صفحه 1:
آییننامه و مقررات حفاظتی حفر چاههای دستی
این آییننامه مشتمل بر یازده فصل و ۸۰ ماده به استناد ماده FY قانون کار در تاریخ ۲۱/۶/۶۴
درسی و دومین جلسه شورایعلی حفاظت فنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تصویب نهایی رسیده
است.
ماده FY قانون کار سابق به استناد مصوبه جلسة مورخ ۱۲/۵/۸۳ شورای عالی حفاظت فنی به ماده
۸۵ قانون کار مصوب آبان مه ۱۳۶۹ تغيير يافته است.
صفحه 2:
آییننامه و مقررات حفاظتی حفر چاههای دستی
صفحه 3:
فصل اول - تعاریف
چاه دستی منظور از چاه دستودرلیرآییخامه آ از چامهلییهست: الستعلتساز نسیروی 1۰
بلستفامد از وسليلكار سنتیباند چرخ چام - کسلنگ بيلجه - دلوو غيره كنده ميشوند
.جرخ چاه: وسیله لیسنجهلنتتلاهواد از عمقّسه بسروزو بسلامکسکه بسر دهلنه چاه نصبی رده - 6
6 دارب-رزنتو یا مواد مشلبه به شکلک یسه ساخته شده و در ay NV, sania Bt
لنتقل لهواد مورد لستفاده قرار میسیرد
كوك حلقه انیم حلقه! از جنسرفولد يا سيمازيا سغل | يوه و بيلوجلوكيرواز ييزشرديوايمهاوميله ©
.چاه بالنبارواستفاده میک رده
«عیلچاه: آرقسسئز جاد مي اشدكه بطور عمودئنسبتبه سطح يميرك نده سرود - ©
طوقه: دیوار حلقویس اخته شده از ملاع ساختمنیدر ب ار غز میلچا لنه چام) - 9
«صیباشد كه بسررویآردر پسوشچام شرار داده متسود
لين عبإيتساز مسير يا مسيرهائإنحرلفيك ندم شده در عمقيا هيوار ميلجاء -8/
al حفاظتیمخصوصیل مقنورا از آسيشاشياز سقوطلحتمطليهواد ولمشياه محفوظ نكه ميهارد - ©
پاکند مسیر شیباییجهتیفتو آمدو حملو ز قلوسلیلاس تک ه از ف اصلملودورتر از دهلنه چام شروع و تا - 9
5 زدیکورطح آبادلمه مي این
صفحه 4:
فصل دوم - ساختمان چوخ چاه
ماده(: چرخ چاه دستی مورد استفادهکهباقتدرت دست کار میکندبلید به طریقی محاسبه و ساخته شده باشدتا حداکشر
نيروى لازم كه توسط هر كاركر براى بالابردن حداكثر بار مجاز به دسته يا دستههاى محر وارد مى شود بيش از
۵۰ کیلوگرم نباشد
ماده ۲: چرخ چاه دستی مورد استفاده بلید سالم و عاری از هرگونه ترک. شکستگی و پوسیدگی بوده واستحکام لازم جهت
انجام کار موردتظر را داشته باشد
تماده ۲: چرخ چاه که باقدرت دست کار میکندباید مجهز به مکانیسمهای زیر باشد
الف - روى محور استوانه كابل دار شيطانك و جرخ جفجفه و سا حلزون و چرخ حلزون و یا وسایل مشابه دیگر که بطور
.خودكار ترمز مى شود باشد تا از كردش معکوس دسته محرک در تمام مدت بالا أوردن بار جلوكيرى نماي
.ب - داراى ترمزهايى موثر باشد كه بايين آمدن بار را کنترل نماید
ماده ۲: دستههای محرک که در یک یا دوطرف محور جرخ جاه سوار مى شوند بليد بطرینی ساخته شده باشندتا یه هنگامی
که بار پیین داده میشود تچرخند ویا بلید دستههای محرک قبل از پایین آمدن با از جای خود برداشته شود به
.طوريكه در حين كردش به افراد يرخورد ننمايد
صفحه 5:
فصل دوم - ساختمان چوخ چاه
عاده ۵: در چرخ چاهی که میتوان دستههای مرک آثرا از جای خود برداشت: Sal این دستهها بهوسیله ضامن فطمئنی با
.محور در ارتباط باشند تا دفعتا و بطور ناخواسته از آن جدا یا خارج نشوند
ماده ۶: فاصله میلههای افقی (پرههای) چرخ چاه بلید.با یکدیگر مساوی بوده و حداقل بهاندزی باشد که کارگران بتوانند
به راحتی به پرهها جهت چرخاندن چرخ چاه دسترسی داشته باشند در هر حال تعداد بردهاى جرخ نبليد از جهار
عدد کمتر بوده و با افزایش قطر چرخ از ۱۲۰ سانتی متر تعداد پرهها متناسباً از ۴ عدد بیشتر گردد
ماده ۷: چرخ چاه باید به طریقی ساخته شود كه بعد از بيجيده شدن كل طناب به دور جرخ احتمال لقزش و بیرون افتادن
.طتاب به خارج از پرهها وود نداشته باشد
ماده ۸: در مورد آن دسته از چرخ چاههای موتوری و غیسر موتوری که در کندن چاهها مورد استفاده قرار مىكيرد رعايت
کلیه مواردایمنی مذکور در آیین نامه حفاظطتی وسایل حمل و نقل و جابجا کردن مواد در کارگاهها در مورد لوزم
.بلندكردن بار جون زنجيرها. كابلها. طنابها. قلابها و قرقردها الزامى است
صفحه 6:
فصل دوم - ساختمان چوخ چاه
ماده
قبل از استقرار چرخ چاه در محل مورد نظر محل استقرار پایههای چرخ چاه باید به نحو مطمئنی آماده شده و
.دار شدن جرخ جاه وجود ندارداطمینان حاصل شود که احتمال واژگونی یا جایجایی یا کج و شیب
مادم ۰ چرخ چاه میبایست جر تفع منانبی نشب شود به طوریکهحداقل فأصله معل پیچیدی طناب با سطح ومین 1
.سانتی متر کمتر نباشد
صفحه 7:
فصل سوم - لوازم حمل بار
