صفحه 1:
بسم الله الرممن الرحيم
درس ۶ علوم تچرپی نهم رُمين ساخت ورقهاى
؛ تهیه کنللده
صفحه 2:
زمین شناسان معتقدند در حدود ۲۰۰ میلیون سال قبل در سطح کره زمین یک ؟
خشکی واحد به نام رپانگه آ) و یک اقیانوس بزرگ که تمام اطراف آن را فرا
. گرفته بود به نام رپانتالاسا) وجود داشتند
BEFORE AFTER
Pangaea
200 milion years 3
صفحه 3:
ميليون ها سال بعد اين خشکی عظیم به دو فشکی کوچکتر به نام *
های لورازیا ( سرزمین های شمالی ) و گندوانا ( سرزمین هاى جنويى )
. تقسيم شد كه بين اين دوفشكى درياى تتیس قرار گرفته بود
صفحه 4:
اولین فردی که متوجه جابه چایی قاره ها نسبت به هم شد . هواشناس و فيزيك دان آلمائی ( آلفرد وكنر ) بود . او در مان حیات شود
نتوائست نظریه ژمین ساشت ورقه ای را (ثبات کند. ژیرا دلایل محکمی پرای اثبات فرضیه شود نداشت . او گمان می کرد دلیل چا به چایی قاره
.ها جذر و مد و یا گردش ژمین در طی میلیون ها سال پوده است
آلفرد وگتر: تتوری اشتقاق قارهها
آلفرد وگدر هواشتاس آلمانی در سال ۱۹۱۲ میلادی تلوری
اشتقای قاربها را ارایه داد. ار مشاهده کرد كد ليه قارءها به
خوبی به ماتدد قطعات یک پازل به هم جفت میشوند (سکل
اسلايد يعد) و اين تصور را ارایه داد که قارههای کنوثی از
۱
قاره بزرگدر (پانجه ) منعج شدهاند. رگتر برای
اثبات نظریه خود شواهد. تیادی را ارایه داد. او نشان داد که
له قارههایی که به هم جفت میشوند دازای زمینشناسی
مشایهای هستتد. بطوریکم. دنبااه فراواتی:مکاتی گوندهای
خسیلهای گیاه ی و جائوری, لایههای ذفالسنگ و
رسوبات زمینشناسی در یک قازه را میتوان در قارههای
آلفرد وگتر مبدح نظریه لتسقای قارسا:
جفت شونده دتیال کرد (اسلاید بمد). وم +4 با
صفحه 5:
حرکت صفحات صلب زمین شامل حرکت صفحه عربستان و صفحه اوراسیا با ۰ تا زمین به شکل کنونی در
آید. حتی فشار هایی که از سوی این دو صفحه در مرز بین دو صفحه از مکران به حاشیه های رشته کوه زاگرس باعث
شده است تا زلزله های مختلفی در اين مناطق به وقوع بپیوندند. در نهایت ۶۵ میلیون سال قبل دریای تتیس از بین
رقته و سه تکه ايران به همدیگر پیوستند.
صفحه 6:
الفرد وکنر که بود ؟
© آلفرد لوثار وگنر. دانشمند. زمین شناس , هواشناس و ژئوفیزیکدان آلمانی در ١ نوامبر ۱۸۸۰ در شهربرلین متولد شد. شهرت اصلی این
دانشمندبابت نظریه جابهجایی قارهه میباشد که آن را در سال ۱۲۹۴ خورشیدی ارائه كرد. بر اساس اين نظريه , قاره هاى زمین دارای
حرکت میباشند. ااين وجود وگتر قادر نشد سازوكار اين حركت را اثبات نماید.بزرگترین ایرادی که به نظریهی وگثر وارد شد. عدم
توانایی او در توضیح چگونگی جا به جایی قاره ها بود؛ زیرابستر اقیانوس ها محکم است و چنین نیست که قاره ها به آسانی بتوانند بر روی
وی جزر ومد بود.
. وكنر دو منبع انرژی برای اشتقاق قاره ها در نظر گرفت که یکی از آن ها چرخش زمین و دیگری ن
آنها حرکت
هارولد جفریز فیزیک دانی که هم عصر وگنر بود. نظر او را رد کرد و بیان داشت چنین نبروی جزر و مدی که بتواند قاره ها را جا به جا کند.
