آموزش خانوار در برابر بلایا

صفحه 1:


صفحه 2:
اي > em - 2 ‏فريدو‎ ones ‏سم‎ ae ‏و‎ ‎Fg 

صفحه 3:
شه خطر الرزعاى ‎ly!‏ SEISMIC HAZARD MAP OF IRAN . = = = = = ايران جزء ‎1١‏ كشور أول زلزله خیز جهان است 5 أمامه باشل 3 ی { 

صفحه 4:


صفحه 5:
اثرات سوء بلایا بر سلامت ایرانیان در یک سال پیامد تعداد وقوع مخاطرات طبیعی در سال متوسط ؟ مورد درسال مرک ‎Bite‏ ‏مصدوم ۰ نفر بار اقتصادى "فقط مصدومين فيزيكى" حداقل ۸ ميليارد تومان جمعیت تحت تاثیر ۵ ميليون نفر 

صفحه 6:
مفاهیم و اهمیت آمادگی و کاهش خطر بلایا مخاطره چیست؟ مخاطره اتفاق فیزیکی يا پدیده ای است که میتواند بالقوه خسارت زا باشد (البته نه الزاما!). این خسارت می تواند جانی» مالی یا عملکردی باشد. مخاطرات به انواع زیر تقسیم میشوند: الف : مخاطرات طبیعی : که به سه دسته تقسیم میشوند: . با منشاء زمینی مانند زلزله» آتش فشان» سونامی © . با منشاء آب و هوایی مانند سیل» طوفان» خشکسالی» رانش زمین © . با منشاء زیستی مانند اپیدمی گسترده بیماری ها (وباء آنفلوانزا و ...) ب : مخاطرات انسان ساخت: که منشاء آن ها فعالیت های بشر است. مانند آلودگی های صنعتیء انتشار مواد هسته ای و رادیو اکتیوء زباله های سمی؛ شکستن سدها» حوادث حمل و نقل» صنعتی» انفجار و آتش سوزی,. 

صفحه 7:
آسیب پذیری چیست؟ آسیب پذیری همان شرایطی است که باعث می شود ما در اثر یک مخاطره آسیب ببینیم. مثلا زلزله خود بخود بد نیست. بلکه مقاوم نبودن ساختمان ما آن را خطرناک می کند. در چهار زمینه زیر می توانیم آسیب پذیر باشیم 0) آسیب پذیری سازه ای: مثل مقاوم نبودن دیوارها و ترک داشتن سقف ها *2) آسيب پذیری غیر سازه ای: مثل محکم نبودن کمد به دیوار» فرسوده بودن سیسیم های برق» بسته بودن مسیرهای خروج اضطراری و غیره ۶۰) آسیب پذیری فردی: مثل سالمند بودن» باردار بودن» کودک بودن» معلول بودن و بيمار بودن ۰) آسیب يذيرى عملكردى: مثل نداشتن برنامه تخليه» نداشتن كيف اضطرارى و غيره 

صفحه 8:
۰ ظرفیت چیست ؟ عبارت از عوامل مثبتی است که توانایی مارا برای مقابله با مخاطرات افزايش میدهند. مثل داشتن اطلاعات کافی» وجود کیف اضطراری در خانه» انجام مانور زلزله در خانوار و امتالهم. ‎٠‏ خطر چیست؟ هر چقدر احتمال یک مخاطره و شدت آن و همچنین آسیب پذیری ما بیشتر باشد ولی آمادگی مان کمتر ‎ath‏ احتمال اینکه کشنته يا مجروح شویم و پا اموالمان آسیب ببینند» بیشتر است. در این صورت می گوییم ما با خطر بالایی مواجه هستیم. مثلا اگر. محل زندگی ما روی گسل باشد» دیوار خانه مان مقاوم نباشد و وسایل محکم به دیوارها وصل نشده باشند و كيف اضطرارى مان در دسترس نباشد» خانواده ما در معرض خطر بالا قرار دارد. 

صفحه 9:
خلاصه ۰ مخاطره: مثل زلزله ۰ آسیب پذیری: مثل مقاوم نبودن ساختمان یا باز نبودن درب های خروج اضطراری ۰ ظرفیت: مثل تمرین زازله با خانوار يا داشتن ‎BS‏ ‏اضطراری در منزل ۰ خطر بالا: مثل وقتی که ممکن است زلزله بیایده خانه مان مقاوم نیست» تمرین هم نکرده ایم !! 

صفحه 10:
رویکردهای مدیریت خطر بلایا ۰ افراد مختلف برای مدیریت بلایا نظرات مختلفی دارند. برخی معتقدند که تمام كارها را بايد دولت انجام دهد» برخی معتقدند که تمام کارها به عهده مردم است و گروهی هم معتقدند که مردم و دولت باید با همکاری هم اقدامات ایمن سازی و کاهش خطر را انجام دهند. شما جزء کدام گروه هستید؟ ۶ ) - تمام کارها را باید دولت انجام دهد ۰ 0 - تمام کارها به عهده مردم است ‎٠‏ 6 - مردم و دولت باید با همکاری هم اقدامات ایمن سازی و کاهش خطر ‎ ‏را انجام دهند ‏تجربه دنیا جه مى گوید؟ ‏تجربه دنیا چه در کشورهای توسعه یافته مثل کانادا؛ انگلستان و ... و چه در کشورهای در حال توسعه مثل کشورهای آفریقایی و یدجنوبی بیان می کند که مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بلایا و کاهش خطر دارند. ‎ 

صفحه 11:
$ چرا مردم؟ «مردم هر محله؛ بهتر از هر کسی محله خود را می شناسند »هر کس خانه خود را بهتر از دیگران می شناسد «مردم اولين كسانى هستند كه در صورت وقوع حادثه به اعضاء خانواده و همسايكان کمک می کنند نظر شما جیست؟ *در منطقه شما مردم چه توانایی هایی برای مدیریت بلایا و کاهش خطر دارند؟ ییا هر ‎ial‏ که ماه ترختی ‎LAS ak‏ جاری احتماعی انجاع گیرد. مثلا است که مردم اقدام به مقاوم سازی خانه هایشان بکنند ولي اینکار باید مطابق با وج شوزدری ادج شود وگرنه وار طبر ‎ss gee a‏ خلاصه : تجربه دنیا در تمام کشورها نشان می دهد که مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بلایا و کاهش خطر دارند. زیرا مردم بهتر از هر کسی محله و خانه خوددا می تسد خی مردم | اولین کسانی هستند كه در صورت وقوع حادثه به اعضاء خانوده و هسایگان کمک می 

صفحه 12:
واکسن بلایا : برای پیشگیری از بیماریهای عفوتی به فرزندان خود واکسن می زنیم. متأسفانه برای پیشگیری از بلایا آمپولی وجود ندارد که با تزریق آن براى هميشه خانواده را ايمن كنيم. بنابراين بايد با أموزش و مستمر اين كار را انجام دهيم. بديهى آست كه اين كار نيازمند زمان و حوصله است. حتی در مورد واكسن ارا يدر يرك ها ومائر برف ها ببرسيدء مترجد مس شود دهي سال طول کشد ‎Fat‏ ‏مبتلا به بيماريهاى خطرناكى مثل فلج نمى شوند. در حاليكه در آن اوايل بايد با زحمت به مردم واكسن مى زدند. تزريق واكسن بلايا به خانواده كار راحتى نيست براى اينكار بايد در جند سطح كار كنيم ودر هر سطح بايد کارهایی را انجام دهیم : ETE مطالعهدربره زلله ‏ آشنایی با ‎Alla‏ كه بايد فد در زمان زلزله انجام دهد (7 x ‎ay / 2 3‏ نظارت بر ساخت وسازء تجهيز كردن تيم هاى امدادرسائى ‏تعبین محل گردهمابی مردم ؛ ایجاد کانکس تجهیزات امدادی ؛ تشکیل تیم های امداد محله. ‏تمرکز اين برنامه: ‏در اين فاز از برنامه تمرکز ما بر سطوح فرد و خانواده است. در مرحله بعد با همکاری مسئولین لى مثل شهردارى؛ بسيج: هلال احمرء مساجد و غيره به سطوح محله و شهر يا روستا خواهيم ‏پرداخت. 

