صفحه 1:
صفحه 2:
موضوع:
مفهوم و مبانی قاعده خرق حجاب شخصیت حقوقی
و پیامدهای آن در حقوق انگلستان و ایران
:مقطع
کارشناسی ارشد حقوق خصوصی
مدت: حدود ۲۰ دقیقه
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 3:
مقدمه
قاعدهی خرق حجاب شخصیت BK Bgl
)١ يكى از مباحث مهم و در عین حال چالشبرانکیز در حقوق شرکتهاست
۲ بررسی مبانی و پیامدهای آن در حقوق انگلستان و ايران
۳ یکی ازاصول بنیادین حقوق شرکتهاءتفکیک شخصیت حقوقی شرکت ازشر کا ومدیران آن است
۴ اما سؤال مهم اينجاست:
ب
ie melee دم فا
ل آیا هميشه میتوان پشت این «حجاب شخصیت حقوقی» پنهان شد؟
لا آیا در موارد سوءاستفاده» قانون اجازه میدهد این حجاب کنار زده شود؟
ارائه کننده : مهدی توروزی
صفحه 4:
(( مفهوم قاعده خرق حجاب شخصیت حقوقی ))
لا در حالت عادی» شرکت یک :۴ شخص مستقل*::: از اعضای خود است؛
عنی : دارانی تعهدات و مسئولیتهااش حدا از شر کاست.
لا اما قاعدهی خرق حجاب شخصیت حقوقی به این معناست که :
* در موارد استثنایی» دادگاه از این تفکیک صرفنظر میکند:::: ee
\
as اشخا قیقی پشت شرکت نگاه می کند.
به زبان سادهتر :
۱ eRe ee Ter een en Tee cen Loser
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 5:
: بیان مسئله
* مشکل از جلیسی شروع میشوه که :* شخصیت حقوقی شرکت* به ابزاری
برای ::فرار از مسئولیت» تقلب با سوءاستفاده از قانون:::: تبدیل میشود.
در چنین شرایطی داد گاهها گاهی تصمیم میکییند :::#حجاب شخصیت حقیقی
را خرق کنند:::: تا به واقعبت پشت پرده برسند.
9 ] مسئلدى اصلى اين است كه: ©
را چکونه و بر اساس چه مبانی میتوان اين حجاب را کنار زد؟ 2
و آیا در حقوق ابران» مانند حقوق انگلستان» چنین امکانی وجود دارد یا خبر؟
ارائه کتنده : مهذی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 6:
حصص . «حبانیتظروو حقوقیقاعده در دلنکلستایابیلن, =
در حقوق انكلستان: 6
لا لین قاعده از پروندهی معروف 1897 521012012 .1 521012012 آغاز
شد که اصل تفکیک شخصیت حقوقی را تثبیت کرد.
ES لا اما بعدها در بروندههليى مثل 1101116 .ا .00 Gilford Motor
Lipman ۲۰ 01265[ داد گاهها پذیرفتند:
که اکر شرکت برای :8+ دور زدن تعهدات با فریب دیکران*::+ تشکیل شده باشدء
میتوان حجاب شخصیت حقوقی را خرق کرد.
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 7:
مك «عبلنونظروو حتيقرقاعده در دلذكلستازيابيلن =
در حقوق ايران: 6
لا اكرجه قانون تجارت بهصراحت از این قاعده نام نبرده؛ اما :
اصول کلی فقهی و قواعدی مثل لاضرر تقلب نسبت به قانون» و سوءاستفاده از حق
مى توانند مبناى اعمال اين قاعده باشند.
لا همجنين در رويدى قضايىء در برخى برونددها دادكادها با استناد به :
اصل حسن نبت و منع سوءاستفاده از شخصیت حقوقی
مسئولیت مدیران را شخصاً مطرح کردهاند .
