آناتومی و مورفولوژی دندان

صفحه 1:


صفحه 2:
گروه کارشناسان بهداشت دهان و دندان مسفتت بینااک دنک علوم پزشکی 

صفحه 3:


صفحه 4:
۳ 

صفحه 5:


صفحه 6:


صفحه 7:


صفحه 8:
9 

صفحه 9:
2 مینا یک پوشش محافظی را به ضخامت مختلف در سطوح بیرونی تاج دندان تشکیل می دهد. << مینای از مواد آلی و معدنی تشکیل شده است. < مواد معدنی مینا 60درصد وزن مینا را تشکیل می دهد که 00 درصد آن فسفات کلسیم بصورت بلورهای هیدروکسی آپاتیت بوده و بقیه عبارت است از منيزيم “سديم »آهن »سرب»روی وفلوئور می باشد ۶ 6 درصد مینا را موادآلی تشکیل می دهد و بصورت داربستی بلورهای معدنی را در برمی گیرد و بنام ماتریکس مینا نام دارد > ترکیب مواد آلی مینا عبارت است ازبروتتينهاءكربوهيدراتهاءلاكتاتهاءسيتراتهاءليبيدها 9 عجوت 000 

صفحه 10:
عاج > قسمت اصلي بدنه دندان که بعد از ميناي دندان قرار گرفته و سطح داخلي دندان را مي پوشاند » عاج دندان نام دارد. ضخامت عمده و جثه هر دندان را عاج تشکیل می دهد عاج از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی بسیار شبیه استخوان است > عاج در دندان افراد جوان به رنگ زرد روشن است ۶ عاج خاصیت الاستیک و تغییر شکل داشته ءنرمتر از مینا و سخت تر از استخوان و سیمان است. > عاج بر خلاف مينا شكننده نيست ©)درصد عاج را مواد آلى .©2/درصد مواد معدنی » بقیه آن را آب تشکیل می دهد > مواد آلى عاج کلاژنها .موکوپلی ساکاریدهاءلبپیدها سیتراتها عاج دندان در قسمت بيروني لثه يا در قسمت تاج به وسیله مینا و در قست داخل لثه یا در قسمت ريشه به وسیله سمان یا ساروج پوشیده شده است. 0۵۵ ao 

صفحه 11:
سمان یا سمنتوم یا سیمان < سمان عبارت است از یک بافت منیرالیزه شده دندان» که ‎duty‏ آناتومیک دندان را می پوشاند ساروج یک لایه آهکي است که ريشه دندان را مي پوشاند. > < بنابراین ساختمان هايي که مسئول نگهداري دندان در جاي خود است شامل سمان » استخوان فک » لثه و رباطي به نام «رباط پریودنتال» است. > سمان دندان برعاج خلاف استخوان فاقد عروق و فاقد عصب می باشد سختی سمان کمتر ازعاج است < ۳0 تا 00 درصد سمان را مواد معدنى تشكيل ميدهد كه مركب از كلسيم و فسفات بوده و بصورت بلورهاى هيدروكسى آياتيت مى باشد 7 درصد وزن سمان را مواد آلي و 08 درصد آن آب می باشد ad 

صفحه 12:
مغز دندان» نوعي نسج بسیار نرم است که مویرگ ها و رشته عصبي دندان در آن قرار دارد در حفره اي که درون دندان واقع است» مغز دندان قرار دارد و به وسیله ‎cle,‏ احاطه شده است رشته هاي عصبي دندان تنها از نوع گيرنده هاي درد است ۵00 we 

صفحه 13:
وظایف کلی دندانها <زیبایی <جویدن 5 ‎Leta >‏ استخوان فکین 

صفحه 14:
#*دندان هاي پیش : بریدن غذا - زيبائي ** دندان هاي نيش : پاره کردن غذا ‎Glan‏ هاي آسيا : له كردن ونرم كردن غذا 0۵۵ ae 

صفحه 15:
وظایف اختصاصي دندان هاي شيري علاوه بر وظایف کلی دندانها ( جویدن »تکلم»زیباییءحفظ استخوان فکین) **“در سلامت روحي و رواني کودك **“تامين فضاي لازم جهت رویش دندان هاي دائمي جلوگيري از آسیب به جوانه دندان هاي دائمي * کمک به رشد وتکامل صورت 0۵۵ 

صفحه 16:
۱۱۱۱۵ 2-3 ۷۶۵۲5 60 [i central incisor ۳ ateral incisor Deciduous permanent Bi cusp (canine) (milk) teeth — teeth 

صفحه 17:


صفحه 18:


صفحه 19:
دتدان آسیاب کوچک اول دتدان آسیاب کوچک دوم دندان آسیاب اول دندان آسياب دوم دندان آسياب سوم دندان آسياب سوم دندان آسياب دوم دندان آسياب اول دندان آسیاب کوجک دوم دندان آسیاب کوچک اول دندان نیش دندان پیشین جاتیی دندان پیشین هرکز ی 

صفحه 20:
۰ دندان هاي پیش * دندان هاي نيش ‎٠‏ دندان هاي آسيا ‎ 

صفحه 21:


صفحه 22:
تفاوت دندان شيري و دائمي مشخصات اندازه رنگ تاج طوق سطح جونده ريشه ضخامت عاج مغز دندان دندان شيرى كوتاهتر(ييازي شكل) تنگ تر كوجكتر باريكتر دندان دائمى بزرگ كدر بلندتر گشادتر بزرگتر يهن تر ‎Fa‏ ‏ضخیم تز كوجكتر 

صفحه 23:
جدول رویش دندانهای شيري نام دندانها فك بالا پیش مياني 0 © - 8 ماهكي 9 - 0 ماهگي > (®-®-@-O-@) پیش طرفي نك 94 ماهگي 19-0 ماهگي سا نيش 0 9989 ماهگي هم ‎ae‏ (Balers آسياي اول 0 9-9 ماهگي 9-6 ماهگي آسياي دوم 26 -99 ‎es‏ ‏ماهگي ‏9049 ‏ماهگي 

صفحه 24:
جدول رويش دندانهاي دائمي تن or پیش مياني 0 4 © سالكي 9 2« سالگي طرفي © وم 00 de ‏سالگي‎ do ‏سالگي‎ آسياي کوچك ۰ ‎do‏ ‎ad‏ سالگي ‎do‏ ‎de‏ سالگي و q آسياي كوجك 0 ‎do‏ ‎de‏ سالگي ‎ad‏ ‎de‏ سالگي آسیا سياي اول 9 8 ° سالگي 8 ° سالگي آسياي دوم 2 ‎de‏ ‏09 سالكي 00 ‎do‏ سالگي fe سوم )4( ‎ar‏ ‎ed‏ ‏سالگي ‎ar‏ ‎ed‏ 

صفحه 25:
es 

صفحه 26:
راهنماي ثبت دندانهاي شيري و دائمي 09969070 7 ۳6۵696 09660 00069560 ۵00 00000) 9168999, ۱ 2069690 “ 

صفحه 27:
راهتمای‌دتداتها نیمه چپ بالا نیمه راست بالد هم ۶ ج ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ ۳ ۲۳ ۳ ۵ عر ۷ دم جه جک م۰ ۱ ۱ ۱ ۲ سج ع هه عيبم نیمه چپ پایین نیمه واست پایین 

صفحه 28:
تیمه چپ فک بالا نیمه راست فک بالا © م و 9 9 5 4 9 9 6 9 چارت ثبت دندلنهای دایمی © م © © © © 8 0 0 8 9 ع 9 ۶ 9 نیمه چپ فک پایین نیمه راست فک پایین چارت ثبت دندانهای شیری لو وه ۵ © © © 6 نیمه چپ فك بليين نیمه راست فك بايين همه عجوت 000 

صفحه 29:
تیمه چپ فک بالا نیمه راست فک بالا ۶ 9 9 4 9 چارت ثبت دندلنهای دایمی 9 4 9 ۴ 9 9 ۶ 9 نیمه چپ فک پایین نیمه راست فک پایین چارت ثبت دندانهای شیری لو وه ۵ © © © 6 نیمه چپ فك بليين نیمه راست فك بايين 000 ‏عجوت‎ eo 

صفحه 30:
انساج پریودنشیوم ) انساج پشتیبان دندان ( ۰ لثه : التهاب در لثه بنام ژنژیویت » با آموزش بهداشت و مسواک زدن قابل برگشت می باشد. * استخوان الوئول : نفوذ التاب به بافتهای زیرین بنام پریودنتیت » علاوه بر آموزش بهداشت و مسواک زدن بایستی جراحی له هم انجام شود. ۰ الیاف پریودنتال ‎٠»‏ سمان ‏9۵ عجوت 000 

صفحه 31:
۰ رنگ لثه : ضخامت لثه » عروق خونی لثه » پیگمانتاسیون لثه ۰ فرم لثه : فرم دندانها » فاصله دندانها » قوام لثه : الیاف لثه 0۵۵ 60 

صفحه 32:
بیماریهای لثّه * ژنژیویت ‎٠‏ پریودنتیت هه 0۵۵ 

صفحه 33:
بیماریها و زخم های دهان آفت تب خال ( هرپس سیمپلکس ) اناگ اریتم مولتی فورم 0۵۵ 

صفحه 34:


صفحه 35:


صفحه 36:


صفحه 37:


صفحه 38:
g 

صفحه 39:


صفحه 40:


صفحه 41:
eq 

صفحه 42:


صفحه 43:
سر 

صفحه 44:
شاخص های سلامت دهان و دندان ‎doh‏ (دندلنهاءشیرع ‎ODET>‏ (دندلنهایدلیمس) ‎Pree”‏ عصون (بدوزپوسید گ) 0۳۳0 

صفحه 45:


صفحه 46:
و 9 | 9 ع [ 609 9 ع ‎TY OYE doh‏ ۹ ‎TY OYE doh‏ 06 6 ‎TY OYE doh‏ 222 6 ‎are 6 2۳۲ ۷ ۵‏ ‎٩/68 |@ar 15۲ ۷۵ ۵0‏ ‎WW ۷۵ Moen‏ ۹ سال 49608 

صفحه 47:
1ع شاخص هاى بهداشت دهان و دندان ا اتك ااتتتك ااتتتكة! ۳۳۳ کشوری 99 و99 سب بع oe 99 9 9۳ oo 9 Os 99 0۵۵ ear 99 690 00۳ 1 oorrT 

صفحه 48:
اهداف سازمان بهداشت جهانی تا سال 2000 ‎٠‏ © تا © سال : 60 درصد بدون پوسیدگی باشند. ‎٠‏ ©0 سال :0 باشد.((0000026) ‏۰ 0000 درصد 0) ساله ها همه دندانهای خود را حفظ کرده باشند. ‏۰ 66 تا ۵ ساله ها »بیش از © درصد بی دندان کامل ‏۰ 0 ساله ها کمتر از 9 درصد بی دندان کامل باشند. ‎0۵۵ eo 

صفحه 49:


صفحه 50:
روشهای پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان ‎SI gue >‏ و نخ دندان فلوراید و روشهای مختلف استفاده از آن فیشور سیلانت (شیار پوش ( هه 0۵۵ 

صفحه 51:
مراقبت های بهداشت دهان و دندان پیش از بارداری بهترین زمان برای مشاوره با دندان‌پزشک ۰ قبل از دوران بارداری است.به ویژه اگر کودکي اول باشد. شرایط بهداشت دهان و دندان مادر در رشد » تکامل » سلامت دندان‌ها و لثه‌های کودک اهمیت زیادی دارد. 0۵۵ 60 

صفحه 52:
از تولد تا ) سالگی تمیز کردن دندان‌های کودکتان را از 5 ماهگی همزمان با رويش اولین دندان شيرى آغاز كنيد مىتوانيد از یک تکه پارچه تمیز و مرطوب استفاده کنید و روزى يك مرتبه دندان‌های نوزاد را تمیز کنید. توجه کنید از 0 ماهگی تا 45 ماهگی» لازم است نوزاد را برای اولین مشاوره دندان‌پزشکی به مطب ببرید. هه عجوت 000 

صفحه 53:
ممکن است هنگام تولد يك یا دو دندان داشته باشد یا تا يك ماهگي دندان در بیاورد هنگام شیر خوردن ممکن است پستان مادر یا زبان کودك را زخمي کند ممکن است دندان کنده شده داخل حلق بیفتد و خطر جدي ایجاد کند البته شيوع كمي دارد در 90696 موارد دندان بيش شيري فك بائين مي باشد درصورت برخورد با دندانهاي نوزادي كودك را به مركز بهداشتي درماني ارجاع دهید ‎Or. ham‏ 

صفحه 54:
برای کمک به رویش دندان و تسکین کودک»میتوانیم . با انگشت تمیز لثه او را با ملایمت ماساژ دهیم قبل از اين کار دستهای خود را با آب صابون کاملا بشوییم. اگر یک قاشق سرد کوچک به آرامی روی لثه های کودک کشیده شود. خارش و درد کودک را کاهش میدهد.هم چنین می توانیم نان و یا میوه های سفت مثل هویج و سیب برای ماساژلثه به کودک بدهیم بايد مراقب باشيم اشيايى كه كودك به داخل دهلن مى برد ؛كثيف نباشندءزيرا اين .كار سبب بروز بيماريهاى مثل تب و اسهال در او مى شود 000 ‏عجوت‎ or 

صفحه 55:


صفحه 56:
مراقبت از دندانها در دوران شیرخوارگی دندانهای کودک شیرخوار مثل افراد بزرگسال نیاز به مراقبت و تمیز كردن دارد. بنابراین از هنكام در آمدن دندانهاءبعداز شیر دادن یاهر .غذایی به کودکباید دندانهای او را تمیز کنیم بعد از هرنوبت شیردادن به کودک»بخصوص در هنگام شب.می توانیم .مقدار کمی آب به او بدهیم تا دهانش تمیز شود حداقل روزی دو بار »پارچه تمیز و مرطوبی را به دور انگشت اشاره . پیچیده و با دقت و ملایمت روی لثه و دندانهای شیرخوار می کشیم تميز كردن دندانها بايد از آغاز رويش اولین دندان در دهان کودک باشد همه 0۵۵ 

صفحه 57:
تمیز نگه داشتن لثه نوزاد با گاز مرطوب 0۵ 

صفحه 58:
مراقبتهای لازم در هنگام رویش دندانهای شیری کودکان معمولااز شش ماهگی شروع به دندان در آوردن می کنند.در موقع دندان در آوردن »کودک معمولا ناآرام و گریان بوده.آب ریزش از دهان داشته و دچار بی خوابی می گردد. در این زمان کودک به علت خارش له »اشیاء اطراف خود را به داخل دهان مییرد اگر كودك در اين زمان دچار علایم نظیر اسهال .تب و تشنج شود.بیماری او ارتباطی به دندان در آوردن نداشته » بلکه ممکن است در اثر کثیف و .آلوده بودن اشیایی است که کودک به دهان خود می برد هه 0۵۵ 

صفحه 59:
علایم رویش دندان در کودکان قرمزي و التهاب لثه در ناحیه رویش دندان برجستگي و خارش لثه در همین ناحیه افزایش بزاق و آبریزش از دهان نوزاد ناراحتي و گریه زیاد بي خوابي نوك زدن دندان از لاي لثه علائمي مانند تب » دل درد یا اسهال بعلت بردن اشیاء آلوده در زمان خارش ایجاد گاز بو مرطوب - استفاده از هه عجوت 000 

صفحه 60:
نحوه تمیز کردن لثه ودندانهاي نوزاد کودك را بطوریکه سرش بطرف مادر و پاهایش از او دور باشد بغل کند براي باز كردن دهان انگشت سبابه را به گونه کودك به آرامي فشار دهند تا فك پائین باز شود يك تکه گاز تمیز دور انكشت سبابه بيجيده و لثه بالا و بائين را به آهستكي تميز كنند در صورت دسترسي به مسواك انكشتي آنرا روي انكشت اشاره قرار داده وبا حرکات ملایم تمیز شود فشار به اندازه اي باشد که تا پلاك ميكرويي برداشته شود روزي دو بار بعد از اولین و آخرین دفعه تغذیه انجام شود هه 0۵۵ 

صفحه 61:
رويش اولین دندانهای کودک همیشه با درد و ناراحتی همراه نیست 

صفحه 62:
مسواک انگشتی وسیله ای جهت کمک به رعایت بهداشت دهان و دندان نینلدانه 

صفحه 63:
نحوه استفاده از مسواک انگشتی برای نوزاد 0۵۵ 

صفحه 64:
or کودک در سن ‏ تا 6 سالگی باید با مسواک زدن آشنا شود 0۵۵ 

صفحه 65:
هدف از مسواک زدن : هدف اصلی از مسواك زدن برداشتن و پاك کردن پلاك میکروبی از روی دندانها و لثه می باشد.( پلاک میکروبی : عامل بیماریهای لثه و .پوسیدگی دندانها می باشد) بهتر است مسواک کردن در فرصت مناسب و با زمان کافی و توام با آرامش ,صورت پذیرد البته ايده آل آن است که بعداز هر بار مصرف مواد غذایی یا مواد قندی »دندانهایمان :را مسواک كنيم . اكر نشدءدر دو نوبت مسواك كردن دندانها حتما بايد صورت كيرد شب ثبل از خوابنبه دلیل اینکه در زمان خواب جریان بزاق و حرکات زبان جهت ,تمیز کردن محیط دهان کاهش می یابد و دندانها مستعد پوسیدگی می شوند صیح بعد از صبحانه 0۵۵ 6 

صفحه 66:
روش مسواک زدن در کودکان زير ‎٩‏ سال با رویش دندانهای شیری والدین باید نسبت به تمیز نگهداشتن دندانهای فرزند خود اهمیت دهند. در کودکان زیر 6 سال با استفاده از مسواک انگشتی پس از هر وعده شیر یا غذا باید دندانهای کودک را تمیز کرد. در کودکان زیر 6 ,سال والدین باید دندانهای کودک را مسواک کنند در صورت نبودن مسواک انگشتی میتوان به دور انگشت اشاره پارچه تمیز و مرطوب پیچانده و دندانهای کودک را تمیز کرد .حرکت مسواک در سطوح بیرونی و سطوح جونده دندانها به صورت افقی( رفت و برگشت)می باشد حرکت مسواک جهت تمیز کردن سطوح داخلی دندانها به صورت عمودی ( حرکت مسواک از ‎dy‏ طرف سطح بجونده دندانا) می باشد والدين جهت تميز كردن سطوح بين دندانها باید از نخ دندان استفاده کنند(از زمانی که تماس بین دندانی ایجاد می Or. han Ge 

