ويژه دانشجويان رشته روانشناسی كتاب : روان سنجي تاليف : حمزه گنجي انتشارات: دانشگاه پيام نور فصل اول : تاريخچه آزمونها فصل دوم : ويژگيهاي آزمونها فصل سوم : اجرا و نمره گذاري آزمونها فصل چهارم : بيان نتايج آزمونها فصل پنجم : طبقه بندي آزمونها فصل ششم : آزمونهاي هوش فصل هفتم : آزمونهاي استعداد فصل هشتم : آزمونهاي شخصيت

محدثه يكرنگ حق پناه

صفحه 1:
ee

صفحه 2:
: ارائه مطالب و نکات مهم درس ویژه دانشجویان رشته روانشناسي تهیه و تنظیم : محمود هرمزي

صفحه 3:
99« مشخصات * ‏سنجي‎ ‎١ eo : 06 ces me ‏سح‎ Fi انتشارات: داز

صفحه 4:
فهرست مطالب )4 فص زاو ۰ بع كيلو لعل ديع 0 اد دک فصل سوم . ال ۰ ۰ ۰ فص چهارم ۰ ۶ pee ‏ا ل‎ ۰ poe ee ‏ا"‎ سجن 00 ‎bad:‏ هفتم ۰ ۰ ‏فصل هشتم‎ pean

صفحه 5:
فصل اول تاربخچه آزمونها *

صفحه 6:
سابقه روان سنجي وآزمون سازي آزمون سازي درروانشناسي سابقه اي نسبتاً طولاني دارد. جیمز مك کین کتل(روانشناس آمريكايي) در سال ۱۸۹۰ کلمه تست « (8تککن) را بررای آولین بار به کار برد. و آلفرد بینه نیز لین آزمون رواني را (که ‎bees:‏ هوش بود) در سال ۵ ارائه داد

صفحه 7:
تاریخچه آزمون سازي گالتون در سال ۱۸۸4 ویث‌گیهای خاصیءاز جمله دقتءتوان عضلانى و زمان واکنش را اندازه گیرری می کرد و با استفاده از جدولهای درصدی می توانست توانایی فرد را با گروه وی مقایسه کند. وی پیشگام استفاده از فنون آماری در تحلیل وي كيهاى فردى» و توسعه آزمونهای روانی است.

صفحه 8:
تاریخچه آزمون سازي جیمز مك کین کتل ,با تهیه آزمونهایی که توانایی ساده ای را اندازه كيررى مى كردند به توسعه آزمون سازی و همچنین کاریرد آسان و همگانی آزمونهای روانی کمک گرد. عیسب آزمونهای کل » بود.بنابمراین »با اجرای آزمونهای وی ؛محتق نمی توانست در مورد وضعیت آزمودنی نسبت به زوه اش نظ دهد.

صفحه 9:
تاریخچه آزمون سازي نخستین آزمون (به معناي امروزي آن) توسط بینه و سیمون تهیه و ارائه شد. اين آزمون »هوش را اندازه مى كرفت و دارای بود.این آزمون در سال ۱۹۰۵ ارائه شد.آزمون مذكورء تا كنون جندين بار تجربه شده است.معروف ترين ضرم تجديد نظ شده به آزمون استنفرد- بينه مشهور أسة.

صفحه 10:
فصل دوم ويژگيهاي آزمونها

صفحه 11:
تعریف آزمون رواني آزمون رواني وسیله اي است که موقعيتي را فراهم مي کند تا نمونه اي از رفتار برانگیخته شود و مورد اندازه گيري قرار كيرد آزمون رواني هك ايجاد شرايط براي ظهور رفتار بروز نمونه أي از رفتار مورد اندازه كيري | سنجیدن رفتارهاي ظاهر شده

صفحه 12:
ويژگيهاي اصلي آزمون در شرايطي میتوان گفت که يك آزمون رواني داریم که حداقل داراي سه ويژگي :زیر باشد - ۲ حساسیت( با ظ‌افت تشخیص ۳-4 ۳ اعتبار روايي ‎eee‏

صفحه 13:
تعریف اعتبار(با پايابي) - اگر آزموني را براي يك آزمودني چند بار اجرا کنیم ءنتایج نسبتا یکسان و مشابهی به دست آید - ‏يايداروو ثباتفتايج يكآزموزدر اج رلهاويتعده‎ Sloan! tel ea.

صفحه 14:
روشهاي اندازه گيري اعتبار يك آزمون ادعاي سازنده آزمون مبني بر لین که آزمون وي داراي اعتبار لست » کافی نیست »و لازم است با استفاده از روشهای مورد توافق .اعتبار آزمون محاسبه شود. روشهای اندازه گیرری و تعیین اعتبار آزمون عبارتند از:

صفحه 15:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون 1- روش اجرای محدد آزمون در روش اجرای مجدد آزمون به منظور اندازه گیری اعتبار آنء آزمون را دو بار ,و با فاصله زمانی ؛اجرا می کنیم. «بين نتايج حاصل از دو بار اجا ضریب همبستگی محاسبه می کنیم ,که آن می نامند.(ا ضریب اعتباره را ‎auld‏ ضبرریب اعتبار به دست آمده » پیانگر وجود یا عدم وجود اعتبار است

صفحه 16:
:سوال آیا در اجرای مجدد آزمون " ضریب اعتبار به میزان ۱به دست می آید؟ :باخ

صفحه 17:
: زیرا عوامل متعددي همچون تمرین»خستگی «وضعیت عاطفی بو شرایط آزمون بر روی نتایج آزمون در .حال اجرای مجدد تاثیر می گذارد

صفحه 18:
مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به :روش اجراي مجدد آزمون جدید را اجرا کنید -۱ ۲- پس از اجرای اول مجددا(همان ساعت .همان روز یا چند روز بعد اهمان آزمون را اخرا اکنند. ۳< ‏نمرات اجرای اول آزمون و اجرای دوع آزمون» ضریب همبستگی‎ ow .ضریب همبستگی را ببرای ارزشیابی اعتبار آزمون تفسيى كنيد -4

صفحه 19:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۲- روش اجرای فر] موازی در روش فرم موازی » ضریب همبستگی بین نتایج حاصل از اجرای آزمون جذید و آزمونی که از نم درجه دشواری : ضریبا تشضیص :و محتوای درونی شبیه آن است » ملا ک تعیین مینران اعتبار آزمون تلقی می شود.

صفحه 20:
مراحل اجراي محاسبه اعتبار آزمون به : روش فرم موازي .ضرع موازی آزمون جدید را بیابید -۱ آزمون جدید و فرع موازی آن را بس روی یک گروه آزمودنی اجرا -۲ «کشند بین نمرات آزمون جدید و فرع موازی آن ضریب همبستگی محاسبه <۳ ‎aS.‏ ضریب همبستگی به دست آمده را بای ارزشیابی اعتبار آزمون جدید -4 «تفسیر كنيد

صفحه 21:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون ۳- روش دو نیمه گردن روش دو نیمه کردن بر اساس ضریب همبستگي بین نمره اي که آزمودنی ها در دو نیمه از يك آزمون به دست می آورند » محاسبه می شود. مثلا نمره آزمودني در سوالهای فرد ونمره وي در سوالهای زوج آزمون.

صفحه 22:
:سوال جرا روش دو نيمه كردن به روش فرد- زوج مشهور است؟

صفحه 23:
زیرا به طور معمول ء در محاسبه اعتبار آزمون از طرربق دو نيمه كردن » مسشهاى فد در يك نيمه ؛ و پر‌سشهای زو ج در نيمه ديك قررار مى ‎Ss‏ ضريب همبستكى بين نمره های آزمون ها در دو نیمه » معیار مناسبی بای برآورد اعتبار آزمون است.

صفحه 24:
فرمول اسپیرمن- براون ‎show‏ از محاسيه ضريب همبستكي بين نمرات آزمودنيها در دو نیمه سوم تیار یس زا زمون محاسبه شده است. ‏اعتبار کل آزمون از طریق فرمول اسپیرمن 7 براون محاسبه مي شود:

صفحه 25:
مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به :روش دو نيمه كردن .آزمون را اجرا کنید -۱ نمه هاى آزمودنيها را در هر یک از دو نیمه آزمون(مثلا در پرسشهای -۲ .فرد و پرسشهای زوج) محاسبه کنید ضریب همبستگی بین نمره های آزمودنیها را در دو نیمه آزمون محاسبه -۳ ‎aS.‏ ضریب همبستگی به دست آمده را در فرمول اسپیررمن- برراون قرار دهید -4 .و ضریب همبستگی کل آزمون را محاسبه کنید ۵- ضریب همبستگی به دست آمده را بای ارز: ‎aud.‏ اعتبار آزمون تفسیر

صفحه 26:
روشهاي برآورد اعتبار آزمون 6- روش کودر- ریچاردسون در محاسبه اعتبار آزمون به روش کودر- ریچاردسون از :استفاده می شود

صفحه 27:
فرمول کودرربچاردسون 1- ‏مایت‎ x n —— n- 1

صفحه 28:
ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار از چهار آزمون زیر که بر روي ۳۰ نف اجرا شده اند . کدام آزمون داراي اعتبار بيشتري است؟ 1 ضریب اعتبار آزمون ‏ ۰ 2 92۸ ضریب اعتبار آزمون -- .73 ظ ضریب اعتبار آزمون - .65 0 ضریب اعتبار آزمون - .05 ظ

صفحه 29:
چون ضریب اعتبار آزمون بیش از سایر آزمونهاست. بنابراین آزمون ‎cul Gite lad chlo .‏

صفحه 30:
ويژگي اصلي آزمون تعریف روايي منظور از روايي اين است كه آزمون أن جه را كه براي اندازه كيري آن ساخته شده است ؛ اندازه بگیرد. مثلا اگس آزمون بررای اندازه .گیری هوش ساخته شده است ,فقط هوش را اندازه بگیرد

صفحه 31:
ويژگي اصلي آزمون روايي اگر آزمونی براي اندازه گيري هوش ساخته شده است ؛ ولی افرراد درونگرا نمه بیشتری از آن به دست می آورند » این آزمون بررای اندازه كيرى هوش » روا نیست.

صفحه 32:
روايي ظاهري روايي محتوا انواع روليي روايي پیش بين روايي همزمان روايي سازه

صفحه 33:
انواع روايي روايي ظاهري در روليي ظاهري . میزان انطباق صورت ظاهر پرسشها با موضوع مورد .آزمون بر رسی می شود

صفحه 34:
انواع روايي روايي ظاهري در روايي ظاهري به این پرسش پاسخ داده مي شود که آیا پرسشها از لحاظ ظاهري با موضوعي که آزمون براي اندازه گيري آن ساخته شده است, انطباق دارد؟

صفحه 35:
انواع روايي روايي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون ویژه داوطلبان خلباني ؛ پر,سش زیر دارای :روایی نیست پرتفال فروشی ۱۰۰ کیلو پر‌تفال را از قرار کیلویی ۳۰۰ تومان خرید و .کیلویی ۳۵۰ تومان فرروخت.قدار سود پررتقال روش را حساب كنيد

صفحه 36:
انواع روايي روليي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون وییه داوطلبان خلبلني »پررسش زیر دارای روايى ظاهرى است: اك هواپیمایی با سرعت ۹۵۰ کیلومتر در ساعت پرواز کند» فاصله بین تهران و بندر عباس را که حدود * ۱۲۵ کیلومتس است در چه مدتی طبی میکند؟

صفحه 37:
انواع روايي روليي محتوا آزموني داراي روايي محتواست که پرسشهاي آزمون کلیه هدفهاي آزمون را مورد اندازه گيري قرار دهند

صفحه 38:
انواع روايي روليي محتوا- محتواي کتاب روانسنجی بر اساس ۵۰ هدق تنظیم شده است. ب آزمونى براى تعبیسن میزان پیشرفست تحصیلی دانشجو در درس روانسنحی ساخته شود که در آن به ازای هر هدف یک پرسش تهیه شده باشد ؛ این آزمون دارای روایی محتواست.