ماده :١١ طناب مورد استفاده در جرخ جاه بايسد عارى از هركونه عیب مانشد پوسیدگی و زدگی بوده و مقاومت كافى براى
تحمل حداکشر نیروی وارده و ضربها را داشته باشد بهاشاقه طول طناب به حدی باشد که بعد از بز شدن کامل
.برای حداکثر عمق مورد نیاز حداقل دو دور روی قرقره مانده باشد
ماده AY قلاب مورد استفاده بلید سالم بوده و به طور محکم و مطمثنیبا طناب درگیر شده و گلوگاه آن مجهز به شیطانک و
کافی درمقابلباشد و تحملبا به صورتی باشد که در هر حال احتمال آزاد شدن بر به طورناگهانی وجودنداشته
-داشته باشدحداکثربار و ضربهای وارده
ماده 17: دلو مورد استفاده در جاه كنى بايد از جنس- پنبه ای با لا جیندارفقاومبودة و یا حلقه دهانه از جننن
فولادبه دسته زتجیر مناسبی که بهتحو اطمینان بخش با حلقه درگیر باشد متصل گردد
صفحه 8:
فصل چهارم - مقدمات ایمنی عملیات حفاری
ماده 1۶ قبل از اقدام هرگوته عملیات مربوط به کندن چاه دستی بررسیهای لازم بیسد با توجه به وجود قنوات قدیصی,
فاضلاب و پیها و جنس- خاک و لایههای زمینی و تاسیسات آنب. برق,گاز و تلفن به عمل آيد و در صورت لزوم
ضمن تماس-با سازمانهای ذی ربط محل چاه طوری تعیین شود كه به هنكام جاه كنى خطر ریزش یا نشتی از
قاضلابهای مجاور و برخورد با تاسیسات مذکور وجود نداشته باشد بهاضافه کارگران مسئول حفر چاه تجارب
.حرفه ای لازم از نظر انجام کار چاه کنی را درا باشند
ماده 1۵: در شروع عملیات چاه کنی وجود حداقل دو نفر وی افزایش عمق چاه کنده شده از ۵ متر وجود حداقل سه تفر علا
بای ادامه عملیات الزامیست و با شروع حفر انباری یک تفر کمک کلنگ دار اشافه میگردد
ماده 1: قبل از شروع عمليات مربوط به کندن
و تخليه فاضلابها و يا هرنوع كارى در ارتباط بااين امر وسايل
کمکهای اولیه مناسب باید تدارک و فراهم گردد
صفحه 9:
فصل چهارم - مقدمات ایمنی عملیات حفاری
ماده ۱۷ ازسستجهت حفقکارگران ازنظر ریزش اطرافچاه و با سقوط از کناردهانه در محل ایستادن کارگران تخته با
الوارهای زیر پایی با مقاومت و پهنای کافی گذاشته شود
ماده 1۸: چنانچه محل کندن چاه در معابر عمومی یا محلهایی باشد که احتمال رفت و آمد افراد مختلف وجود دارد بلید به
وسیله ایجاد حصارهای لازم در فاصله مناسب و نصب علایم هشدار دهنده و چراغهای احتیاط از ورود افراد به
.نزديك منطقه عملیات جلوگیری به عمل آید
صفحه 10:
فصل ينجم - عمليات حفر ميل جاه
ماده :٩ جهت جلوگیری از نسقوط خاک و سنگ به داخل جاه دور دهانه بايد آستانه اى به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتيمتر با
مصالح تمقاوم تعبیه گردد در هر حال این آستانه بلید طوری باشد که برخورد اتفاقی پابا وسایل کار سبب تخریب
.آن نگردد
ماده ۲۰: مقنی قبل از ورود به چاه برای عملیات چاه کنی بلید طناب نجات را به کمک کمربند ایمنی مخصوص به خود بسته
باشد
ماده ۲۱: در مواقعی که نوعآوار استخراجی حاصل از عملیات کندن چاه به صورتی است که پیشجینیهای حفاظتی چون
استفاده از كلاه و سپر محافظتی تکافو تمینمید باید در فواصل مناسبی از دیواره میل چاه پناهگههای مناسبی
تعبیه شود که در مواردلزوم مقنی در این پناهگاه مستقر گردد
ماده ۲۲: خاکهای حاصل از کندن چاه تباید به فاصله کمتر از ۲ متس از كناردهاى جاه ریخته شود و در هر حال احتمال
.ریزش آن وجود نداشته باشد
صفحه 11:
فصل ينجم - عمليات حفر ميل جاه
مادة ل به مخض رسيدن چاه به عمقى كه خاك واجند استحكام لازم باشد عملیات طوقه چینی بلید شروع گرددبه اشافه
هلیی که خاک دستی ریخته شده باشد عمل طوقه چینی بعد از برداشتن غاى دستی انجام میگیرد دزدرز
زمینهایبا خاک سست یا دستی هرگونه پیشگیری احتیاطی از قبیل مهار کردن دیوارهبه وسایل و طرق مختلف
قبل از رسيدن به زمین سخت بلید انجام شود. در هر حال در زمینهایبا خاک سست ویا دستیبا عمق بیشتر از
هتر ععلیات حفرمیبایننت زیر نظز اقراد مجرب و با سابقه در این امر اتجام كيرد
ماده ۲۴: چنانچه در عمق معینی از چاه احتمال داده شود که به علت کمبود اکسیژن عوارضی برای مقنی ایجاد خواهد شد
قیلً باید نسبت به تهیه وسایل هوا دهی به داخل چاه اقدامنمود. این وسایل باید به کلیه تجهیزات ایمتی جهت
جلوگیری از خطر برق گرفتگی و تماس با قطعات متحرک مجهز شده باشد
صفحه 12:
فصل ينجم - عمليات حفر ميل جاه
ماده ۲۵: وجود علایم قراردادی بین مقنی و فردی که در بالای چاه مستقر است ضروری بوده و بليد فرد مستقر در بالاى جاه