صفحه 13:
حلسه برنامه ریزی خانوار در برابر بلایا هر خانوار بايد حداقل يكبار در سال (ترجيحا هر © ماه يكبار) دور هم جمع شوند و درباره مسايل زير بحث و كفتكو كنند: ۶ چه مخاطراتی خانوار را تهدید می کنند؟ *) مهمترین این مخاطرات کدامند؟ *©) خانواده جه راه حل هايى را بايد اتخاذ كند تا براى اين مخاطرات آماده باشد؟ دقت نمایید که در اين جلسه باید تمام اعضای خانوار حضور داشته باشند. شامل پدر» مادر» فرزندان» پدر بزرگ و مادربزرگ و هر کس دیگری که با آن خانواده زندگی می کند. 

صفحه 14:
تم اد وه سا بر دكي براق ارات طيعي را 108) Spon Bh nibh Sa a ‏هد ات کت ار ژر موق‎ 8 8 ‏علب نين بكذاريع.‎ 

صفحه 15:
pS SU Oh Ee اقدامات خانوار جهت آمادگی و کاهش خطر بلابا تهیه نقشه فطر ارزیابی غیره سازه ای منزل ارزیابی سازه ای منزل تهیهگیف افطراری تهیه برنامه ارتباطی قهبه برنلمه تقلیه فانوار برنامه ریزی برا یگروه های آسیب پزیر هشرار اولیه آموزش اطفای مریق مشارکت در برنامه های معله تمرین و مانور 

صفحه 16:
رسم نقشه خطر رسم نقشه خطرء» روش آموزشی است که در کشور های مختلف از جمله ژاپن و همچنین کشور خودمان در استان های گلستان» کرمان و تهران بسیار موثر بوده است. در اين روش شیم مقاریکتت تنام خانوانه را جلب می کنید و خانواده شرانظط خطر خود را با تصویر می بیند. ضمنا در اطراف نقشه به خانواده موارد مهم را یادآوری می كنيد براى رسم نقشه می توانی مراحل زیر را طی کنید: 

صفحه 17:
نقشه خطر زلزله خانه من به ترتيب رسم كنيد (تصور كنيد خانه را از بالا بدون سقف مى بينيد) : *دیوار دور خانه ( قسمت مسکونی, نه حیاط) *درب ورودی *دیوارهای آشپزخانه, اطاق هاء هال توالت و حمام *نقاط خطر با علامت ضربدر («) قرمز . این نقاط عبار تند از هر شی سنگین یا برنده ای که امکان جابجایی افتادن یا پرت شدن دارد. مانند شيشه بوفه. لوازم دکوری؛ *نقاط امن برای پناه گرفتن با علامت بعلاوه () سبز . مانند زیر میز محکم سه گوش دیوار کنار ستون» ... *سعى كنيد نقاط خطر را بر طرف كنيد. هر نقطه خطری که تبدیل به نقطه امن شدء روى ضربدر آن علامت بعلاوه (+) بكشسيد. در اين حالت » يك علامت ستاره خواهيد داشت. 

صفحه 18:
نقشه خطر زلزله خانه من محتورات کیف اسطراری تقاط امن برلى يتاه كرفتن با بعلذوه سيز (+) قاط عطر با ضريدر قرمز (0) 

صفحه 19:
نقشه خطر سیل منطقه /محله من به ترتیب رسم کنید: ۱.محدوه منطقه |محله ۲.مناطق مهم منطقهامحله (مدرسه» مسجد. پل وغیره) با بعلاوه (+) مشکی ۳.خانه خودتان با ضربدر(»)آبی ؟.مسير سيل با فلش ()) قرمز د.مناطق امن با دايره (0) سبز 7مسیر فرار با فش(-) آبی 

صفحه 20:
محتويات كيف اسطراری 

صفحه 21:
Sian 0 محتويات كارت اخطرارى ‎ies‏ pat ٠ ‏كودكان‎ ٠ ‏يا رواني)‎ se 

صفحه 22:
خطرات ساختمانی هر ساختمان از دو بخش اصلی تشکیل شده است *اجزاي سازه‌اي ساختمان اجراء سازه اي ساختمان ها عبارتند از: ستون ها و پایه هاءانواع سقف ها نظير: طاق ضربي و سقف هاي تبرچه بلوك» تيرهاي اصلي و فرعيبادبندها» ديوارهاءپي ها و .. در یک جمله : سازه هر منزل عبارت است از دیوارها؛ سقف ها و ستون ها. اجزاي غيرسازه‌اي ساختمان =a ‏داخل ساختمان» به جز قسمت‎ iy gine ‏اجزاء غبرسازه اي ساختمان, کلیه اجزاء و‎ ‏هاي سازه اي هستند ( بدا بدن اشاره خواهد شد)‎ 

صفحه 23:
ارزیابی خطر سازه ای مهمترین عامل مرگ در بلایای طبیعی در ایران تخریب ساختمان های غیرمقاوم است. »لازم است مقاومت سازه هر منزل در برابر مخاطرات مهم ( بخصوص زلزله » سيل و طوفان ) توسط یک فرد متخصص سنجیده شود. «توصیه می شود اين کار سالانه تکرار شود. در صورتی که به نظر یک متخصص» منزل شما از مقاومت لازم برخوردار نیست ۰ اقدام به مقاوم سازی آن نمایید. البته بهتر است در زمان خرید یا ساخت یک منزل معیارهای مقاومت در برابربلایا بدقت سوال و رعایت شود. لازم است که هر خانوار با موارد زیر آشنا باشد و آنرا از آژانس مسکن, سازنده و یا مهندس مربوطه سوال نماید : 

صفحه 24:
استاندارد ساخت ساختمان ها در خصوص ززله به آیین نامه 0006 معروف است. دن خصوص میل لازم است که ساختمان در حریم زودخانه ها ساخته نشود و در مناطق سیل خیز با محاسبه اينکه در صورت وقوع سيل» سطح لب به جه ميزان بالا خواهد آمد» ارتفاع ساختمان از زمین محاسبه می شود. معمولا از این اصطلا استفاده می شود که سیل 00 یا 00ساله است » "ارتفاع لب يك سيل )© ساله چند متر خواهد بود؟" بسته به استانداردهای یک منطقه» دوره های زمانی سیل» 00 تعریف می شود. در خصوص طوفان بسته به پیش بینی سرعت باد» مقاومت مورد نیاز سازه توسط مهندسین تعیین میشود. مهمترین محدودیت مقاوم سازی منازل» هزینه گران آن و توان ناکافی مهندسی در منطقه است. لیکن با آگاه سازی خانوارها و افزایش تقاضاء این امر به یک نیاز تبدیل شده و به تدریج ظرفیت سازی لازم اتفاة 

صفحه 25:


صفحه 26:


صفحه 27:
انواع اجزای غیر سازه ای اجزای معماری سفت کاری دیوارهای خارجی سفت کاری دیوارهای داخلی نمای خارجی نمای داخلی جزییات تزیینی سقفهای کاذب جان پناه ها و سایبانها دودکشهای ساختمانی راه يله ها اجزاى برقى و مخابراتي تجهیزات برقی و مخابراتی سیم کشی ها و کابل کشی ها تجهیزات روشنایی اجزای مکانیک تجهیزات گرمایش "سرمایش و تهویه مطبوع ‎(HVAC)‏ مخازن مایعات و آبگرمکن ها لوله ها تجهیز ات ذا اخلي قفسه ها كفهاى كاذب آسانبرها بالابرها و نقاله ها 

صفحه 28:
ارزیابی خطر غیرسازه ای علاوه بر تخریب ساختمان های غیرمقاوم» عوامل غیرسازه ای از علل مرگ و مصدومیت ناشی از بلایتای طبیعتی در ایران هسنند . هانطور که در بالا عنوان شد عوامل غیرسازه ای در يك منزل عبارتند از هر جزئى غير از سقفء دیوار و ستون. به عبارت دیگر تمام لوازم منزل» اشياء دكورىء شيشه هاء درب هاء تاسیسات آب. برق و گاز و غیره در گروه عوامل غیرسازه ای قرار می گيرند. بخش اعظم هزینه های ساختمان برخلاف تصور مربوط به اجزای غیرسازه ای است و متأسفانه در هنگام وقوع بلایا آسیب پذیرترین و آسیب رسان ترین بخش ساختمان نیز همین عناصر می باشند. 

صفحه 29:


صفحه 30:
هر عامل غیرسازه ای می تواند در صورت جابجا شدن» پرتاب شدن» شکستن یا مسدود کردن مسیرهای خروج » منجر به مرگ یا مصدومیت شود. پس لازم امبك هر خاتوار» عوامل غيرسازه إى كه ممكن اسك :در اكربمقلا يف زلؤزله جابجا يا يرتاب شود » بشكند يا مسير خروج را مستدود نمايد شناسايى و براى حل آن بكوشد. ۰ on 4 a ‏راهکارهای کاهش آسیب پذیری غیرسازه ای‎ روش هاي گوناگوني براي کاهش خطرات محتمل مرتبط با آسیب زلزله بر اجزاي غیرسازه اي وجود دارد. *اين راه‌کارها مي‌توانند گام هاي ساده و ابتدايي مبتني بر تشخیص عامیانه و غبر فني تا اقدامات پیچیده تخصصي باشند. گام هاي ساده شامل تغییر محل اثائیه سنگین و مرتفع از نزديكي راهروها » درها و تختخواب ها و نیز اجراي بعضي از جزئیات مهاربندي مي باشد که در پایین بدان اشاره خواهد شد : 

صفحه 31:
رلهکارهای کاهش آسیب پذیری غیرسازه ای *حذف عامل : مثلا حذف یک شی دکوری غیر ضروری »“جابجا كردن عامل : مثلا جابجا كردن يك گلدان یا شی سنگین از بالای کمد» قرار دادن اشیاء سنگین و خطرناک در طبقات پایینی کابینت هاه برداشتن تخت بچه از کنار یک شيشه بزرا *محکم کردن عامل در چای خود : مثلا محكم كردن كمدها يا بوفه دكورى به ديوار» نصب قفل به درب كابينت هاء لمينتت كردن شيشه فیرشت ‎gee le‏ درب ها ركو ی که موب بر ادر يشت در بسته؛ باعث مر يارى از *نصب سامانه های هشدار اولیه نند نصب هشدار دهنده های دود آتش در منزل و قرار داشتن خانوار در برنامه هشدار اولیه مخاطرات مهم آب و هوایی مانند سیل و طوفان «تعمیر تاسیسات : مثلا با بررسى فرسودكى سيم هاى برق» لوله ها و شيرهاى كاز و تعميرآن تو : معمولا كاهش أسيب بذيرى عوامل غيرسازه اى كم يا بدون هزينه مى باشد و به مقدار زیادی از مرگ و صدمات می کاهد. 

صفحه 32:
رح ‎Ae‏ 7 دهم هزم سول ور بل بل زک گرم بر یش کم ومد کدی فد و کم 

صفحه 33:


صفحه 34:


صفحه 35:
کیف اضطراری خانواده هر خانوار بايد داراى يك کیف اضطراری در منزل و ‎BS Sy‏ اضطراری در صندوق عقب ماشین شامل اقلام ژیز باشد. باران و سيل؛ کیفی را انتخاب کرد بشید که ضد لب باشد (حتی یک کیسه اون محغم) تا معتویات آن خیش تقو قربي كيت تشر اری خوه ۰ جعبه کمک های اولیه ۰ يول ۰ مدارک مهم (شناسنامه اسناد زمین» ...) ۰ مواد غذایی خشک / کنسرو 6۰ کسرو بازکن ۰ وسايلى مانند چقوه طناب و .. ‎was‏ ‏۰ رادیو با باطری اضافه «© جراغ قه با بطری اضق ‎ade‏ وسایل زنان )33 بهداشتی؛ قرص ضد بارداری) ۶ کفش محکم ‏۶۰ لباس (گرم؛ زیر ...) ‏۰ آنچه که برای فرد عزیز است ‏۶۰ کارت شناسایی افراد در بلایا ‏۰ نقشه خطر منزل و محله 

صفحه 36:
برنامه ار تباطی خانواده در شرایط اضطراری و بلابا لازم است هر خانواده برنامه ارتباطی خود را برای شرایط اضطراری و بلایا تعریف و تمرین نماید. معمولا راهکارهای زیر توصیه می شوند: *همه افراد خانواده باید شماره تلفن یکی از بستگان قابل اطمینان کز .سار نقاط شهر نا شهر‌های خیگر رأ ال حفظ بدائلد, *محل تجمع خانواده بعد از وقوع يك حادثه از قبل تعیین شود تا در صورت تخریب منزل و گم شدن افراد نهایتا در یکجا بتوانند همدیگر را پیدا کنند. مثلا یک میدان» مسجد محل و غیره. *تعیین محلی که اعضای خانواده بتوانند برای یکدیگر ‎aay‏ ‏بگذارند و آنرا روی دیوار با درختی نصب کنند تا بتوانند از اوضاع هم با خبر شوند. 

صفحه 37:
برنامه تخلیه منزل در شرایط اضطراری در هر خانواده بايد برنامه تخليه در شرايط اضطراري تعریف شود و توسط افراد خانوار تمرين كردد. تخليه منزل در موارد زير صورت مى كيرد: »بس از وقوع يك زلزله. البته بعد از اطمينانٍ از تمام شدن لرزش هاى آن. در هنكام وقوع زلزله فقط در نقاط امن ساختمان يناه بگیرید. مگر درمنازل یک طبقه ای که مطمنن هستند بلافاصله وارد حياط مى شويد. »قبل از وقوع يك زلزله بر اساس هشدار رسانه ها و مسئولين قبل از وقوع سيل يا طوفان بر اساس هشدار رسانه ها و مسئولين *در برنامه تخليه موارد زير بايد مد نظر باشند: *از قبل محلى را براى جمع شدن خانواده مشخص كنيد. در خصوص سيل يك منطقه مرتفع را مشخص نماييد آرامش خارج شويد قبل از خروج كيف اضطرارى خود را برداريد »به افراد آسيب يذير كمك كنيد »شيركاز را »كنتور برق را قطع كنيد »در را يشت سر خود قفل كنيد 

صفحه 38:
برنامه کمک به اعضای آسیب پذبر خانواده در هر خانواده باید افراد آسیب پذیر در برابر بلایا تعیین و برای کمک به ن ها برنامه ریزی شود. مثال های زیر برخی از روش های کمک به اين افراد هستند: یک فرد به ازای هر فرد آسیب پذیربرای کمک به وی درزمان تخلیه اضطراری آن از ذخیره سازی و برداشتن داروهای مورد نیاز افراد بیمار «جایجا کردن افراد بستری از مجاورت عوامل غیر سازه ای خطرناک منزل. مثلا جابجا کردن تخت یک بیمار بستری از زیر کمدی سنگین یا شیشه ای *فهرست اعضاء آسیب پذیر خانواده ۰ افراد دارای بیماری مهم 6۰ افراد دارای سابقه بستری اخیر ۶ زنان تازه زایمان کرده ۰ افراد معلول (جسمی یا روانی) ۶۰ کودکان ۰ زنان ۰ سالمندان 

صفحه 39:
خوشبختانه می توان نیم از خطر وقوع مخاطرات آب و هوایی مانند سيل طوفان؛ أتش سوزى جذكل و غيره زودتر مطلع شويم و خود وخانواده مان را نجات دهيم. به اين امر هشدار اوليه مى كويند. يك سيستم هشدار اوليه خوب و موفق شامل “6 جزء زير ميباشد: 0) دانش مردم ) اننقال به موقع پیام هشدار ) عکس العمل مناسب مردم 

صفحه 40:
مراحل و اقدامات پیام هشدار اولیه برای یک منطقه با محله ( دقت کنید که حتما با مسئولین محلی هماهنگ باشید ) hse 1) ‏جلسه ستد بسحرازمنطقه با محله را تتشكيلدهيد‎ ‏معدل ”طلاعيه" سازمان هواشتاسى ©( مطمنن شويد كه سيستم ارتباطى شما با بالادستءبايين دست و مردم منطقه يا محله خودتان‎ (I برقرار است. مره زرد را لنجام ديد )1 ‎SiO‏ تملس بكيريد. و سل «خطاریب ازمن هواشذای ©( با ايستكاه هاى بيش بيني تملس بكيريد. 8 به مردم بگود که مه اش ‎JO‏ به ستد شهرستان و سایر مراکز ارتباطي اطلاع دهید. .از مردم بسخولهید که منزلرا تخليه کند و بسه مالقامنپسناه بسبرند )1 ©( خطر سيل را به این دست اطلاع دید ©( مردم را به نقاط امن هدايت كنيد. معائل تصميم كيرى ستاد بحران منطفه يا محله براى Ae ‏اطلاع از وقوع مخاطره در بالادسث‎ 0 8( اعلام ستد حوادث شهرستان 8 اعلام بلست © تواق تاد بحران منطقه يا مله بر احتمال وقفوع. مخاطره ©( به ستاد شهرسئان و ساير مراكز ارتباطى اطلاع دهيد. 

صفحه 41:
اطفای حریق جويق ةطق ور 3 دیکترین درب خروجی ساختمان را ترک در صورتی که متوجه آتش سوزی شدیده آژیر آتش را به صدا در آورید. با 106 تماس بگیرید. اگر آتش کوچک است سعی کنید با کپسول اطفای حریق آن را خاموش هرگز اجازه ندهيد که أتش بين شما و درب خروجى قرار كيرد. اگر اتش به تجهیزات الکتریکی توسعه یافت آنها را از برق بكشيد. اگر قادر به خاموش کردن آتش نيستیده سریع از درب اضطراری خارج شوید (و در صورت وجود؛ نگهبانان را در جریان بگذارید.) قبل از باز كردن درب هاى بسته؛ أن را با پشت دستتان لمس کنید. اگر سرد بود با احتیاط خارج شوید. اگر اطاق را دود گرفته است؛ خود را خم کرده و خارج شوید. اگر می‌توانید آتش سوزی را حد الامکان با بستن درب ها و پنجره ها محدود کنید ولی درب ها را قفل نكنيد. هرگز از آسانسور طی آتش سوزی استفادهنتماید. از پله ها برای تخليه استفاده نماييد. بطرف طبقات تحتانى ساختمان بروید ( نباید بطرف طبقات قوقانی ساختمان رفت مگر اینکه به عنوان آخرین پناهگاه بخواهید استفده کند. ) در زمان تخلیه کفش های پاشنه بلند نبوشيد. در زمان تخلیه از بردن بطری آب و سایر مایعات خودداری کنیده زیر خظر ریختن و ليز كردن مسير و زمين خوردن وجود دارد. بدون اجازه مستولين ليمنى به ساختمان برنكرديد. برای ورود دوباره به ساختمان منتظر دستور مسئولين ايمنى باشيد. 

صفحه 42:
برای اطفاء آتش های کوچک و نبود تهدید جدی » از کپسول های آتش نشانی استفاده کنید (مراحل زیر را انجام دهید ) اين مراحل اصطلاحا 8855 ناميده مى شود كه مخفف حرف اول كلمات زير است ‎Pull - Aim - Squeeze - Sweep‏ ). ضامن موجود در دسته کپسول را بکشید. ©. آن را به طرف قاعده آتش نشانه روید. ©. دسته کپسول را فشار دهید. با فاصله حدود 0 متر از آتش ایستاده و شلنگ را بصورت جارویی حرکت دهید.(دقت کنید قاعده آتش را هد قرار دهید ) شکل زیر به ترتیب از چپ به راست 

صفحه 43:
کمک های اولیه پزشکی * در هر خانوار باید حداقل یک نفر آموزش کمک های اولیه را دیده باشد. * اين آموزش باید بطور سالانه تکرار شود. بالای 2 سال خانوار این آموزش ها را دریافت نمایند. 

صفحه 44:
برنامه مدیریت بلایا در سطح محله توسط برخی سازمان ها مثلا شهرداری» هلال احمر و غیره ممکن است برنامه ای برای مدیریت بلایا در محله شما در جریان باشد. مثلا آموزش جستجو و نجات» کمک های اولیه. شناسایی نقاط پرخط نصب کانکس های ذخیره لوازم شر ایط اضطراری» تمرین و مانور و غیره. توصیه می شود تمام اعضای خانوار بطور فعال در این برنامه ها مشارکت کنند. در اینصورت نه تنها ممکن است خود شما از یک حادثه نجات بيدا كنيد بلكه مى توانيد به سایر اعضای خانواده و همسایگان نیز یاری برسانید و ناجی جان آن ها بشوید. واقعا لحظه لذت بخشی خواهد بودا 

صفحه 45:
‎sae ۲‏ طراحی مانور خانواده ‏هر چقدر که دانش داشته باشیم تا وقتی که عمل نکنیم» بی فایده است. برای اینکه مطمئن شویم یک خانواده تمام آموزش ها را فرا گرفته است. بايد یک مانور را اجرا و ارشیابی کند. بهتر است هر خانوار حداقل سالی یکبار (ترجیحا دو بار) مانور انجام دهد. می توانید مراحل زیر را به خانواده توصیه کنید: *تمام اعضاء خانواده جمع شوند * هدف مانور را بیان کنند؛ مثلا آمادگی در برابر زلزله دیگوند که چه کارهای اد نجم شود مثلا اعلام شروع مانورء رفتن زير ميزه بسته بودن آسانسور» برداشتن کیف اضطراری» کمک به فرد سالمند و .. *هر عضو خانواده یک کار را تقبل کند با اعلام آغاز مانور (مثلا با زدن روی میز یا زنگ زدن ساعت کوک شده)؛ هر کس وظیفه خود را انجام دهد *کل زمان انجام مانور 0 تا 0 دقيقه طول مى كشد بط ‎EL I a ee OE Nd‏ چه کرد 

صفحه 46:
زلزله بم شواهدی از بروز زمین لرزه در شهر نمایان شده بود از زمین صداهایی به گوش مى رسید زمین لرزه های خفیف زمین را زیر پای مردم می لرزاند اما مردم شهر هیچ گاه اين شواهد را جدی نگرفتند. در بامداد روز دی ماه 908)در ساعت © و ©تدقيقه و ©© ثانيه صبح زمين لرزه ای قوی و بسیار ویرانگر در نزدیکی شهرستان یم با قدرت 0.72 در مقياس ريشتر به وقوع ييوست. اين زمين لرزه داراى اثرات بسيار ويرانكرى عمدتا بر شهر بم با جمعيتى در حدود 00000 هزار نفر بوده است. بطوريكه اين زمين لرزه در زمانى كوتاهتر از (0© ثانيه باعث انهدام ‎VOD‏ این شهر گردید نزدیک به 6460 هزار نفر کشته شدند 900 هزار نفر زخمی و هزاران نفر نیز بی خانمان شدند. 

صفحه 47:


صفحه 48:
زا 9 ی شهر بزيك تابن ژاین و پرجاسته‌ترین ‎oo atte‏ قیقه بامداد ۱۷ زانویه ‎ate AC‏ ای ره رس کب ‎es‏ ۷.۴ درچه در مقیاس رینیتر در یک دقیقه ‎ae aah‏ در ‎Jala,‏ غربی ژاپن را به لرزه درآورد. مجموع ۶۴۳۳ نفر از ساکنان شهر که اغلب در زمان وقوع ز ‎ig os‏ بودتد زيراوار جان كود را آز دست دادع نی و ن ویران شدند. اين رل ‎obs 3 sleet‏ قاف عردم ران پروفسور تاکادا : ما کوبه را دوباره ساختیم و این موضوع اهمیتی ندارد که ما چقدر برای آن هزینه كرديم . مهم ابن است که انسانهایسی را که برای آینده کشور ژاپن تربیت کسرده بودیم » اکنون در میان ما فیستند . 

صفحه 49:
do (aetna) t 0 aeons metho 16 el ‏ساعت 6و ©© نقيقه و 06 ثانيه سیم‎ Bue ‏ریشتر‎ ۸ stew wo BIR A ‏هزار فر یک مین و‎ 00 مجح سر زج مزر ر 66© تقر ) ۱ 0 درصد [ حدد تم درسد جمیت) ۵0 مزر (00© ترصد جمميت). ۵ هزار نف (حنود © ترصد جمعيت). هزاران تفر 252300 ( 00 ترصد جمميت). 200 0 درصد ۲ (احتمالاصتر ترصد) 0 برصد. 

صفحه 50:
خلاصه اقدامات خانوار برای آمادکی در بای در خانواده شما بايد هر ساله جلسه برنامه ريزى براي مقايلم با ‎“epi sou us‏ سيل , خشکسالی ۰ طوفان , رانش زمین , سرما ‎alse‏ 7 شدید ‎ot‏ سوزی و غیره 2 ور خانواده شما بايد نقشه خطر بلاباى مهم ( زلزله , سیل) رسم 3. مقاومت ساختمان منزل شما در برابر زلزله توسط یک فرد متخصص آرزیاری شود ( شاجل دیوارها _ سقف ها و ستون ها ) 4 رت مقا اه ل شما در برابر زلزله , دن طول" ‎fie)‏ م نبود ساختمان من ز لمشو ر برابر زا ‎on | Jlw 5‏ امل 5 | ل شم ‎ga alli te‏ سم یی ماد ‎ae ae ۷‏ 6 در منزا هر قدامات برای کاهش اسیب پذیری ۳۷ غيره سازه اى منزل 0 8 ‎ue eit Ce es a‏ فیط ‎Silage Uy elke‏ 

صفحه 51:
‎ag 8‏ برنامه ارتباطی در خانواده برای شرایط اضطراری و ‏9 تهبه برنامه تخليه د رخانواده براى شرليط اضطرارى و بلايا . ‏3.10 نامه کمک ه هاى آسيب يذ اده ب ا ا 0 ار کودکان , سالمندان پچ ‏1. آشنایی خانواده شما با هشدارهای اولیه مخاطرات مهم منتقله مانند , طوفان و غیره . ‏2925.12 وسایل اطفای حریق آماده دد ‎J.‏ را ز آماده ۰ وجود حد کیسول ‎oul J‏ تشانی شارز شده میت اعضای خانواده روش ستفاده از آن را میدانند . ‏3 حداقل یکی از اعضای خانوار باید هر ساله آموزش کمک های اولیه پزشکی را ببیند . ‏4 . خانواده شما اد برنامه های مدیریت بلایا درمحله خود مشارکت فعال داشته باشد. ‏5 خانواده شما بايد هر ساله تمرين ( مانور ) شرايط اضطراری و بلایا را انجام دهد . 

صفحه 52:


شهال شهيدي شهريور 1386 آموزش خانوار برای بالیا واحد مدیریت کاهش خطر بالیا مرکز بهداشت شهرستان فریدونشهر مخاطره چیست؟ •مخاطره اتفاق فیزیکی یا پدیده ای است که میتواند بالقوه خسارت زا باشد (البته نه الزاما!) .این خسارت می تواند جانی ،مالی یا عملکردی باشد. الف :مخاطرات طبیعی :که به سه دسته زیر تقسیم میشوند: . 1با منشاء زمینی مانند زلزله ،آتش فشان ،سونامی . 2با منشاء آب و هوایی مانند سیل ،طوفان ،خشکسالی ،رانش زمین . 3با منشاء زیستی مانند اپیدمی گسترده بیماری ها (وبا ،آنفلوانزا و )... ب :مخاطرات انسان ساخت :که منشاء آن ها فعالیت های بشر است. مانند آلودگی های صنعتی ،انتشار مواد هسته ای و رادیو اکتیو ،زباله های سمی ،شکستن سدها ،حوادث حمل و نقل ،صنعتی ،انفجار و آتش سوزی. آسیب پذیری همان شAAرایطی اسAAت کAAه بAاعث می شAود مAا در اثAر یک مخاطره آسیب ببینیم .مثال زلزله خود بخود بد نیست ،بلکه مقاوم نبAAودن ساختمان ما آن را خطرناک می کند. • )1آسیب پذیری سازه ای :مثل مقاوم نبودن دیوارها و ترک داشتن سقف ها • )2آسیب پذیری غیر سازه ای :مثل محکم نبودن کمد به دیوار ،فرسوده بودن سیسیم های برق ،بسته بودن مسیرهای خروج اضطراری و غیره • )3آسیب پذیری فردی :مثل سالمند بودن ،باردار بودن ،کودک بودن ،معلول بودن و بیمار بودن • )4آسیب پذیری عملکردی :مثل نداشتن برنامه تخلیه ،نداشتن کیف اضطراری و غیره • ظرفیت چیست ؟ عبارت از عوامل مثبتی اسAAت کAAه توانAAایی ما را برای مقابله با مخاطرات افزایش میدهنAAد .مثAAل داشAAتن اطالعAAات کAAافی ،وجAAود کیف اضAAطراری در خانAAه ،انجAAام مانور زلزله در خانوار و امثالهم. • خطر چیست؟ هر چقدر احتمال یک مخAAاطره و شAAدت آن و همچنین آسیب پذیری ما بیشتر باشد ولی آمAAادگی مAAان کمAAتر باشد ،احتمال اینکه کشAAتته یا مجAAروح شAAویم و یا اموالمAAان آسیب ببینند ،بیشتر اسAAت .در این صAAورت می گAAوییم مAAا بAAا خطر باالیی مواجه هستیم .مثال اگAAر محAAل زنAAدگی مAAا روی گسل باشد ،دیوار خانه مان مقاوم نباشAAد و وسAAایل محکم بAAه دیوارهAAا وصAAل نشAAده باشAAند و کیف اضAAطراری مAAان در دسترس نباشد ،خانواده ما در معرض خطر باال قرار دارد. • • • • مخاطره :مثل زلزله آسیب پذیری :مثل مقاوم نبودن ساختمان یا باز نبودن درب های خروج اضطراری ظرفیت :مثل تمرین زلزله با خانوار یا داشتن کیف اضطراری در منزل خطر باال :مثل وقتی که ممکن است زلزله بیاید ،خانه مان مقاوم نیست ،تمرین هم نکرده ایم !! • افراد مختلف برای مدیریت بالیا نظرات مختلفی دارند .برخی معتقدند که تمام کارها را باید دولت انجام دهد ،برخی معتقدند که تمام کارها به عهده مردم است و گروهی هم معتقدند که مردم و دولت باید با همکاری هم اقدامات ایمن سازی و کاهش خطر را انجام دهند .شما جزء کدام گروه هستید؟ • – 1تمام کارها را باید دولت انجام دهد • - 2تمام کارها به عهده مردم است • - 3مردم و دولت باید با همکاری هم اقدامات ایمن سازی و کاهش خطر را انجام دهند تجربه دنیا چه می گوید؟ تجربه دنیا چه در کشورهای توسعه یافتAAه مثAAل کانAAادا ،انگلسAAتان و ...و چAAه در کشورهای در حال توسعه مثل کشورهای آفریقایی و آمریکایدجنوبی بیان می کند که مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بالیا و کاهش خطر دارند. •مردم هر محله ،بهتر از هر کسی محله خود را می شناسند •هر کس خانه خود را بهتر از دیگران می شناسد •مردم اولین کسانی هستند که در صورت وقوع حادثه به اعضاء خانواده و همسایگان کمک می کنند •در منطقه شما مردم چه توانایی هایی برای مدیریت بالیا و کاهش خطر دارند؟ : •بسیار مهم است که اقدامات مردمی همسو با قوانین جاری احتماعی انجام گیرد .مثال بسیار مهم است که مردم اقدام به مقاوم سازی خانه هایشان بکنند ولی اینکار باید مطابق با قوانین شهرداری انجام شود وگر نه بیشتر منجر به هرج و مرج خواهد شد. •تجربه دنیا در تمام کشورها نشان می دهد که مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بالیا و کاهش خطر دارند .زیرا مردم بهتر از هر کسی محله و خانه خود را می شناسند و ضمنا مردم اولین کسانی هستند که در صورت وقوع حادثه به اعضاء خانواده و همسایگان کمک می کنند. واکسن بالیا : برای پیشگیری از بیماریهای عفونی به فرزندان خود واکسن می زنیم .متأسفانه برای پیشگیری از بالیا آمپولی وجود ندارد که با تزریق آن برای همیشه خانواده را ایمن کنیم .بنابراین باید با آموزش و پایش مستمر این کار را انجام دهیم .بدیهی است که این کار نیازمند زمان و حوصله است .حتی در مورد واکسن نیز اگر از پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها بپرسید ،متوجه می شوید که دهها سال طول کشید تا فرزندانمان دیگر مبتال به بیماریهای خطرناکی مثل فلج نمی شوند .در حالیکه در آن اوایل باید با زحمت به مردم واکسن می زدند. سطح ایمنی چند مثال از کارهایی که می توانیم انجام دهیم شما هم مثال بزنید : 1 2 3 4 تمرکز این برنامه: در این فاز از برنامه تمرکز ما بر سطوح فرد و خانواده است .در مرحله بعد با همکاری مسئولین محلی مثل شهرداری ،بسیج ،هالل احمر ،مساجد و غیره به سطوح محله و شهر یا روستا خواهیم پرداخت. هر خانوار باید حداقل یکبار در سال (ترجیحا هر 3ماه یکبار) دور هم جمع شوند و درباره مسایل زیر بحث و گفتگو کنند: • )1چه مخاطراتی خانوار را تهدید می کنند؟ • )2مهمترین این مخاطرات کدامند؟ • )3خانواده چه راه حل هایی را باید اتخاذ کند تا برای این مخاطرات آماده باشد؟ دقت نمایید که در این جلسه باید تمام اعضای خانوار حضور داشته باشند ،شامل پدر ،مادر ،فرزندان ،پدر بزرگ و مادربزرگ و هAAر کس دیگری که با آن خانواده زندگی می کند. اقدامات خانوار جهت آمادگی و کاهش خطر بالیا رسم نقشه خطر رسم نقشه خطر ،روش آموزشی است که در کشورهای مختلف از جمله ژاپن و همچنین کشور خودمان در استان های گلستان ،کرمان و تهران بسیار موثر بوده است .در این روش شما مشارکت تمام خانواده را جلب می کنید و خانواده شرایط خطر خود را با تصویر می بیند. ضمنا در اطراف نقشه به خانواده موارد مهم را یادآوری می کنید. برای رسم نقشه می توانی مراحل زیر را طی کنید: نقشه خطر زلزله خانه من به ترتیب رسم کنید (تصور کنید خانه را از باال بدون سقف می بینید) : •دیوار دور خانه ( قسمت مسکونی ،نه حیاط) •درب ورودی •دیوارهای آشپزخانه ،اطاق ها ،هال ،توالت و حمام •نقاط خطر با عالمت ضربدر (×) قرمز .