صفحه 39:
انواع روايي روايي پیش بین براي تعیین روايي پیش بین آزمون. بین نتایج حاصل از اجراي آزمون و نمره اي که بعداً به دست مي آید ضریب همبستگي محاسبه مي شود و بر اساس ضریب همبستگي به دست درباره روايي آزمون جدید . حکم داده مي شود

صفحه 40:
انواع روايي روايي پیش بین- اگر فرض شده است آزمون جدید . استعداد پیشرفت تحصيلي را مي سنجد . مي توان این آزمون را در مهر ماه اجرا کرد و سپس بین نتایج به دست آمده و معدل تحصيلي آزمودنيها (كه در تير ماه سال بعد.بهآدست می آید) ضریب همبستگی: محاسبه "کر

صفحه 41:
انواع روايي روليي همزمان مي توان بين نتايج حاصل از اجراي آزمون جدید و آزموني که داراي روايى است و همزمان با اجراي أزمون جديد . اجرا مي شود . ضریب همبستگي محاسبه کرد . و آن را براي تعیین روايي آزمون جدید . تعبیر و تفسیر کرد.

صفحه 42:
انواع روايي روايي همرمان- ‎sly‏ تعیین روايي آزمون جدید که مدعي اندازه گيري هوش است. این آزمون همزمان با آزمون هوش استنفرد- بینه اجرا مي شود؛ و بين نتايج به دست آمده از هر دو آزمون , ضریب همبستگي محاسبه مي شود. . ضریب هميستگي به دست آمده نشان .دهنده میزان روايي آزمون هوش جدید است

صفحه 43:
انواع روايي روايي سازه * در صورتي که نمره هاي حاصل از اجراي آزمون به مفاهیم با سازه های نطریه ای که بر اشاس لن آزمون ساخعه شده است * مربوط باشد " آزمون مورد نظر داراي روليي سازه ات ..

صفحه 44:
انواع روايي ر وايي سازه - * اگر بر اساس نظریه هاي اضطراب " پرسشنامه اي در زمینه اندازه گيري اضطراب ساخته شود " این پرسشنامه در صورتي دا راي روليي سازه است که نمرات حاصل از آن به سازه هاي مورد اشاره در نظریه هاي مربوط به اضطراب ارتباط داشته باشد.

صفحه 45:
ويژگي آزمون خوب اگر نتایج حاصل از اجراي آزمون بر روي يك گروه بزرگ را به محور مختصات منتقل کنیم؛ ؛ هر چه قدر منحنی حاصل به منحتی طبیعی . آزمون بیشتر است ‎Sos‏ باشد .

صفحه 46:
ويژگي هاي اصلي آزمون حساسیت با ظرافت تشخیص افراد در ويژگي هاي مختلف ۰ تفاوت دارند ۰ و يك آزمون خوب باید بتواند این تفاوت ها را تمیز دهد. هر چه قدر که آزمون توانايي بيشتري براي تمیز تفاوت هاي شخصي داشته باشد ء از بيشتري برخوردار است..

صفحه 47:
ويژگيهاي اصلي آزمون حساسیت آزموني حساس است که بتواند کوچکترین تفاوت بین دو فرد را تمیز دهد

صفحه 48:
ويژگيهاي اصلي آزمون حساسیت داشته باشد ۰ بهتر می تواند .توانایی هاي فرد را ء نسبت به هم . تمیز دهد 1

صفحه 49:
ويژگيهاي اصلي آزمون حساسیت از دو آزمون هو وبا توجه به نمراتي که آزمودنیها به دست آورده اند ۰ کدام آزمون حساستر است؟ نتایج آزمون ۸ نتایج آزمون 8

صفحه 50:
آزموان زیرا تفاوت میان آزمودنیها را دقیقتر نشان داده است

صفحه 51:
هر اندازه وسعت رفتارهايي که يك آزمون مي تواند اندازه بگیرد » بیشتر باشد به همان اندازه حساسیت این آزمون کمتر خواهد بود

صفحه 52:
ازمون هر اندازه پدیده مورد اندازه گيري محدودتر ,باشد, حساسیت آزمون بهتر خواهد بود

صفحه 53:
رابطه حساسیت آزمون 3 قدرت تشخیص سوالات .حساسیت آزمون به قدرت تشخیص سوالات آن آزمون بستگی دارد

صفحه 54:
فصل سوم جرا و نمره گذاري آزمونها

صفحه 55:
ويژگيهاي فرعي آزمون آزمون خوب , علاوه بر داشتن روايي , اعتبار و حساسیت , باید از ويژگيهاي ديگري به شرح زیر :برخوردار باشد

صفحه 56:
آزمون باید به سهولت قابل اجرا باشد ۱7

صفحه 57:
آزمون باید دارای دستورالعمل نوشته شده اء برام احزرا باشد-۲ د59 ف تمدص ی بس‌ای اجم با

صفحه 58:
آزمون باید دارای کلید و روش تصحیح و نمم» گذاری پاسخها باشد -۳

صفحه 59:
آزمون باید معیاری را برای مقایسه و ارزشیابی نتیجه هر آزمودنی -4 .ارائه دهد

صفحه 60:
اجراي دستورالعمل آزمون مهمترین نکته در جریان اجراي آزمون . اجراي دقیق قواعد و توصیه .هاي دستورالعمل آزمون است

صفحه 61:
عوامل موثر بر اجراي آزمون دو عامل در فرايند اجراي آزمون بر عملکرد آزمودني اثر مي گذارد. :ين دو عامل عبارتند از

صفحه 62:
شرایط اجراي آزمون مدت اجرا در مورد این که مدت اجراي آزمون چه قدر باید باشد , قاعده اي .كلي وجود ندارد

صفحه 63:
شرایط اجراي آزمون موقع اجرا موقع اجراي آزمون . زماني است که آزمودني از جنبه جسماني و رواتی آماده اخرائ آزمون باشن

صفحه 64:
:سوا وظيفه آز هون جيست ظيفه آزماينده د ر جریان ‎Vol.‏ ‏ان اجراي آ جراي آزمون چیست؟

صفحه 65:
وظیفه آزماینده در جریان اجراي آزمون این است که ,دستورالعمل آزمون را به دقت اجرا کند

صفحه 66:
در اتکی برخی آزمونها "مونه اي از پرسشها داده شفم است. آزمود نها با دادن پاسخ به لین پرسشها .با شیوه اجراي آزمون آشنا مي

صفحه 67:
:سوال براي آشنا شدن آزمودني با شیوه اجراي آزمون . چه اقدامي لازم 0 است؟

صفحه 68:
براي آشنا شدن آزمودني با شیوه اجراي آزمون . لازم است تعدادي ,پرسش تمريني به ابتداي آزمون اضافه شود

صفحه 69:
سهولت نمره گذاري در صورتي که پرسشهاي آزمون , پاسخ قطعاً درست يا غلط داشته باشند ,نمره گذاري به سهولت انجام مي گیرد.این نوع نمره گذاري آزمون را : گویند.

صفحه 70:
نمره گذاري عيني آزمون. پرسشهايي که به صورت چند گزینه اي تنظیم شده اند » مانند: چهار گزینه اي يا پرسشهاي صحیح- غلط , و یا پرسشهايي که پاسخ آنها يك کلمه يا عبارت است , آزمونهايي با نمره گذاري عيني نامیده مي ‎Pigs‏

صفحه 71:
برسد آيا برسش زير به صورت عيني نمره كذاري مي شود؟ پابعخت ایران کدام شهر است؟

صفحه 72:
پرستن «پایعخت ایران ‎LS‏ شهز است؟ کهسورت عینی مره گذاري مي شود , زيرا يك پاسخ قطعاً درست دآرد و <آن نگهر تهران است

صفحه 73:
ويژگيهاي آزمون ویژگیهای اصلی ويژگيهاي فرعي 4 سيرك احا ا- داشتن دستورالعمل لخسانیت [- داشتن کلید تصحیح |- شیوه نمره گذاري ل- داشتن معیار مقایسه نتایج

صفحه 74:
فصل چهارم بیان نتایج آزمونها

صفحه 75:
در بیان نتایج آزمونها نمي توان بر اساس نمره اي که فرد از اجراي توانايي یا ويژگي او را ارزيابي آزمون به دست مي آورد .کرد

صفحه 76:
نمره خام نمره اي است که فرد از اجراي آزمون خود به دست مي آورد. اين نمره مثلاً بانگر تعداد پاسخهاي صحيحي است که آزمودنیها به پرسشهاي آزمون ذاده هست.

صفحه 77:
تعریف هنجار (نورم) هنجار یا نورم عبارتست از ميانگينهايي که از اجراي آزمون در .گروه هاي بزرگ به دست مي آيد

صفحه 78:
هنجار (نورم) هنجارهاي رشد ذهني در هنجارهاي رشد ذهني . رابطه نمره اي که فرد از آزمون به دست مي آورد (سن عقلي) , و سن فرد ملاك ارزيابي توانايي ذهني او قرار مي گيرد.

صفحه 79:
سن عقلي يعني توانايي آزمودني در پاسخ گفتن به پرسشهايي که اکفر:همسالان وی به/آن بانسخ درست داده ان :مثال

صفحه 80:
وقتی يك کودك ۱۰ ساله حداکشر می تواند به پررسشهای کودکان ۸ ساله پاسخ دهد , سن عقلي او , ۸ سال است(هر چند که سن تقویمی او ۱۰ سال است)

صفحه 81:
سن تقويمي فرد (در مقایسه با مفهوم سن عقلي) , بیانگر مدت زماني است که از تولد فرد مي گذرد. سن تقويمي را بر اساس اشتاستافه تغيين في كنيد

صفحه 82:
فرمول بهره هوشي MA LQ= FA 10 10 شوه ‏بهره‎ ‎MA ‏حسن عقلی‎ CA ‏سن تقويمي‎ مثال

صفحه 83:
بهره هوشي. اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد , بهره هوشي او چه قدر است؟ :باسخ

صفحه 84:
بهره هوشي. اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد , بهره ‎ial oss‏ ساي فرموا ‎0c‏ و ‎CA‏ .معادل عدد ۱۰۰ به دست می آید

صفحه 85:
استفاده از شاخصهاي آماري براي بیان نتایج آزمون ها . مي توان از شاخص هاي آماري: میانگین و انحراف استاندارد استفاده کرد

صفحه 86:
ج آزمون ها استفاده از میانگین و انحراف استاندارد با استفاده از شاخص آماري میانگین و انحراف استاندارد مي توان جایگاه آزمودني را در گروه تعیین کرد

صفحه 87:
بیان نتایج آزمون ها کاربرد شاخصهاي اماري شاخص هاي آماري ۰ مانند میانگین و انحراف استاندارد ۰ امکان مقایسه آزمودني را نسبت به گروه مورد آزمایش فراهم مي کند

صفحه 88:
بیان نتایج آزمون ها نمره های استاندارد با در دست داشتن میانگین و انحراف استاندارد گروه » نمره استاندارد (یا نمره ‎(Z‏ هر آزمودني محاسبه مي شود.

