه جناب آقای روحانی به البرادعی 84/5/10 صص 585-584انفعال بیشتر ایران33

اسلاید 34: 4 خرداد 1384جلسه جناب آقای روحانی با وزیران خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در ژنواستراو: ... ما می توانیم فهرستی طولانی از اقدام های خود را ارائه دهیم.روحانی: آیا طرحی که می خواهید ارائه دهید حاوی غنی سازی در ایران هم هست یا خیر؟استراو: موضع الان ما این است که نه.فیشر: سخت است که به ایران تکنولوژی هسته ای بدهیم.استراو: در زمینه غنی سازی در داخل ایران و نه برای ایران، هیچ تعهدی از قبل نمی توانیم بدهیم... دستیابی به آنچه ما می خواهیم به آن برسیم یعنی ترتیبات دراز مدت مندرج در توافق پاریس، بسیار مشکل است.فیشر: ... اگر شما فکر می کردید ما می گوییم شما می توانید غنی سازی داشته باشید، اشتباه می کردید ... صص 520-518پیشروی بیشتر اروپا34

اسلاید 35: 27 تیر 1384نامه جناب آقای روحانی به سه وزیر اروپایی:”پس از این دوره طولانی مذاکرات و تمامی اقدام های ما برای اطمینان سازی و انعطاف هایی که نشان داده ایم، هیچ توجیهی وجود ندارد که شما از ارائه پیشنهادی که بتواند برای طرفین قابل قبول باشد، خودداری نمایید و در عوض چیزی را عرضه کنید که ما انتخاب دیگری جز ردّ آن نداشته باشیم.“پاسخ سه وزیر اروپایی به نامه جناب آقای روحانی:”مذاکرات تنها می تواند با متن و روح موافقت نامه پاریس انجام شود.“ص 548تلاش ناکام35

اسلاید 36: 14 مرداد 1384ارائه طرح سه کشور اروپایی برای موافقت نامه درازمدتتعهد ایران:چنانچه ایران خواهان تأمین تضمین شدن سوخت طی سال های آتی باشد، قادر خواهد بود اطمینان مورد نیاز را از طریق ایجاد یک تعهد الزام آور مبنی بر این که به فعالیت های چرخه سوخت هسته ای نمی پردازد بدست آورد.تعهدات سه کشور:از عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی حمایت سیاسی و برای کمک به ایران در ایجاد تنظیم های ضروری در اقتصاد خود حمایت تکنیکی کنند.تقویت همکاری در عرصه هایی همچون حمل و نقل هوایی، راه آهن، دریایی، زلزله شناسی، زیرساخت، کشاورزی، صنعت غذایی و توریسم را تقبل نمایند.سه کشور اروپایی با ایران برای ایجاد گروهی به منظور شناسایی جایگزین هایی برای تسهیلات تجهیزات و موادی که فقط کاربری غیرنظامی هسته ای داشته باشد، همکاری می کند.این گروه می تواند حوزه ی جدید را برای استخدام دانشمندان، تکنسین ها و کارگرانی که برای چنین تجهیزاتی استخدام می شوند، پیدا کند.پیشنهاد توافق دراز مدت36

اسلاید 37: محمد البرادعی:”نه تنها پیشنهاد آنها [سه کشور اروپایی] ناچیز بود، بلکه لحن توهین آمیزی نیز داشت، تا جایی که حتی می شد آن را متکبرانه توصیف کرد. این طرح تا جایی پیش رفته بود که قول می داد اروپایی ها دانشمندان ایرانی را که در صورت غنی سازی نکردن بیکار می شوند، تحت پوشش قرار دهد.“خاطرات البرادعی، 2012، ص 144نتیجه فرایند انفعال37