همواره از وضعیت مقنی آگاه باشد این علایم میتواند به صورت تکان دادن طناب و یا استفاده از وسایل صوتی
,مانند زنگ اخبار باشد
ماده ۴۶: بعد از خاتمه کار روزانه علاوه بر پیشبینیهای احتیاطی لازم جهت جلو گیری از سقوط افراد و حیوانات به داخل
چاه دهانه چاه بايد به نحو مطمثن به وسیله صفحات مشبک مقاوم و مناسب پوشانیده شود
ماده ۲۷: با پیشرفت کار چاه کنی به خصوص در موقع بارندگی همواره دیوارههای چاه باید بهوسیله مقنی مورد بازدید مرتب
.قرار كيرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ قسمتی از دیواره چاه احتمال ریزش وجود ندارد
ماده ۲۸: چنانچه به هنگام بازدید در دیواره چاه رطوبت بیش از حد معمول مشاهده گردد باید بررسی لازم به عمل آید تا
چنانچه به وجود فاضلاب و بسا هرگونه منبع دیگر آب در مجاورت چاه یفین حاصل شود ادامه عملیات چاه کنی
بلافاصله متوقف شده وبا پیشبینیهای اساسی لازم نسبت به ادامه کار به صورتی که هیچگونه خطری برای مقنی
.و کارگران دیگر وجود نداشته باشد اقدام نمایند
صفحه 13:
فصل ينجم - عمليات حفر ميل جاه
ماده ۲۹: در تامین وسیله روشنایی داخل چاههایی که وجود گازهای قابل اشتعال و انفجار محتمل باشد بايد از جراغ هاى
قوداى بيا دور گرد ضد جرقه حداکثربا ولتاژ ۱۲ ولت استفاده شود و به هر حال در این نوع چاهها نبلید شعله و یا
.سیستمهای جرقهزا بکار برده شود
ماده ۳۰: مقنی موظف است ضمن حفر چاه جاپاهایی حداکثر با فواصل ۵۰ سانتی متر در طرفین جهت بالا آمدن خود در
ین نماید تا بتواند به سهولت بالا بيايد
.ديواره جاه
ماده ۳۱: قلوه سنگهای حاصل از حفر چاه بلید در زير يا بين لايدهاى خاك دلو قرار كرفته و همجنين مواد داخلى دلو تا آن
.حد ريخته شود كه احتمال ريزش و سقوط مواد بهنگام جابجایی دلو وجود نداشته باشد
ماده ۳۲: به هنگام حفاری چاه بهتر است در عمق بیش از ۳ متر وسیله ای به عنوان سپر در پایین چاه مورد استفاده قرار
.گیرد که احیاناً در مواقع سقوط اشیاء مانع برخورد آن با مقنی باشد
صفحه 14:
فصل بنجم - عمليات حفر ميل جاه
ها جهت جلوكيرى از ريزش ديواردهاى جادماده 7: به هنكامى كه در حفر جادها نياز به هدايت لولهدهاى بتونى و ياكول
وجود دارد مقنى بايد موقعيت مناسب را به هنكام خالى كردن زير منطقه استقرار لولههاى بتونى اختيار كند يه
طوريكة هيج قسمت از اعضاء بدن او در زير آنها قرار نكيرد و خالى كردن زير لولههاى بتونى ويا كولها بليد در
.تمام محيط و به طور يكنواخت انجام كيرد
ماده ۳۴:لولههای بتونی «کولها» مورد استفاده در داخل جادها براى جلوكيرى از ريزش ديوارهها بليد مسلح به جد كافى
عقاوم باشند که فشار جانبیوارده از ديوازه جاه و نيز فشارهاى قائم را به غوبى تحمل نموده و نشكند
.ماده ۳۵: اقداملازم در جهت سقف زدن و مهار کردن دیورههای پاکند بایدبه عمل آید تا از ریزش خاک جلوگیری شود
.ماده ۳۶:براجلوگیری از سقوط بداخل چاه محل پرتگاههای پا کند باید حفاظ گذاری گرده
ليه آبها حاصل از پیشرفت عملیات حفاری بلید به صورتی باشد که هیچگونه امکاناستقرار الکتروپمپ جهتماده۳۷: محا
-نقوذ رطوبت و آب یا برخورد مواد تغلیه شده با آننباشد:
ماده ۳۸: آب و گل و لای حاصسل از پیشرفت عملیات حفاری بايد مر معلى تغليه كردد كه امكان نفو آن به داخل چاه
موجود نداشته باشد به اضافه هيجكونه خطرى برای ساختمانها و اماکن مجاور نیز قراهم نکند
صفحه 15:
فصل ششم - عمليات حفر انبارى جاه
:ماده 4: نكاتى كه جهت حفر محل انبارى در عمق جاه بايد رعايت كردد عبارتند از
الف - انبارى بليد در عمقى حفر كردد كه تحت تاثير ارتعاشات ناشى از دستكادها و وسائل نقليه و نيروهاى وارده از طريق
.فونداسيون ساختمان قرار نكيرد
ى و تقويت سقف و دیوارهها اقدام گرده
ماده ۴۰ در اتجام عملیات مربوط به حفر انبارى سقف آن بايد به صورت قوسى باشد به طوريكه احتمال ریزش دیوارهها و
طاق وجود نداشته باشد و در صورتى كه شكل دادن مزبور به انبارى اين منظور را نتولند فراهم كند با استفاده از
.وسايل لازم مهار بندى مقاومت كافى براى ديواردها و سقف انبارى فراهم آورد كه از ريزش جلوكيرى شود
.ب - چنانچه حفر انباری در لایههای سست انجام پذیرد لازمست به كول
.ماده ۴۱: ارتفاع انباری تبایستی از ۵/۱ متر و عرض انباری از ۲/۱ متر تجاوز کند در غیر این صورت بایستی مهار بندی شود
.ماده ۴۲: مفاد ماده ۲۹ در مورد تامین روشنایی انباری نیز باید رعایت گردد
,قنوات متروکهممنوع استچاههای فاضلاب و به قناتها حتیماده ۴۳: ار تباط چاهو انباری به
صفحه 16:
فصل هفتم - تکمیل عملیات حفاری و مراقبتها بعدی از چاه
ماده
4 تخوه استقرار کانال یا لوله فاضلاب در داخل چاه همین طور مصالح بکار رفته دراین قسمت بلید به تحوی باشد که
ریزش فاضلاب به دیوره چاه صدمه ترساند
ماده FO تحوه انستقرار گلدان بر سرچاهها ید به نحوی باشد که بتولند فاضلاب راء دز هسیر محوز چاه هدایت کرده و به
.اضافه كلدان نيز از استحكام كافى برخوردار باشد
ماده ۴۶: ساختمان و مصالح به كاررفته در بوشش دهانه جاه بليسبا درنظر كرفتن موقعيت جاه و شرلئط محل طورى باشد كه
.دهانه چاه مقاومت كافى در مقابل فشار و ضربات ناشى از بارهاى وارده و عوامل جوى را داشته باش
.ماده 69: جنانجه دهانه جاه داراى درب باشد اين درب بايد داراى قفل و بست مناسب و مطمثن باشد
ماده ۴۸: هر نوع چاه اعم از آب یا فاضلاب باید دارای مجرای تهويه يا هواكش مناسب با رعايت اصول ايمنى و بهداشتى
باشد
ماده ۴۹: به معض مشاهده کوچکترین تغییسر شکل در اطراف دهانه چاه باید بلاقاصله نسسبت به بازدید دهانهاقدام و
.عمليات لازم رادر صورت نياز به عمل آورد
رفاذة 8 فعل جامها بايذ كر نقشة ساختماتى يا با علامت گذاری برروی محل احداث چاه مشخص باشد
صفحه 17:
فصل هشتم - عملیات تخلیه فاضلاب
:علاوه بر رعایت مواد مرتبط فوق الذکر در مورد چاههای دستی رعایت نکات ذیل برای تخلیه فاضلابها الزامی است
ماده ۵۱: قبل از شروع عملیات تخلیه چاه بایسد پیشسبینیهای لازم رابه عمل آورد که به هنگام تخلیه جریان فاضلاب از
.طریق لولههای فاضلاب بهداخل چاه کاملًمتوقف گردد
ماده ۵۲ به هنگام برداشتن دهانهبرای بازدید یسا تعمیرات و غیرو بایستی پیشسبینیهای لازم ایمنی جهت جلوگیری از
.سقوط افراد خصوصاً به علت ریزش ناگهانی دهانه و اطراف آن به عمل آید
ماده ۵۳: به هنكام تخليه فاضلابها قبل از هرگونهاقدام برای داخل شدن به چاه فاضلاب بلید اطمینان لازم را از نظر تخلیه
گاز مساعد شدن هوای داخل چاه فاضلاب برای کارکردن کسسب نمود به اضافه پیشسبینیهای احتیاطی لازم در
.مورد فاضلابها و آب انبرها که به محض جایجا شدن فاضلاب یا آب داخل آنها ایجاد گاز میشود باید به عمل آید
صفحه 18:
فصل هشتم - عملیات تخلیه فاضلاب
ماده ۵۴: قبل از شروع بكار در قعر فاضلاب بازرسی کلی از دیواره چاه به عمل sal اطمینان حاصل شود که احتعال ریزش
دیوارهها وجود ندارد هدایت مقنی به داخل فاضلاب باد به وسیله طناب مقاوم یا هر گونه وسیله مطمئن دیگر
باشد
ماده ۵۵؛ قبل از فرستادن مقنی به داغل چاه بلیدبا ه کارگیری وسایل مناسب از ارتفاع فاضلاب که کارگر مقنی تاچاراً بلید
در داخل آن قرارگیرد آگاه شد و در هر حال اين ارتفاع بليد در حدى باشد كه مقنى بتولند بدون اينكه خطرى او
مرا تهديد كند نسبت به أنجام عمليات تخليه اقدام تعايد
ماده ۵۶: استعمال دخانيات يا زدن كبريت يا استفاده از هركونه شعله باز يا ايجاد جرقه در داخل فاضلابها اكيدٌ ممنوع
است
ماه ۵۷: فاضلاب تخلیه شده بلید به محلهای مناسبی که رعایت معیارهای زیست محیطی و ایمنی و بهداشتی در آن شده
.باشد ريخته شود
صفحه 19:
فصل نهم - وسایل حفاظت انفرادی
ماده ۵۸: کارگران مسئول حفر چاه بایید مجهز به وسایل حفاظت فردی از جمله کلاءکفش ایمنی؛ طناب. کمربند ایمنی.
.دستكش و لباس کار و در صورت لزوم عینک حفاظتی باشند
ماده :۵٩ بهنگام کار در داخل فاضلاب چنانچه ضرورت و شرایط کار ایجاب کند کارگرمقنی بلید مجهز به ماسک استنشاقی
«خرطومی یا ماسک با هوای فشرده باشد به تحویکه همواره هوای سالم را مستقیمابهریهای کار گر برساند
فاده ۶۰ ماسکها خرطومی فجهز به ینتم هوا دهی برقی بلید دارای شیننتم دستی نیز باشندتابه معش قطع برق بتوان
از سیستم دستی نیزاستفاده نمو
الذکر دستی باشد بلید تعلیمات لازمبه کارگر متصدی قسمت هوادهی دادهماده(۶: چنانچه سیستم هوادهی ماسک فوق
باحتیاطی يا تعلل اين فرد موجب نرسانيدن هوا به ريههاى مقنى نشودشود تا بم
ماده ۶۳ کارگران مقنی مسئول حفر چاههای دستی آب به معض رسیدن به آب بلید از چکمه استفاده کنند به آفافه دلو
.عورد استفاده برای خارج ساختن گل حاصل از عملیات حفاری بایدمقاوم در مقال نفوذ آب باشد
ماده ۶۳ کارگران چرخ کش که در بیرون چاه قراردارند باید مجهز به کمریشد ایمنی,قلاب ضامن دار باشند به طوریکه
.طرف دیگر آن به محلی نزدیک چاه محکم شود ت از سقوط احتمالی آنانبه داخل چاه جلوگیری کند
صفحه 20:
فصل دهم - وسايل الكتريكى
ماده ۶۴: در محلهایی که از الکتروموتور برای هوادهییا تخلیه آب ویا هرمنظور دیگر استفاده م ىكردد اين الكتروموتورها
لید مجهز به سیم اتصال زمین وبا وسیله حفاظتی مناسب دیگر گرهند مشخصات و نحوه اتصال زمینبا وسیا
حفاظتى بايد به طرزی باشد که هرگونه خطر برق گرفتگی ناشی از اتصال هادیهای برق دار به بدنه فلزى وسايل
.الکتریکی مورد استفاده و ملحقات آنها را کاملا منتفی سازد
ماده ۶۵: کابلهای برق مورد استفاده جهت انتقال نیروی برق به الکترو پمپ و سایر وسایل بلید دارای روپوش عایق ضد آب
مقاوم و عاری از هرگونه زدگی و فرسودگی بوده و یک پارچه باشد. محل اتصالات باید کاملا عایق مطمثن و مقاوم
بوده و بيش-بينىهاى احتياطى لازم از نظر نحوه هدايت كابل به عمل آييد تا در ار وجود عواملى در ديواره جاه
مائدد يرجستكيهائ تيزو بزنده و همچنین نیروهای ناشی از کشش حاصله از وسایل و همینطور تفوذ آب شرایط
.نا يمنى فراهم نكردد
ماده ۶۶ قسمتهای گردنده الکتروپمپ مستقر در داخل جاه بايد داراى حفاظ بوده و نخوه اتصالات سيمهاى يرقى آن به
.ضورتى باشد كه اختمال اتصال بدته یا دسترسی به قسمتهای برق دار الکتروپمپ وجود نداشته باشد
صفحه 21:
فصل دهم - وسايل الكتريكى
ماده ۶۷: محل استقرار و نصب الكترويمب بليد به نحوى محفوظ كردد كه امكان دسترسى افراد متفرقه به آن وجود نداشته
.واز عوامل جوى ايمن باشد
ماده ۶۸: محل استقرار الکتروپمپ کمر چاهی بلید در داخل طاقچهای حفر شده در داخل دیواره چاه بوده و به صورتی باشد
که احتمال ریزش دیواره یا خاک برروی الکتروپمپ و یا غرق شدن آن در صورت بالاآمدن آب چاه وجود نداشته
باشد به این منظور میبایست از سیستمهای شناورالکتریکی با وسایل مناسب دیگر برای اعلام خبر و آگاه شدن
از الا آمتن نسنطح آب اسستفاده شود در صضنوزت افکان به طوز خود کار فوتور پمپ چاه را بزای تخلیه آب به كار
اندازد
ماده :۶٩ در محل نصب الكترويمب بايد مکانی مناسب برای استقرار تعمیر کار موتور در موارد ضروری به نحو اطمينان
بخشی پیشبینی شده باشد
عاده ۷۰:به هنگام تعمیر موتور بايد جريان برق را به نحو اطمينان بخشى قطع نمود
ماده :!/١ كليدهاى قطع و وصل جريان برق الكترويمب بايد در محلى مناسب قفل دار بوده و کلید مربوطه بايد همواره در
اختیار مسئول و آگاهی باشد
صفحه 22:
فصل دهم - وسایلالکتریکی
cole ۲ به منظور سهولت در آزمایش و راه اندازی و همچنین تعمیرات ضروری یک کلید اضافه قطع و وصل ضد رطوبت در
.مجاورت موتور الزامى است
عاده ۷۳: شستشویموتور بمبهاى الكتريكى بدوسيله مشتقاتنفتى درداخل جاهممنوعاست
ماده ۷۴: کلیه مقررات مذکور در آییننامه حفاظتی تاسیسات و وسایل الکتریکی در کارگاهها باید در خصوص وسایل
الکتریکی مورد استفاده در جادها رعایت گردد
.ماده 1۷۵ استقرارموتور پعپهای با سوخت مشتقات نفتی در داغل چاه معنوع است
عاده ۷۶:انجام تعمیرات کلی و اساسی عوتور پمیها در داغل چاه معنوع است
صفحه 23:
ماده ۱۷۷ رتباط دادن چاه احداثی جدید به چاهها فاضلاب قدیمی معنوع است مگر بعد از تخلیه و تهویه کامل فاضلاب
ای باشه که خطر ریزش واندازقدیمی و اطمینان از بی خطر بودن آن فاصله چاه جدید از چاه قدیم بایید بو
.شدن خودبخود دوچاه وجودنداشته باشدمرتبط
.ماده ۷۸ در هر مرتبه ورود مقنی به چاه میبایستی آزمایش لازم از نظر وجود گازهای سمی و کمیود اکسیژن به عمل آید
ماده :۷٩ مسیر لولههای حامل مواد مختلف مانند آب. گاز و مشتقات نفتی و مواد شیمیایی و بخارات مختلف نبایسد در
بعجاورت جاه باشد وهر صورت عدم آمکان باید پیشبینیهای لازم آیمنی به عمل آید
ماده ۸۰: متخلفین از اجرای مقررات این آییننامه برایر قوانین جاری تحت پیگرد قرار خواهند گرفت. این آبینامه مشتمل
بر یازده فصل و ۸۰ ماده به استناد ماده ۴۷ gid کار در تاریخ ۲۱/۶/۶۴ درسی و دومین جلسه شورایعالی
«حفاظت فنی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به تصویب نهایی رسیده است
ماده ۴۷ قانونکار سابوسه لستاد مصوبه جلس مورخ ۱۲/۵/۸۳ شورلیعل لیحفاظ فنیسه مادد ۸۵ قانونکار ,
.مصوبآبانماه ۱۳۶۹ تغییر یافته لست
دستي
هاي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
ي
ي حفر چاههاي دست
ت حفاظت
آييننامه و مقررا
به تفكيك فصل
ل و 80ماد ه به استناد ماده 47قانون كار در تاريخ 21/6/64
اين آييننامه مشتمل بر يازده فص
ب اسالمي ب ه تصويب نهايي رسيد ه
درسي و دومين جلسه شورايعالي حفاظت فني پس از پيروزي انقال
است.