این نقاط عبارتند از هر شی سنگین یا برنده ای که امکان جابجایی ،افتادن یا پرت شدن دارد .مانند شیشه ،بوفه ،لوازم دکوری... ، •نقاط امن برای پناه گرفتن با عالمت بعالوه ( )+سبز .مانند زیر میز محکم ،سه گوش دیوار ،کنار ستون... ، •سعی کنید نقاط خطر را بر طرف کنید .هر نقطه خطری که تبدیل به نقطه امن شد ،روی ضربدر آن عالمت بعالوه ( )+بکشید .در این حالت ، یک عالمت ستاره خواهید داشت. به ترتیب رسم کنید: .1محدوه منطقه/محله .2مناطق مهم منطقه/محله (مدرسه ،مسجد ،پل وغیره) با بعالوه ( )+مشکی .3خانه خودتان با ضربدر (×) آبی .4مسیر سیل با فلش (←) قرمز .5مناطق امن با دایره ( )Oسبز .6مسیر فرار با فلش(←) آبی خطرات ساختمانی هر ساختمان از دو بخش اصلی تشکیل شده است •اجزاي سازه‌اي ساختمان اجراء سازه اي ساختمان ها عبارتند از :ستون ها و پايه ها،انواع سقف ها نظير: طاق ضربي و سقف هاي تيرچه بلوك ،تيرهاي اصلي و فرعي،بادبندها، ديوارها،پي ها و ... در یک جمله :سازه هر منزل عبارت است از دیوارها ،سقف ها و ستون ها. •اجزاي غیرسازه‌اي ساختمان اجزاء غيرسازه اي ساختمان ،كليه اجزاء و محتويات داخل ساختمان ،به جز قسمت هاي سازه اي هستند ( بعدا بدان اشاره خواهد شد ) مهمترین عامل مرگ در بالیای طبیعی در ایران تخریب ساختمان های غیرمقاوم است. •الزم است مقاومت سAAازه هAAر مAAنزل در برابAAر مخAAاطرات مهم ( بخصAAوص زلزله ،سیل و طوفان ) توسط یک فرد متخصص سنجیده شود. •توصیه می شود این کار ساالنه تکرار شود .در صAAورتی کAAه بAAه نظAAر یک متخصص ،مAAنزل شAAما از مقAAاومت الزم برخAAوردار نیسAAت ،اقAAدام بAAه مقAAاوم سAAازی آن نمایید .البتAAه بهAAتر اسAAت در زمAAان خرید یا سAAاخت یک مAAنزل معیارهای مقاومت در برابربالیا بدقت سوال و رعAAایت شAAود .الزم اسAAت کAAه هر خانوار با مAAوارد زیر آشAAنا باشAAد و آنAAرا از آژانس مسAAکن ،سAAازنده و یا مهندس مربوطه سوال نماید : • • • • • استاندارد ساخت ساختمان ها در خصوص زلزله به آیین نامه 2811معAAروف است. در خصوص سیل الزم است که ساختمان در حریم رودخانه هAAا سAAاخته نشAAود و در مناطق سیل خیز با محاسبه اینکه در صورت وقوع سAAیل ،سAAطح آب بAAه چAAه میزان باال خواهد آمد ،ارتفاع ساختمان از زمین محاسبه می شود. معموال از این اصطال استفاده می شود که سیل 51یا 111ساله است " ،ارتفاع آب یک سیل 51ساله چند متر خواهد بود؟" بسته به استانداردهای یک منطقه، دوره های زمانی سیل 25 ،تعریف می شود. در خصوص طوفان بسته به پیش بینی سAAرعت بAAاد ،مقAAاومت مAAورد نیاز سAAازه توسط مهندسین تعیین میشود. مهمترین محدودیت مقاوم سازی منازل ،هزینه گران آن و توان ناکافی مهندسAAی در منطقه است .لیکن با آگاه سازی خانوارها و افزایش تقاضا ،این امر بAAه یک نیاز تبدیل شده و به تدریج ظرفیت سازی الزم اتفاق خواهد افتاد. انواع اجزای غیر سازه ای • اجزای معماری • • • • • • • • • سفت کاری دیوارهای خارجی سفت کاری دیوارهای داخلی نمای خارجی نمای داخلی جزییات تزیینی سقفهای کاذب جان پناه ها و سایبانها دودکشهای ساختمانی راه پله ها • اجزای برقی و مخابراتی • • • تجهیزات برقی و مخابراتی سیم کشی ها و کابل کشی ها تجهیزات روشنایی • اجزای مکانیکی • تجهیزات گرمایش-سرمایش و تهویه مطبوع ()HVAC • مخازن مایعات و آبگرمکن ها • لوله ها • تجهیزات داخلی • • • • قفسه ها کفهای کاذب آسانبرها باالبرها و نقاله ها ارزیابی خطر غیرسازه ای عالوه بر تخریب ساختمان های غیرمقاوم ،عوامل غیرسازه ای از علل مرگ و مصدومیت ناشی از بالیتای طبیعتی در ایران هستند . هانطور که در باال عنوان شد عوامل غیرسازه ای در یک منزل عبارتند از هر جزئی غیر از سقف ،دیوار و ستون .به عبارت دیگر تمام لوازم منزل ،اشیاء دکوری ،شیشه ها ،درب ها ،تاسیسات آب، برق و گاز و غیره در گروه عوامل غیرسازه ای قرار می گیرند. بخش اعظم هزینه های ساختمان برخالف تصور مربAAوط بAAه اجAAزای غیرسازه ای است و متأسفانه در هنگام وقوع بالیا آسیب پذیرترین و آسیب رسان ترین بخش ساختمان نیز همین عناصر می باشند. هر عامل غیرسازه ای می تواند در صورت جابجا شدن ،پرتاب شAAدن ،شکسAAتن یا مسدود کردن مسیرهای خروج ،منجر به مرگ یا مصدومیت شAAود .پس الزم است هر خانوار ،عوامل غیرسازه ای کAAه ممکن اسAAت در اثAAر مثال یک زلزلAAه جابجا یا پرتاب شود ،بشکند یا مسیر خروج را مستدود نماید شناسAAایی و بAAرای حل آن بکوشد. •روش هاي گوناگوني براي كاهش خطرات محتمAAل مرتبAAط بAAا آسAAيب زلزلAAه بAAر اجزاي غيرسازه اي وجود دارد. •اين راه‌كارها مي‌توانند گام هاي سAAاده و ابتAAدايي مبتAAني بAAر تشAAخيص عاميانAAه و غير فني تا اقدامات پيچيده تخصصAAي باشAAند .گAAام هAAاي سAAاده شAAامل تغيAAير محAAل اثاثيه سنگين و مرتفع از نزديكي راهروها ،درها و تختخواب ها و نAAيز اجAAراي بعضي از جزئيات مهاربندي مي باشد که در پایین بدان اشاره خواهد شد : •حذف عامل :مثال حذف یک شی دکوری غیر ضروری •جابجا کردن عامل :مثال جابجا کردن یک گلدان یا شی سنگین از باالی کمد ،قرار دادن اشیاء سنگین و خطرناک در طبقات پایینی کابینت ها ،برداشتن تخت بچه از کنار یک شیشه بزرگ •محکم کردن عامل در جای خود :مثال محکم کردن کمدها یا بوفه دکوری به دیوار ،نصب قفل به درب کابینت ها ،لمینتت کردن شیشه ها •تغییر شکل عامل :مثال تغییر درب ها بگونه ای که همواره به بیرون باز شوند .گیر کردن در پشت در بسته ،باعث مرگ و زیر آوار ماندن بسیاری از هموطنان عزیزمان شده است. •نصب سامانه های هشدار اولیه :مانند نصب هشدار دهنده های دود آتش در منزل و قرار داشتن خانوار در برنامه هشدار اولیه مخاطرات مهم آب و هوایی مانند سیل و طوفان •تعمیر تاسیسات :مثال با بررسی فرسودگی سیم های برق ،لوله ها و شیرهای گاز و تعمیرآن ها توجه :معموال کاهش آسیب پذیری عوامل غیرسازه ای کم یا بدون هزینه می باشد و به مقدار زیادی از مرگ و صدمات می کاهد. کیف اضطراری خانواده هر خانوار باید دارای یک کیف اضطراری در منزل و یک کیف اضAAطراری در صAAندوق عقب ماشAAین شAAامل اقالم زیر باشد .