آشنایی با صنعت نفت و گاز

آشنایی با صنعت نفت و گاز

اسلاید 1: تهیه کنندگان:فاطمه غریبیمونا آخوندزادهشهره شهربانونژادفرزانه حاجی سرکیمریم درویشمینو درخشانیموضوع :صنعت نفت و گاز

اسلاید 2: صنعت نفت ایران در سال ۲۰۰۰ ایران چهارمین تولید کننده نفت خام جهان بود.[۱]ايران با دارا بودن 9 درصد منابع نفت دنيا اولين(قديمي‌ترين) کشور توليدکننده نفت در خاورميانه محسوب مي‌شود. اولين چاه نفت ايران درتاريخ 5 خرداد ماه سال 1287 توسط ويليام ناکس دارسي سرمايه‌دار انگليسي از چاهي درمنطقه مسجد سليمان خوزستان استخراج شد و بدين وسيله فعاليت صنعت نفت در کشور ايران آغاز شد.

اسلاید 3: نفت و اقتصاد ايران در طي سال‌هاي پس ازکشف نفت وابستگي اقتصاد ايران به اين ماده و درآمدهاي حاصل از فروش آن به سرعت در حال افزايش بوده است. اين وابستگي به حدي است که ضعف يا قوت اين بخش در هر يک از عرصه‌هاي صدور به دنياي خارج و يا عرضه داخلي انرژي به طور مستقيم و غيرمستقيم تحرک و رشد اقتصادي، عملکرد سرمايه گذاري، مصرف، پس انداز، تورم، بيکاري و ساير متغيرهاي کلان را تحت الشعاع قرار مي‌دهد.

اسلاید 4:

اسلاید 5: نقش نفت در اقتصاد ایراننقش نفت بعنوان تامین کننده ی سوخت ارزان و تامین کننده ی مواد اولیه صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی، در مقایسه با نقش مالی و ارزی ان هنوز در درجه ی دوم اهمیت قرار دارد. صنعت نفت ایران تنها یک کارکرد پایه ای داشته و آن نیز تامین ارز بوده است. سازمانی سترگ برای اکتشاف، استخراج و صدر نفت خام ایران به وجود آمده تا با صدور بیش از 200 میلیون تن در سالهای پیش از انقلاب و بیش از 100 میلیون تن در سالهای پس از انقلاب، صرفا درآمد ارزی برای دولت بوجود آورد. با اعمال مدیریت توسعه ای برونزا آرام آرام و همراه با رشد صنعت نفت، تجارت خارجی و بالاخره الگوی مصرف داخلی، دگرگونیهایی در راستای برونزا شدن یافتند، که حلقه ی وابستگی به خارج را در جهت خام فروشی و واردات و مصرف کالاهای ساخته شده تکمیل کرد. به این ترتیب برونزایی صنعت نفت که به خواست نیروهای استعماری انگلیس و آمریکا انجام گرفت در تداوم خود به برونزایی کل اقتصاد و برونزایی بخش مهمی از فرهنگ داخلی در ارتباط با مصرف، منتهی شد.

اسلاید 6: منابع نفت ایرانتا کنون62میدان نفتی درخشکی شناسایی شده است که59میدان در حوزه عملیاتی مناطق نفت خیز جنوب(استان های خوزستان وکهکیلویه وبویراحمد)و3میدان دیگر در نفت شهر (کرمانشاه)سروستان وسعادت آباد(فارس)قرار دارند.بزرگ ترین میدان های نفتی موجود را میادین آغاجاری.مارون و گچساران و اهواز تشکیل می دهند و قسمت اعظم تولید نفت خام کشور به آنها تعلق دارد.در فلات قاره تاکنون20میدان نفتی کشف ومورد بهره برداری قرار گرفته است.میزان کل نفت خام موجود در مخازن فلات قاره ایران حدود39میلیارد بشکه است که حدود 31.7 میلیارد بشکه ان به 14میدان نفتی فعال در خلیج خارس تعلق دارد و7.3میلیاردبشکه آن مربوط به بازدهی اولیه و1.2میلیارد بشکه آن مربوط به بازیافت ثانویه است.

اسلاید 7: گذشته ی صنعت نفت ایرانامتیاز دارسیقرارداد 1312ملی کردن صنعت نفتقرارداد سال 1333قرارداد کنسرسیوم

اسلاید 8: قانون ملی شدن صنعت نفت در واقع پیشنهادی بود که به امضای همه اعضای کمیسیون مخصوص نفت در مجلس شورای ملی ایران در ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به مجلس ارائه شد و تصویب گردید.متن پیشنهاد تصویب شده:به‌نام سعادت ملت ایران و به‌منظور کمک به تأمین صلح جهانی، امضاکنندگان ذیل پیشنهاد می‌نمائیم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری در دست دولت قرارگیرد. مجلس سنا نیز این پیشنهاد را در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ تصویب کرد و پیشنهاد قانونی شد.

اسلاید 9: قرارداد ۱۹۳۳قرارداد ۱۹۳۳، یا قرارداد ۱۳۱۲ (خورشیدی)، قراردادی بین دولت ایران و شرکت نفت ایران و انگلیس بود که در دوره رضاشاه پس از الغای قرارداد دارسی و عملاً برای تمدید مدت آن قرارداد منعقد شد.شخص رضاشاه پس از مذاکره با سر جان کدمن، رئیس شرکت نفت ایران و انگلیس، و هور سفیر بریتانیا درایران این قرارداد را قبول کرد و مقامات دولت را وادار به تصویب آن کرد. مجلس شورای ملی نیز به اتفاق آرا آن را تصویب کرد.در این قرارداد شرکت نفت ایران و انگلیس همچنان به اکتشاف و استخراج و فروش منابع نفتی ایران، بدون هیچ الزامی به ارائه صورت عملکرد به دولت ایران، ادامه می‌داد. مدت قرارداد ۶۰ سال تعیین شد.قانون ملی شدن نفت که در سال ۱۳۲۹ تصویب شد این قرارداد را باطل کرد ولی پس از کودتای ۲۸ مرداد در سال ۱۳۳۲ قرارداد کنسرسیوم جانشین آن شد.

اسلاید 10: قرارداد کنسرسیومقرارداد کنسرسیوم قراردادی است که پس از کودتای ۲۸ مرداد بین دولت ایران و کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی بین‌المللی برای بهره‌برداری از منابع نفتی ایران بسته شد.در این قرارداد که به «قرارداد امینی-پیج» نیز معروف شده‌است برخلاف قانون ملی شدن نفت ایران باز هم اکتشاف و استخراج و فروش نفت به دست شرکت‌های خارجی سپارده شد و ایران به دریافت حق‌الامتیاز (با نام مبهم «پرداخت اعلام شده») اکتفا کرد.این قرارداد براساس اصل کلی پنجاه-پنجاه طرح شد. مذاکره کننده اصلی ایران در مسائل مربوط به این قرارداد دکتر علی امینی وزیر دارائی کابینه سپهبد زاهدی بود. بر اساس این قرارداد شرکت نفت ایران و انگلیس ۴۰٪، شرکت‌های آمریکائی نیز ۴۰٪، شرکت شل ۱۴٪ و شرکت فرانسوی ۶٪ در منافع کار سهیم بودند.

اسلاید 11: جنگ ایران و عراقدر طول جنگ ایران و عراق میادین و تاسیسات نفتی ایران مورد حمله هوایی ارتش عراق قرار می‌گرفت. از میان نقاط هدف صنعت نفت ایران برای عراق در طول جنگ تاسیسات نفتی جزیره خارک و پالایشگاه آبادان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند. هدف عراق از این حملات قطع صادرات نفت ایران بود، با این حال حتی یک روز نیز صادرات نفت ایران در طول جنگ قطع نگردید.در نهایت صنعت نفت ایران در طول جنگ ۸ ساله در حدود ۱۰۰۰ شهید، ۹۷۰۰ مجروح و ۱۱۸۰ اسیر را متحمل شد.