ماده 47قانون كار سابق به استناد مصوبه جلسة مورخ 12/5/83شوراي عالي حفاظت فني به ماده
85قانون كار مصوب آبان ماه 1369تغيير يافته است.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
آييننامه و مقررات
ل -تعاريف
فصل او
فصل دوم -ساختمان چرخ چاه
فصل سوم -لوازم حمل بار
فصل چهارم -مقدمات ايمني عمليات حفاري
فصل پنجم -عمليات حفر ميل چاه
ت حفر انباري چاه
فصل ششم -عمليا
فصل هفتم -تكميل عمليات حفاري و مراقبتها بعدي از چاه
فصل هشتم -عمليات تخليه فاضالب
فصل نهم -وسايل حفاظت انفرادي
فصل دهم -وسايل الكتريكي
فصل يازدهم -متفرقه
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
اول -تعاريف
فصل
Tيو بTTا 1 -
TيبTTدن
Tتاز نTTيرو
Tه بTTااTسTتعTان
TيهTسTتند ك T
TسTته از چTاهTهاي
آند
Tه
TيننTام
Tنآي
TسTتيدر اTي
TسTتي مTنظور از چTاه Tد
چTاه Tد :
TيشTوند
Tيلچه -دTلو و غTيره TكTTنده Tم
Tلنگ -بT
Tرخ چTاه - Tك T
سTنتيمTاند چ
TلكTTار
.اTسTتفادTه Tاز وTساي
TيTTردد 2 -
Tصب گ
Tه چTاه Tن Tم
Tه بTTر دTهان
TاTلعكسك T
Tنو بT
Tه بTTيرو
Tمقب T
TتقاTلTواد از ع
Tن م
Tهت
Tستج ا
TيلهاTي
Tرخ چTاه :TوTس
.چ
ً
Tته شTده Tو در 3 -
Tه سTاخ
شTكلكTTيس
Tه
Tه ب T
Tتو يTTا مTواد مTشاب
TتيكTنجيTد دار،بTTرزTن
Tعموال از الTس م
Tه م
Tتك T
TيلهاTيTس
دTلTو :وTس
TيگTTيرد
TتقاTلTواد مTورد اTسTتفادTه TقTرار م
.اTن م
Tيل4 -
هايم
TيزشدTيوارTه T
Tيرياز ر
TيجTلوگ
TفاTلبTTودTه Tو بTTرا
TيمانيTا س T
TنسفTوالد يTTا س T
Tه از ج
Tتك T
TلقهاTيTس
Tيمح
Tلقه يTا ن T
Tول ح
ك: T
TيTTردد
TياTسTتفادTه Tم گ
.چTاه TيTااTنTبار
TيشTود 5 -
TينكTTنده Tم
سTطح زTم
Tه
Tسبتب T
Tي T
Tه بTTطور عTمود ن
TيبTTاشد ك T
قTسمتاز چTاه Tم
TيلچTاه :Tآن
.م
Tه چTاه6 - )T
Tه دTهان
Tنتهيب T
TيلچTاهT(Tم
Tمتاز م
TنقTس T
Tيدر بTTاTالتري
TاTلح سTTTاخTتمان
Tته شTده Tاز مTص T
TلقويسTTTاخ
Tه :دTيوار ح
طTوق
TيشTود
TوشچTاه TقTرار دادTه Tم
آندر پ T
Tي
Tه بTTررو
TيبTTاشد ك T
.م
TيلچTاه7- T
TمقيTا دTيوار م
TيكTTنده TشTده Tدر ع
TسيرهاياTنTحراTف
Tستاز مTسير يTا م
Tي عTبارTت
.اTنTبار :
Tيدارد 8 -
Tگه م
Tحفوظ ن T
TتماTليمTواد و اTشTياء م
سTقوطاTح
Tياز
TيبنTاش
Tقنيرا از آس
Tه م
Tتك T
TيTس
TتيمTخصوص ا
Tيله حTفاظ
.سTپر :وTس
Tع و تTTا 9 -
Tه چTاه TشTرو
TيدورTتTر از دTهان
فTاصTله ا
Tه از
TسTتك T
Tل
TقلوTسTاي ا
Tملو ن T
Tتو آمTد و ح
TهترTف
Tيج
پTTاكTنTد :مTسTير شTيبدار
TييTايد
Tه م
سTطح آباداTم
Tكي
.نTزدTي
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چرخ
چاه
دوم -ساختمان
فصل
شده باشTد تTا حداكثTر
طريقي محاسTبه و سTاخته
به
ميكنTد بايTد
Tت كار
قدرت دس
كهبTا
Tتفاده
Tتي مورد اس
چاه دس
ماده :1چرخ
محرك وارد ميشود بيش از
Tته يTا دسTته
هاي
به دس
كه توسTط هTر كارگTر براي باالبردن حداكثTر بار مجاز
الزم
نيروي
كيلوگرم نباشد
25.
جهت
الزم
Tتحكام
بوده واس
Tيدگي
Tتگي و پوس
ترك ،شكس
هرگونه
چاه دسTتي مورد اسTتفاده بايTد سTالم و عاري از
ماده :2چرخ
انجام كار موردنظر را داشته باشد
.
هاي زير باشد
مكانيسم
دست كار ميكند بايد مجهز به
باقدرت
چاه
كه
ماده :3چرخ
:
مشابه ديگTر كه بطور
وسTايل
حلزون و يTا
جغجغه و يTا حلزون و چرخ
كابل دار شيطانك و چرخ
الف -روي محور اسTتوانه
مدت باال آوردن بار جلوگيري نمايد
تمام
محرك در
دسته
معكوس
گردش
.خودكار ترمز ميشود باشد تا از
آمدن بار را كنترل نمايد
پايين
ترمزهايي موثر باشد كه
ب -داراي
.
هنگامي
به
شده باشنTد تTا
بطريقي سTاخته
چاه سTوار ميشونTد بايTد
كه در يك يTا دوطرف محور چرخ
محرك
ماده :4دسTته
هاي
به
برداشته شود ،
آمدن بار از جاي خود
قبل از پايين
محرك
ميشود نچرخنTد و يTا بايTد دسTته
هاي
داده
كه بار پايين
به افراد برخورد ننمايد
گردش
طوريكه در حين
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چرخ
چاه
دوم -ساختمان
فصل
مطمئني بTا
ضامن
محرك آنرا از جاي خود برداشت ،بايTد اين دسTتهها بهوسTيله
توان دسTته
هاي
مي
كه
چاهي
ماده :5در چرخ
آن جدا يا خارج نشوند
ناخواسته از
ارتباط باشند تا دفعتا و بطور
.محور در
اي باشTد كه كارگران بتواننTد
اندازه
بوده و حداقل
به
چاه بايTدبTا يكديگTر مسTاوي
هاي) چرخ
(پره
افقي
ميله
هاي
Tله
ماده :6فاص
چرخ نبايTد از چهار
حال تعداد پره
هاي
داشته باشنTد در هTر
چاه دسTترسي
چرخ
چرخاندن
پرههTا جهت
به
راحتي
به
سانتي متر تعداد پرهها متناسباً از 4عدد بيشتر گردد
.عدد كمتر بوده و با افزايش قطر چرخ از 120
افتادن
لغزش و بيرون
احتمال
به دور چرخ
طناب
شدن
كل
سTاخته شود كه بعTد از پيچيده
طريقي
چاه بايTد به
ماده :7چرخ
نداشته باشد
خارج از پرهها وجود
به
طناب
.
ميگيرد رعايت
چاههTا مورد اسTتفاده قرار
كه در كندن
موتوري و غيTر موتوري
چاه
هاي
دسTته از چرخ
ماده :8در مورد آن
نقل و جابجTا كردن مواد در كارگاههTا در مورد لوازم
حمل و
وسTايل
حفاظتي
ايمني مذكور در آيين
نامه
كليه موارد
الزامي است
قرقرهها
قالبها و
كابلها ،طنابها،
بلندكردن بار چون زنجيرها ،
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چرخ
چاه
دوم -ساختمان
فصل
شده و
آماده
مطمئني
به نحTTو
چاه بايTTد
چرخ
محل اسTتقرار پايه
هاي
محل مورد نظTTر
چاه در
قبل از اسTتقرار چرخ
ماده :9
واژگوني يا جابجايي يا كج و شيب
احتمال
حاصل شود كه
اطمينان
ندارد
چاه وجود
چرخ
.دار شدن
زمين از 20
طناب با سطح
پيچيدن
محل
فاصله
حداقل
طوريكه
نصب شود به
مناسبي
ارتفاع
بايست در
چاه
مي
ماده :10چرخ
سانتي متر كمتر نباشد
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
حمل بار
لوازم
سوم -
فصل
كافي
براي
بوده و مقاومت
چاه بايTد عاري از هرگونه عيب ماننTد پوسTيدگي و زدگي
طناب مورد اسTتفاده در چرخ
ماده :11
كامل
حدي باشTد كه بعTد از باز شدن
طناب
به
اضافه
طول
وارده و ضربههTا را داشته باشTد به
تحمل حداكثTر نيروي
مانده باشد
قرقره
حداقل دو دور روي
عمق مورد نياز
براي حداكثر
.
آن مجهTز به شيطانك و
گلوگاه
طناب درگيTر شده و
مطمئنيبTا
بوده و به طور محكم و
Tتفاده بايTد سTالم
قالب مورد اس
ماده :12
طورناگهاني وجودنداشته
احتمال آزاد شدن بار به
صTورتي باشTد كه در هTر حال
درمقابلباشTد و تحملبTا به
كافي
هاي وارده
داشته باشدحداكثربار و ضربه
.
دهانه از جنسT
بوده و يTا حلقه
مقاوم
اي يTا السTتيك منجيددار
پنبه
كني بايTد از جنس T
چاه
Tتفاده در
ماده :13دلTو مورد اس
بخش با حلقه درگير باشد متصل گردد
به نحو اطمينان
كه
دسته زنجير مناسبي
به
.فوالد
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
عمليات حفاري
ايمني
مقدمات
چهارم -
فصل
قديمTي،
قنوات
به وجود
الزم بايTد بTا توجه
هاي
بررسTي
دسTتي
چاه
كندن
به
مربوط
عمليات
هرگونه
ماده :14قبل از اقدام
صTورت
لزوم
عمل آيTد و در
به
آTب ،برق ،گاز و تلفن
تاسTيسات
زميني و
خاك و اليه
هاي
فاضالب و پيهTا و جنسT
كني خطTر ريزش يTا نشتي از
چاه
هنگام
تعيين شود كه
به
طوري
محل
چاه
ربط
ذي
هاي
تماس TبTا سTازمان
ضمن
تجارب
مسTئول حفTر چاه
كارگران
اضافه
به
تاسTيسات مذكور وجود نداشته باشTد
هاي مجاور و برخورد بTا
فاضالب
كني را دارا باشند
انجام كار چاه
الزم از نظر
اي
حرفه
.
حداقل سTه نفTر ك ً
ال
شده از 5متTر وجود
كنده
چاه
عمق
حداقل دو نفTر و يTا افزايش
كني وجود
چاه
عمليات
ماده :15در شروع
ميگردد
كلنگ دار اضافه
يك نفر كمك
الزاميست و با شروع حفر انباري
عمليات
ادامه
.
براي
Tايل
ارتباط بTTا اين امTTر وس T
كاري در
هرنوع
فاضالبهTTا و يTTا
تخليه
چاه و
كندن
به
مربوط
عمليات
شروع
قبل از
ماده :16
مناسب بايد تدارك و فراهم گردد
اوليه
.كمك
هاي
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
عمليات حفاري
ايمني
مقدمات
چهارم -
فصل
تخته يTا
ايسTتادن كارگران
محل
سTقوط از كناردهانه در
چاه و يTا
اطراف
ريزش
حفظكارگران ازنظTر
جهت
ماده :17الزمسTت
گذاشته شود
كافي
الوارهاي زير پايي با مقاومت و پهناي
.
مختلف وجود دارد بايTد به
رفت و آمTد افراد
احتمال
هايي باشTد كه
محل
عمومي يTا
چاه در معابر
محل كندن
ماده :18چنانچه
احتياط از ورود افراد به
عاليم هشدار دهنده و چراغهاي
مناسTب و نصTب
الزم در فاصTله
وسTيله ايجاد حصTارهاي
عمل آيد
به
جلوگيري
عمليات
منطقه
.نزديك
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ميل
پنجم -عمليات حفر
فصل
حداقل 15سTانتيمتر بTا
ارتفاع
اي
به
چاه دور دهانه بايTد آسTتانه
داخل
خاك و سTنگ
به
سTقوط
جلوگيري از
ماده :19جهت
تخريب
Tايل كار سTبب
اين آسTتانه بايTد طوري باشTد كه برخورد اتفاقي پTابTا وس
مقاوم تعTبيه گردد در هTر حال
مصTالح
آن نگردد
.
Tته
به خود بس
نجات را به كمك كمربنTد ايمني مخصTوص
كني بايTد طناب
چاه
عمليات
چاه
براي
قبل از ورود به
ماده :20مقني
.باشد
چون
حفاظتي
بيني
هاي
پيش
كه
اسTت
Tورتي
به ص
چاه
كندن
عمليات
حاصTل از
نوع آوار اسTتخراجي
كه
ماده :21در مواقعي
هاي مناسTبي
پناهگاه
چاه
ميل
ديواره
Tل مناسTبي از
نمينمايTد بايTد در فواص
اسTتفاده از كاله و سTپر محافظتي تكافTو
پناهگاه مستقر گردد
مقني در اين
لزوم
تعبيه شود كه در موارد
.
