پیشگیری از سوء مصرف مواد

صفحه 1:
9 0112-6 International Standards on Drug Use Prevention جواد خواجی کارشناس بهداشت روان ‎olla sada‏ بيشقيرى از مصرف مواد 

صفحه 2:
@) UNODC ا بنام بروردكار 

صفحه 3:
@ 0112-6 International Standards on Drug Use Prevention استاندار دهای ‎gw‏ المللی پیشگیری از مصرف مواد بيشقيرى از مصرف مواد 

صفحه 4:
@) UNODC ا ييشكيرى - افزايش توانمندى + كاهش مشكلات 

صفحه 5:
سر ens es یافته های پژوهشی صدیق با انجام یک پژوهشی ملی بر روی دانش‌آموزان راهنمایی و متوسطه نشان داد که ۳/۲۳ درصد دانش‌آموزان در معرض خطر مصرف سیگار: ۸۱۱۵ درصد در معرض خطر مصرف مشروبات الکلی و ۳ درصد در معرض خطر مصرف مواد قرار دارند. ضیاءالدینی و همکاران با انجام پژوهشی بر ‎Se‏ دانش‌آموزان سال آخر دیبرستان و پیش‌دانشگاهی ۵ كرمان بان دایز که ۵/۲۶ درصد پسران و ۵/۱۱ درصد دختران سابقه حداقل یک بار مصرف مواد را داشتند. شیوع مصرف الکل در پسران ۱۶/۲ در دخترلن ۵/۴ درصد بود. 

صفحه 6:
و ‎Ie‏ وا تلا ‎ ‎Why do people take drugs? ‏همه مواد علیرغم اثرات متضاد. در ایجاد احساس لذت مشترک هستند. ‏برخی افراد دچار اضطراب اجتماعی. اختلالات عر تبط با استری و افسرده برای کاهش عاائم ناخوشایند بیماری شانبه سمت مواد رو عی آورند. استرس نقش مهمی در شروع. تداوم و عود مصرف بازی می کند. ‎ ‏برخی افراد احساس عی کنند که بلید عملکرد شناختی شان را توسط مود شیمیلیی بهبود بخشند و لين مى تولند نقش میانجی ای در امتحان مواد و تداوم مصرف داشته باشد. به وه در استروئیدها و داروهای تجویز ‏شده ‎ ‏نوجولتی دوره آ بذیری است زیرا فشار همتایان بیشترین شدت را دارد. نوجوان بیش از بزرگسالان احتمال مشارکت در رفتارهای پرخطریا رفتارهایی برای خودنمایی یا بیان استقلال شان دارند. ‎ ‎۰ Tobe ‏سب‎ ‎۰ To Peel beter ‎° Tob beter ‎٠١ )0ىطوب‎ odd 'berose vhers ‏اباط جو‎ 

صفحه 7:
@uncec ens es 

صفحه 8:
9 ens es 

صفحه 9:
9 ens es ۴5 ۲20۲0۵5 ‏بات نا‎ Agaressive behavior in Good self-control childhood Lack of parental supervision Parental monitoring and support Poor social skills Positive relationships Drug experimentation Academic Competence Availability of drugs at school School anti-drug policies Community poverty Neighborhood pride 

صفحه 10:
‎Lal‏ پژوهش ها نشان می دهند که هر چه سن شروع مصرف پایین تر باشد. احتمال ابتلا به مشکلات جدی تر بیشتر است. ‏کشیدن مواد یا تزریق ن توان اعتیادآوری مضاعفی دارد. این دو روش مغزی را در کسری از دقیقه با مواد مواجه می کند و احساس فوق العاده ای از نشنگی و لذت را موجب می شود. آما. لین نشنگی شدیدبا افت شدید نیز همپیوند است. و فرد را سطحی حتی بیش از سطح نرمال قبلی اش می برد. ‏اسآ ولا ‎What other factors increase the risk of‏ ‎addiction?‏ ‎* Gab wr ‎* Ovthod oF 

صفحه 11:


صفحه 12:
دسي ence Ie خلاصه مداخلات و سیاست های اثر بخش در پیشگیری بارداری- | کودکی -اولیه | کودکی-مبانه | نوجوانی اولیه نوجوانی بز ركسالى نوزادی ‎ro‏ و ‎ ‏۱ ۸ ۸ به بل ‏انتخایی ‏ملاقات پرستار در دوران بارداری خانواده | و نوزادی 3 ‎ ‏موردى ‏حوفان: همكانى و انتخابى وابستگی زنان مهار تهای فرزندپروری ‏بارداره سیر ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 13:
UNODC 000 خلاصه مداخلات و سیاستهای اثر بخش در پیشگیری باددارى- | كودكى ‎eee er‏ | توجوائى اوليه | توجواتى ‎Dy‏ years ‏و ۳۳9 مير‎ re همکانی مهارتهای فردی و رنه اجتماعي 888 همکانی مديريت كلاس 88# التخابى سیاستهای نگه داشتن انش آموزان در مدرسه4] کلی و انتخایی آموزش مهارت های فردی واجتماعی و تاثرپدیری اچتماهی ۳ ‏همعانی‎ me Biol Sad yoke ‏موردی‎ ۵ ‏پذربهای فردی‎ eel Se 

صفحه 14:
ب سارل بارذارى- توزادى م خلاصه مداخلات و سياست هاى اثر بخش در بيشكيرى | کود کی -اولیه ro كودكى-ميانه | نوجوانی اولیه [ نوجوائى ۸ ‏ادل‎ ot همکانی همعانی سیاست های سيكار و قليان همكانى و انتخابى گام های چند مولفه ای اجتماع -محور همکانی و انتخایی تبلیغات رسانه ای سیاست های مدرسه و فرهنگ سازی وا( بز ركسالى 4 به بالا 

صفحه 15:
@uncec ens es Infancy and early childhood ‏نوزاهوو دویلرایلیه کودکی‎ *_ نخستین تعاملات کودک در خانواده و پیش از رفتن به دبستان آغاز می شود. * رشد مهارتهاى زبانى خاص سن و ديكر كاركرد هاى رفتارى و ادراکی مانند خود تنظیمی. ميل به تعامل و مهارتهاى اجتماعى بيش از هر جا در خلنه وبا حمايت شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اختلال در مسیر تکامل رشدی بویژه در دوران نوزادی و اولیه کودکی خطر بروز رفتارهای مخرب بسیار بالا می برد مگر اینکه مداخلات مثبتی انجام می گیرد. 

صفحه 16:
سر ا ey مقابله با عرضه کاهش تقاضا 

صفحه 17:
@) UNODC ا يافته هاى شيوع شناسى و جمعيت شناسى 

صفحه 18:
@uncec ‎ecu ccc‏ نز رویکردهای مداخلات پیشگیرانه ۱- رویکرد اطلاع رسانی ‏* ارائه اطلاعات درباره اثرات زيان بار رفتار هاى برخطر باعث ميشود افراد از آن اجتناب كتند. * دراين برنامهها غالبأ بر بيامدهاى مصرف مواد غير قانونى و ارائه بيامدهاى ترسزا و هيجانى تاكيد ميشود. ‏* گرچه این رویکرد بسیار مورد توجه است و تقريبأ از رايجترين شيوههاى مقابلهاى است كه مسئولان آموزشى و بهداشتى بدان رو ميكنند اما متاسفانه اين رويكرد معايبى دارد كه معمولا بدان توجه نميشود. 

صفحه 19:
6 re ens es معایب رویکرد اطلاع رسانی - در این رویکرد در پیامدهای منفی رفتارهای پرخطر بیش از حد اغراق میشود در نتیجه باعث میشود مخاطبان پیامارائه شده را غیر واقع بینانه تلقی کنند و از پذیرش آن سرباز زنند. - رابطه بين دانش. نكرش و مهارت در اين رويكرد مورد توجه قرار نميكيرد. - نقش والسين. همسالان. تبليغات و هنجارهاى اجتماعى و محيط وسيع .قر دركرليش به رفتارهاى يرخطر در اين رويكرد ناديده كرفته ميشود. - رويكرد مبتنى بر اطلاعات . تاثيرى بر كاهش رفتارهاى يرخطر ندارند. - مدلهای مبتنی بر القای ترس که در چارچوب برنامههای ارائه دهنده اطلاعات به كار برده ميشوند فاقد اشر زیرا پیام ارسال شده بار اخلاقی دارد و با تجربه ذهنی افراد ناهماهنگ است. 

صفحه 20:
6 re ens es رویکرد آموزش عاطفی اعتقاد بر این است که افراد برای اجتناب از رفتارهای پرخطر به رضایتی. توانایی خویشتنداری و پرهیزکاری نیاز دارند نفس بالا و ارزش های خاص, احساس خود. چنین پنداشته می شود که افراد در معرض خطر. روابط بين فردى ضعيفى دارند و از عزت نفس پایینی برخوردارند. مدل مذكور فرض ميكند كه سطح هوش هیجانی و عاطفی پایین و ونایی تصمیم گیری منطقی و اين پیش درآمد رفتارهای پرخطر است. و خام است. در این رویکرد سعی بر این است که مهارت های هیجانی- عاطفی مانند فهم درست روابط. درخواست های دیگران. انديشه های نیمه هشیار. افکار پشت پرده گفته های دیگران. شناخت ضعف های درونی. و حتی توانایی ته گفتن ارتقا یابد 

صفحه 21:
@uncec ا رويكرد جانشين ها * رويكرد مبتنى بر فعاليتهاى جانشين شامل طيفى از برنامهها اسث كه در يك عتصر مشترك هستتدة 0 تمامى آنها بر لزوم بهبود محيط اجتماعى جهت كاهش جدابيت رفتار برخطر تاكيد ميكدند. * در اين برنامهها مشاركت افراد و كروهها در فعاليت هاى اجتماعى معطوف به ارتقلى بهداشت موجب كاهش رفتار يرخطر خواهد شد فرض بنيادى اين رويكر أن لست كه انكيزههاى زبادى براى رفتار يرخطو وجود ار ولى اكر افراد به فعالبتهاى برانكيزائنده و رضايت بخ دسترسى داشته باشند كمتر احتمال هار به سراغ مواد ‎wap‏ ‏فراهم آوردن فعاليت هاى خاص ‎Sale *‏ سازى برنامه هابا نيازهاى خاص اقراد ‎ *‏ ترغیب افراد به مشارکت در فعالیتهای موجود ‎ *‏ تسهیل فعالیت های گروهی - فعالیت های تفریحی - تحصيلى 3 ورزشی > مذعبی ~ سرگرمی های فال — فعالیتهایفوق بنمه 

صفحه 22:
@uncec ens es رویکرد آموزش مهارت های زندگی * برنامه آموزش مهارتهای زندگی (60/0/) ییک برنامه پیشگیری اولیه است که براساس مدل سبب شناسی چند. وجهی سوء مصرق الکل. سیگار و سایر مواد در نوجوانان طراحی شده است. * هدف اصلی برنامه آموزش مهارتهای زندگی ایجاد تغیبر در عواسل اجتماعی و روانشناختی موثر در گرایش نوجوانان به شروع مصرف مواد است. * _ برنامه آموزش مهارتهای زندگی (۱) یک مداخله پیشگیرلنه چند مولفه ای مبتنی بر رویکرد تقویت توانمندی(توانمندسازی) است که بر آموزش مهار تهای فردی و اجتماعی و واکسیناسیون روانشناختی تاکید می کند. 

صفحه 23:
@uncec ens es رویکرد آموزش مهارت های زندگی *_ آموزش مهارتهای زندگی (62/۳: یک رویکرد مبتتی بر مدرسه است که به منظور پیشگیری از مصرف الکل, سیگار و سایر مواد در بین نوجوانان طراحی شده است. *_برنامه آموزش مهارتهای زندگی بر پایه پژوهشهای انجام شده در خصوص عوامل خطرساز و حفاظت کننده مصرف مواد طراحی شده است. 

صفحه 24:
@uncec ens es اثر بخشی آموزش مهارتهای زندگی در پرتو پژوهش ها *_برنامه آموزش مهارتهای زندگی در حال حاضر جامعترین رویکرد پیشگیری مبتنی بر مدرسه است. * بیش از دو دهه پژوهش اثرات پیشگیرانه اين برنامه را در ارتباط با مصرف الكل سیگار و حشیش. مصرف مواد چند گانه. و مصرف داروهای غیر قاونی و نیز متغیرهای واسطه ای فرضی نشان داده است. * میزان اثر گزارش شده مرتبط با این برنامه معمولا خیلی بزرگ است به عنوان مثال اکثر پژوهش ها ۷۵ درصد کاهش در شروع مصرف را گزارش کرده اند. 