صفحه 89:
نمره استاندارد نمره استاندارد یا نمره 7 ۰ نمره اي است که بر اساس نمره خام آزمودنی و میانگین و انحراف استاندارد گروه محاسبه می شود و به متیر مقارسه آزمودني با سایر افراد گروه مورد مر

صفحه 90:
نمره استانداره- بر اساس نمره استاندارد آزمودني در آزمونهاي مختلف » می توان .آزمودنی را با خودش مقایسه کرد

صفحه 91:
نمرات استانداره- براي پاسخ دادن به این پرسش که آزمودنی در ریاضی با استعداه‌تر و یا در استعداد هنری .موفقتس است »از نمره استعداد وى در دو » .آزمون استعداد ریاضی و هنری استفاده می کنیم :مثال

صفحه 92:
نمره استاندارد. » نمره آزمودني را از میانگین . .۰ براي محاسبه نمره استاندارد طبق ,گروه کسر مي کنیم و به انحراف استاندارد گروه تقسیم مي کنیم

صفحه 93:
نمره استاندارد - فرمول == 27 تمرم لسانارد 2 ‎S‏ نمرم آزمودن > = میانگین گروه 2 سلنحرلفلستاندارد گروم 5

صفحه 94:
محاسبه نمره استاندارد. نمره آزمودني در آزمون استعداد رياضي ۳6 است. در صورتی که میانگین گروه ۳۰ و انحراف استاندارد آن ۱۵ باشد. نمره استاندارد آزمودني Seal pid aay بپاسخ

صفحه 95:
: پاسخ نمره استاندارد آزمودنی » نطبق فرمول زیرصفر است 7 355 35 15

صفحه 96:
نمره استاندارد- نمره بیژن در امتحانات فيزيك ۱6 است. در صورتی که میانگین کلاس ۱۳ و انحراف استاندارد. ۳ باشد » نمره استاندارد بیژن در امتحانات فيزيك را مشخص کنید بپاسخ

صفحه 97:
نمره استاندارد. تمر استاندازه ‎Sl‏ آموزی کهفدر خزمی فيزيك ۱۵ گرفه انتت؟ و میانگین و انحراف استاندارد نمرات کللاسی به ترتیب ۱۲ و ۳ باشد . ‎Gb.‏ فرمول زیر . يك (۱) است ۹-۱۳ =| ۳

صفحه 98:
کاربرد نمره استانداره- نمره استاندارد آزمودنی در آزمون استعداد ریاضی ۱- و در آزمون استعداد هنرری» صفر است. بنابمراین» آزمودنی در آزمون استعداد هنری .موفقتر از آزمون استعداد رياضى عمل كرده است :متال ۲

صفحه 99:
کاربرد نمره استاندارد. نمرات استاندارد آزمودنی در آزمون استعداد ریاضی و آزمون استعداد هنري. صفر(* ) است. بناببراین؛ این آزمودنی در استعداد ریاضی به همان .اندازه موفق است که در استعداد ‎GAB‏

صفحه 100:
بيان نتايج آزمون ها نيمرخ رواني نیمرخ رواني . نموداري است که به واسطه آن نتایج آزمون به صورت تصويري بیان مي شود :مثال

صفحه 101:
نیمرخ رواني. نمودار زبره نوعي نیمرخ رواني است أمثال 7

صفحه 102:
نیمرخ رواني. نیمرخ رواني زیر بیانگر مقایسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش استنفرد- بینه اس" :مثال ۳

صفحه 103:
نیمرخ رواني. نیمرخ روافي زیر . بیانگر مقایسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش استنفرد- بیته است. ‎١‏ 1 :مثال >

صفحه 104:
نیمرخ رواني فوق- که به نیمرخ ستاره اي مشهور است- بیانگر مقایسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد- بینه .است

صفحه 105:
نیمرخ رواني. نیمرخ رواني زیر- که به نیمرخ ستاره اي مشهور است- بیانگر .مقایسه سه آزمودنی در اجرای آزمون استنفرد- بینه است

صفحه 106:
طبقه بندي آزمونها

صفحه 107:
طبقه بندي آزمونها ملاك هاي طبقه بندي آزمونها :آزمون ها بر اساس ملاك هاي مختلف طبقه بندي مي شوند طبقه بندىآزمونها از نظ روش لجرا ‎-١‏ ۱ طبقه بندى آزمونها از نظ ‎aces gl Sites‏ -۲ طبقه بندی آزمونها از نظر استفاده از کلام -۳ طبقه بندی آزمونا از نظر دقت ساحفت & طبته بندی آزمونها از نظر موضبوع مورد مطالعه -ه

صفحه 108:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونها را مي توان به دو روش اجرا کرد فردی -۱ گروهی -۲

صفحه 109:
طبقه بندي آزمون ها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي آزمونهاي فردي آزمونهايي هستند که درهر نوبت بر روي يك آزمودني قابل اجرا است :مثال

صفحه 110:
طبقه بندي آزمونیا از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي- آزمون استنفرد- بینه و آزمون مکعبها به صورت فردي اجرا مي شوند

صفحه 111:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي آزمونهاي گروهي آزمونهايي هستند که در هر نوبت و به ,طور هم زمان مي توان بر روي بیش از يك آزمودني اجرا کرد :مثال

صفحه 112:
طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي. ؛ ويرسشنامه ‎1١5‏ يرسشنامه جند جنبه اي شخصيتي امام عاملى كتل» نمونه آزمونهایی هستند که به صورت گروهی اجرا «می شوند

صفحه 113:
مزیت آزمونهاي گروهي مزیت آزمونهاي گروهي نسبت به آزمونهاي فردي. صرفه جويي در زمان است. زیرا آزمون را مي توان در يك زمان بر روي تعداد زيادي از آزمودنیها اجرا کرد.

صفحه 114:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني :آزمون ها از نظر ويژگييهاي بيروفي به دو گروه تقسیم مي شوند آزمون های مدادی- کاغذی -۱ آزمون های عملي(یا ابزاری) -۲

صفحه 115:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني 4- آزمونهای مداد- کاغذی در اين نوع آزمونها ۰ آزمودني به پرسشهاي آزمون به صورت :مثال

صفحه 116:
آزمونهاي مداد- كاغذي. اکثر آزمونهاي پیشرفت تحصيلي » مانند أزموهاني که در امتحانات پایان نیمسال تحصيلي با آنها روبرو مي شوید . از نوع آزمون هاي مداد- کاغذی هستند.

صفحه 117:
طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني ۲-آزمونهای عملی (یا ابنزاری) در اين نوع آزمونها .پرسشها به گونه اي مطرح شده اند . که .آزمودنی معمولا باید با استفاده از ابزار خاصي به آنها ياسخ كويد :مثال

صفحه 118:
آزمونهاي عملي (يا ابزاري). در آزمون هوشي وکسلر ۰ تعدادي تصویر به آزمودني داده مي شود تا آنها را به گونه اي در کنار هم قرار دهد تا بیانگر يك واقعه .معنى دار (مثلا بیان يك داستان) باشد

صفحه 119:
طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از کلام آزمونها بر حسب آن که در ارائه پاسخ به پرسشهاي آن نیاز به اداي کلمات از سوي آزمودني دارد (بيان شفاهي يا كفتاري) ويا ننیاز به کلام ندارد . به دو گروه تقسیم مي شوند آزمونهای کلامی ۱7 آزمونهای غیر کلامی -۲ [0

صفحه 120:
طبقه بند کلام تفاده از ازنظر استفا آزمون هااز 5 ۱۳۳ می ‎ay‏ کل رمو 3 ‎ee‏ ‏نها نها هستند که آزمودني به آزمونهايي كلامى آزمو 8 منظو في تانمي ار است كلام استفاده از به اس: سشهاي آن ملزم ب به يرسشهاي خ دادن به ب .ياسخ :مثال

صفحه 121:
آزمون هاي كلامي. بخشي از آزمون استنفرد- بینه به صورت كلامي اجرا مي شود . به این صورت که آزمایشگر پرسشي را به صورت شفاهي مي پرسد . و آزمودني به آن پرسش با استفاده از کلام ‎Bal‏ مي گوید. (همانند امتحانات شفاهی دانش آموزان)

صفحه 122:
طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از کلام ۳- آزمون های غیر کلامی آزمونهاي غیر كلامي آزمونهايي هستند که آزمودني براي پاسخ گفتن به پرسشهاي آن از کلام استفاده نمي کند . و معمولا به صورت نوشتاري و يا ابزاري به آنها پاسخ مي گوید.

صفحه 123:
طبقه بندی آزمونها از نظر دقت ساخت :آزمونها از نظر دقت ساخت به دو گروه تقسیم مي شوند آزمونهای معلم ساخته -۱ آزمونهای استاندارد شده -۲

صفحه 124:
دسته بندي آزمونها از نظر دقت ساخت ۱- آزمونهای معطم ساخته آن دسته از آزمونهايي که معمولا توسط مدرسان .در مقاطع مختلف تحصيلي بو به منظور ندزه گيري دانش آموزان و دانشجویان تهیه مي شوند به آزمونهاي معلم ساخته مشهوراند. 7

صفحه 125:
طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت ۲- آزمونهای استاندارد شده آزمونهاي استاندارد شده داراي ويژگيهاي زیر هستند: - داراي نورم (هنجار) هستند > در گروههاي بسیار بزرگ اجرا مي شوند 7 آزمودني با گروه بزرگ خود مقایسه مي شود - طی مراحل ویژه اي استاندارد شده اند

صفحه 126:
رت آزمونهاي معلم ساخته و آزمونهای استاندارد شده آزمونهای استاندارد شده در مقایسه با آزمونهای معلم ساخته داراي نويژگيهاي زیر هستند هدف‌ها و محتوای بسیا رکلی را اندازه م یگیررند -1 دارای‌هنجار (نورم) هستند -۲

صفحه 127:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونها از نظر موضوع مطالعه به سه گروه تقسیم :فى شوئد آزمونهای استعداد -۱ آزمونهای ‎ob‏ گیرری -۲ آزمونهای شخصیت -۳

صفحه 128:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهای استعداد آزمونهاي استعداد به منظور اندازه گيري استعداد افراد. مانند: هوش . استعداد فني » استعداد رياضي استعداد مهارت انگشتان » استعداد در به کار گیری ابزار » به کار برده می شود.

صفحه 129:
آزمونهاي يادگيري. آزمونهاي ياد گيري آزمونهايي هستند كه معلومات اكتسايي و پیشرفت آزمودنی را در يك یا چند زمینه خاص اندازه گيري انواع آزمونهاي يادگيري

صفحه 130:
انواع آزمونهاي يادگيري :آزمونهاي يادگيري به دو دسته تقسیم مي شوند آزمونهای علومات1 © آزمونهایهارتد *

صفحه 131:
طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي شخصیت آزمونهاي شخصیت آزمونهايي هستند که شخصیت فر را از .جنبه هاي مختلف اندازه گيري مي کنند

صفحه 132:
طبقه بندي آزمونها از نظر کار کرد :آزمونها از نظر کارکرد به دو گروه تقسیم مي شود آزمونهای کارایی -۱ آزمونهای شخصیت -۲

صفحه 133:
آزمونهاي هوش

صفحه 134:
آزمونهاي هوش معيارهاي تهیه آزمونهاي هوش :آزمونها بر اساس سه معیار تهیه مي شوند تعرین هوش -۱ معیارهای عینی ۲ تحلیل عاملی -۳

صفحه 135:
بیان نتایج آزمون هاي هوش دنتایج اجراي آزمون هاي هوش به چهار روش بیان مي شود سن عقلی -۱ ضریب هوش ۲ رتبه های درصدی ۲۲ نصره ها ی استاندارد شده 4

صفحه 136:
آزمونهاي هوش ويژگيهاي آزمون هوشي وکسلر کودکان : آزمون هوشي وکسلر کودکان * به دو قسمتتاهیو غیر کاهيتسقسیم مي‌شود - ۳ از دوازده آزمون‌فرعيت شکیل‌شده لست * نموم خام آزمودنيبه کمك‌بك‌جدول‌بسه نمره - استاندارد تبدیل می شود *

صفحه 137:
بخشهاي كلامي آزمون هوشي وکسلر کودکان :بخشهاي كلامي آزمون هوشي وکسلر کودکان عبارتند از مات ری ادرلك عمومي: . ‎wk‏ حافظه عصي

صفحه 138:
بخشهاي غیركلامي آزمون هوشي وکسلر کودکان بخشهاي غیرکلامي آزمون هوش وکسلر کودکان عبارتند از

صفحه 139:
آزمونهاي غیر كلامي - فردي هوش. : تعدادي از آزمونهاي هوش غیر کلامي و فردي عبارتند از آزمور] دم كگ ودلیاف- مازها الا بیرنتهایپرتلوس آزمونمكعبهاي‌رنگي

صفحه 140:
آزمون آدمك گودایناف براي اجراي اين آزمون از کودك خواسته مي شود که شکل يك آدمك را وسم كيل نمره كذاري

صفحه 141:
نمره گذاری آزمون آدمك گودایناف در نمره گذاري ‎JSS‏ آدمك کشیدن اجزا اهمیت دارد نه زيبايي به هر جزء كشيده شده - طبق هستورالسمل نمره گذاري - .يك امتياز تعلق مي كيرد

صفحه 142:
ماز با لابیرنت پرتئوس لین آزمون از مجموعه ای ماز کاغذی تشکیل شده است. طبعق دستور العمل ».به هنگام کشیدن خطي که نقطه ورود را به نقطه خروج وصل مي كند ء نبايد به عقب باز كشت ويا به بن بست وارد شد.

