صفحه 1:
میلاد عالمی
1397
صفحه 2:
كليم بافی از قين ها پیش در استلن یزد به خصوص
شهرستلن هلى ميبد» خاتم و ابرکوه رایج بوده است و
كفته مى شود كه بيش اززيك هزار سال در اين خطه
سابقه دارد.
كليم بيش از قللى در كشورمان ن سابقه و قدمت دارد و
در واقع قالى در اثر تكامل كليم بافى طى قرون و
اعصار متمادى يديد آمده است .
ميلاد عالمى 1397
صفحه 3:
كليم هلی هر منطقه دارای خصوصیلت ویژه ای از نظر طوح و Sy
است و با توجه به طرح و رنگ بندی های آن شناخته می شوند.
برای تهیه تلر گلیم . اغلب از نخ پنبه و پشم و در موارد استثنایی از
ابریشم استفاده می شود. در گلیم بافی به شیهه » پودپیچی «
علاوه بر نخ تلر و پهد از نخ پود نازک نیز استفاده می شود و پود به
حلل پیچش از میلن نخ تلر و پود نازک عبهر می کند و با شانه
بافندگی ۰ کوبیده می شود.
صفحه 4:
براى بافت كليم به »دار« با انواع عمودی افقی» تبریزی و گردان » مواد
اولیه نخ چله . پشم و نقشه نیلز است.» دار ثابت« ابتدائی ترین و » دار
تبریزی« متداول ترین دارهاست و در دار گردان » می توان طول تارها را
به اندازه طول گلیم تنظیم کرد.
نخ چله از پنبه با ضخامت هلی متفاوت تهیه می شود و در برخی
روستاها به جلی پنبه از پشم استفاده می کنند. پشم برای بافت گلیم
نيز بايد مراحل شستن ۰ ریسیدن و رنگرزی را طی کند و سپس به
عنوان » خامه« از آن استفاده می شود.
میلاد عالمی 1397
صفحه 5:
» چله کشی« مهمترین مرحله بافت گلیم است و نخ های چله باید
به موازات یکدیگر و پا فاصله مشخص روی دار پیچیده شود و یک
طرح با چندین رنگ در اندازه های مختلف بافته شود.
كليم مرغوب بايد در مقابل نهر و شستشو رنگش ثابت باشد و در ,
صورت نامرغوب بودن اگر رطوبت به آن برسد . رنگ عوض می کند.
برای شناخت گلیم مرغوب باید آن را پیجیده و فشار داد تا استحکام
آن سنجیده شهد و گلیم هلی دارای پهد کم به آسلنی کشیده و از
هم بار مد اشوده
ميلاد عالمى 1397
صفحه 6:
هر جه كليم سبك تر باشد از مرغوبیت بیشتری برخوردار است زیرا
در بافت آن از تار و پود ظریفتری استفاده شده است.
بافندکلن روستایی معمولا در لبه هلی خارجی کلیم ۰ حاشیه ای با
موی بز به رنگ سیله می بافند که این کلر به استقامت گلیم کمک
می کند. گلیم هلی استلن یزد بیشتر دارای رنگ هلی سیله. لاکی.
زرشکی و نخودی است. ثبلت رنگ. سبکی وزن و مرغوبیت از ویژگی
هلی کلیم ید است و اغلب گردشگران داخلی و خارجی آن را
خریداری میکنند.
میلاد عالمی 1397
صفحه 7:
گلیم برای تزئین دیوارهای خانه. کف پوش اطراف فرش های
منزل» آویز ورودی» پادری و ۰.۰ مورد استفاده قرار میگیرد.
گفتنی است: هنرمندان هنر دستی گلیم بافی در استان یزد یک
هزار نفر می باشند که در حال حاضر حدود ۵۰ نفر در اين
نعت مشئول به کار هستند.
میلاد عالمی 1397
صفحه 8:
برای دانستن نکاتی پیرامون تاریخچه دقیق قللی و گلیم بافی باید تا حدی
به حدس و گمان اتکا کنیم؛ زیرا پشم ماده ای است که نمی تواند عمر
چندین هزار ساله داشته باشد.
بشر در قدیم از پوست حیوانات برای پوشش خود استفاده می 00,5 اما کم
و از ين بار زیر و روشدن می شکند و
eae te ور آمرحت که اگر پوست بوسیله دباغی عمل
بیاید دوام لن بیشتر می شود. در واقع نمد مالی اولین تکنیک کار روی
پوست بوده است.
میلاد عالمی 1397
صفحه 9:
قدیمترین قالی شناخته شده که از سیبری شوروی توسط یک هیئت باستان شناسی
بدست آمده. قللی « پازیریک» است. این قالی» رنگ آبی سیر دارد و مربوط به سده سوم
قل از میله با ۰۶ ۲۰سال پیش است. جللب اینجاست که نحوه بافت ن با تکنیک بافتٌ
امروزه تفاوت چندلنی ندارد و نقش آن از نقوش هخامنشیان گرفته شده است. قللی قدیمی
دی اه رلستان خارجی بدست آمده است.
لین قالی بعنوان پوشش اسب بکار می رفته و مربوط به دوره هخامنشیان است. این دو قالی
هم اکنون در موزه « ارمیتاژ» روسیه نگهداری می شوند. از این دو نمونه که بگذریم.
درک قدیمترین از پیشینه قالیبافی نداریم اما مدارک و شواهد معتبر بسیاری بجای
مانده که نشانگر وجود هنر قالیبافی در ایران است فرش تاریخی و تا حدی افسانه ای
بهارستان یا چهار فصل بهترین گواه این موضوع می باشد اما هنوز اثرى از تکه های این
قالی بدست نیامده است.
میلاد عالمی 1397
صفحه 10:
مدرک مستندی نیز در این زمینه نداریم که اطلاعاتی بدهد اما
emer 2 .اقا افی بسیار بلند و افسانه ای است که
بعنوان پرده و گزیرانداز از مورد استفاده قرار می گرفته لند در اواخر
دوره تیموریان و اوایل سلسله صفوی هنر قالیبافی در ایران بسیار
بارز و مشخص می شود. فرش بافته شده برای مقبره شیخ صفی از
Ls 025 سك اف بسیار بالاست و هم اکنون در موزه
« ویکتوریا و آلبرت» لندن نگهداری می شود .
میلاد عالمی 1397
صفحه 11:
در موزه فرش ایران نیز نمونه هایی از قالیبافی دوره قاجار با قدمتی نزدیک به
۰ سال وجود دارد. برای دیدن نمونه های بافته شده در دوران سلجوقی و
زنديه بايد سری به موزه های اروپا زد.
برای بررسی قالیبافی دوره تیموری باید به شهرهای سمرقند و بخارا رفت و در
موزه های این دو شهر به جستجو پرداخت. در مورد طراحان قدیمترین
قالیهای شناخته شده اطلاعی در دست نیست همچنین از نحوه ساخت رنگ و"
رنگ آمیزی آنها نیز شواهدی بدست نیامده است.
تکنولوژی بافت فرش از قرون گذشته تا بحال دگرگونی چندلنی نداشته است.
بطوری که می توان گفت. از نظر فرم حتی در ابزار هم تغییر چندانی بوجود
نیامده اما اسم ابزار عوض شده است.
میلاد عالمی 1397
صفحه 12:
موادومصالح قالیبافی :
برای بافت قالی از پشم بز بدلیل زبر بودن زیاد استفاده
نمی کنند به همین علت از پشم گوسفند که عموما در
نزادهای مخصوص پرورش داده می شود استفاده می گردد.
پشم اگر سفید باشد رنگ مورد نظر رابهتر به خود جذب
۲ ۱ .تون ثبل از «رنگرزی » پشم رنگین
را «رنگ زدایی » کرد.
میلاد عالمی 1397
صفحه 13:
-١ پشم: رشته هایی خشن. صاف. استخوانی و کلا زبر است که
از گوسفند بدست می آید.
۳- کرک : رشته موهایی نرم و نازک است که حالت مجعد و
فنری دارد و عموما از زیر بغل و سینه گوسفند بدست می آید.
میلاد عالمی 1397
صفحه 14:
ظریفترین پشم. برای بافت پارچه های کشمیر و ماهوت بکار می رود و پشمی که
برای بافتن طنابهای پشمی استفاده می شود خشن ترین پشم است قطر پشم
کشمیر سه میلیمتر است و در عین حال بسیار گرم و محکم و سبک است.
پشم و کرک بنوبه خود از نظر کیفیت به چند قسمت تقسیم می شوند. میزان
خوبی و بدی پشم را در کارخانه با شماره بندی مشخص می کنند.
البته لازم به تذکر است که روش شماره بندی تا دوره قاجار در ایران مرسوم
00 ل 10 ا شت با محافل جهانى كدهاى كارخانجات
epee 05 ست كا حانجات این کدها را پس از انجام آزمایشها و
پژوهشهای لازم انتخاب کرده اند.
میلاد عالمی 1397
صفحه 15:
ee ار رو می شود که این عدد نمایانگر
کلفت ترین پشم است و بتدریج هر جه جلو مى رويم يشم
نازکتر می شود تا اينکه به پشم شماره ۲۴ می رسیم که
تین اس شماره ها بدین قرارند:
۸ ۰۱۰۰۱۲ ۱۴ 1۶ ۰۰۰۲ ۴
میلاد عالمی 1397
صفحه 16:
ار ها كرك عارتنداز:
۱ ۰۷ ۴۸ لای دولاء ۲۸ لای دولا
تا ان ای اسان کراکی تولید می کند که به
از ,ای با کرک ۲۸ لای دولا است.
میلاد عالمی 1397
صفحه 17:
نخ: یکی دیگر از مصالح قالیبافی است که از پنبه بدست
می آید. نخ را نیز نظیر پشم شماره گذاری می کنند و
شماره های al بقرار زير است:
aay ۱ ۱۵ لا ۰ ۱۲ لا ۰ ٩ لا
میلاد عالمی 1397
صفحه 18:
قابل توجه است که در مورد نخ. شماره ها از کلفت ترین بسوی
نازکترین نخ سیر می کند بطوری که از اين نظر برعکس شماره پشم
000007 وتا ساد های محصوص تابیدن نخ وجود نداشت نخ را
es 11 رای شناخت سابقه نخ ریسی نخست باید
به نقاشیهای روی تابوت و مقایر فراعنه رجوع کنیم.
در یکی از این نقاشیها که زندگی روزمره فرعون و اطرافیان را نشان مى
دهد به یک چرخ ریسندگی برمی خوریم .
میلاد عالمی 1397
صفحه 19:
پس نتیجه می گیریم که چرخ ریسندگی از حدود ۵۰۰۰ سال پیش
وجود داشته و تا کنون نیز تغییر زیادی نکرده است.
به نخهای نوع اعلا « جله » مى كويند. لازم به توضیح است که قبلا
نخ نازکتر از ٩ لا هم وجود داشته اين نوع نخ ( ۶) از کشورهای
eee ی ی شد. است آلان بجای نخ ۶ لا از ابریشم
استفاده می کنند.
اگر در چله کشی از نخ نازکتر از ٩ لا استفاده شود نخها ممکن است
بر اثر کوچکترین فشار پاره شوند.
1397 Galle میلاد
صفحه 20:
ابریشم: الیافی نرم. شفاف. ظریف و محکم
ست می اید و از
آن در بافت قالیهای بسیار نفیس استفاده
ee
میلاد عالمی 1397
صفحه 21:
بدلالیلی که در زیر می آید قالی کرک بافت بهتر از قالی پشم بافت است.
۱- کرکها بعلت مجعد بودن بهتر به هم تابیده می شوند ولی وقتی پشمها چند لا
شوند کاملا به یکدیگر نمی تابند.
۲- کرک چون باربکتر از پشم است رنگ را تا اعماق خود می پذیرید و برای
مدتهای مدید آن را حفظ می کند ولی پشم پس ار مدتی تحت عواملی همچون
نور آثار جوی و غیره رنگ خود را از دست می دهد.
۳- دوام کرک بیش از پشم است و به همین دلیل قالی کرکی عمر بیشتری دارد.
میلاد عالمی 1397
صفحه 22:
قالیهای ابربشمین بسیار عالی و گرانقیمت هستند اما به چند دلیل ایدال نمی باشند:
۱- بعلت براق بودن ابریشم و انعکاس نور نقش قالی خوب دیده نمی شود.
ety LY عایق خوبی در مقابل سرما و گرما نیست و قالی آن جنبه تزیینی دارد.
۳- بدلیل لیز بودن ابریشم قالی در زیر پا سر می خورد رنگهای گرم قالی زودتر از
بين مى روند زيرا نور بیشتری را جذب می کنند. رنگهای قرمز قالیها چندان ثابت
نیستند اما یک نوع رنگ قرمز مخصوص وجود دارد که از حشره ای به نام « کرمز»
بدست می آید این حشره شبیه به کفشدوز است از ابتدای تاریخ بشر با این حشره
آشنایی داشته و از ماده رنگی ان استفاده می کرده است.
میلاد عالمی 1397
صفحه 23:
اجزاء كليم
يك كليم از « تار» و « يود » و « يرز» يا كوشت كليم تشكيل شده است.
ترء عبارت از تخهایی است که موازى يكديكر در طول قالى قرار مى كيرند
اين نخها ممكن است از ابريشم يشم يا ينبه باشند.
پود: عبارت است از رشته نخهايى كه بصورت موازى از بين نخهاى تار
كذشته و بطور افقى از « دارم قالى عبور داده مى شوند. جنس اين نخها
معمولا در قاليبافى عالى ابريشم در قاليهاى خوب و متوسط يشم و در
اا
يرز يشمى است كه باعث بوجود آمدن طرح و رنكهاى مختلف در قالى مى
شود. جنس برز در قاليهاى ممتاز ابريشم و در ساير قاليها از يشم است.
كوشت فرش بوسيله تارهاى كره خورده بوجود مى آيد.
صفحه 24:
ساده بافی » سوماک. چاک دار بدون چاک. گلیمچه سجاده.
جوال» خورجین» سجاده و جولی از انواع كليم يزد است و
طرح و نقشه گلیم یزد ذهنی است و بافنده بدون مراجعه به
نقشه آن را میبافد.
01 ۵ ات رياو بافی قالی بافی. سفال » احرامی»
شعر بافی. چاقو سازی» خاتم . مسگری و قلم زنی از جمله
صنایع دستی استان یزد می باشد.
میلاد عالمی 1397
صفحه 25:
cle lf تزئین دیوارهلی خانه. کف پوش اطراف
فيش هلى منزلء اويز ورودی» پادری و ... مورد
استفاده قرار می گیرد. گفتنی است: هنرمندان هنر
دستى كليم بافی در استلن ید یک هزار نفر می
باشند که در حال حاضر حدود ۵۰ نفر در این
woe شغول به کار هستند.
میلاد عالمی 1397
صفحه 26:
میلاد عالمی
1397
09381241782
d.alemi2014@gmail.com
