صفحه 1:
دوست عزیز
این برنامه با نرم اقزار پاوم؛ 0 تهیه شده است. در صورت پرور هر
توع مشکل در مورد قونتهای مورد استقاده در انا بر ی
هایر مریومله را از رویر سی دی بر رویر سیستم خود نصب نعایید.
aati;
اتید قونت
با آرزوی بهدوزی
شها
bilan
صفحه 2:
Karaj Azad University
ام
صفحه 3:
کنترل کیفیت
|۱۳ 7
JICO7@LYCOS.COM
صفحه 4:
صفحه 5:
3 ccre one erg yy)
صفحه 6:
ee
* اس تسم شخماللايم و روشهاونید Vb
أبطور كلي فرأبند بازرسي را مي توان به عنوان عملياتي كه وظایف آن عبات است | تسحقيقيسييلموزميزلنمطلبق ولد با شخصاتطراحيش ده -۲
از
أر ايتإطلطاهاتيبا مسولازليجد تصحيحائلايم در فرليت توليد -؟
2
اصولا بايد تمايز بسيار روشني ميان بازرسي و كنترل كيقيث قائل شد . جرا كه بازرسي مقايسه مشخصه ها با استانناردهاي تعين شده است ٠ در حالي كه
كتثرل كيقيث يا هر وظيقه أي که به بهبود كيقيت محصولات توليدي كمك كند ارتباط دارد. به عبارت ديكر كنترل كيفيث كليه وظايف يا فعالبتهاي لازم
اجهت تحقق اهداف كيغيتي شركت را در بر میگیرد
x اصداف بازرسي
1- تم lala as به مض وقیع در
2-: كشن مسيرهايي از فرآیند که منجر به لیجاد تقص مي شوند
3- تصديق تنايي ماشین و یا کارگر در اجام مناسب عملبات.
4- نشان دادن وضعیت فرآیند
5- جدا كردن قطعات معيوب از فریند تولبد جهت جلوگيري از صرف هزینه هاي حمل و نقل پا عملیات مراحل بعد
6- جدا کردن اما معیوب براي پيشگهري از هملکره شیف محمول تهاني.
7- اكاه ساختن كليه سطوح مديريث از عملکرد واحدهاي توليدي
8- تهيه سوق و اطلاظات برلي مديريت به منظور أإجاد شرايط عدشب جبهت مطظعه و توج عملكرد ضديق.
9- تهيه سوابق و اطلاعات لازم براي كنترل موجودي
نامه ريزي محصول
10 تهيه سوابق و كزارشات براي ارزيابي ماشين ألاث يا كاركران تو
صفحه 7:
aX
مراحل وبا سطوح متعددي جر اجراي بازرسي وجود درد .ین مورد ممکن است در حالت کلي شامل بازرسي دريافت ٠ بازرسي بيش از ولد .بزرسي
حين توليد و ازمايش محصول شود . ضمنا امكان دارد كه اين فعاليتها كاملا مستقل از از يكديكر و يا جزئي از يكسري وظايف باشد
وجه تمایز این دو حالت ارتباط سازماني يا فيزيكي نمي ياشد , بلكه تقاوت در اهداف و مقاصد ست
8 سس
- موقعيت در سازمان کارخانه
موقعیت بخش بازرسي در هر امن بستگي به عولمل نشیر وسعت + تولیدات اصلي و نو
بش کنترل کیفیت و عاهيت فرايند بازرسي را مشخص مي SS
وع عمليات أن سازمان دارد . اين عوامل همجنين محدوده وظایف.
شرح وظایف بازرسي
ام راز داي در مرت اس میک سول مور رل ما ese اج
وظايف خود تيز به برقواري روشها و سيستهاي لام داد. ید تصمیمگرفته شود که چه چيزي بازرسي شود ۴ کجا بزوسي شود
ملع ارات بررسی
وم بخ بر
.براي مشاهده جند تمونه از سازمائدهي و وظايف بازرسي برروي مثالها كليك كنيد
صفحه 8:
تعودار سازماندهي يك کارخانه توليدي متوسط
مدير توليد مدير كنترل كيفيت
سرپرست کارکامها سريرست بازرسي
سر کارکر 7 سربازرس 1
كار
سر کارکر 2 سربازرس 2
سر کارکر 3 سربازرس 3
صفحه 9:
چارت وظایف بخش بازرسي
gus و کزارشات
آزمایشها
فرآیندها
استاندردها
ضايعات
ا(تباطات
by
Lats 1
اجراء
بنامه Gy
سازماندمي
(وشها
پستي
ees
آموزش
سوابق
بايكاني
آزعايش.
دريافت
ae
زیر موتتاژً
موتتاً نهايي.
آزمایشات
پذیرش
حمل ونقل كالا
قطعات آمادي
ابزارو تجهیزات
فرامین اندازه گيري
صفحه 10:
نمودار سازماني بخش بازرسي.
آزمایشگاه و فرآیندها
استانداردها
فایعات
اتباطات
رئيس بازرسي
‘abel gait
قدمات قي
سريرست بااسي عمومي
باززسي ابعادي
فرامین و ابر ادزه
os
ابر و تمهیات
صفحه 11:
هزینه هايبازرسير
هر هزينه اي كه صرف انجام وظايف بازرسي شود مانند وظایف کنترل
هاي بازرسي سوابق كامل ودقيقي مورد نيار ميباشد
.به طور كلي هزيته هاي بازرسي به دو دسته , هزينه
صفحه 12:
راز حد بسه جنيرإيستكاهيه مكرإستحذ فك رده -4
زار شقبؤو يسيشرفنه تسريميتئد مورد استند قار گسود 1۳
المكانب رقرارعارةباطاتملسيسينه ریسا سرب
ب دم
العم لؤ شل رولنواز طرفككر و سر كليكر تسوليد به حطقلخود ميرسد-4
شيل بسه استفلقه بلؤيسازماهر كاهترم بايد
صفحه 13:
صفحه 14:
a
sig Ges is oop TE AN ar Ere
سس
غبارت است از مجموعه عمليني شامل اندازه گيري يا أزمايشهابي كه بر روي يك فرأورده انجام كيرد تا مشخص شود تا مشخصات ويزكيهاي أ.
ارت است از مجموعه عملياتي ازه كيري با أزمايشهابي كه بر روي يك فرأورده أنجام كيرد تا مشخص شو ويذكيهاي أن
فرآورده با مشخصات استانداردها مطابقت داشته باشد.
در سيستم كنترل كيفيت. كنترل داراي وظايف ديكري هم است
1< تعبين منبع يا عامل بوجود أورنده نقص با شكال
2- برطرف كردن متبع با عامل يوجود أورنده شكال
3- بيش بيني هاي لازم براي جلوكيري از ظاهر شدن منبع ياعامل بوجود أورنده اشكال
* تعريف كنترل كيفيت
مجموعه اي از عملياقي (برنامه ريزي. هماهنكي و اجرا) است که جهت نگهداري و یا بهبود گیفیت وتو لید در سطحي بسيار اقتصادي انجام شود.
بنحوي که رضایت مصرف کننده را داشته بشد.
x جوانب مورد نظر در کنترل گیفیت.
- کیفیت طرح QUALITY OF DESIGN
عبارت است از كيفيتي که تولید کننده تصمیم دارد به مصرف کننده عرضه کند.
.). جدول, فرم هاء تركيب مواد يا أليازها و le as)
صفحه 15:
- کیفیت انطباق
دوچه دم سوني محصول با معتخصات مارد و معا
QUALITY OF CONFORMANCE
شده در فرآند تولید در با مشخصات کیفیت طرح است.
-كيفيت عملكرد
QUALITY OF PERFORMANCE
P-F(Dec)
ار كشتول طرح و كنترل تطبيق را فزیش دهیم در نتجه کنتول عملکد افایش خواهدیافت.
4- برنامه ريزي كبقيت
5 به سازي کیفیت.
6 سين كبفيت
کم سنوی
١ بازار
پول (سرمایه)
Sued
QUALITY CONTORAL
QUALITY ASSURANCE
QUALITY PLOICY
QUALITY PLANNING
QUALITY IMPROVEMENT
QUALITY SYSTEM
MARKET
MONEY
MANAGEMENT
اي gly 0 gga ساخت آن محصول است به بان دیگر میزان تطبیق کیقیت محضولات تولید
صفحه 16:
4- تيروي كار MEN
5 إيجاد اکبزه MOTIVATION
مواد اوليه MATERIAL
MACHINE & MACHINZATION 7-ماشین الات
MODERN IFORMATION اطلاعاتي جدید les, 8
9 برآردن تمامي نيازهاي محصول MOUNTING PROUDUCT REQUIREMENT
جكونكي ايجاد كيفيت
1-بررسي بازار
الف- شتاسائي گروه مصرف کننده
ب - تین توزهای حافص اپ گروه مصرف کنندد
ج + شناسالي و تعیین مشخصات عمده موردتیاز در رابطه با محصول
2- طراحي محصول
ال Gage اب یسم اج - ری ندیه ۵ - ابید ندیه
3- طراحي فرآیند
اب - طرح استقرار ج - طراحي ابزار و قالبها د - ساخت ابزار و قالبها و- انتخاب
حمل و نقل ي - تهبه مواداولیه 1
+ پیاده کودن طرح قرآیند
الف- تصب ماشین الات اب - مرحله ره دزي بصورت آزمايشي
argyle eee
صفحه 17:
دي ع ل
بخش لول مهندسي (طراحي ) كنترل كيفيت
1- تعيين هدفهاي كلي در ارتباط با كيفيت
Syne gS chest copa 2
3 بررسي طرح هاي جديد و تجديد نظر شده از نظر كيفيت
Jah) Sweet
5- همكاري در تعيين دستورالعمل هاي كاركاهي از نظر كيفيت
6- همكاري در تعبين مشخصات و ويزكبهاي مواد. قطعات نيمه ساخته و محصول كامل
7- مشخص كردن روشهاي کنتول مود و قطعات خريداري شده
8 طراحي روشهاييبراي کنرلفرایند و کنترل محصول در مقاطع مختلف
9- همكاري در مشخص کردن ماشین ات و وسايلي که مستقیمً در کیقیت موتند و تحوه کنترل نا
10- کمك بهتعینروشهاييبراي تعمیر و نگهدري بیشگبراه در موقعي كه عملكرد تجهيزات يه كيفيت محصول ارتباط دارد
قرأيند در ارتباط با كيفيت
11- طراحي روش براي مطالعات تعيين فدر
12 همكاري در رفع اشكالات درارتباط باكيقيت توسط اقدامات اصلاحي.
13- تهبه دستورالعمل نظام كنترل كيقيت
14- ايجاد نظام اطلاعاتي
15- طراحي و توسعه برنامه هاي جهت دار كنترل كيفيت براي افراد عملياتي جهت درك فر|يندهاء برنامه هاء اهداف و طرحهاي
کتترل کیفیت
16- يررسي شكايات مصرف كنتدكان در ارتباط يا كبفيت
17- همكاري در تهيه بروشورها و نشرباتي كه سيستم كيقيت را مطرح و منافع مشتري را از خريد محصولات با كيفيث تشريح مي
aS 0
صفحه 18:
18 بررسي هزین هي کیفیت.
19 همكاري فني براي حل مسائل مهم كيفيت
20- تهيه كزارش در ارتباط با كيفيت براي مديران
بخش دوم مهندسي ابزار و وسايل اندازه كيري
1- طرج و ساخت وسايل اندازه كبري
2- انتخاب وسايل اندازه كبري
3- خودكار كردن قرآيند اندازه كيري در صورت امكان و ادغام وسايل انقازه گيري در تجهیزات تلد
4 كاليبراسيون وسايل اندازه كيري
بخش سوم كنترل فرآيند
-١ بباده كرهن روشهاي كنترل كيفيت طراحي شده
2- بررسي مداوم روشهاي كنترل كيفيت فر يند توليد و كارائي أنها
3- تفهيم روشهاي كتترل كيفيت به افراد كاركاهها
4- حفظ استانداردهاي كيقيتي و هبو نا
5- اطمينان از اجراي روشهاي كنترل كيفيت
6- رفع اشكالات در ارتباط با کیفیت
«سعي در تم کردن هزینه هلي SoS
8- اتجام أزمايشها و لندازه كيري هاي لازم
9- همكاري در مشخص كردن بهترين تحوه استغاده از تولید رد شده در ازرسي
دن يا قسمت فروش براي اطلاع داشتن از اشكالات كيفيتي از نظر مصرف کننده
1- بررسي مخصول رد شده از نظر مصرف كننده براي يست أوردن اشكالات موجود در كاله
0- در اتباط
صفحه 19:
7- سعي در إيجاد و يهبود حس اهميت دادن به بهبود كيفيت در كاركنان شركت
8 بهود روشهاي ناه گيري
9- ابجاد ايمني در استفاده از كنترل كيفيت فرأيند توليد
0- اجراي روشهاي تشخخيص و بياده كردن عمليات اصلاحي
1- برتامه ريزي, بازرسي و اندازه
2- بازرسي مواد اوليه و قطعات خريداري شده مطابق روشهاي تعيين شده
3- بازرسي مراحل توليد مطابق روش هلي طراحي شده
+ بازرسي محصول تهابي
5- مميزي مخصول و روشها در مقاطع مختلف .
صفحه 20:
555
شبكه اي از روشهاء دستورالعمل هاو اطلاعات فني و إداري كه لازم است به كاركرفته شود تا محصول با کیقیت تولید شود
زیر ظام هاي شام کنترل کیفیت. بل کیفیت.
1 زر نظام مدیریت Sh SAS
1 3
صفحه 21:
4 زیر تظام بوامه ريزي سنجش و کنترل کیفیت مواد و قطعات خريداري شده
1- تعيين مشخصه هاي كه بايستي اندازه كيري شود
ea sens
نحوه انتقال كليه خواسته هاي كيفيتي به فروشنده -3
؛- نحوه اطمينان از اينكه فروشنده كيفيت مواد و قطعات خود را بررسي كرده و تضمين مي نمايد
- مدارك بازرسي "كه بايد همراه مواد و قطمات بلشد.
تحوهبررسي همبستگي بین نتايج بازرسي فروشنده و خريدار
صفحه 22:
6- زير نظام جمع آوري و باز كشت اطلاعات 7- زير نظام وسايل و روشهاياندزهگيري
-١ نحوه برامه ريزي زير نظام جمع أوري و باركشت اطلاعات 1- نحوه طراحي و تهيه ويا ساخت وسايل اندازه كبري
مسر بر پر Pa see NS in I کرت PUN a
0
" 2 = 3 نجوه تهيه دسنورالعمل هلي اندازه كبري
3- نحوه جمع اوري داده ها دسته ندي و تجزیه وحیل ناج oe.
| کرش oe
تحوهبررسي دورد +
||
8- زير نظام آموزش و
00
#تحوه جمع أوري اطلاعات مربوط به تعميرات تعميركاهها و لوازم يدكي
10- نحوه مقايسه كيقيث محصول با محصول هاي رقيب
دوه برسي تعر بقاري
صفحه 23:
صفحه 24:
ار یل an ale تحريد كنم وو بن جر نا فيك مه أخر بريد اي د
تاثي أن عامل را زا
منفي so
7
كيقيت معطول > i cS ane
abelian هل هزينه توليد
0 1
مس نگ و مب oe
در حلقه ها اكر تعداد متفي ها زوج بود حلقهمثبت است و گر این تعدد فردبودحلقه ها منفي خواهند بود .
صفحه 25:
مدير امور اااي
(pls pal se
صفحه 26:
مجموعه عللي که مي توان أنها را به علل خاصي ربط داد كه معمولا در يك فرأيتد قابل كنترل و تغییر هستند که در دو حالت است :
1- در جهث مثبث (شتاسابي عولمل. حفظ و تثبیت)
2- در جهت منفي (شناسابي عوامل. حذف از سيستم)
صفحه 27:
1- فریند وید - كاركر - قيجي دستي -.
2- مشخصه هاي كيفيتي در ارتباط با نسبت درا ) تاق
مس 5 در ارتباظ با تعداد تفس
صفحه 28:
ead
نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي بيوسته
تمودارهاي كنترل براي نسيث (درصد) ناقص -2
AB تمودارهاي كنترل براي تعداذ -3
نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي بيوسته
توسط فرآیندروي محصول بوجود ٩ از ظر سادگي, در ادا براي محصول مورد نظر فقط يك مشخصه پیوسته فرض کنید. ان مشخصه
مي أيد. در ارتباط با مشخصه هاي كبقيني. سه حالث براي حدود فني مي توان در نظر كرفت
L.S.4x=<U.SLOWER SPECIFICATON LIMIT (L.S.L) حد پایین مشخصه
حد بالامشخصه UPPER SPECIFICATON LIMIT (U.S.L) حمر
i
ee ‘
LS.L US.L
سئوال 1
pI eu geen 1 تساه ی oe
2- جكرته به شرايطي بوسيم كه بتواتيم طبق أن معصول مورد نظر
wy tele eeu ese ue,
J eee eae
صفحه 29:
متال
افرضيات : تابع توزيع مشخمه دراي رز PO
۵-02 5 7)ع
5
ك3 __0.05)75 75( ¥-E(X)
5خ 2 2
2.5)0.0062-(@
P(750.05X=75+ 0.05)1 2(0.0062).98878.9
جم
ع
در حالتي كه انحراق معيار 004ميليمتر باشد داريم
1.25p(-1.25)0.01:
P(750.05X=75+ 0.0531 2(0.0157)
۳ 0.78890.79=
9و
z—(75 0.05)75_
2
7 - (۵۵۵ 002۱ > 2 > ۱0,02 0,06 )قح 2 دورو دوهع
0.02
aso لاني
اشتن تابع 3 احتیاجبه اطلاع مقطع زمني کم تعاماطلامات را سربع بدست آورد
مطالب تن نوزین ۳ انجام مي شود
1۱
صفحه 30:
الف- تجارب متعتي
تجربهتشان داده که اغلب.