مى توائد در عرض چند سال سرعت دوران زمين را نصف كند؛ در حالى که ناس سک (a Sa a pac
صفحه 7:
Ay
3829) Qo 5-9 sar» 59g j\ v9 Min Ns ی ۱ لیس 2 فر قوظر
۱ pee wey pee) Uy pelea
انطباق حاشیه قاره ها به خصوص قاره آمریکای جنوبی با قاره آفریقا
تشابه فسیل های مشابه در قاره های مختلف
ae ar ry ree eps
Pere ae PRC Berea ecen es
وجود آثار يخجال ها در قاره هاى مختلف
صفحه 8:
0 ا Pet Ey NTC AOL ya aTT Ty
ye
PE EOE ROPE ro ORY CCT Cte ROU RSVR SCL PGP E RIEL VROCO]
این لایه ار ورقه ها و تکه های کوچک و پزرگی تشکیل شده که پر روی خمیر کره در حال حرکت
.هستند
Py Ea POE aT EVES CL Sey aC ا
صفحه 9:
۱ ورقه اقیانوسی : به ورقه ای گفته می شود که در زیر ٠
مثل ورقه اقیانوس آرام
انواع ورقه ها
صفحه 10:
هر گاه ماده ای سیال ( چه امد و چه گاز) گرم شود به دلیل افزایش فاصله پین مولکول حا. چگالی آن کمتر می شود و در نتیجه سبک تر شده و به
PCE Ce Reet Deis SEC LNW aE y BPe Rey esc rsrn ee oe DEES eee Crea
NST DS in 0
| sro EES
صفحه 11:
IT
ب
صفحه 12:
جک ها وهای نارای تاش rg
صفحه 13:
انواع حرکت ورقه های سنگ کره
واگرا یا دورشونده
همگرا یانزدیک شونده
امتداد لخز
صفحه 14:
؛ حرکت واگرا
در پرخی اژ als سنگ کره , دو ورقه (ژ هم دور می شود و
. مواد مذاپ كوشته به يالامى آيد و ورقه جدید رامی ساژد
مثل دور شدن ورقه هاى اقيائوس اطلس
دور شدن ورقه ستگ کره در بستراقیانوس اطلس
صفحه 15:
[Som حرکت :
: در بعضی از مناطق ورقه های سنگ کره در طی میلیون ها سال به سمت هم حرکت کرده»باَم
لیجاد يشته کسوه ملزاگرسو آلپو هیمالا .1
صفحه 16:
: حرکت امتداد لخز
در برخی موارد » ورقه ها نه از هم دور می شوند و نه به هم نزدیک می شوند ؛ بلکه در کنار هم می لفزند
وهای کب هی نت
.اين نوع حركت ورقه هاى سنك كره باعث ایجاد زمین لززه هأى بسيار شدية مى شود
صفحه 17:
: پیامد های حرکت ورقه های ژمین
به موجی های عظیمی که در ۱ \ 1 وند ی كه انرز
زيادى قارند و باغث خسارت te ey ewes cl
صفحه 18:
چیرخوردگی و تشکی| رشتم کوم .2
آتشفشان.3
زميزلرزه .4
صفحه 19:
2
: حوکت ورقه های سنگ کره ممکن است باعث شکستن پوسته زمین و ایجاد شکستگی گرده
“ادرزه»: اك ر "سنك أهائ ذق yb شکستگی جا به جاانشده باشنند »"درژه به ولشودمی آیل
کر و ی که الي كد لال
صفحه 20:
نکات مهم فصل 1 علوم تجربی نهم
سیشتر زمیزلسرزه ها در محلحاشیه ورقه هایبسنگلکسره رخ میدهند کسه بسه محلش کستگیهایسنگلکره: گسلگسویند بل
حاشیه بسرخیقاره ها بسا هملنطباقندارد و آنهمبه دلب غیرلتر حاشیه ورقه یله آموزلزله و فسرسایشرو ... لست 2
بز كتريزورقه کسره زمین ورقه لقیانوسآرلم لستکه بسه طور کامزیر آبقرار دارد .3
اهیبمکرلست pS SR آخورد کسنند در لینحا لتهیچکلم بسه زیر دیگرین میرود .4
ر نتیجه برخورد دو 8 ه به وجود می آید . مثل زاگرس و آلپ و هیمالیا
<f
5, dei aa Wj ia, SE .قو تمع ج ركان =
۱
6 منشالنرزيوهمه ح ركتهاوورقه هایس نگلکسره. لنرژییگرماییدرونزمیرست . NX eo V4
7. بساشد. سرعنو لنرژیسونامیبسیشتر لس خسارتسیشتروایجاد میکند pt lib pear a.
به عنوان مثال عمق اقیاوس هند به طور میانگین ۳۳۳۲ متر و عمق آب خليج فارس به طور میانگین ۳۵ متر است .
پس سونامی های اقیانوس هند بسیار خطرناک تر هستند .
8. لطرلفورقه لقيانوسآرلم از مهم تسر بر ناطقزازله خیز جهازنبه حسابسى] يد .
ل 7
9
صفحه 21:
صفحه 22:
ویژگی های حرکت های همگرا : معمولاً
Eee ee Bree!
Peg ere ry
در حاشيه قلرد ها ولقبانوسها .3
جقوع تتنفنانهاواننجلیی 4 a
001 7 3-37
صفحه 23:
Way
Pura lea ele pee ene Seb Pe ks a ees e eS Ton)
Pepe ere NC pe as Free) bee agen see ccge carers IN mercer re eeD TRV ae eee mee
Baer م ل ا Car are Sean
Perera tare een ar enon ey reean ores eos ep cater meee rs real LP eee ea
معنى شدت زمين لرزه به ميزان ده برابر است. 1/18 نشان دهنده زمين لرزه هاى بسيار شديد است. ريشتر حد و مرزى را براى مقادير
در نظر نگرفته است. 8
مقياس هاى درجه بندى ريشتر
Re ee Dk ee ee ee be meee 50
شدت ۳ ریشتر: در نزدیکی محل زلزله به سختی قابل احساس است.
شدت ۴-۵ ریش
شعاع ٠١ كيلومترى از مركز زلزله قابل حس بوده و همراه با خرابى هاى مختصرى است.
شدت ۶ ریشتر: زمین لرزه ای قوی است که تلفات جانی در بر دارد و خسارتهای سنگینی را در مناطق پر سکنه و جمعیت بار می آورد.
شدت 7 ريشتر: زلزله اى با قدرت بسبار بالاست كه مى توائذ متجر به بروز فاجفة شوك
شدت 8 ريشتر: عظيم ترين و مخوف ترين نوع زلزله است. تاكنون شديد ترين زلزله اى كه ثبت شده . شدتى معادل 8/ع ريشتر داشتها
صفحه 24:
. هر ریشتر معادل منفجر کردن 31 يا 32 کیلو گرم ماده تی ان تی است
. هر ریشتر نسبت به ریشتر قبل از خود , 32 برابر قدرت بیشتری دارد
. زلزله 7 یا 8 ریشتری معادل 100 بمب هیدروژنی انرژی آزاد می
صفحه 25: