صفحه 1:
گسترش بستر دریا
صفحه 2:
مقدمه
بيشتر اطلاعات موجود درباره نواحی اقیانوسی؛ از مطالعات زمینفیزیکی توسط کشتیها و هواپیم به دست
آمده زیرا . ,
يكى از اين روشهاء اندازهگیری تغییرات قدرت میدان مغناطیسی بود.
اطیس سنجهاء ثبت پیوستهای از قدرت میدان مغناطیسی در امتداد مسیرهای طی شده ارایه میدهند. این
مقادیر مطلق برای تغییرات میدان مغناطیسی القا شده بیرونی تصحیح میشوند.
صفحه 3:
نقشه شدت کل میدان مغناطیسی ابران
بیهنجاریهای مغناطیسی
تنها ناشى از اختلاف خراص
بیهنجاریها از نسبت اندک
کانیهای فرو مغناطیسی منشا مر
گیرند که در درون سنگها موجود.
است.
صفحه 4:
بیهنجاریهای مغناطیسی دریایی
منشا این ناهنجاریها لایه (2 اقیانوسی است.
صفحه 5:
بیهنجاریهای مغناطیسی دریایی
اين خطواردكيها به اين دليل ايجاد میشود
كه قطعات مجاور لايه © در جهتهاى
تعطف ایدم ده امسر
صفحه 6:
ISS
ry
/
گستزش بستر دریا
صفحه 7:
وارونگیهای زمینمغناطیس
پدیده معکوس شدن با کاهش شدید میدان مغناطیسی»(96010 میزان عادی؛ همراه است که زمانی پیش از
وارونگی آغاز شده و تا مدتی پس ازآن ادامه مییابد.
باور بر اين است که میدان مغناطیسی زمین از فرایندهای مگنتو هیدرودینامیک هسته بیرونی زمین منشا
میگیرد.
در یکی از نظریهها وارونگی مغناطیسی به صورت فرایندی تصادفی (ح#س(سوی) است و به سلولهای
همرفتی بزرگ نسبت داده میشود. این سلولها در نتیجه نیروی کوریولیس حاصل از چرخش زمین به
صورت مارپیچهایی شبیه به چرخندهای جوی توسعه مییابند.
در جدیدترین نظریه؛ فرض شده اين فرایند در نقاطی از هسته شروع میشود. بررسیها نشان میدهد همه
وارونگیها در عرضهای جغرا
ایی پایین در نیمکره جنوبی است که مکان آن احتمالا توسط توپوگرافی یا
صفحه 8:
وارونگیهای زمینمغناطیس
تناوب وارونگی زمینمغناطیس بسیار متغیر است.
صفحه 9:
وارونگیهای زمینمغناطیس
نظریه واین-ماتیوس
‘Age (Ma)
و 68 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 و و
ا ۷۳۳ Teanhesl ۱۳۳۳ TGaued ۵۳۵4 1
ravorse_Jnonmal Yama normal | vee lnormg! reverse
L ere reverse HL reverse 1
Layer2
Layer3
‘Moho
Oceanic
Lithosphere Upper
mantle
Asthenosphere
Sea floor spreading and the generation of magnetic lineations by the Vine-Matthews hypothesis (redrawn
from Bott, 1982, by permission of Edward Amold (Publishers) Ltd).
صفحه 10:
وارونگیهای زمینمغناطیس
صفحه 11:
صفحه 12:
چارچوب زمینساخت صفحهای
)- صفحه ها و حاشیه صفحه ها
- پشته های لقیانوسی
- ژرف ناوها
- گسلهای ترادیس (حاشیه های (by
در نظریه زمین ساخت صفحه ای» درون صفحه صلب در نظر گرفته میشود و تتش وارده بر
حاشیه یک صفحه؛ بدون هیچ دگرشکلی در درون صفحه به حاشيه مقابل آن منتقل ميشود.
اگرچه حاشیه صفحه ها با هم تماس نزدیک
دارند» اما صفحه ها از لحاظ
مکانیکی از یکدیگر واجفتیده اند.
صفحه 13:
-O توزیع زمین لرزه ها:
زمین لرزه های کم ژرفا
زمين لرزه هاى ميان كانون و زرف
صفحه 14:
- حرکت نسبی صفحات:
حرکت ورقه های موجود بر سطح زمین بر اساس قضیه اولر توصیف میشود.
سه روش برای تعیین قطب لولر:
- استفاده از گسلهای ترادیس
- استفاده از تغییرات آهنگ گسترش بستر اقیانوس به ازای فاصله زلویه ای از قطب چرخش
- استفاده از سازوکار کانونی زمین لرزه ها
مومس
] ofsereaing te wit astutnal
)
صفحه 15:
ع« نقاط داغ و حرکت مطلق صفحات:
-درون صفحات رخ ميدهد.
- بیشتر آنها 0 به 0 موازی هستند.
- آنجایی که فاصله مراکز آتشفشانی کم است. پشته های بی لرزه ساخته می شود.
- زنجیره های جزایر از پوسته اقیانوسی که روی آن قرار دارند؛ جوانترند.
- بخش پایینی اين توده ها به طور عمده از بازالت تولییتی است در حالی که بخشهای بالایی از بازالتهای
قلیایی است که غنی از () و ) است. در مقایسه با بازالت 06869() عناصر خاکی بیشتر و ,4۳2
٩, Dr ,90) دارند.
- پلومهای گوشته نسبت به یکدیگر و گوشته پایینی ثابت در نظر گرفته شده و عمر دراز دارند (مورگان
0 و 9726). در این صورت نقاط داغ چارچوب مرجع ثابتی برای تعیین حرکت مطلق صفحه
ها ارائه می کنند.
Imani teed te ter helulouter core generates خف hatte
1 Mid-ocea ies haveshtlon mane sores
صفحه 16:
<- نقاط داغ و حرکت مطلق صفحات:
صفحه 17:
S پیوستگاههای سه كانه:
بايدارى مرز بين ورقه ها وابسته به بردارهای سرعت نسبی آنان است. اگر مرزی ناپایدار باشد
این مرز فقط به طور موقت وجود داشته و سرلنجام به يك وضعيت باثبات تبديل خواهد شد.
out end
eine Fat
©
صفحه 18:
ye é-
پیوستگاههای سه گانه: -G
پایداری پیوستگاههای سه گانه مانند مرز میا
صفحه هایی که در تماس اند» بستگی دا
دو صفحه به راستاهای نسبی بردارهای سرعت
8
موز( اه مرو ص1۱ ۸
Band ی ما
0 @
عا عملت عط space th نمم مأ وام متيو ع زج beeen plates Aen عا
ع 0
صفحه 19:
۳
رام نمی nly مج و fou beter pte Bond مرج
(a)
tne ne crespanding to late juncan,
7 ۸
/ ۸
0 6
1
(a)
cate و سا ود وی
موز( اه مرو ص1۱ ۸
Band ی ما
صفحه 20:
پیوستگاههای سه كانه:
Boe
Velooy tines ab band a intersect
‘dg tench یو fou F-wblehcton at thesinglepoint which hus epesents otal pe unction.
ی ما Band
صفحه 21:
پیوستگاههای سه كانه:
موز( اه مرو ص1۱ ۸
Band ی ما
@
(a) Ridge (R)-tench (T)-transform foul (F tle junction between plates A, Band عا زا
representation in velocity space. As the velocity lines ab, and ac do not intersect ata single point, the wipe junction
must be unstable.
صفحه 22:
S
lar Tiplejontion beteen tee rene separating pote A, and 0) ts representation mveity
‘spoceiaating sista) he postions lates Band wuld hove each hey ha ot een cena
Sow os sbed ines) state cantguraton oven ere renh tp junon. (1 07
‘ety space) ana) drown fom Meson & Morgan, 16, th porsan fm Nate 23413533
Copynaire 1989 eran Piers
صفحه 23:
صفحه 24:
mae
Active Volcanoes, Plate Tectonics,
and South America
BEUSGS] ‘its 1990083 2 ton 7H مها مه Meese کل موه ith pemison Rom Nae 24 125-22
صفحه 25:
] Morgan, 1969 with pemision om Nature 224 125-3,
صفحه 26:
پشته های اقیانوسی
صفحه 27:
0- توپوگرافی پشته های اقیانوسی:
درازترین سیماهای خطی
زمين لرزه های کم ژرفا
توسط گسلهای ترادیسی جایجا شده
00000 كيلومتر طول و بين (0*000000-000000 كيلومتر يهنا دارد.
ستیغ به طور معمول .2 کیلومتر بلندتر از حوضه های اقیانوسی مجاور ميباشد.
صفحه 28:
9- ساختار زون محوری:
- ریخت شناسی کلی پشته ها توسط آهنگ جدایش کنترل ميشود.
- در آهنگهای نسبتا کم 10-00) میلیمتر در سال» مانند پشته های میانی اطلس و
اطلس-هند؛ یک کافت میانی آشکار در محور پشته توسعه می یابد» يهناى آن 00)©-
00 کیلومتر و ژرفایی در حدود 2000000-(2000) متر با توپوگرافی ناهموار
دارد .
- در آهنگهای متوسط (00-(00 م ماس مانند مرکز گسترش گالاپاگوس و بیشتر
بخش شمالی خیز شرق آرام» کافت میانی ژرفای 0000( متر داشته و
توپوگرافی آن نسبتا صاف است.
- در آهنگهای سریع. ft
نسبتا صاف است. mr)
Bortymerc profiles of ocean sdges at fast ond slow spreading rates. EPR Fast Pacific Rise; MAR Mi:tiantic
Ridge. Neovolcanic zone bracketed by Vs zone of Fsuting by Fs extent of active faulting by Ps redrawn with
‘ermision om MacDonald 1992, Anrwal Review of Earth and Planetaty Sciences 10, Copy“ight ©1982 by Annual
Reviews)
صفحه 29:
ساختار گسترده سنگ کره در زیر پشته ها:
- آزمایشهای شکست لرزه ای نشانگر سرعت پایین در زیر ستیغ است.
- بر اساس جبران هم ایستا (نظریه پرت) نشانگر نواحی کم چگال در زیر ستیغ است.
- ناحیه کم سرعت در زیر پشته تا ژرفای 16060 کیلومتری ادامه دارد.
صفحه 30:
<- منشا گوشته بالایی بی هنجار در زیر پشته ها:
منشا احتمالی برای نواحی کم چگال در زیر پشته ها
- انبساط گرمایی
- حضور ماده مذاب در گوشته بی هنجار
- تغییر فازی وابسته به دما
صفحه 31:
0 شارش گرمایی و چرخش گرمایی:
مشخص شده در مقیاس بزرگ /00.0/1-ب که و جريان حرارتى (00/2)) و “4
سن پوسته اقیانوسی (میلیون سال) است.
افتهای دما توسط چرخش آب دریا از میان سنگهای پوسته اقبانوسی کنترل میشود. نفوذ آب
به درون سنگهای بستر اقیانوس بر اثر انقباض كرمايى انجام ميشود.
شواهد دیگر بر رخداد چرخش گرمابی نهشته های فلزدار است.
چرخش گرمابی آب دریا در پوسته بالایی» در زیر پشته هاء حدود HOGS افت گرمایی
جهانی را انتقال می دهد.
صفحه 32:
0 سنگ شناسی پشته های اقیانوسی:
منشا ماگماهای پوسته اقیانوسی» پریدوتیت است. باور بر این است که شیو زمین گرمایی
بالایی در زیر جزایر اقیانوسی بر اثر پلوم گوشته و نقطه داغ بوجود می آید که باعث
ذوب پریدوتیتها میشود.
ترکیب بازالت پشته های اقبانوسیء اولیوین تولئیت است. سه منبع احتمالی برای ماگمای
مادر اولیوین تولئیت
- ذوب بخشی گوشته در 20-060 کبلومتری و سپس ته نشینی اولیوین در مذاب در
حال بالا آمدن
- 900-60086 ذوب بخشی در ژرفای 90-00 کیلومتر
- ذوب کم ژرفا و جدایش در 18-00 کیلومتری
صفحه 33:
۲" منشا پوسته اقیانوسی:
در مدلی که پذیرش گسترده ای یافته. ماده داغ سست کره» شناور شده و با چنان سرعتی
از یک زون باریک بالا می آید که از منحنی ذوب بازالت گذشته و یک مذاب بین دانه
ای را با ترکیب بازالت می سازد.
a haben ext, Sealed el shag The fr heer and ماه سمتلن ا الدع ود psec
صفحه 34:
> منشا پوسته اقیانوسی:
مقایسه آهنگ گسترش در ساختار پوسته اقیانوسی:
7 مق سر
رت دموا سا
-Mig-aceanrlges with madeate to fas (ef: harzburgte or Oman type} and slow ight Iherzolte or
“Tinity type) spreading rates (Boudier and Nicolas, 1985. The diagnostic Features of slow spreading are presence
‘of the central graben, the thin ayer of gabbroas 2 result ofthe small magma chamber, and the mostly Iherzlitic
‘mantle below the Moho due tothe low amount of basaltic melt extraction.