7-[دع2]م
حتدعدوم
8 دا دم
ox
صفحه 31:
(ECO? ۵ سب(
عدد ابت 6 مي توائد از هر توع توزيع باشد
PLE(XYD y <X <EQQH) x] =1- de
صفحه 32:
قانون اعداد بزرگ
یرصان
Y= X1+ X2 +......4%
- 801(+802(+
صفحه 33:
صفحه 34:
انحراف استاندارد نمونه تصادفي گرفته شده از متغیر تصادفي نرمال
pied pax.
صفحه 35:
تبع توزیع احتمال نمونه تصادفي گرفته شده از مشخصه ترمال
تلاط -( عولط دعر
مد ۵ 2 1۷
بیف 2۳ ی[ ار
WARM ۵ يلد dy =
eit 1
کم
يك مشخمه قبي کمي 5 داراي حدود فنيبه يكي از سه حالت زیر ست.
سول زیر مطرح مي شود
هر يك مقطع Aaj |
ین وید محمیل معبق مشخمه هاي خولستهشده است؟
1- تابع توزبع را مشخص مي کنیم؟(تابع توزیع نرمال)
2- بارامترهاي تابع توزيع را مشخص مي كنيم؟
بات توزيع عبلي مشخصه ايا نايع تيزيع دبناي مقايسنه مطيقت هارة +
اكر جواب مثبث بود. بارامترهاي تابع توزيع عملي 36 همان بارامترهاي تابع توزيع مبناي مقايسه است و اكر
جواب منقي بود هيج جيز جديدي بدسث تمي أوريم ل(بايد با روشهابي مشخصه هاي جديد را محاسبه کرد)
صفحه 36:
الجدول تمودارهاي كنترل و خصوصيات انها
و مبناي محاسبه حدود کنترل
(03
- By > ۲ > 2121+ 3 POX)
: م30 +111 > ۵> رف3
صفحه 37:
UCL, 3۵ [+ وق
LCL, =HO)- 35 =Cd x4
Cl, =H01=Cx
صفحه 38:
i? R hae مشفسه يونت
متغير تصادفي
Sie
yx
و
2
R= MakX,}- را
1 i
11 21[- 3 > ۴ > 2111+ 3
21 10- Dp <R<AR|+Dp
as [+ هه
AX) Fie
UCLy =AX)+35 x =
HX- y= =AXl- Ay
1111-1 - ج01
جر فیط بر قي34 + ير قياك - بر 35 +1118 - بر ,لآ
LCLp =FLRI- 3 p =0)0 x ~ 30,6 x = Dd x
CLp = HR) =) x
1 -
Dna
صفحه 39:
أل کتترل آماري
۱-با توجه به تابع توزیع مبتأي مق
2 با توجه به علل تصادفي (غير تصادفي»
- تابع توزيع كيفيتي براي ٠6 در محل
- تابع توزيع عبناي مقايسه براي 26
هركاه تابع توزيع مشخصه كيفيثي 16 كه در عمل وجود دارد همان تايع نوز
تا آخرین گامي که علل غبر تصادفي در وضعيني هستند که تغببر در مش
كنترل اماري ] وجود دارد.
كيه
LSL ise USL
مود مشفعه
صفحه 40:
« فشونوان ها
خطاي توع اول با توجه به توزیع مبناي مقایسه(در آزمون داخل حدود)
احتمال اينكه توزيع 6 در عمل همان توزيع مبناي مقايسه باشد ولي نقطه روي نمودار خارج از حدود باشد.
he نوع دوم در آزمن تقاط داخل حدود
احتمال اينكه توزيع در عمل مطليق توزيع مبناي مقايسه نباشد ولي نقطه در داخل حدود كنترل قرارتكيرد.
صفحه 41:
آزمون سري نقاط پشت سرهم
SS hee wis UY alia cli iy at
م احتطإفرار كرفترهر بدلخط مركزي
و لحتطإقرار كسرفتزهر ب
0م كحترل لمليعوجود دارد.
صفحه 42:
آزمون سري نقاط يشت سرهم
سناد نقاطيكه از «د در لفط مركزيق رار ميكيرند
زتعداد نقاطيكه از 80 در باييرخط مركزوقرار ميك يرتد.
1
احتمال ينه 1 تقطه در بالاي خط مركري قراو ۳( |
ys
احتمال اينكه [ نقطه در این خط مركزي قرار كيرند. ۳(
go ai ie مقر رد ۳۳۳۲[ كر
احتمال اتكة حدقل زنقطة در لين خط عرزي قرز ند 5
ا ع ct سس
صفحه 43:
دیدن سري نقاط پشت سرهم در پایین حد مرکزي
کنترل آماري در نمودارهاي 2
صفحه 44:
1- دیدن نقاط در حد بالاي نمودار RO
2 دبدن سري قاط پشت سرهم در بالاي حد مركزي
يدن كنثول أملري در تمودار %
pete
صفحه 45:
صفحه 46:
آشماره تمونه.
اكر بك نقطه در هر يكي از دو نمودار قبل خارج حدود باشد قانون |
وبعداز آن حبود جدید رسم مي وم کر 32
براي بدست آوردن تبع i ae
صفحه 47:
اد
= 3
UCI, oes 2m )- 2nG?dy = BT
LCi, 52 ae 2{n- 1)- 2nGd x =BS
CL, =
X~Uab X, =a+(b ay 3
7 ati ile کي ,يك یل ١
صفحه 48:
PROCESS CAPACITIY RATIO ( P.C.R) ea
خرايسي لنت ف يجين ميس ع 1001121 007
:ريدي لنت ع هاينت أن 00027 نت 80.821 لل
فرايندي است که ضایمت آن زیاداست ۰ PCR<1 ار
صفحه 49:
k
pet
P(e j)=|"p(apP) j=1,2,..0
) (0۸2 ۰ 2727 ee
در هر تمونه
زب ۳ رابه دست مي آوریم : (Aaa) =Ak=na= jana < (۵ عم
eo 2
۶ 2
Pie 1-21 _
a on oD P
ox ox PEP)
م nD n- n
UCL, =HP+%, =P +3, LEP)
LCL, =HP\- 3, =P-3 د 6
طدبله
أنواع أزموتها (نقاط داخل حدود. سري نقاط پشت سر هم) بكار مي بريم.
صفحه 50:
بعد از تهيه اين جدول براي تخمين7 از فنون yp sel استفاده مي کنيم.
27
m
p =
اگر اندازه © ثابث
اشد توزيع م بكسان تخواهد بود بتبراين تخمين فوق قابل قبول نيست
حالت اول أننازه © (نموته) ثايت اسك
el P ب"
براي اينكدط. را بعنوان تخمين از قبول كنيم بايد یکسان نبودنتوزیع را بررسي کنیم که بر
ي این کر ازور ی >
صفحه 51:
صفحه 52:
انداهنمون ۵
دار نموه ید طيري تخاب شود که یل لس داشتمبشیم 1 < ها - 500
ادر نمودار 7 احتياج به نمونه بزركتري در مقايسه با مشخصه هاي بيوسته داريم براي توجيح مطلب فوق به مثال زير توجه كنيد
1 _ 0.09 -0.011
4 . 4 9
صفحه 53:
نكاتي درباره رسم نمودار ۳
اتمودار براي نشان داهن نقاما ضعف در طول توليد بكار مي رود.
Joi بای کي در خر گفه ي شود ین اجب ما۹ 3
اك تصوير كلي از کنترل و وضعیت آننشان مي دهد
اصلي استفاده از تمدار
AK و تحرو ,تود =k
که در محاسبات از عمل تقسیم صرفه جوبي مي شود.علاه بر این درك تعداد .
7 -600تاة + قد رمقع نا
1-6 -ل)صات - فيضك ريل BP) npn
6
صفحه 54:
صفحه 55:
RO - تیا Spe
0 مر m
احتمال وجود نقص در نون
"در هر مقطع زماني بايد ديد كه © موجود در عمل همان 67 مبناي مقایسه است یا خیر؟
بورسي آزمونها
ope Jb bid
سري تقاط پشت سر هم -2
شاه نموه
صفحه 56:
:2
خر هر مقطمي يخاطر علل زيادي مي خواهيم J SEN نوا ها مدا تخمینبزيم.
0 تمونه يشت سرهم را در نظر كرفته و برلي هر كدام يك © بدست مي أوريم.
صفحه 57:
هدف
براورد کیقیت فرآیند است نه کیفیت قطعه خاصي.
معيار كيفيتي
تعداد تقص موجود در يك متر مريع (واحد سطع
- ابن موضوع مستقل از نوع قطعه ست
- هدف كه كنترل كيفيت فرأيند است برأورد شده لست
بن وضعيتي يك واحد مشخص و مشترك در محصولات در نظر عي كبريم و معبار كيقيتي در ارتب
ريف مي کنیم.
“ل متوسط تعداد تقض در واحد زمان
TD ندز موه
1
ا سدس براك
© تعداد نقص در تمنه
صفحه 58:
هر محصول متفاوت است و براي أن دو حد كنتول در روي نمودار خواهيم داشت
التودار جمع ترات
صفحه 59:
درد اس
صفحه 60:
صفحه 61:
,عم
میانگین و انمراف
معيار
(Xo)
درصد ضايعات
(P)
تعداد فایعات
(np)
تعداد نقص.
در مفصول (©)
مقایسه نعودارهاي کنترل
فمن داشتن همه مزاياي نمجدار
معياري ازدرجه فرابي ١ نيز فراعم
انميت بلند لطلعاصقيقيب بلي
اكتترلهر مشخصه فرلهم كند
Tell ibd aa tha
فیمید Tans.
صفحه 62:
صفحه 63:
ep
‘Average ouping quay Ina (AOQL
‘Average sane rantber (ASN)
“Avergp toil inpection (ATD
“Avoidable quay cos
3
Baxhingecior
noni pobsbiiy aston
Bach
Bach pectin
2001 متیر ِِ
AOE جلو نونهكيي ۳
aS Chat
سوم
Calton coral
جوم
صفحه 64:
۳
Sere
SS
=e
ee
ان که
eee
StS
Bee
erry
Daas
aia colton
‘Dale take
Daa poo
Data recor
Daiagsen
ند
ل ا د
0
cost 0
Dodge Romig sing
Donia
Doni
سرت ما۳ pla
۱ as
Cane
Cased etc
Centr in
وس
عط وشجسع مومه
Charis cae oF erin
Chace
ا
تج سر
اج
Confrence
تسس سا
Comer
Carne sink
Carina pry
مم ممما
Tonnes sarin ae
Corti cat
Cork ns
Contd satan
هم
سس
صفحه 65:
و1۳
Fale oo
Tadic هه تمه بجر
1 eee الس
۳۳۳ - مم eee Tiered aie os
es far STO) TOL لعج تنس ae
5» oh Ten y= ese pn
Fonaninpector hi 1
لتحت ویو نی تست مس سنا
6 Tat
3 EVs) Toons
1 STs Tats و۳ - و
7ج 12 کلیس مه
7 م
Toga 127 عمط detective (CIPD)
‘Lower contol int (ICL)
تعسو وا
ها رام ما1۳
1
Texel detec “LIPD (ot toleranne peroext detective)
وم fai
1۳۳۳ ولمم 0 ۳ er)
او سس “Major dct =
و ‘Wie vd booed (MIRED TRS
مود feta Men a
تسه موز an
سس ۳ eae
Trapecton sion
صفحه 66:
eer
ne ae
الحطل
تويع احطلي
“eles
sols ae
۱
Pare dager
Pal pect
Tie deco
Paiof corr
م۳
Teton
Pre carl
Presson
Pression cos
Probably
Trois ofamepaace
Procss aera
Proce cab
Process ection
Proce verses
م۳
اج ا
عد عفد
مه علص
Tred etingpeor
Proc
Pacha mrad oral
Q
(QC eecles (quailty control ardes)
‘OIE (quailty infomation equiprert)
111 - 517-150
1117 - 517-7
1
1
MIRE (siete rev هد
7۲2۲۲۲۲ ormins samping pan
1 TER
١
يوي الما صم
ها متس ۳۲
‘Neggive binomial dstibtion
New design corkral
لي
NDT) وه ت۳۳
OC ane (opaaing اهف ane)
صفحه 67:
صفحه 68:
سح |
4
صفحه 69:
- کنترل کیفیت ترجمه و تالیف ۰ کروه مهندسي منایع دانشگاه صنعتي شریف
2-كنترل كيفيت آماري تاليف : دكتر محمد تقي فلطمي قمي
3- كنترل كيفيت تاليف : دكتر كاضم تقندريان
4-كنترل آماري فرآيند تاليف : دكتر مسعود منصوري استاد دانشكاه فرزنو كاليفرنيا
ترجمه و تدوين : مهندس نيكا دستور نيكو
CARSON.BOLZ.YOUNG : ‘ PRODUCTION HANDBOOK , ‘3TH -5
ED.,JOHN WILEY AND SONS , NEW YORK,1972
GUPTA R.C. , STATISTICAL QUALITY CONTROL , NAI -6
-SARAK , DELHI , KHANA PUBLISHERS , 1983
DUNCAN A. J. , QUALITY CONTROL AND INDUSTRIAL-7
STATISTICS , HOMEWOOD ILLINOIS, IRWIN , 1986
صفحه 70:
تین Peet
۱ و ول دام شدهلست. مودار را رای آن رسم کنید و توضیح دهید(سي نمونه ينجاه تلبي»
ee ee || ۹ درعد | تسلدهر
a 7 7 7
a 5751-9
ame | es 3
a 7
UCL, =HPI+, =P +3 د UC.Lp = 0.4102
7 Clp = 0.2313
LCi, =HP- 3, =P- 3) 22)
a LC.L;= 0.0524
بای
صفحه 71:
صفحه 72:
صفحه 73:
صفحه 74:
000
أ فونه كبري خصت يفيرش
aga گيري به منظور پذیرش یه بخش عمده کنترل کیفیت آماري میراشه سه جدبه نمونه گيري به منظورپذیرش عورد بست میراشد
از نسعونه كسبرويسه منظور بسذبرشر يليج میروضمپت هر( ولا رد ب-ودعاستفده میشید ه را ورد کرمنکیفیت۱
طرحهایتمونه گسويه منظورپسذیرشی مستقیم ب دوسیله کنترل کیت ماش . فونه كيرىيه منظور بذيرشرتنها يهرها (جمعيبهرا-؟
وان کرد یکی رک تیه هرها كنان فد طرع ray سار Sar She Ew
+ هرهای ذیرفته شنم یه از يقير هرهآورد ROR
نرتربراستناد از طرجهاوتمونه گريسه منظور پسذیرشسعولر کیله بازيسي کسباهمیلزاز کیقیت حمول ادخ یه تولیداست ۳
انواع طرحهاي لمونه كيريٍ
اطرحهاي تمونه كبري با وصفيها معمولثرين نوع تمونه كيري ميباشد . در اين نوع نمونه "كبري يك تعداد از قبل تعين شده اقلام بهر انمونه) انتخاب شده و
بازرسي ميشوند . گر تعداد اقلام معيوب تموته كمتر يا مساوي بابك حداقل تعين شده بلشد بهر يذيرفته ميشود در غير أين صورث بهر رد ميكردد.
وشهاي رد با ول مععبل تجسط مب
os
(Seana ae ne با مشنعه
by Variable by Attribute
Single Sampling—|——ssl aigei يك
Double Sampling —}——s! ais 53
a ast بااتشكيل انبر ب
جند نمونه اه ل ‘Multiple Sampling
‘Continuons
1
نمونه گیری لوسنايسةة لمتتسعسومه 5 5
بي در بي
صفحه 75:
Lot-by-Lot
صفحه 76:
Ifn>=10n
IF
صفحه 77:
5-۳00
۳ م asl
ae
و
al
aes
3
ee eee هت
AE 2
Bes N&® n=25
..13 12 11 10 9 87 6 54 3 2 1
صفحه 78:
کل وس ده هنت وریسد مرف هن
ريسك تولید کتنده که با علامت "۴ نشان دادم مي شود احتمال رد شدن یل بهر خوب یا قابل قبول است از انجا که "کیه صورت احتمال رد بیان
يك متحتي 000 نشان داد مكر أنكه بر حسب احتمال بذيرش تعين شود بنابر اين *-1 4 ريسك مصرف کتنده که با
ود باحتمال يذيرش يك بهر بد يا غير فابل قبول استو از أنجا كه بصورت احتمال بذيرش ببان ميشود هيج تبديلي لازم نيست.
AQL :ACCEPTABLE QUALITY LEVEL
در واه با یله توليد کننده يك تعريق هددي خرص اقلام معيوب بهر كه :01ل تاميفه میشود وجود دار ۸۵601 حذاکتر مرصد لام
معيوبي اسث كه جهت نم نه كيري به منظور بذيرش مي تواند رضايت بخش تلقي كردد.
LTED :LOT TOLERANCE FRECATION DEFECTIVE
در رلبطه با ريسك مصرف كنتده « يك تعریف عددي بهر معیوب وجود داره که 1.17۳10 نام داد .1.17710 درصد لام معیوب در يك بهر است.