صفحه 143:
ويژگيهاي آزمون مكعبهاي رنگي .ویژه کودکانه تاه! سا له است- .از ۱۱ مکعبرنگوو ۱۷ تصویر تشکیل‌شده است- .روه تسصوس زمانلازيم ب لوي اسخ كويوثبتشده لست- لمتیاز‌هایی‌که فد از آزمون‌می‌آورد به بهمه هوشي تبديل- :بی شود

صفحه 144:
3 آزمون هوش بزركسالانٍ مقياس هوشي وكسلر (بزركسالان) :آزمون هوشي وكسلر بزركسالان از يازده قسمت تشكيل شده است اطلاعات عمومی -1 جور کردنقطمات ‎٩‏ ادراک عمومی ۲۳ رمن نویسی -۱۰ حافظه آنی اعداد ۳ ‎Noel‏ محاسیه عددی -4 تشابهات -ه ale aks تکمیل تصاویر -۷ Aa ake

صفحه 145:
آزمونهاي هوش بزرگسالان نمونه آزمونهاي گروهي نمونه آزمون هاي هوشي بزرگسالان که به صورت گروهي قابل :اجرا هستند عبارتند از آزموو ها - أآنموزبتة -

صفحه 146:
عوامل هوش اسپیرمن با استفاده از روش تحلیل عاملي به دو عامل در هوش :دست يافت ‎-١‏ عامزعمومي( عام ل0) ‏۲- عاملاختصاصو(عامل5)

صفحه 147:
عاملی‌مومي‌هوش(عامل0) عامل عمومي هوش عاملي است که در کلیه آزمونهاي هوش وجود دارد

صفحه 148:
عاماٍختصاصي‌هو ش(عامل5) عامل اختصاصي هوش. عاملي است که در هر آزمون به طور اختصاصي وجود دارد. وجود عامل اختصاصي از .عدم وجود همبستكي كامل بين آزمونها معلوم مي شود

صفحه 149:
عوامل تشکیل دهنده هوش از دیدگاه ترستون :طبق نظریه ترستون» هوش از هفت عامل تشكيل مي شود استعدا دکلامی <۱ استعداد عددی ۲ استدلال ۳ تجسم فضایی > ‎cae es‏ سرعت اد راک -۲ حافظه ۷

صفحه 150:
آزمونهاي استعداد

صفحه 151:
انواع ازمونهای استعداد آزمونهای دقت -۱ آزمونهاوخط زبنوحرويذيا علقم - آزعونهاوطبقه بندى- آنعونهائزمانواكنش- آزمونهاى حافظه -؟ آزمونهای استعداد مکانیکی ۳ آزمونهای استعداد تحسم فضبایی ‎t-‏ ‏آزمون‌سوله - آزمونهای ستجش هماهنگی ح ‎On ONS‏ آمو و تسش اهگودونسط ‎apy hay sat‏

صفحه 152:
معرفي آزمونهاي دقت آزمون خط زني حروف یا علائم در این نوع آزمون. آزمودني طلست ‎oa‏ ‎eas‏ علامت خاصي را - با زدن خط بر رو ي آن مشخص كن دونه امور 9

صفحه 153:
نمونه آزمون خط زني Si gaa ‏دا کید‎ a ] snes ne شیوه محاسبه دقت آزمودني

صفحه 154:
شیوه محاسبه دقت آزمون کل علائم درست خط خورده كل علائمي كه بايد خط مي خورد

صفحه 155:
آزمونهای استعداد مکانیکی يكي از انواع آزمونهاي استعداد مكانيکي. آزمون استعداد مکانیکی مینه سوتا است :ويژگيهاي آزمون

صفحه 156:
ويزكيهاي آزمون استعداد مكانيكي ‎Gow dro‏ داراي دو فرم موازي - ‎AA‏ 5 8 8است .هر فرم دارلی14 سوالاست- نمونه يرسش-

صفحه 157:
نمونه پرسش آزمون

صفحه 158:
آزمونهای استعداد تجسم فضابی يکي از انواع آزمونهاي استعداد تجسم فضايي, آزمون سوله .است ويژگيهاي آزمون

صفحه 159:
ويژگيهاي آزمون استعداد تجسم فضايي سوله از ۰ قطعه ‎KE) A‏ دارم و ستارم و مربع در لبعاد مختلف- ‎ORT‏ 5 5 آزمو هنيبايد هر قطعه را در جایگام خود در صفحه قرار - .دهد

صفحه 160:
عوامل تغیبر دهنده ساخت استعدادها مهمترین عواملی که ساخت استعدادها را تفییر می دهند :عبارتند از ie تعلیم و تربیت ۲۳ تصرین ۳۳ fr yao

صفحه 161:
فصل هشتم آزمونهاي شخصيت

صفحه 162:
طبقه بندی آزمونهای شخصیت

صفحه 163:
al at پرسشنامه ها پرسشنامه هاي شخصیت ممکن است علاثق. نگرشهاء و یا .مجموعه اي از صفات شخصیت را اندازه گیری کنند تنمونه

صفحه 164:
نمونه پرسشنامه هاي شخصیت يرسشنامه حند جنبه اى ام.ام.بى آي 15 پرسشنامه برن رویت ۲۳ پر‌سشنامه "۱ عامل یکتل -۳ پر‌سشنامه اضط را بکتل -> برسشنام ه كيلفورد - زيسمن ‎oO‏ برسشنامه هاى سا زكارى ( مانند: ب رسشنام هك رنل و -5 برسشنامه بل)

صفحه 165:
.مشهورتریی رسشنامه شخصیتولسته .از 6۵۰ يرسشتشكي[شد ملست :صحیح>- آزمودني با انتخاب يكي از گزینه هاي> . <به يرسشها ‎oh‏ مي كويد ,<نمي دانم> و <غلط صفاتمخت خصینتوا لندازه مي‌گیرد» از جمله: - لفسرددگي هيستري ويژگيهاي ردلنه > زنانه, عدم تعامل رولني هیپوكتدري ت-عام ال جتماعي پ نوی لسكيزوفرني [|

صفحه 166:
پرسشنامه برن روبتر مشكم ‎"١‏ يم سشإست- .يرسشنامه لوجند جنبه لولست- :جنبه هايمورد لندانه كيريع_بيتند از - تمايل به نوروتيك بودن درون گرايي 7 برون 'كراني تسلط یا تسلیم در روابط شخصي اعتماه به نفس ۱ اجتماعي بودن

صفحه 167:
پرسشنامه ‎۱٩‏ عاملی کتل دارای ده فرم ۸ و لاست فرم ۸۰ به صورت گروهي و فرم ظ به صورت فردي اجرا می شود تا .شغلي تشخیص با پیشرفتوولندرمانيبه کار مي‌رود [SI] ۳

صفحه 168:
پرسشنامه اضطراب کتل قابلینجرا ببه صورتگ روهيدارد - در موارد تشخیصبه کار مي‌رود - دو نوع لضطرلبآشکار و نهانرا لندازه مي‌گیرد - [SI] م

صفحه 169:
‎ay‏ > زر ررمي پرسشنامه لوجند جنبه لیلستو ۱۰ وي شكو را لندازه كير ومى- “كلد ‎Percale.‏ سامت ‎sles ce‏ شیوم نمرم گناري‌عینولسته

صفحه 170:
ي سازگاري ج سشنامه هاي سان گا كك ‎Ast‏ ‎Lest‏ 9 هنجار‌فرد را ارزشیا مي- به کار ختلا خصیهایند ب که لخت یت شخیصلفرادي ‎Sal‏ ‎ea‏ د "رو i

صفحه 171:
آزمونهاي عيني شخصیت :مشهورترین آزمونهاي کت شخصیت عبارتند از مازها يا لابيرنتهاوبرنئوس- آنموزترسيمدر ليينه -

صفحه 172:
آزمونهاي فرافکن شخصیت :مشهورترین آزمونهاي فرانکن شخصیت عبارتند از آزمون رور شاخ -۱ آزمون اندریافت موضوع( معروف ب هآ زمون تی.ای.تی) -۲ آزمون دهکده ها یآرتوس -۳ آزمون تداع یکلمات یونگ - آزمون تکمیل جملات -ه آزمون نا کامی رو زنزوایگ(کودکا ن) -1

صفحه 173:
آزمون رورشاخ از ۱۰ كارن شكيزشده لست در هر کارتشکه لی‌جوهر وجود دارد - کارشیام- سفیدء و ه کار تونگی‌لسته - لجرلیآزمونبه صورتانفادولاستد تصاویر آزمون رور شاخ

صفحه 174:
تصاویر آزمون رورشاخ

صفحه 175:
آزموناندو یافتعوضوع (1.۸۵:1) زا برلي ررسیو شناسایین بزها و تمایادلفراد ببه کار مي‌رود - از ۳۰ کارتمصور و یک ار نید تشکیل‌شده است- نمونه عينوندارد - نمونه تصاوی

صفحه 176:

صفحه 177:
آزمون دهکده هانري آر توس آزمونیف رلفکریست از ۱۷۷ قطعه ت-شکیل‌شده لست- آز‌مودنویه ک مکقطعا تیک دهکده می‌سازد - فرضبليز!استكه ساختث خصيتف د در ساختماندهكدم ساخته - شده منعکس‌می‌شود

صفحه 178:
آزمون تداعي کلمات ‎Sy‏ آزمونیف رلفکرست آزمودنيبا شنیدنکلماتآزمایشگره کلمه لیرا بسر زبان‌می‌آورد - فر ضآ و مون وقتيکلمه ایموجبت دعيکلمه لیس شود و لین کلمه بولیزمودنيبار عاطفي‌دلشته باشد .آزمودنيسه طور ناخود آگاه سعي‌مي‌کند آن‌کلمه را با کلمه لي‌که بار عاطفي ندارد جایگزین‌کند

صفحه 179:
آزمون تکمیل جملات cal Sal, ‏نيف‎ a x ۵ انمجموعه لی‌جمله ناتمام تشکیل‌شد: 1 یچمله ن اتمام ۶.7 ۱ / ents آنمودنی جمله ناتمام را ۱ ‎es‏ ی امرا باعبيتخود .ت تکمیل‌مي‌کد -

صفحه 180:
آزمون ناكامي رونزوایگ آزمونیة_رلفکوست ویژم کودکانلست از ۲۶ تصویر تشکیل‌شدم لست- در هر تصویر بخشواز مکاسمه بیندو نف نوشته شده لستو آزمودنی- باید پاسخ فد مقابل را بنویسد نمونه يرسش

صفحه 181:
co 5 — on 2 58 ۳ a 2 oy mi ‏مي‎ 1 2 | e ۳ 0 3 ۳ 7 = ees

صفحه 182:
آزمونهاي جامعه سنجي آزمون جامعه سنجي وسیله اي است که به كمك آن مي توان افراد محبوب ۰ مطرود ۰ منزوي ۰ گروههاي فرعي و به طور «کلی روابط موجود بین اعضا گروه را مورد مطالعه قرار داد

صفحه 183:
روا نسسمشمي»

:ارائه مطالب و نكات مهم درس ويژه دانشجويان رشته روانشناسي تهيه و تنظيم :محمود هرمزي :مشخصات منبع كتاب :روان سنجي • تاليف :حمزه گنجي • انتشارات :دانشگاه پيام نور • فهرست مطالب آزمونها تاريخچه :فصل اول آزمونها ويژگيهاي :فصل دوم • • آزمونها گذاري اجرا و نمره :فصل سوم • آزمونها نتايج بيان :فصل چهارم • آزمونها بندي طبقه :فصل پنجم • آزمونهاي هوش :فصل ششم • آزمونهاي استعداد :فصل هفتم • آزمونهاي شخصيت :فصل هشتم • فصل اول تاريخچه آزمونها• سابقه روان سنجي وآزمون سازي آزمون سازي درروانشناسي سابقه اي نسبتاَ طوالني دارد .جيمز مك كين كتل(روانشناس آمريكايي) در سال ۱۸۹۰كلمه تست » « te (آزمون) را براي اولين بار اولين آزمون رواني را (كه به كار برد ،و آلفرد بينه نيز st .آزمون هوش بود) در سال ۱۹۰۵ارائه داد تاريخچه آزمون سازي گالتون در سGال ١٨٨٤ويژگيهاي خاص#ي،از جمل#ه دق#ت،توان عضالن#ي و زمان واكن##ش را اندازه گيري م##ي كرد و ب##ا اس##تفاده از جدولهاي درص##دي م##ي توانس##ت تواناي##ي فرد را ب##ا گروه وي مقايس##ه كند .وي پيشگام اس##تفاده از فنون آماري در تحليل ويژگيهاي فردي ،و توسعه آزمونهاي رواني است. تاريخچه آزمون سازي جيم;ز م;ك كي;ن كت;ل ،ب#ا تهي#ه آزمونهاي#ي ك#ه تواناي#ي س#اده اي را اندازه گيري م##ي كردن##د ،ب##ه توس##عه آزمون س##ازي و همچني##ن كاربرد آس##ان و همگاني آزمونهاي رواني كمك كرد. عي#####ب آزمونهاي كت#####ل ،رم (يا هنجار)وفGقداGننبود.بنابراي#####ن ،ب#####ا اجراي آزمونهاي وي ،محق##ق نم##ي توانس##ت در مورد وضعي##ت آزمودن##ي نس##بت ب##ه گروه اش نظر دهد. تاريخچه آزمون سازي نخستين آزمون (به معناي امروزي آن) توسط بينه و سيمون تهيه و ارائه شد .اين آزمون ،هوش را اندازه مي گرفت و داراي رم(يا هنجار)ون بود.اين آزمون در سال ۱۹۰۵ارائه شد.آزمون مذكور ،تا كنون چندين بار تجربه شده است.معروف ترين فرم تجديد نظر شده به آزمون استنفرد- بينه مشهور است. فصل دوم ويژگيهاي آزمونها تعريف آزمون رواني آزمون رواني وسيله اي است كه موقعيتي را فراهم مي كند تا نمونه .اي از رفتار برانگيخته شود و مورد اندازه گيري قرار گيرد آزمون رواني ايجاد شرايط براي ظهور رفتار بروز نمونه اي از رفتار مورد اندازه گيري سنجيدن رفتارهاي ظاهر شده ويژگيهاي اصلي آزمون در شرايطي ميتوان گفت كه يك آزمون رواني داريم كه حداقل داراي سه ويژگي :زير باشد اعتبار۱- روايي۲- حساسيت(با ظرافت تشخيص)۳- ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار روايي حساسيت تعريف اعتبار(يا پايايي) ـ اگر آزموني را براي يك آزمودني چند بار اجرا كنيم ،نتايج نسبت َا يكسان و مشابهي به دست آيد ا#عتبار آز#مون،ب##يان#گ#ر پ ##ايدار#يو ث##باتن##تاي#ج #ي##كآز#موندر ا#جرا#هايم#تع#دد - .ا#س#ت روشهاي اندازه گيري اعتبار يك آزمون ادعاي سGازنده آزمون مبنGي بر ايGن كGه آزمون وي داراي اعتبار اسGت ، كاف#ي نيس#ت ،و الزم اس#ت ب#ا اس#تفاده از روشهاي مورد تواف#ق ،اعتبار آزمون محاسبه شود .روشهاي اندازه گيري و تعيين اعتبار آزمون عبارتند از: اجراي مجدد آزمون اجراي فرم موازي آزمون دو نيمه كردن ريچاردسون -ركGوGد روشهاي برآورد اعتبار آزمون -١روش اجراي مجدد آزمون در روش اجراي مجدد آزمون به منظور اندازه گيري اعتبار آن ،آزمون را دو بار ،و با فاصله زماني ،اجرا مي كنيم.بين نتايج حاصل از دو بار اجرا ضريب همبستگي محاسبه مي كنيم ،كه آن مي نامند «.ضريب اعتبار»G را .تفسير ضريب اعتبار به دست آمده ،بيانگر وجود يا عدم وجود اعتبار است :سؤال آيا در اجراي مجدد آزمون ٬ضريب اعتبار به ميزان ١به دست مي آيد؟ :پاسخ .خير :زيرا عوامل متعددي همچون تمرين،خستگي ،وضعيت عاطفي ،و شرايط آزمون بر روي نتايج آزمون در .حال اجراي مجدد تاثير مي گذارد مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به :روش اجراي مجدد آزمون جديد را اجرا كنيد ۱- -۲پس از اجراي اول ،مجدداَ(همان ساعت ،همان روز يا چند روز بعد)همان آزمون را اجرا كنيد. بين نمرات اجراي اول آزمون و اجراي دوم آزمون ،ضريب همبستگي ۳- .محاسبه كنيد .ضريب همبستگي را براي ارزشيابي اعتبار آزمون تفسير كنيد ۴- روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۲روش اجراي فرم موازي در روش فرم موازي ،ضري##ب همبس##تگي بي##ن نتاي##ج حاص##ل از اجراي آزمون جدي#د و آزمون#ي ك#ه از نظ#ر درج#ه دشواري ،ضري#ب تشخي#ص ،و محتواي درون#ي ش#بيه آ#ن اس#ت ،مالك تعيي#ن ميزان اعتبار آزمون تلق#ي م#ي شود. مراحل اجراي محاسبه اعتبار آزمون به :روش فرم موازي .فرم موازي آزمون جديد را بيابيد ۱- آزمون جديد و فرم موازي آن را بر روي يك گروه آزمودني اجرا ۲- .كنيد بين نمرات آزمون جديد و فرم موازي آن ضريب همبستگي محاسبه ۳- .كنيد ضريب همبستگي به دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار آزمون جديد ۴- .تفسير كنيد روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۳روش دو نيمه كردن روش دو نيمه كردن بر اساس ضريب همبستگي بين نمره اي كه آزمودني ها در دو نيمه از يك آزمون به دست مي آورند ،محاسبه مي ال نمره آزمودني در سوالهاي فرد ونمره وي در سوالهاي زوج شود .مث َ آزمون. :سوال چرا روش دو نيمه كردن به روش فرد -زوج مشهور است؟ :پاسخ زيرا به طور معمول ،در محاسبه اعتبار آزمون از طريق دو نيمه كردن ، پرسشهاي فرد در يك نيمه ،و پرسشهاي زوج در نيمه ديگر قرار مي گيرند. ضريب همبستگي بين نمره هاي آزمون ها در دو نيمه ،معيار مناسبي براي برآورد اعتبار آزمون است. فرمول اسپيرمن -براون پس از محاسبه ضريب همبستگي بين نمرات آزمودنيها در دو نيمه آزمون ،اعتبار نيمي از آزمون محاسبه شده است. اعتبار كل آزمون از طريق فرمول اسپيرمن – براون محاسبه مي شود: مراحل اجرايي محاسبه اعتبار آزمون به :روش دو نيمه كردن .آزمون را اجرا كنيد ۱- نمره هاي آزمودنيها را در هر يك از دو نيمه آزمون(مثال در پرسشهاي ۲- .فرد و پرسشهاي زوج) محاسبه كنيد ضريب همبستگي بين نمره هاي آزمودنيها را در دو نيمه آزمون محاسبه ۳- .كنيد ضريب همبستگي به دست آمده را در فرمول اسپيرمن -براون قرار دهيد ۴- .و ضريب همبستگي كل آزمون را محاسبه كنيد -٥ضريب همبستگي به دست آمده را براي ارزشيابي اعتبار آزمون تفسير .كنيد روشهاي برآورد اعتبار آزمون -۴روش كودر -ريچاردسون فرمولدر محاسبه اعتبار آزمون به روش كودر -ريچاردسون از :استفاده مي شود ريچاردسون-فرمول كودر  n  x r n  x 1  2 n  1 ns    ويژگيهاي اصلي آزمون اعتبار از چهار آزمون زير كه بر روي ۳۰نفر اجرا شده اند ،كدام آزمون داراي اعتبار بيشتري است؟ = 92A. ضريب اعتبار آزمون ضريب اعتبار آزمون =B 75. GG ضريب اعتبار آزمون =C 65. GG ضريب اعتبار آزمون =D 05. GG :پاسخ چون ضريب اعتبار آزمون .دارايAاعتبار بيشتري است ‏A بيش از ساير آزمونهاست ،بنابراين آزمون ويژگي اصلي آزمون تعريف روايي منظور از روايي اين است كه آزمون آن چه را كه براي اندازه گيري آن ساخته شده است ،اندازه بگيرد .مثال اگر آزمون براي اندازه .گيري هوش ساخته شده است ،فقط هوش را اندازه بگيرد ويژگي اصلي آزمون روايي اگر آزموني براي اندازه گيري هوش ساخته شده است ،ولي افراد درونگرا نمره بيشتري از آن به دست مي آورند ،اين آزمون براي اندازه گيري هوش ،روا نيست. روايي ظاهري روايي محتوا انواع رواي;ي روايي پيش بين روايي همزمان روايي سازه انواع روايي روايي ظاهري ;ي ظاهري ،ميزان انطباق صورت ظاهر پرسشها با موضوع مورد در رواي .آزمون بررسي مي شود انواع روايي روايي ظاهري در روايي ظاهري به اين پرسش پاسخ داده مي شود كه آيا پرسشها از لحاظ ظاهري با موضوعي كه آزمون براي اندازه گيري آن ساخته شده است ،انطباق دارد؟ انواع روايي روايي ظاهري در مجموعه پرسشهاي آزمون ويژه داوطلبان خلباني ،پرسش زير داراي :روايي نيست پرتقال فروشي ۱۰۰كيلو پرتقال را از قرار كيلويي ۳۰۰تومان خريد و .كيلويي ۳۵۰تومان فروخت.مقدار سود پرتقال فروش را حساب كنيد انواع روايي رواي;ي ظاهري در مجموعGه پرسGشهاي آزمون ويژGه داوطلبان خلبانGي ،پرس#ش زي#ر داراي روايي ظاهري است: اگ#ر هواپيماي#ي ب#ا س#رعت ۹۵ ۰كيلومت#ر در س#اعت پرواز كن#د ،فاص#له بي#ن تهران و بندر عباس را ك##ه حدود ۱۲۵ ۰كيلومت##ر اس##ت در چ##ه مدت##ي ط##ي ميكند؟ انواع روايي رواي;ي محتوا آزموني داراي روايي محتواست كه پرسشهاي آزمون كليه هدفهاي .آزمون را مورد اندازه گيري قرار دهند انواع روايي ;ي محتوا -مثال رواي محتواي كتاب روانسGنجي بر اسGاس ۵۰هدف تنظي#م شده اس#ت .بنابراي#ن اگ#ر آزمون####ي براي تعيي####ن ميزان پيشرف####ت تحص####يلي دانشج####و در درس روانس#نجي س#اخته شود ك#ه در آ#ن ب#ه ازاي ه#ر هدف ي#ك پرس#ش تهي#ه شده باشد ،اين آزمون داراي روايي محتواست. انواع روايي روايي پيش بين براي تعيين روايي پيش بين آزمون ،بين نتايج حاصل از اجراي آزمون و نمره اي كه بعداَ به دست مي آيد ،ضريب همبستگي محاسبه مي شود و بر اساس ضريب همبستگي به دست آمده ، .