اسلاید 38: 10 مرداد 1384نامه جناب آقای روحانی به البرادعی:”علی رغم همه تلاش های صادقانه خود و حداکثر انعطاف، پیشنهاد [سه کشور اروپایی] ... نه تنها حقوق ایران را برای توسعه صلح آمیز انرژی هسته ای مورد توجه قرار نمی دهد، بلکه حتی در حد اصلاح محدودیت های غیرقانونی و ناموجهی که بر اقتصاد و توسعه فناوری ایران اعمال شده نیز نیست“ ص586”پیشنهاد سه کشور اروپایی در زمینه تقاضاها از ایران بسیار طولانی، اما در مورد پیشنهادهای ارائه شده به ایران به صورت مضحکی کوتاه و نارسا است. فقدان هرگونه تلاش برای ایجاد ظاهری متوازن، این پیشنهاد را به دستور استعماری کاپیتولاسیون شبیه می سازد. پیشنهاد یادشده توهینی به تمام ملت ایران است که سه کشور اروپایی باید به خاطر آن، از ملت ایران پوزش طلبند.“ ص583نتیجه فرایند انفعال38

اسلاید 39: ادامه- نامه جناب آقای روحانی به البرادعی:”متأسفانه در مقابل اگر نگوییم هیچ، ایران مابه ازای بسیار اندکی دریافت کرد و بارها اقدام های اعتمادساز خود را افزایش داد و تنها در عوض آن، با قول های انجام نشده و درخواست های بیشتر رو به رو شد.“ ”قول های اکتبر 2003 سه کشور اروپایی [توافق سعدآباد] درباره همکاری هسته ای، امنیت منطقه ای و منع گسترش، هنوز حتی بررسی هم نشده اند.“ص 58339

اسلاید 40: موافقت طرف ایرانی با خواسته های طرف اروپایی در چند مقطععدم ارائه پیشنهادهای هدفمند در چارچوب منافع جمهوری اسلامی ایران به طرف اروپایی پذیرش تعهدات متعدد، تفصیلی و محتواییموافقت با تعهدهای شکلی، کلی و بی محتوا از سوی طرف اروپاییعدم مشروط سازی اجرای خواسته های طرف اروپایی به توقف استمرار اقدام های خصمانه از سوی آن ها (از جمله عدم صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس یا عدم موافقت با خواسته های طرف اروپایی)برخورد منفعلانه با استمرار اقدام های تقابلی طرف اروپایی از جمله ادامه همکاری با آن ها با وجود تکرار صدور قطعنامه از سوی شورای حکام آژانسمقید نکردن تعهدهای ایران به محدوده زمانی مشخص و در نتیجه پذیرش تعهدهای نامحدودکنار گذاشتن ابزارها و اهرم های بیرون از عرصه مذاکرات از جمله موافقت با توقف روند پیشرفت فنی هسته ایعدم درخواست هرگونه تعهد الزام آور از سوی طرف اروپایی برای عدم ارجاع موضوع ایران از شورای حکام آژانس به شورای امنیت و یا مخالفت آن ها با این اقدام شورای حکام و یا وتوی قطعنامه احتمالی آن ها در شورای امنیتکمک به اجماع سازی در شورای حکام آژانس علیه ایران با خروج نماینده ایران در آژانس از جمله شورای حکام هنگام تصویب قطعنامه علیه ایرانارزیابی مذاکرات با سه کشور اروپایی40

اسلاید 41: دلایل امضای توافق سعدآبادگزاره: «قطعنامه [شورای حکام] از ما [ایران] امضا، تصویب و اجرای فوری و بی قید شرط پروتکل الحاقی را خواستار بود.» ص185«توافق سعدآباد در 21 اکتبر 2003 برای عبور از قطعنامه سپتامبر شورای حکام بود» ص 576بررسی: - قطعنامه شورای حکام: ”از ایران می خواهد... بدون قید و شرط برای امضا، تصویب و اجرای پروتکل الحاقی همکاری کند و... از هم اکنون بر اساس پروتکل الحاقی عمل کند.“- توافق سعدآباد: ”دولت ایران... تصمیم گرفته است که پروتکل الحاقی را امضا و فرایند تصویب را آغاز کند. دولت ایران تا پیش از تصویب پروتکل ... به همکاری خود با آژانس مطابق با این پروتکل ادامه خواهد داد.“ارزیابی چند گزاره 41

