کودک و نوجوانسایرورزشی

آمادگی جسمانی (ویژه کودکان و نوجوانان)

صفحه 1:

صفحه 2:
مفهوم تربیت‌بدنی در مدارس به درستی شناخته شود. بسیاری از افراد جامعه و حتی تعدادی از معلمان و مربیان تربیت‌بدنی دو واژة ورزش و تربیت‌بدنی را به جای یکدیگر به کار می‌برند. این موضوع چنان فراگیر شده است که در بسیاری از برنامه‌های آموزشی وا ورزشی به جای واژ؛ُ تربیت‌بدنی به کار برده می‌شود. اگرچه هر دو بر پایة فعالیتهای جسمانی بنا شده اما تربیت‌بدنی از نظر ماهیت و اهداف با ورزش تفاوت داشته و اين تفاوتها در اجرای برنامه‌ها شکل واقعی و عینی به خود می‌گیرد. این تفاوتها در تعاریف هر یک از واژه‌های تربیت‌بدنی و ورزش به خوبی مشاهده می‌شود.

صفحه 3:
ژرژهپر : «ترییت‌بدنی علمی است منظم. اصولی. تدریجی و مداوم که از سن کودکی تا کهولت به منظور تقوبیت کامل بدن کسب سلامتی و بالابردن قدرت و استقامت دستگاههای مختلف بدن و پرورش استعدادهای افراد برای انجام هر نوع فعالیت می‌باشد». دکتر لوبوش : «تربیت‌بدنی مجموع روشهایی است که جهت تبدیل بدن به یک وسیلةٌ مورد اعتماد و تطابق و همگاسی با محیطهای بیولوژیکی و اجتماعی از طریق پرورش عوامل بیولوژیکی (قدرت و استقامت دستگاههای گردش خون و تنفس) و عولمل روانی- حرکتی که خود باعث به وجود آمدن کنترل و مهارتهای بدنی که یکی از عوامل مهم رفتار و شخصیت آدمی است می‌باشد». جا تماریف فوق می‌توان چنین نتیجه كرفت كه ورزش بخشی از تربیت‌بدنی است که انجام‌دادن آن منوط به کسب انواع مهارتهای حرکتی و ورزشی است.

صفحه 4:
ماهیت تربیت‌بدنی محتوا یا کلية فعالیتهایی که با نام ترییت‌بدنی آموزش داده می‌شود بر پایة فعالیتهای جسمانی استوار بوده و از ورزش جدا نمی‌باشد و حتی می‌توان عنوان نمود که در بسیاری مواقع از طریق انواع رشته‌های ورزشی می‌توان به اهداف ترییت‌بدنی دست یافت اما باید اين موضوع مهم را یاداوری نمود که در شیوه‌های اجرایی و هدف کار و فعالیت تربیت‌بدنی و ورزش تفاوت وجود دارد. تربیت‌بدنی جزئی لاینفک از برنامه‌های آموزش و پرورش بوده که آموزش همگانی براى تمام دانشاموزان مطرح است و در آموزش تربیت‌بدنی در مدارس صحبت از ورزشكاران نخبه. كار مداوم و خستهكننده براى رسانيدن آنان به درجة قهرمانى در يك رشتة ورزشى خاص مطرح نيست.

صفحه 5:
اهداف تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی برنامه‌های ترییت‌بدنی دارای اهداف مشخص می‌باشد. معلمان و برنامه‌ریزان ترییت‌بدنی مي‌بایست با اهداف اين درس آشنا بوده و بتوانند آنها را با استناد به دلایل. مدارک و منابع علمی برای دانش‌آموزان و والدین آنها توجيه كد نجه اهداف برنمههای تریت‌بدنی در هر سطح از تحصیل (ابدایی. راهتمایی. متوسطه) به طور واضح و روشن بیان گردند. در اين صورت همة افرادى كه در تهيه و تدوين و يا اجرای برنامه‌ها, مشارکت ل قادر خواهند بود. ياسخ به اين سؤال مهم و اساسى كه «جرا و براى جه منظور فعاليت می‌کنند» با درک و آگاهی کامل دریافت نماین پاسخ منطقی و فلسفی اين «چرایی؛ در واقع محور و مرکزیتی برای جهت‌دهی و کسب موفقیت در اجرای برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس خواهد بود. در اين بخش از کتاب اهداف تربیت‌بدنی را با در نظرگرة آبعاد وجودی انسان و نیازهای واقعی آنان به دو دستة اهداف عمومی و اختصاصی در هر دور: تحصیلی به شرح زير بیان می‌گردد.

صفحه 6:
۱ اهداف عمومی تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی در دورة ابتدایی اهداف تربیت‌بدنی در دور ابتدایی را می‌توان به شرح زیر بیان نمود: ۱-۱. پرورش قابلیتهای جسمانی با به‌کارگیری عضلات مختلسف بدن از طریق حرکات و فعالیتهای جسمانی متناسب با هر یک از اندامها ۱-۲. پرورش قوای ذهنی دانش‌آموزان از طریق بازیهای سازمان‌یافته ۱-۳ تقویست روحي؛ اجتماعی و مسئولیت پذیری از طریسق بازیها و حر کات دسته جمعی ۱-۶ رشد اخلاق و حس به گزینی از طریق مشارکت در بازیهای اجتماعی ۱-۵. کمک به رشد و جلوة شخصیت کودک با ایجاد تفکر خودکار در او از طری‌نواع فعلیتهای جسمانی

صفحه 7:
‎٩‏ کمک به دانش‌آموزان در فراگرفنتسن مهارتهای صسحیح حرکتسی پایسه و بنیادی از ‎ ‏۷-. ایجاد عادتهای ایمنی و آشنا ساختن آنها با اجرای کارهای مقدملتی در موقم‌برخورد با حوادث و مشکلات ‏۱-۸. ایجاد عادتهای بهداشتی 3 دانش‌آموزان و علاقه‌مند ساختن آنها به رعایت اموربهداشتی در حفظ سلامتی خود و دب ‏1-4. پرورش و تقویت روحية نظم و انضباط در کارها ‏1-۰.علاقه‌مند ساختن دانش‌آموزان به تقویت و سلامتی بدن و داراشدن اعضا واندامهای متناسب ‏تحقق اهداف فوق از طربق محتوای درسی مناسب در قالسب بازیهاء حرکات موزون. ورزشها: بازیهای محلی و به طور کلی فعالیتهای جسمانی امکان‌پذیر خواهد بود. ‎

صفحه 8:
۲. اهداف عمومی تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی در دوره‌های راهنمایی و دبیرستان همة دان شآموزان در دورة راهنمایی و دبیرستان می‌بایست آمادگی پیدا نمایند تا بتوانند در فعالیتهای سازنده و مطلوب اجتماعی جامعه شرکت نمایند. به دنبال هدفهای عمده‌ای که برای درس تربیت‌بدنی در دورة ابتدایی بیان گردید. اهداف کلی برای این درس در دور راهنمایی و متوسطه می‌توان در نظر گرفت. دانش‌آموزان به منظور رویارویی با شرایط و اوضاع زندگی روزمره و فائق آمدن بر مشکلات روزافزون و پیچید؛ آن. نیاز به توسعه و تکامل قابلیتها و تواناییهای خود دارند تا قادر باشند سلامتی. تندرستی و نشاط دورة نوجوانی و جوانی خود را حفظ کرده. مسائل و مشکلات را با انديشة خلاق خود حل کنند. گزینشهای اخلاقی نیکو بنمایند و با ابرازتمایلات خوشایند. نگرشهای منطقی. درک ارزشها و قدرشناسیها. بتوانند عواطف و احساسات خود را به نحو مطلوبی بیان نمایند. دانش‌آموزان در این دوره از تحصیل از طریق شر کت در گروههای اجتماعی روابط رودررو با دیگران و همسالان خود برقرار ‎ula‏

صفحه 9:
سرانجام رشد و بلوغ اجتماعی به وسیل رولبط گروهی همانند انجمنهای ورزشی مدرسه. مسابقات مختلسف ورزشی و غیره افزایسش می‌یابد. هدفهای عمدهٌ تربیت‌بدنی در این دوره به قرار زیر است: ۲-۱. توسعه و رشد اندامها و عضلات مختلف بدن و پرورش استعدادهای جسمانی از طریق شرکت در فعالیتها و تمرینات ورزشی منظم و مداوم. ۲-۲. بهبود و توسعذ مهارتهای عصبی- عضلانسی و افزاییش هماهنگسی در انجام حرکات و فعالیتهای جسمانی و به ویژه مهارتهای ورزشی از طریسق یادگیری مهارتها و فنون رشته‌های مختلف ورزشی و حرکات بنیادی. ۲-۳ توسعه و رشد مهارتهای شناختی که در برگیرند؛ معلومات درک و تشخیص ارزشهایی است که با اجرای فعالیتهای جسمانی همراه است. ‎VE‏ توسعه و رشد اجتماعی دانش‌آموزان که به منظور سازگاری دانش‌آموزان با خود و با دیگران و توسعةٌ معیارهای مطلوب رفتاری است که از طریق شرکت دانش‌آموزان در فعالیتهای گروهی و بازیهای ورزشی حاصل می‌شود.

صفحه 10:
۳ اهداف اختصاصی تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی اهداف اختصاصی در حقیقست اهداف نزدیسک و سهل‌الوصولی هستند که در چارچوب اهداف کلی بیان می‌شوند. اهداف اختصاصی با تجارب و سوابق یادگیری دانش‌آموزان و میزان توانایبهای جسمانی و استعدادهای حرکتسی آسن مرتبط می‌باشند. اهداف اختصاصی تربیت‌بدنی در دوره‌های مختلف تحصیلی به شرح زیر بیان می‌شوند: ۳-۱. توسعة توانایبها و مهارتهای پایه و بنیادی در دانش‌آموزان کلاسهای اول تا سوم دبستان. ۳-۲. توسعذ تواناییها و مهارتهای بنیادی پیشرفته و آمادگیهای جسمانی در کلاسهای چهارم و پنجم دبستان. ۳-۳. توسعه و بهبود مهارتهای ورزشی و آمادگیهای جسمانی در دوره‌های مختلف تحصیلی راهنمایی و دبیرستان.

صفحه 11:
در توضیح توسعة تواناییها و مهارتهای بنیادی در دانش‌آموزان مدارس ابتدایی باید گفت که کودکان با مجموعه‌ای از قابلیتهای جسمانی و تواناییهای حرکتی وارد دبستان می‌شوند. اکثر آنها فاقد تجارب حرکتی در سطحی مطلوب و قابل قبول می‌باشند. درس تربیت‌بدنی, موقعیتهای مختلف حرکتی در جهت توسعة هرجه بيشتر اين قابليتها و توانایبهای حرکتی فراهم می‌آورد. محور برنامه‌های ترییت‌بدنی در مدارس ابتدایی به ویژه کلاسهای اول تا سوم دبستان توسع؛ مهارتهای بنیادی و تقویت و آموزش حرکات پایه از قبیل راهرفتن صحیح. دویدن. جهیدن. گرفتن. پرتاب کردن و سایر موارد مشابه بوده که از طریق فعالیتهای جسمانی مناسب و بازیها حاصل می‌شود

صفحه 12:
توسعة تواناییها و مهارتهای ترکیبی و پیشرفته و بهبود آمادگیهای جسمانی دانش آموزان کلاسهای چهارم و پنجم دبستان از اهمیت زیادی برخوردار است. اجزای آمادگیهای جسمانی عبارت‌اند از: قدرت عضلانی استقامت عضلانی. استقامت عمومی بدن. سرعت. هماهنگی. تعادل. چابکی و حفظ حالت بدن در شکل طبیعی است. چنانچه این قابليتها به نحو مطلوب و با اجرای برنامه‌های مناسب حرکتی توسعه يابند. دانش آموزان در دورةٌ وافتماین وضعیت جسمائی مناسین خواغتد داقنت. ۳. اهداف اختصاصی تربیت‌بدنی در دوره‌های راهنمایی و دبیرستان عمدتاً بر توسعه و بهبود مهارتهای ورزشی استوار است. دوران نوجوانی و جوانی مناسبترین زمان برای یادگیری و توسع؛ مهارتهای ورزشی است. بنابرا ین در برنامة آموزش تربیت‌بدنی در مدارس راهنمایی و متوسطه با توجه به نیازها و علایق دانش‌آموزان باید آموزش این گونه مهارتها مورد توجه قرار گیرد.

صفحه 13:
اهمیت تعیین اهداف در برنامه‌های ترییت‌بدنی اهداف تربیت‌بدنی در مدارس همان مفاهیم. نظریه‌ها و قواعد نسبتاً کلی در زمینة درس تربیت‌بدنی است که راهنما ٍ الگوی همه دست‌اندر کاران اعم از معلمان تربیت‌بدنی: مدیران مدارس. برنامه‌ریزان آموزشی» والدین و دانش‌آموزان است. اگر اهداف برنامه‌های ترییت‌بدنی در مدارس به صورت مشخص,. روشن و کاربردی تدوین و به خوبی تعریف شوند. در اين صورت موفقیت و اثربخشی برنامه‌های تربیت‌بدنی بیشتر خواهد شد. به طور کلی. هدف همة عملکردهای مثبت و مثر از پیش تعیین می‌شود و همذ کارگزاران تعلیم و بايد با اصولی که اهداف بر آنها مبتنی هستند به خوبی آشنا باشند.

صفحه 14:
سوالاتی که دربارُ اهداف تربیت‌بدنسی در مدارس بایسد بدانها پاسسخ داده شود عبارت‌اند از: آیا اهداف تربیت‌بدنی با استناد به دلایل مدارک و منلبع علمی به صورتی روشن و کاربردی بیان می‌شوند؟ آیسا هدفهای تربیت‌بدنسی نیازهای دانش‌آموزان را برآورده می‌کنسد و بسا هنجارهای اجتماعى مطابقت دارد؟ و آيا همه اهداف تعیین شده. در يك دور زمانى مشخص, دست‌یافتنی است ؟ برنامه‌ریزان و مسئولان ورزشی بلید برنامه‌هلیی را طراحی کنند که‌با طبیعت رشد و نمو دانش‌آموزان و نیازهای واقصی آنان هماهنگ باشد. ارزشهای جامعه را در خود داشته باشد. و همچنین. نیازهای آینده را پیش‌بینی نماید. اهداف لین برنامه‌ها بسیار ارزشمند است و دورنملیی مثبت از برنامه‌ها و فعالیتهای لتی تربیت‌بدنی در مدارس می‌نمایاند.

صفحه 15:
اهداف رفتاری در تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی در آموزش و پرورش نویسن توجسه زیادی بسه اهداف رفتاری دانش‌آموزان در مدارس می‌شود. زیرا اهداف رفتاری شرح اهداف کلی و مفاد آموزشی است و معیارهای مناسبی رابه منظور اندازه گیری و تعیین میزان پیشرفت برنامه‌ها را در اختیار می‌گذارند. از طرفی اهداف رفتاری. نوع برنامه‌های ورزشسی و در حقیقت جهت‌دهی نوع فعالیتها را مشخص می‌کنند. بلوم و همکارانش اهداف رفتاری را به سه دستة اصلی (اهداف شناختی. اهداف عاطفی و اهداف روانی - حرکتی) تقسیم‌بندی می‌کنند.

صفحه 16:
به منظور طبقه‌بندی اهداف آموزشی در تربیت‌بدنی لازم است که جزئیات این اهداف به گونه‌ای طراحی و بیان شوند تا رفتارها برحسب سه حیطة رفتاری فوق تنظیم گردند. اين طبقهبندى به دو منظور انجام می‌گیرد. اول برای پیش‌بینی و تعیین آنچه که می‌بایست در مفاد برنامه‌ریزی آموزشی قرار گیرد و دوم به منظور ارزیابی نتایج آموزشی و اصلاح احتمالی برنامه‌ها مزثر می‌باشند. هدفهای شناختی بر حفظکردن يا بازسازی چیزی که احتمالاً یا گرفته‌شده تأکید می‌کند. هدفهای عاطفی «بر یک مای؛ احساسی یا درجه‌ای از پذیرش و یا عدم پذیرش» در يك موقعيت و يا فعالیت تأکید دارد. هدفهای روانی‌حرکتی که در تربیت‌بدنی بسیار مهم می‌باشند بر مهارتهاى عضلانی. مهارتهای حرکتی. دستکاری مواد و اشياء انجام ماهرانه و هماهنگ فعاليتها و كارها و يا برخى از اعمال مربوط به هماهنگیهای عصبی عضلانی مدّ نظر است.

صفحه 17:
مثالهایی از لغات و مفاهیم کلیدی که می‌تواند برای توصیف یک رفتار در سه اختى. عاطفى و روانى ‏ حركتى مورد استفاده قرار كيرد عبارتند از: ا

صفحه 18:
دکتر کین. (۱۹۷۳ ) در یک مطالعة تحقیقی نتیجه گرفت که برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس اهداف زیر را دنبال می‌کند. اين اهداف را در سه ‎the‏ شناختی. عاطفی و روانی‌حرکتی می‌توان بدین شکل تقسیم‌بندی کرد: ۱. رشد مهارتهای حرکتی در ‎FO pI Ble‏ ۲ تحقّق استعدادهای بالقوه و پراکند: دانش آموزان 7 ۳ گذراندن اوقات فراغت ژ ۶ رشد اخلاقی ز 4کسب شایستگیهای اجتماعی ژ 3 کارایی اعضا و اندامهای بدنژ ۷ رشد شناختی و ادراکی ز ۸ شناخت و تسین زیبایی.

صفحه 19:
دکتسر ناش‌اهداف تربیت‌بدنسی و آمادگی جسمانی در مدارس را چنیین برمی‌شمارد: - تقویت جسم: ارتقای قابلیتهای جسمانی و انتقال آسن در زندگی (حیطةٌ شناختی). - تقویت هماهنگی عصبی - عضلانی: ارتقا بخشیدن به کار اعضای بدن در کل؛ مهارتهای زندگی که‌به لین همکاری نیاز داریند (حیط روانی‌حرکتی). - تقویست درک و سسرعت انتقال و عمل: ایجاد ارتباط بیسن انگیزه. محرک و پاسخ و تفکر مفید. قدرت تصمیم‌گیری و اجرا (حیط روانی حرکتی). - تقویت احساسات: تقویت هیجانات و عواطف فطری و استفاده از آنها در اجرای مطلوب و بهتر کارهای روزمره (حیطة عاطفی).

صفحه 20:
عوامل اهداف رفتاری تدوین اهداف رفتاری براساس اهداف آموزشی نیاز به توصیف چهار عامل ویژه دارد. ابتدا باید مشخص شود چه کسی رفتار را اجرا می‌کند. دوم باید مشخص شود که دانش آموز چه فعالیت و یا وظایفی را باید انجام دهد. و سومین عامل وضعیتی است که فعالیت مورد نظر در آن انجام می‌شود. و چهارمین عامل. در رابطه با نقطه‌نظرهای آموزشی. همان اندازه‌گیری کیفیت اجرای حرکت با شرح چگونگی‌اجرای حرکت ورزشی است.

صفحه 21:
شاگرد مفهوم حرکت پاس پنجه در والیبال را بیان ‎aS‏ ‏پس از مطالعه موارد آموزشی صحیح) براساس قضاوت شاگردان كلاس در مقابل يك وسيله کمک آموزشی در خارج از وقت رسمی كلاس شاگرد مبتدی اجرای پاس پنجه را به طور صحیح انجام دهد در مقابل یک وسیله کمک آموزشی زدن ‎٠١‏ ينجه صحب به ديوار در فاصله سه ‎or‏

صفحه 22:
ی ‎iF‏ ‏برنامه‌ریزی برای امادگی

صفحه 23:
تعریف برنامه‌ریزی از برنامه‌ریزی آموزشی تعاریف گوناگون ارائه شده است. فیلیپ کومز در کتاب برنامه‌ریزی آموزشی چیست؟ می‌گوید: «برنامه‌ریزی آموزشی به معنای وسیع کلمه عبارت است از بررسی نیازهای آموزشی در جامعة مورد عمل. تجزیه و تحلیل وضع موجود. کشف کمبودها. علل و انگیزه‌های توسعه و اتخاذ روشهای هرچه بهتر و کارآمدتر برای تأمین خواسته‌های اجتماعی به منظور حصول نتلیج ‎te‏ جامعتر و مثرترا. ‏برنام‌ریزی درسی نه تنها شامل مسئولیت برنامه‌ریزان, مسئولان آموزشی و مدیران در سطح مقامات عاللی وزارت آموزش و پرورش می‌شود بلکه در سطح یک كلاس درس نيز مىتولند مصداق بيدا كند. و . یکی از مسئولیتهای مهم معلمان است. ‎ ‎ ‏برنامهدريزى درس تربيت بدنى. در واقع. راههاى رسيدن به اهداف تربيتبدنى و ورزش در مدارس را نشان مىدهد.