صفحه 25:
@uncec ا اثریخشی برنامه آموزشی مهارتهای زندگی در تحقیقات كسترده * سوء مصرف مواد (بوتوين و همکارن 1۹۸۴ ۰۱۹۸۰ پنتز 09۸۶ پیشگیری از بی بند و باری جنسی (اولوپس ۰ ۱۹۹۰) *_بارداری در نوجوانان (زابین و همکاران ‏ ۱۹۸۶ شینگ ‎AF‏ * ارتقاى هوش (كونزالس . 055 پیشگیری از ایدز (سازمان جهانی بهداشت ۱۹۹۴) *_آموزش صلح (پراتزمن و همکارن 1۹۸۸) *_ و ارتقای اعتماد به نفس (تاکید1۹۹۰) 

صفحه 26:
ا رويكرد آموزش مهارت هاى مقاومت * اين مدل به دلايل مصرف مواد و تاثير محيط و عوامل اجتماعى بر فرد توجه نميكند. * _افزلیش اطلاعات و کسب مهارتهای فردی و اجتماعی.به تنهلیی نمیتولند رفتارهای پرخطر را از بین برد یا کاهش دهد. 

صفحه 27:
اسآ ولا ویژگی برنامه های اثر بخش در دوران اولیه کودکی ۵-۲ سال * باید بر بهبود مهارت های ادرا کی, اجتماعی و زبانی کود کان متمرکز باشد. جلسات به طور متوالی ب رگزار شوند. جلسات توسط مربیان آموزش دیده برای والدین ارائه شوند. به خانواده ها در حل دیگر مسائل اجتماعی-اقتصادی کمک شود. 

صفحه 28:
@uncec ens es نقش مدرسه و گروه همتایان افزایش می یابد. * هنجارهای جامعه» فرهنگ مدرسه وکیفیت آموزش در رشد عاطفی: ادرا کی» و اجتماعی کود کان اهمیتی روز افزون پیدا می کند. ۰ هدف عمده: رشد پیوسته مهارت های زبلنی و رباضی خاص سن, کنترل رفتارهای تکانشی و خود تنظیمی» و اختلالات روانی 

صفحه 29:
اسآ ولا یکی از مهمترین مداخلات اثر بخش دوره اولیه نوجوانی: برنامه های آموزش مهارتهای فرزند پروری سبک فرزند پروری مثبت 77 موفر ترین عوامل حفاظتی * ایجاد فضای امن عاطفی * وضع مقررات برای رفتار قابل قبول پایش اوقات فراغت فرزندان و الگوی دوستیابی فرزندان کمک به آن ها در کسب مهارت اخذ تصمیم های منطقی ارائه الگو های رفتاری برای فرزندان در برابر مصرف مواد و دیگر رفتارهای پر خطر 

صفحه 30:
@uncec ‏مداخلات مدرسه محور‎ ‏بهبود محیط کلاس درس‎ - 1 ‏ياه هي رقت ۳۳۳7 بر کید ون ورن‎ ٠ ‏تقویت توانایی معلمین در مد يريت كلاس‎ * ‏حمایت از کودکان در ایفای نقش اجتماعی خود به عنوان‎ دانش آموز کاهش رفتار های پرخاشگرانه و ایذائی زود هنگام 

صفحه 31:
@uncec ‏اس تشز‎ ويژگی برنامه های اثر بخش در کلاس درس اغلب در دوره ابتدایی اجرا می شوند. دارای راهبردهایی برای برخورد با رفتارهای نامطلوب هستند. دارای راهبردهایی برای تابید رفتارهای مطلوب هستند. به انتظارات باز خوره می دهند. شامل مشار کت فعال دلنش آموزان هستند. 

صفحه 32:
@ YNODC 1 ‏ا‎ a برداختن به آسيب بذيري هاي روانشناختي فردي 

صفحه 33:
او یت منتورینگ (مربیگری) * ارتباط نزدیک یک بزرگسال تاثی رگدار با نوجوانان به حاشیه رانده شده * پیهند و تعامل نزدیک با یکی از خویشاوندان مثبت» معلمان» مربیان و رهبران جوامع محلی. با کاهش میزان خشونت و مصرف مواذ رابطه ی مستقیمی دارد. * بز رگسالان به طور منظم وبا تعهد. اوقات آزاد خود را صرف برنامه های نوجوانان می کنند. 

صفحه 34:
@uncec ا با سپاس از همراهی و توجه شما نوری باشید پیش پای وجودتان 

صفحه 35:
کتاب راهنمای راهبردهای عن مار ف مواد در دانش‌آموزان ذر معزض پیشگیری از مصر 9 ری از سين شيفان: ازريان واه 9 1 5 0 رم 

International Standards on Drug Use Prevention جواد خواجی کارشناس بهداشت روان بنام پروردگار International Standards on Drug Use Prevention استانداردهای بین المللی پیشگیری از مصرف مواد پيشگيري = افزايش توانمندي +كاهش مشكالت یافته های پژوهشی • صدیق با انجام یک پژوهشی ملی بر روی دانش‌آموزان راهنمایی و متوسطه نشان داد که 3/23درص00د دانش‌آموزان در معرض خطر مصرف سیگار 8/15 ،درصد در معرض خطر مصرف مشروبات الکلی و 3/13درصد در معرض خطر مصرف مواد قرار دارند. • ضیاءالدینی و همکاران با انجام پژوهشی بر روی دانش‌آموزان سال آخر دبیرس00تان و پیش‌دانش00گاهی شهر کرمان نشان دادند که 5/26درصد پسران و 5/11درصد دختران سابقه حداقل یک بار مصرف مواد را داشتند. • شیوع مصرف الکل در پسران 16/2در دختران 5/4درصد بود. ?Why do people take drugs • همه مواد علیرغم اثرات متضاد ،در ایجاد احساس ل ذت مشترک هستند. • To feel good • برخی افراد دچار اضطراب اجتماعی ،اختالالت مر تبط با استری و افسرده برای کاهش عالئم ناخوشایند بیماری شان به سمت مواد رو می آورند .استرس نقش مهمی در شروع ،تداوم و عود مصرف بازی می کند. • To feel better • برخی افراد احساس می کنند که باید عملکرد ش ناختی شان را توسط مود ش یمیایی بهب ود بخش ند و این می تواند نقش میانجی ای در امتحان مواد و ت داوم مصرف داشته باشد .به ویژه در استروئیدها و داروهای تج ویز شده • To do better • نوجوانی دوره آسیب پذیری است زی را فش ار همتایان بیش ترین ش دت را دارد .نوج وان بیش از بزرگساالن احتمال مشارکت در رفتارهای پرخطر یا رفتارهایی برای خودنمایی یا بیان استقالل شان دارند. • Curiosity and "because others ‏are doing it نظریه کل نگر برنر سيستمهاي اجتماعيبزرگ بافتهاياجتماعي دور روابطبينفردي نزديك عواملفردي مداخله پیشگیرانه در کجا باید صورت پذیرید؟ Risk and Protective Factors for Drug Abuse and Addiction What other factors increase the risk of ?addiction د، • Early use اما پژوهش ها نشان می دهند که هر چه سن شروع مصرف پایین تر باش احتمال ابتال به مشکالت جدی تر بیشتر است. کشیدن مواد یا تزریق آن توان اعتیادآوری مضاعفی دارد .این دو روش مغزی را در کسری از دقیقه با مواد مواج ه می کن د و احساس ف وق العاده ای از نشئگی و لذت را موجب می شود .اما ،این نشئگی شدید با افت ش دید ن یز همپیوند است .و فرد را سطحی حتی بیش از سطح نرمال قبلی اش می برد. • Method of ‏Administration مداخالت آموزشی همگانی پی ش گی ر اولی ی ه 80% مداخالت اولیه مداخالت گروهی پی ش ث گی ر ا نو ی ی %ه 15 مداخالت فردی مداخالت فشرده پی ش ث گی ر الث ی 5% خالصه مداخالت و سياست هاي اثر بخش در پيشگيري جدول – 1خالصه مداخالت و سياستهاي اثر بخش در پيشگيري بارداري- نوزادي 0-2 خانواده كودكي -اوليه كودكي-ميانه 2-5 5-10 نوجواني اوليه نوجواني بزرگسالي 10-14 14-18 18به باال انتخابي مالقات پرستار در دوران بارداري و نوزادي ** موردی درمان وابستگي زنان باردار* همگاني و انتخابي مهارتهاي فرزندپروري **** بارداري- نوزادي 0-2 خالصه مداخالت و سياستهاي اثر بخش در پيشگيري كودكي -اوليه كودكي-ميانه نوجواني اوليه نوجواني بزرگسالي 2-5 5-10 10-14 14-18 18به باال انتخابي آموزش زودهنگام **** مدرسه جامعه همگاني مهارتهاي فردي و اجتماعي*** همگاني مدیریت کالس *** انتخابي سياستهاي نگه داشتن دانش آموزان در مدرسه** كلي و انتخابي آموزش مهارت هاي فردي واجتماعي و تاثيرپذيري اجتماعي *** همگاني سياست و فرهنگ مدارس** موردي رسيدگي به آسيب پذيريهاي فردي** خالصه مداخالت و سياست هاي اثر بخش در پيشگيري جدول – 1خالصه مداخالت و سياستهاي اثر بخش در پيشگيري بارداري -نوزادي كودكي -اوليه كودكي-ميانه 0-2 جامعه 2-5 5-10 نوجواني اوليه نوجواني بزرگسالي 10-14 14-18 18به باال همگانی سیاست های مدرسه و فرهنگ سازی همگانی سیاست های سیگار و قلیان همگانی و انتخابی گام های چند مؤلفه ای اجتماع-محور همگانی و انتخابی تبلیغات رسانه ای انتخابی راهنمایی و مشاوره Infancy and early childhood نوزادي و دوران اوليه كودكي • نخستين تعامالت كودك در خانواده و پيش از رفتن به دبستان آغاز مي شود. • رشد مهارتهاي زباني خاص سن و ديگر ك00اركرد هاي رفت00اری و ادراكي مانن00د خ00ود تنظيمي ،ميل به تعامل و مهارتهاي اجتماعي بيش از هر جا در خان00000ه و با حمايت خانواده امكانپذير است. • شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اختالل در مسیر تکامل رشدی بویژه در دوران نوزادی و اولیه کودکی خطر بروز رفتارهای مخرب بس000یار باال می ب000رد ،مگر اینکه مداخالت مثبتی انجام می گیرد. پیشگیری از مصرف مواد مقابله با عرضه کاهش تقاضا یافته های شیوع شناسی و جمعیت شناسی رویکردهای مداخالت پیشگیرانه -1رویکرد اطالع رسانی • ارائه اطالعات درباره اثرات زيان بار رفتار های پرخطر باعث ميشود افراد از آن اجتناب كنند. • در اين برنامهها غالباً بر پیامدهای مصرف مواد غير قانوني و ارائه پيامدهاي ترسزا و هيجاني تاكيد ميشود. • تقريبا از راي‍جترين شيوههاي مقابلهاي است كه مسئوالن آموزشي و ً گرچه اين رويكرد بسيار مورد توجه است و بهداشتي بدان رو ميكنند اما متاسفانه اين رويكرد معايبي دارد كه معموال بدان توجه نميشود. معایب رویکرد اطالع رسانی در اين رويكرد در پيامدهاي منفي رفتارهای پرخطر بيش از ح د اغراق ميش ود در نتيج ه باعث ميش ودمخاطبان پيام ارائه شده را غير واقع بينانه تلقي كنند و از پذيرش آن سرباز زنند. رابطه بين دانش ،نگرش و مهارت در اين رويكرد مورد توجه قرار نميگيرد. نقش والدين ،همساالن ،تبليغات و هنجارهاي اجتماعي و محيط وسيع تر درگرایش به رفتارهای پرخطر دراين رويكرد ناديده گرفته ميشود. رويكرد مبتني بر اطالعات ،تاثيري بر كاهش رفتارهای پرخطر ندارند. مدلهاي مبتني بر القاي ترس كه در چارچوب برنامههاي ارائه دهنده اطالعات به كار برده ميش وند فاق د اثربخشي هستند. زيرا پيام ارسال شده بار اخالقي دارد و با تجربه ذهني افراد ناهماهنگ است. رویکرد آموزش عاطفی • اعتقاد بر اين است كه افراد براي اجتناب از رفتارهای پرخطر به عزت نفس باال و ارزش هاي خاص ،احساس خود رضایتی ،توانایی خویشتنداری و پرهیزکاری نياز دارند • چنین پنداشته می شود که افراد در معرض خطر ،روابط بين فردي ضعيفي دارند و از عزت نفس پاييني برخوردارند. • مدل مذكور فرض ميكند كه سطح هوش هیجانی و عاطفی پایین و توانایی تصمیم گیری منطقی پایین و خام است، و این پيش درآمد رفتارهای پرخطر است. • در این رویکرد سعی بر این است که مهارت های هیجانی -عاطفی مانند فهم درست روابط ،درخواست های دیگران، اندیشه های نیمه هشیار ،افکار پشت پرده گفته های دیگران ،شناخت ضعف های درونی ،و حتی توانایی نه گفتن ارتقا یابد رویکرد جانشین ها • رويكرد مبتني بر فعاليتهاي جانشين شامل طيفي از برنامهها است كه در يك عنصر مشترك هستند: – تمامي آنها بر لزوم بهبود محيط اجتماعي جهت كاهش جذابيت رفتار پرخطر تاكيد ميكنند. • در اين برنامهها مشاركت افراد و گروهها در فعاليت هاي اجتماعي معطوف به ارتقاي بهداشت موجب كاهش رفتار پرخطر خواهد شد. • فرض بنيادي اين رويكرد آن است كه انگيزههاي زيادي براي رفتار پرخطر وجود دارد ولي اگر افراد به فعاليتهاي برانگيزاننده و رضايت بخش دسترسي داشته باشند كمتر احتمال دارد به سراغ مواد بروند. • • • • فراهم آوردن فعاليت هاي خاص هماهنگ سازي برنامه ها با نيازهاي خاص افراد ترغيب افراد به مشاركت در فعاليتهاي موجود تسهيل فعاليت هاي گروهي – – – – – – فعاليت هاي تفريحي تحصيلي ورزشي مذهبي سرگرمي هاي فعال فعاليتهاي فوق برنامه رویکرد آموزش مهارت های زندگی • برنامه آموزش مهارتهاي زندگي ( )LSTيک برنامه پيشگيري اوليه است که براساس م دل سبب شناس ي چن د وجهي سوء مصرف الکل ،سيگار و ساير مواد در نوجوانان طراحي شده است. • هدف اصلي برنامه آموزش مهارتهاي زندگي ايجاد تغي ير در عوام ل اجتماعي و روانش ناختي م وثر در گرايش نوجوانان به شروع مصرف مواد است. • برنامه آموزش مهارتهاي زندگي ( ) LSTيك مداخل ه پيش گيرانه چن د مولف ه اي مبت ني ب ر رويكرد تق ويت توانمندي(توانمندسازي) است كه بر آموزش مهارتهاي فردي و اجتماعي و واکسیناسیون روانش ناختی تاكي د مي كند. رویکرد آموزش مهارت های زندگی • آموزش مهارتهاي زندگي ( ) LSTيك رويكرد مبتني بر مدرسه است كه به منظور پيشگيري از مصرف الكل ,سيگار و ساير مواد در بين نوجوانان طراحي شده است. • برنامه آموزش مهارتهاي زندگي بر پايه پژوهشهاي انجام شده در خصوص عوامل خطرساز و حفاظت كننده مصرف مواد طراحي شده است. اثر بخشي آموزش مهارتهاي زندگي در پرتو پژوهش ها • برنامه آموزش مهارتهاي زندگي در حال حاضر جامعترين رويکرد پيشگيري مبتني بر مدرسه است. • بيش از دو دهه پژوهش اثرات پيشگيرانه اين برنامه را در ارتباط با مصرف الکل، سيگار و حشيش ،مصرف مواد چند گانه ،و مصرف داروهاي غير قاوني و نيز متغيرهاي واسطه اي فرضي نشان داده است. • ميزان اثر گزارش شده مرتبط با اين برنامه معموال خيلي بزرگ است به عنوان مثال اکثر پژوهش ها 75درصد کاهش در شروع مصرف را گزارش کرده اند. اثربخشی برنامه آموزشي مهارتهاي زندگي در تحقيقات گسترده • سوء مصرف مواد (بوتوين و همكارن ، 1980 ،1984پنتز )1986 • پيشگيري از بي بند و باري جنسي (اولوپس )1990 ، • بارداري در نوجوانان (زابين و همكاران 1986 ،شينگ )196 • ارتقاي هوش (گونزالس )1990 ، • پيشگيري از ايدز (سازمان جهاني بهداشت )1994 • آموزش صلح (پراتزمن و همكارن )1988 • و ارتقاي اعتماد به نفس (تاكيد)1990 رویکرد آموزش مهارت های مقاومت • اين مدل به داليل مصرف مواد و تاثير محيط و عوامل اجتماعي بر فرد توجه نميكند. • افزايش اطالعات و كسب مهارتهاي فردي و اجتماعي ،به تنهايي نميتواند رفتارهای پرخطر را از بين ببرد يا كاهش دهد. ويژگي برنامه هاي اثر بخش در دوران اوليه كودكي 5-2سال • باید بر بهبود مهارت هاي ادراكي ،اجتماعي و زباني كودكان متمرکز باشد. • جلسات به طور متوالی برگزار شوند. • جلسات توسط مربيان آموزش ديده برای والدین ارائه شوند. • به خانواده ها در حل دیگر مسائل اجتماعي-اقتصادي كمك شود. Middle childhood كودكي ميانه(( 12-5 • نقش مدرسه و گروه همتایان افزايش می یابد. • هنجارهاي جامع<<ه ،فرهن<<گ مدرس<<ه وكيفيت آم<<وزش در رش<<د عاطفي، ادراكي ،و اجتماعي كودكان اهميتي روز افزون پيدا مي كند. .ترل .ن ،كن. • هدف عمده :رشد پيوسته مهارت هاي زباني و رياضي خاص س. رفتارهاي تكانشي و خود تنظیمی ،و اختالالت روانی یکی از مهمترین مداخالت اثر بخش دوره اولیه نوجوانی: برنامه هاي آموزش مهارتهاي فرزند پروري موثر ترين عوامل حفاظتي سبك فرزند پروري مثبت • ایجاد فضای امن عاطفی • وضع مقررات براي رفتار قابل قبول • پايش اوقات فراغت فرزندان و الگوي دوستيابي فرزندان • كمك به آن ها در كسب مهارت اخذ تصميم هاي منطقي • ارائه الگو هاي رفتاري براي فرزندان در برابر مصرف م<<<<واد و ديگر رفتارهاي پر خطر مداخالت مدرسه محور -1بهبود محيط كالس درس ويژگي برنامه هاي اثر بخش در کالس درس • اغلب در دوره ابتدايي اجرا مي شوند. • داراي راهبردهايي براي برخورد با رفتارهاي نامطلوب هستند. • داراي راهبردهايي براي تاييد رفتارهاي مطلوب هستند. • به انتظارات بازخورد مي دهند. • شامل مشاركت فعال دانش آموزان هستند. پرداختن به آسيب پذيري هاي روانشناختي فردي منتورينگ (مربيگري) • ارتباط نزديك یک بزرگسال تاثیرگذار با نوجوانان به حاشيه رانده شده • پیوند و تعامل نزدی[[[ک با یکی از خويش[[[اوندان مثبت ،معلمان ،مربيان و رهبران جوامع محلي ،با كاهش ميزان خشونت و مصرف م[[واد رابط[[ه ي مستقيمی دارد. • بزرگساالن به طور منظم و با تعهد ،اوقات آزاد خود را صرف برنام[[[ه هاي نوجوانان مي كنند. با سپاس از همراهی و توجه شما نوری باشید پیش پای وجودتان کتاب راهنمای راهبردهای پیشگیری از مصرف مواد در دانش‌آموزان در معرض خطر: شناسایی ،ارزیابی و مداخله