صفحه 1:
صفحه 2:
عنوان سمینار:
بررسی مراحل پس از برداشت گیاه گل گاوزبان
صفحه 3:
< گل گاو زبان Gals. (Echium amoenum Ficsh) ap! علفى Lb دو یا چندساله . به ارتفاع ۳۰-۶۰
سانتی متر و از خانوده بورگیناسه pal ol Boraginaceae) گیاه دارای ريشه نیمه غده ای استسطح اين
گیاه پوشيده از کرک های نرم و سقید و منشعب است. جام گل ۰ استکانی باریک ۰ قیفی یا لوله ای شکل است که
قسمت لوله ای بلند به تدریج به طرف بالا شیپوری شکل شده و به رنگ قرمز ارغوانی و در انتهای ساقه قرار دارد.
جام گل پس از خشک شدن . بسته به شرایط و روش خشک کردن , به رنگ ابی تا بنفش در می اید
دامنه انتشار گل گاوزبان ایرانی استانهای گیلان . مازندران . گلستان . کرمانشاه ء قزوین می باشد.
بر ایران ۰ گل کاوزبان خوزستانی (۰)2۰۸۱002/56200/611170 گل گاوزبان روسی JS 3 Erussicum)
گاوزبان ایتالیایی (162//60/170.ع) نیز می روید.
صفحه 4:
مواد موثره كل كاو
أ سرشاخه ساى Sys jlo IE ها وكل گیاه گل گاوزبان برای مصارف طبی استفاده می شود. مواد موثره در گاوزبان
شامل
فلاونوئیدها (۱۵ درصد) ۰ رنگ دانه انتوسیانین (۱۳ درصد) , ترکیبات فنلی ۰ تانن ۰ موسیلاژ . مواد قندی و مقدار کمی
الکالوئید است.
كل كاوزبان همجنين حاوی مقادیر قبل توجهی از مواد معدنی نظیر سدیم و به ویژه پتاسیم است.
مقدار پتاسیم دم کرده گل گاو زبان به ۵۲۰ میلی گرم در لیتر می رسد.
صفحه 5:
خواص دارویی گل گاو زبان
۰ گل گاوزبان به عنوان مدر . مسکن و معرق بوده و در درمان روماتیسم , بیماری های قلبی . افسردگی . سرماخوردگی ٠“
سرفه و جلوگیری از التهاب و سوزش کلیه و مجاری ادراری استفاده می شود (رنجی و همکاران . ۱۳۹۴ جویدن برگ
گیاه در درمان جوش های چرکی دهان موثر بوده و دم کرده آن برای تنگی نفس مفید است.
لین گیاه سیستم دفاعی و ایمنی بدن را تقویت کرده و در گذشته از ان در درمان یرقان دیلبت, خارش های پوستی و
كجلى استفاده می کردند (میرعماد و همکاران ۰ TAY
از
* نکته : مرچند گل کاوزبان دارای خواص درملنی زیادی است ولی باید در مصرف این گیاه اعتدال را رعایت کرد زیرا
مصرف مداوم ان اثر سمیت بر کبد را دارد (زاهدی و همکاران . ۱۳۸۲). همچنین به دلیل وجود ترکیبات الکالوئیدی از
تخانوادةپیرو در لین گیاه . مصرف آن در دوران بارداری و شیر دهی توصیه نمی شود ( تقی پور لاهرودی و
همکاران ۰ 0۱۳۹۴
صفحه 6:
هنگامی که حدود ۷۰ درصد مزرعه گاوزیان وارد مرحله گل دهی می شود . بليد اقدام به برداشت ككل كاوزبان كرذ.كل
های تازه به رنگ ارغوانی هستند.
برداقنت.گل کاوزیان بهتر است در ساعاث نک روز ( درساعات
عصر ) انجام شود.
لیه صبح و پس از رفع شبنم و نیز بعد از ساعت ۵
پرداشت گل کاوزبان بسته به منطقه تولید .از اوایل اردیبهشت ماه اغاز شده و تا تيرماه ادامه مى يابد.
برداشت در ساعات گرم روزبه دلیل تلبش افتاب و گرم شدن گل ها . سیب خروج شهد موجود در دم گل ها و ریختن
آن روی زمین می شود. اين شهد حاوی موادبا ارزشی نظیر مواد فندی و معدنی است که با از دست رفتن ان از ارزش
گل گاوزبان کاسته می شود ( عزیزی ۱۳۸۳۰)
صفحه 7:
به طور کلی . گیاهان دارویی از جمله گل گاوزبان. توسط کشاورزن . دامدران و یل های کوج رو . جمع
به طریقه سنتی ,با امکناتاولیه و بدو رعایت اصول بهداشتی خشک می شوند.کشاورزان ۰ گل های چ
كاوزبان را در مزرعه یا خلنه روی پارچه وبه ارتفاع ۲-۲ سانتی متر بهن كرده و روى ان ربا پارچه می پوشانند تا در
معرض مستقیم نورافتاب قرار نگیرد (عزیزی ,۱۳۸۳. میرعماد و همکاران ۰ ۱۳۹۱)
صفحه 8:
معايب خشك كردن كل كاوزبان به شيوه سنتی
اغلب كياهان دارويى خشك شده با روش سنتى . مخلوط با علف هرز بوده و بعضا به فضولات حيوانات نيز الوذه
در استانهای شمالی کشور که میزان رطوبت نسبی هوای محیط به دلیل بارش باران های فصلی بالا است . زمان خشک
شدن کل کاوزبان در فضای باز طولانی است. در این شرایط میزان بار میکروبی محصول افزایش می یبد
کشاورزان برای حفظ محصول در برایر بارش باران » ان را در زیر سقف شیروانی و در سایه پهن می کنند تا خشک شود
اما بابلا رقتن دمای محیط حشرات به قسمت های خنک پناه برده و در فضای انباشته شده گل های گاوزبان تجمع
می کنند. پس از خشک شدن گلها حشرات به همراه گل ها در گونی های حامل گل خشک وارد شده و به مرور زمان
از انها تغذیه کرده و تولید مثل می کنند.( عزیزی ۰ ۱۳۸۳)
الودگی نبه حشرات . بیماری های مشترک انسان و دام و گسترش کپک ها ء تغییر در رنگ و اتلاف تر
محصول خشک از جمله مساثلی است که با خشک کردن محصول به شیوه سنتی به وجود می اید.
