روش تحقيق كيفي

صفحه 1:
دانشگاه علامه‌طباطبايي دانشکده حسابداري و مدیریت درس فلسفه علم و روش‌شناسي تحقیق در مدیریت استاد: دکتر اعرابي دانشجو: محمد تقي‌زاده مطلق آبنماه 1666 

صفحه 2:
تحقيق كيفي جيست تحقيق كيفي براي درك و ‎Cunt‏ يديدههاي بيجيده اجتماعي ان داده‌هاي كيفي نظیر داده‌هاي حاصله از, مصاحبه» مشاهده مشاركتي» مستندات» پرسشنامه و ... استفاده مي‌کند. بيدايش تحقيق كيفي به وجود عامل انساني مربوط مي شود. در اين روش براي ديدگاههاي افراد مورید تحقیق ارزش قایل مي‌شوند» محقق و تحقیق شونده با یکدیگر در ریابطه متقابل در نظر. گرفته مي‌شونده هم به توصیف مي‌پردازد و هم تبیین و براي گردآوري داده به گفته‌ها و رفتارهاي قابل مشاهده افراد تیه مي‌کند. 

صفحه 3:
ويژگيهاي تحقیق كيفي استفاده از داده‌هاي كيفي نظيرداده‌هاي حاصل از مشاهده» مصاحبه مشاركتي» اسناد دنه توجه عمده به پديده‌هاي اجتماعي و فرهنگي تاکید بر وجود انسان و معنا و مفهومي که انسان در نظن دارد تاکید بر رابطه متقابل میان محقق و مورد تحقیق 

صفحه 4:
ویژگیها و رویکرد تحقیق كيفي فرض اين اسث كه اجتماعي هميشه ساخته بشر است نه كشف بشرء بنابراين عمل تفسير: سمي دارد تا وافعيث رأ همان كوه كه به وسيله بأسقكويان ديده شده و تجرية شده استه به دمت 33 سمي دارد تا رفتارهاي معنيدار بشر و تفسيرهايي كه مردم از خود و ديكران ارائه ميدهند را Sut ‏گروه كوچكي از پاسخگویان را مطالعه مي‌کند‎ هدفش مطالعه واقعیت از درون است نه از بیرون عموما از متغیرها و اندازه‌هاي کمي استفاده نمي‌کند تكنيكهاي نمونه‌گيري تصادفي را به کار نمي‌گیرد سعي دارد تا بدون هیچ گونه پيش‌فرضي با واقعیت رو به رو شود محقق و مطالعه شونده را به عنوان دو عنصر مهم و برابر از يك وضعیت در نظر مي‌گیرد 1 ۳1 | به کار رد تا داده‌هاي توصيفي را آن گونه که پاسخگویان با بیان خودشان ارائه ل اي توصيفي را آن پاسخگویان با بیان خودشان ارا سعي مي‌کند تا مردم را درك كند و بفهمد نه اينكه آنها را اندازمكيري نمايد سمي دارد تا اطلاعات جمعآوري شده را به صورت كامل ارائه نمايد نه از طريق كمي و تحليل آماري جستجوي تفسيري نهایتا جستجويي اخلاقي خواهد بود تلاش مي‌کند تا معاني و قوانین عمل اجتماعي را کشف کند. 

صفحه 5:
موارد استفاده از تحقیق كيفي مطالعه پديده‌هاي روزمره که به طور طبيعي روي مي‌دهند توجه به دانش و مفاهي روشن کردن معناي وقایع به منظور تفسیر اطلاعات كيف 7 هيم محلي و روا اي وقايع بررسي وقايع در بستر و بافت اجتماعيشان. معناي وقايع توسط شركت كنندكان و از طريق تعامل اجتماعي آنها ساخته شده است توليد اطلاعات. اطلاعات درباره وقايع و درباره دانش از طريق تشريك مساعي افراد فراهم ميشود . مهارت مصاحبه كننده در برانكيختن مردم براي كفتكو درباره خودشان اهميت بسيار دارد دريافتهاي افراد بر اساس عقل سليم( مردم روش) تمايز قايل شدن ميان دائش محلي و علوم اجتماعي. دو سیستم معنايي» دو جارجوب مرجع( محقق: و كروم لحت مطالعا) شناخت دريافتهاي افراد بر اساس عقل سليم( مردم روش) يك فرد بر اساس جه دركي به عمل مقتضي دست ميزند. 

صفحه 6:
نمونه‌هاي مهم کاربرد تحقیق كيفي موضوع مهم؛ فرآیند پیچیده و عوامل دخیل متعدد( ازدواج» طلاق و مهاجرت) شناخت محدود» موضوع کاملا شخصي و دور از منظر عمومي( طلاق) تفاوت موارد زیاد» غیر قابل تبیین با تتوريهاي موجود؛ موارد مشابه در جامعه مورد مطالعه و عدم وجود تفاوت بارز میان افراد عضو ‎os.‏ مورد مطالعه واقعه تا اندازهاي تحت تأثیر تصمیم و انتخاب شخصي یا گروهي باشد مانند مشارکت و عدم مشارکت در برنامه‌هاي بهداشتي و آموزشي موضوع کمیاب. نادر و ثبت جزئیات آن اهمیت بسیار داشته باشد( قحطي» ‎Sean‏ انقلاب» بلاياي طبيعي » کشف معادن) ) تغییرات بسیار سریع باشد( فروپاشي شوروي) موضوع جدید باشد» نتوان به صورت آشکار آن را بررسي کرد( روابط جنسي در سنین پایین» روابط خارج از ازدواج» مهاجرت غير قانوني) موضوع غیر قابل مشاهده» اما به صورت غير مستقيم و توسط اعتراض مردم بيان ميشودء مانند تبعيض؛ ترس و وحشت 

صفحه 7:
مباني فلسفي تحقیق كيفي پارادایمها: نظامي از. باورهاي بنيادي که اصول پژوهش و آموزش, ماهیت جهان» جایگاه فرد درآن و دامنه روابط احتمالي او نسبت به جهان و اجزاء را مشخص مي‌کند( پايه‌هاي آن باورهاي ايماني است) پارادايمهاي تحقیق كيفي( پوزيتيويستي - به طور عمده کمي- تفسيري انتقادي) 

صفحه 8:
بارادايمها(بيشفرضها)ي تحقيق كمي و كيفي پوزیتیویسم: واقعیت(از جمله واقعیت ! مشخص است و مي‌توا ی اقاب بل انداز ري سل أل تقر ‎G3 ga‏ 0 گرفت. آزمون فرضیه و تلاش براي افزایش پيش‌بيني و کنقرل کید بر روش ‎el eee‏ به واقعیت اجتماعي تنهااز طریق فهم سازه‌هاي اجتماعي نظیرزبان » ودأكاهي و معاني ‎A‏ ميسر است.مبناي فلسفي أن هرمنوئيك وپدناز شناسي است» ‏انتقادي. واقعیت اجتماعي در گذر ‎ws‏ افراد شا ون آگاهانه براي تغييرن شرایط اجثما ین ‎“ay,‏ ‏عر ام ‎ee‏ 7 تعارضات را نشان دهد تا انسان رآ از قید و بندهاي آیدئولوژیک و اجتماعي آزاد کند, 

صفحه 9:
انتقادهاي وارده به پوزیتیویسم (درون پارادايمي) * بي‌توجهي به بستر و زمینه.متغیرها از بسترو زمینه جدا مي‌شوند و اثرات آنها به طور مجزا مورد بررسي قرار ‎a‏ ‏۰ بي‌توجهي به معنايي که انسانها به فعالیتهایشان مي‌دهند. ِ تعميم‌ناپذيري در موارد منحصر به فرید» ۰ بي‌توجهي به بعد اكتشافي و فرآيندهاي کشف روابط واقعي 

صفحه 10:
انتقادهاي برون پارادايمي به پوزیتیویسم ۰ واقعیات صرفا در درون چارچويهاي نظري واقعیت حسوب مي‌شوند و فریضیه‌ها و مشاهدات مستقل نیستند. ۰ ماهیت تعاملي پدیده و محقق ۰ تتوري‌ها خود بيانية‌هاي ارزشي هستند و تتوري و ارزش از هم جدا نیستند. 

صفحه 11:
موضوع هدف تحقیق ماهیت داش آنباشت دانش ارزشها اصول اخلاقي سازکاری استيلاي بارادايمي مقايسه دستكاههاي فلسفي ‎ome‏ بيش بيني و كنتول ‏فرضيدهاي تابيد | فرضيدهاي باطل ‎oie‏ واقعيات يا واقعيت يا ‎ol‏ ‏قانون ‎lst‏ ‎sages?‏ راتشعيل مي‌دهند ‎ ‏بل رفتن تدريجي عمارت داتش. تعميم اروابط علي ‏روابي دروني و بيروني. بايابي و ‎SE‏ ‏عاري ازارزش ‏اخارج كردن از فر يند تحقيق ‏همسازي ‏سیطره و کنترل امکنات ملي و نشریات ‎ ‎ ‏تثوري انتفادي | ساخت‌گرايي نفد و تحول | درك.ايجاد سازههاي بينش‌هاي انتلاف حول ‎del saat‏ ساختاري تعميميذيري از | بازسازي أكاهي طریق بخش‌ترو ‎sce‏ دقيقتر. تجدیدنظر تجربه ‎eu aut‏ واق‌شدگي | قابليت اعتمادو ‎eat‏ صحت و کاهش رقع سوم ‎ui‏ تفاهمات ‎satis)‏ ‏كرايش اخلاقي به | حركت به سمت سوي افشاكري افشاي حقايق ناهمسازي ‏تلاش براي کسب جایگاه ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 12:
تعریف به جایگاه تحقیق كيفي كمي كيفي واقعيت‌گرايي هستيشناسي واقعكرايي تاريخينسبي‌گرايي دوگانه‌گرايي» شناخت‌شناسي ذهني‌گرايي»تعاملي »یافته عينيت‌گرايي ها متاراز ارزشها تجريي تایید فرضیات » روش‌شناسي گفتگويي. تاویل‌متن شيوه‌هاي کمي . مس 

صفحه 13:
تعریف تحقيق كيفي به اجزاء كيفي كمي برسش تحقيق جكونكي جرايي زمان رویداد گشته آینده كنترل رفتار كم زياد هدف (نتيجه) | بنيادي توسعه اي 

صفحه 14:
ويژگي داده‌هاي کمي وكيفي ۰ دادمهاي كمي ۰ ساده هستند ۰ فاقد هویت شخصي‌اند + قابل شمارشند ‎٠‏ داده‌هاي كيفي * پیچیده و چند وجهي هستند( شامل جنبه‌هاي اجتماعي» فرهنگي» اقتصادي » اعتقادات و...) ۰ نمي‌توان آنها را به راحتي به واحدهاي ساده به عنوان يك متغیر تقلیل داد 

صفحه 15:
*وقایع چگونه اتفاق افتادند *علاقه به موردهاي خاص *ديدكاه باز *متاثر از پاسفگو *نزديك بودن محقق و پاسخگو *دیدگاه پویا “نسلا بئير *جامع و كلينكر 3 *نمونمكيري تتوريكي *اولويت قايل شدن براي تفاوتها *اولويت قايل شدن براي شباهتها. "اندازمكيري زياد “اندازمكيري كم “قياس *ستقرا 

صفحه 16:
اصول روش تحقیق كيفي باز بودن تحقیق به صورت تعامل ارتباطي میان محقق و پاسخ‌دهنده است خصلت بازتابي موضوع و تحلیل ماهیت فرآيندي تحقیق و موضوع تبيين( نشان ميدهد كه جه رويكردي بايد در ارتباط با پاسخ دهندگان به کار گرفت) انعطاف پذیر يي 

صفحه 17:
مقایسه اصول تحقیقات اجتماعي در روشهاي کمي معرف بودن اعتبار تحقيق وو ديا تاكيد بر نمونمكيري تصادفي » جامعه بزرك» تعميم آماري روابي و بايايي » دستكاري متغير كيفي بي‌طرفي معنا ندارد ‏ ا؛ نتيجه استاندارد كردن است. عينيت محقق را از جامعه مورد مطالعه دور ميكند نمونه‌گيري تئوريك» نمونه‌هاي تیاه جامعه بزرگ وجود ندارد 

صفحه 18:
محدوديتهاي تحقیق كيفي از دید منتقدان ۰ محدوديتهاي مربوط به تعمیم یافته‌ها: به دلیل کوچك بودن نمونه» نمونه‌گيري هدفدار» عدم امکان کنترل در مرحله جمع‌آوري داده » شخصي بودن تحلیل قابلیت تعمیم کاهش ميیابد ۰ محدوديتهاي مربوط به اعتبار نگرشهاي دروني. نوعي انحراف در گزارش وقایع از طرف اشخاص درگیر در واقعه (هشياري محتق » ایجاد اطمینان در محرمانه بودن پرسشنامه) ‎٠‏ عدم امکان تکرار نتایج. ‎٠‏ مشکل بودن ارزيابي اهمیت نسبي اجزاء يك تثوري كيفي 

صفحه 19:
تعریف تحقیق كيفي به انواع 4 تحقیق اک پیدایش شهر ja 8 9 & Ss 38 ? + + 8 2 توسعه‌اي توصيفي: چگونگي شکل گيري گروههاي غیر رسمي در يك سازمان خاص 0 توسعه‌اي تبييني: چرايي پایین بودن انگیزه در يك سازمان خاص ‎ad‏ ترسعه‌اي اكتشافي:نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهديدهاي يك سازمان تحقیق توسعه‌اي پیش‌بيني:تدوین استراتژي‌هاي يك سازمان 

صفحه 20:
مقايسه تئوري سازي در تحقيقات كمي و كيفي الف - در تحقيق كمي مفاهيم و متغيرها بخشهاي اصلي تثوري ما را تشكيل ميدهند و متشكل از يك سر لغتهم ؛ نامها » برچسبها و طبقه‌ها ستند که موضوعات و ثجرییات را مشخص مي‌کنند و مي‌کوشند روابط و پدیهها را بشناسند؛ مقداري و طبقهبندي کنند. نظام طبقهبندي به ما کمك مي‌کند تا دانش خود رااز واقعیت سازماندهي کنیم. به ما كمك مي‌کند با آن مفاهیم راب جارجوب بهتري بشناسيم. گزاره‌ها ‎ee‏ كلي‌تري هستند که رابطه بين مفاهيم را مطرح ميكنند. تتوري‌هاه كزارههاي منطقي هستند كه به هم بيوند سيستماتيك دارندو ميتوانند بديده اجتماعي را توصيف و اتبيين كنند. اينها روأ علي بین پدید‌ها را مشخص مي‌کنند و قدمي در جهت ساخت تتوري هستند. ب‌در تحقیقات بدون هیچ دركي نسبت به جامعه مورد مطالعه وارد محیط مي‌شوند. پس هیچ طبقه‌ندي و فرضیه از مشخصي لدارد؛ هيج ‎SOR SG aS UG pe‏ از ی ارد. ‎eri» oe ia ae fas es‏ | ثبت و ضبط مي‌کند. ی مین ی الجلم مهد ينين را ‎fs Bp nS Ges ase‏ ‎ones‏ بر سا تم بي تنور انج موود كدي دنه يرم مار مقارت امت پر الموج ‏خاص سراغ تثوري مورويم د سراغ افرادي مورويم ‎Su lS‏ را دارند. اما ‎Gil gigs‏ ‏تصادفي ‎AE‏ برخلاف كيفي كه به مطالعه موردي مييردازيم. ‏تیه که كر ديدم جره درون لي دمن اعتبار فاكتها ‏و ی مد اعفار مجه ريق كليو لامها كرقيات را لد م كيم ديك ‎Sand i‏ نشد د توت رت را مشخص ‎ae‏ طبقات كيه را ‎asad‏ بعد رساي ‎gor‏ در آين نوع تحقبقات هموار فرآيندي ديناميك( پوبا) وجود دارد. ‏فرضیات ساخته شده را به صورت عبارتهاي مختلت مرتبط به موضوع مشخص مي‌کنيم. ‏برخلاف روش کمي» همه مراحل را با هم انجام ميدهيم. پرسشنامه ابتدايي و | نتهايي ممکن است متفاوت ‎ ‎ ‎SSR cS JO Sk IS Gli pay lp BEE 

صفحه 21:
روشهاي كيفي, دیوید سیلورمن. 99) مشاهدات( مخفي» آشکارب مشاركتي» غير مستقيم) مصاحبه‌ها تحلیل متن(تحلیل محتوا ) دستنویس گفتگوها 

صفحه 22:
تفسیر يافته‌هاي تحلیل كيفي تکتيكهاي 0 مرحه‌اي مالز و هابرسن(096) شمارش( بررسي مفاهيم مشتركء مهم و عام) شناخت ميات ‎OE‏ معتبر از جستجو و شناخت الگوها و روند) منطقي بودن و امکان‌پذیر بودن(الگوها و روند باید معقول» منطقي و ممکن باشند) خوشه‌بندي( گروهبندي وقایع» عاملین و جريانهاي مشابه در طبقه‌هاي خاص) تفکر انتزاعي(محقق باید علاوه بر توصیف» به صورت انتزاعي و تتوريك نتایج را به هم پیوند دهد) تجزیه متغیرها جمعبندي اجزاء به كل(دادههاي واقعي را باید به مفاهیم عمومي ربط دهد) شناخت عوامل( عوامل اصلي واقعه را از طریق تحلیل عوامل به دست مي‌آورد) شناخت روابط بين متغيرها یافتن متغيرهاي واسط ایجاد زنجیره منطقي از مدارك و شواهد ساخت مدل مفهومي و تتوريك 

صفحه 23:
lish ۰ (0) تعریف كلي مسئله تحقیق ۰ (9) بررسي و مرور ‎lias‏ کارشناسان ديگري که در همین حوزه کار مي‌کنند» ۰ (9) تدوین فرضهاي لازم درباره پدیده» ۰ (*4) تدوین مجموعه‌هايي از فرضیات براي آزمون کردن» (©) تيبل مسئله كلى تحقيق به مجمرعناي از مسائل با الات ريزتر به منظور هدايت تحقيق» ‎a)‏ روشهاي كردآوري داده و تحليل مناسب با ‎aa (7) °‏ فرمولي براي تهيه كزارش در مورد نتایج که فرآیند ‎a oe 0‏ یل ‎Ses eR‏ 0 

دانشگاه عالمه‌‌طباطبايي دانشكده حسابداري و مديريت درس فلسفه علم و روش‌شناسي تحقيق در مديريت روش تحقيق كيفي استاد :دكتر اعرابي دانشجو :محمد تقي‌زا"ده مطلق آبانماه 1384 تحقيق كيفي چيست • تحقيق كيفي براي درك و تبيين پديده‌هاي پيچيده اجتماعي از" داده‌هاي كيفي نظير داده‌هاي حاصله از" مصاحبه ،مشاهده مشار"كتي ،مستندات ،پرسشنامه و ...استفاده مي‌كند. پيدايش تحقيق كيفي به وجود عامل انساني مربوط مي شود. در" اين ر"وش براي ديدگاههاي افر"اد مور"د تحقيق ار"زش قايل مي‌شوند ،محقق و تحقيق شونده با يكديگر در ر"ابطه متقابل در" نظر" گرفته مي‌شوند ،هم به توصيف مي‌پرداز"د و هم تبيين و براي گردآوري داده به گفته‌ها و ر"فتارهاي قابل مشاهده افراد تكيه مي‌كند. ويژگيهاي تحقيق كيفي • • • • اس"تفاده از داده‌هاي كيف"ي نظيرداده‌هاي حاصل از مشاهده، مصاحبه مشار"كتي ،اسناد و... توجه عمده به پديده‌هاي اجتماعي و فرهنگي تاكي"د بر وجود انس"ان و معن"ا و مفهوم"ي ك"ه انس"ان در نظر" دارد تاكيد بر ر"ابطه متقابل ميان محقق و مور"د تحقيق • • • • • • • • • • • • • • ويژگيها و رويكرد تحقيق كيفي فرض اين است كه دنياي اجتماعي هميشه ساخته بشر است نه كشف بشر ،بنابراين عمل تفسيري سعي دارد تا واقعيت را همان گونه كه به وسيله پاسخگويان ديده شده و تجربه شده است ،به دست آورد. سعي دارد تا رفتارهاي معني‌دار بشر و تفسيرهايي كه مردم از خود و ديگران ارائه مي‌دهند را تعبير نمايد گروه كوچكي از پاسخگويان را مطالعه مي‌كند هدفش مطالعه واقعيت از درون است نه از بيرون عموما از متغيرها و اندازه‌هاي كمي استفاده نمي‌كند تكنيكهاي نمونه‌گيري تصادفي را به كار نمي‌گيرد سعي دارد تا بدون هيچ گونه پيش‌فرضي با واقعيت رو به رو شود محقق و مطالعه شونده را به عنوان دو عنصر مهم و برابر از يك وضعيت در نظر مي‌گيرد ي‌كندواقعيت از طريق كنش متقابل به دست آيد تالش م ‌ روشهايي را به كار مي‌گيرد تا داده‌هاي توصيفي را آن گونه كه پاسخگويان با بيان خودشان ارائه مي‌كنند ،توليد نمايد. سعي مي‌كند تا مردم را درك كند و بفهمد نه اينكه آنها را اندازه‌گيري نمايد سعي دارد تا اطالعات جمع‌آوري شده را به صورت كامل ارائه نمايد نه از طريق كمي و تحليل آماري جستجوي تفسيري نهايتا جستجويي اخالقي خواهد بود تالش مي‌كند تا معاني و قوانين عمل اجتماعي را كشف كند. موارد استفاده از تحقيق كيفي • • • • • • • مطالعه پديده‌هاي روزمره كه به طور طبيعي روي مي‌دهند توجه به دانش و مفاهيم محلي و روشن كردن معناي وقايع به منظور تفسير اطالعات كيفي بررسي وقايع در بستر و بافت اجتماعيشان .معناي وقايع توسط شركت كنندگان و از طريق تعامل اجتماعي آنها ساخته شده است توليد اطالعات .اطالعات درباره وقايع و درباره دانش از طريق تشريك مساعي افراد فراهم مي‌شود .مهارت مصاحبه كننده در برانگيختن مردم براي گفتگو درباره خودشان اهميت بسيار دارد دريافتهاي افراد بر اساس عقل سليم( مردم روش) تمايز قايل شدن ميان دانش محلي و علوم اجتماعي .دو سيستم معنايي ،دو چارچوب مرجع( محقق و گروه تحت مطالعه) شناخت دريافتهاي افراد بر اساس عقل سليم( مردم روش) يك فرد بر اساس چه دركي به عمل مقتضي دست مي‌زند. نمونه‌هاي مهم كاربرد تحقيق كيفي • • • • • • • • موضوع مهم ،فرآيند پيچيده و عوامل دخيل متعدد( ازدواج ،طالق و مهاجرت) شناخت محدود ،موضوع كامال شخصي و دور از منظر عمومي( طالق) تفاوت موارد زياد ،غي"ر قاب"ل ت"بيين ب"ا تئوريهاي موجود ،موارد مشاب"ه در جامعه مورد مطالعه و عدم وجود تفاوت بارز ميان افراد عضو جامعه مورد مطالعه واقع"ه ت"ا اندازه‌اي تح"ت تاثي"ر تص"ميم و انتخاب شخص"ي ي"ا گروه"ي باش"د مانند مشاركت و عدم مشاركت در برنامه‌هاي بهداشتي و آموزشي موضوع كمياب ،نادر و ثب"ت جزئيات آ"ن اهمي"ت بس"يار داشت"ه باش"د( قحطي، پناهندگان ،انقالب ،بالياي طبيعي ،كشف معادن) تغييرات بسيار سريع باشد( فروپاشي شوروي) موضوع جدي"د باش"د ،نتوان ب"ه ص"ورت آشكار آ"ن را بررس"ي كرد( رواب"ط جنسي در سنين پايين ،روابط خارج از ازدواج ،مهاجرت غير قانوني) موضوع غي"ر قاب"ل مشاهده ،ام"ا ب"ه ص"ورت غي"ر مس"تقيم و توسط اعتراض مردم بيان مي‌شود ،مانند تبعيض ،ترس و وحشت مباني فلسفي تحقيق كيفي • پارادايمها :نظامي از" باورهاي بنيادي كه اصول پژوهش و آموزش ،ماهيت جهان ،جايگاه فرد در‌آن و دامنه ر"وابط احتمالي او نسبت به جهان و اجزاء را مشخص مي‌كند( پايه‌هاي آن باورهاي ايماني است) • پارادايمهاي تحقيق كيفي( پوزيتيويستي -به طور عمده كمي -تفسير"ي ،انتقادي) پارادايمها(پيش‌فرضها)ي تحقيق كمي و كيفي • پوزيتيويسم :واقعيت(از جمله واقعيت اجتماعي) عيني و مشخص اس"ت و مي‌توان آن را به كمك ويژگيهاي قابل اندازه‌گيري مستقل از محقق و ابزارهاي اواندازه گرفت .آزمون فرضيه و تالش براي افزايش پيش‌بيني و كنترل .تاكيد بر روش • تفسيري .دسترسي به واقعيت اجتماعي تنهااز طريق فهم سازه‌هاي اجتماعي نظيرزبان ،خودْآ گاهي و معاني مشترك ميسر است.مبناي فلسفي آن هرمنوتيك وپديدار شناسي است. • انتقادي .واقعيت اجتماعي در گذر تاريخ شكل مي‌گيرد .افراد مي‌توانند به طور آگاهانه براي تغيير شرايط اجتماعي و اقتصاديشان عمل كنند .وظيفه تحقيق انتقادي ،انتقاد اجتماعي اس"ت تا شرايط محدود كننده را نمايان سازد ،تضادها و تعارضات را نشان دهد تا انسان را از قيد و بندهاي ايدئولوژيك و اجتماعي آزاد كند. انتقادهاي وارده به پوزيتيويسم (درون پارادايمي) • • • • بي‌توجهي به بستر و زمينه.متغيرها از بستر"و ز"مينه جدا مي‌شوند و اثرات آنها به طور مجزا مورد برر"سي قرار مي‌گيرد. بي‌توجهي به معنايي كه انسانها به فعاليتهايشان مي‌دهند. تعميم‌ناپذيري در موارد منحصر" به فر"د، بي‌توجهي به بعد اكتشافي و فر"آيندهاي كشف روابط واقعي انتقادهاي برون پارادايمي به پوزيتيويسم • واقعيات صرفا در" در"ون چارچوبهاي نظري واقعيت محسوب مي‌شوند و فر"ضيه‌ها و مشاهدات مستقل نيستند. • ماهيت تعاملي پديده و محقق • تئوري‌ها خود بيانية‌هاي ارزشي هستند و تئور"ي و ارز"ش از هم جدا نيستند. مقايسه دستگاههاي فلسفي موضوع پوزيتيويسم( رويكرد كمي) هدف تحقيق تبيين ،پيش‌بيني و كنترل تئوري انتقادي ساختگرايي ‌ انتقاد و تحول درك ،ايجاد سازههاي ‌ جديد ماهيت دانش فرضيههاي تاييد ‌ شده به صورت واقعيت يا قانون درميآيند ‌ فرضيههاي باطل ‌ نشده واقعيات يا قوانين احتمالي راتشكيل ميدهند ‌ بينشهاي ‌ ‌ تاريخي- ساختاري ائتالف حول اجماع انباشت دانش باال رفتن تدريجي عمارت دانش ،تعميم روابط علي تعميمپذيري از ‌ طريق مشابهت، تجديدنظر ‌ تاريخي بازسازي آگاهي بخشتر و ‌ دقيقتر، ‌ تجربه نيابتي معيار كيفيت تحقيق روايي دروني و بيروني ،پايايي و عينيت واقعشدگي ‌ تاريخي، كاهش ناآگاهي قابليت اعتماد و صحت و رقع سوء تفاهمات ارزشها عاري از ارزش اصول اخالقي خارج كردن از فرآيند تحقيق سازگاري همسازي ناهمسازي استيالي پارادايمي سيطره و كنترل امكانات مالي و نشريات تالش براي كسب جايگاه ارزش‌مدار گرايش اخالقي به سوي افشاي حقايق حركت به سمت افشاگري تعريف به جايگاه تحقيق كيفي كيفي كمي واقعيت‌گرايي هستي‌شناسي واقع‌گراي ‌ ي تاريخي،نسبي‌گرايي دو‌گانه‌گرايي، عينيت‌گرايي شناخت‌شناسي ذهني‌گرايي،تعاملي ،يافته‌ ها متاثراز ارزشها تجربي ،تاييد فرضيات ، شيوه‌هاي كمي روش‌شناسي گفتگويي ،تاويل‌متن تعريف تحقيق كيفي به اجزاء كيفي كمي پرسش تحقيق چگونگي چرايي زمان رويداد گذشته آينده كنترل رفتار كم زياد هدف ( نتيجه) بنيادي توسعه اي ويژگي داده‌هاي كمي وك"يفي • داده"‌هاي كمي • ساده هستند • فاقد هويت شخصي‌اند • قابل شمارشند • داده‌هاي كيفي • شخصي هستند • پيچيده و چند وجهي هستند( شامل جنبه‌هاي اجتماعي ،فرهنگي، اقتصادي ،اعتقادات و)... • نمي‌توان آنها را به راحتي به واحدهاي ساده به عنوان يك متغير تقليل داد روشهاي كمي ‏توصيف زندگي اجتماعي ‏آزمايش تئوري ‏ديدگاه عيني ‏چرا وقايع اتفاق افتادند ‏عالقه به زمان و مكان ‏ديدگاه كامال با برنامه ‏جريان از قبل تعيين شده ‏فاصله محقق با پاسخگو ‏ديدگاه ايستا و ثابت ‏ انعطافناپذير ‌ جزئينگر و خاص ‌  نمونهگيري تصادفي ‌  ‏اولويت قايل شدن براي تفاوتها اندازهگيري زياد ‌  ‏قياس روشهاي كيفي ‏فهم زندگي اجتماعي ‏ساختن تئوري ‏ديدگاه ذهني ‏وقايع چگونه اتفاق افتادند ‏عالقه به مورد‌هاي خاص ‏ديدگاه باز ‏متاثر از پاسخگو ‏نزديك بودن محقق و پاسخگو ‏ديدگاه پويا ‏ انعطافپذير ‌ ‏جامع و كلي‌نگر نمونهگيري تئوريكي ‌  ‏اولويت قايل شدن براي شباهتها ‏اندازه‌گيري كم ‏استقرا اصول روش تحقيق كيفي • • • • • • باز بودن تحقيق به صورت تعامل ارتباطي ميان محقق و پاسخ‌دهنده است خصلت بازتابي موضوع و تحليل ماهيت فرآيندي تحقيق و موضوع تبيين( نشان مي‌دهد كه چه رويكردي بايد در" ارتباط با پاسخ دهندگان به كار گرفت) انعطاف‌پذير"ي مقايسه اصول تحقيقات اجتماعي در روشهاي كمي و كيفي كمي كيفي عينيت بي‌طرفي ارزشي محقق ،پرهيز از قضاوت بي‌طرفي معنا ندارد ،اين بحث نتيجه استاندارد كردن است .عينيت محقق را از جامعه مورد مطالعه دور مي‌كند معرف بودن تاكيد بر نمونه‌گيري تصادفي ، جامعه بزرگ ،تعميم آماري نمونه‌گيري تئوريك ،نمونه‌هاي تيپيك ،جامعه بزرگ وجود ندارد اعتبار تحقيق روايي و پايايي ،دستكاري متغير ،دستيابي به اعتبار تجمعي تهيه فهرستي از اشتباهات براي حذر كردن محقق از آنها پايايي مانند كمي نيست م"حدوديتهاي تحقيق كيفي از ديد منتقدان • • • • محدوديتهاي مربوط به تعميم يافته‌ها :به دليل كوچك بودن نمونه، نمونه‌گيري هدفدار ،عدم امكان كنترل در مرحله جمع‌آوري داده ، شخصي بودن تحليل قابليت تعميم كاهش مي‌يابد محدوديتهاي مربوط به اعتبار نگرشهاي دروني .نوعي انحراف در گزارش وقايع از طرف اشخاص درگير در واقعه (هشياري محقق ، ايجاد اطمينان در محرمانه بودن پرسشنامه) عدم امكان تكرار نتايج. مشكل بودن ارزيابي اهميت نسبي اجزاء يك تئوري كيفي تعريف تحقيق كيفي به انواع تحقيق بنيادي توصيفي:چگونگي پيدايش شهر .1 .2تحقيق بنيادي تبييني:چرايي از بين رفتن تمدنها .3تحقيق بنيادي اكتشافي :انعكاس باورهاي ديني در رفتار روزمره بوميان .4تحقيق بنيادي پيش‌بيني :آينده خانواده .5تحقيق كاربردي توصيفي:چگونگي شكل گيري اصناف در ايران .6تحقيق كاربردي تبييني :چرايي تغيير نگرش نسبت به تعداد فرزندان ايده‌آل" .7تحقيق كاربردي اكتشافي :انعكاس زندگي روزمره در سينماي ايران پس از انقالب .8تحقيق كاربردي پيش‌بيني :آينده سازمانها .9تحقيق توسعه‌اي توصيفي :چگونگي شكل گيري گروههاي غير رسمي در يك سازمان خاص .10تحقيق توسعه‌اي تبييني :چرايي پايين بودن انگيزه در يك سازمان خاص .11تحقيق توسعه‌اي اكتشافي:نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهديد‌هاي يك سازمان .12تحقيق توسعه‌اي پيش‌بيني:تدوين استراتژي‌هاي يك سازمان مقايسه تئوري سازي در تحقيقات كمي و كيفي • • • • • • • • • • • • الف – در تحقيق كمي مفاهيم و متغيرها بخشهاي" اصلي تئوري ما را تشكيل مي‌دهند و متشكل از يك سري" لغتها ،نامها ،برچسبها و طبقه‌ها هستند كه موضوعات و تجربيات را مشخص مي‌كنند و مي‌كوشند روابط و پديده‌ها را بشناسند، مقداري و طبقه‌بندي كنند. نظام طبقه‌بندي" به ما كمك مي‌كند تا دانش خود رااز واقعيت سازماندهي كنيم .به ما كمك مي‌كند با آن مفاهيم را با چارچوب بهتري بشناسيم. گزاره‌ها ع"بارتهاي كلي‌تري" هستند كه رابطه بين مفاهيم را مطرح مي‌كنند. تئوري‌ها ،گزاره‌هاي" منطقي هستند كه به هم پيوند سيستماتيك دارندو مي‌توانند پديده اجتماعي را توصيف و تبيين كنند .اينها روابط علي بين پديده‌ها را مشخص مي‌كنند و قدمي در جهت ساخت تئوري هستند. ب-در تحقيقات كيفي بدون هيچ دركي نسبت به جامعه مورد مطالعه وارد محيط مي‌شوند .پس هيچ طبقه‌بندي و فرضيه‌ از پيش مشخصي ندارد ،هيچ مفهوم از قبل درنظر گرفت ‌ه شده‌اي" ندارد و چارچوب تئوريك قبل از ورود به كار ميداني ندارد. به مطالعه موردي مي‌پردازد ،گروهها را مطالعه مي‌كند و نتايج" را ثبت و ضبط مي‌كند و مشاهدات را در زمينه‌هاي مختلف موضوع انجام مي‌دهد ،سپس مطالعه را گسترش مي‌دهد به موارد و گروههاي ديگر .اين تحقيقات بر اساس نمونه‌گيري تئوريك انجام مي‌گيرد كه با نمون ‌ه گيري آماري" متفاوت است .بر اساس موضوع خاص سراغ تئوري مي‌رويم و سراغ افرادي مي‌رويم كه اين ويژگيها را دارند .اما در نمونه‌گيري آماري تصادفي انتخاب مي‌كنيم ،برخالف كيفي كه به مطالعه موردي مي‌پردازيم. مقايسه بين گروهها و اجزاء ديگر كه به ما اجازه مي‌دهد آزمون كنيم و ميزان اعتبار فاكتها را بسنجيم، جنبه‌هاي" مختلف طبقات را شناسايي كنيم ،داده‌ها را مجددا تعريف كنيم و داده‌ها و ترتيبات را ادغام كنيم و يك تعميم تجربي ايجاد و تشابه و تفاوت طبقات را مشخص كنيم .طبقات مشابه را تركيب كنيم و بعد فرضيه بسازيم .در اين نوع تحقيقات هموار فرآيندي" ديناميك( پويا) وجود دارد. فرضيات ساخته شده را به صورت عبارتهاي مختلف مرتبط به موضوع مشخص مي‌كنيم. برخالف روش كمي ،همه مراحل را با هم انجام مي‌دهيم .پرسشنامه ابتدايي و ا نتهايي ممكن است متفاوت باشد. محقق موضوعات مختلف را به صورت مقايسه‌اي تحليل مي‌كند و تالش در تعميم دارد. روشهاي كيفي ( ديويد سيلورمن)1993 ، • • • • مشاهدات( مخفي ،آشكار"،مشاركتي ،غير" مستقيم) مصاحبه‌ها تحليل متن(تحليل محتوا ) دستنويس گفتگوها تفسير يافته‌هاي تحليل كيفي تاكتيكهاي 12مرحله‌اي مايلز و هابرسن()1984 – – – – – – – – – – – – شمارش( بررسي مفاهيم مشترك ،مهم و عام) شناخت الگوها و موضوعات(نتيجه‌گيري معتبر از جستجو و شناخت الگوها و روند) منطقي بودن و امكان‌پذير بودن(الگوها و روند بايد معقول" ،منطقي و ممكن باشند) خوشه‌بندي( گروه‌بندي وقايع ،عاملين و جريانهاي مشابه در طبقه‌هاي خاص) تفكر انتزاعي(محقق بايد عالوه بر توصيف ،به صورت انتزاعي و تئوريك نتايج را به هم پيوند دهد) تجزيه متغيرها جمع‌بندي اجزاء به كل(داده‌هاي واقعي را بايد به مفاهيم عمومي ربط دهد) شناخت عوامل( عوامل اصلي واقعه را از طريق تحليل عوامل به دست مي‌آورد) شناخت روابط بين متغيرها يافتن متغيرهاي واسط ايجاد زنجيره منطقي از مدارك و شواهد ساخت مدل مفهومي و تئوريك طراحي تحقيق • • • • • • • ( )1تعريف كلي مسئله تحقيق، ( )2بررسي و مرور تحقيقات كارشناسان ديگري كه در همين حوزه كار مي‌كنند، ( )3تدوين فرضهاي الزم درباره پديده، ( )4تدوين مجموعه‌هايي از فرضيات براي آزمون كردن، ( )5تبديل مسئله كلي تحقيق به مجموعه‌اي از مسائل يا سئواالت ريزتر به منظور هدايت تحقيق، ( )6انتخاب روشهاي گردآوري داده و تحليل مناسب با پرسشهاي تحقيق، ( )7يافتن فرمولي براي تهيه گزارش در مورد نتايج كه فرآيند طراحي ،گردآوري داده ،تحليل و نتيجه‌گيري را در مقابل چشمان خواننده قرار مي‌دهد.