صفحه 67:
در سنین 0 تا © سنین 0 تا 0 سالگی کودک قادر نیست بدرستی مسواک بزند. 0۵۵ 

صفحه 68:
استفاده نابجا از قطره آهن باعث تغییر رنگ دندانهای جلوی دهان کودک خواهدشد و ‎Or.O.Blpour‏ 

صفحه 69:
تأثیر قطره آهن بر روي دندانها ۰ در صورت استفاده بتدریج تغيير رنك سياهرنكي در روي دندانهاي جلو خواهیم داشت ۰ براي جلوگيري : حتماً قطره آهن در قسمت عقب دهان چکانده شود وپس از آن به کودگ آب داده شود وه 

صفحه 70:
میزان آهن موجود در شیر مادر کم است و به همین علت» مصرف قطره آهن در .شيرخواراني که از شیر مادر تغذیه مي کنند توصیه مي شود اما اين قطره مفید در صورت بي توجهي باعث ایجاد مشكلاتي در دندان کودک مي شود آهن با ميناي دندان ترکیب شده و آن را سیاه مي کند و مقاومت طبيعي آن را از بین .مي برد بنابراين باید موقع دادن قطره آهن آن را به ته حلق بچکانید تا حتي الامکان با دندان ها برخورد نکند و نیز پس از خوردن قطره آهن» به کودک آب خورانده شود تا آهن از دندان هاي کودک پاک شود 0۵۵ 0 

صفحه 71:


صفحه 72:


صفحه 73:
مسواك انگشتي استفاده از مسواك انگشتي سرد (قرار دادن 600 دقیقه در فریزر) براي ماساژ لثه در ناحیه رویش دندان با حرکات ملایم چرخشي باعث کاهش درد مي شود مسواك انگشتي را پس از استفاده مي توان با مایع ظرفشوني شستشو داد مسواك انگشتي در آب جوش استریل شده و قابل فریزکردن مي باشد مسواك انگشتي حجم کمي دارد و براحتي قابل حمل مي باشد 0۵۵ 

صفحه 74:
تقش مواد قندی در ایجاد پوسیدگی کودکانی که به طور مرتب از شیشه آب قند.آب میوه یا شیر شیرین شده استفاده می کنند. وقتى يزركتر مى شوند دندانهايشان دجار بوسيدكي ‎aes‏ ويزه كودكانى كه هنكام خواب هم شيشه به دهان دارند. دندانهایشان بیشتر از .بقيه كودكان يوسيده مى شود اگر سر پستانک را به مواد شيرين مثل عسل آغشته كنيم »دندانهاى كودك شديدا ,دچار پوسیدگی می گردد وقتی شربتهای دارویی یا تقویتی به کودک می دهیم.به علت وجود مواد قندی در .این داروها ‎abe‏ دهان و دندانهای کودک را تمیز کنیم تا آنجا که ممکن است از دادن مواد و مایعات شیرین مثل آب قند و »ب نبات . داغ.آب میوه شیرین و ... به کودک بخصوص در شب خودداری کنیم هنگام دادن قطره آهن »برای جلوگیری از بد رنگ شدن دندانهای کودک»باید قطره آهن را در قسمت عقب دهان بچکانيم و پس از دادن قطره آهن,باید ,دندانها را با آب تمیز کنیم 0۵۵ oe 

صفحه 75:


صفحه 76:
از حدود 2 سالگی یک مسواک مخصوص کودک برای فرزندتان تهیه کنید و به اندازه «یک نخود» روی آن خمیردندان بگذارید. فرزندتان می‌تواند خودش مسواک زدن را تمرین کند ولی وظیفه اصلی را در معنواگ زدن دندان‌هایش شما بر عهده دارید. و 0۵۵ 

صفحه 77:
مراقبت از دندانها تا سن پنج سالگی مسواک کردن دندانهای کودک را می توانیم از دو یا سه سالگی شروع كنيم .براى اين كار بايد مسواک مناسب و کوچکی برای او انتخاب وقتی والدین در حضور فرزندشان مسواک بزنند»‌کودکان بهتر آموزش .ديده و تمايل بيشترى به مسواك كردن دندانها بيدا مى كنند روش صحيح تميز كردن دندانها در اين ككروه سنى اين است كه مسواك را بطور افقى روى سطح بيرونى »داخلى و سطح جونده ,دندانها بکشیم 0۵۵ oP 

صفحه 78:
© تا 9 سالكى فراموش نكنيد در اين سنين نيز مسؤوليت اصلى مسواك زدن دندانهاى كودك با والدين است. البته بهتر است به كودك اجازه دهيد خودش نيز مسواك زدن را به تنهايى تمرين كند. ‎SI‏ بين دندانهاى شيرى كودكتان فاصله وجود ندارد و كاملاً به هم چسبیده‌اند» باید بين دندان‌هايش را نخ دندان بکشید. اگر پوسیدگی‌های زیادی در دندان‌هایش وجود دارد زیر نظردندان‌پزشک از ژل فلوراید استفاده کنید. ژل فلوراید باعث مقاوم شدن دندانها در برابر پوسیدگی میگردد. ‏برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها را فیشورسیلانت کنید. ‏6 عجوت 000 

صفحه 79:
بریای سالم نگه داشتن دندانهای کودک چه باید کرد ؟ از آنجا که یکیاز موارد ببسیار شایم پوسیدگی‌دندان‌در کودکان‌زیر سه -4 سال لستفاده مکور از شيشه شیر یا حتی‌شیر مادر قبل‌از خولبویا هام خولب ک ودک لستمییایستاز دادن‌شیر یا محلول‌آب‌قند بسه کودک‌هنگام خولب‌خودداری کنید کودکان‌نیز مانند ببزرگسا-آب‌اید با دندان‌هاوتسمیز بسه خولببروند 8۰ هنگام دادن‌قطره آهنبه کودکه از کودکب خواهيم دهانشرا كاملا باز -© کند و قطره آهن‌را با قطره جكاندر حلقشبجكانيم تا با دندلنهطيشتماسى نداشته باشد . جهتاطمينان» پس‌از چکاندنقطره آهنبا یکدستما له رطوبو . تمیز دندان‌هایک ودک را تمیز کنید 0۵۵ © 

صفحه 80:
برای تغذیه کودک خود بین وعده های اصلی غذا » به جا ی تتقلات و شیرینیها از- . سبزیجات و میوه های تازه ؛ پسته » بادام ؛ پنیر و گردو میتوانید استفاده کنید کودکتان‌را هو شش‌مام یکبار برلی‌استفاده از "ژلف لورلید" نزد دندلنپزشک 6 بببرید . ژلفلورلید به صورتموضعییر روودندان‌هایک ودک مادم می‌شود و . از پسوسیدگی‌دندان‌ه پسیشگیری‌می‌کسند لگر دندان‌شیریکودکتان‌زودتر از مو عد لفتاد » او را نزد دندانپزشکب برید تا 8 در جای‌خای‌دندان‌شیریوسیله اوبه نام "افضا نگهدار " قرار دهد لین‌وسیله به دندلنهاىمجاور لجازهم حركدتبه لينفضار | نمی‌دهد و فضارا برلعرویش . دندان‌دانمی‌زیر لثاه حفظ موك ند هنگامی‌کس» اولین‌دندان آسیاودلنمی‌در سن‌شش‌سالگی‌در دهان‌فرزندتان‌پیدا شد -2» زشکببرید تادر صورتنیاز برلیاو درمان"فیشور سیاشتا" لنجام دهد او را نزد دندا 0۵0۵ eo 

صفحه 81:
فیشور سیلانت ماده ای همرنگ دندان است که دا خل شیار های عمیق سطح جونده دندان را پر و مسدودمی کند و مانع گیر افتادن با قیمانده مواد غذایی در اين شیارها شده و از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند . 0۵۵ ea 

صفحه 82:


صفحه 83:
چرا به این دندان» (دندان شش) م ی گویند؟ . چون اولین دندان آسیای بزرگ دایمی است که معمولاً در سن 0 سالگی رویش می کند و از طرفی اگر از خط وسط فکین به طرف عقب دندانها را شمارش کنیم در ردیف ششم .قرار گرفته است تعداد آنها چهار عدد (دوعدد در فک بالا و دو عدد در فک پایین) قراردارد وه 0۵۵ 

صفحه 84:


صفحه 85:
وه 

صفحه 86:
دندانهای شش به عنوا نآسیب پذی رترین دندانها شناخته شده اند. از نظر تمام پژوهشگران دندان 0 به عنوان آسیب پذیرترین دندان بشمار می آید. بطوریکه در سن شش سالگی 5 در سن م سالكى ‎LPS‏ ‏در سن 0 سالگی 6 دچار پوسیدگی می شوند. وه 0۵۵ 

صفحه 87:
اهمیت دندان شش داشتن دندانهای شش در دوران کودکی نقش بسزایی در عمل جویدن ایفا می نماید. وجود اين دندان تاثیر مهمی در طبیعی نگه داشتن اسکلت و نهایتاً زیبایی چهره دارد. از دست دادن اين دندان موجب اختلال در ردیف شدن دندانها و گاهی ناهنجاری فکین شده و ممکن است درمان های پرهزینه و طولانی مثل عمل جراحی و اوتودنسی را ایجاب نماید 

صفحه 88:
va وه ادندان ©» دندان شیری نیست دندان 0 در پشت دندانهای آسیای شیری بعلت رویش دندان © يا( آسیای بزرك اول دايمى ) ب به يوسيدكى و بهداشت آن نمى د و متاسفانه در سنين يايين كاه جاره ای نمی ماند جز کشیدن آنها اين دندان بسيار مهم بوده و رشد مناسب استخوان؛رویش مرتب دندانهاءجویدن غذا و...را بر عهده دارد. ت دندان های شیری عموما والدين با فرض اينكه آنها دندان شيرى مى باشند اهميتى aa. 0۵۵ 

صفحه 89:
2 اولين دندان آسياي دائمي : - پشت آخرین دندان آسياي شيري > جايكزين هيج دندان يري نمي باشد . عدم جايگزيني دررسنین پایین ( باورهاي غلط ) > شفظ فضا و ‎yyy‏ سدهه 

صفحه 90:


صفحه 91:
اهمیت دندانهای شیری کمتر از دندانهای دائمی نیست. بایست مراقبت های بهداشتی از سنین پایین شروع شود . اكر بيش از © ماه تا افتادن دندان شیری پوسیده مانده باشد بایست ترمیم گردد . دندان شیری در تغذیه کودک؛ نگهداری فضای مناسب جهت دندان دائمی»زیبایی و حس اعتماد به نفس کودک و ... نقش دارد. 0۵۵ ea 

صفحه 92:
دلای ل آسیب پذیری دندان ۶ 0) چون رویش اين دندان همزمان با وجود دندانهای شیری در حفره دهان می ن آن را با دندان شیری اشتباه گرفته و برای بهداشت و نگهداری . در حقیقت اين دندان چوب همنشینی با کوچکتر از خود را می خورد. ) مینا که قسمت خارجی ساختمان دندانها را می پوشاند در این سن کمتر تکامل یافته و مقاومت چندانی در برابر میکروبهای پوسیدگی زای دهان ندارد. 3) در اين سنین کودکان تمایل فراوانی به مصرف مواد قندی و شکلاتهای چسبنده دارند. <8) بعلت نداشتن مهارت و دقت کافی در مسواک كردنء بهداشت دندانها بخوبی رعایت نمی شود. ‎(SG‏ چون در سطح جونده اين دندانها معمولاً شیار و فرورفتگی های عمیق وجود دارد. جایگاه خوبی برای گیرکردن موادغذایی و موادقندی خواهدبود که این خود باب افزايش میزان تعداد پوسیدگی ها چو|‌هرشد 

صفحه 93:
توصبه های لازم جهت حفظ دندان ۶ - کودکان خود را هر شش ماه یکبار برای معاینه و مشاوره به نزد دندانپزشک بیرید. - در مورد اهمیت دندانها با آنها صحبت کرده و به طرق مختلف آنها را به مسواک زدن تشویق نمایید.(حداقل روزى © بار بعد از هر نوبت غذا) © - آنها را ترغيب نماييد تا با مربى بهداشت مدرسه در امر استفاده از دهانشويه فلورايد همكارى خوبى داشته باشند زيرا دهانشويه فلورايد موجب استحكام ساختمان دندان وبالا رفتن مقاومت در برابر يوسيدكى مى شود. © - جون كشيدن اين دندان باعث جابجايى ديكر دندانهاى دايمى مى شود در صورت وجود يوسيدكى به توصيه دندانيزشك معالج عمل کرده و تا حد ممکن سعى شود آن را نكهداشته و از كشيدن آن خوددارى نماييد. 0 - اگر دندانهای شش کودکانتان شیار و فرورفتگی عمیق دارد به توصیه دندانپزشک آن: پر نمایید.(فیشورسیلانت تراپی) 0.0.0۷۳۲ 

صفحه 94:
فیشور سیلانت یا شیار پوش فیشور سیلانت یکی از روشهای پیشگیری از پوسیدگی دردندنپزشکی است همه دندانها ( به خصوص دندانهای تازه رويش يافته) به طور طبیعی در سطح خود شیارها و سوراخ های ریزی دارند که در اين مکان ها باکتریها و خرده های غذایی ‎JS‏ می کنند و پوسیدگی ها معمولا از این .ناحیه شروع می شوند 

صفحه 95:
ساختار سطح جونده دندان Pits and Fissures 

صفحه 96:


صفحه 97:
(Preventive Resin Restoration) 

صفحه 98:
من مسدود کردن شیارهای دندانی توسط شیارپوش (۱ 

صفحه 99:
حتی اگر کودک شما به خوبی از مسواک و نخ دندان استفاده کند باز هم .نمی تواند این شیارها و سوراخ های ریز را به خوبی تمیز کند فيشور سيلانت با بر كردن اين شيارها » دندان را محافظت کرده و از .طرفى موهاى مسواك به راحتى مى توانند اين مناطق را تميز كنند وه ۵00 

صفحه 100:
حتی اگر کودک شما به خوبی از مسواک و نخ دندان استفاده کند باز هم .نمی تواند این شیارها و سوراخ های ریز را به خوبی تمیز کند فيشور سيلانت با بر كردن اين شيارها » دندان را محافظت کرده و از .طرفى موهاى مسواك به راحتى مى توانند اين مناطق را تميز كنند ۵00 00 

صفحه 101:
چه دندانهای باید فیشورسیلانت شوند ۶ دندانهای 0 سالگی (اولین دندان آسیای دایمی) ۶ دومین دندان آسیای دایمی( رویش در سن 4 سالگی ) > دندانهای آسیای شیری 0۵۵ aoa 

صفحه 102:
فیشور سیلانت چه میزان در حفظ و سلامتی دندانها موثر می باشد تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است و حدود 700 00 درصد اثر پیشگیرانه برای فیشور سیلانت ارایه گردیده است و مشخص سده است که اگر اولین دندان آسیای بزرگ ( دندان 6 ) فیشور سیلانت شود 00 بار کمتر از دندان آسیای فیشور ,سیلانت نشده دچار پوسیدگی می شود. 

صفحه 103:
مراحل انجام کار چگونه است خیلی سریع و بدون نیاز به بی حسی و تراش دندان و بذون هیچگونه ناراحتی در یک جلسه انجام می شود. دندانپزشک ابتدا دندان را به خوبی شسته ( می شوید ) سپس آن را خشک می کند. > بعد از آن با کمک یک اسید مخصوص ۰ سطح دندان را آماده قرار دادن ماده فیشور سیلانت مى كند < سپس ماده فیشور سیلانت روی سطح دندان در جایی که لازم است گذاشته می شود << ماده فيثنور سيلانت یا پس از منتی خودش سفت می شود یا یا کمک نور مخصوصی این کار انجام می شود. کودک بلا فاصله پس از اتمام کار می تو اند تغذیه کند ۵00 «oo 

صفحه 104:
فیشورسیلانت چه مدت زمان در دهان دوام میآورد تحقیقات نشان داده که فیشورسیلانت می توانند برای سا لها در دهان . باقی بمانند به شرط آنکه کودک بهداشت دهانی خوبی داشته باشد دندانپزشک هر شش ماه یک بار دندانهای کودک را معاینه کرده ,فیشورسیلانت های آسیب دیده را تعویض می کند 0۵۵ or 

صفحه 105:
اكر دندانهای کودک فیشور,سیلانت شده .آیا مسواک زیدن و نخ دندان هنوز هم لازم است فیشورسیلانت تنها یک حلقه از زنجیره مراحل پیشگیری از پوسیدگی دندانها می باشد مسواک زدن مرتب »استفاده از نخ دندان» تغذیه مناسب .مصرف کمتر مواد قندی و معاینات مرتب توسط دندانپزشک همگی برای سلامتی ,دندانها لازم و ضروری هستند 0۵۵ os 

صفحه 106:
.آیا بزرگسالان هم می توانند از فیشورسیلانت استفاده کنند به علت آنکه پوسیدگی سطوح جونده در کودکی و نوجوانی بیشتر شایع . است این گروه سنی در اولویت هستند 0۵۵ oo 

صفحه 107:
فیشور سیلانت چه میزان در حفظ و سلامتی دندانها موثر می باشد تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است و حدود 700 00 درصد اثر پیشگیرانه برای فیشور سیلانت ارایه گردیده است و مشخص سده است که اگر اولین دندان آسیای بزرگ ( دندان 0 ) فیشور سیلانت شود 00 بار کمتر از دندان آسیای فیشور ,سیلانت نشده دچار پوسیدگی می شود 

صفحه 108:
مراحل انجام کار چگونه است خیلی سریع و بدون نیاز به بی حسی و تراش دندان و بذون هیچگونه ناراحتی در یک جلسه انجام می شود. دندانپزشک ابتدا دندان را به خوبی شسته ( می شوید ) سپس آن را خشک می کند. بعد از آن با کمک یک اسید مخصوص ۰ سطح دندان را آماده قرار دادن ماده فیشور سیلانت مى كند سبس ماده فيشور سيلانت روى سطح دندان در جايى كه لازم است كذاشته مى شود ماده فيشور سيلانت يا بس از مدتى خودش سفت مى شود يا با كمك نور مخصوصى اين كار انجام مى شود ۵00 00 

صفحه 109:
شکاف کام و لب ۰ از شایترین ناهنجاريهاي مادرزادي بسیار جدي مي باشد. ۰ از هر ‎POD‏ زایمان يك نوزاد مبتلا به شکاف کام همراه یا بدون شکاف لب مي شود ۰ والدین باید بدانند که با کودكي پر دردسر و پیچیده ربوبرو مي باشند و درمان آن مستلزم صبر فراوان مي باشد 0۵۵ oo 

صفحه 110:
مشکلات نوزادان مبتلا به شکاف کام و لب ۰ مشکلات ارایه : مشكلا ت راه هوائي و تغذيه كودك (كه با جراحي قابل درمان مي باشد) - مشكلات روحي و رواني والدين * مشکلات تانویه ‏ اختلالات گفتاري ‘ شنوائي ‘ دنداني و نواقص ظاهري و زيباني 0۵۵ 10 

صفحه 111:


صفحه 112:
خصوصیات سرشیشه در کوکان مبتلا به شکاف کام و لب ۰ سر شيشه یا پستانك حتي الامکان بلند باشد پستانك نرم و بقدر كافي ضخیم باشد سوراخ نوك پستانك باید قدري پائینتر» بطرف زبان باشد شیشه محتوي شیر از جنس پلاستيك نرم و مدرج باشد نکته : شیراز, طریق پستانك به عقب دهان نوزاد رانده شود و موقع شیر دادن نوزاد در وضعیت زاویه 60 تا 6 درجه باشد 000 ‏عجوت‎ ae 

صفحه 113:
مراقبت در کوکان مبتلا به شکاف کام و لب ۰ مهمترین مسنله آموزش روش مناسب تغذیه بعلت ارتباط غير طبيعي بين دهان وبيني( قسمتي از شير مکیده شده به بیرون رانده مي شود) ۰ والدين بايد بدانند اگر مي خواهند نوزاد هر جه سريعتر و بهتر تحت جراحي قرار كيرد بايد نوزاد به وزن كافي و لازم برسد ‎٠‏ بهترين روش دوشيدن شير مادر و رريختن آن در شيشه شير مي باشد 000 ‏عجوت‎ aa 

صفحه 114:
۰ 2 شير آشنائي با سندرم شيشه 

صفحه 115:
آشنائي با سندرم شيشه شیر ‎٠‏ در کودکان زیر ‎٩‏ سال بدلیل استفاده از ریوش نامناسب ‏تغذیه ایجاد مي شود ‏وقتي کودك مي خوابد اثر تمیز كنندگي بزاق کاهش مي یابد ‏اگر. در. خواب شيشه شیر یا سینه مادر در دهان کودك باقي ‏بماند دندانهاي جلوئي (پیشین)فك بالا بمدت طولاني غرق در ‏شيرمي شود ‏۰ چون دهان بسته است زبان روي دندانهاي پیش پائین قرار گرفته و معمولاً فقط دندانهاي بالا دچار مشکل مي شوند ‎000 ‏عجوت‎ ae 

صفحه 116:
‎are‏ نمای سندیم شیف شير 

صفحه 117:
پيشگيري از سندرم شيشه شیر هنگام خواب سینه یا شیشه شیررا در دهان نوزاد قرار ندهند پستانك کودك را به عسل و مواد شيريني آخشته نکنند خطر ایجاد پوسيدگي در اثر مواد قندي موجود در شیر خشك بمراتب بیشتر از شیر مادر مي باشد از دادن آب قند و چاي شیرین به کودك خودداري شود هنگام شیر دادن تا حد امکان کودك را بصورت عمودي بنشانند پس از 0 ماهگي پس از هر بار شیر دادن در شب مقدار کمي آب به کودگ داده شود تا دهانش تمیز گردد اگر با نظر پزشك کودك از شیشه استفاده مي کند سوراخ سر شيشه تنگ باشد تا هنكام مكيدن عضلات و ماهیچه هاي کودك تقویت گردد هر چه زودتر کودك نوشیدن شیر با استکان را یا فنجان را آموزش یابد از شيشه شير جهت گول زدن یا آرام کردن کودك استفاده نشود *.,جداقل دو بار در روز با يارجه نرم.يا,مسوإك انگشتي دندانهاي نوزاد تمیز گردد 

صفحه 118:
در این سن می توان از کودک خواست تا خود در حضور والد مسواک بزند. 0۵۵ ae 

صفحه 119:
آموزش نحوه مسواک زدن به کودک ‎ao‏ اه 

صفحه 120:
روش مسواک زدن در کودکان زير© تا © سال نقش اصلی در اين گروه سنی به عهده والدین بوده ولی کودک باید با مسواک و مسواک زدن آشنا یی پیدا کرده و ..عادت به مسواک زدن کند والدين هنكام مسواک زدن دندانهای کودکان 0 تا 0 سال باید پشت سر او باشند حرکت مسواک در سطوح بیرونی؛ سطوح جونده دندانها به صورت افقی (رفت و برگشت)و حرکت مسواک در .سطوح داخلی دندنها به صورت عمودی ( از لثه به طرف سطح جونده دندانها ) مى باشد جون در كروه سنى © تا © سال تماس بين دندانى وجود دارد والدین جهت تمیز کردن سطوح بین دندانی باید از .نخ دندان استفاده نمايند هه عجوت 000 

صفحه 121:
روش مسواک زدن در کودکان زیر تا 69 سال .کودکان در ان سنین باید به صورت مستقل بتوانند مسواک بزنند. اما والدین باید نظارت داشته باشند سسعی شودکودکان بلا فاصله پس از صرف غذامسواک بزنند حرکت‌سولکدر سطوح بیرونی‌دندلنها :مو هیمسولکبا زاویه 66 درحه نسبتبه محور طولی‌بدندلنها و .به صورتلرزشیاز لثه بسه طرفهندانها می‌ساشد .حرکت مسواک در سطوح جونده دندانها به صورت افقی ( رفت و برگشت) می باشد ,حرکت مسواک در سطوح داخلی دندانها به صورت عمودی (از له به طرف سطح جونده دندانها) می باشد چون در کودکان 0 تا 10 سال تماس بین دندانی وجود دارد جهت تمیز کردن سطوح بین دندانی کودکان و .والدين بايد از نخ دندان استفاده نمايند 060 عجوت 000 

صفحه 122:
> ۱۵ 56: 

صفحه 123:
دستورالعمل تکمیل فرم مراقبت دهان و دندان کودکان زیر 0 سال :مراقبت از کودك زیر 0 سال به چند دوره تقسیم مي‌شود .اولینمراقبتدهان‌ن وزاد در طي‌اولین‌بار مراقبتصومیاو (تا روز دهم) انجام مكيرد -0 در لينمراقبتدهاناو را به دقتمعاينه كنيد و لكر ناهنجارودر دهاناو باشد (شكافادب شكافكام يا دندان- © .نوزادي) او را به مرکز بهداشتي‌درماني‌ارجاع دهيد .نحوه تمیز کردنلثه کودكرا تا پیش‌از دندلن‌در آوردنبه مادر آموزش‌دهید - © آموزشهاي خصوصاین‌دوران‌شاملت قذیه بسا شیر مادر و اثراتثبتآن‌ر روف او دندانهه عدم استفدم از آبه :© .قند »مايعاتشيرين شیشه شیر؛ يستانكو ... را توضيح دهيد .از ماه سوم تولد کودکدر بارم دندان‌در آوردنک ودک»به مادر آموزشهایلازم را بدهید - 9 از هنگلم رویش‌اولین‌دندان‌شيري‌کودك که معمولا در حدود 0 ماهگي‌است نحود تمیز کردن‌دندانهاي‌کودرا به - © مادر آموزش‌دهید لین‌کار را باید به طور علیي‌انجام دهید تا مادر آنرا ببخويي‌یاد بسگیرد. دقتکنید که دستهای‌شما .در هنگام معاینه کودكو آموزش‌دادن کاملات‌میز باشد 

صفحه 124:
همچنین از ماه ششم تولد کودك به بعد. در هنگام پایش رشد. رویش دندانها را بررسي و با جدول رویش دندانها مقایسه کنید. © - اين جدول شما را در يافتن زمان تأخير رويش دندان کمك مي‌کند. مثلا دندان پیش مياني پایین که باید در سن 0 تا 0 ماهگي رویش کند. اگر تا ) ماهگي رویش نکرده باشد (يعني از © ماهگي: © ماه تاخير داشته است) نیاز به ارجاع دارد. همینطور در مورد سایر دندانهاي شيري» حداکثر زماني را که شما مي‌توانید منتظر رویش دندان باشید؛ در جدول نوشته شده است. © - اگر تا این زمان هنوز دندان کودك رویش نکرده» در مربع سمت راست همان دندان» علامت ضربدر (*) گذاشته. کودك را به مرکز بهداشتي درماني داراي واحد بهداشت دهان و دندان ارجاع دهید. 0 - در قسمت پایین صفحه. 6 شکل دنداني وجود دارد که لازم است از دو سالگي تا پنج سالگي؛ سالي یکبار معاینه دقیق دهان و دندانهاي کودك بعمل آید و وضعیت دنداني وي در فرم ثبت گردد. دندان پوسیده را با مدلد مشكي كاملا سياه كنيد و دندان كشيده يا افتاده را علامت ضربدر (*) 0 - در صورت وجود پوسيدگي دندان؛ كودك را به مركز ارجاع دهيد. طبق دستور عمل ارجاع » وضعيت را پيگيري کنید. توصيههاي لازم در مورد اهميت دندانهاي شيريء مسواك زدن؛ نخ كشيدن؛ تغذيه صحيح؛ اثر مکیدن انگشت. اهمیت دندان 0 و ... را در طي اين سالها به والدین و سپس به خود کودك آموزش دهید. 