که مصرق کتنده مي خاهد احتمال پذیرش ان کم باشد.
یسك تلد كننده : احتمال رد كرد
اشته با
ريسك مصرف كننده : احتمال قبول كردن
AQL سیر
صفحه 79:
۵9 oe
صفحه 80:
SCREENING INSPECTION OR RECTIFYING INSPECTIONUcyui ۲
این روش باعث بهبود کیقیت ميشود ولي در این روش هزیته هاي بالايي داريم.
ی بالاسي صددرصد قطعات jy
ايستكاه بعدي جر ایستگاه بازسي امس[ انباشته
سر 0 ous)
۳۲ متوسط كيفيت فروجي AOQQ :AVERAGE OUT GOING
QUALITY
امتوسط تسدبت القصهاي خروجي كه ۷ یی Bee
متوسط كيفيت خروجي از قرمول
00008
AOQL مطلوب اننت محاسيه ©80 و N=5000 n=100 6-2 ٠: منال
Eat 1
Z جر
0.0137 | 110006637
7
Tome
aE
0
له له اواج اه
0.0137 = max AOQ = سس
0.02 اوه
صفحه 81:
ATI :AVERAGE TOTAL INSPECTION re
صفحه 82:
7
كنترل كيفيت
تهيه كننده :محمدرضا سليمانفالح
JICO7@LYCOS.COM
در آغاز هيچ نبود ،كلمه بود و آن كلمه خدا بود
به نام او
فصل اول :مروري بر تاريخچه كيفيت
فصل دوم :بازرسي
فصل سوم :كنترل كيفيت
فصل چهارم :كنترل كيفيت آماري
فصل پنجم :طرح نمونه گيري بمنظور پذيرش
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
منابع و مراجع
زمستان 80
خروج
مروري بر تاريخچه رشد كنترل كيفيت
Iso
9000
سطوح
مديريت كيفيت
جامع
كيفيت جامع
آماري
بازرسي
Internatinal
standard
organization
1980
سر كارگر
اپراتور
1960
1927
1908
1900
……..
فصل دوم :بــــازرسي
تعريف بازرسي
بطور كلي فرآيند بازرسي را مي توان به عنوان عملياتي كه وظايف آن عبارت است
:از
.تعريف نمود
#هاي#نداز#ه #گ##يريب##را#يب##ازر#س#ي1-
ت##عينم#شخصاتال#ز#م و رو#ش ا
ت##حقيقپ##يرا#مونم#يزا#نم#طاب#قتت##ول#يد ب##ا م#شخصاتط#را#ح#يش##ده2- #
ار#ت#باطا#ط#العات#يب##ا م#سئوالنا#ي#جاد ت##صحيحاتال#ز#م در ف##رآ#ي#ند ت##ول#يد 3-
بازرسي و كنترل كيفيت
اصوال بايد تمايز بسيار روشني ميان بازرسي و كنترل كيفيت قائل شد ،چرا كه بازرسي مق#ايسه مشخصه ها با استانداردهاي تعين شده است ،در حالي كه
كنترل كيفيت با هر وظيفه اي كه به بهبود كيفيت محصوالت توليدي كمك كند ارتباط دارد .به عبارت ديگر كنترل كيفيت كليه وظايف يا فعاليتهاي الزم
جهت تحقق اهداف كيفيتي شركت را در بر ميگيرد
اهداف بازرسي
-1جستجو وكشف ضايعات به محض وقوع در فرآيند
-2كشف مسيرهايي از فرآيند كه منجر به ايجاد نقص مي شوند
-3تصديق توانايي ماشين و يا كارگر در انجام مناسب عمليات
-4نشان دادن وضعيت فرآيند
- 5جدا كردن قطعات معيوب از فرآيند توليد جهت جلوگيري از صرف هزينه هاي حمل و نقل يا عمليات مراحل بعد
-6جدا كردن قطعا معيوب براي پيشگيري از عملكرد ضعيف محصول نهايي
- 7اگاه ساختن كليه سطوح مديريت از عملكرد واحدهاي توليدي
- 8تهيه سوابق و اطالعات براي مديريت به منظور ايجاد شرايط مناسب جهت مطالعه و تصحيح عملكرد ضعيف
- 9تهيه سوابق و اطالعات الزم براي كنترل موجودي و برنامه ريزي محصول
-10تهيه سوابق و گزارشات براي ارزيابي ماشين آالت يا كارگران توليدي
محدوده بازرسي
مراحل و يا سطوح متعددي در اجراي بازرسي وجود دارد .اين موارد ممكن است در حالت كلي شامل بازرسي دريافت ،بازرسي پيش از توليد ،بازرسي
.حين توليد و آزمايش محصول شود .ضمنا امكان دارد كه اين فعاليتها كامال مستق#ل از از يكديگر و يا جزئي از يكسري وظايف باشد
.وجه تمايز اين دو حالت ارتباط سازماني يا فيزيكي نمي باشد ،بلكه تفاوت در اهداف و مقاصد است
سازماندهي بازرسي
موقعيت در سازمان كارخانهموقعيت بخش بازرسي در هر سازمان بستگي به عوامل نشير وسعت ،توليدات اصلي و نوع عمليات آن سازمان دارد .اين عوامل همچنين محدوده وظايف
.بخش كنترل كيفيت و ماهيت فرآيند بازرسي را مشخص مي كند
شرح وظايف بازرسياهداف بازرسي از جايي به جاي ديگر تغييرات اساسي ميكند .به همين دليل نحو مسئوليتها نيز بر طبق اهداف تغيير مي كند .بخش بازرسي جهت انجام
وظايف خود نياز به برقراري روشها و سياستهاي الزم دارد .بايد تصميم گرفته شود كه چه چيزي بازرسي شود ؟ كجا بازرسي شود ؟
...............چگونه ...؟
سطح اختيارات بازرسي سازماندهي بخش بازرسي.براي مشاهده چند نمونه از سازماندهي و وظايف بازرسي برروي مثالها كليك كنيد
چارت وظايف بخش بازرسي
نمودار سازماني بخش بازرسي
نمودار سازماندهي يك كارخانه توليدي متوسط
نمودار سازماندهي يك كارخانه توليدي متوسط
مدير عامل
قائم مقام ومعاون اجرائي
مدير توليد
مدير كنترل كيفيت
سرپرست كارگاهها
سرپرست بازرسي
سر كارگر 1
سربازرس 1
سر كارگر 2
سربازرس 2
سر كارگر 3
سربازرس 3
چارت وظايف بخش بازرسي
بخش بازرسي
تحليل
اجراء
آزمايش>
آمار
برنامه ريزي
دريافت
تحقيقات
سازماندهي
ساخت
نتايج و گزارشات
روشها
زير مونتاژ
آزمايشها
پرسنلي
مونتاژ نهايي
فرآيندها
زمانبندي
آزمايشات
استانداردها
آموزش
پذيرش
ضايعات
سوابق
حمل ونقل كاال
ارتباطـات
بايگاني
قطعات آمادي
روشها
ابزارو تجهيزات
فرامين اندازه گيري
نمودار سازماني بخش بازرسي
رئيس بازرسي
مهندسي كنترل كيفيت
بازرسي اجرايي
آمار
پرسنلي
بازرسي ابعادي
تحقيقات
آموزش
فرامين و ابزار اندازه
گيري
آزمايشگاه و فرآيندها
خدمات فني
ابزار و تجهيزات
استانداردها
ضايعات
ارتباطات
خدمات عمومي
سرپرست بازرسي عمومي
هزينه هاي بازرسي
هر هزينه اي كه صرف انجام وظايف بازرسي شود مانند وظايف كنترل كيفيت و يا بازرسيها ،هزينه هاي بازرسي محسوب ميشود.البته براي محاسبه هزينه
هاي بازرسي سوابق كامل ودقيقي مورد #نياز ميباشد
.به طور كلي هزينه هاي بازرسي به دو دسته ،هزينه هاي نقص كيفيت و هزينه هاي ارزيابي و پيشگيري تقسيم ميشود
جمع هزينه
نقص
هزينه هاي كيفيت
پيشگيري و ارزيابي
سيس>تم هاي بازرسي
ب%%ازر%س%يس%يار
-2ب%%ازر%س%يم%تمركز -3س%يستمهايم%رك%ب1-
نـسبت ضايعات
در سيستم بازرسي سيار نياز به بازرساني دارد كه د#ر محوطه توليد حركت كنند و قطعات موجود در ايستگاههاي كاري را كنترل كنند .در بازرسي متمركز
بازرسان و ابزار بازرسي در محلي كه امور بازرسي انجام ميشود مجتمع ميشوند .سيستم مركب نيز همانطور كه از اسمش پيداست تلفيقي از دو سيستم اول
.و دوم ميباشد
:مزايا و معايب بازرسي سيار
مزايا
#ن#مر ف##رص#تال#ز#م ج#هتت##صحيح را ب##ه ه#مرا#ه #دارد 1-
.م#عاي#بخ#يليزود م#شخصم#يش##ودو ا#ي ا
#لت##رما#لرا س##ري#عا ت##شخيصم#يدهد 2-
.ب##ازر#ست##وا#ناي#يت##شخيصخ#طاهايغ#ير م#عمولم#اش#ينآ#الترا پ##يدا ك#رد#ه #و پ##را#ك#ندگ#ياز ح#ا #ن
م#ختلف و#يز#مانك#متريرا ص##رفك#نترلم#شخصه هاي#يك#ه ب##ه ن##در#تم#عيوب3-
،
ب##ه ع#نوا#نن##تاي#ج ح#اص#لاز آ#ش#ناي#يب##ازر#سب##ا ك#ار#هاي
.م#يشوند ،م#يكند
م#مكن#س#تح#ذفگ##ردد 4-
ا
#نين#ي#ستگاهي
.ح#ملو ن##قلم#واد ب##ه ا#ي#ستگاه #ب##ازر#س#يم#تمركز و ا#خ#تصاصف##ضايب##يشاز ح#د ب##ه چ ا
معايب
#ت#مور ب##ازر#س#يرا م#ختلك#ند 1-
م#مكن#س ا
.ف##قدا#نا#بزار ب##ازر#س#يپ##يشرف#ته و ي##ا م#حيط م#ناس#ب ا
.ب##ازر#ساز ط#رفك#ار#گر ي##ا س##ر ك#ار#گر ت##ول#يد ج#هتت##اي#يد ن##مود#نق##طعاتت##حتف##شار رو#ح#يق#رار م#يگيرد 2-
#هت#ن#جام ا#مورا#تم#حول#ه ن##ياز ب##ه ح#ماي#ت3-
ع#لت#ن#جام ا#مور م#حول#ه از س##اير ب##ازر#سانو س##رپرس#تخ#ود#جدا م#يشود ،#در ص##ور#ت#يك#ه ش##ايد ج ا
ب##ازر#سس##يار ب##ه ا
.م#عنويدا#ش#ته ب##اشد
از آ#ن#جا ك#ه ش##ايد ب##ازر#سق##ادر ب##ه ع#الم#تگ##ذار#يق##طعاتم#عيوبن##باشد ،ق##طعاتم#عيوبب##ينق##طعاتس##ا##لم ج#ا زد#ه #ش##ده #ب##اشد و ب##ه م#را#ح#لب##عديت##ول#يد 4-
هاي#ضاف#يم#يشود
.را#ه #ي##اب#ند ك#ه م#وج#بص##رفهزي#نه ا
:مزايا و معايب بازرسي متمركز
مزايا
.ا#بزار د#ق#يقو پ##يشرف#ته ت##ريم#يتوا#ند م#ورد #ا#س#تفاد#ه #ق#رار گ##يرد 1-
#ير#ت#باطاتم#ناس#بب##ينب##ازر#سانو س##رپرس#تب##ازر#س#ي2-
ا#م#كانب##رقرار ا
.ث##بتو#ن#گهدار#يس##وا#ب#قس##اد#ه #ت##ر م#يشود 3-
.ا#عما#لف##شار روا#ن#ياز ط#رفك#ار#گر و س##ر ك#ار#گر ت##ول#يد ب##ه ح#دا#ق#لخ#ود م#يرسد 4-
.ن##ياز ب##ه ا#س#تفاد#ه #ب##ازر#سانم#اهر ك#اهشم#يابد 5-
معايب
.ن##قاي#صت##ا ا#ن#باش#ته ها ب##ازر#س#ين##شوند م#علوم ن##ميشود 1-
.ا#غ#لبع#ملياتت##ول#يديق##بلاز آ#ن#كه ق##طعاتت##ول#يد ش##ده #در آ#نم#رح#له ب##ازر#س#يش##وند ،ادا#م#ه م#يابد 2-
.ح#ملو ن##قلز#ياد#يب##را#يآورد#نق##طعاتب##ه م#حلب##ازر#س#ين##ياز ا#س#ت3-
#مچنين#ن#بار ق##طعاتم#ورد ن##ياز ا#س#ت4-
ا
.ف##ضايز#ياد#يب##را#يم#حلب##ازر#س#يو ه
فصل سوم :كنترل كيفيت
تعريف كيفيت
كيفيت صف#ات و مشخصاتي كه يك محصول در ارتباط با برآوردن مشخصي از يك گروه مصرف كننده دارا مي باشد.
تعريف كنترل
عبارت است از مجموعه عملياتي شامل اندازه گيري يا آزمايشهايي كه بر روي يك فرآورده انجام گيرد تا مشخص شود تا مشخصات ويژگيهاي آن
فرآورده با مشخصات استانداردها مطابقت داشته باشد.
در سيستم كنترل كيفيت ،كنترل داراي وظايف ديگري هم است :
-1تعيين منبع يا عامل بوجود آورنده نقص يا اشكال
-2برطرف كردن منبع يا عامل بوجود آورنده اشكال
- 3پيش بيني هاي الزم براي جلوگيري از ظاهر شدن منبع ياعامل بوجود آورنده اشكال
تعريف كنترل كيفيت
مجموع#ه اي از عمليات#ي (برنام#ه ريزي ،هماهنگ#ي و اجرا) اس#ت ك#ه جه#ت نگهداري و ي#ا بهبود كيف#ي#ت و ت#و لي#د در س#طحي بس#يار اقتص#ادي انجام شود
بنحوي كه رضايت مصرف كننده را داشته باشد.
جوانب مورد نظر در كنترل كيفيت
-كيفيت طرح
QUALITY OF DESIGN
عبارت است از كيفيتي كه توليد كننده تصميم دارد #به مصرف كننده عرضه كند.
(نقشه ها ،جداول ،فرم ها ،تركيب مواد يا آلياژها و …).
-كيفيت انطباق
QUALITY OF CONFORMANCE
درجه هم سويي محصول با مشخصات استاندارد و معيارهاي تعيين شده براي ساخت آن محصول است به بيان ديگر ميزان تطبيق كيفيت محصوالت توليد
شده در فرآيند توليد در با مشخصات كيفيت طرح است.
-كيفيت عملكرد
QUALITY OF PERFORMANCE
) P = F (D *C
اگر كنترل طرح و كنترل تطبيق را افزايش دهيم در نتيجه كنترل عملكرد افزايش خواهد يافت.
وظايف عمده مديريت كيفيت
- 1كنترل كيفيت
QUALITY CONTORAL
- 2تضمين كيفيت
QUALITY ASSURANCE
- 3خط مشي كيفيت
- 4برنامه ريزي كيفيت
- 5به سازي كيفيت
QUALITY PLOICY
QUALITY PLANNING
QUALITY IMPROVEMENT
- 6سيستم كيفيت
QUALITY SYSTEM
عوامل اساسي و مؤثر در كيفيت
-1بازار
-2پول (سرمايه)
-3مديريت
MARKET
MONEY
MANAGEMENT
-4نيروي كار
MEN
-5ايجاد انگيزه
MOTIVATION
-6مواد #اوليه
MATERIAL
- 7ماشين آالت
MACHINE & MACHINZATION
-8روشهاي اطالعاتي جديد
-9برآورد#ن تمامي نيازهاي محصول
MODERN IFORMATION
MOUNTING PROUDUCT REQUIREMENT
چگونگي ايجاد كيفيت
-1بررسي بازار
الف -شناسائي گروه مصرف كننده
ب -تعيين نيازهاي خالص اين گروه مصرف كننده
ج -شناسائي و تعيين مشخصات عمده مورد نياز در رابطه با محصول
-2طراحي محصول
الف -طرح نمونه
ب -نمونه سازي
ج -آرايش نمونه
د -تأييد نمونه
-3طراحي فرآيند
الف -انتخاب تكنولوژي ب -طرح استقرار ج -طراحي ابزار و قالبها د - #ساخت ابزار و قالبها و -انتخاب نيروي انساني ن -سيستم
حمل و نقل ي -تهيه مواداوليه
-4پياده كردن طرح فرآيند
الف -نصب ماشين آالت ب -مرحله راه اندازي بصورت آزمايشي
ج -نيروي انساني براي نصب
دسته بندي فعاليتهاي كنترل كيفيت
بخش او%ل مهندسي (طراحي) كنترل كيفيت
-1تعيين هدفهاي كلي در ارتباط با كيفيت
-2تعيين مشخصات كلي محصول
-3بررسي طرح هاي جديد و تجديد نظر شده از نظر كيفيت
-4بررسي نمونه تهيه شده بعد از طراحي و آزمايش آن
-5همكاري در تعيين دستورالعمل هاي كارگاهي از نظر كيفيت
-6همكاري د#ر تعيين مشخصات و ويژگيهاي مواد ،قطعات نيمه ساخته و محصول كامل
-7مشخص كردن روشهاي كنترل مواد و قطعات خريداري شده
- 8طراحي روشهايي براي كنترل فرآيند و كنترل محصول در مقاطع مختلف
-9همكاري در مشخص كردن ماشين آالت و وسايلي كه مستقيماً در كيفيت مؤثرند و نحوه كنترل آنها
- 10كمك به تعيين روشهايي براي تعمير و نگهداري پيشگيرانه در موقعي كه عملكرد تجهيزات به كيفيت محصول ارتباط دارد
-11طراحي روش براي مطالعات تعيين قدرت فرآيند در ارتباط با كيفيت
-12همكاري در رفع اشكاالت درارتباط باكيفيت توسط اقدامات اصالحي
-13تهيه دستورالعمل نظام كنترل كيفيت
-14ايجاد نظام اطالعاتي
- 15طراحي و توسعه برنامه هاي جهت دار كنترل كيفيت براي افراد عملياتي جهت درك فرآيندها ،برنامه ها ،اهداف و طرحهاي
كنترل كيفيت
-16بررسي شكايات مصرف كنندگان در ارتباط با كيفيت
- 17همكاري در تهيه بروشورها و نشرياتي كه سيستم كيفيت را مطرح و منافع مشتري را از خريد محصوالت با كيفيت تشريح مي
كند
-18بررسي هزينه هاي كيفيت
-19همكاري فني براي حل مسائل مهم كيفيت
-20تهيه گزارش در ارتباط با كيف#يت براي مديران
بخش دوم مهندسي ابزار و وسايل اندازه گيري
-1طرح و ساخت وسايل اندازه گيري
-2انتخاب وسايل اندازه گيري
- 3خودكار كردن فرآيند اندازه گيري در صورت امكان و ادغام وسايل اندازه گيري در تجهيزات توليد
-4كاليبراسيون وسايل اندازه گيري
بخش سوم كنترل فرآيند
-1پياده كرد#ن روشهاي كنترل كيفيت طراحي شده
-2بررسي مداوم روشهاي كنترل كيفيت فرآيند توليد و كارائي آنها
-3تفهيم روشهاي كنترل كيفيت به افراد كارگاهها
-4حفظ استانداردهاي كيفيتي و بهبود آنها
-5اطمينان از اجراي روشهاي كنترل كيفيت
-6رفع اشكاالت در ارتباط با كيفيت
-7سعي در كم كردن هزينه هاي كيفيت
-8انجام آزمايشها و اندازه گيري هاي الزم
- 9همكاري در مشخص كردن بهترين نحوه استفاده از توليد رد شده در بازرسي
- 10در ارتباط بودن با قسمت فروش براي اطالع داشتن از اشكاالت كيفيتي از نظر مصرف كننده
-11بررسي محصول رد شده از نظر مصرف كننده براي بدست آورد#ن اشكاالت موجود در كاال
- 12همكاري در بهبود فعاليتها قسمت هاي خدمات بعد از فروش در ارتباط با كيفيت
- 13بررسي اينكه تمام ماشين آالت و ابزار و وسايل كمكي خريداري شده داراي قدرت كافي از نظر كيفيت مي باشد
-14تعيين قدرت فرآيند در ارتباط با كيفيت
- 15تماس مداوم با فروشندگان مواد اوليه و قطعات ،بررسي امكانات آنان و كمكي به اين فروشندگان براي بهبود كيفيت
-16جمع آوري و نگهداري اطالعات در ارتباط با كيفيت
- 17سعي در ايجاد و بهبود حس اهميت دادن به بهبود كيفيت در كاركنان شركت
-18بهبود روشهاي اندازه گيري
-19ايجاد ايمني د#ر استفاده از كنترل كيف#يت فرآيند توليد
-20اجراي روشهاي تشخيص و پياده كردن عمليات اصالحي
بخش چهارم بازرسي و اندازه گيري
- 1برنامه ريزي ،بازرسي و اندازه گيري متناسب با نرخ توليد
- 2بازرسي مواد اوليه و قطعات خريداري شده مطابق روشهاي تعيين شده
-3بازرسي مراحل توليد مطابق روش هاي طراحي شده
-4بازرسي محصول نهايي
-5مميزي محصول و روشها در مقاطع مختلف
-6نگهداري و به هنگام در آوردن نتايج بازرسي
-7آموزش بازرسان
نظام كنترل كيفيت
شبكه اي از روشها ،دستورالعمل ها و اطالعات فني و اداري كه الزم است به كارگرفته شود تا محصول با كيفيت توليد شود
زير نظام هاي نظام كنترل كيفيت
-2زير نظام مديريت كنترل كيفيت
-1زير نظام مديريت كنترل كيفيت
-1سياستهاي كيفيتي
-2زير نظام بررسي كيفيت قبل از توليد
-2مسؤليتهاي د#ر ارتباط با كيفيت
-3زير نظام برنامه ريزي كيفيت محصول و فرآيند توليد
-3سازمان واحد كنترل كيفيت
- 4زير نظام برنامه ريزي سنجش و كنترل كيفيت مواد و قطعات خريداري شده
-4شرح وظايف براي پستهاي سازماني
-5زير نظام سنجش و كنترل كيفيت محصول و فرآيند توليد
-5روشهاي حسابداري و هزينه يابي در ارتباط با كيفيت
-6زير نظام جمع آوري و بازگشت اطالعات
-6روش ايجاد نظام كنترل كيفيت
-7زير نظام وسايل و روشهاي اندازه گيري
-7مميزي كنترل كيفيت د#ر سطح كلي
-8زير نظام آموزش و ارتقاء قابليتهاي انساني
-8نظام نامه كنترل كيفيت
-9زير نظام خدمات كيفيتي بعد از فروش
-10زير نظام مطالعات و بررسي هاي ويژه
-1زير نظام بررسي كيفيت قبل از توليد
- 1نحوه شناخت نيازهاي كيفيتي مصرف كننده و جمع آوري نظرات آنها
-2مراحل تهيه طرح يا تغيير طرح
-3نحوه بررسي كيفيت طرح
-4نحوه تعيين مشخصات فني و تعيين اهميت نسبي آنها و توزيع اطالعات
-5نحوه تصويب طرح
-3زير نظام برنامه ريزي كيفيت محصول و فرآيند توليد
-1روش تعيين مشخصه هاي كيفيتي كه بايستي اندازه گيري شود
-2نحوه تعيين روش بازرسي
-3نحوه تعيين نيازهاي نيروي انساني
-4نحوه تعيين جريان كار
-5نحوه تعيين روشهاي مميزي
-4زير نظام برنامه ريزي سنجش و كنترل كيفيت مواد و قطعات خريداري شده
-1تعيين مشخصه هاي كه بايستي اندازه گيري شود
-2تعيين روشهاي بازرسي
-3نحوه انتقال كليه خواسته هاي كيفيتي به فروشنده
-4نحوه بررسي قابليتهاي كيفيتي و امكانات توليدي فروشنده
-5نحوه اطمينان از اينكه فروشنده كيف#يت مواد و قطعات خود را بررسي كرده و تضمين مي نمايد
-6مدارك بازرسي كه بايد همراه مواد #و قطعات باشد
-7نحوه بررسي همبستگي بين نتايج بازرسي فروشنده و خريدار
-8نحوه ادامه خدمات فني ،كيفيتي و … به فروشندگان
-5زير نظام سنجش و كنترل كيفيت محصول و %فرآيند توليد
-1نحوه انتقال مشخصات فني و اهميت نسبي آنها به كارگاهها
-10مشخص كردن مسيرهايي كه مواد و قطعات طي مي كنند
- 2دستوالعمل اندازه گيري و بازرسي هايي كه توسط افراد توليد انجام مي شود
-11نحوه بررسي كارائي كنترل كيفيت
-3د#ستوالعمل اندازه گيري و بازرسي هايي كه توسط افراد كنترل كيفيت انجام
مي شود
-12نحوه كنترل فعاليتهاي تعميرات و نگهداري
-4نحوه كاليبراسيون وسايل اندازه گيري
-5نحوه بررسي كيفيت توسط واحدكنترل كيفيت در خط توليد
-6نحوه انجام مميزي روشهاي توليد و كنترل كيفيت
-7دستورالعمل بازرسي نهايي
-8نحوه مميزي محصول در مقاطع مختلف
-9نحوه بررسي و تجزيه و تحليل مواد و قطعات خارج از استاندارد
-13نحوه بررسي و تجزيه و تحليل شكايات مصرف كننده
-14نحوه استفاده از نمودارهاي كنترل
-15نحوه بررسي دوره اي مدارك فني جهت اطمينان از صحت آنها
-16نحوه تشخيص و برنامه ريزي و اجراي عمليات اصالحي
-6زير نظام جمع آوري و بازگشت اطالعات
-7زير نظام وسايل و روشهاي اندازه گيري
-1نحوه برنامه ريزي زير نظام جمع آوري و بازگشت اطالعات
-1نحوه طراحي و تهيه و يا ساخت وسايل اندازه گيري
-2نحوه بررسي نيازهاي اطالعاتي واحدهاي مختلف و تعيين گزارشهايي
كه بايد تهيه شود
-2نحوه مشخص كردن مشخصات فني وسايل اندازه گيري و وسايل آزمايشگاهي
-3نحوه جمع آوري داده ها ،دسته بندي و تجزيه وتحليل آنها جهت
تهيه گزارش
-3نحوه تهيه دستورالعمل هاي اندازه گيري
- 4نحوه برنامه ريزي كاليبراسيون و تعمير و نگهداري وسايل اندازه گيري
-4نحوه بررسي دوره اي نظام اطالعاتي
-8زير نظام آموزش و ارتقاء قابليتهاي نيروي انساني
-9زير نظام خدمات كيفيتي بعد از فروش
-1روش برنامه ريزي آموزش
-1روش پاسخ گويي به شكايات كيفيتي مصرف كننده
-2روش تعيين دانش مورد نياز شغل
-2نحوه بررسي تعهدات دوره ضمانت و نحوه اجراي آن
-3روش تعيين نيازهاي آموزشي
- 3نحوه مميزي روش نگهداري محصول در انبارهاي اداره فروش قبل از تحويل به
مصرف كننده
-4روش ارائه دوره هاي آموزشي
-5روش آموزش ضمن كار
-6روش دخالت دادن كيفيت در سيستم هاي پاداش مالي
-7روش سنجش كيف#يت كار فرد يا گروه
-8روش شركت دادن افراد در تعيين هدفهاي كيفيتي
-9روش سنجش كارايي نظام آموزش
-4بررسي كميت و كيفيت كار تعميرگاهها
-5نحوه بررسي كيفيت كار تأمين لوازم يدكي
-6نحوه بررسي د#ستورالعمل هاي استفاده و نگهداري محصول
- 7نحوه بررسي دستورالعملهاي تعمير براي تعميرگاههاوتجديدنظر در آنها
- 8نحوه جمع آوري اطالعات مربوط به نقص هاي محصول در دست مصرف كننده
- 9نحوه جمع آوري اطالعات مربوط به تعميرات تعميرگاهها و لوازم يدكي
-10نحوه مقايسه كيف#يت محصول با محصول هاي رقيب
-11نحوه بررسي تعمير پذيري
-10زير نظام مطالعات و بررسي هاي ويژه
-1روش تشخيص مشكالت كيفيتي
-2روش برنامه ريزي و اجراي اقدامات اصالحي اساسي
- 3روش مشخص كردن بهترين تنظيم فرآيند با در نظر گرفتن همبستگي مشخصه كيفيتي با آنچه كه تنظيم مي
گردد
-4روش بررسي مواد ،روشها ،فرآيند جديد و تأثيرآن بر روي كيفيت
-5روش بررسي قسمت هايي از فرآيند كه داراي ضايعات باال هستند
-6روش تقسيم تلورانسها
-7روش انجام سنجش قدرت فرآيند توليد در ارتباط با كيفيت
سيكل كنترل
-1تعيين استاندارد #براي سيستم
ورودي
-2اندازه گيري وضع موجود #سيستم
عمليات
خروجي
-3تجزيه و تحليل
-4بازگشت اطالعات براي تصميم گيري
-5اطالعات اصالحي
تنظيم
مقايسه وضعيت
استادارد
اندازه گيري وضعيت
موجود
بررسي ديناميكي سيتم كنترل كيفيت
اگر عامل aرا در جهتي تحريك كنيم و عامل bرا هم د#ر همان حهت تحريك شد رابطه علت و معمولي
مثبت داريم و بالعكس اگر عامل aرا درجهتي تحريك كنيم و عامل bدر حهت ديگر تحريك شود #رابطه
علت ومعلولي منفي است .
b
حلقه هاي علت معلولي
اگر عامل aرا در جهتي تحريك كنيم و و اين تحريك تا زمانيكه به آخر برسد (يعني دوباره به aبرگردد) و
تاثير آن عامل را افزايش دهد ،حلقه علت ومعلولي مثبت داريم ،و اگر برعكس باشد حلقه علت و معلولي
منفي د#اريم.
مطلوبت كاال در نظر مصرف كننده
قيمت تمام شده
مطلوبت كاال در نظر مصرف كننده
+
+
ــ
كيفيت محصول
هزينه توليد
قيمت تمام شده
د#ر حلقه ها اگر تعداد منفي ها زوج بود حلقه مثبت است و اگر اين تعداد فرد بود حلقه ها منفي خواهند بود .
حلقه هاي منفي مانع رشد
b
b
حلقه هاي مثبت رشد بوجود مي آورند
a
+
-
a
a
نمودار سازماني واحد كنترل كيفيت
واحد كنترل كيفيت
واحد كنترل كيفيت
واحد كنترل كيفيت
واحد كنترل كيفيت
واحد كنترل كيفيت
تذكر :بازرسي ميتواند مستقيما به واحد كنترل كيفيت گزارش دهد يا مي تواند زير نظر كارگاهها باشد و به شرپرست
كارگاه گزارش دهد كه در مورد دوم كيفيت عملكرد بازرس پايين مي آيد.
مدير عامل
مدير كنترل كيفيت
مدير تداركات و بازرگاني
مدير كارخانه
مدير امور اداري
مدير امور مالي
فصل چهارم :كنترل كيفيتـ آماري
كنترل كيفيت آماري
الف) فعاليت هاي تعيين كننده كيفيت طرح
ب ) فعاليت هاي تعيين كننده كيف#يت اجرائي
سؤال )1
آيا مشخصه هاي كيفيتي كه اين عمل توليدي در روي محصول ايجاد مي كند مطابق طرح است؟
سؤال )2
آيا آنچه كه تا به حال انجام شده است مطابق مشخصه هاي فني است؟
براي پاسخ گويي به سؤال يك از نمودارهاي كنترل استفاده مي كنيم
CONTORAL CHARTS
براي پاسخ گويي به سؤال دو از تئوري رد و قبول محصول توسط نمونه گيري استفاده مي كنيم .
ACCEPTANCE SAMPLING PLANS
دسته بندي انواع علل
-1علل تصادفي
RANDON CAUSES
مجموعه عللي كه روي اندازة مشخصه فني اثر مي گذارند كه آنها را نمي شناسيم يا نمي توانيم آنها را به علل د#يگري ربط دهيم با
وجودي كه ما سعي در مشخص نگه داشتن عوامل تأثير گذارنده روي قطعه كار داريم.
-2علل غير تصادفي
ASSIGNABLE CAUSES
مجموعه عللي كه مي توان آنها را به علل خاصي ربط د#اد كه معموالً در يك فرآيند قابل كنترل و تغيير هستند كه در دو حالت است :
-1در جهت مثبت (شناسايي عوامل ،حفظ و تثبيت)
-2در جهت منفي (شناسايي عوامل ،حذف از سيستم)
:مثال
- 1فرآيند توليد -كارگر -قيچي دستي -نوار فوالدي -محيط كار
- 2فرآيند توليد -كارگر -قيچي دستي -نوار فوالدي -محيط كار -سوزن خط كش و گونيا
- 3فرآيند توليد -كارگر -قيچي دستي -نوار فوالدي -محيط كار -سوزن خط كش و گونيا -تكيه گاه
تواتر
3
تواتر
17.5 …….19.5…20.5 ……..22.5
انواع مشخصه هاي كيفيتي
-1مشخصه هاي كمي
مشخصه هايي هستند كه مي توانند در يك فاصله هر عددي را بپذيرند
-2مشخصه هاي كيفيتي در ارتباط با نسبت (درصد) ناقص
تعريف سالم بودن :مشخصه هاي فني در صورت عدم يك مشخصه فني محصول ناقص است
-3مشخصه هاي كيفيتي در ارتباط با تعداد نقص
تعريف سالم بودن
1
2
17.5 …….19.5…20.5 ……..22.5
تواتر
:وجود نقص باعث كاهش مرغوبيت مي شود
17.5 …….19.5…20.5 ……..22.5
پراكندگي خيلي كم مي شود
انواع نمودارهاي كنترل
-1نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي پيوسته
-2نمودارهاي كنترل براي نسبت (درصد) ناقص
-3نمودارهاي كنترل براي تعداد نقص
نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي پيوسته
از نظر سادگي ،در ابتدائ براي محصول مورد نظر فقط يك مشخصه پيوسته xفرض كنيد .اين مشخصه xتوسط فرآيند روي محصول بوجود
مي آيد .در ارتباط با مشخصه هاي كيفيتي ،سه حالت براي حدود فني مي توان در نظر گرفت :
حد پايين مشخصه
حد باال مشخصه
(LOWER SPECIFICATON LIMIT (L.S.L
L.S.L
XU.S.L
(UPPER SPECIFICATON LIMIT (U.S.L
U.S.L
سئوال
-1آيا همگي قطعات مطابق اين مشخصات است؟
مقدار مشخصه X
- 2چگونه به شرايطي برسيم كه بتوانيم طبق آن محصول مورد نظر
را مطابق مشخصه هاي خواسته شده توليد كنيم؟
-3چگونه اين شرايط را طي زمان حفظ كنيم؟
زمان
L.S.L
مشخصه
مثال :
فرضيات :تابع توزيع مشخصه Xداراي توزيع نرمال است .