درباره روايي آزمون جديد ،حكم داده مي شود انواع روايي روايي پيش بين -مثال اگر فرض شده است آزمون جديد ،استعداد پيشرفت تحصيلي را مي سنجد ،مي توان اين آزمون را در مهر ماه اجرا كرد و سپس بين نتايج به دست آمده و معدل تحصيلي آزمودنيها (كه در تير ماه سال .بعد به دست مي آيد) ضريب همبستگي محاسبه كرد انواع روايي رواي;ي همزمان مي توان بين نتايج حاصل از اجراي آزمون جديد و آزموني كه داراي روايي است و همزمان با اجراي آزمون جديد ،اجرا مGي شود ،ضريGب همبسGتگي محاسGبه كرد ،و آGن را براي تعييGن روايي آزمون جديد ،تعبير و تفسير كرد. انواع روايي روايي همرمان -مثال براي تعيين روايي آزمون جديد كه مدعي اندازه گيري هوش است ،اين آزمون همزمان با آزمون هوش استنفرد -بينه اجرا مي شود؛ و بين نتايج به دست آمده از هر دو آزمون ،ضريب همبستگي محاسبه مي شود .ضريب همبستگي به دست آمده نشان .دهنده ميزان روايي آزمون هوش جديد است انواع روايي روايي سازه • در صGورتي كGه نمره هاي حاصGل از اجراي آزمون بGه مفاهيم يGا سGازه هاي نظريGه اي كGه بر اسGاس آGن آزمون ساخته شده اسGت ٬مربوط باشGد ٬آزمون مورد نظGر داراي رواي;ي سازه است . انواع روايي روايي سازه -مثال • اگGر بر اسGاس نظريGه هاي اضطراب ٬پرسGشنامه اي در زمينه اندازه گيري اضطراب سGاخته شود ٬ايGن پرسشنامه در صGورتي داراي رواي;ي س;ازه اسGت كGه نمرات حاصGل از آن بGه سGازه هاي مورد اشاره در نظريGه هاي مربوط به اضطراب ارتباط داشته باشد. ويژگي آزمون خوب اگر نتايج حاصل از اجراي آزمون بر روي يك گروه بزرگ را به محور مختصات منتقل كنيم؛ هر چه قدر منحني حاصل به منحني طبيعي .آزمون بيشتر استحساسيتنزديك باشد ، ويژگي هاي اصلي آزمون حساسيت يا ظرافت تشخيص افراد در ويژگGي هاي مختلGف ،تفاوت دارنGد ،و يGك آزمون خوب بايد بتوانGد ايGن تفاوت هGا را تميGز دهد .هGر چGه قدر كGه آزمون توانايي بيشتري براي تميGز تفاوت هاي شخصGي داشتGه باشد ،از حساسيت بيشتري برخوردار است.. ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت آزموني حساس است كه بتواند كوچكترين تفاوت بين دو فرد را تميز .دهد ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت هر چه قدر آزمون حساسيت بيشتري داشته باشد ،بهتر مي تواند .توانايي هاي فرد را ،نسبت به هم ،تميز دهد ويژگيهاي اصلي آزمون حساسيت Bبا توجه به نمراتي كه آزمودنيها به دست آورده از دو آزمون Aو ، اند ،كدام آزمون حساستر است؟ ‏n نتايج آزمون A تعداد ۱۰۰ نمره ۰ ۱ ‏n تعداد نتايج آزمون B ۱۰۰ نمره ۰ ۱ پاسخ . آزمون ‏A .زيرا تفاوت ميان آزمودنيها را دقيقتر نشان داده است رابطه وسعت رفتار و حساسيت آزمون هر اندازه وسعت رفتارهايي كه يك آزمون مي تواند اندازه بگيرد ، .بيشتر باشد ،به همان اندازه حساسيت اين آزمون كمتر خواهد بود رابطه وسعت رفتار و حساسيت آزمون هر اندازه پديده مورد اندازه گيري محدودتر .باشد،حساسيت آزمون بهتر خواهد بود رابطه حساسيت آزمون و قدرت تشخيص سواالت .حساسيت آزمون به قدرت تشخيص سواالت آن آزمون بستگي دارد فصل سوم اجرا و نمره گذاري آزمونها ويژگيهاي فرعي آزمون آزمون خوب ،عالوه بر داشتن روايي ،اعتبار و حساسيت ،بايد از ويژگيهاي ديگري به شرح زير :برخوردار باشد ۱- .آزمون بايد به سهولت قابل اجرا باشد۱- ۲- آزمون بايد داراي دستورالعمل نوشته شده اي براي اجرا باشد۲- ۳- .آزمون بايد داراي كليد و روش تصحيح و نمره گذاري پاسخها باشد ۳- ۴- آزمون بايد معياري را براي مقايسه و ارزشيابي نتيجه هر آزمود#ني ۴- .ارائه دهد اجراي دستورالعمل آزمون مهمترين نكته در جريان اجراي آزمون ،اجراي دقيق قواعد و توصيه .هاي دستورالعمل آزمون است عوامل موثر بر اجراي آزمون دو عامل در فرايند اجراي آزمون بر عملكرد آزمودني اثر مي گذارد. :اين دو عامل عبارتند از خستگي تمري;ن شرايط اجراي آزمون مدت اجرا در مورد اين كه مدت اجراي آزمون چه قدر بايد باشد ،قاعده اي .كلي وجود ندارد شرايط اجراي آزمون موقع اجرا موقع اجراي آزمون ،زماني است كه آزمودني از جنبه جسماني و .رواني آماده اجراي آزمون باشد :سوال وظيفه آزماينده در جريان اجراي آزمون چيست؟ :پاسخ وظيفه آزماينده در جريان اجراي آزمون اين است كه .دستورالعمل آزمون را به دقت اجرا كند نقش پرسشهاي تمريني در ابتداي برخGي آزمونهGا نمونGه اي از پرسGشها داده شده اسGت .آزمودنيها بGا دادن پاسGخ بGه ايGن پرسGشها ،بGا شيوه اجراي آزمون آشنGا مي شوند. :سوال براي آشنا شدن آزمودني با شيوه اجراي آزمون ،چه اقدامي الزم است؟ :پاسخ براي آشنا شدن آزمودني با شيوه اجراي آزمون ،الزم است تعدادي .پرسش تمريني به ابتداي آزمون اضافه شود سهولت نمره گذاري در صورتي كه پرسشهاي آزمون ،پاسخ قطعا َ درست يا غلط داشته باشند ،نمره گذاري به سهولت انجام مي گيرد.اين نوع نمره گذاري آزمون را ،گذاري نمره عينيگويند. نمره گذاري عيني آزمون. مثال پرسشهايي كه به صورت چند گزينه اي تنظيم شده اند ،مانند: چهار گزينه اي يا پرسشهاي صحيح -غلط ،و يا پرسشهايي كه پاسخ آنها يك كلمه يا عبارت است ، آزمونهايي با نمره گذاري عيني ناميده مي شوند. :پرسش آيا پرسش زير به صورت عيني نمره گذاري مي شود؟ پايتخت ايران كدام شهر است؟ :پاسخ پرسش » پايتخت ايران كدام شهر است؟ «به صورت عيني نمره گذاري مي شود ،زيرا يك پاسخ قطعا َ درست دارد و » .آن « شهر تهران است ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي اصلي ويژگيهاي فرعي سهولت اجرا اعتبار روايي داشتن دستورالعمل حساسيت داشتن كليد تصحيح شيوه نمره گذاري داشتن معيار مقايسه نتايج فصل چهارم بيان نتايج آزمونها در بيان نتايج آزمونها نمي توان بر اساس نمره اي كه فرد از اجراي توانايي يا ويژگي او را ارزيابي )نمره خام(آزمون به دست مي آورد .كرد نمره خام چيست؟ نمره خام نمره اي است كه فرد از اجراي آزمون خود به دست مGي آورد .ايGن نمره مث َ ال بيانگGر تعداد پاسGخهاي صGحيحي اسGت كه آزمودنيها به پرسشهاي آزمون داده است. تعريف هنجار (نورم) هنجار يا نورم عبارتست از ميانگينهايي كه از اجراي آزمون در .گروه هاي بزرگ به دست مي آيد هنجار (نورم) هنجارهاي رشد ذهني در هنجارهاي رشد ذهني ،رابطه نمره اي كه فرد از آزمون به دست مي آورد (سن عقلي) ،و سن فرد مالك ارزيابي توانايي ذهني او قرار مي گيرد. سن عقلي چيست؟ سن عقلي يعني توانايي آزمودني در پاسخ گفتن به پرسشهايي كه .اكثر همساالن وي به آن پاسخ درست داده اند :مثال سن عقلي .مثال وقتي يك كودك ۱۰ساله حداكثر مي تواند به پرسشهاي كودكان ۸ساله پاسخ دهد ،سن عقلي او ۸ ،سال است (هر چند كه سن تقويمي او ۱۰سال است) سن تقويمي سن تقويمي فرد (در مقايسه با مفهوم سن عقلي) ،بيانگر مدت زماني است كه از تولد فرد مي گذرد .سن تقويمي را بر اساس .شناسنامه تعيين مي كنند فرمول بهره هوشي ‏M.A ‏I.Q  ‏100 ‏C.A =بهره هوش I.Q =سن عقلي مثال ‏M.A =سن تقويمي C.A بهره هوشي .مثال اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد ،بهره هوشي او چه قدر است؟ :پاسخ بهره هوشي. مثال اگر سن عقلي و سن تقويمي كودكي برابر باشد ،بهره هوشي او بر اساس فرمول ‏M.A ‏I.Q  ‏100 ‏C.A .معادل عدد ۱۰۰به دست مي آيد بيان نتايج آزمون ها استفاده از شاخصهاي آماري براي بيان نتايج آزمون ها ،مي توان از شاخص هاي آماري :ميانگين و .انحراف استاندارد استفاده كرد بيان نتايج آزمون ها استفاده از ميانگين و انحراف استاندارد با استفاده از شاخص آماري ميانگين و انحراف استاندارد .مي توان جايگاه آزمودني را در گروه تعيين كرد بيان نتايج آزمون ها كاربرد شاخصهاي آماري شاخص هاي آماري ،مانند ميانگين و انحراف استاندارد ،امكان مقايسه .آزمودني را نسبت به گروه مورد آزمايش فراهم مي كند بيان نتايج آزمون ها نمره هاي استاندارد با در دست داشتن ميانگين و انحراف استاندارد گروه ، نمره استاندارد (يا نمره ) Zهر آزمودني محاسبه مي شود. نمره استاندارد نمره اسGتاندارد يGا نمره ، Zنمره اي اسGت كGه بر اساس نمره خام آزمودني و ميانگين و انحراف استاندارد گروه محاسبه مي شود و به منظور مقايسه آزمودني با ساير افراد گروه مورد استفاده قرار مي گيرد. نمره استاندارد- كاربرد بر اساس نمره استاندارد آزمودني در آزمونهاي مختلف ،مي توان .آزمودني را با خودش مقايسه كرد نمرات استاندارد- كاربرد براي پاسخ دادن به اين پرسش كه آزمودني در رياضي با استعدادتر و يا در استعداد هنري ،موفقتر است ،از نمره استعداد وي در دو ، .آزمون استعداد رياضي و هنري استفاده مي كنيم :مثال نمره استاندارد. محاسبه ،نمره آزمودني را از ميانگينفرمولبراي محاسبه نمره استاندارد ٬طبق .گروه كسر مي كنيم و به انحراف استاندارد گروه تقسيم مي كنيم :فرمول نمره استاندارد -فرمول ‏x x ‏z ‏s =نGGمره GاGسGتاندارد Z نGGمره GآزGمودGنGي=X = ميانگين گروه x ‏GفGسGتاندارد گGGروGهS G =اGنGحرا ا محاسبه نمره استاندارد. مثال نمره آزمودني در آزمون استعداد رياضي ۳۵است .در صورتي كه ميانگين گروه ۳۵و انحراف استاندارد آن ۱۵باشد ،نمره استاندارد آزمودني چه قدر است؟ :پاسخ :پاسخ نمره استاندارد آزمودني ، :طبق فرمول زيرصفر است =Z 35 35 ‏0 15 نمره استاندارد- مثال نمره بيژن در امتحانات فيزيك ۱۵است .در صورتي كه ميانگين كالس ۱۲ و انحراف استاندارد ۳ ،باشد ،نمره استاندارد بيژن در امتحانات .فيزيك را مشخص كنيد :پاسخ نمره استاندارد. مثال نمره استاندارد دانش آموزي كه در درس فيزيك ۱۵گرفته است؛ و ميانگين و انحراف استاندارد نمرات كالسي به ترتيب ۱۲و ۳باشد ، .طبق فرمول زير ،يك ( )۱است =۱ ‏Z= ۱۵ - ۱۲ ۳ كاربرد نمره استاندارد- مثال ۱ نمره استاندارد آزمودني در آزمون استعداد رياضي -۱و در آزمون استعداد هنري ،صفراست .بنابراين ،آزمودني در آزمون استعداد هنري .موفقتر از آزمون استعداد رياضي عمل كرده است :مثال ۲ كاربرد نمره استاندارد. مثال ۲ نمرات استاندارد آزمودني در آزمون استعداد رياضي و آزمون استعداد هنري ،صفر( )۰است .بنابراين ،اين آزمودني در استعداد رياضي به همان .اندازه موفق است كه در استعداد هنري بيان نتايج آزمون ها نيمرخ رواني نيمرخ رواني ،نموداري است كه به واسطه آن نتايج آزمون .به صورت تصويري بيان مي شود :مثال نيمرخ رواني. نمودار زير ،نوعي نيمرخ رواني است :مثال ۲ مثال ۱ نيمرخ رواني. مثال ۲ نيمرخ رواني زير ،بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش .استنفرد -بينه است :مثال۳ نيمرخ رواني. مثال ۳ نيمرخ رواني زير ،بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون هوش .استنفرد -بينه است :مثال ۴ نيمرخ رواني .مثال ۴ نيمرخ رواني فوق -كه به نيمرخ ستاره اي مشهور است- بيانگر مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد -بينه .است نيمرخ رواني. مثال ۴ نيمرخ رواني زير -كه به نيمرخ ستاره اي مشهور است -بيانگر .مقايسه سه آزمودني در اجراي آزمون استنفرد -بينه است فصل پنجم طبقه بندي آزمونها طبقه بندي آزمونها مالك هاي طبقه بندي آزمونها :آزمون ها بر اساس مالك هاي مختلف طبقه بندي مي شوند ط#بقه ب##نديآز#مونه#ا از ن##ظر رو#شا#جرا -۱ طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگي هاي بيروني ۲- طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از كالم ۳- طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت ۴- طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه ۵- طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا :آزمونها را مي توان به دو روش اجرا كرد فردي ۱- گروهي ۲- طبقه بندي آزمون ها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي آزمونهاي فردي آزمونهايي هستند كه درهر نوبت بر روي يك .آزمودني قابل اجرا است :مثال طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي فردي -مثال آزمون استنفرد -بينه و آزمون مكعبها به صورت فردي اجرا .مي شوند طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي آزمونهاي گروهي آزمونهايي هستند كه در هر نوبت و به .طور هم زمان مي توان بر روي بيش از يك آزمودني اجرا كرد :مثال طبقه بندي آزمونها از نظر روش اجرا آزمونهاي گروهي .مثال پرسشنامه چند جنبه اي شخصيتي ام.ام.پي.آي ؛ و پرسشنامه ۱۶ عاملي كتل ،نمونه آزمونهايي هستند كه به صورت گروهي اجرا .مي شوند مزيت آزمونهاي گروهي مزيت آزمونهاي گروهي نسبت به آزمونهاي فردي ،صرفه جويي در زمان است .زيرا آزمون را مي توان در يك زمان بر روي تعداد زيادي از آزمودنيها اجرا كرد. طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني :آزمون ها از نظر ويژگيهاي بيروني به دو گروه تقسيم مي شوند آزمون هاي مدادي -كاغذي ۱- آزمون هاي عملي(يا ابزاري) ۲- طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني -۱آزمونهاي مداد -كاغذي در اين نوع آزمونها ،آزمودني به پرسشهاي آزمون به صورت .كتبي پاسخ مي دهد :مثال آزمونهاي مداد -كاغذي .مثال اكثGر آزمونهاي پيشرفGت تحصGيلي ،ماننGد آزمونهايGي كه در امتحانات پايان نيمسGال تحصGيلي بGا آنهGا روبرو مGي شويد ،از نوع آزمون هاي مداد -كاغذي هستند. طبقه بندي آزمونها از نظر ويژگيهاي بيروني -۲آزمونهاي عملي (يا ابزاري) در اين نوع آزمونها ،پرسشها به گونه اي مطرح شده اند ،كه .آزمودني معموال بايد با استفاده از ابزار خاصي به آنها پاسخ گويد :مثال آزمونهاي عملي(يا ابزاري). مثال در آزمون هوشي وكسلر ،تعدادي تصوير به آزمودني داده مي شود تا آنها را به گونه اي در كنار هم قرار دهد تا بيانگر يك واقعه .معني دار (مثال بيان يك داستان) باشد طبقه بندي آزمونها از نظر استفاده از كالم آزمونها بر حسب آن كه در ارائه پاسخ به پرسشهاي آن ،نياز به اداي كلمات از سوي آزمودني دارد (بيان شفاهي يا گفتاري) و يا :نياز به كالم ندارد ،به دو گروه تقسيم مي شوند آزمونهاي كالمي ۱- آزمونهاي غير كالمي ۲- طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از كالم -۱آزمون هاي كالمي آزمونهاي كالمي آزمونهايي هستند كه آزمودني به منظور .پاسخ دادن به پرسشهاي آن ملزم به استفاده از كالم است :مثال آزمون هاي كالمي. مثال بخشي از آزمون استنفرد -بينه به صورت كالمي اجرا مي شود ، به اين صورت كه آزمايشگر پرسشي را به صورت شفاهي مي پرسد ،و آزمودني به آن پرسش با استفاده از كالم پاسخ مي گويد( .همانند امتحانات شفاهي دانش آموزان) طبقه بندي آزمون ها از نظر استفاده از كالم -۲آزمون هاي غير كالمي آزمونهاي غير كالمي آزمونهايي هستند كه آزمودني براي پاسخ گفتن به پرسشهاي آن از كالم استفاده نمي كند ،و معموال به صورت نوشتاري و يا ابزاري به آنها پاسخ مي گويد. طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت :آزمونها از نظر دقت ساخت به دو گروه تقسيم مي شوند آزمونهاي معلم ساخته ۱- آزمونهاي استاندارد شده ۲- دسته بندي آزمونها از نظر دقت ساخت -۱آزمونهاي معلم ساخته آن دسته از آزمونهايي كه معموال توسط مدرسان ،در مقاطع مختلف تحصيلي ،و به منظور اندازه گيري پيشرفت تحصيلي دانش آموزان و دانشجويان تهيه مي شوند ،به آزمونهاي معلم ساخته مشهوراند. طبقه بندي آزمونها از نظر دقت ساخت -۲آزمونهاي استاندارد شده آزمونهاي استاندارد شده داراي ويژگيهاي زير هستند: - داراي نورم (هنجار) هستند در گروههاي بسيار بزرگ اجرا مي شوند آزمودني با گروه بزرگ خود مقايسه مي شود طي مراحل ويژه اي استاندارد شده اند تفاوت آزمونهاي معلم ساخته و آزمونهاي استاندارد شده آزمونهاي استاندارد شده در مقايسه با آزمونهاي معلم :ويژگيهاي زير هستند هدف ها و محتواي بسيار كلي را اندازه مي گيرند ۱- داراي هنجار (نورم) هستند ۲- ساخته داراي طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونها از نظر موضوع مطالعه به سه گروه تقسيم :مي شوند آزمونهاي استعداد ۱- آزمونهاي ياد گيري ۲- آزمونهاي شخصيت ۳- طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي استعداد آزمونهاي استعداد به منظور اندازه گيري استعداد افراد ،مانند: هوش ،استعداد فني ،استعداد رياضي ،استعداد مهارت انگشتان ، استعداد در به كار گيري ابزار ،به كار برده مي شود. آزمونهاي يادگيري. تعريف آزمونهاي يادگيري آزمونهايي هستند كه معلومات اكتسابي و پيشرفت آزمودني را در يك يا چند زمينه خاص اندازه گيري .مي كنند انواع آزمونهاي يادگيري انواع آزمونهاي يادگيري :آزمونهاي يادگيري به دو دسته تقسيم مي شوند • آزGمونGهGايمGعلومات• 1- آزGمونGهGايمGهGارGت• 2- طبقه بندي آزمونها از نظر موضوع مورد مطالعه آزمونهاي شخصيت آزمونهاي شخصيت آزمونهايي هستند كه شخصيت فرد را از .جنبه هاي مختلف اندازه گيري مي كنند طبقه بندي آزمونها از نظر كاركرد :آزمونها از نظر كاركرد به دو گروه تقسيم مي شود آزمونهاي كارايي ۱- آزمونهاي شخصيت ۲- فصل ششم آزمونهاي هوش آزمونهاي هوش معيارهاي تهيه آزمونهاي هوش :آزمونها بر اساس سه معيار تهيه مي شوند تعريف هوش ۱- معيارهاي عيني ۲- تحليل عاملي ۳- بيان نتايج آزمون هاي هوش :نتايج اجراي آزمون هاي هوش به چهار روش بيان مي شود سن عقلي ۱- ضريب هوش ۲- رتبه هاي درصدي ۳- نمره هاي استاندارد شده ۴- آزمونهاي هوش ويژگيهاي آزمون هوشي وكسلر كودكان :آزمون هوشي وكسلر كودكان • :كGالمGيو غGير كGالمGيتGGقسيم مGيشGGود • - .بGGه دو قGGسمت ‏Gت • از دوازدGه GآزGمونفGGرعGيتGGشكيلشGGده GاGس - نGGمره GخGام آزGمودGنGي٬بGGه كGمك يGGك جGدوGل٬بGGه نGGمره• - G استاندارد تبديل مي شود • بخشهاي كالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان :بخشهاي كالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان عبارتند از اGطGالعاتعGمومGي- ادراGك عGمومGي- مGحاسGبه عGددGي- تGGشابGهGات- لGGغات- حGافGظه عGددGي- بخشهاي غيركالمي آزمون هوشي وكسلر كودكان :بخشهاي غيركالمي آزمون هوش وكسلر كودكان عبارتند از تGGكميلتGGصاوGير - تGGنظيم تGGصاوGير - مGكعبهGا - اGGلحاققGGطعات- رGمز نGGويGسي- مGازGها - آزمونهاي غير كالمي – فردي هوش. نمونه :تعدادي از آزمونهاي هوش غير كالمي و فردي عبارتند از آزGمونآدGمGك گGGوداGيGناف- مGازGها يGGا الGبGيرنGتهايپGGرتGئوس- آزGمونمGكعبهايرGنGگي- آزمون آدمك گودايناف براي اجراي اين آزمون از كودك خواسته مي شود كه شكل يك آدمك را .رسم كند نمره گذاري نمره گذاري آزمون آدمك گودايناف در نمره گذاري شكل آدمك،كشيدن اجزا اهميت دارد نه زيبايي .شكل به هر جزء كشيده شده – طبق دستورالعمل نمره گذاري – .يك امتياز تعلق مي گيرد ماز يا البيرنت پرتئوس ايGن آزمون از مجموعGه اي ماز كاغذي تشكيGل شده اسGت .طبق دسGتور العمGل ،بGه هنگام كشيدن خطGي كGه نقطGه ورود را به نقطGه خروج وصGل مGي كنGد ،نبايGد بGه عقGب باز گشGت و يGا به قسمت بن بست وارد شد. ويژگيهاي آزمون مكعبهاي رنگي .وTيژه كTTودTكان ۵ت###ا ۱۵س##ا###له ا#س#ت- .از ۱۱م#كعبر#ن#گيو ۱۷ت##صوير ت##شكيلش##ده #ا#س#ت- .رو#يهر ت##صوير ز#مانالز#م ب###را#يپ ##اس#خ #گ ##وي#يث##بتش##ده #ا#س#ت- ا#م#تياز#هاي#يك##ه ف##رد از آز#مونم#يآورد ب##ه ب##ه#ره #هوش#يت##بدي#ل- .مي شود آزمون هوش بزرگساالن مقياس هوشي وكسلر (بزرگساالن) :آزمون هوشي وكسلر بزرگساالن از يازده قسمت تشكيل شده است اطالعات عمومي ۱- جور كردن قطعات ۹- ادراك عمومي ۲- رمز نويسي ۱۰- حافظه آني اعداد ۳- لغات ۱۱- محاسبه عددي ۴- تشابهات ۵- تنظيم تصاوير ۶- تكميل تصاوير ۷- مكعبها ۸- آزمونهاي هوش بزرگساالن نمونه آزمونهاي گروهي نمونه آزمون هاي هوشي بزرگساالن كه به صورت گروهي قابل :اجرا هستند عبارتند از آزGمونآGGلفا - آزGمونبGGتا - عوامل هوش اسپيرمن با استفاده از روش تحليل عاملي به دو عامل در هوش :دست يافت -۱ع#ام#لعموم#ي)عGامGل(g -۲ع#ام#لا#خ#تصاص#ي)عGامGل(s ع;ام;لع;موم;يهوش)ع;ام;ل(g عامل عمومي هوش عاملي است كه در كليه آزمونهاي .هوش وجود دارد ;ل;خ;تصاص;يهوش)ع;ام;ل(s ع;ام ا عامل اختصاصي هوش ،عاملي است كه در هر آزمون به طور اختصاصي وجود دارد .وجود عامل اختصاصي از .عدم وجود همبستگي كامل بين آزمونها معلوم مي شود عوامل تشكيل دهنده هوش از ديدگاه ترستون :طبق نظريه ترستون ،هوش از هفت عامل تشكيل مي شود استعداد كالمي ۱- استعداد عددي ۲- استدالل ۳- تجسم فضايي ۴- سيالي كالم ۵- سرعت ادراك ۶- حافظه ۷- فصل هفتم آزمونهاي استعداد انواع آزمونهاي استعداد آزمونهاي دقت ۱- عال#م- آز#مون#ه#ايخط ز#ن#يح#رو#في##ا ئ آز#مون#ه#ايط#بقه ب##ندي- آز#مون#ه#ايز#مانوا#كنش- آزمونهاي حافظه ۲- آزمونهاي استعداد مكانيكي ۳- آزمونهاي استعداد تجسم فضايي ۴- آز#مونس##ول#ه - آزمونهاي سنجش هماهنگي حركات ۵- آز#مونس##نجشهماهنگيدود#س#ت- #ت#ن#گشته#ا - آز#مونس##نجشم#ه#ار ا معرفي آزمونهاي دقت آزمون خط زني حروف يا عالئم در اين نوع آزمون ،آزمودني ملزم است از مجموعه عالئم ارائه شده ،عالمت خاصي را – با زدن خط بر روي آن – .مشخص كند نمونه آزمون خط زني نمونه آزمون خط زني در تصوير زير،شكلهاي شيوه محاسبه دقت آزمودني را پيدا كنيد و :برروي آن ضربدر بزنيد شيوه محاسبه دقت آزمون كل عالئم درست خط خورده كل عالئمي كه بايد خط مي خورد دGقGت= آزمونهاي استعداد مكانيكي يكي از انواع آزمونهاي استعداد مكانيكي ،آزمون استعداد .مكانيكي مينه سوتا است :ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي آزمون استعداد مكانيكي مينه سوتا داراي دو فرم موازي AA -و .BBاست .هر فGGرم داراGي ٦٤س##ؤا##لا#س#ت- نGGمونGه پGGرسGش- نمونه پرسش آزمون استعداد مكانيكي مينه سوتا آزمونهاي استعداد تجسم فضايي يكي از انواع آزمونهاي استعداد تجسم فضايي ،آزمون سوله .است ويژگيهاي آزمون ويژگيهاي آزمون استعداد تجسم فضايي سوله از ۳۰ق##طعه ب##ه ا#ش#ك#ا##لدا#يره #و س##تار#ه #و مرب#ع در ا#ب#ع#اد م#ختلف- .ت##شكيلش##ده #ا#س#ت يGGك صGGفحه كGه بGGراGيهر قGGطعه ،جGايGگاهيپGGيشبGGينيشGGده- G .اGسGت آزGمودGنGيبGGايد هر قGGطعه را در جGايGگاه GخGود در صGGفحه قGرار - .دGهد عوامل تغيير دهنده ساخت استعدادها مهمترين عواملي كه ساخت استعدادها را تغيير مي دهند :عبارتند از سن ۱- تعليم و تربيت ۲- تمرين ۳- جنس ۴- فصل هشتم آزمونهاي شخصيت طبقه بندي آزمونهاي شخصيت آزمونهاي آزمونهاي جامعه سنجي فرافكن آزمونهاي روانسنجي پرسشنامه ها آزمونهاي عيني آزمون هاي شخصيت پرسشنامه ها پرسشنامه هاي شخصيت ممكن است عالئق ،نگرشها ،و يا .مجموعه اي از صفات شخصيت را اندازه گيري كنند :نمونه نمونه پرسشنامه هاي شخصيت پرسشنامه چند جنبه اي ام.ام.پي .آي ۱- پرسشنامه برن رويتر ۲- پرسشنامه ۱۶عاملي كتل ۳- پرسشنامه اضطراب كتل ۴- پرسشنامه گيل#فورد -زيمرمن ۵- پرسشنامه هاي سازگاري ( مانند :پرسشنامه كرنل و ۶- پرسشنامه بل) پ;;رس;شنام;ه چ;ند ج;نبها;يM.M.P.I شGGخصيتيGسGت- ا .مGشهGورGتريGنپGGرسGشنامGه .از ۵۵۰پ ##رس#شت##شكيلش##ده #ا#س#ت- :صحيح> -آزمودني با انتخاب يكي از گزينه هاي< ، >به پرسشها پاسخ مي گويد<.نمي دانم> و <غلط صGGفاتمGختلفشGGخصيترا اGندازGه GمGيگGGيرد ،از جGمله- : ‏GيستريوGيژگGيهGايمGرداGنGه – زGنانGه ،عGدم تGGعادGل ، ‏Gي ه اGفGسردGگ ، ‏Gي پGGاراGنويا ،اGسGكيزوGفرنGي تGGعامGلGجGتماع ، ا ‏Gي ‏GنGي هGيپوكGتدر ، .روا ، پرسشنامه برن رويتر .مGشتملبGGر ۱۲۵پ ##رس#شا#س#ت- ‏GيGسGت- .پGGرسGشنامGه اGيچGند جGنبه ا ا :جGنبه هايمGورد اGندازGه GگGGيريعGبارGتGند از - تمايل به نوروتيك بودن درون گرايي – برون گرايي تسلط يا تسليم در روابط شخصي اعتماد به نفس اجتماعGي بودن پرسشنامه ۱۶عاملي كتل داراي دو فرم Aو .Bاستفرم A -به صورت گروهي و فرم Bبه صورت فردي .اجرا مي شود تGGحصيلي سGGازGگارGي- ، بGGينيمGوقGعيت اGيGنپGGرسGشنامGه بGGراGيپGGيش : .شGGغلي تGGشخيصيGGا پGGيشرفGترواGندرGمانGيبGGه كGار مGيرود ، پرسشنامه اضطراب كتل ‏GابGليتGجرا بGGه صGGورGتگGGروGهيدارد - ا .قG عGينيGسGتو بGGا كGليد تGGصGحيح مGيشGGود - ا .پGGرسGشنامGه .حGاوGي ۴۰پ ##رس#شا#س#ت- .در مGوارد تGGشخيصبGGه كGار مGيرود - ‏GبآGشGكار و نGGهGانرا اGندازGه GمGيگGGيرد - .دو نGGوع اGضGطرا : پرسشنامه گيلفورد -زيمرمن ‏GيGسGتو ۱۰و#يژگيرا ا#نداز#ه #گ##يريم#ي- پGGرسGشنامGه اGيچGند جGنبه ا ا .ك##ند .حGاوGي ۳۰۰پ ##رس#شا#س#ت- عGينيGسGت- ا ‏Gي .نGGوع پGGرسGشهGا و شGGيوه GنGGمره GگGGذار ، پرسشنامه هاي سازگاري .مGيزاGننGGا بGGهنجارGيفGGرد را ارزGشGيابGيمGيكGند - تGGشخيصGفرادGيكGه اGخGتالGلشGGخصيتدارGند بGGه كGار مGي- ا بGGراGي .رود آزمونهاي عيني شخصيت :مشهورترين آزمونهاي عيني شخصيت عبارتند از مGازGها يGGا الGبGيرنGتهايپGGرتGئوس- آزGمونتGGرسGيم در آGيGينه - آزمونهاي فرافكن شخصيت :مشهورترين آزمونهاي فرانكن شخصيت عبارتند از آزمون رور شاخ ۱- آزمون اندريافت موضوع (معروف به آزمون تي.اي.تي) ۲- آزمون دهكده هانري آرتوس ۳- آزمون تداعي كلمات يونگ ۴- آزمون تكميل جمالت ۵- آزمون نا كامي روزنزوايگ (كودكان) ۶- آزمون رورشاخ ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا از ۱۰ك ##ار#تت##شكيلش##ده #ا#س#ت- در هر ك ##ار#تل##كه ا#يج#وهر و#جود دارد - ك ##ار#تس##ياه -#س##فيد ،و ۵ك ##ار#تر#ن#گيا#س#ت- ۵ #ت#ن#ف#راد#يا#س#ت- ا#جرا#يآز#مونب##ه ص##ور ا تصاوير آزمون رور شاخ تصاوير آزمون رورشاخ ;ت;وضوع )(T.A.T ;مون;ندر;ياف م آز ا ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا ‏GالتGفراد بGGه كGار مGيرود - بGGراGيبGGررGسGيو شGGناسايGينGGيازGها و تGGماي ا از ۳۰ك ##ار#تم#صور و ي##كك ##ار#تس##فيد ت##شكيلش##ده #ا#س#ت- ن##مون#ه ع#ينين##دارد - نمونه تصاوير نمونه تصوير T.A. ‏T آزمون دهكده هانري آرتوس ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا از ۱۷۷ق##طعه ت##شكيلش##ده #ا#س#ت- آز#مود#ن#يب##ه ك##مكق##طع#اتي##كد#هك#ده #م#يس##ازد - ف##رضب###را#ي#نا#س#تك##ه س##اخ#تش##خصيتف##رد در س##اخ#تماند#هك#ده #س##اخ#ته - ش##ده #م#نعكسم#يش##ود آزمون تداعي كلمات يونگ ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا آزGمودGنGيبGGا شGGنيدنكGلماتآزGمايGشگر ،كGلمه اGيرا بGGر زGبانمGيآورد - ;مونوGقGتيكGلمه اGيمGوجGبتGGداGعGيكGلمه اGيبGGشود و اGيGن- ف;رضآز : كGلمه بGGراGيآزGمودGنGيبGGار عGاطGفيداGشGته بGGاشد ،آزGمودGنGيبGGه طGور نGGاخود آGگاه GسGGعيمGيكGند آGنكGلمه را بGGا كGلمه اGيكGه بGGار عGاطGفي ن Gدارد جGايGگزيGنكGند آزمون تكميل جمالت ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا ازGمGجموعه اGيجGمله نGGاتGمام تGGشكيلشGGده GاGسGت- آزGمودGنGي ،جGمله نGGاتGمام را بGGا عGبارGتخGود ،تGGكميلمGيكGند - آزمون ناكامي رونزوايگ ‏GكنGسGت- آزGمونGيفGGراGف ا وGيژه GكGودGكاناGسGت- از ۲۴ت##صوير ت##شكيلش##ده #ا#س#ت- در هر ت##صوير ب##خشياز م#ك#ا###لمه ب##يندو ن #ف#ر ن##وش#ته ش##ده #ا#س#تو آز#مود#ن#ي- ب ##ايد پ ##اس#خ #ف##رد م#ق#اب#لرا ب##نوي#سد نمونه پرسش نمونه تصويرآزمون ناكامي رو;زنزوايگ آزمونهاي جامعه سنجي آزمون جامعه سنجي وسيله اي است كه به كمك آن مي توان افراد محبوب ،مطرود ،منزوي ،گروههاي فرعي و به طور .كلي روابط موجود بين اعضا گروه را مورد مطالعه قرار داد مجموعه مطالب و نكات مهم درس

150,000 تومان