صفحه 24:
ضرورت برنامه‌ریزی برای درس تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی از لین جهت است که بسیاری از خواسته‌ها و نیازهای دانش آموزان در ارتباط با فعالیتهای ورزشی مطرح می‌شود و این در حالی است که منابع؛ تجهیزات. امکانات و فضاهای ورزشی محدود است و پاسخگوی متقاضیان و شرکت کنندگان در برنامه‌های تربیت‌بدنی نیست. نداشتن يك برنامة صحیح موجب ابسامانی و از هم گسیختگی و ناهماهنگی برنامه‌های تربیت‌بدنسی و؛ در ۰ عملکرد سلیقه‌ای و متشتت معلمان در سطح مدارس می‌شود. لين لمر ناموفق بودن برنامه‌ها و دست نیافتن به اهداف ارزشمند تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس و اتلاف- بودجه منایع, نيروها و سبایر امکانات را در پسی خواهدداشت. بنابراین: پسس از تعییسن اهداف تربیت‌بدنی, کسه در فصل اول توضیح داده‌شد. برنامه‌ریزی برای اجرای مطلوب و مزشر درس بدنی در مدارس و توجه به همدٌ جولنب از جمله (وسایل. امکانات. نگرش و بینشها. خصوصیات و ویژگیهای دانش آموزان در هر کلاس درس. ارزشیابی و غیره) امری اجتناب‌ناپذیر است

صفحه 25:
اصول کلی برنامه ریزی‌عبارت‌انداز: ‎.١‏ برنامة درس تربیت‌بلنی و ورزش مدارس بليد به عنوان یک بخش از برنامة كل آموزش تلقی شود و با سایر برنامه‌های آموزش و پرورش هماهنگ باشد. ‎ ‏۲ برنامة درس بدنی باید انعکاسی از ماهیت جامعه باشد و متناسب با علایق. خواسته‌ها و احتیاجات دانش آموزان تنظیم گردد. ‏۳ برنامة درس تربیت‌بدنی باید جریان پیوسته‌ای از تجربه‌آموزی را از دوران دبستان, راهنمایی. دبیرستان و پس از لن در طول عمر برای یک زندگی پویا. سالم و سازنده تضمین کند ‏۶ برنامةٌ درس تربیت‌بدنی باید به همة ابعاد وجودی انسان اعم از جسمانی. ‎sly,‏ اجتماعی. اخلاقی و عاطفی توجه داشته باشد. ‏5. در برنامة درس تربیت‌بدنی باید با بهداشت و سالم‌سازی جسم و روان کودکان و نوجوانان و جوانان به طور ویژه لحاظ شود. ‎ ‎

صفحه 26:
اهمیت برنامه‌ریزی در اجرای درس تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی در برنامه‌ریزی تربیت‌بدنی اهداف و اولویتهای درسی مربوط به هر کلاس و پایة تحصیلی با استفاده از اطلاعات مربوط به فعالیتها و تجارب گذشته تنظیم می‌شودا: به طور کلی. برنامه‌ریزی درس تربیت‌بدنی و اعمال مدیریت صحیح در اجرای آن باعث می‌شود که: ۱. به اهداف از پیش تعیین شدة درس تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس دست ‎ok‏ ۲. از منابع و امکانات موجود به رغم تمام کمبودها و محدودیتها به نحو مطلوب بهره‌برداری شود.

صفحه 27:
۳ تواناییها و استعدادهای بالقوة دانش آموزان را در همث زمینه‌ها شکوفا کنیم و اطلاعات واقعی از آنها به دست آوریم. ۶ وظایف و حوزة مسئولیتهای همه دست‌اندرکاران آموزش اعم از معلمان تربیت‌بدنی. مسئولان مدارس و تربیت‌بدنی آموزشگاهها و نحوة مشارکت والدین و دانش‌آموزان در اجرای صحیح و مطلوب درس تربیت‌بدنی و ورزش مشخص شود. 5. همه افراد و به خصوص. دانش‌آموزان و والدین و معلمان در تنظیم و اجرای برنامه‌ها مشارکت فعال داشته باشند و برای اهداف هم همت خود را مصروف دارند. 1 به موقع در رفع کمبودها و نقایص برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش اقدام ‎pals‏

صفحه 28:
‎aly‏ برنامه‌های تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی و ورزش در مدارس ‏در ارتباط با مواد و عناصر تشکیل‌دهندة ‎daly‏ تربیت‌بدنی و ورزش نمی‌توان‌به طور قاطع اظهار نظر کرد و فعالیتها و برنامه‌های یکنواخت و یکسانی را برای تمام مدارسب در دوره‌های تحصیلی مختلف. در سطح کشور ارلئه داد. علت لین امر را می‌توان در چند مورد بیان کرد: ‏الف) نگرش دانش‌آموزان و والدین آنها نسبت به برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش متفاوت است. عده‌ای فعالیتهای تربیت‌بدنی در ساعت آموزشی را نوعی تفریح و سرگرمی می‌دانند و معتقدند که فعالیتهای ورزشی برای گذراندن اوقات فرافت و تفريح در برنامة مدارس گنجانده شده اسست. عده‌ای دیگسر از دانش‌آموزان و والدین آنها به نقش سالم‌سازی و بهداشتی تربیت‌بدنی آگاه‌لند و معتقدند که فعالیتهای تربیت‌بدنی بهترین وسیله برای تربیت جسم و روان است و با ایين دیدگاه در کلاسهای تربیت‌بدنی به فعالیت می‌پردازند.

صفحه 29:
ب) آموزشگاهها و مدارس در سراسر کشور دارای امکانات. تأسیسات و تجهیزات ورزشی یکسان نیستند. بنابراین هر مدرسه و آموزشگاه با توجه به وضعيت و امكانات خود. هدفهايى دستيافتنى در برنامة فعاليتهاى تربيتبدنى و ورزشى در نظر مى كيرد و اجرا مى كند. با توجه به نكرش, خواستهها و نيازهاى فوق. كه براى فعاليتهاى تربيتبدنى و ورزش در نظر گرفته شده است. صرف‌نظر از میزان امکانات و تأسیسات ورزشی- مدارس- برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش می‌بایست شامل موارد زير باشك: ۱. برنامة کلاسهای آموزش تربیت‌بدنی و ورزش رز . برنامه کلاسهای فوق برنامة تربیت‌بدنی و ورزش 7 پرنامة کلاسهای تربیت‌بدنی اصلاحی ژ . برنامة مسابقات و رقابتهای ورزشی. ها هذ ‎in‏

صفحه 30:
حال به شرح اجمالی هر کدام از چهار مورد فوق می‌پردازيم: . برنامة کلاسهای آموزش تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی و ورزش برنامة کلاسهای آموزش تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس در دوره‌های مختلف تحصیلی عبارت است از کلاسهای آموزش تربیت‌بدنی اجباری برای تمام دانش آموزانی که از سلامت کامل جسمی و روانی برخوردارند. اين کلاسها. همانند سایر دروس. در متن برنامه‌های هفتگی دانش آموزان گنجانیده می‌شود. این کلاسها عموماً در قالب زمانی دو ساعت در هفته برنامه‌ریزی می‌شود و جزء برنامه‌های تدریس موظف معلمان ترییت‌بدنی در مدارس محسوب می‌شود. محتوای این کلاسها عمدتاً شامل موارد زیر است: آموزش فعاليتها و مهارتهای مختلف حرکتی. ارائة شیوه‌های مختلف توسعه و افزایش قابلیتهای جسمانی. اموزش قواعد و مقررات رشته‌های مختلف ورزشی. اموزش شیوه‌های صحیح اجرای تمرینهای ورزشی با رعایت تمام مسائل و اصول پرورشی و تربیتی و سلامتی.

صفحه 31:
‎Ub yy‏ کلاسهای فوق برنامة تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی و ورزش ‏برنامة کلاسهای فوق برنامة تربیت‌بدنی و ورزش عبارت است از کلاسهایی که مسسئولان آموز برنامه‌های هفتگی درسی برنامه‌ریزی و دانشآموزان به طور داوطلبانه در ایین كلاسها شركت مى كنند. در اين گونه كلاسهاى تكميلى. ترييت بدنى كه در برنامة هفتگی گنجانیده می‌شود. معمولاً آسن دسته از دانش‌آموزان که در اجرای مهارتهای ورزشسی دچار مشکسل هستند و احتمال بهبود آنها بسا شرکست در کلاسهای فوق برنامةٌ تربیت‌بدنی وجود دارد. به این کلاسها هدایت می‌شوند. ‏اين توصیه می‌شود که شرکت کنندگان در کلاسهای فوق برنامه در فعالیتهایبی ‏شرکت کنند که قبلاً در کلاسهای آموزشی تدریس شده است تا بتوائند.با تمرین ‏بیشتر در کلاسهای فوق برنامه کمبودهای جسمانی. مهارتی و روانی‌اجتماعی ‏خود را برطرف کنند. ‎ ‏» و معلمان تربیت‌بدنسی و ورزش در خارج از سساعات ‎

صفحه 32:
۳ برنامة کلاسهای تربیت‌بدنی اصلاحی برنامة كلاسهاى تربیت‌بدنی اصلاحی در مدارس برای آن دسته از دانش‌آموزانی ارائه می‌شود که نیازها و احتیاجات حرکتی و مهارتهای ویژه دارند. به طور مشخص می‌توان از دانش آموزانی نام برد که دارای عقب‌ماندگی جسمی و يا ناهنجارهای اسکلتی می‌باشند. مانند افراد گوژپشت یا کسانی که پاهای پرانتزی دارند یا دانش‌آموزانی که دارای چرخش غیرطییعی لگن هستند و بالاخره آن دسته از دانش‌آموزانی که هماهنگی عصبی عضلانی ندارند. اين كلاسها زیر نظر معلمان آموزشی مناسب دایر می‌گردد. در اين کلاسها افرادی که نمی‌توانند در فعالیتهای ورزشی عادی شرکت کنند. فرصتهایی را برای رفع نقایص و کمبودهای جسمانی - حرکتی خود به دست می‌آورند. اين کلاسها به خصوص در دور؛ تحصیلی دبستان, که امکان رفع نقص و بهبود ناتوانیهای جسمی و ریانی کودکان و نوجوانان بدنی واجد شرایط و با صلاحیت و آموزش دیده با امکانات است. از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

صفحه 33:
‎Ub, 6‏ مسابقات و رقابتهای ورزشی ‏برنامة مسابقات و رقابتهای ورزشی مدارس شامل برنامةٌ مسابقات ورزشى بين دانش آموزان یک کلاس- مسابقات ورزشی بین دانش‌آموزان منتضب کلاسهای مختلف در یک مدرسهو برگزاری مسابقات بین مدارس‌مختلف است. دانش آموزان صاحب مستعد از لحاظ ورزشی و آموزش دیده و آگاه به قوانیسن و مقررات رشته‌های ورزشی می‌توانند در ایسن مسابقات و رقابتهای ورزشی شرکت کنند. ‏مواد برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس در جدول شمارة ۱ آمده‌است.

صفحه 34:
جدول شمارة ‎:١‏ مواد برنامههاى تر

صفحه 35:
‎pits eae be‏ ويس جد ‎ ‎ ‏- نیازهای بهداشتی او یج & لع اب - سازماندهی کل برنامه های آموزشی -تواناييهاى حر كتى ب كرش وقدمن ف جرية ركد - علایق ونگرشهانسبت به تربیت های تربیت بدنی تهای فردی از نظر جسمانی خوفیت الصابی = ‎Piel‏ ‏-ظرفيتهاى اججماعى سازمان و مقررات دولتى ‎“sg ave‏ - اهداف آموزشى و تربيت بدثى برای ‎ ‏بيط و شرايط مدرسه دخستران و پسسران در سه دورة ‏- وسایل, امكانات و تجهيزات. : ‏- نیروی انسانی واجد شرایط - مقررات و ضوابط مدرسه -بودجه - تصمیمات اولیای مدرسه ‏تبلیفات ‏- بخشنامه ها وآیین نامه های صاا ازسوی سازمانهای ذی ربط ورزشی ‎ ‎ ‏© شکل ۲-۱عوامل موثر در طراحی برنامه های تربیت بدنی

صفحه 36:
عوامل و عناصری که در طراحی و اجرای برنامه‌های ترییت‌بدنی اثرگذار هستند به چهار دستذ کلی طبقه‌بندی شده‌اند که عبارت‌اند از: ۱. عوامل شخصی و گروهی: لین عوامل شامل خصوصیات و ویژگیهای رشدی. سطح بهداشت. علایق و تمایلات. ظرفیتها و استعدادها و نیازهای عمومی دانش آموزان می‌باشد. ۲. عولمل محیطی: شامل وسایل و تجهیزات. امکانات. فضاهای ورزشی در دسترس. نیروی انسانی واجد شرایط و بودجه است. ازهای اجتماعی: کسه در برگیرند؛ عواملسی همچون نگرش والدین و خانواده‌ها درمورد برنامه‌های تر بدنی وضعیت اقتصادی- اجتماعی افراد. اولویت‌بندی در برنامه‌ها براساس نیازها است. £ عوامل غیر مدرسه‌ای: که شامل تبلیغات مجلات و رسانه‌ها. نقش سازمانهای ورزشی. اهداف آموزشی و مقررات و سیاستهای آموزش و پرورش در مورد برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس است.

صفحه 37:
‎SUS | 1‏ وش ‎J‏ دانشآفوزان ‏ا لا ‎ ‏هه

صفحه 38:
ضرورت شناخت ویژگیهای رشدی دانش‌آموزان بررسى و مطالعة خصوصیات رشدی دانش‌آموزان در هر دور سنی. اطلاعات مناسبی را در اختیار معلمان تربیت‌بدنی قرار می‌دهد که مهمترین آن عبارت‌اند از: الف) آنان می‌توانند با معیارهای مناسبی که برای هر یک از مراحل رشد جسمانی مثل ارتباط قد با وزن. وزن با سن. اندازة قد و سن دانش‌آموزان وجود دارد. میزان زشد طبیعی دانش‌آموزان را تشخیص دهند. ب) نیز می‌توانند دانش آموزان را ازحیث رشد جسمانی و روانی - حر كتى طبقه بندى نما يند. ج)آشنايى با مراحل رشد و تكامل سبب مىشود كه دان شآموزان نابهنجار و غيرعادى از دان شآموزان عادى متمايز شوند و تحت تربيت ويزه قرار كيرند.

صفحه 39:
معلمان تربیت‌بدنی قادر خواهند شد میزان ارتباط مظاهر زندگی و پدیده‌های اجتماعی با رشد جسمانی را بهتر درک نمایند. )با مطالعُ علمی رشد و تکامل دانش آموزان معلمان تربیت‌بدنی می‌توانند دانشآموزان را در محیطهای مختلف با یکدیگر مقایسه کرده و تأثیر محیط و فرهنگ موجود را در چگونگی رشد و تکامل آنان بشناسند و تا حد امکان بکوشند محیطهای مناسبی برای فعالیتهای جسمانی و ورزشی آنان ایجاد نمایند. و) مطالعة رشد و تکامل و ویژگیهای مرحله‌ای تن نشان می‌دهد که در هر مقطع سنی از دانشآموزان چه انتظاری باید داشت. ز) علاوه بر اين معلم تربیت‌بدنی را قادر می‌سازد که فعالیتهای مناسب جسمانی و ورزشی را متناسب با مراحل طبیعی رشد دانشآموزان از کلاسهای اول تا چهارم دبیرستان انتخاب کنند. ح) مطالعة اصول و قوانین رشد و تکامل جسمانی دانشآموزان.به معلمان تربیت‌بدنی در شناخت نوع رفتارها. گرایشها و برخوردهای متناسب در هر سنی کمک می‌کند.

صفحه 40:
. خصوصیات و ویژگیهای رشدی کودکان پیش‌دبستانی ۳سا" سال ۱-۱. خصوصیات جسمانی آهنگ رشد جسمانی کودکان در سالهای اول زندگی تا شش‌سالگی بسیار سریع است. در لین دوره رشد اندامهای تحتلنی (پاها) نسبت به تنه سریعتر است. افزايش رشد طولی بدن و تسریع در رشد استخوانها نقش مهمی در افزایش وزن بدن دارد. به وزن بدن کودکان در لين دوره تقريباً در هر سال دو كيلوكرم وبه طول قد نيز در هر سال. حدود ‎٩‏ سانتیمتر تقریبی یک کودک معمولی در پنج‌سالگی حدود ۱۱۵ سانتی‌متر و وزن تقریبی او حدود ۲۳ کیلوگرم می‌باشد. اضافه می‌شود. قد در لین سنین پاها سریعتر از دستها و دستها سریعتر از تنه و تنه سریعتر از جمجمه رشد می‌کند. رشد عضله‌ها نسبت به وزن بدن‌تا پنج‌سالگی ثلبت است. به طوری که وزن عضله‌ها 1۲۵ وزن بدن را تشکیل می‌دهد. به دلیل رشد اکامل استخوانهای بدن و میزان مصرف کمتر مواد معدنی فشارهای جسمانی سنگین را نمی‌توانند تحمل کنند.

صفحه 41:
۲-۱. خصوصیات و ویژگیهای عاطفی کودکان سه تا شش سال معمولاً قادر نیستند واکنشهای عاطفی و هیجلنی خود را کنترل نمایند. کودک در آغان نسبت به مواردی چون شادی, ترس خشم. حسادت. کینه و این گونه حالتها. واکنشی از خود نشان نمی‌دهند اما رفته رفته ياد مى كيرد كه در برابر لين حالتها جكونه بايد رفتار كند. نكتة مهم اين است که مربیان بدانند چه عواملی یا وضعیتی کودک را شاد یا عصبانی یا اندوهگین يا ‎OL‏ می‌کند. وقتی کودک بهنجار بدلند که برای عمل به خواسته‌هایش حد و حدودی وجود دارد خویشتن‌دار می‌شود. اگر بتوانیم کودکان را به موقع از عواملی که موجب ترس و خشمشان می‌شود آگاه کنیم وبا علاقه به سازندگی و پرورش یروهای هیجانی آنان بپردازيم. می‌توانیم امیدوار باشیم که در راه آرامش و امنیست روانسی آنان گامهای موثری برداشته‌ايم. کودکان سه و چهار ساله برای فرونشاندن خشم خود پیشتر از زبان استفاده می‌کنشد و داد و فریاد راه می‌اندازند. اما کودکان پنج و شش ساله غالبا از راه کناره‌گیری و قهر کردن و جریحه‌دار کردن احساسات دیگران خشم خود را تسکین می‌دهند.

صفحه 42:
۳-۱. خصوصیات روانی - حرکتی کودک در اين سنین فعال و پرانرژی است و بازی کردن را حتی در تمام ساعات روز دوست دارد. بنابراین؛ می‌بایست برای کودکان این سنین محیطی را ایجاد کرد تا بتوانند آزادانه به فعالیت و حرکت پپردازند. اهم خصوصیات روانی- حرکتی کودکان سه تا شش ساله عبارت الف) در سنین دو تا سه‌سالگی دید و بینایی چشم تقویت می‌شود. ولی هنوز هماهنگی کامل بین دست و چشم به وجود نیامده است. ب) به دلیل رشد ناهماهنگ اندامهای مختلف بدن مثل (بزرگی شکم نسبت به اعضای دیگر يا جلو بردن شانه‌ها) برنامه‌های حرکتی و بازی و حرکات آزاد و مداوم باعث هماهتگی در رشد متناسب هم اندامهای بدن می‌شود. ج) کودک سه ساله قادر به حرکات پریدن و صعود کردن است. بنیادی مثل دویدا کودک در اين سن به راحتی قادر است از پاهای خود در ایجاد انواع حرکات استفاده کند.

صفحه 43:
د) کودک در سه‌سالگی با هر دو پای خود می‌پرد. صعود می‌کند. از پله‌ها به راحتی بالا می‌رود. به طور طبیعی می‌دود و جاهایی که لازم باشد تعادل خود را حفظ می‌کند. ه) كودك در سن چهارسالگی می‌تولندبه راحتی روی پنجه‌های پا راه برود. در به کار بردن دستها. پاها و بازوان بیشتر از کار کردن با انگشتان مهارت دارد. و) روی سه چرخه می‌نشیند و پا می‌زند. خودش به تنهایی لباس و کفشهایش را مىيوشد و مىتواند از دستهاى خود براى آويزان شدن استفاده كند. ز) مهارت توپ‌گیری از سن چهارسالگی شروع می‌شود و نیز کودک می‌تواند برخی مهارتهای ترکیبی را انجام دهد. از آنجا که کودک در نخستین مراحل کسب تجارب حرکتی است. ارائة برنامه‌های حرکتی و فعالیتهای جسمانی صحیح در این دوره حائز اهمیت بسیار است. مجموعه فعالیتهایی که برای کودکان سه تا شش سال در نظر گرفته می‌شود بلید بسیار آسان و ساده باشد..به نحوی که کودک بتولند آنها را انجام دهد.

صفحه 44:
۲ خصوصیات و ویژگیهای رشدی کودکان * تا 4 سال ‎JT‏ خصوصیات جسمانی ‏کودکان در شش‌سالگی وارد مرحلة دوم زندگی رشدی خود می‌شوند. رشد طیلی آنها نسبت به دوران قبل کندتر می‌شود. ولی رشد عرضی آنها سریعتر و به همین دلیل: عضله‌ها نیز بزرگتر و حجیمتر می‌شود.به طوری که ۷۵ درصد وزن بدن آنها را ماهیچه‌های بدن تشکیل می‌دهد. یک کودک معمولی در شش‌سالگی حدود ۱۲۳ سانتیمتر قد و حدود ۲۳ کیلوگرم وزن دارد. یک کودک نه ساله نیز ۱۳۹ سانتیمتر قد و حدود ۲۸ کیلوگرم وزن دارد. ‏سیستم عصبی در عضلات کوچک هنوز کارایبی لازم را پیدا نکرده است و کودک در اجرای حرکات و فعالیتهای جسمانی عضلات بزرگ بدن را بسه کار می‌گیرد. به دلیسل کاهش برجستگی شکم در سنین بعد از ‎٩‏ سالگی میزان انعطاف پذیری مفاصل بدن بیشتر می‌شود. در دانش‌آموزان كلاس اول دبستان هنوز هماهنكى كامل بين جشمهاء دستها و پاها وجود ندارد و اين موضوع باعث مىشود كه كودكان براى عمل به مهارتهاى ورزشى حركات زايد و غير ضرورى نيز داشته باشند. ‏در سنین شش نا ندسالكى شكلكيرى بدن تدريجى و رشد استخوانها در جهت افزليش ضخامت آنهاست. . در اين سنين. در هنگام فعالیتهای جسمانی: به دلیل کوچک‌بودن ششها تعداد ‏تنفس و ضربان قلب به سرعت افزلیش پیدا می‌کند و حرکات ورزشی شدید کودک رابه ‏نفس نفس وا می‌دارد..پس معلم تربیت‌بدنی می‌بایست در نحوة ارائه و اجرای تمرینات بیش از پیش دقت کند.

صفحه 45:
۲-۲. خصوصیات و ویژگیهای عاطفی ویژگیهای عاطفی کودکان شش تا نه ساله با خصوصیات کودکان سنین پیشین متفاوت است. به عنوان مثال. کودک از شش‌سالگی به بعد کم کم یاد می‌گیرد که چگونه واکنشهای عاطفی و هیجلنی خود را کنترل کند. کودکان در ! حساسیت فرایان از وقلیع زندگی به شدت متأشر می‌شوند و لین ‎SE‏ پایه‌های عواطف آنان را ينده بنا مى كند. ن دوره سرشار از عواطف و احساساتاند وبه سبب در انواع واكنشهاى عاطفى در اين دوره عبارتاند از: خشم. ترسب حسادت,. كنجكاوى. لذت. محبت. هیجانات شدید و غیره. دانش‌آموزان کلاس اول و دوم بايد خود را با وضعيت جديد سازكار کنند. هر چند که در دوره‌های بعد نیز اغلب دچار مشکلات عاطفی و رفتاری می‌شوند. کودکان در لین دوره ممکن است هیجانات خود رابه شیوه‌های مختلفی تخلیه کنند.انتقام و درگیریهای بدنی در لین دوره و.به ویژه در هنگام تمرینات ورزشی رلیچ است. بازی و فعالیتهای ورزشی وسيلة بسیار مناسبی برای تخلي؛ هیجلنی در لين دوره است و نظارت معلم تربیت‌بدنی بر کلاس بسیار ضروری است تا کلاس ترییت‌بدنی محل انتقام‌گیری بین دانش‌آموزان نشود.

صفحه 46:
در سن ۸ سالگی دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که به تدریج بر امیال خود مسلط شوند و قوانین و مقررات ورزشی فراگرفته را رعایت کنند. در اين دوره. کودکان یاد می‌گیرند به دیگران اعتماد کنند و حس ابتکار و استقلال در آنان پرورش می‌یابد. کودکان سنین هشت و نه‌سالگی صاحب شخصیت پایدارتری نسبت به گذشته هستند. در این سنین تأثیرپذیری کودک از اشخاص مورد علاقه به ویژه معلم بیشتر می‌شود. معلم تربيت بدنى. با تنظيم برنامههاى ورزشی مناسب. از گرایش افراد به فعالیتهای ورزشی به نحو سودمندی استفاده می‌کند و برخی قوانین و مقررات اجتماعی مثل رعایت نظم. همکاری و مسئولیت‌پذیری را در کلاسهای ترییت‌بدنی به دانش‌آموزان آموزش می‌دهد. در اواخر این دوره یعنی نه‌سالگی گرایش دانش‌آموز به فعالیتهای اجتماعی افزایش می‌یابد و دوست دارد در بازیهای گریهی چندنفره شرکت کند.

صفحه 47:
۲-۲ خصوصیات روانی - حرکتی دانش آموزان کلاسهای اول تا سوم دبستان در معرض تجربه‌های بزرگ قرار دارند. عادت به کم کاری و یا فعالیت و تحرک در لین دوره در دانش‌آموزان بنابراین. لزوم تدوین برنامه‌های مناسب حرکتی در برنامه‌های آموزشی برای هم دانش‌آموزان کلاس امری اجتناب ناپذیر می‌نماید. پدید می‌آید. در ایسن دوره رشد حرکتی در دختران و پسران متفاوت است. دختران در مهارتهای مربوط به ماهیچه‌های کوچک و ظریفتر که نیاز به دقت بیشتری دارد (مشل نقاشی. خیاطی بافندگی و.... بر پسران برتری پیدا می‌کنند. در حالی که پسران در مهارتهای مربوط به ماهیچه‌های درشت‌تر و قویتر مثل- پرش. پرتاب توپ بسسکبال و والبال. توپ‌زدن بسا پسا بر دختران برتری می‌یابند.

صفحه 48:
دانش‌آموزان در سنین شش تا نه سال باید در مهارتهای بنیادی در قالب بازیهای ورزشی نظیر انداختن و گرفتن توپ. ضربه زدن به توپ. راه رفتن؛ دويدن, صعود کردن. و نیز مهارتهایی مثل دوچرخه سواری. شنا و غیره مهارت کافی پیدا کنند. البته مهارتهای بنیادی در ابتدای این دوره اهمیت بیشتری دارد و هرچه سن دانش‌آموز بالا مىرود و به سنين بلوغ نزدیک می‌شود. علاقه به بازی و اجرای مهارتهای پیچیده‌تر جای خود را به علاقه به سرگرمیها و تفریحات می‌دهد. سرعت انتقال مهارت کودکان در این سالها در حدود نصف میزان سرعت انتقال بزرگترهاست. در اجرای حرکات نیز پیشرفتهایی حاصل می‌شودز به طوری که طول قدمها در راه رفتن و دویدن بیشتر و تعادل بدن کاملتر می‌شود. جهیدن. پریدن و لی‌لی کردن را خیلی سریع یاد می‌گیرند و نواقص مهارتی خود را رفته رفته مرتفع و با چابکی و زیبایی حرکت را انجام می‌دهند و قادرند از روی موانع کوتاه بپرند.

صفحه 49:
۳ خصوصیات و ویژگیهای رشدی دانش‌آموزان ‎٩‏ تا ۱۲ سال *-1. خصوصيات جسمانى مهمترين ويزكيهاى جسمانى اين دوره عبارتاند از: الف) میانگین افزليش وزن. در هر سال. ۳ کیلوگرم و معدل رشد قد. در هر سال. ۵ سانتیمتر است. یک نوجوان دوازده سالاٌ معمولی حدود ۱۵۳ سانتیمتر قد و حدود ۶۲ کیلوگرم وزن دارد. ب) رشد عمومی بدن دختران سریعتر از پسران است. اما پسران توانایی و قدرت عمومی بیشتری دارند. ج) رشد قد دانش‌آموزان به کندی انجام می‌شود. اما به وزن بدن و نیروی جسمی آنها افزوده می‌شود. د) دانش‌آموزان در لین سنین, به سبب افزايش رشد استخوانها و بافتهای پیوندی و افزایش قطر عضلات قابلیتهای جسمانی آنها نیز به میزان بسیار زیادی توسعه ه) دانش‌آموزان در این سنین خستگی ناپذیرند. و) در سنین نه تا دوازده‌سالگی ساعد و دستها رشد بیشتری دارند و بلندتر می‌شوند. ز) مقاومت بدن دانش آموزان در مقابل بیماریها زیادتر می‌شود .

صفحه 50:
۲-۳. خصوصیات و ویژگیهای عاطفی در لین سنین مقبولیت دانش‌آموزان از طرف گروه همسالان. از جنبة عاطفی. برای آنها بسیار مهم است و واکنشهای عاطفی از خود نشان می‌دهند. خشم و نفرت نمود واکنشهای آنهاست. مهر و محبت را دوست دارند. معنی و مفهوم شکست را می‌فهمند و راههای موفقیت را تجربه مى كنند. دانش آموزان در اين سنين با آگاهی به عواطف و احساسات درونی دیگران احترام می‌گذارند و این احترام و بینش. اساس روحية قهرمانی و جوانمردی آنها را پایه گذاری می‌کند.به موازات افزليش مهارتهاء از ناراحتی و عصبائیت آنها در رویارویی با شکست کاسته می‌شود. . سالهای آخر دبستان, دور؛ ایجاد حس قضاوت و تشخیص ارزشهای موجود اجتماعی است. وجود لین حس- که مهمترین عامل بهسازی زندگی انسانهاست. در سنین نه تا دوازه‌سالگی احساس می‌شود. در ایسن دوره مهمترین اهداف و برنامه‌های تربیت‌بدنی, جهت‌داد واکنشهای عاطفی دانش‌آموزان در مقابل پیروزی و شکست در بازیها آگاهی و صحیح از میزان تواناییهای واقعی دانش‌آموزان, کمک به تقویت مهارتهای حرکتی پلیه در آنان و تقویت ارتباط با گروههای همسال در بين آنان است.

صفحه 51:
۳-۳. خصوصیات و ویژگیهای روانی - حرکتی در این دوره یکی از عوامل پذیرش و عضویت در گرو». تواناییهای حرکتی و قدرت جسمانی است. به همین علت افراد سعی می‌کنند توانایبهای جسمانی خود را افزایش دهند و از تناسب اندام و زیبایی ظاهری برخوردار شوند. در اين مهارتهای ورزشی به سرعت افزایش می‌یابد. حرکات و مهارتهای ورزشی. زیباتر. کاملتر. صحیحتر و با قدرت بیشتری انجام می‌شود. اجرای مهارتهای ورزشی منظم و از زیبایی خاصی برخوردار است. تسلط بر انجام‌دادن مهارتهاء به شرط ينكه در سنين قبل مهارتهای پایه را به خوبی فراگرفته با نحو چشمگیری افزایش می‌یابد. نوجوانان در اين سنین به ورزشهای قدرتی و انفرادی علاقه نشان می‌دهند. و از وسایل ورزشی واقعی و استاندارد استفاده می‌کنند. علاوه بر این ورزشهای سخت و هیجان انگیز انجام می‌دهند. مثل. بالانس زدن. پرش. حرکات ریتمیک و تعادلی. پیشتر آنان به حرکات تحسین‌برانگیز مانند معلق زدن و حرکات سخت و قدرتی برای جلب نظر دیگران علاقة خاصی بيدا مى كنند

صفحه 52:
۲-۶. خصوصیات و ویژگیهای عاطفی یکی از ویژگیهای مهم رشد عاطفی نوجوانان در لین مرحله سازش یافتنبا احساسهای جدیدی است كه در نتيجة دگرگونیهای جسمانی پدید آمده است. ایین احساسها بیشتر حالت برانكيختكى دارند. حتى يسران و دخترانى كه به بدر و مادرشان علاقه دارند. در هنكام برخورد با آنان غالا از خود سوءظن. بی‌اعتمادی, خشم و برافروختگی نشان می‌دهند. با افزایش سن تقویمی توانایی آنان در درک معانی و کسب معرفت. بیشش و آگاهی و همچنین. توانایی آنها بر طولانی‌تر شدن زمان تمرکز حواس بر روی یسک موضوع بیشتر می‌شود. در اواخر سالهای تحصیلی توجه و نگرانیهای دانش‌آموزان دربارة هدفهای آینده انتخاب شغل و تشکیسل خانواده بیشتر می‌شود. در ایسن مسنین معلمان می‌بایست نقش مشاوری بسا حوصله و راهنمایسی صسیور را بر عهده گیرند و در ایسن دورة بحرانی: دانشآموزان را راهنمایی کنند.

صفحه 53:
‎Nut‏ خصوصیات و ویژگیهای ریانی - حرکتی ‏در اين مرحله. رشد عقلی و هوشی نوجوان به کمال می‌رسد و. براساس استعدادها و تواناییهای ذاتی خود. قادر است هر نوع دانش و مهارتی را بیاموزد. در سن چهارده‌سالگی به بعد تكرش و بينش تازه‌ای در رفتار و کردار نوجوان مشاهده می‌شود. نوجوان می‌کوشد تا آن دسته از باورها و ارزشهایی را که در هدفهای زندگی او تأثیر دارند درون‌سازی کند و به درک مفاهیم مجرّد ‏دست يابد. ‏در اين دوره؛ به سبب تجربيات حركتى از بيش فراكرفته. دانش آموزان قادرند مهارتهاى بيجيدة ورزشى را به نحو بسيار مطلوب انجام دهند. قدرت عضلانى و استقامت عمومى بدن افزايش مى يابد و مى توانند در مسابقات ورزشى شركت کنند. همچنین می‌توانند در تمرینات ورزشی ‏فشرده شرکت نمایند. ‏هدف تربیت‌بدنی در اين دوره تعلیم روشهای صحیح تمرینات ورزشی. کنترل وزن و افزایش تواناییهای حرکتی و آمادگی جسمانی است.

صفحه 54:

صفحه 55:
عوامل موْثر در برنامه‌ریزی درس تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی در مدارس به طور کلی سه عامل در برنامه‌ریزی و تعیین محتوای درس تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس نقش عمده و تعیین کننده دارند. اين عوامل عبارت‌اند از: جامعه و دانش‌آموزان و علوم ورزشی. اوضاع خاص اجتماعی و فرهنگی جامعه در انتخاب مواد آموزشی. کیفیت و کمیت آنها نیز اثرگذار است. ارزشها. هنجارها و رفتارهای مطلوب جامعه در شکلگیری اهداف آموزشی تربیت‌بدنی و ورزش مژثر و یکی از عوامل مهم در انتخاب مواد برنامه‌های تربیت‌بدنی است. ‎belie‏ علايتب نيازهاء تواناییها و استعدادهای دانش‌اموزان یکی دیگر از عواملی است که برنامه‌ریزان باید در انتخاب محتوا و مواد مورد تدرپس در درس تربیت‌بدنی بدان توجه جدی نمایند.

صفحه 56:
ویژگیهای محتوای درس تربیت‌بدنی ویژگیهای عمومی زیر می‌تواند راهنمایی کلی برای برنام‌ریزان و طراحان برنامة درسی در زمينة انتخاب مواد آموزشی در هر یک از دوره‌های تحصیلی در مدارس باشد: ۱. محتوا و مضمون باید با عنوان درس تربیت‌بدنی و اهداف آن در مدارس سنخیت کامل داشته باشد و دانش‌آموز اين امر را به خوبی در کلاسهای تربیت‌بدنی درک کند. ۲. محتوابایددر کی‌صحیح ازساختاربنیادی تربیت‌بدنی و ورزش به دانش‌آموزان ارائه بدهد. ۳. محتوا و مواد آموزشی درس تربیت‌بدنی باید اصول بهداشتی و سلامتی در طول زندگی را با مواد عملی به دانشآموزان بفهماند. ۶ مواد آموزشی انتخاب شده برای هر دورة تحصیلی باید با ایجاد انگیزه و شور یادگیری را در دانش آموز تقویت کند

صفحه 57:
حرکات و مهارتهای انتخابسی برای تدریسس باید متناسب با وضعیست جسمانى و تواناييهاى دان شآموزان باشد. به عبارت ديكر. حرکات و مهارتهاى بسيار دشوار و بيجيده يا حركات نسبتاً ساده و آسان بايد با ات سنى و تجارب حركتى و نيازهاى جسمانى آنان هماهنشگ و متعادل باشد. . محتوا بايد متناسب با توقعات و انتظارات دانش‌آموزان باشد و آنان پس از شرکت در فعالیتهای ورزشی احساس رضایت و شادمانی کنند. ۷ تسلسل مواد آموزشی و برنامه‌های تربیت‌بدنی در هر دورة تحصیلی بايد حفسظ شود. به عنوان مثال آموزش مهارتهای بنیادی و بازیهای سادة ورزشی در دوره ابتداییی و آموزش مهارتهای پیشرفتة ورزشی در دورة دبیرستان انجام كيرد. ۸ برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس باید ضامن رشد و تکامل طبیعی کودک و نوجوان. افزایش قابلیتهای اجتماعی و روانی و بسط شخصیت او باشد.

صفحه 58:
سن دانش آموزان و برنامه‌های تربیت‌بدنی یکی از شاخصهای مهم در تعیین محتوای درس تربیت‌بدنی و انتخاب نوع فعالیتهای حرکتی. سن دانش‌آموزان است. سن افراد. نشان‌دهندة بسیاری از خصوصیات و ویژگیهای آنان است و دانش‌آموزان در هر مقطع سنی دارای تواناییهای جسمانی. حرکتی و ویژگیهای رفتاری مخصوص آن سن می‌باشند. بيشنهاد مى شود برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس به شکل زیر تنظیم گردد: الف) برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزشی برای سنین ۲ تا " سالگی (دورةٌ آمادگی و پیش‌دبستانی). ب) برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزشی برای سنین " تا ۱۲ سالگی (دورة دبستان).

صفحه 59:
به منظور دستیابی به اهداف تربیت‌بدنی در مدارس ابتدایی و با توجه به خصوصيات و ويزكيهاى دان شآموزان در اين سنين و تغييرات عمده و ناگهانی- رشد جسمانی. عاطفی و روانی- حرکتی آنان - عمدتاً در نه تا یازده‌سالگی - می‌توان به دو نوع برنامه قاثل شد: . برنامه‌های تربیت‌بدنی برای سنین ‎٩-۲‏ سالگی (اول تا سوم دبستان) بدنی برای سنین ۱۱-۹ سالگی (چهارم و پنجم دبستان)؛ ۳ برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش در سنین ۱۶-۱۲ سالگی (دور: راهنمایی)؛ ۲. برنامه‌های تربي £ برنامه‌های تربیت‌بدنی و ورزش در سنین-۱۸ سالگی (دورة دبیرستان),

صفحه 60:
چنین برنامه‌هاین حداقل جهار مزيت كلى دارد: ‎.١‏ فرصتهاى يادكيرى براساس علايق و نيازها براى همه دانش‌آموزان فراهم مى شود. ۲. توجه به علایق و نیازهای موجود ایجاد انگیزه در سطح مطلوب و؛ در نتیجه موفقیت برنامه و نیل به اهداف می‌شود. ۳ از طریق ارائ؛ُ چنین فعالیتهایی. استعدادهای بالقوة دانش آموزان بیشتر و بهتر شکوفا خواهد شد. ۶ گروههای مختلف دانش آموزان مانند دانش‌آموزان مستعد از لحاظ حرکتی. معلولان جسمی, عقب‌ماندگان ذهنی, افراد منزوی و گوشه‌گیر افراد اجتماعی. تیزهوشان, افراد معمولی و دانش‌آموزان با ویژگیهای رفتاری متفاوت در یک کلاس وجود دارند که هم آنها علایق ورزشی یکسانی ندارند و در چنین وضعیتی ارائة یک نوع فعالیت یا مهارت ورزشی برای همذ گروههای فوق‌الذ کر نتایج چندان مطلوبی نخواهد داشت.

صفحه 61:
حرکات پنیادی جنبشی. غیرجتبشی و ترکیبی (گرفتن. برتابکردن» انداختن» لی‌لی‌کُردن) by 1 ‎ee‏ شمرکات پتیادی ساده نویه مویدض سم مین بز برد ‎alta pea‏ نمودار ا-4. محتوای کلی برنامه‌های تربیت‌بدنی مدارس براساس سن.

صفحه 62:
طبقه‌بندی محتوای درس تربیت‌بدنی و آمادگی جسمانی ۱. آمادگی جسمانی: ۲ آمادگی حرکتی. آمادگیهای جسمانی آن دسته از قابلیتها و تواناییها هستند که به صورت بالقوه در فرد وجود دارند و در اثر تمرین بدنی پرورش می‌یابند و تواناییهای فرد را برای حضور موفق و پرنشاط در زندگی فردی و اجتماعی بالا می‌برند. زیر مجموعه‌های آن عبارت‌اند از: استقامت. قدرت. سرعت. انعطافپذیری: هماهنگی و چایکی. آمادگیهای حرکتی آن دسته از استعدادها و قابلیتها هستند که فرد در اثر آموزش به آنها می‌رسد و. در نتیجه. تواناییهای مهارتی و هثری و حرکتی پرورش می‌یابند. نکته شایان ذکر این است که بدون داشتن حداقل آمادگیهای جسمانی موفقیت در آمادگیهای حرکتی مقدور نیست.

صفحه 63:
در طراحی و تعیین محتوای درس تربیت‌بدنی مدارس چگونه می‌توان از آمادگیهای جسمانی به آمادگیهای حرکتی دست یافت؟ طبق اسلاید بعدی ساختار مهارتی دانش آموزان به ترتیب شکل می‌گیرد. آماد گیهای جسمانی زیربنای تمام فعالیتهای بدنی و اجرای مهارتهای ورزشی است. دانش آموزان در هر دوره از تحصیل به حدی از آمادگیهای جسمانی‌نیاز دارند و در کلاسهای تربیت‌بدنی اين موقعیت فراهم می‌شود. بنابراین محتوای فعالیتهای ورزشی در کلاسها عموماً به منظور افزايش آمادگیهای جسمانی و آمادگیهای حرکتی و مهارتی دانش‌آموزان تدوین می‌شود.

صفحه 64:
برتاب كردن دريافت كردن انداختن ضربه زدن صعود كردن خم شدن هل دادن کشیدن فشاردادن راه رفتن دویدن -آگاهی ازیدن مثل: see * تعادل * انقال وزن -آگاهی فضایی * تخمین مساقت © جهت شناسی © كيفيت مچریان حرکت: © ارتباط با أقراد © ارتباط با اشیا ی ‎wa‏ حرکتی ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 65:

صفحه 66:
هدف کلی بیان وظایف و مسئولیتهای افراد. نهادها و سازمانهای متصدی امر تربیت‌بدنسی و ورزش در مدارس و آشنایی دانشجویان و خوانندگان با این وظایف و مسئولیتها هدفهای رفتاری ‎ble‏ سازمانها و افرادی را که در ارائة درس ترییت‌بدنی سهیم هستند ‏۳ نه ‎ ‏نش خانواده در گسترش و تعمیم فعالیتهای ورزشی در مدارس ‏۳ وظایف و مسئولیتهای والدین در قبال درس تربیت‌بدنی ‏وظایف و مسئولیتهای معلمان تربیت‌بدنسی. مسئولان آموزشی مدرسه و کارشناسی تربیت‌بدنی

صفحه 67:
همکاری نهادهای اجتماعی در اجرای برنامه‌های تربیت‌بدنی گرچه بسیاری از افراد آموزش و پرورش را مسئول تحقق بخشیدن به این مهم می‌دانند. اما دستیابی به چنین هدف ارزشمندی مستلزم لین است که تمامی افراد جامعه و مسئولان و نهادهای اجتماعی هر یک به وظیفه‌ای که دارند. به خوبی آگاه باشند و به درستی به آن عمل نمایند. والدین امیدوارند که فرزندانشان با معلمان کارامد و متعهدی سروکار داشته باشند که آنان را به نحو شايسته. در راه رسیدن‌به کمال. معرفت و خودشناسی هدلیت کنند. آموزش و پرورش بایسد بسا ایجاد فضای مناسب هم دانش‌آموزان را با شرکت در کلاسهای تربیت‌بدنی به حداکشر رشد و تکامل در اندامها و دستگاه عصبی- عضلانی برساند. توانایبهای ادراکی و قوة شناخت دانش‌آموزان پرورش یلبد و آنان را در کشف استعدادهای خود و. همچنین. منابع قابل دسترس در هنگام فشار و سختی در زندگی یاری دهد.

صفحه 68:
معلمان تربیت‌بدنی نیز باید بدانند که گفتار اعمال. روشها و رفتارهایشان در هنگام تدریس. تأثیر چشمگیری بر روی دانش‌آموزان تحت تعلیم آنها دارد. والدین که در آرزوی داشتن فرزندی سالم. برومند و موثر در جامع‌اند باید نهایت همکاری و مشارکت جدی را با آموزشگاهها و معلمان در راه رسیدن به چنین اهدافی داشته باشند و خلاصه اینکه دانش‌آموزان نیز باید به وظایف و مسئولیتهای خود در کلاسهای تربیت‌بدنی و هنگام اجرای تمرینات و فعالیتهای جسمانی آگاه باشند. در امر تربیت‌بدنی و ورزش در مدارس می‌پردازیم.

صفحه 69:
الف) مسئولیتهای والدین ۳ محیط خانواده اولین و مهمترین پایگاه به منظور حضور فعال و موثر دانش آموزان ۲ ۱ شود. نگرش مثبت والدین به در فعالیتهای تربیت‌بدنی و ورزش محسوب می‌شود. نگرش مثبت تن , 8 ت. والاین پدانند فعاليتهاى جسمانى و كلاسهاى تربيت بدنى بسيار مهم است. والسين بلي 4 كه كودكانشان به فعاليتهاى جسمانى نياز دارند و قسمت اعظم اين نياز در کلاسهای تربی ۱ حضور مثر دانش‌آموزان در کلاسهای تربیت‌بدنی علاوه بر بهبود توانایبهای ‎ie 1 1‏ ۲ ۳ جسمانى و حركتى دانشآموزان. موجب اعتلاى تواناييهاى رولنى و جسمانى ‏دانش‌آموزان و فراگیری دروس دیگر می‌شود. ‎ ‎ ‏بدنی و برنامه‌های ورزشی مدرسه برآورده می‌شود.

صفحه 70:
اهم وظایف و مسئولیتهای اخلاقی والدین در قبال فرزندانشان برای شرکت در برنامه‌های ورزشی مدارس را به شرح زیر می‌توان برشمرد: ۱. فرزندان خود را به شرکت در فعالیتهای ورزشی تشویق و فرصتهای لازم را بدین منظور برای آنان فراهم کنند. ۲. به اهداف تربیتی, اخلاقی و آموزشی تربیت‌بدنی و تأثیرات آن بر جسم و روان فرزندان توجه نمایند و فعالیتهای ورزشی را تنها یک عامل تفریحی و سرگرم کننده تلقی نکنند. ۳ با کسب اطلاع از برنامه‌های ورزشی مدرسه در بهبود و گسترش کمی و کیفی برنامه‌ها بکوشند و با معلمان تربیت‌بدنی و سایر مسئولان آموزشی مدرسه پرای اجرای مطلوب درس تربیت‌بدنی و ورزش همکاری نمایند.

صفحه 71:
۶ وسایل ورزشی مورد نیاز فرزند خود را طبق مقررات و تصمیمات مسئولان مدرسه و مربیان ورزشی (در حد مقدورات) تهیه نمایند. 5. برای تشویق فرزندان خود به تماشای مسابقه‌ها و رقابتهای ورزشی بروند و فرزندان خود را از نزدیک مورد تشویق قرار دهند. ۲ از توانایبها و استعدادهای ورزشی فرزندان خود از طریق ارتباط مستمر با معلمان تربیت‌بدنی و بررسی پرونده‌های بهداشتی- ورزشی مطلع شوند. ۷ ساعاتی را در هفته همراه با فرزندان خود به ورزش بپردازند. ۸ در برطرف کردن ضعفهای جسمانی و ناتوانیهای حرکتسی فرزندان خود با کمک و راهنمایبی مربیان تربیت‌بدنی و متخصصان علوم ورزشی کوشا باشند.

صفحه 72:
ب) وظایف معلمان تربیت‌بدنی و ورزش وظایف انسانی معلم در آماده ساختن دانش‌آموزان برای فردایی بهتر. فراتر از وظایف و مسئولیتهای قانونی اوست. ولی برای اينکه معلم تربیت‌بدنی و ورزش بتواند دانش آموزان تحت تعلیم را بشناسد ناگزیر است وظایف خود را در قالب دستورالعملهایی روشن و واضح بیان کند تا به اهداف از پیش تعیین شده خود نايل آيد. اين دستورالعملها به شرح زیر است. ۱. در کلاسهای آموزشی تربیت‌بدنی به تفاوتها و ویژگیهای جسمانی, روانی. اجتماعی و اخلاقی آنان توجه نماید. ۲ اهداف واضح. روشن و ارزشمندی را تعییسن و دانش‌آموزان, والدیسن و دیگران را از این اهداف آگاه کند. به رشد و بهداشت روانی دانش‌آموزان توجه نماید. طرح درس مدون و مشخصی را برای هر یک از جلسات آموزش تربیت‌بدنی و ورزش تنظيم كند . 0.“ذر تمامى كلاسهاى ورزش از لباس كامل ورزشى و سوت استفاده كند .

صفحه 73:
تمامی اصول. معیارها و قوانینی که از طرف کارشناسی تربیت‌بدنی آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود رعایت و با جدیت پیگیری کند. ۷ به نیازها؛ خصوصیات و ویژگیهای دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی برای تدوین برنامه‌های ورزشی توجه کند. ۸ به منظور توسعه و تعمیم فعالیتهای ورزشی و مشارکت والدین و ‎lj gel tile‏ در مدرسه. انجمنهای ورزشی. گروههای ورزشی و کانونهای ورزشی تشکیل دهد. ‎٩‏ به منظور آشنایی با آخرین دستاوردهای علمی در زمینه‌های ورزشی همواره به مطالعه و تحقیق اهتمام ورزد و در کلاسهای بازآموزی. ضمن خدمت و در همایشهای علمی تربیت‌بدنی با انگیزه و احساس مسئولیت شرکت کند. ‏۰. پرونده‌های بهداشتی - ورزشی برای هر یک از دانش‌آموزان با کمک دیگر ‏مربیان و مسئولان مدرسه تشکیل دهد و نتایج آن را به اطلاع اولیای مدرسه و والدین برساند. ‏۱ رقابتهای درون مدرسه‌ای را به گونه‌ای متناسب برنامه‌ریزی و اجرا کند.

صفحه 74:
AY . ارز ببدنی و نحوه آموزش مهارتهای آنها را بداند. موقعیت زمانی و مکانی را در انتخاب روشهای تدریس مورد نظر قرار دهد. البته بلید گفت هیچ روش واحدی به عنوان ب هر معلم مىبايست به انواع روشهاى تدريس ورزشی آگاه باشد و مورد استفاد: ین روش تدریس وجود ندارد. . در جلسات مسئولان و انجمن اولیا و مربیان شرکت کند و توجه مسئولان و والدین را به اهمیت درس تربیت‌بدنی و ورزش برای دانش‌آموزان جلب نماید. . بر اماکن. تأسیسات و امکانات ورزشی مدرسه نظارت دقیق داشته باشد. . در حفظ و نگهداری و استفاد؛ بهینه از امکانات ورزشی موجود در مدرسه کوشا باشد. ابی دقیق درس تربیت‌بدنی. براساس دستورالعملهای مربوط. از دانش‌آموزان به عمل آورده و نمره را براساس توانایبها و پیشرفتها در کارنامه‌های دانش‌آموزان منظور نماید.

صفحه 75:
ج) وظایف مدیران و مسئولان آموزشی مدرسه اهم وظایف و مسئولیتهای مدیران و مسئولان آموزشی مدرسه را می‌توان به شرح زیر برشمرد: ۱.تدوین برنامه‌های ورزشی مدرسه با کمک معلمان تربیت‌بدنی در طول سال تحصیلی به نحوی که همة دانشآموزان از این برنامه‌ها حداکثر استفاده را ‎ys‏ ۲.تأیسد و پشتیبانی لازم از برنامه‌های تربیت‌بدنسی و کمک به اجرای جزئیات برنامه. ۳ تهية وسایل. امکانات و تجهیزات ورزشی مناسب به طوری که جوابگوی نیازهای دانش اموزان باشد. ۶ جذب معلمان شایسته و واجد شرایط برای درس تربیت‌بدنی و فعالیتهای فوق برثامة. ۵ اقدام به تشکیل انجمنهای ورزشی و همایشهای علمی تربیت‌بدنی برای اولیای دانش‌آموزان. 1 نظارت بر اجرای مطلوب درس تربیت‌بدنی و ورزش

صفحه 76:
برگزاری کلاسهای ضمن خدمت. سمینارها و گردهمایبهای علمی به منظور ارتقای سطح علمی معلمان تربیت‌بدنسی و شناسایی محققان و معلمان شایسته و تشویق آنها. ۵ تهسه کتسب و نشریات. راه‌اندازی کارگاههای آموزشی: وسایل کمک آموزشی به منظور ارتقای سطح کیفی مربیان ورزشی. برنامه‌ریزی مسابقات قهرمانی دانش آموزان در فرصتهای مناسب. ۷ سعی در ساخت اماکن و تأسیسات ورزشی مورد نیاز مدارس و جذب حمايتها و کمکهای والدین و دیگر نهادها و سازمانها.

صفحه 77:
۰ وظایف دانش‌آموزان مواردی که دان شآموزان مىبايست در خصوص فعالیتهای ورزشی بدانند عبارت‌اند از: ._به قوانین و مقررات ورزشی احترام بگذارند “ ۲.از تواناییهای جسمانی و مهارتی خودآگاه باشند. اصول اخلاقی و تربیتی را رعایت کنند. . در هنگام ورزش از لباس و کفش ورزش مناسب استفاده کنند. زیر نظر مربی به تمرین و فعالیت بپردازند. 0 آمادگیهای جسمانی را علاوه بر محیطهای ورزشی در زندگی روزمره به کار ‎by‏ ‏۷ کتابها؛ مجلات و مقالات علمی ورزشی را مطالعه کنند. ۸ هدفشان از شرکست در فعالیتهای ورزشی. در وهلة اول. كسب سلامت و تندرستی و نشاط و شادمانی باشد. wm +

صفحه 78:
اما یکی ‎Cee eo‏ فاد ارس

صفحه 79:
تربیت‌بدنی ویژه بیماری و عقب‌افتادگی یا ناسازگاریهای جسمانی. ذهنی و رفتاری بعضی از دانش آموزان از قبیل پایین بودن استعداد ذهنی. نقص بینایی یا شنوایی. کوتاهی بیش از انداز؛ قد. چاقی. لاغری و ضعف عضلانی. امراض و نارساییهای قلبی فلج نرمی استخوان. آسم و تنگی نفس صرع و غش و انحرافات روانی و عاطفی باعث می‌شود که این گونه افراد نتوانشد همراه با سایر دانش‌آموزان در برنامة کلاسهای عادی تربیت‌بلنی به فعالیت بپردازند. این افراد به کمک ویشه نیاز دارند تا استعدادهای نهانی خود را به شکل مطلوب شکوفا سازند. در برنامه‌های درسی تربیت‌بدنی در موقعیتهای پرورشی و آموزشی ویژه به افرادی که قادر نیستند از برنامه‌های معمولی کلاسهای تربیت‌بدنی اسستفاده کنند. برنامه‌های مخصوصی متناسب با وضعیت جسمانی. روانی و ذهنی آنان ارائه می‌شود.

صفحه 80:
این گونه برنامه‌ها که در مدارس به اجرا درمی‌آید معمولاً تحت سه عنوان تربیت‌بدنی اصلاحی. تربیت‌بدنی تکاملی‌و تربیت‌بدنی انطباقی‌مطرح می‌شود که به شرح مختصر هر کدام از آنها می‌پردازيم ژ تربیت‌بدنی اصلاحی. عبارت است از برنامه‌هایی که با بهره گیری از تمرینهای خاص در اصلاح, تغییر کارکرد و یا تغییر ساختمان بدن مؤثر است. تربیت‌بدنی تکاملی. بر پرورش توانایبهای حرکتی و ارتقای سطح آمادگی جسمانی افرادی که پایینتر از سطح مورد قبول هستند تأکید می‌ورزند. تربیت‌بدنی انطباقی. عبارت است از برنامه‌ای که اهداف تربیت‌بدنی معمولی را دنبال می‌کند اما با تغییرهایی در آنها تلاش می‌کند تا نیازهای کودکان استثنایی را برآورده سازد.

صفحه 81:
شناسایی افراد معلول و ناتوان برای اجرای برنامه‌های تربیت‌بدنی اصلاحی در مدارس در وهل؛ اول شناسایی دقیق دانش‌آموزان معلول ضروری به نظر می‌رسد. لین شناسایی معمولابه وسیلة گروهی از افراد متخصص از جمله پزشک مدرسه معلم پرورشی. مدین معلم تربیت‌بدنی و معلمان سایر درسها انجام می‌گیرد. برای شناسایی این گونه افراد از منابمی مانند تشخیص طبی. آزمونهای رسمی از ناتواناییهای یادگیریس ادراکی. ارزیابسی و مشاهد؛ معلمان در خصوص نحوة حرکات و رفتارهای عینی دانش آموزان استفاده می‌کنند.

صفحه 82:
بهداشتی و ایمنی معلولان معلمان تربیت‌بدنی. در کلاسهای ویژه. در مورد مسائل بهداشتی و ایمنی مطللب خاصی ارائه می‌کنند که در کلاسهای تربیت‌بدنی عادی معمول نیست. بسیاری از دانش آموزان معلول. به وییه در مامهای اولية تمرین فاقد قدرت جسمانی و استقامت بدنی کلفی برای انجام دادن فعاليتها هستند. معلم بلید از کوشش و تقلای زیاد و بیش از حد آنان جلوگیری کند. معلولان بلید از حد قدرت و تحملشان آگاهی یابند وبه آنان تعلیم داده شود که برای حفاظت از خود. اصول احتیاطی را رعلیت کنند. هر چند برخی دانش‌آموزانبه دلیل زندكى سراسر مراقبت شده‌ای که به عنوان کودکان معلول داشته‌انده از فعالیتهای بدنی پرهیز می‌کنند. اما دیگران از فرصتهایی که برای تعلیم و آموزش فعالیتهای حرکتیبه آنها داده می‌شود چنان‌به شوق و شعف می‌آیند که برای حفظ ایمنی خود. جانب احتیاط را نادیده مى كيرند. نيازهاى ويزة

آمادگی جسمانی ( ویژه کودکان و نوجوانان) 1 مفهوم تربيت‌بدني‌ به منظور تعيين اهداف تربيت‌بدني ابتدا الزم است كه مفهوم تربيت‌بدني در مدارس به درستي شناخته شود .بسياري از افراد جامعه و حتي تعدادي از معلمان و مربيان تربيت‌بدني دو واژة ورزش و تربيت‌بدني را به جاي يكديگر به كار مي‌برند .اين موضوع چنان فراگير شده است كه در بسياري از برنامه‌هاي آموزشي واژة ورزشي به جاي واژة تربيت‌بدني به كار برده مي‌شود .اگرچه هر دو بر پاية فعاليتهاي جسماني بنا شده اما تربيت‌بدني از نظر ماهيت و اهداف با ورزش تفاوت داشته و اين تفاوتها در اجراي برنامه‌ها شكل واقعي و عيني به خود مي‌گيرد .اين تفاوتها در تعاريف هر يك از واژه‌هاي تربيت‌بدني و ورزش به خوبي مشاهده مي‌شود. 2 ژرژهپBر « :تربيت‌بدنBي علمBي اسBت منظم‌ ،اصBولي‌ ،تدريجBي و مداوم كBه از سBن كودكBي تBا كهولت به منظور تقويBت كامBل بدن كسBب سBالمتي و باالبردن قدرت و اسBتقامت دسBتگاههاي مختلBف بدن و پرورش اسBتعدادهاي افراد براي انجام هBر نوع فعاليBت مي‌باشد». دكتBر لوبوش « :تربيت‌بدنBي مجموع روشهايBي اسBت كBه جهBت تبديBل بدن بBه يBك وسBيلة مورد اعتماد و تطابBق و همگامBي بBا محيطهاي بيولوژيكBي و اجتماعBي از طريBق پرورش عوامBل بيولوژيكBي (قدرت و اسBتقامت دسBتگاههاي گردش خون و تنفس )‌Bو عوامBل رواني‌ـ حركتBي كBه خود باعBث بBه وجود آمدن كنترل و مهارتهاي بدني كه يكي از عوامل مهم رفتار و شخصيت آدمي است مي‌باشد». بBا تعاريBف فوق مي‌توان چBنيBن نتيجBه گرفBت كBه ورزش بخشBي از تربيت‌بدنBي اسBت كBه انجام‌دادن آن منوط به كسب انواع مهارتهاي حركتي و ورزشي است‌. 3 ماهيت تربيت‌بدني‌ محتوا يا كلية فعاليتهايي كه با نام تربيت‌بدني آموزش داده مي‌شود بر پاية فعاليتهاي جسماني استوار بوده و از ورزش جدا نمي‌باشد و حتي مي‌توان عنوان نمود كه در بسياري مواقع از طريق انواع رشته‌هاي ورزشي مي‌توان به اهداف تربيت‌بدني دست يافت اما بايد اين موضوع مهم را يادآوري نمود كه در شيوه‌هاي اجBرايي و هدف كار و فعاليت تربيت‌بدني و ورزش تفاوت وجود دارد. تربيت‌بدني جزئي الينفك از برنامه‌هاي آموزش و پرورش بوده كه آموزش همگاني براي تمام دانش‌آموزان مطرح است و در آموزش تربيت‌بدني در مدارس صحبت از ورزشكاران نخبه‌ ،كار مداوم و خسته‌كننده براي رسانيدن آنان به درجة قهرماني در يك رشتة ورزشي خاص مطرح نيست‌. 4 اهداف تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی برنامه‌هاي تربيت‌بدني داراي اهداف مشخص مي‌باشد .معلمان و برنامه‌ريزان تربيت‌بدني مي‌بايست با اهداف اين درس آشنا بوده و بتوانند آنها را با استناد به داليل‌ ،مدارك و منابع علمي براي دانش‌آموزان و والدين آنها توجيه كنند .چنانچه اهداف برنامه‌هاي تربيت‌بدني در هر سطح از تحصيل (ابتدايي‌ ،راهنمايي‌ ،متوسطه‌) به طور واضح و روشن بيان گردند ،در اين صورت همة افرادي كه در تهيه و تدوين و يا اجراي برنامه‌ها، مشاركت مي‌كنند ،قادر خواهند بود ،پاسخ به اين سؤال مهم و اساسي كه «چرا و براي چه منظور فعاليت مي‌كنند» با درك و آگاهي كامل دريافت نمايند. پاسخ منطقي و فلسفي اين «چرايي‌» در واقع محور و مركزيتي براي جهت‌دهي و كسب موفقيت در اجراي برنامه‌هاي تربيت‌بدني در مدارس خواهد بود .در اين بخش از كتاب اهداف تربيت‌بدني را با در نظرگرفتن ابعاد وجودي انسان و نيازهاي واقعي آنان به دو دستة اهداف عمومي و اختصاصي در هر دورة تحصيلي به شرح زير بيان مي‌گردد. 5 .1اهداف عمومي تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی در دورة ابتدايي‌ اهداف تربيت‌بدني در دورة ابتدايي را مي‌توان به شرح زير بيان نمود: .1-1پرورش قابليتهاي جسBBماني بBBا به‌كارگيري عضالت مختلBBف بدن از طريق حركات و فعاليتهاي جسماني متناسب با هر يك از اندامها .1-2پرورش قواي ذهني دانش‌آموزان از طريق بازيهاي سازمان‌يافته‌ .1-3تقويBBت روحيBBة اجتماعBBي و مسBBئوليت‌پذيري از طريBBق بازيهBBا و حركات‌دسته‌جمعي‌ .1-4رشد اخالق و حس به گزيني از طريق مشاركت در بازيهاي اجتماعي‌ .1-5كمBك بBه رشBد و جلوة شخصBيت كودك بBا ايجاد تفكBر خودكار در او از طريق‌انواع فعاليتهاي جسماني‌ 6 .1-6كمBBك بBBه دانش‌آموزان در فراگرفتBBن مهارتهاي صBBحيح حركتBBي پايBBه و بنيادي از قبيل‌راه‌رفتن‌ ،دويدن‌ ،پريدن و... .1-7ايجاد عادتهاي ايمنBي و آشنBا سBاختن آنهBا بBا اجراي كارهاي مقدماتBي در موقع‌Bبرخورد با حوادث و مشكالت‌ .1-8ايجاد عادتهاي بهداشتBي در دانش‌آموزان و عالقه‌منBد سBاختن آنهBا بBه رعايBت اموربهداشتBي در حفظ سالمتي خود و ديگران‌ .1-9پرورش و تقويت روحية نظم و انضباط در كارها ب .1-10عالقه‌مند ساختن دانش‌آموزان به تقويت و سالمتي بدن و داراشدن اعضا واندامهاي متناس ‌ تحقBق اهداف فوق از طريBق محتواي درسBي مناسBب در قالBب بازيهBا ،حركات موزون‌ ،ورزشهBا، بازيهاي محلي و به طور كلي فعاليتهاي جسماني امكان‌پذير خواهد بود. 2 7 .2اهداف عمومي تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی در دوره‌هاي راهنمايي و دبيرستان‌ 8 همة دانش‌آموزان در دورة راهنمايي و دبيرستان مي‌بايست آمادگي پيدا نمايند تا بتوانند در فعاليتهاي سازنده و مطلوب اجتماعي جامعه شركت نمايند .به دنبال هدفهاي عمده‌اي كه براي درس تربيت‌بدني در دورة ابتدايي بيان گرديد، اهداف كلي براي اين درس در دورة راهنمايي و متوسطه مي‌توان در نظر گرفت‌ .دانش‌آموزان به منظور رويارويي با شرايط و اوضاع زندگي روزمره و فائق‌آمدن بر مشكالت روزافزون و پيچيدة آن‌ ،نياز به توسعه و تكامل قابليتها و تواناييهاي خود دارند تا قادر باشند سالمتي‌ ،تندرستي و نشاط دورة نوجواني و جواني خود را حفظ كرده‌ ،مسائل و مشكالت را با انديشة خالق خود حل كنند ،گزينشهاي اخالقي نيكو بنمايند و با ابراز تمايالت خوشايند ،نگرشهاي منطقي‌ ،درك ارزشها و قدرشناسيها ،بتوانند عواطف و احساسات خود را به نحو مطلوبي بيان نمايند .دانش‌آموزان در اين دوره از تحصيل از طريق شركت در گروههاي اجتماعي روابط رودررو با ديگران و همساالن خود برقرار مي‌سازند. سBرانجام رشBد و بلوغ اجتماعBي بBه وسBيلة روابBط گروهBي هماننBد انجمنهاي ورزشBي مدرسBBه‌ ،مسBBابقات مختلBBف ورزشBBي و غيره افزايBBش مي‌يابد .هدفهاي عمدة تربيت‌بدني در اين دوره به قرار زير است‌: .2-1توسBعه و رشBد اندامهBا و عضالت مختلBف بدن و پرورش اسBتعBدادهاي جBسBماني از طريق شركت در فعاليتها و تمرينات ورزشي منظم و مداوم‌. .2-2بهبود و توسBBعة مهارتهاي عصBBبي‌ـ عضالنBBي و افزايBBش هماهنگBBي در انجام حركات و فعاليتهاي جسBماني و بBه ويژBه مهارتهاي ورزشBي از طريBق يادگيري مهارتها و فنون رشته‌هاي مختلف ورزشي و حركات بنيادي‌. .2-3توسBعه و رشBد مهارتهاي شناختBي كBه در برگيرندة معلومات‌ ،درك و تشخيBص ارزشهايي است كه با اجراي فعاليتهاي جسماني همراه است‌. .2-4توسBعه و رشBد اجتماعBي دانش‌آموزان كBه بBه منظور سBازگاري دانش‌آموزان بBا خود و بBا ديگران و توسBعة معيارهاي مطلوب رفتاري اسBت كBه از طريBق شركBت دانش‌آموزان در فعاليتهاي گروهي و بازيهاي ورزشي حاصل مي‌شود. 9 .3اهداف اختصاصي تربيت‌بدني‌ و آمادگی جسمانی اهداف اختصBBاصي در حقيقBBت اهداف نزديBBك و سBBهل‌الوصولي هسBBتند كBBه در چارچوب اهداف كلBBي بيان مي‌شوند .اهداف اختصBBاصي بBBا تجارب و سBBوابق يادگيري دانش‌آموزان و ميزان تواناييهاي جسBBماني و اسBBتعدادهاي حركتBBي آBBن مرتبط مي‌باشند. اهداف اختصBاصي تربيت‌بدنBي در دوره‌هاي مختلBف تحصBيلي بBه شرح زيBر بيان مي‌شوند: .3-1توسBعة تواناييهBا و مهارتهاي پايBه و بنيادي در دانش‌آموزان كالسBهاي اول تBا سوم دبستان‌. .3-2توسBعة تواناييهBا و مهارتهاي بنيادي پيشرفتBه و آمادگيهاي جسBماني در كالسBهاي چهارم و پنجم دبستان‌. .3-3توسBعه و بهبود مهارتهاي ورزشBي و آمادگيهاي جBسBماني در دوره‌هاي مختلBف تحصيلي راهنمايي و دبيرستان‌. 10 در توضيح توسعة تواناييها و مهارتهاي بنيادي در دانش‌آموزان مدارس ابتدايي بايد گفت كه كودكان با مجموعه‌اي از قابليتهاي جسماني و تواناييهاي حركتي وارد دبستان مي‌شوند .اكثر آنها فاقد تجارب حركتي در سطحي مطلوب و قابل قبول مي‌باشند. درس تربيت‌بدني‌ ،موقعيتهاي مختلف حركتي در جهت توسعة هرچBه بيشتر اين قابليتها و تواناييهاي حركتي فراهم مي‌آورد .محور برنامه‌هاي تربيت‌بدني در مدارس ابتدايي به ويژه كالسهاي اول تا سوم دبستان توسعة مهارتهاي بنيادي و تقويت و آموزش حركات پايه از قبيل راه‌رفتن صحيح‌ ،دويدن‌، جهيدن‌ ،گرفتن‌ ،پرتاب‌كردن و ساير موارد مشابه بوده كه از طريق فعاليتهاي جسماني مناسب و بازيها حBاصل مي‌شود 11 توسعة تواناييها و مهارتهاي تركيبي و پيشرفته و بهبود آمادگيهاي جسماني دانش‌آموزان كالسهاي چهارم و پنجم دبستان از اهميت زيادي برخوردار است‌ .اجزاي آمادگيهاي جسماني عبارت‌اند از :قدرت عضالني استقامت عضالني‌ ،استقامت عمومي بدن‌ ،سرعت‌ ،هماهنگي‌ ،تعادل‌ ،چابكي و حفظ حBالت بدن در شكل طبيعي است‌ .چنانچه اين قابليتها به نحو مطلوب و با اجراي برنامه‌هاي مناسب حركتي توسعه يابند ،دانش‌آموزان در دورة راهنمايي وضعيت جسماني مناسبي خواهند داشت‌. .3اهداف اختصاصي تربيت‌بدني در دوره‌هاي راهنمايي و دبيرستان عمدت ًا بر توسعBه و بهبود مهارتهاي ورزشي استوار است‌ .دوران نوجواني و جBواني مناسبترين زمان براي يادگيري و توسعة مهارتهاي ورزشي است‌ .بنابراين در برنامة آموزش تربيت‌بدني در مدارس راهنمايي و متوسطه با توجه به نيازها و عاليق دانش‌آموزان بايد آموزش اين‌گونه مهارتها مورد توجه قرار گيرد. 12 اهميت تعيين اهداف در برنامه‌هاي تربيت‌بدني اهداف تربيت‌بدني در مدارس همان مفاهيم‌ ،نظريه‌ها و قواعد نسبت ًا كلي در زمينة درس تربيت‌بدني است كه راهنما و Bالگوي همة دست‌اندركاران اعم از معلمان تربيت‌بدني‌ ،مديران مدارس‌، برنامه‌ريزان آموزشي‌ ،والدين و دانش‌آموزان است‌. اگر اهداف برنامه‌هاي تربيت‌بدني در مدارس به صورت مشخص‌ ،روشن و كاربردي تدوين و به خوبي تعريف شوند ،در اين صورت موفقيت و اثربخشي برنامه‌هاي تربيت‌بدني بيشتر خواهد شد. به طور كلي‌ ،هدف همة عملكردهاي مثبت و مؤثر از پيش تعيين مي‌شود و همة كارگزاران تعليم و تربيت بايد با اصولي كه اهداف بر آنها مبتني هستند به خوبي آشنا باشند. 13 .سBBؤاالتي كBBه دربارة اهداف تربيت‌بدنBBي در مدارس بايBBد بدانهBBا پاسBBخ داده شود عبارت‌اند از: آيBا اهداف تربيت‌بدنBي بBا اسBتناد بBه داليل‌ ،مدارك و منابBع علمBي بBه صBورتي روشBن و كاربردي بيان مي‌شوند؟ آيBBا هدفهاي تربيت‌بدنBBي نيازهاي دانش‌آموزان را برآورده مي‌كنBBد و بBBا هنجارهاي اجتماعBي مطابقBت دارد؟ و آيBا همBة اهداف تعييBن شده‌ ،در يBك دورة زمانBي مشخص‌ ،دست‌يافتني است ؟ برنامه‌ريزان و مسBئوالن ورزشBي بايBد برنامه‌هايBي را طراحBي كننBد كBه بBا طBبيعت رشBد و نمBو دانش‌آموزان و نيازهاي واقعBي آنان هماهنBگ باشBد ،ارزشهاي جامعBه را در خود داشتBه باشBد ،و همچنين‌ ،نيازهاي آينده را پيش‌Bبيني نمايد .اهداف ايBن برنامه‌هBا بسBيار ارزشمنBد اسBت و دورنمايBي مثبBت از برنامه‌هBا و فعاليتهاي آتBي تربيت‌بدنBي در مدارس مي‌نماياند. 14 اهداف رفتاري در تربيت‌بدني‌ و آمادگی جسمانی در آموزش و پرورش نويBBن توجBBه زيادي بBBه اهداف رفتاري دانش‌آموزان در مدارس مي‌شود .زيرا اهداف رفتاري شرح اهداف كلBي و مفاد آموزشBي اسBت و معيارهاي مناسBبي را بBه منظور اندازه‌گيري و تعييBن ميزان پيشرفBت برنامه‌هBا را در اختيار مي‌گذارند .از طرفBBي اهداف رفتاري‌ ،نوع برنامه‌هاي ورزشBBي و در حBقيقت جهت‌دهي نوع فعاليتها را مشخص مي‌كنند. بلوم و همكارانBش اهداف رفتاري را بBه سBه دسBتة اصBلي (اهداف شناختي‌، اهداف عاطفي‌و اهداف رواني ـ حركتي‌) تقسيم‌بندي مي‌كنند. 15 به منظور طبقه‌بندي اهداف آموزشي در تربيت‌بدني الزم است كه جزئيات اين اهداف به گونه‌اي طراحي و بيان شوند تا رفتارها برحسب سه حيطة رفتاري فوق تنظيم گردند .اين طبقه‌بندي به دو منظور انجام مي‌گيرد .اول براي پيش‌بيني و تعيين آنچه كه مي‌بايست در مفاد برنامه‌ريزي آموزشي قرار گيرد و دوم به منظور ارزيابي نتايج آموزشي و اصالح احتمالي برنامه‌ها مؤثر مي‌باشند. هدفهاي شناختي بر حفظكردن يا بازسازي چيزي كه احتما ً ال يادگرفته‌شده تأكيد مي‌كند. هدفهاي عاطفي «بر يك ماية احساسي يا درجه‌اي از پذيرش و يا عدم پذيرش‌» در يك موقعيت و يا فعاليت تأكيد دارد. هدفهاي رواني‌حركتي كه در تربيت‌بدني بسيار مهم مي‌باشند بر مهارتهاي عضالني‌ ،مهارتهاي حركتي‌ ،دستكاري مواد و اشيا ،انجام ماهرانه و هماهنگ مد فعاليتها و كارها و يا برخي از اعمال مربوط به هماهنگيهاي عصبي عضالني ّ نظر است‌. 16 مثالهايي از لغات و مفاهيم كليدي كه مي‌تواند براي توصيف يك رفتار در سه حيطة شناختي‌ ،عاطفي و رواني ـ حركتي مورد استفاده قرار گيرد عبارتند از: حیطه شناختی حیطه عاطفی حیطه روانی -حرکتی اعمالی که با دانش و درک مربوط به تربیت بدنی ارتباط دارد احساسات درباره عملکردهای تربیت بدنی مهارتها در تربیت بدنی آگاهی حساسیت همدردی خوشایندی قدردانیها جوایز و Bپاداشها احساسات هیجانات شادیها ارزشها نمایش حرکتی مهارتهای بنیادی دریافت کردن پرتاب کردن دویدن پریدن بازی گرفتن لی لی کردن ضربه زدن به هدف 17 دانش ادراک تحلیلها توضیحات تفسیرها تفاوBتها ارزیابیها ارتباطها گزینش پیش بینیها کاربردها دكتر كين‌ ) 1973( ،در يك مطالعBة تحقيقي نتيجه گرفت كه برنامه‌هاي تربيت‌بدني در مدارس اهداف زير را دنبال مي‌كند .اين اهداف را در سه حيطة شناختي‌ ،عاطفي و رواني‌حركتي مي‌توان بدين شكل تقسيم‌بندي كرد: .1رشد مهارتهاي حركتي در دانش‌آموزان‌; .2تحقق استعدادهاي بالقوه و پراكندة دانش‌آموزان‌; .3گذراندن اوقات فراغت‌; .4رشد اخالقي‌; 5كسب شايستگيهاي اجتماعي‌; .6كارايي اعضا و اندامهاي بدن‌; .7رشد شناختي و ادراكي‌; .8شناخت و تحسين زيبايي‌. 18 دكتBBر ناش‌اهداف تربيت‌بدنBBي و آمادگBBی جسBBمانی در مدارس را چBنيBBن برمي‌شمارد: تقويBت جسBم‌ :ارتقاي قابليتهاي جسBماني و انتقال آBن در زندگBي (حيطBةشناختي‌). تقويBت هماهنگBي عصBبي ـ عضالني‌ :ارتقBا بخشيدن بBه كار اعضاي بدن دركليBة مهارتهاي زندگBي كBه بBه ايBن همكاري نياز دارنBد (حيطBة رواني‌حركتي‌). تقويBBت درك و سBBرعت انتقال و عمل‌ :ايجاد ارتباط بيBBن انگيزه‌ ،محرك وپاسخ و تفكر مفيد ،قدرت تصميم‌گيري و اجرا (حيطة رواني‌حركتي‌). تقويBت احBسBاسات‌ :تقويBت هيجانات و عواطBف فطري و اسBتفاده از آنهBا دراجراي مطلوب و بهتر كارهاي روزمره (حيطة عاطفي‌). 19 عوامل اهداف رفتاري‌ تدوين اهداف رفتاري براساس اهداف آموزشي نياز به توصيف چهار عامل ويژه دارد .ابتدا بايد مشخص شود چه كسي رفتار را اجرا مي‌كند ،دوم بايد مشخص شود كه دانش‌آموز چه فعاليت و يا وظايفي را بايد انجام دهد ،و سومين عامل وضعيتي است كه فعاليت مورد نظر در آن انجام مي‌شود ،و چهارمين عامل‌ ،در رابطه با نقطه‌نظرهاي آموزشي‌ ،همان اندازه‌گيري كيفيت اجراي حركت با شرح چگونگي‌اجراي حركت ورزشي است‌. 20 جدول شمارة :1عوامل اهداف رفتاري و ارتباط آن با اهداف‌ اهداف عوامل شناختی عاطفی روانی -حرکتی چه کسی آن را انجام می دهد؟ شاگرد - شاگرد مبتدی چه چیزی باید انجام بدهد؟ مفهوم حرکت پاس پنجه در والیبال را بیان کند - اجرای پاس پنجه را به طور صحیح انجام دهد تحت چه شرایطی انجام دهد؟ پس از مطالعه موارد آموزشی در مقابل یک وسیله کمک آموزشی در مقابل یک وسیله کمک آموزشی صحیح َ،براساس قضاوت شاگردان کالس در خارج از وقت رسمی کالس زدن 20پنجه صحیح به دیوار در فاصله سه متری با چه کیفیتی انجام می دهد؟ 21 فصل دو ‌م برنامه‌ريزي برای آمادگی ‌جسمانی و ورزش در مدارس 22 تعريف برنامه‌ريزي‌ از برنامه‌ريزي آموزشBي تعاريBف گوناگون ارائBه شده اسBت‌ .فيليBپ كومBز در كتاب برنامه‌ريزي آموزشBي چيسBت‌؟ مي‌گويBد« :برنامه‌ريزي آموزشBي بBه معناي وسBيع كلمBه عبارت اسBت از بررسBي نيازهاي آموزشBي در جامعBة مورد عمل‌ ،تجزيBه و تحليBل وضBع موجود ،كشBف كمبودهBا ،علBل و انگيزه‌هاي توسBعه و اتخاذ روشهاي هرچBه بهتBر و كارآمدتBر براي تأميBن خواسBته‌هاي اجتماعBي بBه منظور حصBول نتايBج بهتر ،جامعتر و مؤثرتر». برنامه‌ريزي درسBي نBه تنهBا شامBل مسBئوليت برنامه‌ريزان‌ ،مسBئوالن آموزشBي و مديران در سBطح مقامات عالBي وزارت آموزش و پرورش مي‌شود بلكBه در سBطح يBك كالس درس نيBز مي‌توانBد مصBداق پيدا كنBد ،و بنابراين‌ ،يكBي از مسBئوليتهاي مهBم معلمان است‌. برنامه‌ريزي درس تربيت‌بدني‌ ،در واقع‌ ،راههاي رسBBيدن بBBه اهداف تربيت‌بدنBBي و ورزش در مدارس را نشان مي‌دهد. 23 ضرورت برنامه‌ريزي براي درس تربيت‌بدنBي و آمادگBی جسBمانی از ايBن جهBت اسBت كBه بسBياري از خواسBته‌ها و نيازهاي دانش‌آموزان در ارتباط بBا فعاليتهاي ورزشBي مطرح مي‌شود و ايBن در حالBي اسBت كBه منابع‌ ،تجهيزات‌ ،امكانات و فضاهاي ورزشBي محدود اسBت و پاسBخگوي متقاضيان و شركBت كنندگان در برنامه‌هاي تربيت‌بدني نيست‌. نداشتBن يBك برنامBة صBحيح موجBب نابسBاماني و از هBم گسBيختگي و ناهماهنگBي برنامه‌هاي تربيت‌بدنBBي و ،در نتيجه‌ ،عملكرد سBBليقه‌اي و متشتBBت معلمان در سBطح مدارس مي‌شود .ايBن امBر ناموفBق بودن برنامه‌هBا و دسBت نيافتBن بBه اهداف ارزشمنBد تربيت‌بدنBي و ورزش در مدارس و اتالف‌ ِBبودجه‌ ،منابع‌ ،نيروهBا و سBBBاير امكانات را در پBBBي خواهدداشت‌ .بنابراين‌ ،پBBBس از تعييBBBن اهداف تربيت‌بدني‌ ،كBBه در فصBBل اول توضيBBح داده‌شBBد ،برنامه‌ريزي براي اجراي مطلوب و مؤثBر درس تربيت‌بدنBي در مدارس و توجBه بBه همBة جوانBب از جملBه (وسBايل‌ ،امكانات‌ ،نگرش و بينشهBا ،خصBوصيات و ويژگيهاي دانش‌آموزان در هر كالس درس‌ ،ارزشيابي و غيره‌) امري اجتناب‌ناپذير است 24 اصول‌كلي‌برنامه‌ريزي‌عبارت‌انداز: .1برنامBة درس تربيت‌بدنBي و ورزش مدارس بايBد بBه عنوان يBك بخBش از برنامBة كBل آموزش تلقBي شود و بBا سBاير برنامه‌هاي آموزش و پرورش هماهنBگ باشد. .2برنامBة درس تربيت‌بدنBي بايBد انعكاسBي از ماهيBت جامعBه باشBد و متناسBب بBا عاليق‌ ،خواسته‌ها و احتياجBات دانش‌آموزان تنظيم گردد. .3برنامBة درس تربيت‌بدنBي بايBد جريان پيوسBته‌اي از تجربه‌آموزي را از دوران دبسBتان‌ ،راهنمايي‌ ،دبيرسBتان و پBس از آBن در طول عمBر براي يBك زندگBي پويا ،سالم و سازنده تضمين كند. .4برنامBة درس تربيت‌بدنBي بايBد بBه همBة ابعBاد وجودي انسBان اعBم از جسBماني‌، رواني‌ ،اجتماعي‌ ،اخالقي و عاطفي توجه داشته باشد. .5در برنامBة درس تربيت‌بدنBي بايBد بBا بهداشBت و سBالم‌سازي جسBم و روان كودكان و نوجوانان و جوانان به طور ويژه لحاظ شود. 25 اهميت برنامه‌ريزي در اجراي درس تربيت‌بدني‌ و آمادگی جسمانی در برنامه‌ريزي تربيت‌بدني اهداف و اولويتهاي درسي مربوط به هر كالس و پاية تحصيلي با استفاده از اطالعات مربوط به فعاليتها و تجارب گذشته‌ ،تنظيم مي‌شود.. به طور كلي‌ ،برنامه‌ريزي درس تربيت‌بدني و اعمال مديريت صحيح در اجراي آن باعث مي‌شود كه‌: .1به اهداف از پيش تعيين شدة درس تربيت‌بدني و ورزش در مدارس دست يابيم‌. .2از منابع و امكانات موجود به رغم تمام كمبودها و محدوديتها به نحو مطلوب بهره‌برداري شود. 26 .3تواناييها و استعدادهاي بالقوة دانش‌آموزان را در همة زمينه‌ها شكوفا كنيم و اطالعات واقعي از آنها به دست آوريم‌. .4وظايف و حوزة مسئوليتهاي همة دست‌اندركاران آموزش اعم از ،معلمان تربيت‌بدني‌ ،مسئوالن مدارس و تربيت‌بدني آموزشگاهها و نحوة مشاركت‌ ِ والدين و دانش‌آموزان در اجراي صحيح و مطلوب درس تربيت‌بدني و ورزش مشخص شود. .5همة افراد و ،به خصوص‌ ،دانش‌آموزان و والدين و معلمان تربيت‌بدني در تنظيم و اجBراي برنامه‌ها مشاركت فعال داشته باشند و براي پيشبرد اهداف همة همت خود را مصروف دارند. .6به موقع در رفع كمبودها و نقايص برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزش اقدام نماييم‌. 27 مواد برنامه‌هاي تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی و ورزش در مدارس‌ در ارتباط بBا مواد و عناصBر تشكيل‌دهندة برنامBة تربيت‌بدنBي و ورزش نمي‌توان بBه طور قاطBع اظهار نظBر كرد و فعاليتهBا و برنامه‌هاي يكنواخBت و يكسBاني را براي تمام مدارس ،‌Bدر دوره‌هاي تحصBيلي مختلف‌ ،در سBطح كشور ارائBه داد .علBت ايBن امBر را مي‌توان در چند مورد بيان كرد: الف‌) نگرش دانش‌آموزان و والديBن آنهBا نسBبت بBه برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي و ورزش متفاوت اسBت‌ .عده‌اي فعاليتهاي تربيت‌بدنBي در سBاعت آموزشBي را نوعBي تفريBح و سBرگرمي مي‌داننBد و معتقدنBد كBه فعBاليتهاي ورزشBي براي گذراندن اوقات فراغBت و تفريBBح در برنامBBة مدارس گنجانده شده اس Bت‌ .عده‌اي ديگBBر از دانش‌آموزان و والديBن آنهBا بBه نقBش سBالم‌سازي و بهداشتBي تربيت‌بدنBي آگاه‌انBد و معتقدنBد كBه فعاليتهاي تربيت‌بدنBي بهتريBن وسBيله براي تربيBت جسBم و روان اسBت و بBا ايBن ديدگاه در كالسهاي تربيت‌بدني به فعاليت مي‌پردازند. 28 ب‌) آموزشگاههBBا و مدارس در سBBراسر كشور داراي امكانات‌ ،تأسBBيسات و تجهيزات ورزشBي يكسBان نيسBتند .بنابراين‌ ،هBر مدرسBه و آموزشگاه‌ ،بBا توجBBه بBBه وضعيBBت و امكانات خود ،هدفهايBBي دس Bت‌يافتني در برنامBBة فعاليتهاي تربيت‌بدني و ورزشي در نظر مي‌گيرد و اجرا مي‌كند. با توجBه به نگرش‌ ،خواسBته‌ها و نيازهاي فوق‌ ،كه براي فعاليتهاي تربيت‌بدني و ورزش در نظBر گرفتBه شده اسBت‌ ،صBرف‌نظر از ميزان امكانات و تأسBيسات ي ِBمدارس ،‌Bبرنامه‌هاي تربيت‌بدنBي و ورزش مي‌بايسBت شامBل موارد ورزش ‌ زير باشد: .1برنامة كالسهاي آموزش تربيت‌بدني و ورزش‌; .2برنامه كالسهاي فوق برنامة تربيت‌بدني و ورزش‌; .3برنامة كالسهاي تربيت‌بدني اصالحي‌; .4برنامة مسابقات و رقابتهاي ورزشي‌. 29 حال به شرح اجمالي هر كدام از چهار مورد فوق مي‌پردازيم‌: .1برنامة كالسهاي آموزش تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی و ورزش‌ برنامة كالسهاي آموزش تربيت‌بدني و ورزش در مدارس در دوره‌هاي مختلف تحصيلي عبارت است از كالسهاي آموزش تربيت‌بدني اجباري براي تمام دانش‌آموزاني كه از سالمت كامل جسمي و رواني برخوردارند .اين كالسها، همانند ساير دروس‌ ،در متن برنامه‌هاي هفتگي دانش‌آموزان گنجانيده مي‌شود. اين كالسها عموم ًا در قالب زماني دو ساعت در هفته برنامه‌ريزي مي‌شود و جزء برنامه‌هاي تدريس موظف معلمان تربيت‌بدني در مدارس محسوب مي‌شود .محتواي اين كالسها عمدت ًا شامل موارد زير است‌ :آموزش فعاليتها و مهارتهاي مختلف حركتي‌ ،ارائة شيوه‌هاي مختلف توسعه و افزايش قابليتهاي جسماني‌ ،آموزش قواعد و مقررات رشته‌هاي مختلف ورزشي‌ ،آموزش شيوه‌هاي صحيح اجراي تمرينهاي ورزشي با رعايت تمام مسائل و اصول پرورشي و تربيتي و سالمتي‌. 30 .2برنامة كالسهاي فوق برنامة تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی و ورزش‌ برنامBة كالسBهاي فوق برنامBة تربيت‌بدنBي و ورزش عبارت اسBت از كالسBهايي كBه مسBBBئوالن آموزشگاه و معلمان تربيت‌بدنBBBي و ورزش در خارج از سBBBاعات برنامه‌هاي هفتگBي درسBي برنامه‌ريزي و دانش‌آموزان بBه طور داوطلبانBه در ايBن كالسBها شركBت مي‌كنند .در اين‌گونBه كالسBهاي تكميلي‌ ِ Bتربيت‌بدنBي كBه در برنامBة هفتگBBي گنجانيده مي‌شود ،معمو ً ال آBBن دسBBته از دانش‌آموزان كBBه در اجراي مهارتهاي ورزشBBي دچار مشكBBل هسBBتند و احتمال بهبود آنهBBا بBBا شركBBت در كالسهاي فوق برنامة تربيت‌بدني وجود دارد ،به اين كالسها هدايت مي‌شوند. بنابرايBن توصBيه مي‌شود كBه شركت‌كنندگان در كالسBهاي فوق برنامBه در فعاليتهايBي شركBت كننBد كBه قب ً ال در كالسBهاي آموزشBي تدريBس شده اسBت تBا بتواننBد بBا تمريBن بيشتBر در كالسBهاي فوق برنامBه كمبودهاي جسBماني‌ ،مهارتBي و رواني‌اجتماعBي خود را برطرف كنند. 31 .3برنامة كالسهاي تربيت‌بدني اصالحي‌ برنامة كالسهاي تربيت‌بدني اصالحي در مدارس براي آن دسته از دانش‌آموزاني ارائه مي‌شود كه نيازها و احتياجات حركتي و مهارتهاي ويژه دارند .به طور مشخص مي‌توان از دانش‌آموزاني نام برد كه داراي عقب‌ماندگي جسمي و يا ناهنجارهاي اسكلتي مي‌باشند ،مانند افرادِ گوژپشت يا كساني كه پاهاي پرانتزي دارند يا دانش‌آموزاني كه داراي چرخش غيرطبيعي لگن هستند و باالخره آن دسته از دانش‌آموزاني كه هماهنگي عصبي عضالني ندارند. اين كالسها زير نظر معلمان تربيت‌بدني واجد شرايط و با صالحيت و آموزش ديده با امكانات آموزشي مناسب داير مي‌گردد .در اين كالسها افرادي كه نمي‌توانند در فعاليتهاي ورزشي عادي شركت كنند ،فرصتهايي را براي رفع نقايص و كمبودهاي جسماني ـ حركتي خود به دست مي‌آورند .اين كالسها به خصوص در دورة تحصيلي دبستان‌ ،كه امكان رفع نقص و بهبود ناتوانيهاي جسمي و BروBاني كودكان و نوجوانان بيشتر است‌ ،از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردار است‌. 32 .4برنامة مسابقات و رقابتهاي ورزشي‌ برنامBة مسBابقات و رقابتهاي ورزشBي مدارس شامBل برنامBة مسBابقات ورزشBي بيBن دانش‌آموزان يBك كالس ،‌BمسBابقات ورزشBي بيBن دانش‌آموزان منتخBب كالسBهاي مختلBف در يBك مدرسBه‌و برگزاري مسBابقات بيBن مدارس‌Bمختلف اسBت‌ .دانش‌آموزان صBاحب مسBتعد از لحاظ ورزشBي و آموزش ديده و آگاه بBBه قوانيBBن و مقررات رشته‌هاي ورزشBBي مي‌تواننBBد در ايBBن مسBBابقات و رقابتهاي ورزشي شركت كنند. مواد برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي و ورزش در مدارس در جدول شمارة 1آمده‌اسBت‌. 33 جدول شمارة :1مواد برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزشي در مدارس‌ موضوع کالسهای آموزشی تربیت بدنی موضوع کالسهای حرکات اصالحی شناسایی افراد ویژه و -1تشکیل کالسهای دچار معلولیت نظیر: آموزشی اجباری -1ضعف عضالنی شدید -2تشکیل کالسهای آموزشی اختیاری -2تغییر شکل استخوان بندی و اندامها -3آموزش مهارتهای ورزشی -3ضعف هماهنگی عصب و عضله در -4ارتقای سطح حرکات آمادگیهای جسمانی -4چرخش غیرطبیعی -5تمرین حرکات و لگن بازیهای تیمی مثل: بازیهای پرورشی ،بازیهای -5وزن اضافی بدن محلی و بومی ،بازیهای (چاقی) انفرادی و ژیمناستیک -6ضعف شدید آمادگی جسمانی -7ستون فقرات خمیده -8کف پای صاف 34 موضوع کالسهای فوق برنامه موضوBع مسابقات ورزشی -1تکمیل کمبود آموزشی -1شرکت در رقابتهای در کالسهای اجباری ورزشی بین دانش آموزان یک کالس -2تمرین مهارتهای ورزشی -2شرکت در مسابقات -3ارضای افراد عالقمند ورزشی بین کالسهای مختلف (درون مدرسه به شرکت در فعالیتها ای) -4پر کردن اوقات -3شرکت در مسابقات فراغت -5انجام دادن فعالیتهایی ورزشی (برون مدرسه ای) -4شرکت در مسابقات که در کالس آموزشی ورزشی استان امکان اجرای آن نیست. -6مشارکت ورزشی در -5شرکت در برگزاری مراسم و جشنها تورنومنتهای منطقه ای و المپیادهای ورزشی و مناسبتها نیازهای اجتماعی تــــحقیقات در زمـــینة نـــیازها واولویت بندی فعالیتها سازماندهی کل برنامه های آموزشی نــگرش والدیـن در مورد بــرنامههای تربیت بدنی -وضعیت اقتصادی -اجتماعی عوامل شخصی و گروهی نیازهای بهداشتی شرایط جسمانیتواناییهای حرکتی عالیق ونگرشهانسبت به تربیت بدنی تفاوتهای فردی از نظر جسمانی -ظرفیتهای اجتماعی دانش آموز و مدرسه شرایط محیطی محیط و شرایط مدرسه وسایل ،امکانات و تجهیزات نیروی انسانی واجد شرایط -بودجه 35 سازمان و مقررات دولتی اهداف آموزشBی و تربیت بدنی برایدخــتران و پــسران در سه دورة تحصیلی مقررات و ضوابط مدرسه تصمیمات اولیای مدرسه تبلیغات بخشنامBه هBا وآیین نامBه های صادرهازسوی سازمانهای ذی ربط ورزشی شکل.2-1عوامل مؤثر در طراحی برنامه های تربیت بدنی عوامBل و عناصBري كBه در طراحBي و اجراي برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي اثرگذار هسBتند بBه چهار دسBتة كلي طبقه‌بندي شده‌اند كه عبارت‌اند از: .1عوامBل شخصBي و گروهي‌ :ايBن عوامBل شامBل خصBوصيات و ويژگيهاي رشدي‌ ،سBطح بهداشت‌، عاليق و تمايالت‌ ،ظرفيتها و استعدادها و نيازهاي عمومي دانش‌آموزان مي‌باشد. .2عوامBل محيطي‌ :شامBل وسايل و تجهيزات‌ ،امكانات‌ ،فضاهاي ورزشBي در دسترس‌ ،نيروي انساني واجد شرايط و بودجه است‌. .3نيازهاي اجتماعي‌ :كBBه در برگيرندة عواملBBي همچون نگرش والديBBن و خانواده‌هBBا درمورد برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي وضعيBت اقتصBادي‌ـ اجتماعBي افراد ،اولويت‌بندي در برنامه‌هBا براسBاس نيازها است‌. .4عوامBل غيBر مدرسBه‌اي‌ :كBه شامBل تبليغات مجالت و رسBانه‌ها ،نقBش سBازمانهاي ورزشي‌ ،اهداف آموزشBي و مقررات و سBياستهاي آموزش و پرورش در مورد برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي در مدارس است‌. 36 ‌فصل سوم 37 شناخت خصوصيات و ويژگيهاي رشدي ‌دانش‌آموزان ضرورت شناخت ويژگيهاي رشدي دانش‌آموزان‌ بررسي و مطالعة خصوصيات رشدي دانش‌آموزان در هر دورة سني‌ ،اطالعات مناسبي را در اختيار معلمان تربيت‌بدني قرار مي‌دهد كه مهمترين آن عبارت‌اند از: الف‌) آنان مي‌توانند با معيارهاي مناسبي كه براي هر يك از مراحل رشد جسماني مثل‌ ِ ارتباط قد با وزن‌ ،وزن با سن‌ ،اندازة قد و سن دانش‌آموزان وجود دارد ،ميزان رشد طبيعي دانش‌آموزان را تشخيص دهند. ب‌) نيز مي‌توانند دانش‌آموزان را ازحيث رشد جسماني و رواني ـ حركتي‌طبقه‌بندي‌نمايند. ج‌)آشنايي با مراحل رشد و تكامل سبب مي‌شود كه دانش‌آموزان نابهنجار و غيرعادي از دانش‌آموزان عادي متمايز شوند و تحت تربيت ويژه قرار گيرند. 38 د) همچنيBن معلمان تربيت‌بدنBي قادر خواهنBد شBد ميزان ارتباط مظاهBر زندگBي و پديده‌هاي اجتماعي با رشد جسماني را بهتر درك نمايند. ه) بBا مطالعBة علمBي رشBد و تكامBل دانش‌آموزان معلمان تربيت‌بدنBي مي‌تواننBد دانش‌آموزان را در محيطهاي مختلBف بBا يكديگBر مقايسBه كرده و تأثيBر محيBط و فرهنBگ موجود را در چگونگBي رشBد و تكامBل آنان بشناسBند و تBا حBد امكان بكوشنBد محيطهاي مناسBبي براي فعاليتهاي جسماني و ورزشي آنان ايجاد نمايند. و) مطالعBة رشBد و تكامBل و ويژگيهاي مرحله‌اي آBن نشان مي‌دهBد كBه در هBر مقطBع سBني از دانش‌آموزان چه انتظاري بايد داشت‌. ز) عالوه بر اين‌ ،معلBم تربيت‌بدنBي را قادر مي‌سBازد كBه فعاليتهاي مناسBب جسBماني و ورزشBي را متناسBب بBا مراحBل طBبيعي رشBد دانش‌آموزان از كالسBهاي اول تBا چهارم دبيرستان انتخاب كنند. ح‌) مطالعBة اصBول و قوانيBن رشBد و تكامBل جسBماني دانش‌آموزان بBه معلمان تربيت‌بدنBي در شناخت نوع رفتارها ،گرايشها و برخوردهاي متناسب در هر سني كمك مي‌كند. 39 ‌ سال .1خصوصيات و ويژگيهاي رشدي كودكان پيش‌دبستاني 3ـ6 1ـ .1خصوصيات جسماني‌ شسBالگي بسBيار سBريع اسBت‌ .در ايBن آهنBگ رشBد جسBماني كودكان در سBالهاي اول زندگBي تBا ش ‌ دوره رشBد اندامهاي تحتانBي (پاهBا) نسBبت بBه تنBه سBريعتر اسBت‌ .افزايBش رشBد طولBي بدن و تسBريع در رشBد اسBتخوانها نقBش مهمBي در افزايBش وزن بدن دارد .بBه وزن بدن كودكان در ايBن دوره تقريب ًا ،در هBر سBال دو كيلوگرم و بBه طول قBد نيBز ،در هBر سBال‌ ،حدود 6سBانتيمتر اضافBه مي‌شود .قBد تقريBبي يBك كودك معمولBي در پنج‌سBالگي حدود 115سBانتي‌متر و وزن تقريبي او حدود 23كيلوگرم مي‌باشد. در ايBن سBنين پاهBا سBريعتر از دسBتها و دسBتها سBريعتر از تنBه و تنBه سBريعتر از جمجمBه رشBد مي‌كند. رشBد عضله‌هBا نسBبت بBه وزن بدن تBا پنج‌سBالگي ثابBت اسBت‌ ،بBه طوري كBه وBزن عضله‌هBا %25 وزن بدن را تشكيBل مي‌دهد .بBه دليBل رشBد ناكامBل اسBتخوانهاي بدن و ميزان مصBرف كمتBر مواد معدني فشارهاي جسماني سنگين را نمي‌توانند تحمل كنند. 40 1ـ .2خصوصيات و ويژگيهاي عاطفي‌ كودكان سBه تBا شBش سBال معBمو ً ال قادر نيسBتند واكنشهاي عاطفي و هيجانBي خود را كنترل نمايند .كودك‌ ،در آغاز ،نسBBبت بBBه مواردي چون شادي‌ ،ترس ،‌BBخشم‌، حسBادت‌ ،كينBه و اين‌گونBه حالتهBا ،واكنشBي از خود نشان نمي‌دهنBد امBا رفتBه رفتBه ياد مي‌گيرد كBه در برابر ايBن حالتهBا چگونBه بايBد رفتار كند .نكتBة مهBم ايBن اسBت كBه مربيان بداننBد چBه عواملBي يBا وضعيتBي كودك را شاد يBا عصBباني يBا اندوهگيBن يBا ترسBان مي‌كند .وقتBي كودك بهنجار بدانBد كBه براي عمBل بBه خواسBته‌هايش حBد و حدودي وجود دارد خويشتن‌دار مي‌شود .اگBر بتوانيBم كودكان را بBه موقBع از عواملBي كBه موجBب ترس و خشمشان مي‌شود آگاه كنيBم و بBا عالقBه بBه سBازندگي و پرورش نيروهاي هيجانBي آنان بپردازيم‌ ،مي‌توانيBم اميدوار باشيBم كBه در راه آرامBش و امنيBت روانBي آنان گامهاي مؤثري برداشته‌ايم‌ .كودكان سBBه و چهار سBاله براي فرونشاندن خشBم خود بيشتBر از زبان اسBتفاده مي‌كننBد و داد و فرياد راه مي‌اندازند .امBا كودكان پنBج و شBش سBاله غالب ًا از راه كناره‌گيري و قهBر كردن و جريحه‌دار كردن احساسات ديگران خشم خود را تسكين مي‌دهند. 41 ي 1ـ .3خصوصيات رواني ـ حركت ‌ كودك در اين سنين فعال و پرانرژي است و بازي كردن را حتي در تمام ساعات روز دوست دارد .بنابراين‌ ،مي‌بايست براي كودكان‌ ِ اين سنين محيطي را ايجاد كرد تا بتوانند آزادانه به فعاليت و حركت بپردازند .اهم خصوصيات رواني‌ـ حركتي كودكان سه تا شش ساله عبارت است از: الف‌) در سنين دو تا سه‌سالگي ديد و بينايي چشم تقويت مي‌شود ،ولي هنوز هماهنگي كامل بين دست و چشم به وجود نيامده است‌. ب‌) به دليل رشد ناهماهنگ اندامهاي مختلف بدن مثل (بزرگي شكم نسبت به اعضاي ديگر يا جلو بردن شانه‌ها) برنامه‌هاي حركتي و بازي و حركات آزاد و مداوم باعث هماهنگي در رشد متناسب همة اندامهاي بدن مي‌شود. ج‌) كودك سه ساله قادر به حركات جنبشي بنيادي مثل دويدن‌ ،پريدن و صعود كردن است‌. كودك در اين سن به راحتي قادر است از پاهاي خود در ايجاد انواع حركات استفاده كند. 42 د) كودك در سBه‌سالگي بBا هBر دو پاي خود مي‌پرد ،صBعود مي‌كنBد ،از پله‌هBا بBه راحتBي باال مي‌رود ،بBه طور طBبيعي مي‌دود و جاهايBي كBه الزم باشBد تعادل خود را حفظ مي‌كند. ه) كودك در سBن چهارسBالگي مي‌توانBد بBه راحتBي روي پنجه‌هاي پBا راه برود .در به‌كار بردن دستها ،پاها و بازوان بيشتر از كار كردن با انگشتان مهارت دارد. و) روي سBه چرخBه مي‌نشينBد و پBا مي‌زنBد ،خودش بBه تنهايBي لباس و كفشهايBش را مي‌پوشد و مي‌تواند از دستهاي خود براي آويزان شدن استفاده كند. ز) مهارت توپ‌گيري از سBن چهارسBالگي شروع مي‌شود و نيBز كودك مي‌توانBد برخي مهارتهاي تركيبي را انجام دهد. از آنجBا كBه كودك در نخسBتين مراحBل كسBب تجارب حركتBي اسBت‌ ،ارائBة برنامه‌هاي حركتBي و فعاليتهاي جسBماني صBحيح در ايBن دوره حائBز اهميBت بسBيار اسBت‌ .مجموعBه فعاليتهايBي كBه براي كودكان سBه تBا شBش سBال در نظBر گرفتBه مي‌شود بايBد بسBيار آسBان و سBاده باشBد ،بBه نحوي كBه كودك بتوانBد آنهBا را انجام دهد. 43 سال ‌ .2خصوصيات و ويژگيهاي رشدي كودكان 6تا 9 2ـ .1خصوصيات جسماني‌ كودكان در شش‌سBالگي وارد مرحلBة دوم زندگBي رشدي خود مي‌شوند .رشBد طولBي آنهBا نسBبت بBه دوران قبBل كندتBر مي‌شود .ولBي رشBد عرضBي آنهBا سBريعتر ،و ،بBه هميBن دليل‌ ،عضله‌هBا نيBز بزرگتBر و حجيمتBر مي‌شود ،بBه طوري كBه 75درصBد وزن بدن آنهBا را ماهيچه‌هاي بدن تشكيBل مي‌دهد .يBك كودك معمولBي در شش‌سBالگي حدود 123سBانتيمتر قBد و حدود 23كيلوگرم وزن دارد .يك كودك نه ساله نيز 139سانتيمتر قد و حدود 28كيلوگرم وزن دارد. سBيستم عصBبي در عضالت كوچBك هنوز كارايBي الزم را پيدا نكرده اسBت و كودك در اجراي حركات و فعاليتهاي جسBBماني عضالت بزرگ بدن را بBBه كار مي‌گيرد .بBBه دليBBل كاهBBش برجسBتگي شكBم در سBنين بعBد از 6سBالگي ميزان انعطاف‌پذيري مفاصBل بدن بيشتBر مي‌شود. در دانش‌آموزان كالس اول دبسBتان هنوز هماهنگBي كامBل بيBن چشمهBا ،دسBتها و پاهBا وجود ندارد و ايBن موضوع باعBث مي‌شود كBه كودكان براي عمBل بBه مهارتهاي ورزشBي حركات زايد و غير ضروري نيز داشته باشند. در سBنين شBش تBا ن ‌هسBالگي شكلگيري بدن تدريجBي و رشBد اسBتخوانها در جهBت افزايBش ضخامBت آنهاسBت‌ .در ايBن سBنين‌ ،در هنگام فعاليتهاي جسBماني‌ ،بBه دليBل كوچك‌بودن ششهBا تعداد تنفBس و ضربان قلBب بBه سBرعت افزايBش پيدا مي‌كنBد و حركات ورزشBي شديBد كودك را بBه نفBس نفBس وا مي‌دارد .پBس معلم تربيت‌بدني مي‌بايسBت در نحوة ارائه و اجراي تمرينات بيBش از پيش دقت كند. 44 2ـ .2خصوصيات و ويژگيهاي عاطفي‌ ويژگيهاي عاطفBي كودكان شBش تBا نBه سBاله بBا خصBوصيات كودكان سBنين پيشيBن متفاوت اسBت‌ ،بBه عنوان مثال‌ ،كودك از شش‌سBالگي بBه بعBد كم‌كBم ياد مي‌گيرد كBه چگونBه واكنشهاي عاطفBي و هيجانBي خود را كنترل كند .كودكان در ايBن دوره سBرشار از عواطBف و احسBاسات‌اند و بBه سBبب حسBاسيت فراوBان از وقايBع زندگBي بBه شدت متأثBر مي‌شونBد و ايBن تأثيBر ،پايه‌هاي عواطBف آنان را در آينده بنا مي‌كند. انواع واكنشهاي عاطفBي در ايBن دوره عبارت‌انBد از :خشم‌ ،ترس ،‌BحسBادت‌ ،كنجكاوBي‌ ،لذت‌ ،محبت‌، هيجانات شديBد و غيره‌ .دانش‌آموزان كالس اول و دوم بايBد خود را بBا وضعيBت جديBد سBازگار كننBد ،هBر چنBد كBه در دوره‌هاي بعBد نيBز اغلBب دچار مشكالت عاطفBي و رفتاري مي‌شوند .كودكان در ايBن دوره ممكBن اسBت هيجانات خود را بBه شيوه‌هاي مختلفBي تخليBه كنند .انتقام و درگيريهاي بدنBي در ايBن دوره و ،بBه ويژه‌ ،در هنگام تمرينات ورزشBي رايBج اسBت‌ .بازي و فعاليتهاي ورزشBي وسBيلة بسBيار مناسBبي براي تخليBة هيجانBي در ايBن دوره اسBت و نظارت معلBم تربيت‌بدنBي بر كالس بسيار ضروري است تا كالس تربيت‌بدني محل انتقام‌گيري بين دانش‌آموزان نشود. 45 در سن 8سالگي دانش‌آموزان ياد مي‌گيرند كه به تدريج بر اميال خود مسلط شوند و قوانين و مقررات ورزشي‌ ِ فراگرفته را رعايت كنند .در اين دوره‌ ،كودكان ياد مي‌گيرند به ديگران اعتماد كنند و حس ابتكار و استقالل در آنان پرورش مي‌يابد .كودكان سنين هشت و نه‌سالگي صاحب شخصيت پايدارتري نسبت به گذشته هستند .در اين سنين تأثيرپذيري كودك از اشخاص مورد عالقه‌ ،به ويژه معلم‌ ،بيشتر مي‌شود .معلم تربيت‌بدني‌ ،با تنظيم برنامه‌هاي ورزشي مناسب‌ ،از گرايش افراد به فعاليتهاي ورزشي به نحو سودمندي استفاده مي‌كند و برخي قوانين و مقررات اجتماعي مثل رعايت نظم‌، همكاري و مسئوليت‌پذيري را در كالسهاي تربيت‌بدني به دانش‌آموزان آموزش مي‌دهد. در اواخر اين دوره يعني نه‌سالگي گرايش دانش‌آموز به فعاليتهاي اجتماعي افزايش مي‌يابد و دوست دارد در بازيهاي گروBهي چندنفره شركت كند. 46 2ـ .3خصوصيات رواني ـ حركتي‌ دانش‌آموزان كالسBهاي اول تBا سBوم دبسBBتان در معرض تجربه‌هاي بزرگ قرار دارند .عادت بBه كم‌كاري و يBا فعاليBت و تحرك در ايBن دوره در دانش‌آموزان پديBد مي‌آيد .بنابراين‌ ،لزوم تدويBن برنامه‌هاي مناسBب حركتBي در برنامه‌هاي آموزشي براي همة دانش‌آموزان كالس امري اجتناب ناپذير مي‌نمايد. در ايBBن دوره رشBBد حركتBBي در دختران و پسBBران متفاوت اسBBت‌ .دختران در مهارتهاي مربوط بBه ماهيچه‌هاي كوچBك و ظريفتBر كBه نياز بBه دقBت بيشتري دارد (مثBBل نقاشي‌ ،خياطي‌ ،بافندگBي و ....بر پسBBران برتري پيدا مي‌كنند .در حالBي كBه پسBران در مهارتهاي مربوط بBه ماهيچه‌هاي درشت‌تBر و قويتBر مثل‌ِ B پرش‌ ،پرتاب توپ بسBBكتبال و واليبال‌ ،توپ‌زدن بBBا پBBا بر دختران برتري مي‌يابند. 47 دانش‌آموزان در سنين شش تا نه سال بايد در مهارتهاي بنيادي در قالب بازيهاي ورزشي نظي ِر انداختن و گرفتن توپ‌ ،ضربه زدن به توپ‌ ،راه رفتن‌ ،دويدن‌ ،صعود كردن‌ ،و نيز مهارتهايي مثل دوچرخه سواري‌ ،شنا و غيره مهارت كافي پيدا كنند. البته مهارتهاي بنيادي در ابتداي اين دوره اهميت بيشتري دارد و هرچه سن دانش‌آموز باال مي‌رود و به سنين بلوغ نزديك مي‌شود ،عالقه به بازي و اجراي مهارتهاي پيچيده‌تر جاي خود را به عالقه به سرگرميها و تفريحات مي‌دهد. سرعت انتقال مهارت كودكان در اين سالها در حدود نصف ميزان سرعت انتقال بزرگترهاست‌. در اجراي حركات نيز پيشرفتهايي حاصل مي‌شود; به طوري كه طول قدمها در راه رفتن و دويدن بيشتر و تعادل بدن كاملتر مي‌شود .جهيدن‌ ،پريدن و لي‌لي كردن را خيلي سريع ياد مي‌گيرند و نواقص مهارتي خود را رفته رفته مرتفع و با چابكي و زيبايي حركت را انجام مي‌دهند و قادرند از روي موانع كوتاه بپرند. 48 .3خصوصيات و ويژگيهاي رشدي دانش‌آموزان 9تا 12سال‌ 3ـ .1خصوصيات جسماني‌ مهمترين ويژگيهاي جسماني اين دوره عبارت‌اند از: الف‌) ميانگيBن افزايBش وزن‌ ،در هBر سBال‌ 2/3 ،كيلوگرم و معدل رشBد قBد ،در هBر سBال‌، 5سBانتيمتر اسBت‌ .يBك نوجوان دوازده سBالة معمولBي حدود 153سBانتيمتر قBد و حدود 42كيلوگرم وزن دارد. ب‌) رشBد عمومBي بدن دختران سBريعBتر از پسBران اسBت‌ ،امBا پسBران توانايBي و قدرت عمومي بيشتري دارند. ج‌) رشBد قBد دانش‌آموزان بBه كندي انجام مي‌شود ،امBا بBه وزن بدن و نيروي جسBمي آنها افزوده مي‌شود. د) دانش‌آموزان در ايBن سBنين‌ ،بBه سBبب افزايBش رشBد اسBتخوانها و بافتهاي پيوندي و افزايBش قطBر عضالت قابليتهاي جسBماني آنهBا نيBز بBه ميزان بسBيار زيادي توسBعه مي‌يابد. ه) دانش‌آموزان در اين سنين خستگي ناپذيرند. و) در سنين نه تا دوازده‌سالگي ساعد و دستها رشد بيشتري دارند و بلندتر مي‌شوند. ز) مقاومت بدن دانش‌آموزان در مقابل بيماريها زيادتر مي‌شود . 49 3ـ .2خصوصيات و ويژگيهاي عاطفي‌ در ايBن سBنين مقبوليBت دانش‌آموزان از طرف گروه همسBاالن‌ ،از جنبBة عاطفي‌ ،براي آنهBا بسBيار مهBم اسBت و واكنشهاي عاطفBي از خود نشان مي‌دهنBد ،خشBم و نفرت نمود واكنشهاي آنهاسBت‌ ،مهBر و محبBت را دوسBت دارند .معنBي و مفهوم شكسBت را مي‌فهمنBد و راههاي موفقيBت را تجربBه مي‌كنند .دانش‌آموزان در ايBن سBنين بBا آگاهBي بBه عواطBف و احسBاسات درونBي ديگران احترام مي‌گذارنBد و ايBن احترام و بينش‌ ،اسBاس روحيBة قهرمانBي و جوانمردي آنهBا را پايBه گذاري مي‌كند .بBه موازات افزايBش مهارتهBا ،از ناراحتBي و عصBبانيت آنهBا در رويارويBي بBا شكسBت كاسBته مي‌شود. .سBالهاي آخBر دبسBتان‌ ،دورة ايجاد حBس قضاوت و تشخيBص ارزشهاي موجود اجتماعBي اسBت‌. وجود ايBن حس ،‌BكBه مهمتريBن عامBل بهسBازي زندگBي انسBانهاست‌ ،در سBنين نBه تBا دوازده‌سBالگي احسBBاس مي‌شود .در ايBBن دوره مهمتريBBن اهداف و برنامه‌هاي تربيت‌بدني‌ ،جهت‌دادن بBBه واكنشهاي عاطفBي دانش‌آموزان در مقابBل پيروزي و شكسBت در بازيهBا ،آگاهBي و شناخBت صBحيح از ميزان تواناييهاي واقعBي دانش‌آموزان‌ ،كمBك بBه تقويBت مهارتهاي حركتBي پايBه در آنان و تقويت ارتباط با گروههاي همسال در بين آنان است‌. . 50 3ـ .3خصوصيات و ويژگيهاي رواني ـ حBركتي‌ در اين دوره يكي از عوامل پذيرش و عضويت در گروه‌ ،تواناييهاي حركتي و قدرت جسماني است‌ .به همين علت افراد سعي مي‌كنند تواناييهاي جسماني خود را افزايش دهند و از تناسب اندام و زيبايي ظاهري برخوردار شوند .در اين سنين‌، مهارتهاي ورزشي به سرعت افزايش مي‌يابد .حركات و مهارتهاي ورزشي‌ ،زيباتر، كاملتر ،صحيحتر و با قدرت بيشتري انجام مي‌شود .اجراي مهارتهاي ورزشي منظم و از زيبايي خاصي برخوردار است‌ .تسلط بر انجام‌دادن مهارتها ،به شرط اينكه در سنين قبل مهارتهاي پايه را به خوبي فراگرفته باشند ،به نحو چشمگيري افزايش مي‌يابد .نوجوانان در اين سنين به ورزشهاي قدرتي و انفرادي عالقه نشان مي‌دهند ،و از وسايل ورزشي واقعي و استاندارد استفاده مي‌كنند .عالوه بر اين‌، ورزشهاي سخت و هيجان انگيز انجام مي‌دهند ،مثل‌ ،باالنس زدن‌ ،پرش‌ ،حركات ريتميك و تعادلي‌ .بيشتر آنان به حركات تحسين‌برانگيز مانند معلق زدن و حركات سخت و قدرتي براي جلب نظر ديگران عالقة خاصي پيدا مي‌كنند 51 4ـ .2خصوصيات و Bويژگيهاي عاطفي‌ يكBي از ويژگيهاي مهBم رشBد عاطفBي نوجوانان در ايBن مرحلBه سBازش يافتBن بBا احسBاسهاي جديدي اسBت كBه در نتيجBة دگرگونيهاي جسBماني پديBد آمده اسBت‌ .ايBن احسBاسها بيشتBر حالBت برانگيختگBي دارند .حتBي پسBران و دخترانBي كBه بBه پدر و مادرشان عالقBه دارنBد ،در هنگام برخورد بBا آنان غالب ًا از خود سBوءظن‌ ،بي‌اعتمادي‌ ،خشBم و برافروختگBي نشان مي‌دهند .بBا افزايBش سBن تقويمي‌ ،توانايBي آنان در درك معانBي و كسBب معرفت‌ ،بينBش و آگاهBي و، همچنين‌ ،توانايBي آنهBا بر طوالني‌تBر شدن زمان تمركBز حواس بر روي يBك موضوع بيشتBر مي‌شود .در اواخBر سBالهاي تحصBيلي توجBه و نگرانيهاي دانش‌آموزان دربارة هدفهاي آينده‌، انتخاب شغBل و تشكيBBل خانواده بيشتBBر مي‌شود .در ايBBن سBBنين معلمان مي‌بايسBت نقBBش مشاوري بBBا حوصBBله و راهنمايBBي صBBبور را بر عهده گيرنBBد و در ايBBن دورة بحراني‌، دانش‌آموزان را راهنمايي كنند. 52 4ـ .3خصوصيات و ويژگيهاي روBاني ـ حركتي‌ در اين مرحله‌ ،رشد عقلي و هوشي نوجوان به كمال مي‌رسد و ،براساس استعدادها و تواناييهاي ذاتي خود ،قادر است هر نوع دانش و مهارتي را بياموزد .در سن چهارده‌سالگي به بعد نگرش و بينش تازه‌اي در رفتار و كردار نوجوان مشاهده مي‌شود .نوجوان مي‌كوشد تا آن دسته از باورها مجرد و ارزشهايي را كه در هدفهاي زندگي او تأثير دارند درون‌سازي كند و به درك مفاهيم ّ دست يابد. در اين دوره‌ ،به سبب تجربيات حركتي از پيش فراگرفته‌ ،دانش‌آموزان قادرند مهارتهاي پيچيدة ورزشي را به نحو بسيار مطلوب انجام دهند .قدرت عضالني و استقامت عمومي بدن افزايش مي‌يابد و مي‌توانند در مسابقات ورزشي شركت كنند .همچنين مي‌توانند در تمرينات ورزشي فشرده شركت نمايند. هدف تربيت‌بدني در اين دوره تعليم روشهاي صحيح تمرينات ورزشي‌ ،كنترل وزن و افزايش تواناييهاي حركتي و آمادگي جسماني است‌. 53 فصل چهارم محتواي درس آمادگی جسمانی در مدارس 54 عوامل مؤثر در برنامه‌ريزي درس تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی در مدارس به طور كلي سه عامل در برنامه‌ريزي و تعيين محتواي درس تربيت‌بدني و ورزش در مدارس نقش عمده و تعيين كننده دارند .اين عوامل عبارت‌اند از: جامعه و دانش‌آموزان و علوم ورزشي‌ .اوضاع خاص اجتماعي و فرهنگي جBامعه در انتخاب مواد آموزشي‌ ،كيفيت و كميت آنها نيز اثرگذار است‌. ارزشها ،هنجارها و رفتارهاي مطلوب جامعه در شكلگيري اهداف آموزشي تربيت‌بدني و ورزش مؤثر و يكي از عوامل مهم در انتخاب مواد برنامه‌هاي تربيت‌بدني است‌ .مقاصد ،عاليق ،‌Bنيازها ،تواناييها و استعدادهاي دانش‌آموزان يكي ديگر از عواملي است كه برنامه‌ريزان بايد در انتخاب محتوا و مواد مورد تدريس در درس تربيت‌بدني بدان توجه جدي نمايند. 55 ويژگيهاي محتواي درس تربيت‌بدني‌ ويژگيهاي عمومي زير مي‌تواند راهنمايي كلي براي برنامه‌ريزان و طراحان برنامة درسي در زمينة انتخاب مواد آموزشي در هر يك از دوره‌هاي تحصيلي در مدارس باشد: .1محتوا و مضمون بايد با عنوان درس تربيت‌بدني و اهداف آن در مدارس سنخيت كامل داشته باشد و دانش‌آموز اين امر را به خوبي در كالسهاي تربيت‌بدني درك كند. .2محتوابايددركي‌صحيح‌ازساختاربنيادي تربيت‌بدني و ورزش به دانش‌آموزان ارائه بدهد. .3محتوا و مواد آموزشي درس تربيت‌بدني بايد اصول بهداشتي و سالمتي در طول زندگي را با مواد عملي به دانش‌آموزان بفهماند. .4مواد آموزشي انتخاب شده براي هر دورة تحصيلي بايد با ايجاد انگيزه و شور، يادگيري را در دانش‌آموز تقويت كند. 56 .5حركات و مهارتهاي انتخابBBي براي تدريBBس بايBBد متناسBBب بBBا وضعيBBت جسBBماني و تواناييهاي دانش‌آموزان باشد .بBBه عبارت ديگBBر ،حBركات و مهارتهاي بسBيار دشوار و پيچيده يBا حركات نسBبت ًا سBاده و آسBان بايBد بBا مقتضيات سBني و تجارب حBركتBي و نيازهاي جسBماني آنان هماهنBگ و متعادل باشد. .6محتوا بايد متناسب با توقعات و انتظارات دانش‌آموزان باشد و آنان پس از شركت در فعاليتهاي ورزشي احساس رضايت و شادماني كنند. .7تسBلسل مواد آموزشBي و برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي در هBر دورة تحصBيلي بايBد حفBBظ شود .بBBه عنوان مثال آموزش مهارتهاي بنيادي و بازيهاي سBBادة ورزشBي در دوره ابتدايBي و آموزش مهارتهاي پيشرفتBة ورزشBي در دورة دبيرستان انجام گيرد. .8برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي و ورزش در مدارس بايBد ضامBن رشBد و تكامBل طBبيعي كودك و نوجوان‌ ،افزايBش قابليتهاي اجتماعBي و روانBي و بسBط شخصيت او باشد. 57 سن دانش‌آموزان و برنامه‌هاي تربيت‌بدني يكي از شاخصهاي مهم در تعيين محتواي درس تربيت‌بدني و انتخاب نوع فعاليتهاي حركتي‌ ،سن دانش‌آموزان است‌ .سن افراد ،نشان‌دهندة بسياري از خصوصيات و ويژگيهاي آنان است و دانش‌آموزان در هر مقطع سني داراي تواناييهاي جسماني‌ ،حركتي و ويژگيهاي رفتاري مخصوص آن سن مي‌باشند. پيشنهاد مي‌شود برنامه‌هاي تربيت‌بدني در مدارس به شكل زير تنظيم گردد: الف‌) برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزشي براي سنين 2تا 6سالگي (دورة آمادگي و پيش‌دبستاني‌). ب‌) برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزشي براي سنين 6تا 12سالگي (دورة دبستان‌). 58 بBه منظور دسBتيابي بBه اهداف تربيت‌بدنBي در مدارس ابتدايBي و بBا توجBه بBه خصBBوصيات و ويژگيهاي دانش‌آموزان در ايBBن سBBنين و تغييرات عمده و ناگهاني‌ ِ BرشBد جسBماني‌ ،عاطفBي و رواني‌ـ حركتBي آنان ـ عمدت ًا در نBه تBا يازده‌سالگي ـ مي‌توان به دو نوع برنامه قائل شد: .1برنامه‌هاي تربيت‌بدني براي سنين 6ـ 9سالگي (اول تا سوم دبستان‌)، .2برنامه‌هاي تربيت‌بدني براي سنين 9ـ 11سالگي (چهارم و پنجم دبستان‌)، .3برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزش در سنين 12ـ 14سالگي (دورة راهنمايي‌)، .4برنامه‌هاي تربيت‌بدني و ورزش در سنين‌ـ 18سالگي (دورة دبيرستان‌). 59 چنين برنامه‌هايي حداقل چهار مزيت كلي دارد: .1فرصتهاي يادگيري براساس عاليق و نيازها براي همة دانش‌آموزان فراهم مي‌شود. .2توجه به عاليق و نيازهاي موجود ايجاد انگيزه در سطح مطلوب و ،در نتيجه موفقيت برنامه و نيل به اهداف مي‌شود. .3از طريق ارائة چنين فعاليتهايي‌ ،استعدادهاي بالقوة دانش‌آموزان بيشتر و بهتر شكوفا خواهد شد. .4گروههاي مختلف دانش‌آموزان مانن ِد دانش‌آموزان مستعد از لحاظ حركتي‌، معلوالن جسمي‌ ،عقب‌ماندگان ذهني‌ ،افراد منزوي و گوشه‌گير ،افراد اجتماعي‌ ،تيزهوشان‌ ،افراد معمولي و دانش‌آموزان با ويژگيهاي رفتاري متفاوت در يك كالس وجود دارند كه همة آنها عاليق ورزشي يكساني ندارند و در چنين وضعيتي ارائة يك نوع فعاليت يا مهارت ورزشي براي همة 60گروههاي فوق‌الذكر نتايج چندان مطلوبي نخواهد داشت‌. 61 نمودار 1ـ .4محتواي كلي برنامه‌هاي تربيت‌بدني مدارس براساس سن‌. طبقه‌بندي محتواي درس تربيت‌بدني‌ و آمادگی جسمانی .1آمادگي جسماني‌، .2آمادگي حركتي‌. آمادگيهاي جسماني آن دسته از قابليتها و تواناييها هستند كه به صورت بالقوه در فرد وجود دارند و در اثر تمرين بدني پرورش مي‌يابند و تواناييهاي فرد را براي حضور موفق و پرنشاط در زندگي فردي و اجتماعي باال مي‌برند. زير مجموعه‌هاي آن عبارت‌اند از :استقامت‌ ،قدرت‌ ،سرعت‌ ،انعطاف‌پذيري‌، هماهنگي و چابكي‌. آمادگيهاي حركتي آن دسته از استعدادها و قابليتها هستند كه فرد در اثر آموزش به آنها مي‌رسد و ،در نتيجه‌ ،تواناييهاي مهارتي و هنري و حركتي پرورش مي‌يابند. نكته شايان ذكر اين است كه بدون داشتن حداقل آمادگيهاي جسماني موفقيت در آمادگيهاي حركتي مقدور نيست‌. 62 در طراحي و تعيين محتواي درس تربيت‌بدني مدارس چگونه مي‌توان از آمادگيهاي جسماني به آمادگيهاي حركتي دست يافت‌؟ طبق اسالید بعدی ساختار مهارتي دانش‌آموزان به ترتيب شكل مي‌گيرد. آمادگيهاي جسماني زيربناي تمام فعاليتهاي بدني و اجراي مهارتهاي ورزشي است‌ .دانش‌آموزان در هر دوره از تحصيل به حدي از آمادگيهاي جسماني‌نياز دارند و در كالسهاي تربيت‌بدني اين موقعيت فراهم مي‌شود. بنابرايBن محتواي فعاليتهاي ورزشBي در كالسBها عموم ًا بBه منظور افزايBش آمادگيهاي جسماني و آمادگيهاي حركتي و مهارتي دانش‌آموزان تدوين مي‌شود. 63 مهارتهای ورزشی پیشرفته حرکتی)پاس والیبال -و.... بسکتبال- مهارتهای ورزشی ساده مثل دریبل آمادگیهای حرکتی(مهارتهای پرتاب کردن دریافت کردن انداختن ضربه زدن صعود کردن مهارتهای بنیادی ترکیبی وپیشرفته راه رفتن دویدن پریدن لی لی کردن جهیدن متوقف شدن جابجایی دادن تغییرمسیر خم شدن هل دادن کشیدن فشاردادن برگشتن مهارتهای بنیادی غیرجنبشی(ساکن) مهارتهای بنیادی جنبشی( حرکتی) استقامت -قدرت -سرعت -انعطاف پذیری -هماهنگی -چابکی 64 آمادگیهای جسمانی آگاهی ازبدن مثل:*شکل * تعادل * انتقال وزن آگاهی فضایی* تخمین مسافت * جهت شناسی * کیفیت جریان حرکت:* ارتباط با افراد * ارتباط با اشیا مهارتهای ادراکی -حرکتی فصل پنج ‌ م وظايف و مسئوليتهاي نهادها و مسئوالن ‌آموزشي 65 هدف كلي‌ بيان وظايBف و مسBئوليتهاي افراد ،نهادهBا و سBازمانهاي متصBدي امBر تربيت‌بدنBBBBي و ورزش در مدارس و آشنايBBBBي دانشجويان و خوانندگان با اين وظايف و مسئوليتها. هدفهاي رفتاري‌ .1عوامل‌ ،سازمانها و افرادي را كه در ارائة درس تربيت‌بدني سهيم هستند .2نقش خانواده در گسترش و تعميم فعاليتهاي ورزشي در مدارس .3وظايف و مسئوليتهاي والدين در قبال درس تربيت‌بدني .4وظايBBف و مسBBئوليتهاي معلمان تربيت‌بدنBBي ،مسBBئوالن آموزشBBي مدرسBBه و كارشناسBBي تربيت‌بدني 66 همكاري نهادهاي اجتماعي در اجراي برنامه‌هاي تربيت‌بدني گرچBه بسBياري از افراد آموزش و پرورش را مسBئول تحقBق بخشيدن بBه ايBن مهBم مي‌داننBد ،امBا دسBتيابي بBه چBنيBن هدف ارزشمندي مسBتلزم ايBن اسBت كBه تمامBي افراد جBامعBه و مسBئوالن و نهادهاي اجتماعBي هBر يBك بBه وظيفه‌اي كBه دارند ،به خوبي آگاه باشند و به درستي به آن عمل نمايند .والدين اميدوارند كBه فرزندانشان بBا معلمان كارامBد و متعهدي سBروكار داشتBه باشنBد كBه آنان را بBه نحBو شايسBته‌ ،در راه رسBيدن بBه كمال‌ ،معرفBت و خودشناسBي هدايBت كنند. آموزش و پرورش بايBBد بBBا ايجاد فضاي مناسBBب همBBة دانش‌آموزان را بBBا شركBت در كالسBهاي تربيت‌بدنBي بBه حBداكثBر رشBد و تكامBل در اندامهBا و دسBBتگاه عصBBبي‌ـ عضالنBBي برسBBاند .تواناييهاي ادراكBBي و قوة شناخBBت دانش‌آموزان پرورش يابBد و آنان را در كشBف اسBتعدادهاي خود و ،همچنين‌، منابع قابل دسترس در هنگام فشار و سختي در زندگي ياري دهد. 67 معلمان تربيت‌بدنBي نيBز بايBد بداننBد كBه گفتار ،اعمال‌ ،روشهBا و رفتارهايشان در هنگام تدريس‌ ،تأثير چشمگيري بر روي دانش‌آموزان تحت تعليم آنها دارد. والدين كه در آرزوي داشتن فرزندي سالم‌ ،برومند و مؤثر در جامعBه‌اند بايد نهايت همكاري و مشاركت جBدي را با آموزشگاهها و معلمان در راه رسيدن به چنين اهدافي داشته باشند و خالصه اينكه دانش‌آموزان نيز بايد به وظايف و مسئوليتهاي خود در كالسهاي تربيت‌بدني و هنگام اجراي تمرينات و فعاليتهاي جسماني آگاه باشند. در امر تربيت‌بدني و ورزش در مدارس مي‌پردازيم‌. 68 الف‌) مسئوليتهاي والدين‌ محيBط خانواده اوليBن و مهمتريBن پايگاه بBه منظور حضور فعال و مؤثBر دانش‌آموزان در فعBاليتهاي تربيت‌بدنBي و ورزش محسBوب مي‌شود .نگرش مثبBت والديBن بBه فعاليتهاي جسBماني و كالسBهاي تربيت‌بدنBي بسBيار مهBم اسBت‌ .والديBن بايBد بداننBد كBه كودكانشان بBه فعاليتهاي جسBماني نياز دارنBد و قسBمت اعظBم ايBن نياز در كالسهاي تربيت‌بدني و برنامه‌هاي ورزشي مدرسه برآورده مي‌شود. ‌ .حضور مؤثBر دانش‌آموزان در كالسBهاي تربيت‌بدنBي عالوه بر بهبود تواناييهاي جسBماني و حركتBي دانش‌آموزان‌ ،موجBب اعتالي تواناييهاي روانBي و جسBماني دانش‌آموزان و فراگيري دروس ديگر مي‌شود. 69 اهم وظايف و مسئوليتهاي اخالقي والدين در قبال فرزندانشان براي شركت در برنامه‌هاي ورزشي مدارس را به شرح زير مي‌توان برشمرد: .1فرزندان خود را به شركت در فعاليتهاي ورزشي تشويق و فرصتهاي الزم را بدين منظور براي آنان فراهم كنند. .2به اهداف تربيتي‌ ،اخالقي و آموزشي تربيت‌بدني و تأثيرات آن بر جسم و روان فرزندان توجه نمايند و فعاليتهاي ورزشي را تنها يك عامل تفريحي و سرگرم كننده تلقي نكنند. .3با كسب اطالع از برنامه‌هاي ورزشي مدرسه در بهبود و گسترش كمي و كيفي برنامه‌ها بكوشند و با معلمان تربيت‌بدني و ساير مسئوالن آموزشي مدرسه براي اجراي مطلوب درس تربيت‌بدني و ورزش همكاري نمايند. 70 .4وسBايل ورزشBي مورد نياز فرزنBد خود را طبBق مقررات و تصBميمات مسBئوالن مدرسه و مربيان ورزشي (در حد مقدورات‌) تهيه نمايند. .5براي تشويBق فرزندان خود بBه تماشاي مسBابقه‌ها و رقابتهاي ورزشBي برونBد و فرزندان خود را از نزديك مورد تشويق قرار دهند. .6از تواناييهBا و اسBتعدادهاي ورزشBي فرزندان خود از طريBق ارتباط مسBتمر بBا معلمان تربيت‌بدني و بررسي پرونده‌هاي بهداشتي‌ـ ورزشي مطلع شوند. .7ساعاتي را در هفته همراه با فرزندان خود به ورزش بپردازند. .8در برطرف‌كردن ضعفهاي جسBBماني و ناتوانيهاي حركتBBي فرزندان خود بBBا كمBك و راهنمايBي مربيان تربيت‌بدنBي و متخصBصان علوم ورزشBي كوشBا باشند. 71 ب‌) وظايف معلمان تربيت‌بدني و ورزش‌ وظايف انساني معلم در آماده ساختن دانش‌آموزان براي فردايي بهتر ،فراتر از وظايف و مسئوليتهاي قانوني اوست‌ .ولي براي اينكه معلم تربيت‌بدني و ورزش بهتر بتواند دانش‌آموزان تحت تعليم را بشناسد ناگزير است وظايف خود را در قالب دستورالعملهايي روشن و واضح بيان كند تا به اهداف از پيش تعيين شدة خود نايل آيد .اين دستورالعملها به شرح زیر است. .1در كالسهاي آموزشي تربيت‌بدني به تفاوتها و ويژگيهاي جسماني‌ ،رواني‌، اجتماعي و اخالقي آنان توجه نمايد. .2اهداف ِ‌ BBواضح‌ ،روشBBن و ارزشمندي را تعييBBن و دانش‌آموزان‌ ،والديBBن و ديگران را از اين اهداف آگاه كند. .3به رشد و بهداشت رواني دانش‌آموزان‌ توجه نمايد. ت ِ آموزش تربيت‌بدني .4طرح درس مدون و مشخصBي را براي هر يك از جلسا ‌ و ورزش تنظيم كند . 72.5در تمامي كالسهاي ورزش از لباس كامل ورزشي و سوت استفاده كند . .6تمامي اصول‌ ،معيارها و قوانيني كه از طرف كارشناسي تربيت‌بدني آموزش و پرورش ابالغ مي‌شود رعايت و با جديت پيگيري كند. .7به نيازها ،خصوصيات و ويژگيهاي دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصيلي براي تدوين برنامه‌هاي ورزشي توجه كند. .8به منظور توسعه و تعميم فعاليتهاي ورزشي و مشاركت والدين و دانش‌آموزان‌ ،در مدرسه‌ ،انجمنهاي ورزشي‌ ،گروههاي ورزشي و كانونهاي ورزشي تشكيل دهد. .9به منظور آشنايي با آخرين دستاوردهاي علمي در زمينه‌هاي ورزشي همواره به مطالعه و تحقيق اهتمام ورزد و در كالسهاي بازآموزي‌ ،ضمن خدمت و در همايشهاي علمي تربيت‌بدني با انگيزه و احساس مسئوليت شركت كند. .10پرونده‌هاي بهداشتي ـ ورزشي براي هر يك از دانش‌آموزان با كمك ديگر مربيان و مسئوالن مدرسه تشكيل دهد و نتايج آن را به اطالع اولياي مدرسه و والدين برساند. .11رقابتهاي درون مدرسه‌اي را به گونه‌اي متناسب برنامه‌ريزي و اجرا كند. 73 .12هBر معلBم مي‌بايسBت بBه انواع روشهاي تدريBس تربيت‌بدنBي و نحوة آموزش مهارتهاي ورزشBي آگاه باشBد و مورد اسBتفادة آنهBا را بداند .موقعيBت زمانBي و مكانBي را در انتخاب روشهاي تدريBس مورد نظBر قرار دهد .البتBه بايBد گفBت هيBچ روش واحدي بBه عنوان بهترين روش تدريس وجود ندارد. .13در جلسBات مسBئوالن و انجمBن اوليBا و مربيان شركBت كنBد و توجBه مسBئوالن و والديBن را به اهميت درس تربيت‌بدني و ورزش براي دانش‌آموزان جلب نمايد. .14بر اماكن‌ ،تأسيسات و امكانات ورزشي مدرسه نظارت دقيق داشته باشد. .15در حفBظ و نگهداري و اسBتفادة بهينBه از امكانات ورزشBي موجود در مدرسBه كوشBا باشد. .16ارزشيابBي دقيBق درس تربيت‌بدني‌ ،براسBاس دسBتورالعملهاي مربوط ،از دانش‌آموزان بBه عمBل آورده و نمره را براسBاس تواناييهBا و پيشرفتهBا در كارنامه‌هاي دانش‌آموزان منظور نمايد. 74 ج‌) وظايف مديران و مسئوالن آموزشي مدرسه‌ اهم وظايف و مسئوليتهاي مديران و مسئوالن آموزشي مدرسه را مي‌توان به شرح زير برشمرد: .1تدوين برنامه‌هاي ورزشي مدرسه با كمك معBلمان تربيت‌بدني در طول سال تحصيلي به نحوي كه همة دانش‌آموزان از اين برنامه‌ها حداكثر استفاده را ببرند. .2تأييBBد و پشتيبانBBي الزم از برنامه‌هاي تربيت‌بدنBBي و كمBBك بBBه اجراي جزئيات برنامه‌. .3تهيBة وسBايل‌ ،امكانات و تجهيزات ورزشBي مناسBب بBه طوري كBه جوابگوي نيازهاي دانش‌آموزان باشد. .4جذب معلمان شايسBته و واجBد شرايBط براي درس تربيت‌بدنBي و فعBاليتهاي فوق برنامه‌. .5اقدام بBه تشكيBل انجمنهاي ورزشBي و همايشهاي علمBي تربيت‌بدنBي براي اولياي دانش‌آموزان‌. 75 نظارت بر اجراي مطلوب درس تربيت‌بدني و ورزش .6 .4برگزاري كالسBهاي ضمBن خدمت‌ ،سBمينارها و گردهماييهاي علمBي بBه منظور ارتقاي سBBطح علمBBي معلمان تربيت‌بدنBBي و شناسBBايي محققان و معلمان شايسته و تشويق آنها. .5تهيBBه كتBBب و نشريات‌ ،راه‌اندازي كارگاههاي آموزشي‌ ،وسBBايل كمBBك آموزشي به منظور ارتقاي سطح كيفي مربيان ورزشي‌. .6برنامه‌ريزي مسابقات قهرماني دانش‌آموزان در فرصتهاي مناسب‌. .7سBعي در سBاخت اماكBن و تأسBيسات ورزشBي مورد نياز مدارس و جذب حمايتها و كمكهاي والدين و ديگر نهادها و سازمانها. 76 ه) وظايف دانش‌آموزان‌ مواردي كه دانش‌آموزان مي‌بايست در خصوص فعاليتهاي ورزشي بدانند عبارت‌اند از: .1به قوانين و مقررات ورزشي احترام بگذارند .2 .2از تواناييهاي جسماني و مهارتي خودآگاه باشند. .3اصول اخالقي و تربيتي را رعايت كنند. .4در هنگام ورزش از لباس و كفش ورزش مناسب استفاده كنند. .5زير نظر مربي به تمرين و فعاليت بپردازند. .6آمادگيهاي جسBماني را عالوه بر محيطهاي ورزشBي در زندگBي روزمره بBه كار برند. .7كتابها ،مجالت و مقاالت علمي ورزشي را مطالعه كنند. .8هدفشان از شركBBت در فعاليتهاي ورزشي‌ ،در وهلBBة اول‌ ،كسBBب سBBالمت و 77تندرستي و نشاط و شادماني باشد. فصل ششم برنامة تربيت‌بدني و آمادگی جسمانی ويژه در مدارس 78 تربيت‌بدني ويژه‌ بيماري و عقب‌افتادگBي يBا ناسBازگاريهاي جسBماني‌ ،ذهنBي و رفتاري بعضBي از دانش‌آموزان از قبيBل پاييBن بودن اسBتعداد ذهني‌ ،نقBص بينايBي يBا شنوايي‌ ،كوتاهBي بيBش از اندازة قBد ،چاقي‌ ،الغري و ضعBف عضالني‌ ،امراض و نارسBاييهاي قلBبي‌، فلج‌ ،نرمBي اسBتخوان‌ ،آسBم و تنگBي نفس ،‌BصBرع و غBش و انحرافات روانBي و عاطفBي باعBث مي‌شود كBه اين‌گونBه افراد نتواننBد همراه بBا سBاير دانش‌آموزان در برنامBة كالسBهاي عادي تربيت‌بدنBي بBه فعاليBت بپردازند .ايBن افراد بBه كمBك ويژBه نياز دارنBد تBا اسBتعدادهاي نهانBي خود را بBه شكBل مطلوب شكوفBا سBازند .در برنامه‌هاي درسBي تربيت‌بدنBي در موقعيتهاي پرورشBي و آموزشBي ويژه‌ ،بBه افرادي كBBه قادر نيسBBتند از برنامه‌هاي معمولBBي كالسBBهاي تربيت‌بدنBBي اسBBتفاده كننBBد، برنامه‌هاي مخصBوصي متناسBب بBا وضعيBت جسBماني‌ ،روانBي و ذهنBي آنان ارائBه 79 مي‌شود. اين‌گونه برنامه‌ها كه در مدارس به اجرا درمي‌آيد معمو ً ال تحت سه عنوان تربيت‌بدني اصالحي‌ ،تربيت‌بدني تكاملي‌و تربيت‌بدني انطباقي‌مطرح مي‌شود كه به شرح مختصر هر كدام از آنها مي‌پردازيم‌; تربيت‌بدني اصالحي‌ .عبارت است از برنامه‌هايي كه با بهره‌گيري از تمرينهاي خاص در اصالح‌ ،تغيير كاركرد و يا تغيير ساختمان بدن مؤثر است‌. تربيت‌بدني تكاملي‌ .بر پرورش تواناييهاي حركتي و ارتقاي سطح آمادگي جسماني افرادي كه پايينتر از سطح مورد قبول هستند تأكيد مي‌ورزند. تربيت‌بدني انطباقي‌ .عبارت است از برنامه‌اي كه اهداف تربيت‌بدني معمولي را دنبال مي‌كند اما با تغييرهايي در آنها تالش مي‌كند تا نيازهاي كودكان استثنايي را برآورده سازد. 80 شناسايي افراد معلول و ناتوان‌ براي اجراي برنامه‌هاي تربيت‌بدنBي اصBالحي در مدارس در وهلBة اول شناسBايي دقيBق دانش‌آموزان معلول ضروري بBه نظBر مي‌رسBد .ايBن شناسBايي معمو ً ال بBه وسBيلة گروهBي از افراد متخصBص از جملBه پزشBك مدرسBه‌ ،معلBم پرورشي‌، مدير ،معلم تربيت‌بدني و معلمان ساير درسها انجام مي‌گيرد. براي شناسBايي اين‌گونBه افراد از منابعBي ماننBد تشخيBص طBبي‌ ،آزمونهاي رسBBمي از ناتواناييهاي يادگيري‌ـ ادراكي‌ ،ارزيابBBي و مشاهدة معBلمان در خصوص نحوة حركات و رفتارهاي عيني دانش‌آموزان استفاده مي‌كنند. 81 نيازهاي ويژة بهداشتي و ايمني معلوالن‌ معلمان تربيت‌بدني‌ ،در كالسBهاي ويژه‌ ،در مورد مسBائل بهداشتBي و ايمنBي مطالBب خاصBي ارائBه مي‌كننBد كBه در كالسBهاي تربيت‌بدنBي عادي معمول نيسBت‌. بسBياري از دانش‌آموزان معBلول‌ ،بBه ويژBه در ماههاي اوليBة تمرين‌ ،فاقBد قدرت جسBماني و اسBتقامت بدني كافBي براي انجام دادن فعاليتها هسBتند .معلم بايBد از كوشBش و تقالي زياد و بيBش از حBد آنان جلوگيري كند .معلوالن بايBد از حBد قدرت و تحملشان آگاهBي يابنBد و بBه آنان تعBليBم داده شود كه‌ ،براي حفاظBت از خود ،اصBول احتياطBي را رعايBت كنند .هBر چنBد برخBي دانش‌آموزان بBه دليBل زندگBي سBراسر مراقبBت شده‌اي كBه بBه عنوان كودكان معلول داشته‌انBد ،از فعاليتهاي بدنBي پرهيBز مي‌كنند .امBا ديگران از فرصBتهايي كBه براي تعليBم و آموزش فعاليتهاي حركتي بBه آنهBا داده مي‌شود چBنان بBه شوق و شعBف مي‌آينBد كه براي حفظ ايمني خود ،جانب احتياط را ناديده مي‌گيرند. 82

51,000 تومان