1
)E(X
75 δ 0.02
Y-E(X) (75
) 0.05
75
Z
2.5
δX
0.02
)φ (-2.5
0.0062
P(75
0.05
) X75 0.05
)1 2(0.0062
0.98876
0.99
2
در حالتي كه انحراف معيار 0.04ميليمتر باشد داريم
(75
) 0.05
75
1.25
)φ(-1.25
0.0157
0.04
P(75
0.05
)X75 0.05
)1 2(0.0157
0.7889
0.79
Z
3
X – 75.03
P( -0.08 / 0.02 < Z < 0.02 / 0.02 ) = 0.1527
=Z
0.02
تابع توزيع مشخصه X
براي داشتن تابع Xاحتياج به اطالعات زيادي است كه بايد در مقطع زماني كم تمام اطالعات را سريع بدست آورد.
با در نظر گرفتن مطالب ،تابع توزيع Xبه صورت زير انجام مي شود :
E(Z)= 75.03
الف -تجارب صنعتي
تجربه نشان داده كه اغلب مشخصه هاي كيفيتي در صنايع هستند تابع توزيع نرمال دارند يا اختالف جزئي با تابع توزيع نرمال دارند.
ب -قضيه حد مركزي
طبق قضيه چند متغير تصادفي خود متغير تصادفي است كه تابع توزيع آن سريعاً به سمت تابع توزيع نرمال ميل مي كند.
مروري بر احتماالت
--متغير تصاد#في Xمتغير تصادفي نرمال با پارامترهاي زيرخواهد بود اگر تابع چگالي احتمال آن بصورت زير باشد
(
)(E(X
)??
)P[E(X
) K X X E(X
] K X
K
%99.73
3
%95.46
2
%68.26
1
%50
1 ( X E( X ) )2
2
- X
e
X
1
X 2
)F(X
P[X
?a]
0.675
dx
1 ( X E( X ) )2
2
X
e
1
2
1 Z2
e 2 dz
a
a
F(X )dx X
1
)a-E(X
X
X 2
) X E( X
Z
X
P[X
a]
نامساوي چبي چف
)(E(X
فرض كنيد متغير تصادفي ? ?) X
1
h2
عدد است Xمي تواند از هر نوع توزيع باشد
)P[E(X
) h X X E(X
h X ] 1
رابطه كمپ ميدل
در صورتي كه براي تابع زير شرايط زير برقرار باشد
الف -تابع توزيع داراي يك حداكثر باشد
ب -حداكثر تابع توزيع و اميد رياضي در يكجا اتفاق بيافتد
ج -در هر دو سمت اميد رياضي تابع نزولي باشد
1
2
2.25h
)P[E(X
) h X X E(X
h X ] 1
پس مي توان رابطه چبي چف را بصورت زير نوشت
نمونه تصادفي
هنگامي كه بيان مي شود نمونه تصادفي به اندازه nتهيه شده است يعني nمتغير تصادفي
با د#و شرط زير د#اريم :
الف -اين nمتغير مستقل از هم هستند
ب -اين متغيرها همگي داراي توزيع يكسان هستند
…………X1 , X2 ,
Xn
قانون اعداد بزرگ
Y= X1+ X2 +…….+Xn
X1 , X2 ,………… ي#ف#صاد##تغير ت# مx
Xn
E(Y) = E(X1)+E(X2)+……
+E(Xn)
Var(Y)= Var(X1)+Var(X2)+ …….
+Var(Xn)
X1+ X2 +…….+Xn
X=
n
E [ X ] = n E(x) / n =
E(X)
Var ( X ) = Var (X) /
n
نزديكنر ميشودE(X) بهE(Y) افزايش يابدn هرچه قدر
E(Y) = Lim E [ X ]
n
قضيه حدمركزي
فرض كنيد تابع متغير تصادفي Xوجود دارد كه …………X1 , X2 ,
نمونه از آن گرفته شده است و اميد رياضي و انحراف معيار
را بدست آورد#يم با زياد شدن تعداد نمونهXn
ميانگين آن به سمت توزيع نرمال ميل مي كند.
آن محدود است اگر چنانچه
X
( nحداقل 4يا 5عدد)
انحراف استاندارد نمونه تصادفي
xم#تغير ت##صاد#ف#ي
…………X1 , X2 ,
Xn
نمونه تصادفي
( X i X )2
i
1
n 1
F(S
)
S
n 1 2
S ~ 2 E[S] c4
S 1 c42 X
n 2
!
2 2
c4
n 1 n 3
! 3
бs
S
n
E(S
)
انحراف استاندارد نمونه تصادفي گرفته شده از متغير تصادفي نرمال
xم#تغير ت##صاد#ف#ي
………… X1 , X2 ,نمونه تصادفي
Xn
X )2
n
RMS2 ~ 2
n-1
n 1
!]
!]
2
n-3
2
[
[
2
n
RMS
n
бx
= C2
( Xi
i
1
x
n-2
n
E [б RMS] = б
C2
2
2n2C
2n
2 (n-1) -
= б бRMS
F RMS
(б
)
бRMS
دامنه نمونه تصادفي
E (бRMS
)
نمونه ها مستقل از هم هستند و داراي تابع توزيع Xهستند.
} R Max{Xi } Min{Xi
i
i
تابع توزيع احتمال نمونه تصادفي گرفته شده از مشخصه نرمال
F(R
)
R
E[W]d2
W d3
X
R
E[ ] d2 E[R]d2 X
X
R
Var[W] W d3 W
d3 R d3dx
X
E(R
)
نمودارهاي كنترل براي مشخصه هاي پيوسته
يك مشخصه فني كمي xداراي حدود فني به يكي از سه حالت زير است
سوال زير مطرح مي شود
د#ر يك مق#طع زماني آيا فرآيند توليد محصول مطابق مشخصه هاي خواسته شده است؟
در جواب داريم :
i
i
W
бR
R
} R Max{Xi } Min{Xi
-1تابع توزيع را مشخص مي كنيم؟(تابع توزيع نرمال)
-2پارامترهاي تابع توزيع را مشخص مي كنيم؟
آيا تابع توزيع عملي مشخصه Xبا تابع توزيع مبناي مقايسه مطابقت دارد ؟
اگر جواب مثبت بود ،پارامترهاي تابع توزيع عملي Xهمان پارامترهاي تابع توزيع مبناي مقايسه است و اگر
جواب منفي بود هيچ چيز جديدي بدست نمي آوريم (.بايد با روشهايي مشخصه هاي جديد را محاسبه كرد)
مراحل تهيه و استفاده از نمودارهاي كنترل
- 1انتخاب مشخصه هاي الزم جهت رسم نمودار .در اين محله توجه به نكات زير ضروري است :
الف – دادن حق تقدم زياد به مشخصه هايي كه فعال ايجاد ضايعات مي كنند.
ب – شناسايي متغيرهاي فرآيند و شرايطي كه بر مخصه هاي محصول نهايي تاثير مي گذارد.
ج – تعيد نوع مشخصه ها از نظر وصفي يا كمي .
– 2انتخاب نوع نمودار كنترل
(جدول نمودارهاي كنترل و خصوصيات آنها)
- 3تعين خط مركزي و مبناي محاسبه حدود كنترل
نمودار كنترل
) ( X ,
X )2
Xمتغير تصادفي
( Xi
i
1
اندازه محصول n
n
………… X1 , X2 ,مقدار نمونه
Xn
)E(x
.002
73
)E[ X ] 3 X X E[ X ] 3 X F(x
3
3
X
n
E[ ] 3 E[ ] 3
X
F(б
)
E[ X ] 3 X
E[ X ]
kб
E[ X ] 3 X
kб
شماره نمونه
E[ ] 3
E(б
)
б
U.C.LX E[ X ] 3 X E[ X ]
L.C.LX E[ X ] 3 X
E[ ]
3
E[ ] 3
X E[ X ] A X
n
3
E[ X ]
X E[ X ] A X
n
C.LX E[ X ] E[ X ]
U.C.L E[ ] 3 C2 X 3 2(n 1) 2nC22
L.C.L E[ ] 3 C2 X 3 2(n 1) 2nC22
C.L E[ ] C2 X
B2 X
2n
B1 X
2n
شماره نمونه
( X , R )نمودار كنترل
براي مشخصه پيوسته
ي#ف#صاد##تغير ت# مx
n
X
Xi
i
n اندازه محصول
1
مقدار نمونه
n
R Max{Xi } Min{Xi }
i
i
E[ X ] 3 X X E[ X ] 3 X
E[R] 3 R R E[R] 3 R
U.C.LX E[ X ] 3 X E[ X ]
L.C.LX E[ X ] 3 X
3
X E[ X ] A X
n
3
E[ X ]
X E[ X ] A X
n
C.LX E[ X ] E[ X ]
U.C.LR E[R] 3 R d2 X 3d3 X D2 X
L.C.LR E[R] 3 R d2 X 3d3 X D1 X
C.LR E[R] d2 X
X1 , X2 ,…………
Xn
X
E[ X ] 3 X
E[ X ]
E[ X ] 3 X
شماره نمونه
E[R] 3 R
E[R]
E[R] 3 R
شماره نمونه
كنترل آماري
-1با توجه به تابع توزيع مبناي مقايسه
-2با توجه به علل تصادفي (غير تصادفي)
مقطع زماني
تابع توزيع كيفيتي براي Xدر محل تابع توزيع مبناي مقايسه براي Xهرگاه تابع توزيع مشخصه كيفيتي Xكه در عمل وجود دارد همان تابع توزيع مبناي مقايسه باشد گويند {كنترل آماري} وجود دارد.#
تا آخرين گامي كه علل غير تصادفي در وضعيتي هستند كه تغيير در مشخصه فقط بخاطر علل تصادفي باشد(نه علل غير تصادفي) آنگاه
{كنترل آماري} وجود د#ارد.
U.S.L
U.S.Lحدود كنترل
حدود مشخصه
L.S.L
نـامطلوب
L.S.L
نـامطلوب
انواع خطا
خطاي آماري
فرض كنيد كه كنترل آماري وجود دارد.
خطاي نوع اول :احتمال رد كردن فرض هنگاميكه صحيح است.
آزمون :استفاد#ه از نمودارهاي كنترل
خطاي نوع دوم :احتمال قبول كردن فرض هنگاميكه غلط است.
الف -آزمون نقاط داخل حدود
ب -آزمون سري نقاط پشت سر هم
.002
73
خطاي نوع اول
خطاي نوع
دوم
خطاي نوع اول با توجه به توزيع مبناي مقايسه(در آزمون داخل حدود)
احتمال اينكه توزيع Xدر عمل همان توزيع مبناي مق#ايسه باشد ولي نقطه روي نمودار خارج از حدود باشد.
خطاي نوع دوم در آزمون نقاط داخل حدود
احتمال اينكه توزيع Xدر عمل مطابق توزيع مبناي مقايسه نباشد ولي نقطه در د#اخل حدود كنترل قرار گيرد.
تمرين
خطاي نوع
اول
آزمون سري نقاط پشت سرهم
اگر تابع توزيع مبناي مقايسه با تابع توزيع عملي يكسان باشد سطحي كه در باال و پايين اميد رياضي قرار مي گيرد با هم برابر است .
p
#تما#ل#رار گ##رف#تندر ب##ا#اليخ#ط م#ركزي
pا#ح ق
U.C.L
#تما#ل#رار گ##رف#تند#ر پ##اي#ينخ#ط م#ركزي
qا#ح ق
p=qك#نترلآ#مار#يو#جود #دارد.
C.L
L.C.L
شماره نمونه
q
تعريف :هرگاه از mنقطه متوالي حداقل kنقطه در يك طرف خط مركزي قرار گيرد #نتيجه مي گيريم كه كنترل آماري وجود ندارد.
7
7
10
11
12
14
14
17
16
20
شود
خطا كمتر مي
k
m
U.C.L
C.L
L.C.L
شماره نمونه
آزمون سري نقاط پشت سرهم
iت##عداد ن##قاط#يك#ه از mدر ب##ا#اليخ#ط م#ركزيق#رار م#يگ##يرند
jت##عداد ن##قاط#يك#ه از mدر پ##اي#ينخ#ط م#ركزيق#رار م#يگ##يرند
گيرند
m i m i
pq
i
احتمال اينكه iنقطه در باالي خط مركزي قرار
احتمال اينكه jنقطه در پايين خط مركزي قرار گيرند
m
pm-jqj
j
m
احتمال اينكه حداقل iنقطه در باالي خط مركزي قرار گيرند
احتمال اينكه حداقل jنقطه در پايين خط مركزي قرار گيرند
m
m i m i
m m-j j
pq
p q
i
j
ik
jk
m
i m i
i
pq
ik
m
-j j
q
m
m
j p
jk
m
احتمال ديدن سري نقاط پشت سر هم
خواندن نمودارهاي كنترل ) ( X , R),( X ,و تفسير آنها
] E[ X
Xتعويض فرآنيد ،به راحتي تغيير نمي كند و در بلند مدت مي باشد.
تنظيم فرآيند ،بيشترين حالتي كه پيش مي آيد.
عالئم عدم كنترل آماري
الف -ديدن نقاط در خارج حدود
-1نقطه در حد باالي نمودار كنترل
-2نقطه در حد پايين نمودار كنترل
ب -نقاط سري پشت سر هم
-1سري نقاط پشت سر هم در باالي خط كنترل
حالت اول
-2سري نقاط پشت سر هم در پايين خط كنترل
] E[ X
Xثابت
زياد#
U.C.L
C.L
-1د#يدن نقاط در حد باالي نمودار X
-2د#يدن سري نقاط پشت سر هم در باالي حد مركزي
L.C.L
ديدن كنترل آماري در نمودارهاي R,
حالت دوم
] E[ X
Xثابت
كاهش
-1ديدن نقاط در حد پايين نمودار X
-2ديدن سري نقاط پشت سر هم در پايين حد مركزي
ديدن كنترل آماري در نمودارهاي R,
U.C.L
C.L
L.C.L
حالت سوم
] E[ X
Xزياد
ثابت
U.C.L
-1ديدن نقاط در حد باالي نمودار R,
C.L
-2د#يدن سري نقاط پشت سر هم در باالي حد مركزي
ديدن كنترل آماري د#ر نمودار
L.C.L
X
حالت چهارم
] E[ X
Xكاهش
ثابت
U.C.L
-1ديدن نقاط در حد پايين نمودار R,
C.L
-2ديدن سري نقاط پشت سر هم در پايين حد مركزي
ديدن كنترل آماري د#ر نمودار X
L.C.L
شرايط استفاده از قانون اعداد بزرگ
-1نمونه تصادفي باشد(مستقل باشد)
-2داراي توزيع يكسان باشد
-3تعداد نمونه nتايي به اندازه كافي بزرگ باشد
تخمين پارامترهاي تابع توزيع
تابع توزيع نرمال باشد
] E[ X ] E[ X
X
n
E[ X ] X
X
E[X ] d2
U.C.L
E[R] R
C.L
L.C.L
شماره نمونه
R
U.C.L
X
L.C.L
U.C.LX E[ X ] 3 X X
L.C.LX E[ X ] 3 X
C.LX X
3
R
n
X
X
E[X ]
d2
R
d2
E[ ]
C2
n
C2
( X , R) با توجه به نمودارهايX تخمين پارامترهاي
شماره نمونه
25 or 30
E[ ]
C.L
X
X
R X A2R
d2 n
3
X
R X A2R
d2 n
دفعات نمونه
گيري
نه-و- نم-عناصر
X
R
1 X11 X12
2 X21 X22
X1n X1 R
1
X2n X2 R2
m X X
m
1
m
2
Xmn X
m
Rm
3d
R
R(1 3 ) D4R
d2
d2
U.C.LR R 3d3
3d3
R
R(1
) D3R
d2
d2
L.C.LR R 3d3
اگر تمامي نقاط در داخل حدود بود تابع توزيع نمونه ها رعايت شده و بنابراين با توجه به رعايت قانون اعداد بزرگ مي باشد.
R
d2
R
U.C.L
C.LR R
E[ X ] X , X
X
U.C.L
C.L
C.L
L.C.L
L.C.L
شماره نمونه
شماره نمونه
اگر يك نقطه در هر يكي از دو نمودار قبل خارج حدود باشد قانون اعداد بزرگ رعايت نشده است.
X , R R
29
29
X
و بعد از آن حدود جديد رسم مي كنيم اگر اعداد داخل حدود بودند شرط قبلي رعايت مي شود و گرنه اين عمل را مجدداً ادامه مي دهيم.
براي بدست آوردن تابع توزيع مبناي مقايسه آن را با حدود مشخصه و يا تلورانس مقايسه مي كنيم اگر د#ر حد قابل قبول بود اين تابع مبناي
مقايسه د#ر نظر مي گيريم و گرنه آن را بايد تغيير دهيم.
R
d2
E[ X ] X , X
تخمين پارامترهاي Xبا توجه به نمودارهاي
X A1
3 X
) ( X ,
U.C.LX X
C2 n
3 X
X
X A1
C2 n
X
1
2
X1
X2
دفعات
عن-اصر نمونه
نمونه گي-ري
X1n
X2n
X11 X12
X21 X22
1
2
L.C.LX
C.LX X
انتخاب متغير (مشخصه كيفيتي)
-1مشخصه اي كه بيشتر موجب ضايعات مي شود
Xmn Xm m
Xm2
2(n 1) 2nC22 X B4
2(n 1) 2nC22 X B3
-2ضايعات ناشي از مشخصه فوق هزينه ساز باشد
3
2n
3
2n
نحوه تعيين اندازه نمونه
بايد سعي شود نمونه گيري طوري باشد كه نشان دهنده همان مقطع زماني باشد.
فركانس نمونه گيري
تعداد دفعات نمونه گيري در واحد زمان
بايد بصورتي باشد كه نمونه گيري تبديل به يك عامل غير تصادفي نشود.
U.C.L
L.C.L
C.L
-3مشخصه اي باشد كه بتوان روي آن ك#ار كرد(قابل كنترل باشد)
زمان نمونه گيري
Xm1
m
)X ~U(a,b
X i a (b a)ri
ri : Random
number
نسبت قدرت فرآيند
( PROCESS CAPACITIY RATIO ( P.C.R
P.C.R 1
IF
.فرآيندي است كه ضايعات آن 0.0027است
P.C.R 1
IF
.فرآيندي است كه ضايعات آن زياد است
P.C.R 1
.فرآيندي است كه هيچگونه ضايعات ندارد
3
U.C.L
C.L
U.C.L L.C.L
6 X
IF
1
2
L.C.L
U.C.L
C.L
L.C.L
نمودار كنترلي P
محصول مجموعه اي از مشخصات فني فرآيند توليد تعريف سالم بودنسؤال :در دراز مدت خط توليد چه درصدي ناقص توليد مي كند؟
P.C.R
: Pاحتمال ناقص بودن محصولي كه به صورت تصادفي از خط توليد برداشته مي شود.
قدم اول P :در وضع موجود چقدر است P .د#ر حالت مطلوب چقدر است
U.C.L
C.L
L.C.L
nا#نداز#ه #ن##مون#ه
k
p
n
#ت
#ي#س )
kم#تغير ت##صاد#ف#ي(دارا#يت##وز#ي#ع دو ج#مله ا ا
Pاحتمال ناقص بودن در هر نمونه
) X np(1 p
ن##سبت##اق#صها ب##ه ن##مون#ه
ن
p
n
P(k j) pj(1- p)n j j 1,2,.....,
n
j
E [k] np
kت##عداد ن##اق#صهايم#وجود در ن##مون#ه
1 Pاحتمال سالم بودن در هر نمونه
k
اكنون با توجه به توزيع kتوزيع Pرا به دست مي آوريم a) P(k na) j na :
n
1
n
a0, ,......,
n
n
X
E[ X ] np
E [ p] E[ ]
p
محاسبه حدود كنترل نمودار p
n
n
n
)p(1 p
p X k
)P(I P
n
n
n
U.C.Lp E[P] 3 p P 3
n
(P( p a) P
)P(I P
n
P
L.C.Lp E[P] 3 p P 3
U.C.LP
C.Lp P
انواع آزمونها (نقاط داخل حدود ،#سري نق#اط پشت سر هم) بكار مي بريم.
تمرين
شماره
نمونه
C.LP
L.C.LP
نكته
در خيلي از مواد نسبت ناقص هايي كه تهيه مي شود بر اساس اطالعاتي هستند كه براي مقاصد كنترل كيفيت تهيه نشده اند از قبيل
مواردي چون امور مالي .يا در مواردي چون سفارش ثابت نيست اندازه nمتغير است كه اين امر اجباري است.گاهي اوقات مي توانيم اندازه
اي را براي nداشته باشيم در اين صورت مي توانيم چند اندازه نمونه را از قبل تهيه كنيم و نمودار را رسم كنيم.
P
P
شماره نمونه
تخمينP
بعد از تهيه اين جدول براي تخمينP
بزرگ استفاد#ه مي كنيم.
از قانون اعداد#
m
Pi
i
1
m
k
P
n
k
n
P
1
P2
k1
k2
n1
n2
نمونه
شماره
1
2
p E [ p] P
اگر اندازه nثابت نباشد توزيع pيكسان نخواهد بود بنابراين تخمين فوق قابل قبول نيست.
حالت اول اندازه ( nنمونه) ثابت است
Pابتدايي رامحاسبه مي كنيم.
براي اينكه Pرا بعنوان تخمين از Pقبول كنيم بايد يكسان نبودن توزيع را بررسي كنيم كه برا
ي اين كار از نمودار استفاده مي كنيم.
Pm
m
Pi
i
1
km
m
ki
i
1
m n
m
m
ni
i
1
P
) P (I P
n
U.C.LP
C.LP
شماره
نمونه
U.C.Lp P 3
) P (I P
L.C.Lp P 3
n
C.Lp P
L.C.LP
اگر نقاط در داخل حدود بودند نتيجه مي گيريم كه توزيعهاي نقاط يكسان هستند
P P
اگر نقاط كنترل آماري را نشان ندهند ،نقاط داخل حدود را حذف مي كنيم و محاسبات را با نقاط باقيمانده تكرار مي كنيم.
حالت د#وم اندازه ( nنمونه) ثابت نيست
نمي توان شرايط قانون اعداد بزرگ را در نظر گرفت در اين حالت m=30نمونه را بعنوان يك نمونه واحد بزرگ در نظر مي گيريم و داريم :
m
ki
i
و اين مشروط بر اينكه در توليد تهيه نمونه ،شرايط عوض نشده مي نوانيم از تخمين زير استفاده كنيم :
m
بنابراين يك Pابتداي محاسبه مي كنيم.
Pi
i
1
m
بر اساس ان يك نمودار تهيه مي كنيم.
حدود را بعد از معلوم شدن nرسم مي كنيم.
ni
i
1
P
شماره نمونه
1
m
ni
i
1
p E [ p] P
P
P
اندازه نمونه n
اندازه نمونه بايد طوري انتخاب شود #كه يك ناقص داشته باشيم
د#ر نمودار Pاحتياج به نمونه بزرگتري در مقايسه با مشخصه هاي پيوسته داريم براي توجيح مطلب فوق به مثال زير توجه كنيد.
E(K) = np > 1
0.1
0.05
4
)0.01(1 0.01
4
P E[P]0.01 p
U.C.LP
k k
n 4
]E[k
احتمال خطاي نوع دوم خيلي زياد است
مثال :
0.16
n 4
P 0.04
k
k
p
P E[P]0.04
n
4
0.1
)0.04(1 0.04
4
U.C.LP
0.01
]E[k
p
0.16
0.04
p
نكاتي درباره رسم نمودار P
-1اين نمودار براي نشان داد#ن نقاط ضعف در طول توليد بكار مي رود
-2نمودار pبراي كنترل آني در نظر گرفته نمي شود چون احتياج به نمودار بزرگ دارد
-3يك تصوير كلي از كنترل و وضعيت آن نشان مي دهد
داليل اصلي استفاده از نمودار p
-1تخمين
-2نشان دادن تغييرات به مديريت
-3كنترل
-4مشخص كردن نقاط ضعف خط توليد و كيفيت
-5نشان د#ادن محل هايي كه نمودار پيوسته الزم است بكار گرفته شود
نمودار np
npت##عداد ن #وا#ق#صدا#خ#لن##مون#ه
k
k
n
E[k] np, npn
يعني براي تعداد #ناقص ها نمودار تهيه شود ،يك حسن آن اين است كه در محاسبات از عمل تقسيم صرفه جويي مي شود ،عالوه بر اين درك تعداد
ناقص ها براي افراد كارگاهي خيلي ساده تر است تا نسبت ناقصها
نحوه عمل
-1گرفتن اندازه نمونه تصادفي به اندازه n
)U.C.Lnp np 3 np(I p
- 2مقايسه هر جزء نمونه با توجه به تعريف سالم بودن
-3تعداد #ناقص ها ( kيا ) np
)L.C.L np 3 np(I p
np
U.C.Lnp
C.Lnp
L.C.Lnp
شماره نمونه
np
C.Lnp np
در اين جا C.Lnp
وابسته به nاست و با تغييرا ت كل حدود تعويض مي شوند بنابراين اين نمودار زماني بكار مي رود كه اندازه نمونه ثابت باشد،
چون معموالً تعداد نمونه ها يكسان نيست از اين نمودار استفاده نمي شود( .توليد سفارشي)
تمرين
نمودار C
با استفاده از نمودار Cتعداد نقص در واحد محصول را كنترل مي كنيم.
محصول فرآيند محصول مجوعه مشخصات فني تعريف سالم بود#ن -1وجود #نقص باعث كاهش مرغوبيت مي شود.
- 2افزايش تعداد نقص ها از يك باعث مي شود كه محصول ناقص شمرده شود.
معيار كيفيتي در رابطه با مجموعه نقص محصول
متوسط تعداد نقص كه اين فرآيند روي محصول (در ارتباط با مجموعه نقص) باقي خواهد گذاشت.
Cمتوسط تعداد نقص ها در نمونه
جهت كنترل C
اولين سؤال :وضعيت فعلي چگونه است؟
نحوه كنترل
توسط نمونه گيري در اثر نمونه گيري و شمردن تعداد نقص موجود در نمونه پارامتر Cرا بدستمي آوريم.
#ت
#ي#س )
Cت##عداد ن##قصم#وجود در ن##مون#ه(ك#ه ي##ك م#تغير ت##صاد#ف ا
حاال بايد توزيع Cرا بدست آوريم.
نمونه را در نظر بگيريد. قبول مي كنيم Cبطور يكنواخت در نمونه پراكنده شده است(.فرض)اگر نمونه را بطور شماتيك بصورت مستطيلي د#ر نظر گرفته شود #آنگاه mتعداد تقسيمات نمونه است بنابراين
C
m
احتمال وجود نقص در يك خانه مشخصه
C
تعداد نقص د#ر نمونه
احتمال وجود Cنقص در نمونه
)P(C
تابع توزيع دو جمله اي
m C
C
P(C) ( )C (1 )m C
m
C m
اگر mبه اندازه كافي بزرگ باشد()m>20
C
m C C
C m C
C C
= Lim ( ) (1احتمال وجود نقص در نمونه
)
e
,C 0,1...,n
m C m
m
!C
بنابراين تابع توزيع پواسون با پارامتر Cداريم
E(C) C
X (C) C
بنابراين در ابتدا يك توزيع مبناي مقايسه براي Cتعريف مي كنيم د#ر هر مقطع زماني بايد ديد كه Cموجود در عمل همان Cمبناي مقايسه است يا خير؟بررسي آزمونها
-1نقاط داخل حدود
-2سري نقاط پشت سر هم
شماره نمونه
C
U.C.LC C 3 C
L.C.LC C 3 C
C.LC C
C
تخمين
C
د#ر هر مقطعي بخاطر علل زيادي مي خواهيم با استف#اده از نمودار ها ،مقدار
را تخمين بزنيم.
30نمونه پشت سرهم را در نظر گرفته و براي هر كدام يك Cبدست مي آوريم.
C
30
E[C] C
شماره نمونه
n
C1
C2
m
1
m
2
بقيه عمليات مانند نمودارهاي قبل مي باشد
قانون اعداد بزرگ
m Cm
-1استقالل
-2يكسان بودن تابع توزيع
-3بزرگ بودن نمونه()m=30
m
تمرين
Ci
i
1
و آزمونها را بررسي مي كنيم
نمودار U
يك كارخانه لعابكاري رادر كارخانه ساخت اجاق گاز ،آبگرمكن و … را در نظر بگيريد ،قطعاتيكه وارد كارگاه لعابكاري مي شود #همگي يك شكل و يكسان
نمي باشد .در هر صورت كارگاه يك قطعه ثابت را از خود عبور نمي دهند و قطعات مختلفي از آن فرآيند عبور مي كنند.
در چنين وضعيتي مانند گذشته ،هدف اصلي كنترل كيفيت فرآيند لعابكاري در ارتباط با يك مجموعه نقص تعريف شده در مورد لعابكاري مي باشد.
اما اين تفاوتي كه با حالت قبلي دارد #اين است كه قطعات توليد شده توسط فرآيند يكسان نمي باشد و اگر بخواهيم از نمودار Cاستفاده كنيم براي هر
نوع قطعه احتياج به يك نمودار داريم كه عم ً
ال بيهوده است.
هدف
برآورد كيفيت فرآيند است نه كيفيت قطعه خاصي
معيار كيفيتي
تعداد #نقص موجود در يك متر مربع(واحد سطح)
اين موضوع مستق#ل از نوع قطعه است هدف كه كنترل كيفيت فرآيند است برآورد شده استبطور كلي در چنين وضعيتي يك واحد مشخص و مشترك در محصوالت در نظر مي گيريم و معيار كيفيتي در ارتباط با آن واحد مشخص
C
و مشترك تعريف مي كنيم.
n
Uمتوسط تعداد نقص در واحد زمان
n
u
اندازه نمونه
تعداد نقص در واحد
Cتعداد نقص در نمونه
U
شماره نمونه
U
U
C
E[C] C
E [U] E[ ]
U
n
n
n
C
nU
U
U C
n
n
n
n2
U
U.C.Lnp U 3
n
U
n
L.C.Lnp U 3
C.Lnp U
در اينجا nبراي هر محصول متفاوت است و براي آن د#و حد كنترل در روي نمودار خواهيم داشت هرچه nبيشتر باشد نمودار جمع تر استبررسي آزمونها
-1نقاط داخل حدود
-2سري نقاط پشت سر هم
تخمين U
U
U
استفاده نمي كنيم چون nثابت نيست پس توزيع 30نمونه يكسان نيست بنابراين در
در اينجا بخاطر ثابت نبودن nاز 30
تخمين Uفرض مي كنيم كه 30نمونه در حكم يك نمونه بزرگ است.
25m30
m
Ci
i
1
m
U.C.LU
ni
i
1
نمونه
شماره
C
U
n
C
n
U1
U2
C1
C2
1 n1
2 n2
E[U] U
U
Cm Um
m
Ci
i
U
L.C.LU
شماره نمونه
اگر كنترل آماري بود تخمين پذيرفته مي شود در غير اين صورت بايد طبق قبل عمل شود.#
1
تمرين
m n
m
m
ni
i
1
نمودار پارتو
نمودار پارتو ،نمودار ميله اي است كه علت مشكالت بوجود آمده را با فراواني آن مقايسه ميكند .نام اين نمودار از نام ويلفرد پارتو د#انشمند علوم
اجتماعي گرفته شده است .وي معتقد است در بعضي جوامع ،اكثريت ثروت در اختيار درصد كمي از مردم است.
مهندسين كيفيت نيز بر اين باورند كه مشاهده نقصها از توزيع پارتو مشابهي پيروي ميكند .به عبارت ديگر درصد زيادي از نقصها و مشكالت ناشي از
درصد كمي ،علل و عوامل اصلي ميباشد يعني اگر چه براي مشكالت موجود علل بسيار زيادي مي تواند وجود داشته باشد ولي تعداد كمي از اين علل
اهميت داشته و بارفع آنه ميتوان بخش اعظمي از مشكالت را حل نمود.
درصد ناقص
يك محصول مشخصات فني محصول فرآيند توليدروش
مشخص كردن تعداد نقص ها مشخص كردن اينكه هر محصول ناقص به علت چه مشخصه اي است اطالعات را بر حسب درصد ناقص بترتيب نزولي مرتب كنيدنقص
نمودار علت و معلول (نمودار استخوان ماهي)
G
F
E
D
C
B
A
CAUSE AND EFFECT
د#ر مورد يك محصول ناقص بودن آن را به علل خاصي مرتبط نمود حال اگر تجزيه و تحليل كنيم كه اين نق#ص به چه علتي بوجود آمده است
نمودار زير بدست مي آيد.
ابزار كمكي
مواد اوليه
آلياژ
قيد وبستها
عمليات حرارتي
لنگ بودن
كارگاه B
آموزش
انگيزه
نـيروي انساني
قالبها
عدم تنظيم سه نظام
ميز راهنما
ماشين آالت
مقايسه نمودارهاي كنترل
نوع نمودار كنترل
ميانگين ودامنه
( )x , R
ميانگين و انحراف
معيار
) ( X ,
درصد ضايعات
()P
تعداد ضايعات
()np
تعداد نقص
در محصول ()C
تعداد نقص در واحد
محصول ()U
نوع داده
كمي
اندازه يك
مشخصه
وصفي
تعداداقالم
خراب
محصول
وصفي
كاربرد عمومي
كنترل هر
مشخصه
كنترل كلي
نسبت
ضايعات
نقص در
كنترل
تعداد كل
نقص
محصول
در واحد
محصول
تعداد
واحد
مزاياي مهم
بـــيشتريـنبـــهـرهـ بـــردارـياز 1-
اـطـالعات
اـطـالعاتدـقيقياز مـيانـگينو 2-
پــراـكـندگـيفــرآيـند بـــراـيكــنترلهر
مـشخصه بـــوجود مـيآورد
غـاـلبا اـطـالعاتدر بـــخشبـــازرـسـي1-
مـوجود اـسـت
فــهم آنآساناـسـت2-
تـــصوير كــلياز كــيفيتبـــه 3-
دـسـتمـيدـهد
ضمن داشتن همه مزاياي نـمودار
معياري از درجه خرابي را نيز فراهم
.Pمي كند
معايب مهم
بـــدوـنآموزـشقـابـلفــهم نــيست1-
مـمكناـسـتبـــينحـدود كــنترلو 2-
ـسـشـتباهـ شــود
.تــولراـن ا
بـــراـيدادـهـ هايوـصـفيقـابـل3-
.اـسـتفادـهـ نــيست
نــميتــواـند اـطـالعاتدـقـيقيبـــراـي1-
.كــنترلهر مـشخصه فــراـهم كــند
نــميتــواـند درـجـه خـراـبـيدر اـقـالم 2-
.مـحصولرا تـــشخيصدـهد
نمي تواند اطالعات دقيقي براي
.كنترل هر مشخصه فراهم كند
هفت ابزار كنترل كيفي
نــمودار اـسـتخواـنمـاهي(ـعـلتو مـعلو )ل 1-
نــمودار پــارـتو 2-
نــمودار روـند 5-
ـت3-
نــمودار جـريانتــولـيد(ـفــلوچار )
نــمودار كــنترل6-
هيستوگراـم 4-
نــمودار همبستگي7-
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
Assembly quality
#ژ#تا#ن##كيفيتمو
Assignable causes of variations
في#د#صا#ير ت#لغ#ل#ع
ATI (average total inspection)
سي#ر#ز##ا#لب#دك#دا#ع#ط
وس ت#ت#م
Attribute characteristic
ش#ر#يپذي#ا#ر#رل ب#ت#ايكن#ره#ا#مود###ن
ي#صف#صه و#شخ#م
Attribute sampling plan
Acceptable criteria
رش#ذي#ر پ#يا#ع##م
ي#يريوصف#ه گ#ون#م# ن#رح#ط
Audit
ي#ميز#م
Acceptable inspection
رش#ذي#ي پ#سي برا#زر#ا###ب
Audit of decisions
ت#ما#ي#زي تصم#مي##م
Acceptable number
ش#ر#ذي#دد پ##ع
Automated measurements
يك#ومات#ت#ي ا# گير#زه#د#ن###ا
ا
Acceptable sampling
ش#ر#ذي#يپ#را##يريب#ه گ##مون###ن
Automated inspection
يك#ت#ا#م#و#زرسيات#ا###ب
Acceptable sampling by attributes
ي#شخصه وصف#ا م#رشب#ي#ذ# پ#ي# ار#يب#ر#ي#ه گ#ن#مو##ن
Average
وسط#ت##م
Acceptable sampling by variable
كمي#شخصه# م#شا#ر#
#ذي ب#يپ###را#ريب#ي# گ#ه#مون##ن
Average outgoing quality limit (AOQL)
فيتخروجي#ي#ر متوسط ك#كث#ا#د#ح
Accuracy
ت#ح#ص
Average sample number (ASN)
ه#ون#م##دن#دا#توسطتع#م
Adaptive control
يقي#ب#ط#نترل ت#ك
Average total inspection (ATI)
سي#ر#ز##ا#د ب#ور#ل م#د ك#دا#طع
#وس ت#ت#م
Analysis
ل#ي#حل##ت
Avoidable quality costs
ت#يفي#بك#ا#جتن# ا#ل#اب#يق#ا#نه ه#زي##ه
Analysis of variance
س##ن#ا#ي#ر#يلوا#ح###ت
ل
Annual quality program
ت#ه كيفي##ن#يا#ل#ه اس#م#ا#رن##ب
Annual report on quality
ت#يفي## ك#ه#يان#رشسال#زا# گ
AOQL (average outgoing quality limit)
تخروجي#ر كيفي#كث#ا#د#ح
AOQL sampling plans
AO Q L ر##يب##يمبتن##طرحها
AOQL sampling tables
AO Q L يري#هگ#مون#ول ن#ا#جد
Appraisal costs
ي#ب#ا#ي#رز#ي ا#نه اه#زي#ه
ل#و#ل قب#ب#ا##فيتق##طحكي#س
C chart
AQL (acceptable quality level)
C #ر#مودا#ن
Calibration
AQL sampling tables
AO Q L ر##يب##يمبتن##طرحها
سيون#برا#ي#ل#ا#ك
Calibration control
Arithmetic mean
ي#ب#حس
ين ا#گ# ن#يا#م
سيون##را#يب#ل#لكا#تر#ن#ك
Capability
ASN (average sample number)
ه#ون#م##دن#دا#توسطتع#م
ي#اي#ن#وا##ت
A
Acceptable process level
ل#و#لقب#ب#دقا#ن#رآي# طح ف#س
Acceptable quality level
ل#و#ل قب#ب#ا##فيتق##طحكي#س
Acceptable
ي#بول##شق#ر#
- ذي###پ
Acceptable control charts
B
Bench inspector
ر# كا##ي ميز#ا#رسپ#ز#ا#ب
Binomial probability distribution
ي#ه ا#و جمل# د#ل#حتما# ع ا#وزي##ت
Batch
شته#ا#ب#ن#ا
Batch production
ي#ه ا#د دست#ي# لو##ت
Bulk sampling
ي#ه ا#ي دست#ه گير#مون##ن
C
Cause
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
ت#ل##ع
D
Data analysis
ا#ه ه#د#يلدا#حل#ت
Data collection
#ا#ده ه#ي دا#ور#جمع آ
Data feedback
ها#ده#زخور دا#ا#ب
Data processing
#ده ها###شدا#ز#رذا#پ
Data recording
تداده ها#ب#ث
Data system
#ه ها#د#ستمدا#سي
Cause and effect diagram
ل#و#ل#تومع#ل##ر ع#مودا##ن
Central Line
ي##ركز#ط م#خ
Centralized Inspection system
#كز#مر#رسيمت#ز##ا#م ب#ست#سي
Chain sampling plans
ي# ا#ره##جي#ن#يز#ه گير##مون#ي ن#رحها#ط
Chance cause of variations
ت#ا#يير#غ#ي ت#ل##حتما#لل ا##ع
Characteristic
صه#خ#ش#م
Chief dominance
س#زر#ا#رب##س
Confidence interval
ن##ا#طمين# ا#ه#حدود#م
Confidence level
ن#ا#طمين#طح ا#س
Conformance
ق##ب#ط##ت
ا
Consequential costs
ي#ي طبع#ه ها#ن#زي#ه
Consumer
ه#د#ن# مصرف گكن
Consumer’s risk
ده#ن##رف كن#سك مص#ري
Continuous probability distributions
ه#وست#ي#يپ#ل#تما#ح#عا#ي#وز#ت
Continuous production
ه#س
و ت#ي#د پ#ي# ول#ت
Continuous sampling plans
#ه#يوست#يپ#ه گير##مون#طرح ن
Control chart
ل#ر#ت#ر كن#مودا##ن
Control limits
ل#تر#دود كن#ح
Control stations
رل#نت#ه ك#ستگا#ي##ا
Experiment
Control ability
ري#ذي##لپ#تر#ن#ك
ش#ي#زما###آ
Exponential probability distribution
Corrective actions
حي#صال# ا#ت#ما##ا#د#ق##ا
ي#اي#م#عن#زي#و#ع ت#اب##ت
External failure costs
رجي#قصخا##ين#ا## ه#نه#ي#ز#ه
Defect
قص###ن
Defect free
ص#ق#دون ن###ب
Defective
قص#ا###ن
Design of experiment
ش#اي#م##حيآز#را##ط
Design review
ر طرح#رو#م
Discretionary costs
ي#ر#يا#خت#ي ا#نه اه#زي#ه
Distribution
ع#وزي#ت
Dodge-Roming sampling plans
ج#ا#يد#ر#ه گي#مون##رح ن#ط
Dominance
ط##س
ل##ت
Dominant causes
ط#ل#ل مس#ل# ع
Double sampling plans
ي#ه ا#ن#مو#اي دو ن#رحه#ط
Double specification limits
ه#ف#ر# دو ط# حدود#ا##ني ب#شخصه ف#م
E
Cost
ه#ن#زي#ه
F
Critical defect
ي#ن###حرا##قصب##ن
Failure
Curtailment inspection
م#ما#ت#ا##رسين#ز#ا#ب
قص###ن
Failure analysis
ص#ق# ن#حليل###ت
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
Failure costs
ص#ق#ي ن# ها#زينه##ه
Inspection supervisor
رسي#ز#ا##رستب#پ#ر#س
Feed back
خور#ز#ا#ب
Inspection accuracy
س#ر##ز#تا
#ح ب##ص
Final inspection
ي#ي#ا#ه##زرسين##ا#ب
Inspection error
س#زر##ا#ي#
طا ب# خ
First – piece inspector
طعه#ولين ق#رسي ا#ز#ا#ب
Internal failure costs
ي#خل#ا#قصد##ين#ا##نه ه#زي#ه
Fitness for use
ده#فا#ت#س#ايا#ر#سبب#نا#ت#ن
IQL (indifferent quality level)
ت#و##فا#يت#يت ب#طحكيف#س
Floor inspector
ر#س سيا#زر#ا#ب
Item– by – itemsequential plan
ي#ه گيري پي در پ#ن#مو#رح ن#ط
Forman inspector
سي#زر#ا#رگر ب#كا#ر#س
L
Fraction defectives
ت##عا##ي#تضا#س
ب##ن
Life testing
لعمر##شطو##ي#ا#م#ز#آ
Frequency distribution
ي#ن#وا# عفرا#وزي##ت
Line inspection
ر خط#زرسي د#ا##ب
Lot
شته#ا#ب#ن#ا
G
Gage
ن#رما#ف
Lot formation
ه#شت#ا#ب#يلان#شك#ت
General inspection level
ي#م#سيعمو#ر##ز#ا#طح ب#س
Lot – by – lot inspection
شته#ا#ب##ن#ها# ب#شته#با#ن#رسي#ز#
ا ا#ب
Grade of defects
ص#ي#قا#رجن##د
Lot quality
شته#ا##ب#يتن#يف#
ا
ك
Lot size
باشته#ن#زها#ا#د#ن#ا
H
Histogram
م#ا#وگر#هيست
Lot tolerance percent defective (LTPD)
ل#بو#ل ق#ب#ا#ت ق#ا#ع#ي# ضا# درصد#كثر#دا#ح
Hypergeometric probability distribution
ندسي#قه#و#ل ف##حتما##ع ا#ي#ز#و##ت
Lower control limit (LCL)
ن#ي#ي#ا#ل پ#د كنتر#ح
Lower specification limit (LSL)
ن#ي#ي#ا#د فني پ#ح
ل#بو#ل ق#ب#ا#ت ق#ا#ع#ي# ضا# درصد#كثر#دا#ح
I
Incidental defects
ي#ي##قصجز##ن
LTPD (lot tolerance percent defective)
Incoming inspection
رودي#زرسي و#ا##ب
M
Indifferent quality level (IQL)
ت#و##فا#يت#يت ب#طحكيف#س
Maintainability
ري#ذي#ر پ#مي#ع##ت
Inherent reproducibility
ي#ت#ريذا#ذي#ر پ#كثي##ت
Major defect
هم##بم#ي#ع
Inspection
رسي#ز##ا#ب
Material revised board (MRB)
د#وا#ر م#ظ# ن#دد#ج ي#رگه ت#ب
Inspection feedback
رسي#ز#ا#زخور ب#ا##ب
Mean
گين#ن#يا#م
Inspection level
سي#ازر#طحب#س
Measurement
ري#زه گي#دا#ن##ا
Inspection station
سي#زر#ا#ستگاه ب#ي##ا
Measurement error
ي#ير#زه گ##د#ن#ا
ي ا#طا#خ
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
Measurement standards
ي# گير#زه#دا#ن#هاي ا#رد#دا#ن#ستا##ا
Pareto diagram
و#ت#ر#ر پا#مودا#ن
Median
ه#ن#يا#م
Patrol inspection
ر#سي سيا#زر#ا#ب
Metrology
ري#هگي#داز#ن#م ا#ل#ع
Percent defectives
ت#ا#ع#ي#رصدضا##د
MIL – STD – 105D
صفي#يري و#ه گ#مون#ي ن#ها#وش##ر
Point of control
رل#ت#طه كن#ق# ن
MIL – STD – 414
مي#يك#ه گير#ن#مو#ي ن##شها#و##ر
Poisson distribution
سون#ا#و#يع پ#وز##ت
Minor defect
ي#ي# يب جز#ع
Population
ت#ي#مع#ج
Mode
ما#ن
Pre – control
رل###شكنت#ي# پ
Precision
قت##د
Motivation
زش#گي#ن###ا
Motivation movements
گيزشي#ن##ايا#كته#ر#ح
Prevention costs
شگيري#ي#ي پ#ه ها#ن#زي#ه
MRB (material revised board)
د#وا#ر م#ظ# ن#دد#ج ي#رگه ت#ب
Probability
ل#ما#حت##ا
Multilevel continuous sampling plan
#ه#يوست#يپ#ه گير##مون#طرح ن
Probability of acceptance
ي#ل#ما#ع احت#وزي##ت
Multiple acceptance sampling plan
رش#ذي#ي پ# ار#ه ب#مون# ن#رح چند##ط
Process average
ند#ي#آ##توسطفر#م
Process capability
رآيند##تف#ي#ل#ب#ا#ق
N
Narrow limit gaging
ي#ن#د ف#دو#ز ح#ر ا#نگت#ي ت#ها#ن#رما##ف
Process specification
د#ن##ي##رآ##تف#شخصا#م
NDT (nondestructive testing)
مخرب##ير#شغ#ي#ا#م#ز##آ
Process variables
ند#ي#رآ#ي ف#تغيرها#م
Negative binomial distribution
ي#ي منف#ه ا#ع دو جمل#وزي##ت
Producer’s risk
ده#ن##يد كن#ل#و#سك ت#ري
New design control
د#ح جدي#ل طر#ر#نت#ك
Product acceptance
ل#حصو##شم#ر##ذي##پ
New product quality
د#صول جدي#ح#ت م#ي#يف#ك
Product assurance
ل#ن محصو#نا#ي#طم##ا
Nonconformity
قص#ا###ن
Product audit
ل#حصو#يم#ز##مي#م
Nondestructive testing (NDT)
مخرب##ير#شغ#ي#ا#م#ز##آ
Product test inspector
حصول##شم#ي#زما###سآ#ر##ز#ا##ب
Normal distribution
ل#رما##عن#وزي##ت
Productivity
ي#ر#هره و##ب
Purchased material control
#ري شده#د خريدا#ا# مو#رل#ت#كن
O
OC curve (operating characteristic curve)
ي#ت##يا## عمل#ه#شخص#نحني م#م
Q
Operator – controllable errors
#ر#رگ#نترل كا#لك#ب#ا#ي ق#ها#خطا
Q.C circles (quality control circles)
فيت#رل كي##يكنت#ا#قه ه#ل#ح
QIE (quality information equipment)
يت#ف#يكي##ت#عا##طال#ت ا#جهيزا##ت
P
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
يفيت##ك
Sample
Quality assurance
ت#ي# كيف#ن#ا#طمين##ا
ه#مون#ن
Sample number
Quality audit
ت#في#ي#ميزيك##م
ه#ن#مو#دن#عدا#ت
Sampling
Quality characteristic
ي#ت#ي#ف#شخصه كي#م
ي#ر#ه گي#مون##ن
Sampling by attributes
Quality control
فيت#ي#نترل ك##ك
ي#ه گيري وصف#ن#مو##ن
Sampling by variables
Quality control circles
فيت#رل كي##يكنت#ا#قه ه#ل#ح
ريكمي# گي#ه#مون##ن
Self – control
Quality costs
ت#يفي#يك#ا#نه ه#زي##ه
رل#ود كنت#خ
Sequential sampling for acceptance
Quality function
يت##قشكيف##ن
ش#ر#ذي#يپ#را##يب## پ#يدر##يريپ#ه گ##مون###ن
Set up
Quality goals
ت#ي#يف##فك#هدا##ا
يه##ول##نظيما#ت
Shewhart control charts
Quality index
يت#ف###خصكي#ا#ش
ت#ر#رل شوا##يكنت#ا#ره##مودا##ن
SI measurement system
Quality information equipment (QIE)
يت#ف#يكي##ت#عا##طال#ت ا#جهيزا##ت
S I ي#ير#زه گ##د#ن#ا
ستم ا##سي
Single sampling plan
Quality objectives
ت#ي#يف##فك#هدا##ا
ي#ه ا#ن##مو#رح يك ن#ط
Specifications
Quality planning
ت#زي كيفي#ي#ه ر#م#ا#رن##ب
ت##صا#شخ##م
Standard deviation
Quality policies
يتي#ي كيف#ستها#يا#س
رد##ندا##ستا# فا#ا#حر#ن#ا
Statistical estimation
ي#ر#ما##خمينآ##ت
Quality protection
ي#ت كيف#ي#ما#ح
Statistical methods
ري#ا#ي آم#وشها##ر
Quality reports
ت#يفي#ت ك#رشا#زا# گ
Statistical process control
ري#ا#م#د آ#ن#رآي#نترلف#ك
Statistical quality control
ري#ا#م#يفيتآ##نترلك#ك
Quality
R
R charts
R #ر#مودا#ن
T
Randomcauses of variation
ت#ا#يير#غ#يت##صادف#لل ت##ع
Tightened inspection
ه#ن#را#ي#ختگ#سيس#ازر#ب
Randomnumbers
ي#ف#صاد# ت#د#عدا##ا
Time dominant operations
ن#ط زما#س#
ل#حت ت##ت ت#يا#مل#ع
Range (R)
منه#ا#د
Tolerance
س#ن#لرا###ت
Rejectable quality level (RQL)
ن#د# رد كر#ل#ب#فيت قا#طح كي#س
Total quality control (TQC)
مع#ت جا#ل كيفي#نتر#ك
Rejection number
ي#د#دد ر#ع
Type A and type B sampling
B #ا# يA وع#ه گيرين#مون#ن
RQL (rejectable quality level)
ن#د# رد كر#ل#ب#فيت قا#طح كي#س
Type I error
ل#و#وع ا#طاي ن#خ
Type II error
#م#وع دو#ي ن#خطا
S
واژه نامه انگليسي – فارسي كيفيت
U
U chart
U #ر#مودا#ن
Uniformdistribution
خت#وا#كن#ع ي#زي#و##ت
Unit of measurement
ي#ي#ال#ا#ل ب#د كنتر#ح
Upper control limit(USL)
ي#ن#خصهف#ي مش###ال#ا#د ب#ح
V
Value analysis
ي#ر# اد#لمق#حلي##ت
Variable
ير#تغ#م
Variance
نس#ا#ري#ا###و
Vendor
وشنده#ر#ف
W
Warranty of quality
ت##ي#يف#ضمينك##ت
Weibull distribution
ل#با#ي# عوا#وزي##ت
Worker – dominant operations
ر#رگ#سلط كا##تت#ح#ت ت#يا#مل#ع
X
x chart
x #ر#مودا#ن
Z
Zero defect
فر##قصص#ن
منابع و مراجع
- 1كنترل كيفيت
ترجمه و تاليف :گروه مهندسي صنايع دانشگاه صنعتي شريف
-2كنترل كيفيت آماري
تاليف :دكتر محمد تقي فلطمي قمي
- 3كنترل كيفيت
تاليف :دكتر كاضم نقندريان
تاليف :دكتر مسعود منصوري استاد دانشگاه فرزنو كاليفرنيا
- 4كنترل آماري فرآيند
ترجمه و تدوين :مهندس نيكا دستور نيكو
CARSON.BOLZ.YOUNG : ‘ PRODUCTION HANDBOOK , ‘3TH -5
ED.,JOHN WILEY AND SONS , NEW YORK,1972
GUPTA R.C. , STATISTICAL QUALITY CONTROL , NAI -6
.SARAK , DELHI , KHANA PUBLISHERS , 1983
DUNCAN A. J. , QUALITY CONTROL AND INDUSTRIAL-7
STATISTICS , HOMEWOOD ,ILLINOIS,IRWIN , 1986
تمرين_ نمودار
P
اطالعات زير در مورد محصول داده شده است .نمودار Pرا براي آن رسم كنيد و توضيح دهيد(.سي نمونه پنجاه تايي)
د#ر#صد
0.16
0.2
0.1
0.26
0.22
0.4
0.36
0.48
0.3
0.18
0.24
0.14
0.26
0.18
0.12
ت##عد#ا#د محصول #ن#ا#م#نطب#ق شما#ر#ه ن#مون#ه#
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
8
10
5
13
11
20
18
24
15
9
12
7
13
9
6
د#ر#صد
0.24
0.3
0.16
0.2
0.08
0.14
0.32
0.18
0.28
0.2
0.1
0.12
0.34
0.21
0.44
ت##عد#ا#د محصول #ن#ا#م#نطب#ق
12
15
8
10
4
7
16
9
14
10
5
6
17
12
22
شما#ر#ه ن#مون#ه#
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
U.C.LP = 0.4102
)P(I P
n
U.C.Lp E[P] 3 p P 3
= 0.2313
)P(I P
n
L.C.Lp E[P] 3 p P 3
C.LP
L.C.LP= 0.0524
C.Lp P
نـمودارـ
p
0.6
U.C.LP = 0.4102
0.5
C.LP
= 0.2313
0.3
0.2
L.C.LP= 0.0524
0.1
د#ر#صد ن#امن#ط#ب#ق
0.4
0
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
7
5 6
2 3 4
0 1
شما#ر#ه ن#مون#ه#
پس از ترسيم نمودار مشخص ميشود كه نقاط 15و 23خارج از حدود كنترل هستند .براي يافتن علل قابل تشخيص در ارتباط با نقاط 15و 23
بررسي صورت ميگيرد .اين علل پيدا شده و تصحيح ميشوند .بنابر اين ميتوانيم اين نقاط را حذف كرده بار ديگر نمودار را رسم كنيم.
حدود جديد :
U.C.LP = 0.3893
= 0.2150
C.LP
L.C.LP= 0.0407
تمرين – نمودار C
ت###عدا#د ن #ق#صشما#ر#ه ن#مون#ه #ت###عدا#د ن #ق#صشما#ر#ه ن#مون#ه#
تعداد نقصها در 100مدار چاپي 26،نمونه 100تايي برداشته ايم
( تعداد نمونه ها /تعداد كل نقصها )
C
=
U.C.LC C 3 C
L.C.LC C 3 C
C.LC C
UCL = 33.22
LCL = 6.48
C = 516/26=19.
85
19
10
17
13
22
18
39
30
24
16
19
17
15
21
24
16
12
15
5
28
20
31
25
20
24
16
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
نمودا ر C
45
40
35
25
20
15
10
5
0
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
شماـرــه نـمونــهـ
براي نقاط خارج نمودار مثل نمودار Pعمل مي كنيم و حدود جديد را به دست مي آوريم
0 1
تـــعداـد نـقـص
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
تمرين – نمودار U
م#توسطت#ع#دا#د ن#قصها #در او##حدن##م#ون#ه م#جمو#عت#ع#دا#د ن#ق#ص#ها در هر ن#مو#ن##ه ا#ن#دا#زه ن#مو#ن#ه شما#ر#ه ن#مون#ه#
ب##ار ن##مون#ه گ##يريك#رد#ه #ا#ي#م و ن##مون#ه ها 5ت##اي#يه#ستند .ا#ط#العاتدر 20
ج#دو#لز#ير داد#ه #ش##ده #ا#س#ت
U
n
U.C.Lnp U 3
U
n
L.C.Lnp U 3
2
2.4
1.6
2.8
2
3.2
2.2
1.4
2
3
1.8
1
1.4
2.2
2.4
1.2
1.6
2
1.4
1
C.Lnp U
UCL = 3.79
/تـــعداد نــقصهـا ( E[U] U
U = 1.93
)n
LCL = 0.07
10
12
8
14
10
16
11
7
10
15
9
5
7
11
12
6
8
10
7
5
نمودا ر U
4
2
1
0
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
شماـرــه نـمونــهـ
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
م توسطتعداد ن قص
3
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
فصل پنجم :طرح نمونه گيري بمنظور پذيرش
نمونه گيري جهت پذيرش
:نمونه گيري به منظور پذيرش يك بخش عمده كنترل كيفيت آماري ميباشد.سه جنبه نمونه گيري به منظور پذيرش مورد بحث ميباشد
#ن ا#س#تفاد#ه #م#يشود ن##ه ب##را#يب##رآورد ك#رد#نك#يفيت1-
از ن##مون#ه گ##يريب##ه م#نظور پ##ذيرشب##را#يت##عينو#ض#عيتب##هر(ق##بولي##ا رد ب##ود#نآ )
#معيترا2-
ط#رح#هاين##مون#ه گ##يريب##ه م#نظور پ##ذيرش ،م#ستقيما ي##ك و#س#يله ك#نترلك#يفيتن##ميباش#ند .ن##مون#ه گ##يريب##ه م#نظور پ##ذيرشت##نها ب##ه#رها (ج )
#تي#گر،ك#يفيته#مه ب##هرها ي##كسانب##اشد ط#رح ن##مون#ه گ##يريب##عضياز ب##هرها را م#يپذيرد و ب##ق#يه را رد م#يكند ب##دو#نآ#ن#كه ك#يفيت
م#يپذيرد ي##ا رد م#يكند ح ا
.ب##هرهايپ##ذيرف#ته ش##ده #ب##هتر از ك#يفيتب##ه#رهايرد ش##ده #ب##اشد
ك#سبط#ميناناز ك#يفيتم#حصولي##ك ف##رآ#ي#ند ت##ول#يد ا#س#ت3-
ا#
#ن#س#تفاد#ه #از ط#رح#هاين##مون#ه گ##يريب##ه م#نظور پ##ذيرشب##عنوا#ني##كيله ب##ازر#س#ي،
.م#وثرتري ا
انواع طرحهاي نمونه گيري
طرحهاي نمونه گيري با وصفيها معمولترين نوع نمونه گيري ميباشد .در اين نوع نمونه گيري يك تعداد #از قبل تعين شده اقالم بهر (نمونه) انتخاب شده و
.بازرسي ميشوند .اگر تعداد اقالم معيوب نمونه كمتر يا مساوي بايك حداقل تعين شده باشد بهر پذيرفته ميشود در غير اين صورت بهر رد ميگردد#
روشهاي رد يا قبول محصول توسط نمونه
گيري
يك نمونه اي
Single Sampling
دو نمونه اي
Double Sampling
چند نمونه اي
نمونه گيري
پي در پي
Multiple Sampling
Sequential Sampling
با مشخصه وصفي
با مشخصه كمي
by Attribute
by Variable
با تشكيل انبار
با تشكيل انباشته
Lot-by-Lot
Continuous
روش انباشته به انباشته با مشخصه وصفي – يك نمونه اي
در روش يك نمونه گيري ،يك نمونه از بهر برداشته ميشود و بر اساس نتايج بازرسي اين نمونه تصميمي در باره پذيرش يا رد بهر گرفته ميشود
Single Sampling
Lot-by-Lot
م#حصول -م#شخصاتف##ني -ت##عري#فس##ا##لم ب##ود#ن-
ا#نداز#ه #ا#ن#باش#ته N
ت##عداد ن##اق#صهايدا#خ#لن##مون#ه k
ع#دد ق##بول#يC
ا#نداز#ه #ن##مون#ه n
if k C
انباشته قبول مي شود
if k C
انباشته رد مي شود
نمودار مشخصات عمليات
OPERATING CHARACTERISTIC CURVE :OC
يك روش يسار خوب ارزيابي طرحهاي نمونه گيري ،منحني مشخصه عملكرد ميباشد .در قضاوت درباره يك طرح به خصوص ،د#انستن اينكه طرح يك بهر با
.يك درصد معين معيوب را با چه احتمالي مي پذيرند يا رد ميكند
مثال :يك طرح يكبار نمونه گيري داراي اطالعات زير است
N=3000 n=10 c=2
kت##عداد ن##اق#صهايدا#خ#لن##مون#ه
Pنسبت ناقص هاي انباشته
Paاحتمال قبولي انباشته
C
N k
P (1 P)n k
n
k0
Pa
C
k
)(nP
n20
e nP
1
!k
k0
Pa P(kC)
If n>=10n
احتمال رد
0.98
1
احتمال
قبولي
0.85
7
0.64
7
..
pa
1
0.981
0.857
0.647
IF
np
P
1
2
3
4
5
6
7
8
9
0
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
0.06
0.07
0.08
0.09
P
1
2
3
4
5
6
7
8
9
…
… 0.66مي شود .به عبارت ديگر اگر با اين طرح نمونه گيري بازرسي شود 36بهر
اگر ك#يفيت يك بهر ارائه شده 2.3درصد معيوب باشد احتمال پذيرش آن
پذيرفته شده و 19بهر رد خواهد شد.
…
منحنيهاي OCنوع Aو نوع B
منحنيهاي OCكه در قسمت گذشته رسم شده از نوع منحني Bميباشد .در مورد اين منحني فرض بر اين است كه جريان محصول پيوسته است و در
نتيجه محاسبات آنها بر اساس حجم بهر نامتنهاهي صورت ميگيرد ،كه توسط توزيع دو جمله اي محاسبه مي گرد#د اگر N > =10nباشد و اگر >N
=20باشد از توزيع پواسان استفاده مي شود .منحنيهاي OCنوع ، Aاحتمال پذيرش يك بهر تنها ي متناهي را نشان ميدهد كه در اين حالت از توزيع
فوق هندسي براي محاسبه احتماالت پذيرش استفاده ميشود.
با افزايش حجم بهر ( )Nيك منحني نوع Aبه منحني نوع Bنزديك ميشود سپس منحني Aبراي نشان دادن داده هاي گسسته و يك منحني ناپيوسته
است.
)Pa P(kC
P)
P)
NP
N(1
NP
N(1
C
k n k
k n k
)P(k
Pa P(kC)
N
N
K0
n
n
P)
NP
N(1
C
k
k n k
)(nP
Pa
WhenN 10 , n 20
e nP
!k
N
k0
n
تفاوت بين منحنيهاي OCنوع Aو نوع B
در مقايسه منحنيها ،منحني نوع Aهميشه پايين تر از منحني نوع B
قرار مي گيرد .وقتي حجم بهر نسبت به نمونه كوچكتر باشد بهتر است از
c=0
منحنيي نوع Aاستفاده شود.
Pa
1
0.98
1
n=25
=N
نوع B
c=0
خصوصيات منحني OC
0.85
7
n=25
نوع 0.64 A
7
N = 65
..
P
…13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
-1اندازه نمونه بصورت يك درصد ثابت اندازه بهر
14
…
-2وقتي اندازه نمونه ثابت مورد استفاده قرار گيرد ،منحنيهاي OCشبيه به يكديگر ميشوند.
- 3با افزايش حجم نمونه شيب منحني بيشتر ميشود.وبه يك خط مستقيم عمودي نزديك ميشود.
با كاهش عدد پذيرش شيب منحني بيشتر مي شود.
ريس>ك توليد كننده و ريس>ك مصرف كننده
ريسك توليد كننده كه با عالمت نشان داده مي شود احتمال رد شدن يك بهر خوب يا قابل قبول است از آنجا كه به صورت احتمال رد بيان
ميشود آنرا نمي توان بر روي يك منحني OCنشان داد مگر آنكه بر حسب احتمال پذيرش تعين شود .بنابر اين P1-ريسك مصرف كننده كه با
عالمت نشان داده ميشود، #احتمال پذيرش يك بهر بد يا غير قابل قبول استو از آنجا كه بصورت احتمال پذيرش بيان ميشود هيچ تبديلي الزم نيست.
AQL :ACCEPTABLE QUALITY LEVEL
در رابطه با ريسك توليد كننده ،يك تعريف عددي درصد اقالم معيوب بهر كه AQLناميده ميشود وجود دارد AQL.حداكثر درصد اقالم
معيوبي است كه جهت نم.نه گيري به منظور پذيرش مي تواند رضايت بخش تلقي گردد.
LTFD :LOT TOLERANCE FRECATION DEFECTIVE
در رابطه با ريسك مصرف كننده ،يك تعريف عدد#ي بهر معيوب وجود #دارد كه LTFDنام دارد LTFD . #درصد اقالم معيوب در يك بهر است
كه مصرف كننده مي خاهد احتمال پذيرش آن كم باشد.
ريسك توليد كننده :احتمال رد كردن انباشته با كيفيت
ريسك مصرف كننده :احتمال قبول كردن انباشته با كيفيت
ريسك توليد كننده
ريسك مصرف كننده
LTFD
AQL
1-
رابطه مصرف كننده و توليد كننده
توليد كننده مي خواهد تمام بهرهاي خوب پذيرفته شود و مصرف كننده ميخواهد تمام
بهرهاي بد رد شوند .تنها يك طرح نمونه گيري ايده آل كه داراي منحني بصورت يك
خط عمودي است مي تواند هر دوي توليد كننده و مصرف كننده را راضي نمايد.
ASN :AVERAGE SAMPLING NUMBER
متوسط تعداد قطعه اي كه از هر انباشته بازرسي مي گردد
Pa
N= n
با بازرسي صد درصدـ اين منحني بدست مي آيد
P
ASN
ASN
n1 n2
n
n
n1
P
روش يك نمونه اي
P
روش دو نمونه اي
در يكبار نمونه گيري ASNهميشه ثابت بوده و برابر اندازه نمونه nميباشد و براي جفت نمونه اي فرمول ASNعبارت
است از
)ASN=n1p1+(n1+n2)(1-p1) = n1+n2 (1-p1
بازرسي غرباليSCREENING INSPECTION OR RECTIFYING INSPECTION
اين روش باعث بهبود كيفيت ميشود ولي در اين روش هزينه هاي بااليي داريم.
ايستگاه بعدي
بازرسي صد در صد قطعات
عبور قطعات سالم
رد
انباشته
ايستگاه بازرسي
قبول
متوسط كيفيت خروجي
QUALITY
AOQ :AVERAGE OUT GOING
گيري است .
)(N n
نمونه(N
متوسط نسبت ناقصهاي خروجي كه يك روش ديگر براي ارزيابي يك طرح )n
Pa 0(1
Pa) PPa
PPa
N
N
متوسط كيفيت خروجي از فرمول :
AOQ
P
حداكثر متوسط كيفيت خروجي = AOQL
محاسبه ميشود.
مثال N=5000 n=100 c=2 :مطلوب است محاسبه AOQو AOQL
0.0137
0.02
Ppa
0.0022
0.01954
0.01269
0.00952
0.00625
0.00372
Pa
1
0.22
0.977
0.423
0.238
0.125
0.062
100P
0
1
2
3
4
5
6
P
0
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
0.06
= 0.0137 = max AOQ
AOQL
متوسط تعداد كل مورد بازرسي
ATI :AVERAGE TOTAL INSPECTION
Nقــطعه بـــازرـسـيمـي
گــردد
N
مرحله بعد
ايستگاه بازرسي
n
.متوسط كل بازرسي روش ديگري براي ارزيابي يك طرح نم.نه گيري است
قبول
انباشته
) ATI nPa N(1 Pa
P
رد انباشته
n, N,C
ادامه اين فصل هنوز تكميل نگرديده است.