سواد اطلاعاتی

صفحه 1:


صفحه 2:
introduction: living in the age of information ما در دنیایی غرق در اطلاعات زندگی: می‌کنیم؛ دنیایی که در آن انتخاب و استفاده از اطلاعات درست, مهارتی حیاتی شده است. اما در این سيل بی‌پایان از داده‌هاء تنها دانستن کافی نیست, بلکه باید توان یافتن» سنجیدن» و به‌کارگیری اطلاعات را داشته باشیم. اینجا است که سواد اطلاعاتى معنا بيدا می‌کند. 

صفحه 3:
De ge Information literacy 

صفحه 4:
۱۱ (= Se Defining information literacy سواد اطلاعاتى يعنى توانايى تشخيص نياز به اطلاعات, جست وجو و اززیابی منایع اطلاعاتی, و استفاده موّثر. اخلاقی و قانوتی از آن‌ها. به تعبیر ۸۵۱1 «سواد اطلاعاتی, توانایی شناخت نیاز اطلاعاتی و یافتن, ارزیابی و استفاده موّثر از اطلاعات مورد نیاز است.» سواد اطلاعاتی با مفاهیمی چون سواد دیجیتال و سواد رسانه‌ای تفاوت دارد, جرا که تمرکز آن بر تحلیل اطلاعات و تولید دانش ۰0۷ ی د 

صفحه 5:
The history of information literacy ‏مفهوم سواد اطلاعاتی نخستین بار‎ ‏در ده په ۱۹۷۰ توس ط يال‎ ‏زورکوفسکی مطرح شد.‎ ‏در ابتدا» این مهارت‌ ها مختص‎ ‏به حوزه‌های آموزشی و اجتماعی‎ ‏گسترش یافت.‎ ‏امروزه سواد اظلاعاتى يى مهارت‎ تلقى مى شود . 

صفحه 6:
مولفه‌های کلیدی سواد اطلاعاتی 5 (4 3 2 1 تولید استفاده اخلاقی ارزیابی دستیابی تشخیص و انتقال دانش و مونر از اطلاعات و تحلیل منایع به اطلاعات نیاز اطلاعاتی این مولفه‌ها چارچوبی فراهم می‌کنند تا فرد به‌جای مصرف‌کننده‌ی منفعل؛ به پژوهشگر و تحلیل‌گر فعال اطلاعات تبدیل شود. 3 BECK 

صفحه 7:
2 که ‎x‏ 5 ها مهارت‌های کلیدی برای رشد سواد اطلاعاتی ‎ea *‏ جستجوی پیشرفته در موتورهای جست وجو ‎٠‏ ,۰ مانند) استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی علمی : ‎Magiran) |‏ ۰ ‏با استانداردهای استناددهی‎ las! (APA. MLA) و 201670 مانند) کار با ابزارهای مدیریت منابع ۰ 

صفحه 8:
سواد اطلاغاتی دانشگاهی ‎in academia critical thinking ۱‏ ۰ سواد اطلاعاتی و تفکر انتقادی دو روی در دانشكاء: :دائة جويان نا حجم عط یک ‎ae‏ عردی که سواد اطلاعاتی از منابع روبه‌رو قند. سواد اطلاعانی دارد, صرفاً اطلاعات را نمی‌پذیرد؛ بلکه 2 ‎i ees:‏ ان را بررسی, نقد و تحلیل می‌کند. شتاتایی, > ليل د دربرورذها باذ 5 مثال: انتشار خبرى درباره دارويى پایان‌نامه‌ها استفاده کنند. کتابخانه‌ها در 4 معجزه‌اسا در فضای مجازی؛ کسی که | ‎S :‏ این مسیر نقش مهمی در راهنمایی تفکر انتقادی دارد. صحت آن را در منابع دانشجویان دارند. ‏علمی بررسی می‌کند. ‎ly‏ 

صفحه 9:
کاربردهای روزمره سواد اطلاعاتی سواد اطلاعاتی فقط مخصوص دانشگاه بيست 1.یافتن اطلاعات پزشکی قابل اعتماد 2.تصمیم‌گیری‌های مالی و خریدهای آنلاین 3.مقابله با شایعات و فیک‌نیوز لبتاب 

صفحه 10:
چالش‌های پیش‌روی سواد اطلاعاتی ۴ حجم ‎og ul‏ اطلاعات: باعث سردركمى و عدم تمرکز می‌شود. ‎٠‏ اطلاعات جعلى و تحريف شده. ‎٠‏ شكاف ديجيتال: نابرابرى در دسترسى به ‏فناورى و منابع اطلاعاتى. ‎$x ‎ 

صفحه 11:
زاهکارهای تقویت سواد اطلاعاعی : ‎A‏ ۰ گنجاندن آموزش سواد اطلاعاتی در مدارس و 5 دانشگاه‌ها ۱ ۰ برگزاری کارگاه‌های آموزشی در کتابخانه‌ها ‎٠‏ ارتقای دسترسی به پایگاه‌های علمی و منابع آموزشی 

صفحه 12:
:2 ارائه پایگاه‌های اطلاعاتی 3 آموزش نحوه استفاده از منابع اطلاعاتى ‎oe 2 ۰‏ کتابخانه‌ها در کتابخانه‌ها به‌عنوان. هسته یادگیری اطلاعاتی» 2 نقش کلیدی در آموزش کاربران دارند: ‏منال: کارگاه آموزشی ‎Shas 

صفحه 13:
لح ‎(CX)‏ ۲ ميم 7 ‘ مک 517 21 عاد ‎ae =‏ >= ‎coils‏ ‎‘A‏ ‎QQ222,‏ ‏وو 45 لاد سواد اطلاعاتى و تازار كار ۰ داشتن سواد اطلاعاتی به معنای آمادگی برای مشاغل آینده است. کارفرمایان به دنبال ‎ee‏ ی تچ را تحلیل کرده و . مثال: يى. مدير منابع انسانى كه بايد براساس داده‌ها 

صفحه 14:
ums 6 WA ‏م شناسايى روندها و الگوها‎ " له تحلیل کلان‌داده‌ها کلان داده ها به مجموعه های عظیم و پیچیده ای از داده ها گفته میشود که با روش های اين داده ها میتواند روندها, نیازهای اطلاعاتی و الگوهای رفتاری کاربران را شناسایی کند. این تحلیل ها به بهبود آموزش سواد اطلاعاتی و خدمات کتابخانه ای کمک میکند. واقعیت افزوده آموزش تعاملی در کتابخانه‌ها واقعیت افزوده تکنولوژی ای است که اطلاعات دیجیتال(متن, تصوبر» صدا) را به دنیای واقعی اضافه ميكند. در اأموزش سواد اطلاعلاتی, 41 ميتواند تجربه اى تعاملى و ملموس براى يادكيرى نحوه جستجوی منایع, استفادو از کتابخانه ها يا درک ساختار پایگاه های اطلاعاتی فراهم کند سواد اطلاعاتی 9 فناوری‌های نوين هوش مصنوعی شخصی‌سازی جست‌وجوی اطلاعات هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشینی, رفتارهای انسانی مانند درک ‎cee‏ ‏یادگیری» و تصمیم گیری را شبیه سازی میکند. در حوزه سواد اطلاعاتی, ۸۵ میتواند جستجوی اطلاعات را شخصی سازی کرده و منایع مرتبط را با دقت بیشتری به کابران پيشنهاد دهد. 

صفحه 15:


صفحه 16:
0 تعريف 0 هع * در حوزه سواد اطلاغاتى, «بافت» به شرايط اجتماعی» فرهنكى, سازمانى و ۳ حتى روانشناختىاى اشاره دارد كه در آن فرد با اطلاعات مواجه مى شود؛ از لحظه احساس نیاز تا جست وجو, ارزیابی:. و استفاده از آن. نقد اصلی مقاله دکتر مریم نظری: ۱ دز مقاله «بافت؛ ‎aS‏ آگمتننده پژوهش‌های سواد اطلاعاتی کشور», نویسنده با بررسی نظام‌مند مقالات داخلیء نشان می‌دهد که بيشتر پژوهش‌ها: 59 دیدگاهی ايستا و عام به سواد اطلاعاتی دارند. ‎٠‏ تمركزشان بر اندازهكيرى سطح مهارتها با كاربران است. ‏بافت‌های متنوع (مانند مدرسه» دانشكاه, محل ' تا و اج اه ی و لي ا 

صفحه 17:
جرا توجه به بافت ضروری است؟ ‎٠‏ تنوع نیازهای اطلاعاتی: فردی که در یک بیمارستان کار می‌کند. نیاز اطلاعاتی متفاوتی نسبت به یک معلم مدرسه دارد. " : ‏يادكيرى معنادار: آمورنس سواد اطلاعانی زمانی موتر است هدر سر بتافت واقعی اد كيرترة‎ ٠ - ‏طراحى شود.‎ ۰ كار بردى تارى نتابج يزوهش: ذرى ‎plains‏ كد :رفتار اطلاعاءن :زرا إن شكك مى كيردي بتاعف می‌شود پژوهش‌ها از حالت نظری خارج و به تصمیم‌گیری‌های اجرایی تبدیل شوند. 

صفحه 18:
YW ‏عد‎ 1 پيشنهادات دکتر نظری برای غنای پژوهش‌ها: 2 بررسی رفتار اطلاعاتی در بافت‌های خاص مانند؛ مناطق روستایی, مدارس کم‌منبع. یا محیط‌های دیجیتال متال: یک دانش‌آموز در منطقه محروم, به دلیل نداشتن دسترسی به اینترنت یا منایع دیجیتال. . الگوی جست‌وجوی اطلاعاتی‌اش کاملاً 3 متفاوت از دانش‌آموزی در یک مدرسه مجهز شهری 1 استفاده از روش‌های کیفی مانند مشاهده, مصاحبه, 9 مطالعه موردی 3 تحلیل تأثير عوامل فرهنگی, و فناورانه بر رفتار ‎Be |‏ 

صفحه 19:
‎Ror‏ بندی نهایی: . سواد اطلاعانی, مهارتی بنیادی ‎pois sly‏ تحصیل و کار در دنیای امروز است. این مهارت. به ما کمک می‌کند که در دنیای پرهیاهوی داده‌ها, راه ود را هذا كنم و ند حاى مصرف کننده صرف, به تحليلكر و توليدكننده اطلاعات تبديل شويم: 

صفحه 20:
Refrences 1.Association of College & Research Libraries (ACRL) ‎allio‏ «بافت؛ نکه گمشده:2 پژوهش‌های سواد اطلاعاتی کشور» نوشته دکتر مریم نظری ‎٩۰‏ پایگاه اطلاعات علمی.4 ‎Magiran. Noormags‏ ‏کتاب «سواد اطلاعاتی» تالیف.5 دکتر جعفر مهراد ‎> 

صفحه 21:


سواد اطالعاتی؛ مهارتی برای قرن ۲۱ استاد راهنما :دکتر رضا اکبرنژاد کوثر ثالث ،صبا روانگرد ‏may 2025 introduction: ‏living in the age of ‏information ما در دنیایی غرق در اطالعات زندگی می‌کنیم؛ دنیایی که در آن انتخاب و استفاده از اطالعات درست ،مهارتی حیاتی شده است .اما در این سیل بی‌پایان از داده‌ها ،تنها دانستن کافی نیست ،بلکه باید تواِن یافتن ،سنجیدن، و به‌کارگیری اطالعات را داشته باشیم. اینجا است که سواد اطالعاتی معنا پیدا می‌کند. Defining Information literacy Defining information ‏literacy سواد اطالعاتی یعنی توانایی تشخیص نیاز به اطالعات ،جست‌وجو و ارزیابی منابع اطالعاتی ،و استفاده مؤثر ،اخالقی و قانونی از آن‌ها. به تعبیر :ACRL «سواد اطالعاتی ،توانایی شناخت نیاز اطالعاتی و یافتن ،ارزیابی و استفاده مؤثر از اطالعات مورد نیاز است». سواد اطالعاتی با مفاهیمی چون سواد دیجیتال و سواد رسانه‌ای تفاوت دارد ،چرا که تمرکز آن بر تحلیل اطالعات و تولید دانش جدید است. The history of ‏information literacy مفهوم سواد اطالعاتی نخس>>تین ب>>ار در ده>>>>>>>ه ۱۹۷۰توس>>>>>>>ط پ>>>>>>>ال زورکوفسکی مطرح شد. در ابت>>>>>>دا ،این مهارت‌ه>>>>>>ا مختص کتابداران و متخصصان اطالعات بود، اما با گسترش فناوری اطالعات، ب>>ه حوزه‌ه>>ای آموزش>>ی و اجتم>>اعی گسترش یافت. امروزه سواد اطالع>>اتی ی>>ک مه>>ارت بنی>>ادی ب>>رای همه‌ی اقش>>ار جامع>>ه تلقی می‌شود. مؤلفه‌های کلیدی سواد اطالعاتی 5 4 3 2 تولید و انتقال دانش جدید استفاده اخالقی و مؤثر از اطالعات ارزیابی و تحلیل منابع دستیابی به اطالعات 1 تشخیص نیاز اطالعاتی این مؤلفه‌ها چارچوبی فراهم می‌کنند تا فرد به‌جای مصرف‌کننده‌ی منفعل ،به پژوهشگر و تحلیل‌گر فعال اطالعات تبدیل شود. مهارت‌های کلیدی برای رشد سواد اطالعاتی جستجوی پیشرفته در موتورهای جست‌وجو • SID،مانند( استفاده از پایگاه‌های اطالعاتی علمی • )Magiran ) (APA، MLAآشنایی با استانداردهای استناددهی • و Zoteroمانند( کار با ابزارهای مدیریت منابع • سواد اطالعاتی دانشگاهی و نقش تفکر انتقادی ‏critical thinking سواد اطالعاتی و تفکر انتقادی دو روی یک سکه‌اند .فردی که سواد اطالعاتی دارد ،صرفًا اطالعات را نمی‌پذیرد؛ بلکه آن را بررسی ،نقد و تحلیل می‌کند. مثال :انتشار خبری درباره دارویی معجزه‌آسا در فضای مجازی؛ کسی که تفکر انتقادی دارد ،صحت آن را در منابع علمی بررسی می‌کند. ‏in academia در دانشگاه ،دانشجویان با حجم عظیمی از منابع روبه‌رو هستند .سواد اطالعاتی به آن‌ها کمک می‌کند تا منابع معتبر را شناسایی ،تحلیل ،و در پروژه‌ها یا پایان‌نامه‌ها استفاده کنند .کتابخانه‌ها در این مسیر نقش مهمی در راهنمایی دانشجویان دارند. کاربردهای روزمره سواد اطالعاتی سواد اطالعاتی فقط مخصوص دانشگاه نیست. .1یافتن اطالعات پزشکی قابل اعتماد .2تصمیم‌گیری‌های مالی و خریدهای آنالین .3مقابله با شایعات و فیک‌نیوز مثال :بررسی نظرات کاربران و منابع تخصصی قبل از خرید یک لپ‌تاپ چالش‌های پیش‌روی سواد اطالعاتی • حجم انب>>وه اطالع>>ات :ب>>اعث س>>ردرگمی و عدم تمرکز می‌شود. • اطالعات جعلی و تحریف‌شده. • شکاف دیجیتال :ن>>ابرابری در دسترس>>ی ب>>ه فناوری و منابع اطالعاتی. راهکارهای تقویت سواد اطالعاتی : • گنجان>>دن آم>>وزش س>>واد اطالع>>اتی در م>>دارس و دانشگاه‌ها • برگزاری کارگاه‌های آموزشی در کتابخانه‌ها • ارتق>>ای دسترس>>ی ب>>ه پایگاه‌ه>>ای علمی و من>>ابع آموزشی 1: خدمات مرجع 2: ارائه پایگاه‌های اطالعاتی 3: آموزش نحوه استفاده از منابع اطالعاتی نقش کتابخانه‌ها در ارتقای سواد اطالعاتی کتابخانه‌ها به‌عنوان هسته یادگیری اطالعاتی، نقش کلیدی در آموزش کاربران دارند: مثال :کارگاه آموزشی جست‌وجوی علمی در کتابخانه دانشگاه تهران سواد اطالعاتی و بازار کار • داشتن سواد اطالعاتی به معنای آمادگی برای مشاغل آینده است. کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که بتوانند داده‌ها را تحلیل کرده و تصمیمات مبتنی بر شواهد بگیرند. مثال :یک مدیر منابع انسانی که باید براساس داده‌ها تصمیم‌گیری کند ،نیازمند مهارت‌های اطالعاتی است. سواد اطالعاتی و فناوری‌های نوین تحلیل کالن‌داده‌ها شناسایی روندها و الگوها کالن داده ها به مجموعه های عظیم و پیچیده ای از داده ها گفته میشود که با روش های سنتی قابل تحلیل نیستند .تحلیل این داده ها میتواند روندها، نیازهای اطالعاتی و الگوهای رفتاری کاربران را شناسایی کند. این تحلیل ها به بهبود آموزش سواد اطالعاتی و خدمات کتابخانه ای کمک میکند. واقعیت افزوده آموزش تعاملی در کتابخانه‌ها واقعیت افزوده تکنولوژی ای است که اطالعات دیجیتال(متن، تصویر ،صدا) را به دنیای واقعی اضافه میکند .در آموزش سواد اطالعالتی AR ،میتواند تجربه ای تعاملی و ملموس برای یادگیری نحوه جستجوی منابع ،استفاده از کتابخانه ها یا درک ساختار پایگاه های اطالعاتی فراهم کند هوش مصنوعی شخصی‌سازی جست‌وجوی اطالعات هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشینی، رفتارهای انسانی مانند درک زبان، یادگیری ،و تصمیم گیری را شبیه سازی میکند .در حوزه سواد اطالعاتی Ai ،میتواند جستجوی اطالعات را شخصی سازی کرده و منابع مرتبط را با دقت بیشتری به کابران پیشنهاد دهد. بافت؛ تکه گمشده در پژوهش‌های سواد اطالعاتی ایران تعریف بافت • در حوزه سواد اطالعاتی« ،بافت» به شرایط اجتماعی ،فرهنگی ،سازمانی و حتی روان‌شناختی‌ای اشاره دارد که در آن فرد با اطالعات مواجه می‌شود؛ از لحظه‌ احساس نیاز تا جست‌وجو ،ارزیابی ،و استفاده از آن. نقد اصلی مقاله دکتر مریم نظری: در مقاله «بافت؛ تکه گمشده پژوهش‌های سواد اطالعاتی کشور» ،نویسنده با بررسی نظام‌مند مقاالت داخلی ،نشان می‌دهد که بیشتر پژوهش‌ها: • دیدگاهی ایستا و عام به سواد اطالعاتی دارند. • تمرکزشان بر اندازه‌گیری سطح مهارت‌ها با پرسش‌نامه‌های ثابت و بدون توجه به محیط واقعی کاربران است. • بافت‌های متنوع (مانند مدرسه ،دانشگاه ،محل کار، چرا توجه به بافت ضروری است؟ • تنوع نیازهای اطالعاتی :فردی که در یک بیمارستان کار می‌کند ،نیاز اطالعاتی متفاوتی نسبت ب••ه یک معلم مدرسه دارد. • یادگیری معنادار :آموزش سواد اطالعاتی زمانی مؤثر اس••ت ک••ه در بس••تر ب••افت واقعی یادگیرن••ده طراحی شود. • کاربردی‌سازی نتایج پ>ژوهش :درک محیطی ک••ه رفت••ار اطالع••اتی در آن ش••کل می‌گ••یرد ،ب••اعث می‌شود پژوهش‌ها از حالت نظری خارج و به تصمیم‌گیری‌های اجرایی تبدیل شوند. پیشنهادات دکتر نظری برای غنای پژوهش‌ها: 2 بررسی رفتار اطالعاتی در بافت‌های خاص مانند: مناطق روستایی، مدارس کم‌منبع، یا محیط‌های دیجیتال 1 استفاده از روش‌های کیفی مانند مشاهده ،مصاحبه ،و مطالعه موردی مثال: یک دانش‌آموز در منطقه محروم، به دلیل نداشتن دسترسی به اینترنت یا منابع دیجیتال، الگوی جست‌وجوی اطالعاتی‌اش کامًال متفاوت از دانش‌آموزی در یک مدرسه مجهز شهری 3 تحلیل تأثیر عوامل فرهنگی، جنسیتی ،سنی و فناورانه بر رفتار اطالعاتی جمع بندی نهایی: سواد اطالعاتی ،مهارتی بنیادی برای زندگی ،تحصیل و کار در دنی••ای ام••روز است .این مهارت ،به ما کمک می‌کند که در دنیای پرهیاهوی داده‌ها، راه خود را پیدا کنیم و به جای مصرف‌کننده صرف، به تحلیل‌گر و تولیدکننده اطالعات تبدیل شویم. Refrences & 1.Association of College )Research Libraries (ACRL مقاله «بافت؛ تکه گمشده2. پژوهش‌های سواد اطالعاتی کشور» نوشته دکتر مریم نظری وب‌سایت کتابخانه ملی ایران3. SID،پایگاه اطالعات علمی4. ‏Magiran، Noormags کتاب «سواد اطالعاتی» تألیف5. دکتر جعفر مهراد Thank yooooou.