دقت کنید در صورت باران و سیل ،کیفی را انتخاب کرده باشید که ضد آب باشد (حتی یک کیسAAه نAAایلونی محکم) تا محتویات آن خیس نشود. فهرست کیف اضطراری خانواده • 1جعبه کمک های اولیه • 2پول • 3مدارک مهم (شناسنامه ،اسناد زمین)... ، • 4مواد غذایی خشک /کنسرو • 5کنسرو بازکن • 6وسایلی مانند چاقو ،طناب و ... • 7آب • 8رادیو با باطری اضافه • 9چراغ قوه با باطری اضافه • 10وسایل ویژه نوزادان/سالمندان/بیماران • 11وسایل زنان (نوار بهداشتی ،قرص ضد بارداری) • 12کفش محکم • 13لباس (گرم ،زیر)... ، • 14آنچه که برای فرد عزیز است • 15کارت شناسایی افراد در بالیا • 16نقشه خطر منزل و محله برنامه ارتباطی خانواده در شرایط اضطراری و بالیا الزم اسAAت هAAر خAAانواده برنامAAه ارتبAAاطی خAAود را بAAرای شAAرایط اضطراری و بالیا تعریف و تمرین نماید .معموال راهکارهای زیر توصیه می شوند: •همه افراد خانواده باید شماره تلفن یکی از بسAAتگان قابAAل اطمینAAان در سایر نقاط شهر یا شهرهای دیگر را از حفظ بدانند. •محل تجمع خانواده بعد از وقوع یک حادثه از قبل تعAAیین شAAود تAAا در صورت تخریب منزل و گم شدن افAAراد نهایتAAا در یکجAAا بتواننAAد همدیگر را پیدا کنند .مثال یک میدان ،مسجد محل و غیره. •تعAAیین محلی کAAه اعضAAای خAAانواده بتواننAAد بAAرای یکAAدیگر پیغAAام بگذارنAAد و آنAAرا روی دیوار یا درخAAتی نصAAب کننAAد تAAا بتواننAAد از اوضاع هم با خبر شوند. برنامه تخلیه منزل در شرایط اضطراری در هر خانواده باید برنامه تخلیه در شرایط اضطراری تعریف شود و توسط افراد خانوار تمرین گردد .تخلیه منزل در موارد زیر صورت می گیرد: •پس از وقوع یک زلزله .البته بعد از اطمینان از تمام شدن لرزش های آن .در هنگام وقوع زلزله فقط در نقاط امن ساختمان پناه بگیرید .مگر درمنازل یک طبقه ای که مطمئن هستند بالفاصله وارد حیاط می شوید. •قبل از وقوع یک زلزله بر اساس هشدار رسانه ها و مسئولین •قبل از وقوع سیل یا طوفان بر اساس هشدار رسانه ها و مسئولین •در برنامه تخلیه موارد زیر باید مد نظر باشند: •از قبل محلی را برای جمع شدن خانواده مشخص کنید .در خصوص سیل یک منطقه مرتفع را مشخص نمایید •با آرامش خارج شوید •قبل از خروج کیف اضطراری خود را بردارید •به افراد آسیب پذیر کمک کنید •شیرگاز را ببندید •کنتور برق را قطع کنید •در را پشت سر خود قفل کنید برنامه کمک به اعضای آسیب پذیر خانواده در هر خانواده باید افراد آسیب پذیر در برابر بالیا تعAAیین و بAAرای کمAAک بAAه آن هAAا برنامAAه ریزی شود .مثال های زیر برخی از روش های کمک به این افراد هستند: •تعیین یک فرد به ازای هر فرد آسیب پذیربرای کمک به وی درزمان تخلیه اضطراری •اطمینان از ذخیره سازی و برداشتن داروهای مورد نیاز افراد بیمار •جابجا کردن افراد بستری از مجاورت عوامل غیر سازه ای خطرناک منزل. مثال جابجا کردن تخت یک بیمار بستری از زیر کمدی سنگین یا شیشه ای •فهرست اعضاء آسیب پذیر خانواده • 1افراد دارای بیماری مهم • 2افراد دارای سابقه بستری اخیر • 3زنان تازه زایمان کرده • 4افراد معلول (جسمی یا روانی) • 5کودکان • 6زنان • 7سالمندان سیستم هشدار اولیه خوشبختانه می توانیم از خطر وقوع مخاطرات آب و هوایی مانند سیل ،طوفان ،آتش سوزی جنگل و غیره زودتر مطلع شویم و خود وخانواده مان را نجات دهیم .به این امر هشدار اولیه می گویند. یک سیستم هشدار اولیه خوب و موفق شامل 4جزء زیر میباشد: )1دانش مردم )2پیش بینی مناسب )3انتقال به موقع پیام هشدار )4عکس العمل مناسب مردم مرحله عنوان زرد معادل "اطالعیه" سازمان هواشناسی نارنجی معادل "اخطاریه" سازمان هواشناسی معادل تصمیم گیری ستاد بحران منطقه یا محله برای تخلیه قرمز شرایط تخلیه: (1اطالع از وقوع مخاطره در باالدست (2اعالم ستاد حوادث شهرستان (3اعالم باالدست (4توافق ستاد بحران منطقه یا محله بر احتمال وقوع مخاطره اقدام الزم .جلسه ستاد بحران منطقه یا محله را تشکیل دهید (1 (2مطمئن شوید که سیستم ارتباطی شما با باالدست،پایین دست و مردم منطقه یا محله خودتان برقرار است. .اقدامات مرحله زرد را انجام دهید (1 (2با باالدست تماس بگیرید. (3با ایستگاه های پیش بینی تماس بگیرید. (4به مردم بگویید که آماده باشند. (5به ستاد شهرستان و سایر مراکز ارتباطی اطالع دهید. .از مردم بخواهید که منازل را تخلیه کنند و به مناطق امن پناه ببرند (1 (2خطر سیل را به پایین دست اطالع دهید. (3مردم را به نقاط امن هدایت کنید. (4به ستاد شهرستان و سایر مراکز ارتباطی اطالع دهید. • • • • • • • • • • • • • • • • اطفای حریق هر زمانی که عالمت هشدار آتش در ساختمان شما به صدا در آمد از طریق نزدیکترین درب خروجی ساختمان را ترک نمایید. در صورتی که متوجه آتش سوزی شدید ،آژیر آتش را به صدا در آورید. با 125تماس بگیرید. اگر آتش کوچک است ،سعی کنید با کپسول اطفای حریق آن را خاموش کنید. هرگز اجازه ندهید که آتش بین شما و درب خروجی قرار گیرد. اگر آتش به تجهیزات الکتریکی توسعه یافت ،آنها را از برق بکشید. اگر قادر به خاموش کردن آتش نیستید ،سریع از درب اضطراری خارج شوید (و در صورت وجود ،نگهبانان را در جریان بگذارید). قبل از باز کردن درب های بسته ،آن را با پشت دستتان لمس کنید .اگر سرد بود با احتیاط خارج شوید. اگر اطاق را دود گرفته است ،خود را خم کرده و خارج شوید. اگر می توانید آتش سوزی را حد االمکان با بستن درب ها و پنجره ها محدود کنید ولی درب ها را قفل نکنید. هرگز از آسانسور طی آتش سوزی استفاده ننمایید. از پله ها برای تخلیه استفاده نمایید .بطرف طبقات تحتانی ساختمان بروید ( نباید بطرف طبقات فوقانی ساختمان رفت مگر اینکه به عنوان آخرین پناهگاه بخواهید استفاده کنید) . در زمان تخلیه کفش های پاشنه بلند نپوشید. در زمان تخلیه از بردن بطری آب و سایر مایعات خودداری کنید ،زیر خظر ریختن و لیز کردن مسیر و زمین خوردن وجود دارد. بدون اجازه مسئولین ایمنی به ساختمان برنگردید. برای ورود دوباره به ساختمان منتظر دستور مسئولین ایمنی باشید. برای اطفاء آتش های کوچAک و نبAAود تهدید جAAدی ،از کپسAAول هAای آتش نشانی استفاده کنید (مراحل زیر را انجام دهید ) این مراحل اصطالحا PASSنامیده می شود که مخفف حرف اول کلمات زیر است ‏Pull - Aim - Squeeze – Sweep . 1ضامن موجود در دسته کپسول را بکشید. . 2آن را به طرف قاعده آتش نشانه روید. .3دسته کپسول را فشار دهید. .4با فاصله حدود 3متر از آتش ایستاده و شلنگ را بصورت جارویی حرکت دهید(.دقت کنید قاعده آتش را هد قرار دهید ) شکل زیر به ترتیب از چپ به راست کمک های اولیه پزشکی • در هر خانوار باید حداقل یک نفر آموزش کمک های اولیه را دیده باشد. • این آموزش باید بطور ساالنه تکرار شود. • البتAAه توصAAیه می شAAود تAAک تAAک اعضAAای بAAاالی 6سAAال خAAانوار این آمAAوزش هAAا را دریافت نمایند. برنامه مدیریت بالیا در سطح محله توسط برخی سازمان ها مثال شAAهرداری ،هالل احمAAر و غAAیره ممکن است برنامAAه ای بAAرای مAAدیریت بالیا در محلAAه شAAما در جریان باشد .مثال آموزش جستجو و نجات ،کمک هAAای اولیه، شناسایی نقاط پرخطر ،نصب کانکس های ذخیره لوازم شرایط اضAAطراری ،تمAAرین و مAAانور و غAAیره .توصAAیه می شAAود تمAAام اعضای خانوار بطور فعال در این برنامAAه هAAا مشAAارکت کننAAد. در اینصAAورت نAAه تنهAAا ممکن اسAAت خAAود شAAما از یک حادثAAه نجات پیدا کنید بلکAAه می توانید بAAه سAAایر اعضAAای خAAانواده و همسایگان نیز یاری برسانید و ناجی جان آن هAAا بشAAوید .واقعAAا لحظه لذت بخشی خواهد بود! هر چقدر که دانش داشته باشیم تا وقتی که عمل نکنیم ،بی فایده است. برای اینکه مطمئن شویم یک خانواده تمام آموزش ها را فAAرا گرفتAAه اسAAت ،باید یک مانور را اجرا و ارشیابی کند .بهتر اسAAت هAAر خAAانوار حAAداقل سAAالی یکبAAار (ترجیحا دو بار) مانور انجام دهد. •تمام اعضاء خانواده جمع شوند •هدف مانور را بیان کنند :مثال آمادگی در برابر زلزله •بگویند که چه کارهایی باید انجام شود ،مثال اعالم شروع مانور ،رفتن زیر میز، بسته بودن آسانسور ،برداشتن کیف اضطراری ،کمک به فرد سالمند و ... •هر عضو خانواده یک کار را تقبل کند • با اعالم آغاز مانور (مثال با زدن روی میز یا زنگ زدن ساعت کوک شده) ،هر کس وظیفه خود را انجام دهد •کل زمان انجام مانور 3تا 5دقیقه طول می کشد • بعد از مانور همه با هم بحث کنند که چه اشکاالتی وجود داشت و برای رفع آن باید چه کرد شواهدی از بAروز زمین لAرزه در شAهر نمایان شAده بAود از زمین صAداهایی بAه گAوش می رسید زمین لرزه های خفیف زمین را زیر پای مردم می لرزاند اما مردم شهر هیچ گاه این شواهد را جدی نگرفتند .در بامAAداد روز 5دی مAAاه 1382در سAAاعت 5و 28دقيقAAه و 59ثانیه صبح زمين لرزه اى قوى و بسيار ويرانگر در نAAزديکى شهرسAAتان بم بAAا قAAدرت 6.7در مقیاس ریشتر به وقوع پيوست .اين زمين لAAرزه داراى اثAAرات بسAAيار ويرانگAAرى عمدتا بر شهر بم با جمعيAAتى در حAAدود 100هAAزار نفAAر بAAوده اسAAت .بطوریکAAه اين زمين لرزه در زمانى کوتاهتر از 30ثانيAAه بAAاعث انهAAدام %90اين شAAهر گرديAAد نزدیک بAAه 40هزار نفر کشته شدند 30هزار نفر زخمی و هزاران نفر نیز بی خانمان شدند. کوبه ششمین شهر بزرگ ژاپن و برجس ته‌ترین ش هر بن دری ژاپن با جمعیت تقریبًا 1/5میلیون نفر است .در س اعت ۵و ۴۶دقیق ه بام داد ۱۷ژانوی ه س ال ۹۵میالدی ( 27دیم اه )1374زلزله ای به قدرت ۷.۳درج ه در مقی اس ریش تر در ی ک دقیق ه ش هر کوب ه در س احل غ ربی ژاپن را ب ه ل رزه درآورد. در مجم وع ۶۴۳۳نف ر از س اکنان ش هر ک ه اغلب در زم ان وقوع زلزله در خواب بودند زی ر آوار ج ان خ ود را از دس ت دادند .حدود نیم میلیون منزل مس کونی و س اختمان وی ران شدند .این زلزله اموال و دارایی های مردم را ن ابود و کوب ه را به شهر ارواح تبدیل کرد. نام شهر بم ؟ تعداد پس لرزه ( احتماال انگشت شمار) کوبه 150پس لرزه تاریخ زمین لرزه 1382/10/5 1374/10/27 زمان ساعت 5و 28دقیقه و 59ثانیه صبح ساعت 5و 46دقیقه صبح قدرت زمین لرزه به ریشتر 6.7ریشتر 7.3ریشتر مدت زمان لرزش 30ثانیه 60ثانیه جمعیت شهر 100هزار نفر یک میلیون و پانصد هزار نفر تعداد کشته ها 40هزار نفر ( 40درصد جمعیت) تعداد زخمی 30هزار نفر ( 30درصد جمعیت) تعداد بی خانمان هزاران نفر تخریب ساختمان ها 90درصد تلفات ( کشته های ) ناشی از آتش سوزی ؟ (احتماال صفر درصد ) 6433نفر ( 6هزار و 433نفر ) 0.43درصد ( حدود نیم درصد جمعیت ) 43هزار نفر (حدود 3درصد جمعیت) 300هزار نفر ( 20درصد جمعیت) 20درصد 10درصد .1 .2 .3 .4 .5 .6 .7 در خانواده شما باید هر ساله جلسه برنامه ریزی برای مقابله با بالیا تشکیل شود .بالیا مانند سیل ،خشکسالی ،طوفان ،رانش زمین ، سرما یا گرمای شدید ،آتش سوزی و غیره در خانواده شما باید نقشه خطر بالیای مهم ( زلزله ،سیل) رسم گردد . مقاومت ساختمان منزل شما در برابر زلزله توسط یک فرد متخصص ارزیابی شود ( .شامل دیوارها ،سقف ها و ستون ها ) در صورت مقاوم نبودن ساختمان منزل شما در برابر زلزله ،اقدامات الزم برای مقاوم سازی انجام گیرد . هر ساله ارزیابی آسیب پذیری عوامل غیر سازه ای منزل شما در برابر زلزله انجام گیرد .عوامل غیر سازه ای شامل :تأسیسات ( آب ،برق و گاز ) لوازم منزل و دکوری ،شیشه ها و غیره در منزل شما هر ساله اقدامات الزم برای کاهش آسیب پذیری عوامل غیره سازه ای منزل انجام گیرد . در منزل شما بایستی کیف شرایط اضطراری و بالیا تهیه گردد .  .8تهیه برنامه ارتباطی در خانواده برای شرایط اضطراری و بالیا . .9تهیه برنامه تخلیه در خانواده برای شرایط اضطراری و بالیا . .10تهیه برنامه کمک به گروه های آسیب پذیره در خانواده برای شرایط اضطراری و بالیا .گروه آسیب پذیرشامل زنان باردار ،کودکان ،سالمندان ،معلوالن جسمی و روانی و بیماران میباشد . .11آشنایی خانواده شما با هشدارهای اولیه مخاطرات مهم منتقله مانند سیل ،طوفان و غیره . .12وجود وسایل اطفای حریق آماده در منزل .منظور از آماده ،وجود حداقل یک کپسول آتش نشانی شارژ شده است که اعضای خانواده روش استفاده از آن را میدانند . .13حداقل یکی از اعضای خانوار باید هر ساله آموزش کمک های اولیه پزشکی را ببیند . .14خانواده شما در برنامه های مدیریت بالیا درمحله خود مشارکت فعال داشته باشد. .15خانواده شما باید هر ساله تمرین ( مانور ) شرایط اضطراری و بالیا را انجام دهد .