صفحه 125:
فرم مرافت از هن ونان کدی ۱۲۵۶ سل ih eo JNU ai ia as Salat Rite ‏ليه نزم‎ iin ae Fat) وه 

صفحه 126:
دستورالعمل تکمیل فرم مراقبت دهان و دندان کودکان 8 تا 00 این فرم تقریب شبیه فرم کودکان زیر (2 سال است. در بالاي صفحه جدول تأخیر در رویش دندانهاي دائمي بر حسب سال قرار دارد. اگر ادنداني ديرتر از زمان مشخص شده رويش كنده نياز به ارجاع دارد. به عنوان مثال دندان بيش مياني يايين كه بايد در © تا م سالكي ارويش كندء | كر تا © سالكي رويش نكرد باشد. در قسمت مربع سمت راست مربوط به همان دندان علامت ضربدر(*) بكذاريد و كودك را ارجاع دهید.شکلهای زير جدول »وضعيت دندانهاى شيرى و دايمى را نشان ميدهد.وضعيت دندانهاى دايمى را بيرون و دندانهاي شيري را در قسمت داخل ثبت کنید. دندان پوسیده را کاملا سیاهء دندان كشيده شده يا افتاده را هم با علامث ضربدر(*) مشخص كنيد. در صورت وجود بوسيدكي در دندانهاي شيري و دائمي كودك را به مركز بهداشتي درماني ارجاع دهيد. جون در اين دوران؛ دندانهاي شيري كودك در حال افتادن و دندانهاي دائمي در حال رويش استه وضعيت هر دو سري دنداني بايد ثبت شود. اگر دندان شيري افتاده و دندان دائمي رويش كرده؛ وضعیت آنرا بر روي شکل بيرونی علامت بزنید. اگر هنوز دندان شيري نية و دندان دائمي هم بیرون نيامده: وضعیت دندان شيري را بر روي شکل داخلي مشخص کنید. اگر هم دندان شيري و هم دندان دائمي موجود اسكه مثلا دنذان شماره |0 از طرف ذاخل دهان در آمده ‏ دندان پیش مياني شيري هم هنوز در دهان باقیمانده" مشخصات هر دو راث كنيد و كودك رابه مرکز بهداشتي درماني جهت کشیدن فوري دندان شيري ارجاع دهید پس از برگشت برگه ارجاع. خدمت درماني انجام شده را برروي فرم کودك وارد کنید. جهت ثبت دندان پر شده» کنر دنداني که علامت پوسیده خورده است؛ کلمه ترمیم شده درج کنید. براي مراقبت از کودکان در اين گروه سني لازم است از تا10) سالگي» سالي یکبار معاینه دهان و دندان بعمل آید و وضعیت دنداني در فرم به ثبت برسد. 

صفحه 127:
آموزش نحوه مسواك زدن کودکان 00 ساله ۰ بهترین روش افقي است » مسواك روي سطوح خارجي»داخلي و جونده قرار گیرد و با حرکات مالشي به جلو و عقب حرکت داده شود ‎٠‏ در حدود 0 سالگي اگر کودك بتواند خمیر دندان را در دهان نگه دارد کمي استفاده شود وگرنه بدون خمیر دندان مسواك گردد ‏۰ آشنائي کودك با مسواك و كمك کردن به او در موقع مسواك کریدن ضروري مي باشد ‎000 ‏عجوت‎ er 

صفحه 128:
مراقبت دهان و دندان كودكان 2-2 سال ‎٠‏ دفعات مصرف مواد قندي خطرناكتر از حجم ماده قندي مي باشد ( كاهش دفعات مصرف) ‎٠‏ تشويق كودكان جهت مسواك زدن بعد از هروعده غذايي يا حداقل شستشو با آب ‎٠‏ عدم استفاده از شيريني و شکلات بعنوان جایزه ‎٠‏ خوردن غذاهاي سفت حاوي فیبر جهت تحريك غدد بزاقي و كمك به تمیز شدن دندانها ‏۰ شيريني هاي چسبنده حتي الامکان حذف گردند ‏۰ توجه مادران به شيريني هاي موجود درشربتهاي دارويي ‏۰ مصرف شيريني جات بهمراه وعده اصلي غذا ‏وه عجوت 000 

صفحه 129:
كودكان © تا © سال *فلورايد ترايى دندانها ( با ذل فلورايد) = فيشور سيلانت دندانهاى شيرى تر میم به موقع دندانهاى يوسيده * دريصورت كشيدن دندان زودتر از موعد مقرر ءاستفاده از فضا نكهدار *جلوكيرى از عادات دهانى وه 0۵۵ 

صفحه 130:
(ctw OS ) ‏نيستاني‎ 7بهترین روش افقي است » مسواك روي سطوح خارجي»داخلي و جونده قرار گیرد و با حرکات مالشي به جلو و عقب حرکت داده شود 2 شروع استفاده از نخ دندان براي نواحي تماس بين دنداني اكر كودك خمیر دندان را قورت نمي دهد استفاده از خمیر دندان حاوي فلوراید توصیه مي شود هو 0۵۵ 

صفحه 131:
مسواک زدن در کودکان زير سال نحوه آموزش صحیح برای تمیز کردن دندانهای ‎SON‏ بقاین:صورت است که ولد پشت:سر کودک می ایستد » لب و گونه توسط انگشت یک دست کنار زده شده و مسواک زدن با دست ديكر صورت مى كيرد . 

صفحه 132:
مراقبت دهان و دندان کودکان0-صال ضرورت روش درست مسواك کردن و نخ کشیدن دندانها مصرف صحیح مواد قندي 7 معاینه » کنترل و ثبت وضعیت دهان و دندان حداقل سالي یکبار 0۵۵ aoe 

صفحه 133:
روش مسواک زدن در بزرگسالان( بالای ‎(Den GE‏ تفاوت زیادی بین روش مسواک زدن کودکان 0 تا 00 سال و بزرگسالان وجود ندارد. بزرگسالان علاوه بر دندانها و لثه باید برای جلوگیری از بوی بد دهان روی زبان را هم مسواک بزنند حرکت مسواک در سطرح بیرونی دندنها نمو های مسواک با زاویه 06 درحه نسبت به محور طولی دندانها و به صورت لرزشی از لثه به طرف دندانها می باشد. حرکت مسواک در سطوح جونده دندانها به صورت افقى ( رفت و برگشت) می باشد. حرکت مسواک در سطوح داخلی دندانها به صورت عمودی (از لثه يه طرف ,سطح جونده دندانها) می باشد 0۵۵ 99 

صفحه 134:
po ‏خر,‎ 

صفحه 135:
مسواک نامناسب با موهای خمیده که باید تعویض گردد وه 0۵۵ 

صفحه 136:
ب ‏ فلط شکل ۱۵ روش قرار دادن موهاى مسولك ع قلط 

صفحه 137:
مسواک را با زاویه 6*6 درجه بین لثه و دندان قرارمی دهیم. موه 9 

صفحه 138:
مسواک را با زاویه 6*9 درجه بین لثه و دندان قرارمی دهیم. ‎«oo‏ سوه 

صفحه 139:
دندانهای فک پایین را با حرکت مسواک به سمت بالا تميز مى كنيم. ‎eva 3-5‏ 

صفحه 140:
با عمودی گرفتن مسواک و بالا و پایین بردن آن سطح داخلی دندانهای جلوی ‎wo‏ فک بالا و پایین(مستواک می کنیم. 

صفحه 141:
با عمودی گرفتن مسواک و بالا و پایین بردن آن سطح داخلی دندانهای جلوی ‎ae‏ فک بالا و پایین را مسپاک می کنیم. 

صفحه 142:
,,, سطح جونده دندانهای فک پایین را با عقب,م جلوبردن مسواك تميزمى كنيم. 

صفحه 143:
تا 90 درصد بووید ‎OO‏ ‏دهان‌مربوط به دهانو دندلنها لست ,قسمت خلفی زبان بیشترین نقش را دارد > دسترسی کمتردر حین مسواک زدن وجود پرزهای زبان وسعت بیشتر زبان در مقایسه با سایر قسمتهای دهان وجود شیارهای وسیع در بعضی از افریاد 0۵۵ 19 

صفحه 144:
Bacteria on tongue surface 10 ۲ 

صفحه 145:
19 0۵۵ 

صفحه 146:
pier 

صفحه 147:
برای نخ کشیدن دندانها؛ حداقل ۱200 620 سانتی متر نخ جدا جهو ‎Or gS‏ 

صفحه 148:
با بستن سه انگشت آخرء انگشت نشانه و شست دو دست آزاد مانده و قدرت مانور بالایی به شما می دهد. 9 19 

صفحه 149:
طول نخى كه بين انكشتان دست آزاد باقی می ماند 0 تا 0/0 سانتی متر طول دارد. 9 19 

صفحه 150:
نخ به آرامی با حرکتی شبیه اره کشیدن به فضای بین دندانها وارد می شود. ول 

صفحه 151:
نخ را به کناره یکی از دندانها تکیه داده و به زیر لبه لثه ببرید و سپس به دیواره دندان کناری بچسبانید و چندبار به طرف بالا وپایین حرکت دهید. مواظب باشید به لثه فشاری توسط نخ ‎othe aca‏ 

صفحه 152:


صفحه 153:
دهانشویه سدیم فلوراید و روش استفاده از آن در دانش آموزان ابتدایی وه 0۵۵ 

صفحه 154:
بطری ‎OGD‏ سى سی دهانشویه که در مدارس به طور رایگان استفاده می شود 0۵ aoe 