اسلاید 12: تاریخچه استخراج نفت سابقه اکتشاف نفت در ایران به حدود 4000 سال پیش می‌رسد. ایرانیان باستان به عنوان مواد سوختی و قیراندود کردن کشتی‌ها ، ساختمانها و پشت بامها از این مواد استفاده می کردند. نادر شاه در جنگ با سپاهیان هند قیر را آتش زد و مورد استفاده قرار داد. در بعضی از معابد ایران باستان برای افروختن آتش مقدس از گاز طبیعی استفاده شده و بر اساس یک گزارش تاریخی یک درویش در حوالی باکو چاه نفتی داشته که از فروش آن امرار معاش می‌کرده است.

اسلاید 13: اکتشافاگر در منطقه‌ای به وجود نفت مشکوک شوند از آنجا عکسبرداری هوایی می‌کنند تا پستی و بلندیهای سطح زمین را دقیقا منعکس نمایند. آنگاه عکس را به صورت فتوموزائیک درآورده و با دستگاه استریوسکوپ مورد مطالعه قرار می‌دهند. برای گویا کردن عکسهای هوایی نقشه برداری از محل ، توسط اکیپی صورت می‌گیرد. فواصل و اختلاف ارتفاع با دستگاه فاصله یاب یا تئودولیت تعیین می‌شود و بدین ترتیب نقطه به نقطه محل مورد نظر مطالعه می‌شود. با در دست داشتن نتایجی که از روی نمونه‌های سطح زمین بدست آمده ، عکسهای هوایی و نقشه‌های توپوگرافی ، نقشه زمین شناسی سطح زمین را رسم می کنند. با داشتن خطوط میزان منحنی ، بعد سوم یا ارتفاعات را هم روی آنها مشخص می‌کنند. پس از اطمینان از اینکه لایه های اعماق زمین مناسب ایجاد نفتگیر است و در صورتی که ذخیره هیدروکربورهای آن قابل ملاحظه باشد، محل حفر چاه را با علامت روی زمین مشخص کرده و دکل حفاری را در محل بر پا می کنند.

اسلاید 14: استخراجمیزان استخراج نفت ایران تا سال 1300 بسیار اندک بود، ولی پس از این سال به دلیل نوسازی پس از جنگ جهانی اول کشورهای اروپایی و دگرگونی در ساختار صنعتی آنها و بالاخره رواج نسبی خودرو، مصرف نفت رو به افزایش گذاشته و درنتیجه استخراج و صدور نفت ایران بالا رفته است.پس از قرارداد 1312 استخراج نفت افزایش پیدا می کند، ولی موج اصلی افزایش استخراج پس از جنگ جهانی دوم و آغاز بازسازی اروپاست. رقم 31.75 میلیون تن، بیشترین میزان استخراج نفت ایران در دوره ی تسلط شرکت نفت انگلیس و ایران می باشد.در دوره ی ملی کردن، دوباره استخراج نفت ایران به میزان 30 سال پیش از آن باز می گردد و ضمنا شدت تاثیر تحریم نفتی ایران از سوی کارتل بین المللی را نیز نشان می دهد. پس از کودتای 28 مرداد 1332 استخراج نفت ایران به سرعت افزایش می یابد. این افزایش از یک سو زیر تاثیر افزایش سهام داران کنسرسیوم نفت ایران و درنتیجه افزایش شدید تقاضاهای آنان نسبت به تقاضای مرحله ی پیش از آنان است که تنها یک شرکت بر منابع نفتی ایران مسلط بود، و از سوی دیگر خواست حکومت کودتا در افزایش درآمد نفتی خویش تا حد ممکن و برای به اصطلاح توسعه ی اقتصادی ایران.

اسلاید 15: ماخذ: تا سال 1369 از اقتصاد ایران جدول شماره 63

اسلاید 16: صادرات نفت ایران تا دوره ملی کردن صنعت نفت با توجه به پایین بودن مصرف داخلی فرآورده های نفتی بین ارقام استخراج و صادرات تفاوت اندکی وجود داشت . با افزایش مصرف داخلی میزان استخراج و صادرات به تدریج از هم فاصله گرفتند .

اسلاید 17: ماخذ: وزارت نفت و وزارت نیرو

اسلاید 18:

اسلاید 19:

اسلاید 20: با افزایش شدید صادرات و استخراج متناسب با آن مصرف داخلی در برابر آن به رقم کوچکی تبدیل شد. افزایش صادرات نفت خام ایران پس از کودتای 28 مرداد به گونه ای جهشی انجام گرفت و در 10 سال حدود 9 برابر و در 20 سال حدود 27 برابرشد .پس از انقلاب در سال 1358 صادرات نفت خام نسبت به سال 55 حدود 51 درصد کاهش یافت و با تحریم اقتصادی ایران از سوی غرب این کاهش شدت بیشتری پیدا کرد .پس از برداشتن تحریم نفتی صدورنفت ایران دوباره افزایش یافت ولی هرگز تا سال 1374 به میزان صادرات نفت خام ایران در سال 1355 نرسید.صادرات نفت تا سال 1369زیر تاثیر جنگ تحمیلی و آسیب های فراوان وارد به پایانه های نفتی. تاسیسات صادراتی و نفتکش ها و رعایت مصوبه های اوپک مبنی بر کاهش صادرات و بالاخره افزایش مصرف فراورده های داخلی بین حداکثر 99.6میلیون تن ( در سال1362) و حداقل 66.1 میلیون تن (در سال 1365) بجز دو سال تحریم نوسان داشت پس از پایان جنگ صادرات نفت خام ایران دوباره افزایش یافت و بین حداکثر 142.7 میلیون تن (سال 1370) و حداقل 126.5 میلیون تن (سال 1372) نوسان داشت.

اسلاید 21: تولید روزانه نفت در سه ماهه اول سال 87 به طور متوسط به چهار میلیون و 120 هزار بشکه در روز رسیده که از این میزان دو میلیون و 372 هزار بشکه در روز صادر شده است.

اسلاید 22: برخی کارشناسان نیز با اشاره به کمبود سرمایه گذاری خارجی و داخلی برای رشد تولید نفت معتقدند در سال های 1383 تا 1387، میزان تولید نفت تغییر زیادی نداشته و از 38 میلیون و 915 هزار بشکه در روز به 4120 هزار بشکه در سه ماهه اول سال 87 رسیده است. بر این اساس، رشد سرمایه گذاری ها در تولید نفت یک ضرورت انکارناپذیر برای افزایش تولید و صادرات نفت و حفظ جایگاه ایران در اوپک، خاورمیانه و بازار جهانی است. کاهش صادرات نفت در این چهار سال باعث شده ایران جای خود را به عنوان دومین تولیدکننده عضو اوپک به امارات متحده عربی بدهد و امارات در حال حاضر از نظر میزان صادرات، دومین کشور صادرکننده نفت اوپک است و ایران بعد از عربستان و امارات در مقام سوم صادرات نفت اوپک قرار دارد. این در حالی است که مسوولان وزارت نفت بارها اعلام کرده اند تولید و صادرات نفت ایران در حال افزایش است.

اسلاید 23:

اسلاید 24: طرفهای نفتی ایرانکشور های عمده خریدارنفت خام ایران همان طرفهای عمده تجاری کشور و صادر کنندگان کالا ها خدمات مواد اولیه قطعات وماشین آلات به ایران هستند.اروپای غربی و ژاپن خریداران اصلی نفت خام ایران هستند اهمیت بازاراروپای غربی وژاپن برای صادرات نفت ایران تا بدان جاست که عموما بیش از 70درصد از نفت صادراتی ایران را جذب می کنند. این کشور ها در سال های تحریم نفتی ایران باز هم 61.8 درصد از نفت صادراتی ایران را خریداری کردند. البته از سال 1370 به این سو این رقم بسیار کاهش یافته است بطوری که از 78.5 درصد در سال 1368 و 71 درصد در سال 1369 سهم این مناطق به 55.1 ;54.3و56.2 درصد در سالهای 1370_1372 رسیده است.

اسلاید 25:

اسلاید 26: افزايش ظرفيت ناوگان نفتکش ايران به 18 ميليون تنجام جم آنلاين: مديرعامل شرکت نفتکش با اشاره به ساخت 28 فروند نفتکش جديد، از افزايش ظرفيت نفتکش ايران به 18 ميليون تن خبر داد و گفت: به زودي امکان انتقال سالانه بيش از 150 ميليون تن نفت و فرآورده هاي نفتي توسط ناوگان کشتي هاي نفتکش ايران فراهم مي شود.شمارکشتی های نفتکش ایران در سال 1355 تعداد 10 فروند با مجموع ظرفیت 1.1میلیون تن بوددر حالی که کل ظرفیت نفت کشهای جهان در همان سال به 353 میلیون تن میرسید. ایران در همین سال با 263 میلیون تن صادرات نفتی تنها امکان حدود 2 درصد از نفت خود را با نفتکش های ایرانی داشت.

اسلاید 27: درآمدهای نفتیمیزان درآمد نفتی امسال ایران کارشناسان در خصوص نقش ایران در بازار نفت طی سال های آتی تاکید دارند: در صورت کوچکترین درصد اشتباه در این تصمیم گیری ها ،ایران نقش خود را به عنوان صادرکننده نفت بزودی از دست خواهد داد.براساس برآوردهای صورت گرفته درآمد نفتی ایران در سالجاری حدود 54 میلیارد دلار خواهد بود در حالیکه این رقم در سالجاری حدود 50 میلیارد دلار اعلام شده بود.

اسلاید 28: بخش واقعی(1386)رشد تولید ناخالص داخلیبا نفت 6.9 درصدبدون نفت 7.6 درصدبخش واقعی (سه ماهه دوم 1387)رشد تولید ناخالص داخلی(سال پایه 76)با نفت 2.3 درصدبدون نفت 2.7 درصد

اسلاید 29:

اسلاید 30: مقایسه درآمد نفت در ‌4 دولتسهم سالانه درآمد نفت طی سال‌های گذشته مربوط به دولت نهم و پایین‌ترین آنها مربوط به دولت میرحسین موسوی بوده است. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان اوپک در سال 2007 دولت محمود احمدی‌نژاد با متوسط درآمد نفتی بالغ بر 62 میلیارد درسال طی سال‌های 2006 و2007 میلادی بیشترین سهم درآمدهای نفتی (تنها از محل صادرات نفت خام) بین تمام دولت‌های پس از انقلاب اسلامی از آن خود کرده است در حالی که دولت میر حسین موسوی که به کابینه جنگ معروف است با متوسط درآمد سالانه 8.12 میلیون دلار در سال پایین‌ترین سهم سالانه از درآمدهای نفتی را بین دولت‌های سه دهه گذشته داشته است. البته نکته قابل تأمل آنکه مقایسه آمارها نشان می‌دهد نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در دولت میر حسین موسوی معادل4.6 درصد بوده است در حالی که همین نرخ در دولت هاشمی رفسنجانی که نزدیک‌ترین دولت از نظر درآمدهای نفتی به کابینه جنگ بوده است منفی 4 درصد بوده است. البته از نظر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی بالاترین رقم مربوط به دولت محمود احمدی‌نژاد با نرخ 5.25 درصد بوده که بر اساس گزارش اوپک تنها مربوط به دوسال اول نخست فعالیت این دولت بوده است.

اسلاید 31:

اسلاید 32: پالایشنفت خام حاصل از چاه دارای مواد نا خواسته از قبیل آب و جامداتی مانند شن ، قیر و گازهای متان و اتان می‌باشد. برای جداسازی اینگونه عوامل ، آنرا وارد مخازنی می‌کنند تا جامدات موجود در آن ته‌نشین شده و گازهای آن خارج شود. سپس وارد جداساز سانتریفوژی شده که نقش آن جدا کردن تتمه آب ، گاز و جامدات معلق در آن می‌باشد. برای حذف نمکهای معدنی ، نفت را با آب ولرم می‌شویند. آنگاه قسمتی از نفت توسط لوله به پالایشگاه فرستاده شده و قسمتی جهت صدور به بنادر تلمبه می‌شود.

اسلاید 33:

اسلاید 34:

اسلاید 35: مصارف داخلی :به طور کلی از نفت برای توسعه اقتصادی_اجتماعی به سه انگیزه انجام می شود1.تامین درآمد ارزی وپرداخت هزینه های جاری و عمرانی2.تامین مصرف سوخت داخلی و ارزان برای کمک به ایجاد صنایع – ماشینی کردن کشاورزی و توسعه ترابری3.به عنوان ماده اولیه مورد مصرف صنایع از جمله پالایشگاهها و کارخانه های پتروشیمیمصرف فراورده های نفتی در فاصکه 37 سال (1337_13749)حدود 23.5 برابر شده که با هیچ کدام از شاخص های اقتصادی واجتماعی در سطح کلان همخوانی ندارددر همین فاصله زمانی مصرف بنزین 22.8 برابر -نفت سفید12.8 برابر –نفت گاز 39.8برابر و نفت کوره 15.9 برابر شده است

اسلاید 36:

اسلاید 37: صنایع پتروشیمی ايران بخشی از صنعت شیمی است که محصولاتش را از نفت خام یا گاز طبیعی تولید می‌کند. صنعت پتروشیمی ایران در آغاز راه است. کارخانجات این صنعت در بندر امام خمینی (ماهشهر) متمرکز است.

اسلاید 38: فرآورده‌های صنعت پتروشیمی ایران عبارتند از: - کودهای شیمیایی مانند: فسفات‌ها و نیترات ها - مواد اولیه پلاستیک مانند: پی وی سی (PVC) و دی او پی (DOP) - پاک کننده و باکتری کشها - اسیدها مانند: اسید سولفوریک، اسید کلریدریک، آمونیاک و ...

اسلاید 39: محصولات صنایع پتروشیمی ایران محصولات عمده‌‌ای که توسط واحدهای صنایع پتروشیمی ایران تولید می‌شوند عمدتا عبارتند از: کودهای شیمیایی ، اوره ، فسفات دی‌آمونیم ، کودهای مخلوط نیترات آمونیم ، مواد اولیه پلاستیک ، پی ـ وی ـ سی و دی ـ او ـ پی ، مواد شیمیایی نظیر اسید سولفوریک ، اسید کلریدریک ، آمونیاک ، گوگرد ، دوده و .... با این حال ، این محصولات در مقایسه با دهها هزار مشتقی که از نفت و گازهای طبیعی به کمک تکنولوژی پیشرفته پتروشیمیایی بدست می‌آید، بسیار اندک بوده، نشان می‌دهد که باید همت و تلاش بیشتری در این زمینه باید بکار برد تا به واقعیت نزدیکتر شد

اسلاید 40: صنایع پتروشیمی در ایران:از طریق ایجاد صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی سه دسته محصول به دست می آید:1.کود های شیمیایی2.پلیمرها-پلاستیک ها- لاستیک ها والیاف مصنوعی3.مواد شیمیایی. صنایع پتروشیمی در ردیف صنایع مادربه شمار می آیند صنعت پتروشیمی صنعتی است که با استفاده از مواد نفتی و انجام یک سلسله کنش و واکنش های شیمیایی فراورده های گوناگونی با ارزش افزوده ای نزدیک به 55 تا 15 برابر ارزش نفت خام و گاز تولید می کند.

اسلاید 41: گازمقايسه تعداد مشترکان گاز کشور در سه دهه گذشته نشان مي دهد، تا پايان سال 1357 تنها 46 هزار و 500 مشترک گاز در کشور وجود داشت; در حالي که هم اکنون اين رقم با بيش از 304 برابر رشد، به بيش از 14 ميليون و 145 هزار مشترک رسيده است. بر اساس آمارهاي معاونت برنامه ريزي و نظارت بر منابع هيدروکربوري وزارت نفت، تا سال 1357 در مجموع 6 شهر و روستا زير پوشش شبکه گازرساني قرار داشتند که با تلاش کارکنان صنعت گاز ايران، هم اکنون شمار شهرها و روستاهاي بهره مند از گاز به 9 هزار و 500 مورد رسيده است.

اسلاید 42:

اسلاید 43: صنعت گاز ایران منابع و ذخیره هابیشترین مقدار از نوع گاز طبیعی همراه نفت در مناطق نفت خیز جنوب کشور (از جمله آغاجاری، مارون، اهواز، گچساران، بی بی حکیمه، پازنان، رگ سفید، هفتگل، مسجدسلیمان، چشمه خوش، سوسنگرد، کوپال و . . .) پراکنده و انباشته است و منابع مستقل گازی کشور عمنتا در مناطق ناروکنگان و عسلویه (در استان بوشهر)، خانگیران و گنبدلی (در استان خراسان)، سراجه (در استان قم)، آغلز و دالان (در استان فارس)، پارس شمالی و جنوبی (در خلیج فارس)|، قشم، سرخون (در استان هرمزگان) و میدانهای دیگری مثل ایلام، کرمانشاه و . . . پراکنده و انباشته اند.

اسلاید 44: پالایشگاه های گاز و شبکه های انتقالخطوط انتقال گاز از منابع به پالایشگاهها و از پالایشگاهها به مناطق مصرفی همراه با رشد استخراج و پالایش افزایش یافته و از 2.2 هزار کیلومتر در سالهای پیش از انقلاب با حدود چهار برابر شدن به 8.85 هزار کیلومتر در سال 1374 رسید. شبکه گذاری گاز جهت تحول گاز به مصرف کنندگان از 2 هزار کیلومتر در سالهای پیش از انقلاب به 19 برابر شدن به 38.97 هزار کیلومتر در سال 1374 رسید.

اسلاید 45: مصرف گاز طبیعیمصرف گاز طبیعی کشور از 10.12 میلیون مترمکعب در روز در سالهای پیش از انقلاب به 148.6 میلیون مترمکعب در سال 1374 رسید. تعداد مشترکین مصرف گاز از 46.47 هزار مشترک در سالهای پیش از انقلاب به 2.59 میلیون مشترک در سال 1374 رسید، که افزایش چشمگیری را نشان می دهد.در سال 1373 از 32.94 میلیارد مترمکعب گاز مصرفی در کشور، 26.2 درصد مصرف خانگی، 3.7 درصد تجاری، 23.6 درصد صنعتی، 38.1 درصد نیروگاهها، 5.7 درصد پالایشگاهها، 1.7 درصد سوخت واحدهای پتروشیمی بوده و تنها 1 درصد را خوراک واحدهای پتروشیمی تشکیل می داده است.

اسلاید 46:

اسلاید 47: سوال؟