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 8:
i
رویه قضایی اصول فقهی و قواعد عمومی
تقلبءفرار از تعهدءفريب طلبكاران سوء استفاده از حق»تقلب نسبت به قافون
فعال و خلاق در تفسير محدودتر و محتاط تر
. ف امکان ای شخصی علیه مدیران
مسئوليت شخصى مديران و سهامداران 0 ليه مديران در
ارائه كننده : مهدى نوروزى دانشجوى ارشد حقوق خصوصى موسسه عالى اشراق
صفحه 9:
صفحه 10:
«بسخنرههایتیو کسلربردی»
0 بيایید یک 6:5:مسئلهی فرضی:::: را با هم بررسی کنیم
td RE
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 11:
ف
2 سوّال ؟
ارائه کتنده : مهذی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 12:
ارائه کننده : مهدی نوروزی داتشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 13:
ارائه کننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 14:
2 جمعبندی و نتیجه گیری » 1
1۹ ل x
8 ی \
iene ae nen | ne ا ا
TE
تاد در حقوق انگلستان: این قاعده بهصورت رویهای و پوبا رشد کرده
حب
حك .در حقوق ایران : هنوز نبازمند تدوین قانونی و رویهی قضایی منسجمتر است
ارائة كتنده ؛ مهذی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 15:
| 0 9
Fee
| —_
Shareholders Corporation
Corporate Veil
|
۱
| ات در نهايت» هدف از خرق حجاب (۳۳]
ارائه کننده. مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق حصوصی موه عالی اشراق.
صفحه 16:
رسک اسی
ارائه کتنده : مهذی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
صفحه 17:
با تشکر از توجه شما
ارائه كننده : مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
موضوع:
مفهوم و مبانی قاعده خرق حجاب شخصیت حقوقی
و پیامدهای آن در حقوق انگلستان و ایران
:مقطع
کارشناسی ارشد حقوق خصوصی
مدت :حدود ۲۰دقیقه
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
مقدمه
**قاعدهی خرق حجاب شخصیت حقوقی**
)1یکی از مباحث مهم و در عین حال چالشبرانگیز در حقوق شرکتهاست
)2بررسی مبانی و پیامدهای آن در حقوق انگلستان و ایران
)3یکی ازاصول بنیادین حقوق شرکتها ،تفکیک شخصیت حقوقی شرکت ازشرکا ومدیران آن است
)4اما سؤال مهم اینجاست:
آیا همیشه میتوان پشت این «حجاب شخصیت حقوقی» پنهان شد؟
آیا در موارد سوءاستفاده ،قانون اجازه میدهد این حجاب کنار زده شود؟
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
(( مفهوم قاعده خرق حجاب شخصیت حقوقی ))
در حالت عادی ،شرکت یک **شخص مستقل** از اعضای خود است؛
یعنی :دارایی ،تعهدات و مسئولیتهایش جدا از شرکاست.
اما قاعدهی خرق حجاب شخصیت حقوقی به این معناست که :
**در موارد استثنایی ،دادگاه از این تفکیک صرفنظر میکند**
و به اشخاص حقیقی پشت شرکت نگاه میکند.
به زبان سادهتر :
اگر شرکت فقط یک «نقاب» برای پنهان کردن رفتار غیرقانونی باشد ،دادگاه میتواند آن نقاب را کنار بزند.
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
:بیان مسئله
مشک`ل از جای`ی شروع میشود ک`ه **شخص`یت حقوق`ی شرک`ت** ب`ه ابزاری
برای **فرار از مسئولیت ،تقلب یا سوءاستفاده از قانون** تبدیل میشود.
`د **حجاب شخ̀صیت حقو̀قی
در چن̀ین شرای̀طی ،دادگاه̀ها گا̀هی ت̀صمیم میگیرن
را خرق کنند** تا به واقعیت پشت پرده برسند.
🔹 مسئلهی اصلی این است که:
چگونه و بر اساس چه مبانی میتوان این حجاب را کنار زد؟
و آیا در حقوق ایران ،مانند حقوق انگلستان ،چنین امکانی وجود دارد یا خیر؟
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`ن
`یرا
`گلستانو ا
`ن
`یق`اعد̀ه در :ا
`ین`ظریو ̀حقوق
)) ̀مبان
((
در حقوق انگلستان:
ا̀ین قاعده از پروندهی معروف Salomon v. Salomon 1897آغاز
شد که اصل تفکیک شخصیت حقوقی را تثبیت کرد.
ا̀ما بعد̀ها در پروندهها̀یی م̀ثل Gilford Motor Co. v. Horneو
،Jones v. Lipmanدادگاهها پذیرفتند:
که اگر شرکت برای **دور زدن تعهدات یا فریب دیگران** تشکیل شده باشد،
میتوان حجاب شخصیت حقوقی را خرق کرد.
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`ن
`یرا
`گلستانو ا
`ن
`یق`اعد̀ه در :ا
`ین`ظریو ̀حقوق
)) ̀مبان
((
در حقوق ایران:
اگرچه قانون تجارت بهصراحت از این قاعده نام نبرده ،اما :
ا صول کلی فقهی و قواعدی مثل الضرر ،تقلب نسبت به قانون ،و سوءاستفاده از حق
میتوانند مبنای اعمال این قاعده باشند.
همچنین در رویهی قضایی ،در برخی پروندهها دادگاهها با استناد به :
اصل حسن نیت و منع سوءاستفاده از شخصیت حقوقی
مسئولیت مدیران را شخص ًا مطرح کردهاند .
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`ن
`یرا
`گلستانو ا
`ن
`س̀ه ̀حقوقا
)) ̀مقای
((
محور
انگلستان
مبنای نظری
رویه قضایی
م̀وارد اعمال
تقلب،فرار از تعهد،فریب طلبکاران
نقش دادگاه
فعال و خالق در تفسیر
نتیجه
مسئولیت شخصی مدیران و سهامداران
ایران
اصول فقهی و قواعد عمومی
سوء استفاده از حق،تقلب نسبت به قانون
محدودتر و محتاط تر
امکان طرح دعوای شخصی علیه مدیران در
م̀وارد خاص
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`س̀ه
`ن̀مقای
`ی
))ن`تیج̀ه ا
((
:در انگلستان
دادگاهها با انعطاف بیشتری عمل میکنند
:در ایران
هنوز این قاعده بهصورت نظاممند در قانون نیامده و بیشتر در
.قالب استنباط قضایی و اصول کلی مطرح میشود
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`یو ک`ا̀ربر̀دی
)) ب`خش̀م̀ها̀ر ت
((
👇 بیایید یک **مسئلهی فرضی** را با هم بررسی کنیم
فرض کن̀ید شرک̀تی ̀به نام «ا̀لف» قراردادی ̀با شر̀کت «ب» میبندد .مد̀یر شر̀کت «ا̀لف» عمد ًا
`ه شرکت «ب» فرار کند ،و بالفاصله شرکت جدیدی
`ا از پردا̀خت بدهی ب
شرکت را منحل میکند ت
با همان فعالیت و داراییها تأسیس میکند.
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
سؤال ؟
آیا شرکت «ب» میتواند علیه مدیر شرکت «الف» شخص ًا طرح دعوا کند؟
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
پاسخ
:در حقوق انگلستان
پاسخ مثبت است؛ چون این رفتار مصداق **فرار از تعهد و تقلب نسبت به قانون** است.
:در حقوق ایـران
نص صریحی وجود ندارد ،اما به استناد **قاعده̀ی الضرر و اصل حسن نیت** ،میتوان
چنین دعوایی را مطرح کرد.
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
`ـی
)) ن`کتـ̀ه ̀مهـا̀ر ت
((
`ا ̀صرف ًا پوش̀شی
`ک شخ̀صیت م̀ستقل ا̀ست ی
`ا شر̀کت واقع ًا ی
`د ̀که آی
در دعاوی تجاری ،همی̀شه برر̀سی کنی
برای رفتار اشخاص حقیقی .این تشخیص ،مسیر دعوا و نوع مسئولیت را کام ً
ال تغییر میدهد.
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
(( جمعبندی و نتیجهگیری
))
در جمعبندی باید گفت:
قاعدهی خرق حجاب شخصیت حقوقی ،ابزاری است برای
**حفظ عدالت و جلوگیری از سوءاستفاده از نهاد شرکت**.
در حقوق انگلستان :این قاعده بهصورت رویهای و پویا رشد کرده
.در حقوق ایران :هنوز نیازمند تدوین قانونی و رویهی قضایی منسجمتر است
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
در نهایت ،هدف از خرق حجاب
`̀ست((
`̀ستقال`لش`ر̀کتن`یستب`لکه پ`اسدا̀ریاز ̀عدا`لتو ̀جلو̀گیریاز ت`قلبا
ن`قض
ا
))
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
)) ب`حثک`ال̀سی
((
«̀به ن̀ظر ش̀ما ،ا̀گر در ایران قاعدهی خرق حجاب شخ̀صیت حقو̀قی به̀صورت ̀صریح در قانون تجارت
بیاد ،آیا باعث افزایش امنیت اقتصادی میشه یا برعکس ،ریسک فعالیت تجاری رو باال میبره؟»
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق
ارائه کننده :مهدی نوروزی دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه عالی اشراق