صفحه 155:
نام و نام خانوادگی دانش آموز روی بطری نوشته می شود. 0۵۵ ase 

صفحه 156:
مسواک کردن قبل از استفاده از دهانشویه ضروری است. وه 0۵۵ 

صفحه 157:
خم كردن سر به سمت جلو باعث پیشگیری از قورت دادن دهانشویه می گردد. موه 0 

صفحه 158:
جرخاندن دهانشويه به مدت ) دقيقه در داخل دهان. وه 0۵0۵ 

صفحه 159:
پس از مصرف دهانشویه به مدث ‎D‏ ‎aso‏ ۳۳) 

صفحه 160:


صفحه 161:


صفحه 162:
وه 00 

صفحه 163:
باقي ماندن دندان شيري یا تأخیر بیش ازء © سال در رویش دندان شيريي وجود ضایعه مشكوك در لبهاءكونه ها يا دهان وجود يوسيدكي در دندانهاي آسياي شيري يا دائمي وجود علائم بيماري لثه وجود جرم دنداني وجود درد دنداني (يس از دادن مسكن طبق جدول داروثي) وه عجوت 000 

صفحه 164:
موارد ارجاع به مرکز بهداشتي درماني > شدید 2 روي صورت یا داخل دهان ( با درد با بدون درد ) بد بودن حال عمومي ( تب» لرز» رنگ پريدگي وضعف) 2 درد در زمان خوردن یا نوشیدن غذاهاي سرد گرم.ترش یا شیرین و یا در هنگام فشار دندانها بر روي هم < وجود + , دنداني 000 ‏عجوت‎ wor 

صفحه 165:
ii ۲ jul we 

صفحه 166:
عادات غلط دهاني در کودکان محل قرار گيري دندانها توسط چندین عامل کنترل مي شود << نيروي ناشي از زبان که به دندان فشار مي آورد > نيروي عضلات لب که دندان را سرجایش نگاه مي دارد & حرکت عضلات گونه و فشار دندان مقابل وه 0۵۵ 

صفحه 167:
عادات غلط دهاني در کودکان سبب کج شدن دندان مي شود عدم توجه والدين در مدرسه به حساب تمركز و توجه بيشتر دانش آموز كذاشته مي شود براي تشخيص بايد به لب پائین نگاه کرد معمولا حاشيه لب نامشخص لب پائین قرمزتر از لب بالا محل فشار دندانهاي بالا بر روي لب مشخص مي باشد خشكي لب پائین بعلت پاك شدن چرييهاي نرم کننده لب توسط زبان استفاده از كرمهاي مرطوب كننده جهبك :رك عادت كودك 

صفحه 168:
عادات غلط دهانی در کودکان قرار دادن زبان بین دندانها ۰ اگر در, سن پائین اصلاح شود خيلي از مشکلات ارتودنسي بعدي ایجاد نمي شود ( قرار ۰ توجه به زبان و لب پائین و چانه در هنگام بلع گرفتن زبان بین دندانها در هنگام بلع ) ۶ جبت ترت عادت کودك در جلوي آئینه تمرین کند که در موقع بلع زبان بین دندانها قرار نگیرد وه عجوت 000 

صفحه 169:
عادات غلط دهاني در کودکان جویدن ناخن ۰ شروع از دو سالگي ۰ والدین زماني متوجه مي شوند که کودکان نیاز, به کوتاه کریدن ناخن ندارند ‎٠‏ ترك عادت ۰ ‎CAS AST‏ کودك — يادآوري كافي - تشویق و استفاده ازدوستان ومعلمین وه عجوت 000 

صفحه 170:
گاز گرفتن لب در کودک سبب کج شدن دندانهای او در دراز مدت می شود. 0۵۵ ao 

صفحه 171:
عادت قراردادن ز: سیب بروز ناهنجاریهای مختلف در كه دندانها می گردد. 0۵۵ 00 

صفحه 172:
ae 0۵۵ ها از عادات مضر در کودک است. 

صفحه 173:
شست آسیبهای جدی به رشد فک و دندانها وارد می کند. ‎Or.O.Blpour 9‏ 

صفحه 174:
جفث نشدن دندانهای جلو به علت مکیدل انگشت یا پستانک برای مدت طولائی 

صفحه 175:


صفحه 176:


صفحه 177:


صفحه 178:
‎٠‏ معمولا والدین دیر متوجه آن مي شوند ‏۰ جلوي لب تغيين حالت بيدا مي كند ‎٠‏ توجه به داخل دهان و قسمت داخل كونه ( وجود يك خط برجسته و بر افروخته در ناحيه ) ‏* ترك حادت : آكاه کردن کودك - يادآوري كافي - تشویق ‎0۵۵ 9 

صفحه 179:
عادات غلط دهاني در کودکان نها روي هم (دندان قروچه) بعلت انقباض عضلات جونده سبب سایش دندانها مي شود در دوره دندان شيري سبب تأخیر و اشکال در رویش دندانهاي دائمي مي گردد ارجاع به مرکز بهداشتي درماني 0۵۵ are 

صفحه 180:
«oo 

صفحه 181:
060 عادات غلط دهاني در كودكان مكيدن انكشت ‎٠‏ بیشتر در کودکان محروم از شیر مادر ‏بعد از سن *6 سالگي درصورت عدم توجه باعث عواریض زيادي در شکل گيريي و رشد دندانها وفکین و فرم صورت مي شود ‎٠‏ جهت تشخیص : تمیز بودن انگشت مکیده شده - ‏وضعیت کودك هنگام خواب * ترك عادت : ارجاع به دندانپزشك ‏عجوت 000 ‎ 

صفحه 182:
عادات غلط دهاني در کودکان ۰ اشيائي مانند : خودكارءآستين بيراهن يا اسباب بازيهاي خود را جایگزین مکیدن انگشت يا پستانك مي كند ‎٠‏ در صوريت عادت » در دراز, مدت عوارضي در ‏سیستم دهان ودندان ایجاد مي کند ‎ ‎9 

صفحه 183:
عادات_خلط دهاني در کودکان ‎٠‏ تاسن © الي ‎6٠‏ سالكي معمولاً مشكلي ايجاد نمي كند ‎٠‏ اكر با زور جهت ترك اقدام شود باعث مشكلات ديكري از قبيل شب ادراري مي كرريدد ‎٠‏ ترك عادت : بالا بردن سطح آكاهي كودك ( يادآوري نبايد بيش از حد باشد ) ‎٠‏ ارجاع به مركز بهداشتي درماني در صورت ادامه داشتن عادت پس از سن 6 ‎0۵ «oo 

صفحه 184:


صفحه 185:
4) 

صفحه 186:
آسیب دیدگی و شکستگی دندانها عوامل ایجاد آسیب به بقدانها ۰ ضعف بيناتي ۰ دعوا ‎٠‏ كفشهاي بزرگتر از پا کودکان نوپا ۰ ورزشهاي پر برخورد دوچرخه سواري تصادف /نبستن کمربند ایمنی 0۵۵ «oo 

صفحه 187:
عوارض آسیب ديدگي و شكستگي دندانها 7 درد و ناراحتي 7 بهم خوردن ظاهر کودك 2 بیشتر در پسرها درب سن 9 تا 40 سالگي 7 صدمات واریده به دندانهاي شيري ممکن باعث آسیب به دندانهاي دائمي زیرین گردد 0۵۵ «or 

صفحه 188:
Or... hem 99 

صفحه 189:
بیرون آمدن وفرورفتن دندان «oo 

صفحه 190:
تاج دندانهای جلویی کودک در اثر ضربه شکسته شده است. 9 

صفحه 191:
aoa 

صفحه 192:
بیرون افتادن دندان از دهان ۰ گاهي اوقات بر اثر ضربه به دندانهاي جلو رخ میدهد ۰ بهترین کار در دندان دائمي تاج دندان با دست گرفته و ريشه با آب یا آب جوشیده سرد شسته مي شود به هیچ عنوان با پارچه یا دست پاك نشود ۰ سپس در يك محیط مرطوب مانند : سرم شستشوي نمکي- شير-آب جوشيده سرد- یا زیر زبان کودك قراردهید وبلافاصله (حداکثر زمان نیم ساعت) به مرکز بهداشتي درماني ارجاع گردد وه 0۵۵ 

صفحه 193:
بیرون افتادن دندان از دهان نکات قابل توجه - ۰ ابتدا دندان را شستشو داده وسپس به آرامي وبه درستي در محل خود قرار داده و يك تکه گاز نمدار روي دندان گذاشته و به بیمار توصیه شود در با فشار دست یا دندانها آنرا نگه دارد * در صورتیکه واکسیناسپون کامل نباشد و زخم آلوده نباشد يك نوبت واكسن كزاز تزريق شود ۰ اگر ضربه باعث شكستكي تاج دندان شده قطعه شكسته را با خود نزد دندانپزشك ببرد 0۵۵ 99 

صفحه 194:


صفحه 195:
موارد ارجاع به مرکز بهداشتي درماني 2 در محل شكستگي دندان حساس به سرما باشد 2 خونريزي در قسمت شكستگي > لقي دندان + پارگي .له شدگي یا خونريزي لثه كبودي دهان > بهم خوردن ردیف شدن دندانها ( جفت نشدن با دندان مقابل) 2 فرو رفتگي یا بیرون زدگي دندانها > بیرون افتادن دندان از دهان 0۵۵ 99 