صفحه 9:
روش های دیگر خشک کردن گل گاوزبان
خشک کردن از عملیات مهم پس از برداشت گل گاوزبان به شمار می اید. در فرایند خشک کردن . مقدار رطوبت كل
کاوزیان کاهش یافته و سیب جلوگیری از فعالیت میکروبی و انزیمی و در نتیجه افزایش زمان ماندگاری محصول می
شود (روچا و همکاران . ۲۰۱۱ روش و شرایط خشک کردن نقش مهمی در تعیین کیفیت گل گاوزیان خشک دارد.
در روش های صنعتی نظیر استفاده از خشک کن ها . درجه حرارت ۰ رطوبت نسبی هوا و سرعت جریان هوا کنترل
شده و لین عوامل سیب کاهش سریع ميزان رطوبت بدون تائير بر كيفيت اجزا فعال كياه مى شود. بنابرلين استفاده از
روش هاى زير جهت دستيابى به محصول با كيفيت بالا و ميزان الودكى كمتر
)١ استفاده از خشك كن كابينتى
۲) استفاده از خشک کن گلخانه ای با پوشش پلاستیکی
صفحه 10:
خشک کن کابینتی
PD برای خشک کردن گل گاوزبان در مزرعه میتوان از خشک کن کابینتی استفاده کرد. این نوع خشک کن : دارای سینی
های اتیل مشبکی است که گل گاوزیان های برداشت شده بلید.یه صورت قشر نازکی به ضخامت ۳-۴ سانتی متر روی
آن قرار داده شود. دمای مناسب برای خشک کردن گل گاوزبان ۰ کمتر از ۵۰ درجه سانتی گراد است. رطوبت نهایی
کل کاوزبان خشک در حدود ۸ درصد و یا کمتر خواهد بود. معمولابه ازای هر یک کیلو گرم گل کاوزبان تازه» حدود.
۱۰۰ گرم گل گاوزیان خشک به دست می اید.
صفحه 11:
در صورتیکه امکان تهیه و خرید دستگاه خشک کن برای کشاورزان وجود نداشته باشد. انها مى توانند از یک اناقک
داریستی با پوشش پلاستیکی برای خشک کردن گل گاوزبان استفاده کننداین سیستم برای خشک کردن اغلب
محصولات کشاورزی منطقه نيز قليل استفاده است و كمترين هزيته را يراى خشک کردن محصول در بردارد. يك فن
نیز در قسمت انتهای بالایی گلخانه به منظور جا به جایی هوا باید تعبیه شود. و همچنین دریچه ای نیز در جهت مقابل
فن و نیم متری از سطح زمین تعبیه می شود تا بتواند رطوبت داخل انافک را به خارج از بستر هدایت کند. مدت زمان
موردنیاز رای خشک کردن محصول تا رطوبت مورد نظر ۲ روز خواهد بود.
صفحه 12:
بسته بندی گل گاوزبان خشک
* گل های گاوزبان در صورتی که در شرایط مطلوب خشک شده باشتد . داراى كليرك های
كردن بايد انهارابلافاصله بسته بندی کرد تا از جذب مجدد رطوبت هوا جلوگیری شود. در هنگام بسته یندی باید دقت
شود تا حتی الامکان گل گوزیان خشک , خرد و ریز نشود . بر طبق يزوهش هاى انجام كرفته . ظروف مناسب برای
بسته بندی گل كاوزيان » بسته هلى متاليز بلى استر ويا بلى بروبيلن تيره هستند. این بسته ها نسبت به رطویت نفوذ
نايذير بوده و محصول خشك در برابر نور خورشيد محافظت مى کنند. محصول خشک بهتر است در محلی خشک و
خنک نگهداری شود
يسن رفت
صفحه 13:
: اصلان عزیزی و ابولفضل گلشن تفتی (۰۲)۱۳۹۷ دستور العمل برداشت خشک کردن و بسته یندی گل گاوزبان ۰ ناشر ٠“
موسسه تحقیقات فنی و کشاورزی . کرج ایران
صفحه 14:
pes
8 i
3 0 6 ظ
برد