اسلاید 42: ادامه – دلایل امضای توافق سعدآبادگزاره: - «این جمله بیانیه [توافق سعدآباد] که داوطبانه بودن تعلیق فعالیت های غنی سازی اورانیوم و بازفرآوری ... به همان ترتیب که آژانس توصیف کرده است، نشان می دهد که تعلیق را بسیار محدودتر از خواست قطعنامه پذیرفته بودیم» ص194- «درباره تعلیق، قطعنامه می گوید هر فعالیتی که به مسئله غنی سازی مربوط باشد، باید تعلیق شود... آنچه در نهایت پذیرفته شده، تعلیق محدود و داوطلبانه در حد تعلیق گازدهی [به سانتریفیوژها] بود.» ص 18642

اسلاید 43: بررسی: قطعنامه شورای حکام: ”از ایران می خواهد همه فعالیت های مربوط به غنی سازی اورانیوم از جمله انتقال مواد هسته ای به نطنز و به عنوان یک اقدام اعتماد ساز فعالیت های فراوری را تا ارائه تضمین های درخواست شده توسط دولت های عضو و نیز اجرای رضایت بخش مفاد پروتکل الحاقی به حالت تعلیق درآورد.“توافق سعدآباد: ”دولت ایران... داوطلبانه تصمیم گرفته است که همه فعالیت های غنی سازی اورانیوم و بازفراوری را به صورتی که آژانس تعریف نموده است تعلیق نماید.“ جناب آقای روحانی: «البته البرادعی تحت فشار اروپا تخلف کرد و آژانس هم با تفسیر جدیدی علاوه بر نطنز، قطعه سازی و مونتاژ را هم جزو موارد تعلیق اعلام کرد.» ص18643

اسلاید 44: زمان اجرای پروتکلگزاره: «در مذاکرات تهران [سعد آباد] هیچ تعهد حقوقی برای نظام ایجاد نشد. من به عنوان نماینده نظام تعهدی ندادم که پروتکل را تصویب می کنیم، بلکه گفتم همان گونه که تاکنون اجرا شده، داوطلبانه آن را ادامه می دهیم.»«تصمیم بر این شد که طبق مصوبه سران نظام، پروتکل الحاقی را تا مرحله امضا پیش ببریم و اجرای آن را که قبلاً آغاز شده بود، ادامه دهیم.» ص191بررسی: توافق سعد آباد: ”دولت ایران... تصمیم گرفته است که پروتکل الحاقی را امضا و فرایند تصویب آن را آغاز کند. دولت ایران تا پیش از تصویب پروتکل ... به عنوان همکاری با آژانس مطابق با این پروتکل ادامه خواهد داد.“44

اسلاید 45: نکته:جناب آقای روحانی : «ایران با برخی اقدامات مهم ... توافق کرد و به فوریت و به طور کامل آن ها را اجرا کرد: امضا و آغاز اجرای فوری و کامل پروتکل الحاقی ...» ص581 (نامه به البرادعی 1384/5/10)”در نامه مشترک سه وزیر خارجه اروپایی (1382/5/15) به وضوح امضا و اجرای پروتکل الحاقی ... درخواست شده بود.“ ص 154”درخواست شورای وزیران خارجه اتحادیه اروپا برای اجرای پروتکل“: 7 مهر 1382”زمان اجرای پروتکل الحاقی“ : 27 آذر 138245

اسلاید 46: داوطلبانه بودن اجرا و تصویب پروتکلگزاره:«لحن بیانیه [توافق سعدآباد] این گونه است که ... در دو موضوع مهم یعنی پروتکل الحاقی و تعلیق، به صراحت اعلام شده بود که این موارد داوطلبانه است، بنابراین صرفاً اعلام یک تصمیم داوطلبانه (بدون هیچ گونه تعهدی) از طرف ایران بوده است. ص192«در بیانیه تهران آمده است که ایران ... پروتکل الحاقی را امضا و فرایند تصویب آن را آغاز و تا پیش از تصویب، آن را داوطلبانه اجرا نماید ... . ص 193بررسی:توافق سعدآباد: «دولت ایران ... تصمیم گرفته است که پروتکل الحاقی را امضا و فرایند تصویب آن را آغاز کند. دولت ایران تا پیش از تصویب پروتکل ... به عنوان همکاری با آژانس مطابق با این پروتکل ادامه خواهد داد.»46

اسلاید 47: اجرای پروتکل الحاقی و امنیت ملیگزاره: «اجرای پروتکل الحاقی باید به مصالح ملی، امنیت ملی و حیثیت ملی لطمه وارد نکند، این را هم در مذاکرات توافق کردیم و در بیانیه تهران [توافق سعدآباد] هم نسبت به آن تصریح شد» ص185بررسی: توافق سعدآباد: ”دولت ایران... تصمیم گرفته است که پروتکل الحاقی را امضا و فرایند تصویب را آغاز کند. دولت ایران تا پیش از تصویب پروتکل ... به همکاری خود با آژانس مطابق با این پروتکل ادامه خواهد داد.“توافق سعدآباد: ”بنابر نظر آنها [سه کشور اروپایی] پروتکل الحاقی، به هیچ وجه قصد مخدوش کردن حاکمیت، شأن و امنیت ملی کشورهای عضو را ندارد.“47

اسلاید 48: رفع کامل نگرانی بین المللی!گزاره: « [در توافق سعدآباد سه کشور اروپایی پذیرفتند که] مرجع نهایی حل و فصل پرونده ... شورای حکام است، یعنی زمانی که شورای حکام اعلام نماید وضعیت پرونده عادی است، در آن شرایط اروپا تکنولوژی پیشرفته را با تسهیلات بیشتری در اختیار ایران قرار می دهد.» ص 196بررسی:توافق سعدآباد: « ... به محض این که نگرانی های بین المللی از جمله نگرانی های سه کشور اروپایی کاملاً برطرف شود، ایران می تواند انتظار داشته باشد که به طور آسان تری به فناوری مدرن و اقلام دیگری در حوزه های مختلف دست یابد.»48

اسلاید 49: پایان فروردین 1384گزارش جناب آقای روحانی:«نیل به این هدف که کلیه فعالیت های هسته ای ایران کاملاً صلح آمیز است، با برنامه ریزی دقیق و حساب شده تا یکی دو سال آینده امکان پذیر است» ص 457«برخی مسئولین بر این عقیده بودند که مسئله هسته ای از طریق مذاکره با اروپا و آژانس به حل و فصل نخواهد رسید، چه اینکه انتظار داشتند این مسئله حداکثر طی یکی، دو سال به حل و فصل نهایی برسد. روشن بود که پرونده ای با 18 سال مخفی کاری از دید آژانس و غرب، نمی توانست تنها ظرف یکی، دو سال تعیین تکلیف شود. البرادعی بارها گفته بود تأیید کاملاً صلح آمیز بودن برنامه هسته ای هر کشوری حتی در صورت تصویب و اجرای پروتکل الحاقی، روندی زمان بر است. در مورد ایران که از دید آنها آژانس بعد از 18 سال فعالیت های اعلام نشده، راستی آزمایی را آغاز کرده بود، تأیید نهایی را برای کاملاً صلح آمیز بودن، زمان بیشتری می طلبد.» ص 576نحوه گزارش دهی49

اسلاید 50: 8 مرداد 1384نامه جناب آقای روحانی به جناب آقای خاتمی:«اگر چه طرح اروپا در حال تدوین نهایی است، ولی بر اساس مبنای اظهارات و شواهد چندین موضع و موضوع در طرح اروپا پذیرفته شده و قابل ارائه است:حمایت کامل از برنامه تولید انرژی هسته ای در ایران شامل تأمین نیروگاه از منابع غربیتضمین ارائه سوخت نیروگاه به مدت طولانی و با پشتوانه آژانس و سازمان مللتضمین های مربوط به تمامیت ارضی، استقلال، حاکمیت ملی و عدم تجاوز به ایرانتقویت روابط سیاسی و امنیتی شامل همکاری های سیاسی - امنیتی در منطقهشناسایی ایران به عنوان منبع اصلی تأمین انرژی برای اروپا شامل نفت و گازرفع تدریجی ارسال تجهیزات، فناوری پیشرفته و همکاری های تکنولوژیکتقویت همکاری های بین المللی از جمله در مقابله با تروریسم و مواد مخدرپیشرفت سریع در نهایی شدن موافقت نامه تجاری ایران و اروپا و عضویت ایران در WTOدرباره چرخه سوخت نیز راه حل میانه و قابل تفاهم کاملاً برای اروپا روشن است ص 792ادامه - نحوه گزارش دهی50

اسلاید 51: 51میزان اجرا

اسلاید 52: منویات نظام به روایت جناب آقای روحانیگزاره: «[قبل از توافق سعدآباد]، در ملاقات حضوری با مقام معظم رهبری جزئیات را مطرح کردم، معظم له در این ملاقات با تعلیق در حد گازدهی نطنز موافقت کردند» ص 178بررسی:توافق سعدآباد: «دولت ایران ... داوطلبانه تصمیم گرفته است که همه فعالیت های غنی سازی اورانیوم و بازفرآوری را به صورتی که آژانس تعریف نموده است، تعلیق نماید.»جناب آقای روحانی: «به وزرای خارجه اروپایی در سعدآباد تأکید کردم که در مقام عمل تنها گازدهی، تعلیق خواهد شد و نه بیشتر، هرچند بیانیه [توافق سعدآباد] کمی متفاوت بود.» ادامه- ارزیابی چند گزاره 52

اسلاید 53: منویات نظام به روایت جناب آقای روحانیخطوط قرمز برای توافق پاریس:تعلیق بلندمدت به هیچ عنوان امکان پذیر نیست.تعلیق ایران صرفاً داوطلبانه خواهد بود.آن ها باید متعهد شوند که این تعلیق هیچ گاه برای ایران الزامی نخواهد شد.در استفاده از حقوق کشورها در چارچوب ان پی تی نباید هیچ گونه تبعیضی وجود داشته باشد.ایران باید بتواند از انواع تکنولوژی های صلح آمیز بهره مند باشد.زمان تعلیق تعیین شود، دوره تعلیق باید محدود به چند ماه باشد.به واژه اعمال حق غنی سازی در توافق تصریح شود.تعلیق غنی سازی، ساخت قطعه و مونتاژ و یو سی اف اصفهان در صورتی پذیرفته شود که مدت زمان آن کوتاه و حداکثر بیش از چند ماه نباشد.در اجلاس نوامبر موضوع هسته ای ایران از دستور کار اضطراری شورای حکام خارج شود.مذاکرات با اروپا بیش از 6 ماه طول نکشد و در پایان 6 ماه به توافق نهایی برسیم.مصوبات کمیته عالی هسته ای 83/8/3 ، ص 29453

اسلاید 54: میزان اجرا54

اسلاید 55: منویات نظام به روایت جناب آقای روحانیشروط برای توافق پاریس:به حقوق هسته ای ایران تصریح شوددوره مذاکره به 6 تا 7 ماه محدود شودپرونده ایران در اجلاس نوامبر از دستورکار اضطراری شورای حکام آژانس خارج شودتعلیق به گونه ای باشد که سازمان انرژی اتمی بتواند امور ضروری خود را ادامه دهد.قطعنامه نوامبر، قطعنامه مناسبی باشدورود و عضویت ایران در گروه کارشناسی رهیافت های چند جانبه چرخه سوخت هسته ای تضمین شودمصوبات جلسه مسئولان 83/8/11 ، ص 30855

اسلاید 56: جناب آقای روحانی:”در توافق پاریس طبق مصوبه رسمی جلسه سران نظام عمل شد.“صص 419-41756میزان اجرا

اسلاید 57: 13 دی 1386 در مسئله‌ى هسته‌اى، آمريكایى‌ها تا همين چند ماه پيش اصرار، اصرار كه بايد ايران بكلى همه‌ى فعاليت هاى هسته‌اى‌اش را كنار بگذارد؛ يعنى مثل آن كارى كه با ليبى كردند؛ ته‌اش را جارو كند، تقديم كند به آنها ... وضع به جایى رسيد كه گفتند ايران در همين حدى كه هست، توقف كند. روند مذاکرات از دیدگاه رهبری57

اسلاید 58: ببينيد فاصله‌ى اينها خيلى زياد است. يك روزى بود كه اينها حاضر نبودند پنج عدد سانتريفيوژ را تحمل كنند. مسئولين گفتگو و مذاكره‌ى با اروپا حاضر شده بودند بيست تا سانتريفيوژ را نگه دارند، آنها گفته بودند نمي شود؛ گفته بودند پس لااقل پنج تا، گفته بودند نمي شود. اگر مي گفتند يكى، باز هم مي گفتند نمي شود! امروز سه هزار تا سانتريفيوژ دارد كار مي كند، مبالغ زيادى هم آماده‌ى كار گذاشتن است. مي گويند در همين حد متوقف شويد. اين هم يكى از ناكامى‌هاى آمريكا است.58

اسلاید 59: اين فرايند عقب‌نشينى البته براى ما يك فايده‌اى داشت اين كه هم خودمان وعده‌ها و حرفهاى رقباى اروپایى و غربى را تجربه كرديم، هم افكار عمومى دنيا تجربه كرد. ... ليكن عقب‌نشينى بود ديگر؛ عقب‌نشينى كردند.من همان وقت هم در جلسه‌ى مسئولين گفتم اگر چنانچه بخواهند به اين روند مطالبه‌ى پى‌درپى ادامه بدهند، بنده خودم وارد ميدان مي شوم؛ همين كار را هم كردم. بنده گفتم كه بايستى اين روند عقب‌نشينى متوقف شود و تبديل بشود به روند پيشروى، و اولين قدمش هم بايد در همان دولتى انجام بگيرد كه اين عقب‌نشينى در آن دولت انجام گرفته بود؛ و همين كار هم شد. در زمان دولت قبل، اولين قدم به سمت پيشرفت برداشته شد؛ تصميم گرفته شد كه كارخانه‌ى يو.سى.اف اصفهان راه‌اندازى شود، و راه‌اندازى هم شد، و دنبالش هم بحمداللَّه اين پيشرفتهاى بعدى است تا امروز.59

اسلاید 60: چيزهایى هست كه ... خواهيد ديد همان نقشه‌ى ايجاد يأس دشمن است كه حالا يك كار به اين عظمت انجام گرفته - مسئله‌ى انرژى هسته‌اى - اين همه درباره‌اش مردم شادى و خوشحالى كردند، آقا در بيايد كه: چرا شما بيخود مملكت را به اين چالش هاى اين‌چنينى مي كشانيد، براى خاطر يك چيز كم‌اهميتِ انرژى هسته‌اى؟! ببينيد، اين همان ايجاد يأس است؛ اين همان چيزى است كه شما بايد مراقبش باشيد. اين يكى از آن رخنه‌ها است كه اعتماد به نفس ملى را ضربه مي زند؛ همچنان كه در چند سال قبل متأسفانه اين كار شد. يعنى همين مسئله‌ى انرژى هسته‌اى را كه بايد پشتوانه‌ى مستحكم اعتماد به نفس ما ملت ايران مي شد، خواستند وسيله‌اى بكنند براى اينكه اعتماد به نفس را از ما بگيرند. 60

اسلاید 61: هى فشار آوردند كه بايد اين را تعطيل كنيد، بايد آن را تعطيل كنيد، رسيدند به كارخانه‌ى يو.سى.اف اصفهان، گفتند: اين را هم بايد تعطيل كنيد. آن مقدمات اوّلى است. بنده آن وقت به مسئولين گفتم كه اگر اين حرف را گوش كرديد، فردا خواهند گفت بايد معادن اورانيوم را هم كه توى اين كشور هست، كلاً يك‌جا جمع كنيد بدهيد به ما، تا خاطرجمع شويم كه شما نمي خواهيد بمب اتم بسازيد! بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان دانشگاه های یزد61