صفحه 196:


صفحه 197:
سالمندان ‎٠‏ در اثر بالا رفتن سن تغییرات مهم عملكردي در بدن رخ مي دهد ‎٠‏ درحال حاضر بيش ان *6 ميليون سالمند بالاي 00© سال در كشور وجود داريد ‏۰ شناخت تغييرات جسمي و رواني در سالمندان و تأثير اين تغييرات بر مراقبتهاي بهداشت دهان ودندان به بهورزان كمك ميكند تا ‎Or... hem or 

صفحه 198:
تغبیر ات جسمي المندان ازدست دادن موها كم شدن قدرت بينائي » شنوائي وجشائي تغيير در ميزان وكيفيت بزاق(بعلت مصرف دارو) افزایش پوسيدگي ريشه ۰ بيماري لثه واز دست دادن دندان تحلیل استخوان فك به دلیل پوكي استخوان افزایش بروز سرطان دهان ( استفاده از دخانیات ) بيماري پارکینسون( لرزش اندامهاو...) ضایعات متعدد سفید رنگ التهاب مخاط دهان (ناشي از کمبود ویتامین 906 نیکوتین سیگار-) صاف شدن و براق شدن سطح زبان (کمبود ویتامین) عفونت هاي قارچي ( در افرادیکه دست دندان دارند ) * ,,واریس وريدهاي زبان Or... hem 

صفحه 199:
تغبیر ات روانی سالمندان تغییرات رفتاري و شخصيتي همراه با بالا رفتن سن بيماري که از افسردگي و اضطراب رنج مي برد در اجراي دستوریات بهداشتي دچار مشکل مي شود از دست دادن دندانها همراه با از دست دادن قدرت چشائي و اشتها سبب تضعیف روحیه مي گردد بيماري هاي مزمن مثل التهاب مفاصل - افزایش فشار خون - دیابت - بيماري هاي قلبي » تنفسي ومغزي عروقي علاوه بر اختلال در عملکرد ارگانها بر بافتهاي داخل دهاني بخصوص لثه اثر گذاشته و آنها را مستعد خونريزي و عفونت مي کند 99 س۵ ۵ 

صفحه 200:
خشكي دهان در سالمندان ( بعلت اختلال در عملکرد غدد ب زاقي) علل اختلال در عملکرد غدد بزاقي ۰ استفاده از بعضي از داروها ۰ آشعه درماني ۰ شيمي درماني . بعضي از بیماریها 0۵۵ e200 

صفحه 201:
خشكي دهان در سالمندان عوارض ايجاد شده در اثر خشكي دهان سوزش دهان اشكال در جويدن و بلعيدن اشكال در نكهداشتن دست دندان تغييرات در حس جشائي كاهش اشتهاء افزایش پوسيدگي دندانها 0۵۵ 900 

صفحه 202:
سالمندان در ب “| cee ) ‏حسكي دهان‎ راههاي كاهش عوارض خشكي دهان ۰ استفاده از مسواك و نخ دندان حداقل دو بار در روز ( حتماً يكبار قبل از خواب ) ‎٠»‏ استفاده از فلورايد ۰ محلولهاتي بعنوان بزاق مصنوعي ‎٠‏ مصرف حداقل © تا © لیران مایعات ساده در روز ۰ عدم استفاده از سيكار و ساير انواع دخانيات ۰ استفاده از محلول آب نمك رقیق چندین بار در روز ««استفاده از آدامس بدون قنهبهمه 

صفحه 203:
پروتز ‎sla‏ دنداني ‎٠‏ بروتز يك جانشین براي عضو یا بافت از دست رفته است که به منظور تأمین زيباتي یا كارائي آن عضو یا هر دو استفاده مي شود ‏۰ پروتز دنداني جانشین مصنوعي براي يك » چند یا تمام دندانهاي از دست رفته میباشد که جهت تأمین کار دندانها و زيبائي فك وصورت استفاده مي شود ‎Or... hem e098 

صفحه 204:
انوا ‎E‏ پروتزهای دندانی يروتزهاى متحرك 9 بيمار ميتواند آنرا از دهان خارج كند) ‎٠‏ دو نوع دارد: کامل -- ناكامل ( يارسيل - زمانيكه تعدادي از دندانها را از دست داده ) ۰ دست دندان : وقتي بیمار کلیه دندانهاي هر دو فك را از دست داده باشد عه عجوت 000 

صفحه 205:
دنداني 1 هاي ل ع پروتز انواع ير * پر همه 

صفحه 206:


صفحه 207:
انواع پروتززهاي دنداني پروتزهای ثابت ‎٠‏ بيمار نميتواند آنرا از دهان خارج کند ‎٠‏ جهت جايكزيني تعدادي از دندانهاي از دست رفته از دندان مصنوعي نوع ثابت استفاده مي شود ۰ روكش دنداني در اين ككروه قرار مي كيرد وه 0۵۵ 

صفحه 208:


صفحه 209:
مراقبت از دندانهاي طبيعي در سالمندان ‎٠‏ تميز كردن بلاك ميكروبي مهمترین اصل مراقبت در منزل که علاوه بر جلوگيري از. ایجاد پوسيدگي دنداني و بيماري هاي لثه اي سبب خوشبو شدن دهان نیز مي گردد ۰ مسواك نرم جهت افراد مسن توصیه گردد ۰ استفاده از خمیر دندان حاوي فلوراید با توجه به مزایا ي آن ههه 0۵۵ 

صفحه 210:
مراقبت از دندانهاي مصنوعي پروتز کامل ( دست دندان) ‎٠‏ بعد از هر وعده غذائي خارج کردن دست دندان از دهان و ‏شستشو با آب سپس با مسواك و خمیر دندان تمام سطوح ‏بخصوص سطوح در تماس با مخاط دهان تمیز گردد ‏روش دیگر استفاده از مسواك به همراه صابون غیر معطر یا ‏مایع ظرفشوئي ‏بس ان خارج کردن دندان مصنوعي باید دهان را بطور کامل ‏با آب نمك رقیق ولرم شستشو داد و با يك مسواك نرم لثه ها ‏را تمیز کرد همچنین با انگشت لثه ها را ماساژ داد ‎000 ‏عجوت‎ ea 

صفحه 211:
مراقبت از دندانهاي مصنوعي پروتز متحرك ناکامل ( پارسیل) ۰ بعد از هر وعده غذائي خارج كردن دست دندان از دهان و شستشو با آب سبس با مسواك تمام سطوح بخصوص سطوح در تماس با مخاط دهان تميز كردد ‎٠‏ دندانهاي باقيمانده با مسواك و نخ دندان تميز كردد ‎٠‏ اين افراد بايد دو مسواك داشته باشند يكي براي تميز كردن دندانهاي طبيعي و يكي براي تميز كردن بروتز ‏600 عجوت 000 

صفحه 212:
مراقبت از دندانهاي مصنوعي پروتز ثابت 2 بعد از هر وعده غذائي پروتز, هاي ثابت با استفاده از, بيس » نخ دندان و مسواك مخصوص تميز كردد ‎٠‏ حتماً با دندانپزشك مشورت گردد ‏6ه 0۵۵ 

صفحه 213:
نکات مهم در سالمندان در موقع تمیز کردن و شستن دندان مصنوعي مرآقب افتاین از دست و شکستن آن باشند علاوه بر تمیز کردن معمول دست دندان را میتوان درمحلول ضد عفوني کننده( يك قاشق چابخوري وابتکس در نیم لیتر آب) بمدت نیم ساعت قرار داد محلول وايتكس به هيج عنوان جهت پروتز پارسیل فلزي استفاد نشود (کدرشدن فلز) استفاده از قرصهاي پاك کننده (با نظر دندانپزشك) در خارج از منزل وسایل پاك کننده همراه داشته باشند در طول شبانه روز جهت استراحت بافتي حدود 0 ساعت دست دندان از دهان خارج شود در شب دست دندان در ظرف آب قرار گیرد تا تغییر حجم ندهد ( داخل آب گرم یا شستشو با آب گرم معنوع گردد) در صورت تورم » درد و تحريك بافت زیر پروتز دست دندان خارج شده و به مرکز بهداشتي درماني ارجاع گرند استفاده از سمباده و وسايل ساينده و جسبهاي آماده ممنوع است تمام افراد داراي دست دندان حتي آگر از نظر خودشان مشكلي نباشد حداقل 0-00 ماه یکبار به دندانپزشك جهت معاینه مراجعه کنند 909 عجوت 000 

صفحه 214:
موارد ارجاع به دندانپزشاک اگر, دندان مصنوعي لق است اگر دندان مصنوعي به لثه ها فشار مي آورد اگر در هر قسمتي از دهان زخم ایجاد شود اگر قسمتي از دندان مصنوعي شکسته شده باشد اگر بیمار نمي تواند با دندان مصنوعي غذا بخورد اگر پس از خارج کردن آن احساس کند که لثه زیر آن برچسته شده 000 ‏عجوت‎ eur 

صفحه 215:
موارد ارجاع به دندانيزشك 0۵۵ 

صفحه 216:
مراقبت دهان و دندان در بيماران ناتوان و بستري * در اين افراد اقدامات بهداشتي توسط شخصي كه از آنها نكهداري ميكند انجام شود ‎٠‏ استفاده از مسواك و نخ دندان ۰ در صورت خشكي لب و ترك حتماً با وازلین چرب شود هه عجوت 000 

صفحه 217: