این ارائه بر اساس کتاب «والدن 2» نوشته بی اف اسکینر تهیه شده است. بر اساس نگاه اسکینر جامعه آرمانی تصویر شده در این کتاب از نظر آموزش، اقتصاد، سیاست و ... بر اساس نگاه شرطی سازی اسکینر مطرح شده است. در این اسلایدها فیلم جذابی از خود اسکینر و معرفی شرطی سازی او ارائه شده است. این ارائه در 57 اسلاید و برای مقطع دکتری درس فلسفه تعلیم و تربیت و برنامه‌ریزی درسی دانشگاه شیراز تهیه شده است.

b.ketab

صفحه 1:
كناب والدن دوم ات AYA 7 مد ید

صفحه 2:
بی. اف. اسکینر 5۳۳67 ۲ .5) روانشناس آمریکایی قرن بیستم. از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان مکتب رفتارگرایی است. او ظریسی آ57۳65701175711130۳:۳:۳۳۳7 01855۳ برخلاف شرطی‌سازی کلاسیک پاولف که روی تداعی بین محرک‌ها تمرکز داشته اسکیتر معتقد بود: رفتارها نتیجه پیامدهایشان هستند. سوت ات ‎(FredericSkinner‏

صفحه 3:
Ee ‏تا‎ Re ‎(OperantBehavior)‏ رفتاری که موجود زنده به‌صورت فعال و آگاهانه انجام می‌دهد. ‎(Punishment)

صفحه 4:
انواع تقویت 66۱۲0۲6۵۳60۵ افزودن چیزی خوشایند پس ! دادن شکلات به کودک برای انجام تکلیف ‎ue eer‏ ی لیس ‏تنبیه منفی حذف یک چیز خوشایند ‎ ‎ ‎

صفحه 5:
: a ‏اا‎ Si) ‏ا‎ ۳2 ‏موز ۳۰ ای‎ <> js (xOg JOUUDIS)

صفحه 6:
عنوان: 7۷0 ۱۷/۵۱۵6 نویسنده: بی, اف. اسکینر سال نگارش: احتمالاًبين ۱۹۴۵ تا 1۹۴۷ سال انتشار: 1۹۴۸ Hackett Publishing Company : yi ‏تعداد صفحات: حدود ۳۰۱ صفحه‎ (در نسخه‌های مختلف بین ۳۰۰ تا ۳۶۰ صفحه متغیر است) زبان اصلی: انگلیسی ژانر: علمی-تخیلی» رمان آرمان‌شهری در ابتدا؛ فروش کتاب کند بود؛ بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۰ تنها حدود ‎٩۰۰۰‏ نسخه فروخته شد. سال اول کمتر از ۷۰۰ نسخه. در دهه 1۹۷۰ فروش سالانه آن به حدود ۱۰۰۳۰۰۰ نسخه رسید. در نهایت» فروش سالانه کتاب به ۲۵۰۲۰۰۰ فسخه افزایش یافت.

صفحه 7:

صفحه 8:
داستان والدن ۲ با رولیت یک استاد دانشگاه به نام راجرز آغاز می‌شود که به همراه دوستش, پروفسور بوررس؛ تصمیم می‌گیرد به جامعه‌ای به نام والدن ۲ سر بزند. مکلنی که یکی از قدیمی آن‌ها به نام فریزر بنیان گذاشته است. آن‌ها به همراه چهار نفر دیگر (دو زوج جوان که به دنبال سبک زندگی متفاوتی هستند) به والان ۲ می‌روند تا از نزدیک ببینند که این جامعه چگونه اداره می‌شود و آیا واقعاً می‌توان در آن خوشیخت‌تر زندگی کرد.

صفحه 9:
با ورود به والدن ۲. گروه مهمان با سبک خاص زندگی در آن‌جا روبرو می‌شود: * کارها داوطلبانه تقسیم می‌شود. * مالکیت شخصی تقزیباً حذف ‎wood‏ آموزش کودکان به‌جای اجباره بر اساس بازی و تقویت مثبت است. نديد شكل هي كيرد. * و روابط اجتماعی بدون سلطه‌گری یا ر در طول چند روز اقامت. اعضای گروه با سوالات. شک و گاه مخالفت به بررسی این سبک زندگی می‌پردازند و در گفتگوهایی اغلب پرچالش با فریزر وارد می‌شوند. فریزر تلاش می‌کند توضیح دهد که چطور والدن ۲ بر پایه اصول علمی رفتار انسانی ساخته شده است. در نهایت. بعضی از مهمانان شیفته این نوع زندگی می‌شهند و تصمیم می‌گیرند بمانند» در حالی‌که دیگران با ذهنی درگیر و يرس شكرء به زندگی قبلی خود بازمی گردند.

صفحه 10:
کتاب فاقد ارزش ادبی خاص است. پر است از دیالوگ‌های خطی و خسته كننده. بدون تعليق؛ بدون لايههاى مفهومى: پیرنگ ضعیف و .. انكار يك بيانيه علمى و يا حتى سياسى را با جند كاراكتر تلفيق كرده باشیم. از لحاظ به تصوير كشيدن مدل مبتنى بر نظريه لين يك كار روبه جلو است كه البته در غرب جيز جديدى نيست. بسیاری از فلاسفه و متفکرین در غرب نمایشنامه نویس و رمان نویس بود‌اند

صفحه 11:
CN sac در رمان والدن دو اثر بی. اف. اسکینر. چند شخصیت اصلی وجود دارند که هر کدام نماینده‌ی یک دیدگاه یا طرز فکر خاص‌اند. شخصیت‌ها عمدتاً تیپیکال اند. یعنی هر کدام تجسم یک دیدگاه یا موضع در برابر مفاهیم آزادی. کنترل. جامعه. علم و اراده هستند. اسکینر از اين طریق گفت‌وگویی فلسفی و اجتماعی را در قالب رمان شکل می‌دهد. (Frazier) sw) * _ نقش: بنیانگذار و رهبر جامعه والدن دو. یک استاد دانشگاه که دارای نظریه آرمانشهری است. * _ ویژگی‌ها: شخصیت محوری باهوش, کاریزماتیک و قاطع. © نماینده : دیدگاه اسکینری درباره کنترل رفتار انسان. او طراح و مدیر جامعه آرملنی است و توضیح می‌دهد که چگونه با استفاده از اصول رفتارگرایی جامعه‌ای هماهنگ, کارآمد و عاری از تضاد ساخته است. برخی شخصیت‌ها او را تحسین می‌کنند و برخی او را مستبد می‌دانند نوع نگاه: علم‌محور رفتاركرايانه. ضد فردكرايى. كنترل شده و طراحىشده. نقش در داستا

صفحه 12:
نمونه دیالوگ: ‎.١‏ «ما مردم را با زور کنترل نمی‌کنیم؛ ما محیط را چنان می‌سازیم که رفتار درست. به خودی خود تقویت شود.» ۲. «اخلاق سنتی بر پایه پاداش‌های خیالی و ترس‌های کودکانه بنا شده؛ ما با علم کار می‌کنیم. نه با خرافه» ‏۳ «آزادی واقعی. این است که مردم آزاد باشند از اشتباه كردن رهایی یابند.» ‎ ‏۴. «جامعه ما بی‌نیاز از پلیس. دادگاه. زندان و حتی دين است؛ چون نیاز به سرکوب حذف شده.» ۵ «ما از تکنولوژی برای آسایش استفاده نمی‌کنیم؛ از علم برای تغییر رفتار بهره می‌گیریم.» ‎

صفحه 13:
)۳۳۵۲۵55۵۲ 5۷۲۲15( ‏(نویسنده داستان) - پروفسور بور‎ we) ‏نقش: راوی داستان؛ استاد روان‌شناسی در دانشگاه.‎ * _ ویژگی‌ها: منطقی, ناظر بی‌طرف. *_ نماینده : ذهن شکاک و علمی. *_ نقش در داستان: با کنجکاوی به والدن دو می‌رود و سعی می‌کند با نگاهبی‌طرفلنه محيط را تحلیل کند. اونه کاملاً نع می‌شود و نه کاملاً رد می‌کند. * _ نوع نگاه: ناظر بی‌طرف. علم‌باور, اما با ذهن باز. ۱. «من به عنوان روان‌شناس نمی‌توانم منکر تأثیر محیط باشم... ولی آیا واقعاً همه چیز فقط محیط است؟» ۲. «پاسخ‌های فریزر قانع‌کننده به نظر می‌رسند» اما هميشه جایی در درونم تردید باقی می‌ماند.» ۳ «در این جامعه. چیزی زیبا و آرامش‌بخش هست؛ اما شاید همین آرامش, نتیجه فقدان انتخاب باشد.» ۴ «من نمی‌دانم آیا والدن دو راه حل نهایی است. اما به‌ای منحصربه‌فرد است.» ۵ «اگر هدف حذف رنج باشد. شاید واقعا باید به کنترل دقیق‌تر رفتار فکر کرد.»

صفحه 14:
نقش: دانشجوی سابق پروفسور بور 5 ویژگی‌ها: روشنفکر. کنجکاو, ولی کمی محافظه کار نقش در داستان: به همراه نامزدش باربارا به والدن دو مىرود. او دجار ترديد نسبت به اصول جامعه مىشود نوع نكاه استيو: منتقد تند. آزادىخواه. بدبين به كنترل. ‎.١‏ «من هميشه فکر می‌کردم جامعه‌ای علمی می‌تواند بهتر عمل کند... اما نه با این همه طراحى.» ‏۲ «بخش‌هایی از والدن دو الهام‌بخش‌اند. اما نمی‌توانم از خودم بپرسم : واقعا این همه هماهنگی طبیعی است؟» ۳ «وقتی همه شادند ولی شبیه هم. این شادی رنگ عجیبی دارد.» ‏۴ «من نمی‌خواهم بچه‌ام فقط محصول آزمایش‌های رفتاری باشد.» ‏۵ «آپا مهربانی می‌تواند برنامه‌ریزی شود؟ آیا عشق هم قابل شرطی‌سازی است؟» ‎

صفحه 15:
OQ * فقش: نامزد راجر. ويزكىها: صادق. حساس. شكاك نسبت به ايددهاى فريزر. (Barbara) |, *_ نقش در داستان: از والدن دو خوشش نمی‌آید و آن را غیردموکراتیک می‌بیند. نهایت تمایلش به ماندن در والدن دو را از فست می‌ذهد: انوع نكاه راجر: علاقه‌مند اما شکاک نسبت به مهندسی جامعه. ۱. «اینجا حس می‌کنم من, من نیستم.» ۲ «آرامش‌شان ساختگی است. مثل خواب مصنوعی.» ۳ «وقتی همه در آرامش‌اند. اما جایی برای تفاوت نیست. چه بر سر زیبایی تفاوت‌ها می‌آید؟» ۴ «کودک باید توسط خانواده بزرگ شود نه توسط سیستم.» ۵ «من نمی‌خواهم زندگی‌ام مثل یک آزمایشگاه اداره شود.»

صفحه 16:
(Steve) wo) * نقش: دوست ديكر كروه. همراه در بازدید از والدن دو ویژگی‌ها: منتقده صریح. اهل چالش نقش در داستان: به‌شدت نسبت به ایده‌های فریزر بدیین است. والدن دو را تهدیدی برای آزادی می‌بیند. پیشتر از همه با فریزر وارد بحث فلسفی و اخلاقی می‌شود | ‏«اينجا بيشتر شبيه دنياى قشنك نو‎ .١ ‏«اكر‎ ۲ ‏«شما فكر مىكنيد جون لبخند مىزنند. خوشبختاند؛ اما شايد فقط ياد كرفتهاند لبخند بزنند.»‎ ‏؟. «دموكراسى بدون مخالفت, يعنى يا‎ ۵ «نمی‌شود انسان را برنام‌نویسی کرد و هنوز اسمش را انسان گذاشت.» اريك آرما ةلهن واقحيي: زادى كنار كذاشته شود. حتى رفاه هم تبديل به زندان می‌شود.» فقان هست يا شستوشوى مغزئ:»

صفحه 17:
(Mary) 53° ped ap ویژگی‌ها: آرامتر از استیو, ناظر با ذهن باز * نقش در داستان: با نگاه معتدل به جامعه نگاه می‌کند اما در نهایت با شک و تردید آن را ترک می‌کند. ۱. «والدن دو حس پاکی دارد.. ولی نمی‌دانم اين پاکی از روی صداقت است یا ترس.» ۲ «من چیزهایی را اين‌جا دوست دارم. ولی نمی‌توانم خودم را کامل در آن ببینم.» ۳ «همه چیز بیش از حد منظم است. حتی احساسات‌شان.» ۴ «وقتی هیچ کس ناراحت نیست. گاهی این یعنی هیچ‌کس حق ناراحت بودن ندارد.» ۵ «من فکر می‌کنم ‎ul‏ از والدن دو آموخت. نه الزاماً در آن ماند.»

صفحه 18:
(Castle) Ls ‏و‎ انقش: استاد فلسفه. همراه كروه * ويؤكىها: تحليلكر. منتقد ايدهآل كرايى بيش از حد * نقش درداستان: يمشدت ما نظزيات فریزر درباره آزادی. اختیار و اخلاق مخالفت می‌کند و گفت‌وگوهای مهمی با او دارد. نماینده دیدگاه فلسفی و انسانی است. نوع نگاه: فلسفی, اخلاق‌محور مدافع آزادی اراده ۱. «شما رفتار را برنامه‌ریزی می‌کنید؛ اما با روح انسان چه می‌کنید؟» ۲ «جامعه بدون تعارض, جامعه‌ای بدون انسان واقعی است.» ۳. «من به اخلاقی باور دارم که از درون فرد برمی‌خیزد, نه آنچه محیط تزریق می‌کند.» ۴ «اگر انسان نتواند "نه" بگوید. دیگر انسان نیست.» ۵. «در جایی که همه راضی‌اند چون نمی‌دانند که ناراضی‌اند. آیا واقعاً رضایت وجود دارد؟»

صفحه 19:
(08)شوهای ساکن والدن دو * شخصيتهايى جون جولياء ليلا و دیگر اعضای این جامعه. گرچه نقش فرعی دارند. اما بازتابی از نحوه عملکرد عملی ایده‌های اسکینر هستند. اين افراد نشان می‌دهند که جامعه والدن دو چگونه افراد را تربیت و رفتارشان را هدایت می‌کند.

صفحه 20:
فریزر علم رفتار کنترل اجتماعی مثبت و مدافع ‎Le‏ فلسفه, اختیار بور علم, مشاهده راجر عقلانيت: اخلاق سنتى احساس, فردگرایی منفی استیو آزادی‌خواهی, ضدکنترل كاملاً منفى مر اعتدال. همدلی بینابین

صفحه 21:
1 فریزر در پایان کتاب. همچنان در رس امور باقی می‌ماند. فریزر شخصیتی کاریزماتب متکی به علم و متعهد به آرمان‌های جامعهی رفتارگرایلنه است. او ب‌نوعی نماینده‌ی خود انکینر محنتوب:می شود:نگاه اسکیترریه او تسین آمیز ون بکون اغزاق ‏ ۲ . راجرز و باربرا در پایان تصمیم می‌گیرند در والدن ۲ بمانند و عضو آن شوند. انتخاب آن‌ها نشان‌دهندمی پذیرش داوطلبانهی سبک زندگی نوین است که در تقابل با جامعه‌ی سرعایه‌خاری و سفتن بیوون قرار دار ۳ استیو و ماری: استیو شخصیتی سنتی‌تر و وابسته به ارزش‌های فردگرایلنه است. او و ماری والدن ۲ را ترک می‌کنند و به زندگی عادی بازمی‌گردند. اسکینر با لین انتخاب. تمایز دو تیپ شخصیتی - سنتی و نوگرا - را نشان می‌دهد. ۴ بوررز در پایان کتاب بین ماندن یا رفتن مردد است. اما پایان باز دارد: او تصمیم قطعی نم ىكيرد و در فكر فرو مىرود. اين شخصيت به خواننده شباهت دارد: كسى كه هنوز در حال ارزیابی ایده‌های والدن ۲ است.

صفحه 22:

صفحه 23:

صفحه 24:
0 ما۱۳ در والدن دوم. مالکیت خصوصی حذف شده و اقتصاد بر مبنای مشارکت و نیازهای واقعی افراد است. هیچ پهلی در جریان نیست. افراد به‌اندازه توان خود کار می‌کنند و به‌اندازه نیاز مصرف می‌کنند. ارزش کار با «سهم مفید به جامعه» سنجیده می‌شود نه درآمد. کارها چرخشی است تا از یکنواختی جلوگیری شود. فریزر (بنیان گذار والدن دوم) مهمانان را به اتاق توزیع «امتیازهای کاری» می‌برد؛ جایی که جدول‌های رنگی و تابلوی الکترونیکی میزان فعالیت و مشارکت افراد را ثبت می‌کند. کارها به‌صورت داوطلبانه انتخاب می‌شهند ولی انگیزه از طریق پاداش‌های اجتماعی حفظ می‌شود. Pet ee RD ete aad

صفحه 25:
«در دنیایی با برابری اقتصادی کامل» محبت را نمی‌توان با هدایا یا لطف خرید.» «ما جامعه‌ای با استاندارد زندگی بالا و مصرف پایین ساخته‌ايم.» «هیج کس نمی‌تواند عشق را با تربیت ناقص کودک يا ایفای نقش یک خدمتکار خوب حفظ کند.» «مشکلات واقعی اقتصادی نیستند؛ آن‌ها روان‌شناختی‌اند.» «در جامعه‌ای با برابری اقتصادی کامل» محبت را نمی‌توان با هدایا یا لطف خرید.»

صفحه 26:
«ما به جاى دين سازمان يافته» بر تجربه شخصى تأكيد داريم.» «ما باور داريم كه معنويت بايد از درون فرد ب رآید.» «ما از استفاده از ترس و تهدید در امور معنوى اجتناب مى كنيم.» ‎lo»‏ به جای وعده بهشت با تهدید جهنم بر آرامش ذهنی تأکید داریم.» ‏«ما معنویت را به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره می‌بینیم» نه چیزی جداگانه.» ‎ ‎ ‎

صفحه 27:
ا 8 کناورزی: ‎S‏ کشاورزی در والدن دوم ستون اصلی اقتصاد است. تولید غذا به شکل خودکفا و ۰ ارکتی ‎ee 7000 2‏ د تاشت ‏انجام می‌شود. استفاده از روش‌های پایدار و آموزش کشاورزی به کودکان بخشی از تربب ۱ ءشهروندی است ‎ ‏بازدید از مزارع والدن دوم که با همکاری زنان. مردان و حتی نوجوانان اداره می‌شود. یکی 1 ‎ ‎re 58 i. «<‏ شون ز شخصیت‌ها از دیدن هماهنگی و آرامش در زمان برداشت محصول شگفت‌زده می‌شو: ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 28:
«ما از روش‌های کشاورزی پایدار برای تأمین نیازهای جامعه استفاده می‌کنیم.» «همه اعضا در فعالیت‌های کشاورزی مشار کت دارنده بدون تقسیم‌بندی طبقاتی.» «محصولات کشاورزی به‌صورت مساوی بین اعضا توزیع می‌شود.» ‎bo»‏ به جای تمر کز بر سود بر پایداری و کیفیت تمرکز داریم.» ‏«کشاورزی ما بر اساس نیازهای واقعی جامعه برنامه‌ریزی می‌شود.» ‎ ‎ ‎

صفحه 29:
ss .... ‏ریت‎ 11 © از نوزادی. کودکان تحت برنامه‌های دقیق تربیتی قرار دارند. رفتار مطلوب با تفویت مثبت نهادینه می‌شود. تنبیه مطلقا ممنوع است. اتاق‌ها. اسباب‌بازی‌ها و محیط کودک با دقت برای شکل‌دهی رفتار طراحی شده‌اند بازدید از «اتاق‌های کودک» که در ن نوزادان در شرایط کنترل‌شده‌ای زندگی می‌کنند. شیشه‌های دیواری برای مشاهده مربیان بدون ایجاد مزاحمت طراحی شده و وسایل بازی به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که هر کدام تقویت‌کننده خاصی دارند

صفحه 30:
«هیج کس نمی‌پرسد چکونه بايد يك نوزاد را انكيزه داد؛ وزادبه طور طبیعی همه چیز را کشف می‌کند.» «ما فقط تکنیک‌های یادگیری و تفکر را آموزش می‌دهيم.» «کودکان ما در كاركادهاء آزمایشاه‌ها و مزارع آموزش می‌پیند.» «آموزش ما بخشی از زندکی جامعه است نهتجربه‌ای ساختکی.» «ما کودکان را تشویق می‌کنيم تا در تمام هنرها و صنایع دستی شرکت کنند.»

صفحه 31:
«ما مسئولیت تربیت کودکان را به کل جامعه سپرده‌ايم.» «کودکان در محیطی پرورش می‌یابند که از محبت و حمایت جمعی برخوردارند.» «والدین نقش مهمی دارند» اما تنها مسئول تربیت فرزندان نیستند.» «ما باور داریم که پرورش جمعی به رشد بهتر کودکان کمک می‌کند.» «خانواده در والدن دو به معنای گسترده‌تری از پیوندهای خونی است.»

صفحه 32:
ری ۳ © آموزش در والدن دوم مبتنى بر تجربه. مشاركت و علاقه است. رقابت. نمره‌دهی و امتحانات خدف شدداند ياد كترى در عمل و در رميته رندگی واقعی افای می‌افتد آموزس رسمی و «غیررسمی تلفیق شده‌اند مهمانان در حال بازدید از یک کارگاه فیزیک هستند که در آن نوجولنی با شور و علاقه در حال ساخت یک دستگاه ساده الکترونیکی است. معلم تنها نقش راهنما دارد. نه ناظم.

صفحه 33:
«ما به کودکان فرصت و راهنمایی می‌دهيم تا خودشان یاد بگیرند.» «آموزش ما در کار گاه‌ها» آزمایشگاه‌ها و مزارع انجام می‌شود.» «ما از روش‌های سنتی آموزش فاصله گرفته‌ایم.» ‎bo»‏ به جای تدریس مستقیم» بر یادگیری از طریق تجربه تأکید داریم.» ‏«آموزش ما بخشی از زندگی روزمره است نه فعالیتی جداگانه.» ‎ ‎ ‎

صفحه 34:
ا ر ‎ss‏ روابط اجتماعی بر مبنای احترام. همکاری و حذف سلطه طراحی شده است. تقویت مثبت ٠جايكزين‏ قوانین بیرونی و مجازات شده و نظم درونی ایجاد می‌شود جشن عصرگاهی در فضای باز با حضور همگان. در حللی که موسیقی زنده اجرا می‌شود و همه بدون اجبار, در حال خدمت‌رسانی به یکدیگرند.

صفحه 35:
«ما جامعه‌ای بدون طبقات اجتماعی ایجاد کر ده‌ايم.» «همه اعضا در تصمیم گیری‌های جامعه مشا رکت دارند.» ‎bo»‏ به جای رقابت؛ بر همکاری تأکید داریم.» ‏«قوانین ما بر اساس شواهد علمی و نیازهای واقعی جامعه تنظیم می‌شوند»» ‎Lo»‏ به‌طور مداوم عادات و رسوم را با دیدی انتقادی بررسی می‌کنيم.» ‎ ‎ ‎

صفحه 36:
55۳۳۳۳۳۳ .... ساختار رسمی حکومت وجود ندارد. تصمیم گیری‌ها به شکل شورایی» غیرمتمرکز و .مشا رکتی است. رهبران نقش خدمت گذار دارند. نه فرمان‌روا حذف سلطه. اعتماد به سازوكارهاى تقويتى.

صفحه 37:
‎lo»‏ به جای دموکراسی سنتی» بر تصمیم گیری جمعی تأکید داریم.» «ما باور داريم كه سياست بايد بر اساس شواهد علمی باشد.» ‎jf Lo»‏ ساختارهاى سلسلهمراتبى اجتناب مى كنيم.» ‏«همه اعضا در تصميم كيرى هاى سياسى مشاركت دارند.» ‏«ما به جاى رقابت سياسىء بر همكارى تأكيد داريم.» ‎ ‎ ‎

صفحه 38:
‎a‏ در ار 0 هنر ابزار آموزش ارزش‌های جمعی است. نه وسیله ابراز فردگرایی با رقابت. آثار هنری در ‏فضاهای عمومی ارائه می‌شوند. نمایش. موسیقی و شعر بخشی از زندگی روزمره و آموزش ‎pliant‏ مهمانان در فضای عمومی با اجرای تثاتری مواجه می‌شوند که کودکان و نوجوانان اجرا می‌کنند. موضوع نمایش درباره همکاری و اعتماد است. ‎ ‎ ‏نفاده ابزاری از هنر برای مهندسی فرهنگی. ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 39:
«ما باور داریم که هنر باید بخشی از زندگی روزمره باشد.» «ما به اعضا فرصت می‌دهيم تا در هنرهای مختلف شرکت کنند.» «ما هنر را به‌عنوان ابزار آموزش و توسعه فردی می‌بینيم.» «ما به جای تمرکز بر استعداد ذاتی» بر پرورش استعداد تأکید داریم.» «ما به هن بهعنوان وسیله‌ای برای تقویت همکاری اجتماعی نگاه می‌کنيم.»

صفحه 40:
TE) © سرگرمی‌ها همسو با اهداف تربیتی طراحی می‌شوند. بازی‌های گروهی. نمایش‌های خیابانی. .«ورزش‌های تعاونی و فعالیت‌های هنری همه بخشی از «یادگیری در فراغت» هستند زمین بازی مرکزی با اناع ابزارهای تعاملی که افراد در گروه‌های کوچک به فعالیت مشغولند؛ هیچ رقابتی در کار نیست. فقط لذت و هماهنگی.

صفحه 41:
«ما فقط چهار ساعت در روز کار می‌کنیم تا زمان بیشتری برای تفریح داشته باشیم.» «هنر و موسیقی بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی ماست.» «ما باور داریم که تفریح به رشد خلاقیت کمک می‌کند.» «اوقات فراغت ما ساختارمند و هدفمند است.» «ما فعالیت‌های تفریحی را به‌عنوان ابزار آموزش و توسعه فردی می‌بینيم.»

صفحه 42:
این , ۳۳۲۲۲۲۲۲۰ © دين نهادى و سنتى حذف شده است. اما نيازهاى معنوى از طريق تجربيات اخلاقى. ءاجتماعی و مراقبه گونه پاسخ داده می‌شود. نوعی سکولاریسم روان‌شناختی حاکم است بازدید از فضای سکوت و تأمل در دل طبیعت که افراد برای تأمل فردی, تفکر و آرامش در آنجا حضور می‌پابند. هیچ نماد مذهبی دیده نمی‌شود. آن با روانشناسى كاربردى.

صفحه 43:
‎Lo»‏ به جای دین سازمان‌یافته» بر تجربه شخصی تأکید داریم.» ‏«ما باور داریم که معنویت باید از درون فرد ب رآید.» ‏«ما از استفاده از ترس و تهدید در امور معنوی اجتناب می‌کنيم.» ‎lo»‏ به جای وعده بهشت با تهدید جهنم بر آرامش ذهنی تأکید داریم.» ‎Lo»‏ معنویت را به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره می‌بینیم» نه چیزی جداگانه.» ‎ ‎ ‎

صفحه 44:
ترویج آزادی در دل کنترل رفتاری: اسکینر ادعا می‌کند که والدن دو جامعه‌ای آزادتر و انسانی‌تر از جولمع کنونی است. لما در عین حال. کل سیستم بر پایهی کنترل دقیق رفتارانسان‌ها طراحی شده است. آزادی در لین جامعه معنای کلاسیک خود را از دست می‌دهد و جای خود رابه «آزادی از تنش و اجبار بیرونی» می‌دهد که در واقع خودش نوعی مهندسی روانی است. اسکینر به‌جای انتخاب آزاد. «برنامه‌ریزی دقیق رفتار» را می‌پذیرد؛ که لین می‌تولند خود نوعی دیکتاتوری نرم باشد.

صفحه 45:
تناقض‌ها: ل انکار اراده آزاد و مسئولیت اخلاقی: اسكينر در كل فلسفداش (و در والدن دو) اراده آزاد را توهم می‌داند. اما در عین حال. برخی شخصيتهاى داستان (مثل فرازير) طورى سخن مىكويند كه كويا مسئوليت اخلاقي انسانها مهم است و بايد رفتار خوب از آن‌ها سر بزند. اگر اراده‌ای نیست. چگونه می‌توان از افراد خواست اخلاقی باشند یا در تربیت اخلاقی کودکان سرمایه‌گذاری کرد؟

صفحه 46:
رد سياست رسمى. اما اعمال ساختار قدرت پنهان: در والدن دو هیچ نظام سیاسی رسمی یا انتخابات دموکراتیک وجود ندارد. اما عملا گروهی کوچک (پلانرها یا برنامه‌ریزان) جامعه را هدلیت می‌کنند. بدون شفافیت یا پاسخ‌گویی مشخص. این همان چیزی است که به آن «الیت‌گرایی پنهان» می‌گویند. در ظاهر دموکراسی حذف شده. اما قدرت از مردم گرفته شده وبه یک گروه کوچک داده شده است.

صفحه 47:
الا جایگزینی خانواده با تربیت جمعی. اما وابستگی عاطفی باقی‌مانده: کتاب تأکید دارد که خانواده به شکل سنتی‌اش حذف شده و پرورش کودکان در محیطی جمعی انجام می‌شود. اما انسان‌ها همچنان نیازبه وابستگی عاطفی. رولبط پایدار و محبت خاص والدین دارند. این تناقض در شخصیت‌ها و احساساتشان در کتاب مشهود است. اسکینر رفتار را مهندسی می‌کند. اما نمی‌تواند همه ابعاد عاطفی انسان را نادیده بگیرد.

صفحه 48:
‎L]‏ کماهمیت جلوه دادن خلاقیت و هنر. در عین تأکید بر شادی و رضایت: ‏در حللی که اسکینر خلاقیت را فرآیندی قلبل برنامه‌ربزی می‌دلند. تجربه‌های خلاقانمی واقعی و نوظهور, ذاناً غیرقلبل پیش‌بینی و کنترل‌ناپذبرند. اما او انتظار داردبا ساختار دادن جه رفتارهاء جامعه‌ای شاد. پویا و هنرمند بسازد. ‏این دیدگاه می‌تواند هنر را به ابزار تعلیم و کنترل تنزل دهد. ‎

صفحه 49:
‎oo‏ نادیده گرفتن معنویت در جامعه‌ای که ادعای رضایت روانی دارد: ‏در والدن دو دین سنتی حذف شده و معنهیت‌به حدلقل رسیده. لما اسکینر انتظار دارد جامعه‌ای رضایتمند و متعادل خلق شود. لین در تضادبا نیاز رولنی انسان‌به معناء ارتباطبا کل. و تجربه‌های فراشخصی است. ‎

صفحه 50:
جان دیویی: به عنوان یکی از نمایندکان فلسفه عملی» به این اثر به عنوان یک دعوت به تفکر درباره راه‌های نوآورانه در شکل‌دهی به جوامع بهتر نگاه کرده است. او معتقد بود كه ایده‌های موجود در والدن ۲ می‌تولند پایه‌ای برای اصلاحات آموزشی و اجتماعی باشد.

صفحه 51:
ماکس وبر: وبر ممكن است اين كتاب را نقد كند و آن را به عنوان نوعى خوشخيالى درباره دموكراسى و جامعه ايدهلل بر اساس اصول خاصى كه در كتاب أمده أست ببينة. در نظر اوه جوامع ايدهلل همجنان در معرض مشکلاتی هستند که به طور عملی برطرف نمی‌شوند.

صفحه 52:
هربرت مارکوزه: مارکوزه به نقد جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی کتاب می‌پردازد و ممکن است در آن شکاف‌های مهمی در زمینه مسائل اجتماعی و اقتصادی از نگاه مارکوزه. والدن ۲ ممکن است چالش‌های ساختاری جامعه را بیش از حد ساده‌انگارانه نشان دهد.

صفحه 53:
آیزایا برلین: برلین ممکن است در این لثر جستجوی بیش از حد برای شکل‌دهی به آزادی در قالب‌های خاص را مورد نقد قرار دهد و لن را با مشکلات عملی روبرو ببیند. او به بیشتر بودن تنوع و پیچیدگی‌های موجود در آزادی انسانی اشاره ‎ao‏

صفحه 54:
ژان پیاژه: در حللی که پیاه به طور مستفیم در مورد والدن ۲ صحبت 09,55 اما دیدگاه‌های او در مورد رشد و تکامل شناختی و اجتماعی می‌تولند در نقد این لثر مفید باشد. او ممکن است از زاویه‌ای روان‌شناختی بر مفهوم‌های جامعه‌شناختی این کتاب تأمل کند.

صفحه 55:
نوم چامسکی اسکینر را به خاطر نادیده گرفتن ذهن و زبان درونی انسان نقد کرده و رفتارگرایی را ناکافی می‌داند. فیلسوقان اگزیستانسیالیست مانند سارتره والدن دوم را توهینی به آزادی انسان دانسته‌اند. روانشناسان شناخت گرا معتقدند جامعه‌ای که در آن چیز برنامه‌ریزی شده باشد. خلاقیت و نوآوری را از بين می‌برد. برخی جامعه‌شناسان, والدن دوم را غیرواقع گرایانه و نوعی «تویپیا علمی» می‌دانند. اما در عین حال. رفتارگرایان مدرن و پژوهشگران آموزش و پرورش اين كتاب را الگویی جسورانه برای بازاندیشی در تربیت و ساختارهای اجتماعی قلمداد کرده‌اند.

صفحه 56:
فیلم‌های اقتباس شده: كاركردان: ام. نايت شيامالان لين فيلم داستان جامعهلى منزوى و كنترل شده را روليت مىكند كه شباهتهليى با جامعه آرماتى هوالدن دوم نارد. منتقدان: از جمله در مجله 51301 لین فیلم را ترکیبی از هبلندی‌های بادگیر» و «والدن دوم» توصیف کرده‌ند کارگردان: شین کاروش لین فیلم به‌طور مستقیم به کتاب هوالدن» هنری دیوید ثورو اشاره دارد. اما از نظر مفهومی, موضوعاتی مانند کنترل رفتار انسان و تأثبرات محیطی را بررسی می‌کند که با ایده‌های اسکیثر در هوالدن دوم» هم‌پوشانی دارد. فيلمها و سريالهاى مشابه با تم رفتاركرايى و كنترل اجتماعى ‎A Clockwork Orange» (1971)» *‏ كاركردائى استئلى كوبريك. درباره كنترل رفتار مجرمان. ‏* «(1980) «۷/۵۲۱۵ ۱۷۵۱۷ 873۷6؛ بر اساس رمان آلدوس هاکسلی؛ بررسی آرمان‌شهری علمى-تخيلى. * ساير آثر علمی-تخیلی با موضوعات جامعه مهندسی‌شده و نظم رفتاری ‎The Village (2004) ‎Upstream ‎Color ‎(2013) ‎

صفحه 57:
Ce Sand ae Seed كه به يك شعله: ‎prey‏ ‎Se lee‏

کتاب والدن دوم بی .اف .اسکینر ()B. F. Skinner روانشناس آمریکای)ی قرن بیس)تم ،از برجس)ته‌ترین نظریه‌پردازان مکت)ب رفتارگرایی اس)ت .او نظریه‌ی «شرطی‌سازی کنش‌گر» ( )OperantConditioningرا بنیان نهاد و تأکی)د زیادی بر مشاهده‌پذیری رفتار و نق)ش محی)ط در شکل‌گیری آن داشت. برخالف شرطی‌س)ازی کالس)یک پاول)ف ک)ه روی تداع)ی بی)ن محرک‌ه)ا تمرکز داشت ،اسکینر معتقد بود: رفتارها نتیجه پیامدهایشان هستند. بوروس فردریک اسکینر (Burrhus )FredericSkinner تولد ،۱۹۰۴ :پنسیلوانیا ،آمریکا وفات۱۹۹۰ : تحص)یالت :دکترای روان‌شناسی از دانشگاه هاروارد تأثیرگذار بر :آموزش ،روان‌درمانی، علوم رفتاری ،تبلیغات و مدیریت عناصر اصلی این نظریه: عنصر توضیحات رفتار کنش‌گر ()OperantBehavior رفتاری که موجود زنده به‌صورت فعال و آگاهانه انجام می‌دهد. پیامد ()Consequence تقویت ()Reinforcement تنبیه ()Punishment چیزی که پس از رفتار اتفاق می‌افتد و بر تکرار یا کاهش آن رفتار اثر می‌گذارد. هر عاملی که احتمال تکرار رفتار را افزایش دهد. هر عاملی که احتمال تکرار رفتار را کاهش دهد. انواع تقویت ()Reinforcement تقویت مثبت افزودن چیزی خوشایند پس از رفتار دادن شکالت به کودک برای انجام تکلیف تقویت منفی حذف چیزی ناخوشایند پس از رفتار خاموش شدن صدای آزاردهنده با بستن کمربند ایمنی انواع تنبیه ()Punishment تنبیه مثبت تنبیه منفی اضافه کردن یک محرک ناخوشایند حذف یک چیز خوشایند داد زدن بر سر کودک برای بی‌نظمی گرفتن اسباب‌بازی به دلیل دعوا )Skinner Box( جعبه اسکینر • عنوانWalden Two : • نویسنده :بی .اف .اسکینر • سال نگارش :احتما ً ال بین ۱۹۴۵تا ۱۹۴۷ • سال انتشار۱۹۴۸ : • ناشرHackett Publishing Company : • تعداد صفحات :حدود ۳۰۱صفحه • (در نسخه‌های مختلف بین ۳۰۰تا ۳۶۰صفحه متغیر است) • زبان اصلی :انگلیسی • ژانر :علمی-تخیلی ،رمان آرمان‌شهری • در ابتدا ،فروش کتاب کند بود؛ بین سال‌های ۱۹۴۸تا ۱۹۶۰تنها حدود ۹٬۰۰۰نسخه فروخته شد .سال اول کمتر از 700نسخه. • در دهه ،۱۹۷۰فروش ساالنه آن به حدود ۱۰۰٬۰۰۰نسخه رسید. • در نهایت ،فروش ساالنه کتاب به ۲۵۰٬۰۰۰نسخه افزایش یافت. این کتاب یک رمان فلسفی-اجتماعی اس)ت که در آن اسکینر تالش می‌کند جامعه‌ای آرمانی را بر پایه اصول رفتارگرایی ترسیم کند. عنوان کتاب اشاره‌ای اس)ت ب)ه«والدن» نوشت)ه هنری دیوی)د ثورو ک)ه درباره زندگی ساده در دل طبیعت است ،ولی اسکینر رویکردی علمی و رفتاری به آرمان‌شهر دارد. داس)تان والدن ۲ب)ا روای)ت ی)ک اس)تاد دانشگاه ب)ه نام راجرز آغاز می‌شود ک)ه ب)ه همراه دوستش، پروفس)ور بوررس ،تص)میم می‌گیرد ب)ه جامعه‌ای ب)ه نام والدن ۲س)ر بزند .مکان)ی ک)ه یکی از آشنایان قدیمی آن‌ها به نام فریزر بنیان گذاشته است. آن‌ها ب)ه همراه چهار نف)ر دیگ)ر (دو زوج جوان ک)ه ب)ه دنبال سبک زندگ)ی متفاوتی هستند) به والدن ۲ می‌رون)د ت)ا از نزدی)ک ببینن)د ک)ه ای)ن جامع)ه چگون)ه اداره می‌شود و آی)ا واقعاً می‌توان در آن خوشبخت‌تر زندگی کرد. با ورود به والدن ،۲گروه مهمان با سبک خاص زندگی در آن‌جا روبرو می‌شود: • کارها داوطلبانه تقسیم می‌شود، • مالکیت شخصی تقریباً حذف شده، • آموزش کودکان به‌جای اجبار ،بر اساس بازی و تقویت مثبت است، • و روابط اجتماعی بدون سلطه‌گری یا رقابت شدید شکل می‌گیرد. • .... در طول چن)د روز اقام)ت ،اعضای گروه ب)ا س)ؤاالت ،ش)ک و گاه مخالف)ت ب)ه بررس)ی ای)ن س)بک زندگ)ی می‌پردازند و در گفتگوهایی اغلب پرچالش با فریزر وارد می‌شوند. فریزر تالش می‌کن)د توضی)ح ده)د ک)ه چطور والدن ۲بر پای)ه اص)ول علم)ی رفتار انس)انی س)اخته شده اس)ت .در نهایت، بعض)ی از مهمانان شیفت)ه ای)ن نوع زندگ)ی می‌شون)د و تص)میم می‌گیرن)د بمانن)د ،در حالی‌ک)ه دیگران ب)ا ذهن)ی درگیر و پرسش‌گر ،به زندگی قبلی خود بازمی‌گردند. • کتاب فاقد ارزش ادبی خاص است. • پر است از دیالوگ‌های خطی و خسته کننده ،بدون تعلیق ،بدون الیه‌های مفهومی ،پیرنگ ضعیف و . ... • انگار یک بیانیه علمی و یا حتی سیاسی را با چند کاراکتر تلفیق کرده باشیم. • از لحاظ ب)ه تص)ویر کشیدن مدل مبتن)ی بر نظری)ه ای)ن ی)ک کار رو ب)ه جل)و اس)ت ک)ه البت)ه در غرب چی)ز جدیدی نیست. بسیاری از فالسفه و متفکرین در غرب نمایشنامه نویس و رمان نویس بوده‌اند. • ... شخصیت‌ها: در رمان والدن دو اثر بی .اف .اسکینر ،چند شخصیت اصلی وجود دارند که هر کدام نماینده‌ی یک دیدگاه یا طرز فکر خاص‌اند. شخصیت‌ها عمدتاً تیپیکال‌اند ،یعنی هرکدام تجسم یک دیدگاه یا موضع در برابر مفاهیم آزادی ،کنترل ،جامعه ،علم و اراده هستند. اسکینر از این طریق گفت‌وگویی فلسفی و اجتماعی را در قالب رمان شکل می‌دهد. ️♂‍🧔فریزر ()Frazier ‏ نقش :بنیان‌گذار و رهبر جامعه والدن دو .یک استاد دانشگاه که دارای نظریه آرمانشهری است. ‏ ویژگی‌ها :شخصیت محوری باهوش ،کاریزماتیک و قاطع. ‏ نماینده :دیدگاه اسکینری درباره کنترل رفتار انسان. ‏ نقش در داستان :او طراح و مدیر جامع)ه آرمان)ی اس)ت و توضی)ح می‌دهد ک)ه چگون)ه با اس)تفاده از اص)ول رفتارگرایی جامعه‌ای هماهنگ ،کارآمد و عاری از تضاد ساخته است .برخی شخصیت‌ها او را تحسین می‌کنند و برخی او را مستبد می‌دانند. ‏ نوع نگاه :علم‌محور ،رفتارگرایانه ،ضد فردگرایی ،کنترل‌شده و طراحی‌شده. نمونه دیالوگ: « .1ما مردم را با زور کنترل نمی‌کنیم؛ ما محیط را چنان می‌سازیم که رفتار درست ،به خودی خود تقویت شود». « .2اخالق سنتی بر پایه پاداش‌های خیالی و ترس‌های کودکانه بنا شده؛ ما با علم کار می‌کنیم ،نه با خرافه». « . 3آزادی واقعی ،این است که مردم آزاد باشند از اشتباه کردن رهایی یابند». « .4جامعه ما بی‌نیاز از پلیس ،دادگاه ،زندان و حتی دین است؛ چون نیاز به سرکوب حذف شده». « .5ما از تکنولوژی برای آسایش استفاده نمی‌کنیم؛ از علم برای تغییر رفتار بهره می‌گیریم». 🧓راوی (نویسنده داستان) – پروفسور بور ()Professor Burris ‏ نقش :راوی داستان ،استاد روان‌شناسی در دانشگاه. ‏ ویژگی‌ها :منطقی ،ناظر بی‌طرف. ‏ نماینده :ذهن شکاک و علمی. ‏ نقش در داستان :ب)ا کنجکاوی ب)ه والدن دو می‌رود و س)عی می‌کن)د ب)ا نگاه بی‌طرفان)ه محی)ط را تحلی)ل کند .او ن)ه کام ً ال قانع می‌شود و نه کام ً ال رد می‌کند. ‏ نوع نگاه :ناظر بی‌طرف ،علم‌باور ،اما با ذهن باز. « .1من به عنوان روان‌شناس نمی‌توانم منکر تأثیر محیط باشم ...ولی آیا واقعاً همه‌چیز فقط محیط است؟» « .2پاسخ‌های فریزر قانع‌کننده به نظر می‌رسند ،اما همیشه جایی در درونم تردید باقی می‌ماند». « .3در این جامعه ،چیزی زیبا و آرامش‌بخش هست؛ اما شاید همین آرامش ،نتیجه فقدان انتخاب باشد». « .4من نمی‌دانم آیا والدن دو راه حل نهایی است ،اما مطمئناً تجربه‌ای منحصربه‌فرد است». « .5اگر هدف حذف رنج باشد ،شاید واقعا باید به کنترل دقیق‌تر رفتار فکر کرد». 🎓‍🧑راجر ()Rogers ‏ نقش :دانشجوی سابق پروفسور بور ‏ ویژگی‌ها :روشنفکر ،کنجکاو ،ولی کمی محافظه‌کار ‏ نقش در داستان :به همراه نامزدش باربارا به والدن دو می‌رود .او دچار تردید نسبت به اصول جامعه می‌شود ‏ نوع نگاه استیو :منتقد تند ،آزادی‌خواه ،بدبین به کنترل. « .1من همیشه فکر می‌کردم جامعه‌ای علمی می‌تواند بهتر عمل کند ...اما نه با این همه طراحی». « .2بخش‌هایی از والدن دو الهام‌بخش‌اند ،اما نمی‌توانم از خودم بپرسم :واقعاً این همه هماهنگی طبیعی است؟» « .3وقتی همه شادند ولی شبیه هم ،این شادی رنگ عجیبی دارد». « .4من نمی‌خواهم بچه‌ام فقط محصول آزمایش‌های رفتاری باشد». « .5آیا مهربانی می‌تواند برنامه‌ریزی شود؟ آیا عشق هم قابل شرطی‌سازی است؟» 👩 باربارا ()Barbara ‏ نقش :نامزد راجر. ‏ ویژگی‌ها :صادق ،حساس ،شکاک نسبت به ایده‌های فریزر. ‏ نقش در داستان :از والدن دو خوش)ش نمی‌آی)د و آ)ن را غیردموکراتی)ک می‌بیند .نهایتاً تمایل)ش به ماندن در والدن دو را از دست می‌دهد. ‏ نوع نگاه راجر :عالقه‌مند اما شکاک نسبت به مهندسی جامعه. « .1اینجا حس می‌کنم من ،من نیستم». « .2آرامش‌شان ساختگی است .مثل خواب مصنوعی». « .3وقتی همه در آرامش‌اند ،اما جایی برای تفاوت نیست ،چه بر سر زیبایی تفاوت‌ها می‌آید؟» « .4کودک باید توسط خانواده بزرگ شود ،نه توسط سیستم». « .5من نمی‌خواهم زندگی‌ام مثل یک آزمایشگاه اداره شود». ️⚖‍🧑 استیو ()Steve ‏ نقش :دوست دیگر گروه ،همراه در بازدید از والدن دو ‏ ویژگی‌ها :منتقد ،صریح ،اهل چالش ‏ نقش در داستان :به‌شدت نس)بت ب)ه ایده‌های فریزر بدبی)ن اس)ت .والدن دو را تهدیدی برای آزادی می‌بیند .بیشت)ر از هم)ه با فریزر وارد بحث فلسفی و اخالقی می‌شود. « .1این‌جا بیشتر شبیه دنیای قشنگ نو است تا یک آرمان‌شهر واقعی». « .2اگر آزادی کنار گذاشته شود ،حتی رفاه هم تبدیل به زندان می‌شود». « .3شما فکر می‌کنید چون لبخند می‌زنند ،خوشبخت‌اند؛ اما شاید فقط یاد گرفته‌اند لبخند بزنند». « .4دموکراسی بدون مخالفت ،یعنی یا خفقان هست یا شست‌وشوی مغزی». « .5نمی‌شود انسان را برنامه‌نویسی کرد و هنوز اسمش را انسان گذاشت». 🏫‍👩 مری ()Mary ‏ نقش :نامزد استیو ‏ ویژگی‌ها :آرام‌تر از استیو ،ناظر با ذهن باز ‏ نقش در داستان :با نگاه معتدل به جامعه نگاه می‌کند اما در نهایت با شک و تردید آن را ترک می‌کند. « .1والدن دو حس پاکی دارد ...ولی نمی‌دانم این پاکی از روی صداقت است یا ترس». « .2من چیزهایی را این‌جا دوست دارم ،ولی نمی‌توانم خودم را کامل در آن ببینم». « .3همه چیز بیش از حد منظم است ،حتی احساسات‌شان». « .4وقتی هیچ‌کس ناراحت نیست ،گاهی این یعنی هیچ‌کس حق ناراحت بودن ندارد». « .5من فکر می‌کنم باید از والدن دو آموخت ،نه الزاماً در آن ماند». 👫 کسلر ()Castle ‏ نقش :استاد فلسفه ،همراه گروه ‏ ویژگی‌ها :تحلیل‌گر ،منتقد ایده‌آل‌گرایی بیش از حد ‏ نقش در داستان :به‌شدت ب)ا نظریات فریزر درباره آزادی ،اختیار و اخالق مخالف)ت می‌کن)د و گفت‌وگوهای مهم)ی با او دارد. نماینده دیدگاه فلسفی و انسانی است. ‏ نوع نگاه :فلسفی ،اخالق‌محور ،مدافع آزادی اراده. « .1شما رفتار را برنامه‌ریزی می‌کنید؛ اما با روح انسان چه می‌کنید؟» « .2جامعه بدون تعارض ،جامعه‌ای بدون انسان واقعی است». « .3من به اخالقی باور دارم که از درون فرد برمی‌خیزد ،نه آنچه محیط تزریق می‌کند». « .4اگر انسان نتواند "نه" بگوید ،دیگر انسان نیست». « .5در جایی که همه راضی‌اند چون نمی‌دانند که ناراضی‌اند ،آیا واقعاً رضایت وجود دارد؟» 🌾‍🧑 عضوهای ساکن والدن دو ‏ شخصیت‌هایی چون جولیا ،لیال ،و دیگر اعضای این جامعه ،گرچه نقش فرعی دارند ،اما بازتابی از نحوه عملکرد عملی ایده‌های اسکینر هستند .این افراد نشان می‌دهند که جامعه والدن دو چگونه افراد را تربیت و رفتارشان را هدایت می‌کند. شخصیت نماینده نگاه موضع نسبت به والدن دو فریزر علم رفتار ،کنترل اجتماعی مثبت و مدافع کسلر فلسفه ،اختیار منتقد جدی بور علم ،مشاهده میانه‌رو ،تردید راجر عقالنیت ،اخالق سنتی در آغاز مثبت ،سپس مشکوک باربارا احساس ،فردگرایی منفی استیو آزادی‌خواهی ،ضدکنترل کام ً ال منفی مری اعتدال ،همدلی بینابین .1فریزر در پایان کتاب ،همچنان در رأ)س امور باق)ی می‌ماند .فریزر شخص)یتی کاریزماتیک، متک)ی ب)ه عل)م و متعه)د ب)ه آرمان‌های جامعه‌ی رفتارگرایان)ه اس)ت .او به‌نوع)ی نماینده‌ی خود اسکینر محسوب می‌شود .نگاه اسکینر به او تحسین‌آمیز ولی بدون اغراق است. . .2راجرز و باربرا در پایان تص)میم می‌گیرند در والدن ۲بمانند و عض)و آن شوند .انتخاب آن‌ها نشان‌دهنده‌ی پذیرش داوطلبانه‌ی س)بک زندگ)ی نوی)ن اس)ت ک)ه در تقاب)ل ب)ا جامعه‌ی سرمایه‌داری و سنتی بیرون قرار دارد. .3اس)تیو و ماری :اس)تیو شخص)یتی س)نتی‌تر و وابس)ته ب)ه ارزش‌های فردگرایان)ه است .او و ماری والدن ۲را ترک می‌کنن)د و ب)ه زندگ)ی عادی بازمی‌گردند .اس)کینر ب)ا ای)ن انتخاب ،تمایز دو تیپ شخصیتی – سنتی و نوگرا – را نشان می‌دهد. .4بوررز در پایان کتاب بی)ن ماندن ی)ا رفت)ن مردد اس)ت ،ام)ا پایان باز دارد :او تص)میم قطعی نمی‌گیرد و در فک)ر فرو می‌رود .ای)ن شخص)یت ب)ه خواننده شباه)ت دارد :کس)ی که هنوز در حال ارزیابی ایده‌های والدن ۲است. اقتصاد دین و معنویت کشاورزی تربیت کودکان والدن 2 سیاست فرهنگ و هنر آموزش روابط اجتماعی مفهوم اص)لی در ای)ن کتاب« ،مهندسی فرهنگی» اس)ت .جای)ی که س)یالیت زمان ،بهره‌بری ،مکانیزه کردن ه)ر خدمت)ی ک)ه بتوان)د وقت را آزاد کن)د ،از بی)ن بردن هرگون)ه انحص)ار و ...در رون)د تحقق آرمان‌های والدن کمک کند... اقتصاد: در والدن دوم ،مالکی)ت خص)وصی حذف شده و اقتص)اد بر مبنای مشارک)ت و نیازهای واقع)ی افراد است. هی)چ پول)ی در جریان نیس)ت .افراد به‌اندازه توان خود کار می‌کنن)د و به‌اندازه نیاز مصرف می‌کنند. ارزش کار ب)ا «س)هم مفی)د ب)ه جامع)ه» س)نجیده می‌شود ،ن)ه درآمد .کاره)ا چرخش)ی اس)ت ت)ا از یکنواختی جلوگیری شود. فریزر (بنیان‌گذار والدن دوم) مهمانان را ب)ه اتاق توزی)ع «امتیازهای کاری» می‌برد؛ جایی ک)ه جدول‌های رنگ)ی و تابلوی الکترونیک)ی میزان فعالی)ت و مشارک)ت افراد را ثبت می‌کند. کاره)ا به‌ص)ورت داوطلبان)ه انتخاب می‌شون)د ول)ی انگیزه از طری)ق پاداش‌های اجتماع)ی حفظ می‌شود. مبنای فکری :نفی سرمایه‌داری و طراحی انگیزه‌های رفتاری به جای منافع مالی. • «در دنیایی با برابری اقتصادی کامل ،محبت را نمی‌توان با هدایا یا لطف خرید». • «ما جامعه‌ای با استاندارد زندگی باال و مصرف پایین ساخته‌ایم». • «هیچ‌کس نمی‌تواند عشق را با تربیت ناقص کودک یا ایفای نقش یک خدمتکار خوب حفظ کند». • «مشکالت واقعی اقتصادی نیستند؛ آن‌ها روان‌شناختی‌اند». • «در جامعه‌ای با برابری اقتصادی کامل ،محبت را نمی‌توان با هدایا یا لطف خرید». • «ما به جای دین سازمان‌یافته ،بر تجربه شخصی تأکید داریم». • «ما باور داریم که معنویت باید از درون فرد برآید». • «ما از استفاده از ترس و تهدید در امور معنوی اجتناب می‌کنیم». • «ما به جای وعده بهشت یا تهدید جهنم ،بر آرامش ذهنی تأکید داریم». • «ما معنویت را به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره می‌بینیم ،نه چیزی جداگانه». کشاورزی: کشاورزی در والدن دوم ستون اصلی اقتصاد است .تولید غذا به شکل خودکفا و مشارکتی انجام می‌شود .استفاده از روش‌های پایدار و آموزش کشاورزی به کودکان بخشی از تربیت .شهروندی است بازدی)د از مزارع والدن دوم ک)ه ب)ا همکاری زنان ،مردان و حت)ی نوجوانان اداره می‌شود .یکی از شخصیت‌ها از دیدن هماهنگی و آرامش در زمان برداشت محصول شگفت‌زده می‌شود. مبنای فکری :پیوند با طبیعت ،خودکفایی ،مشارکت و مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی. • «ما از روش‌های کشاورزی پایدار برای تأمین نیازهای جامعه استفاده می‌کنیم». • «همه اعضا در فعالیت‌های کشاورزی مشارکت دارند ،بدون تقسیم‌بندی طبقاتی». • «محصوالت کشاورزی به‌صورت مساوی بین اعضا توزیع می‌شود». • «ما به جای تمرکز بر سود ،بر پایداری و کیفیت تمرکز داریم». • «کشاورزی ما بر اساس نیازهای واقعی جامعه برنامه‌ریزی می‌شود». تربیت کودکان: از نوزادی ،کودکان تحت برنامه‌های دقیق تربیتی قرار دارند .رفتار مطلوب با تقویت مثبت نهادینه می‌شود .تنبیه مطلق ًا ممنوع است .اتاق‌ها ،اسباب‌بازی‌ها و محیط کودک با دقت .برای شکل‌دهی رفتار طراحی شده‌اند بازدی)د از «اتاق‌های کودک» ک)ه در آ)ن نوزادان در شرای)ط کنترل‌شده‌ای زندگی می‌کنند. شیشه‌های دیواری برای مشاهده مربیان بدون ایجاد مزاحم)ت طراح)ی شده و وسایل بازی به‌گونه‌ای انتخاب شده‌اند که هر کدام تقویت‌کننده خاصی دارند مبنای فکری :رفتارگرایی رادیکال ،شرطی‌سازی کنشگر. • «هیچ‌کس نمی‌پرسد چگونه باید یک نوزاد را انگیزه داد؛ نوزاد به‌طور طبیعی همه چیز را کشف می‌کند». • «ما فقط تکنیک‌های یادگیری و تفکر را آموزش می‌دهیم». • «کودکان ما در کارگاه‌ها ،آزمایشگاه‌ها و مزارع آموزش می‌بینند». • «آموزش ما بخشی از زندگی جامعه است ،نه تجربه‌ای ساختگی». • ‏mویق می‌کنیم تا در تمام هنرها و صنایع دستی شرکت کنند». «ما کودکان را تش • «ما مسئولیت تربیت کودکان را به کل جامعه سپرده‌ایم». • «کودکان در محیطی پرورش می‌یابند که از محبت و حمایت جمعی برخوردارند». • «والدین نقش مهمی دارند ،اما تنها مسئول تربیت فرزندان نیستند». • «ما باور داریم که پرورش جمعی به رشد بهتر کودکان کمک می‌کند». • «خانواده در والدن دو به معنای گسترده‌تری از پیوندهای خونی است». آموزش : آموزش در والدن دوم مبتنی بر تجربه ،مشارکت و عالقه است .رقابت ،نمره‌دهی و امتحانات حذف شده‌اند .یادگیری در عمل و در زمینه زندگی واقعی اتفاق می‌افتد .آموزش رسمی و .غیررسمی تلفیق شده‌اند مهمانان در حال بازدی)د از ی)ک کارگاه فیزی)ک هس)تند ک)ه در آ)ن نوجوان)ی ب)ا شور و عالقه در حال ساخت یک دستگاه ساده الکترونیکی است .معلم تنها نقش راهنما دارد ،نه ناظم. مبنای فکری :یادگیری فعال ،انگیزش درونی ،حذف اجبار. • «ما به کودکان فرصت و راهنمایی می‌دهیم تا خودشان یاد بگیرند». • «آموزش ما در کارگاه‌ها ،آزمایشگاه‌ها و مزارع انجام می‌شود». • «ما از روش‌های سنتی آموزش فاصله گرفته‌ایم». • «ما به جای تدریس مستقیم ،بر یادگیری از طریق تجربه تأکید داریم». • «آموزش ما بخشی از زندگی روزمره است ،نه فعالیتی جداگانه». روابط اجتماعی: روابط اجتماعی بر مبنای احترام ،همکاری و حذف سلطه طراحی شده است .تقویت مثبت .جایگزین قوانین بیرونی و مجازات شده و نظم درونی ایجاد می‌شود جش)ن عص)رگاهی در فضای باز ب)ا حضور همگان ،در حال)ی ک)ه موسیقی زنده اجرا می‌شود و همه بدون اجبار ،در حال خدمت‌رسانی به یکدیگرند. مبنای فکری :مهندسی فرهنگی رفتار ،تربیت جمعی ،نظم داوطلبانه. • «ما جامعه‌ای بدون طبقات اجتماعی ایجاد کرده‌ایم». • «همه اعضا در تصمیم‌گیری‌های جامعه مشارکت دارند». • «ما به جای رقابت ،بر همکاری تأکید داریم». • «قوانین ما بر اساس شواهد علمی و نیازهای واقعی جامعه تنظیم می‌شوند». • «ما به‌طور مداوم عادات و رسوم را با دیدی انتقادی بررسی می‌کنیم». سیاست: ساختار رسمی حکومت وجود ندارد .تصمیم‌گیری‌ها به شکل شورایی ،غیرمتمرکز و .مشارکتی است .رهبران نقش خدمت‌گذار دارند ،نه فرمان‌روا جلس)ه شورای)ی ب)ا حضور اعضای داوطل)ب ک)ه مس)ائل روزمره جامع)ه را بررس)ی و درباره اصالح برنامه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند .هیچ مقام دائمی وجود ندارد. مبنای فکری :جامعه بی‌دولت ،حذف سلطه ،اعتماد به سازوکارهای تقویتی. • «ما به جای دموکراسی سنتی ،بر تصمیم‌گیری جمعی تأکید داریم». • «ما باور داریم که سیاست باید بر اساس شواهد علمی باشد». • «ما از ساختارهای سلسله‌مراتبی اجتناب می‌کنیم». • «همه اعضا در تصمیم‌گیری‌های سیاسی مشارکت دارند». • «ما به جای رقابت سیاسی ،بر همکاری تأکید داریم». هنر و فرهنگ: هنر ابزار آموزش ارزش‌های جمعی است ،نه وسیله ابراز فردگرایی یا رقابت .آثار هنری در فضاهای عمومی ارائه می‌شوند .نمایش ،موسیقی و شعر بخشی از زندگی روزمره و آموزش .هستند شب‌هنگام ،مهمانان در فضای عموم)ی ب)ا اجرای تئاتری مواج)ه می‌شون)د که کودکان و نوجوانان اجرا می‌کنند .موضوع نمایش درباره همکاری و اعتماد است. مبنای فکری :استفاده ابزاری از هنر برای مهندسی فرهنگی. • «ما باور داریم که هنر باید بخشی از زندگی روزمره باشد». • «ما به اعضا فرصت می‌دهیم تا در هنرهای مختلف شرکت کنند». • «ما هنر را به‌عنوان ابزار آموزش و توسعه فردی می‌بینیم». • «ما به جای تمرکز بر استعداد ذاتی ،بر پرورش استعداد تأکید داریم». • «ما به هنر به‌عنوان وسیله‌ای برای تقویت همکاری اجتماعی نگاه می‌کنیم». اوقات فراغت: سرگرمی‌ها همسو با اهداف تربیتی طراحی می‌شوند .بازی‌های گروهی ،نمایش‌های خیابانی، .ورزش‌های تعاونی و فعالیت‌های هنری همه بخشی از «یادگیری در فراغت» هستند زمی)ن بازی مرکزی ب)ا انواع ابزارهای تعامل)ی ک)ه افراد در گروه‌های کوچ)ک ب)ه فعالیت مشغولند؛ هیچ رقابتی در کار نیست ،فقط لذت و هماهنگی. مبنای فکری :تلفیق تفریح با تعلیم ،تقویت جمع‌گرایی. • «ما فقط چهار ساعت در روز کار می‌کنیم تا زمان بیشتری برای تفریح داشته باشیم». • «هنر و موسیقی بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی ماست». • «ما باور داریم که تفریح به رشد خالقیت کمک می‌کند». • «اوقات فراغت ما ساختارمند و هدفمند است». • «ما فعالیت‌های تفریحی را به‌عنوان ابزار آموزش و توسعه فردی می‌بینیم». دین و معنویت: دین نهادی و سنتی حذف شده است ،اما نیازهای معنوی از طریق تجربیات اخالقی، .اجتماعی و مراقبه‌گونه پاسخ داده می‌شود .نوعی سکوالریسم روان‌شناختی حاکم است بازدید از فضای سکوت و تأمل در دل طبیعت که افراد برای تأمل فردی ،تفکر و آرامش در آنجا حضور می‌یابند .هیچ نماد مذهبی دیده نمی‌شود. مبنای فکری :اخالق علمی ،حذف متافیزیک و جایگزینی آن با روان‌شناسی کاربردی. • «ما به جای دین سازمان‌یافته ،بر تجربه شخصی تأکید داریم». • «ما باور داریم که معنویت باید از درون فرد برآید». • «ما از استفاده از ترس و تهدید در امور معنوی اجتناب می‌کنیم». • «ما به جای وعده بهشت یا تهدید جهنم ،بر آرامش ذهنی تأکید داریم». • «ما معنویت را به‌عنوان بخشی از زندگی روزمره می‌بینیم ،نه چیزی جداگانه». تناقض‌ها: 🔄 ترویج آزادی در دل کنترل رفتاری: اسکینر ادعا می‌کند که والدن دو جامعه‌ای آزادتر و انسانی‌تر از جوامع کنونی است .اما در عین حال ،کل سیستم بر پایه‌ی کنترل دقیق رفتار انسان‌ها طراحی شده است .آزادی در این جامعه معنای کالسیک خود را از دست می‌دهد و جای خود را به «آزادی از تنش و اجبار بیرونی» می‌دهد که در واقع خودش نوعی مهندسی روانی است. اسکینر به‌جای انتخاب آزاد« ،برنامه‌ریزی دقیق رفتار» را می‌پذیرد؛ که این می‌تواند خود نوعی دیکتاتوری نرم باشد. تناقض‌ها: 🧠 انکار اراده آزاد و مسئولیت اخالقی: اس کینر در کل فلسفه‌اش (و در والدن دو) اراده آزاد را توهم می‌داند .اما در عی ن حال ،برخی اخالقی انسان‌ها مهم شخصیت‌های داستان (مثل فرازیِر) طوری سخن می‌گویند که گویا مسئولیت ِ است و باید رفتار خوب از آن‌ها سر بزند. اگر اراده‌ای نیست ،چگونه می‌توان از افراد خواست اخالقی باشند یا در تربیت اخالقی کودکان سرمایه‌گذاری کرد؟ تناقض‌ها: ️🏛 رد سیاست رسمی ،اما اعمال ساختار قدرت پنهان: در والدن دو هی چ نظام س یاسی رس می ی ا انتخابات دموکراتی ک وجود ندارد .ام ا عم ً ال ،گروهی کوچک (پالنرها یا برنامه‌ریزان) جامعه را هدایت می‌کنند ،بدون شفافیت یا پاس خ‌گویی مشخص. این همان چیزی است که به آن «الیت‌گرایی پنهان» می‌گویند. در ظاهر دموکراسی حذف شده ،اما قدرت از مردم گرفته شده و به یک گروه کوچک داده شده است. تناقض‌ها: 👧‍👩‍👨 جایگزینی خانواده با تربیت جمعی ،اما وابستگی عاطفی باقی‌مانده: کتاب تأکید دارد که خانواده به شکل سنتی‌اش حذف شده و پرورش کودکان در محیطی جمعی انجام می‌شود .اما انسان‌ها همچنان نیاز به وابستگی عاطفی ،روابط پایدار و محبت خاص والدین دارند .این تناقض در شخصیت‌ها و احساساتشان در کتاب مشهود است. اسکینر رفتار را مهندسی می‌کند ،اما نمی‌تواند همه ابعاد عاطفی انسان را نادیده بگیرد. تناقض‌ها: 🎨 کم‌اهمیت جلوه دادن خالقیت و هنر ،در عین تأکید بر شادی و رضایت: در حالی که اسکینر خالقیت را فرآیندی قابل برنامه‌ریزی می‌داند ،تجربه‌های خالقانه‌ی واقعی و نوظهور ،ذات ًا غیرقابل پیش‌بینی و کنترل‌ناپذیرند .اما او انتظار دارد با ساختار دادن به رفتارها، جامعه‌ای شاد ،پویا و هنرمند بسازد. این دیدگاه می‌تواند هنر را به ابزار تعلیم و کنترل تنزل دهد. تناقض‌ها: ️♂‍🧘 نادیده‌گرفتن معنویت در جامعه‌ای که ادعای رضایت روانی دارد: در والدن دو ،دین سنتی حذف شده و معنویت به حداقل رسیده .اما اسکینر انتظار دارد جامعه‌ای رضایتمند و متعادل خلق شود .این در تضاد با نیاز روانی انسان به معنا ،ارتباط با کل ،و تجربه‌های فراشخصی است. جان دیویی: ب)ه عنوان یک)ی از نمایندگان فلس)فه عمل)ی ،ب)ه ای)ن اث)ر به عنوان ی)ک دعوت ب)ه تفک)ر درباره راه‌های نوآورانه در شکل‌ده)ی ب)ه جوام)ع بهت)ر نگاه کرده اس)ت .او معتق)د بود که ایده‌های موجود در والدن ۲می‌توان)د پایه‌ای برای اصالحات آموزشی و اجتماعی باشد. ماکس وبر: وبر ممکن است این کتاب را نقد کند و آن را به عنوان نوعی خوش‌خیال)ی درباره دموکراس)ی و جامع)ه ایده‌آ)ل بر اساس اص)ول خاص)ی ک)ه در کتاب آمده اس)ت ببیند .در نظر او، جوام)ع ایده‌آ)ل همچنان در معرض مشکالت)ی هس)تند ک)ه به طور عملی برطرف نمی‌شوند. هربرت مارکوزه: مارکوزه ب)ه نق)د جنبه‌های اجتماع)ی و اقتصادی کتاب می‌پردازد و ممک)ن اس)ت در آ)ن شکاف‌های مهم)ی در زمینه مس)ائل اجتماع)ی و اقتصادی ببیند .از نگاه مارکوزه ،والدن ۲ ممک)ن اس)ت چالش‌های س)اختاری جامع)ه را بی)ش از حد ساده‌انگارانه نشان دهد. آیزایا برلین: برلی)ن ممک)ن اس)ت در ای)ن اث)ر جس)تجوی بی)ش از حد برای شکل‌ده)ی ب)ه آزادی در قالب‌های خاص را مورد نقد قرار ده)د و آ)ن را ب)ا مشکالت عمل)ی روبرو ببیند .او ب)ه بیشتر بودن تنوع و پیچیدگی‌های موجود در آزادی انسانی اشاره می‌کند. ژان پیاژه: در حال)ی ک)ه پیاژ)ه ب)ه طور مس)تقیم در مورد والدن ۲صحبت نکرده ،ام)ا دیدگاه‌های او در مورد رش)د و تکام)ل شناختی و اجتماع)ی می‌توان)د در نق)د ای)ن اث)ر مفی)د باشد .او ممک)ن است از زاویه‌ای روان‌شناخت)ی بر مفهوم‌های جامعه‌شناخت)ی این کتاب تأمل کند. • نوآ)م چامس)کی اس)کینر را ب)ه خاط)ر نادیده گرفت)ن ذه)ن و زبان درون)ی انس)ان نقد کرده و رفتارگرایی را ناکافی می‌داند. • فیلسوفان اگزیستانسیالیست مانند سارتر ،والدن دوم را توهینی به آزادی انسان دانسته‌اند. • روانشناس)ان شناخت‌گرا معتقدن)د جامعه‌ای ک)ه در آن هم)ه چی)ز برنامه‌ریزی شده باش)د ،خالقیت و نوآوری را از بین می‌برد. • برخی جامعه‌شناسان ،والدن دوم را غیرواقع‌گرایانه و نوعی «اتویپیا علمی» می‌دانند. • ام)ا در عی)ن حال ،رفتارگرایان مدرن و پژوهشگران آموزش و پرورش ای)ن کتاب را الگویی جسورانه برای بازاندیشی در تربیت و ساختارهای اجتماعی قلمداد کرده‌اند. فیلم‌های اقتباس شده: کارگردان :ام .نایت شیاماالن ای)ن فیل)م داس)تان جامعه‌ای منزوی و کنترل‌شده را روای)ت می‌کن)د ک)ه شباهت‌های)ی ب)ا جامع)ه آرمانی «والدن دوم» دارد .منتقدان ،از جمل)ه در مجل)ه ،Slantای)ن فیل)م را ترکیب)ی از «بلندی‌های بادگی)ر» و «والدن دوم» توصیف کرده‌اند. ‏The Village )(2004 کارگردان :شین کاروث ای)ن فیل)م به‌طور مس)تقیم ب)ه کتاب «والدن» هنری دیوی)د ثورو اشاره دارد ،ام)ا از نظ)ر مفهوم)ی ،موضوعات)ی مانند کنترل رفتار انسان و تأثیرات محیطی را بررسی می‌کند که با ایده‌های اسکینر در «والدن دوم» هم‌پوشانی دارد. ‏Upstream ‏Color )(2013 فیلم‌ها و سریال‌های مشابه با تم رفتارگرایی و کنترل اجتماعی • «) : A Clockwork Orange» (1971کارگردانی استنلی کوبریک ،درباره کنترل رفتار مجرمان. • «) :Brave New World» (1980بر اساس رمان آلدوس هاکسلی ،بررسی آرمان‌شهری علمی-تخیلی. • سایر آثار علمی-تخیلی با موضوعات جامعه مهندسی‌شده و نظم رفتاری. mت دریاها شهری است «پش كه در آن پنجره‌ها رو به تجل‍ّی باز است بامها جای كبوترهایی است كه به فوارة هوش بشری می‌نگرند. دست هر كودك ده سالة شهر ،شاخة معرفتی است مردم شهر به یك چینه چنان می‌نگرند كه به یك شعله ،به یك خواب لطیف» سهراب سپهری

79,000 تومان