احتمال
ريخته شود و در هTر حال
هاي
چاه
فاصTله كمتTر از 2متTر از كناره
چاه نبايTد به
حاصTل از كندن
خاك
هاي
ماده :22
آن وجود نداشته باشد
ريزش
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ميل
پنجم -عمليات حفر
فصل
طوقه چينTي بايTد شروع گرددبTه اضافTه
عمليات
الزم باشTد
خاك واجTد اسTتحكام
عمقي
كه
چاه
به
محض رسTيدن
ماده :23به
ميگيرد دردر زمين
انجام
خاك دسTتي
هايTي كTه خاك دسTتي ريختTه شده باشTد عمTل طوقTه چينTي بعTد از برداشتن
مختلف
به وسTايل و طرق
ديواره
احتياطي از قTبيل مهار كردن
پيشگيري
هرگونه
خاك سTست يTا دسTتي
هايبTا
زمين
عمق بيشتTر از
حال در زمينهايبTا خاك سTست و يTا دسTتيبTا
انجام شود .در هTر
زمين سTخت بايTد
قبل از رسTيدن
به
انجام گيرد
مجرب و با سابقه در اين امر
بايست زير نظر افراد
عمليات حفر مي
5/1.متر
مقني ايجاد خواهTد شTد
عوارضي
براي
علت كمبود اكسTيژن
به
داده شود كه
احتمال
معيني از چاه
عمق
ماده :24چنانچه در
قب ً
جهت
ايمني
تجهيزات
اقدام نمود .اين وسTايل بايTد به
كليه
چاه
داخل
به
تهيه وسTايل هوا دهي
به
ال بايTد نسTبت
متحرك مجهز شده باشد
قطعات
گرفتگي و تماس با
جلوگيري از خطر برق
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ميل
پنجم -عمليات حفر
فصل
چاه
بوده و بايTد فرد مسTتقر در باالي
ضروري
چاه مسTتقر اسTت
كه در باالي
مقني و فردي
قراردادي
بين
ماده :25وجود عاليم
Tايل صTوتي
طناب و يTا اسTتفاده از وس
دادن
تكان
Tورت
ميتوانTد به ص
عاليم
آگاه باشTد اين
مقني
همواره از وضعيت
.مانند زنگ اخبار باشد
داخل
حيوانات
به
Tقوط افراد و
جهت جلTو گيري از س
احتياطي
الزم
بيني
هاي
عالوه بر پيش
خاتمه كار روزانه
ماده :26بعTد از
پوشانيده شود
مقاوم و مناسب
مشبك
صفحات
وسيله
چاه بايد به نحو مطمئن
به
دهانه
.
چاه
مقني مورد بازديد مرتب
وسيله
چاه بايد به
هاي
ديواره
همواره
بارندگي
خصوص در موقع
كني
به
ماده :27با پيشرفت كار چاه
ريزش وجود ندارد
احتمال
قسمتي از ديواره
چاه
حاصل شود كه
هيچ
.قرار گيرد تا اطمينان
عمل آيTد تTا
به
الزم
Tي
مشاهده گردد بايTد بررس
بيش از حTد معمول
رطوبت
چاه
هنگام بازديTد در ديواره
ماده :28چنانچه
به
كني
چاه
عمليات
ادامه
Tل شود
يقين حاص T
چاه
مجاورت
آب در
منبع ديگTTر
هرگونه
فاضالب و يTTا
به وجود
چنانچه
مقني
خطري
براي
هيچگونه
ادامه كار به صTورتي
كه
به
الزم نسTبت
Tاسي
هاي اس
بيني
شده وبTا پيش
متوقف
بالفاصTله
اقدام نمايند
.و كارگران ديگر وجود نداشته باشد
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ميل
پنجم -عمليات حفر
فصل
چراغ
هاي
محتمل باشTد بايTد از
اشتعال و انفجار
قابل
كه وجود گازهاي
هايي
چاه
داخل
روشنايي
وسTيله
ماده :29در تامين
چاههTا نبايTد شعله و يTا
نوع
جرقه حداكثTر بTا ولتاژ 12ولت اسTتفاده شود و به هTر حال در اين
اي يTا دور گرد ضTد
قوه
برده شود
جرقهزا بكار
سيستم
هاي
.
جهت باال آمدن خود در
Tل 50سTانتي متTر در طرفين
جاپاهايي حداكثTر بTا فواص
ضمن حفTر چاه
موظف اسTت
ماده :30مقني
سهولت باال بيايد
تعيين نمايد تا بتواند به
ديواره
چاه
.
داخلي دلو تا آن
خاك دلTو قرار گرفته و همچنين مواد
اليه
هاي
حاصل از حفTر چاه بايTد در زير يا بين
سنگ
هاي
قلوه
ماده :31
سقوط مواد بهنگام جابجايي دلو وجود نداشته باشد
ريزش و
احتمال
كه
.حد ريخته شود
Tتفاده قرار
چاه مورد اس
عنوان سTپر در پايين
اي
به
Tيله
بيش از 3متTر وس
عمق
چاه بهتTر اسTت در
حفاري
هنگام
ماده :32به
سقوط اشياء مانع برخورد آن با مقني باشد
كه احيان ًا در مواقع
.گيرد
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ميل
پنجم -عمليات حفر
فصل
بتوني و يTTا كول
لوله
هاي
هدايت
كه در حفTTر چاههTTا نياز به
هنگامي
ماده :33به
چاه
هاي
ديواره
ريزش
جلوگيري از
جهت
ها
بتوني اختيار كنTد به
كردن زيTر منطقه اسTتقرار لوله
هاي
خالي
هنگام
مناسTب را به
وجود دارد مقني بايTد موقعيت
كولهTا بايTد در
بتوني و يTا
خالي كردن زيTر لوله
هاي
هيچ قسTمت از اعضاء بدن او در زيTر آنهTا قرار نگيرد و
طوريكه
انجام گيرد
محيط و به طور يكنواخت
.
تمام
كافي
ديوارههTا بايTد مسTلح به حTد
جلوگيري از ريزش
چاههTا براي
«كولهTا» مورد اسTتفاده در داخل
بتوني
ماده :34لوله
هاي
نموده و نشكند
تحمل
خوبي
به
قائم را
چاه و نيز فشارهاي
ديواره
وارده از
جانبي
مقاوم باشند كه فشار
.
جلوگيري شود
خاك
عمل آيد تا از ريزش
به
هاي پاكند بايد
ديواره
زدن و مهار كردن
سقف
الزم در جهت
ماده :35اقدام
.
گذاريگردد
پرتگاههاي پا كند بايد حفاظ
محل
داخل
چاه
سقوط
به
جلوگيري از
ماده :36براي
.
امكاناسTتقرار الكتروپمپ جهتماده :37محل
هيچگونه
Tورتي باشTد كه
حفاري بايTد به ص
عمليات
Tل از پيشرفت
تخليه آبهTا حاص
شده با آننباشد
آب يا برخورد مواد تخليه
.نفوذ رطوبت و
چاه
داخل
به
امكان نفوذ آن
كه
تخليه گردد
حفاري بايTTTد در محلي
عمليات
حاصTTTل از پيشرفت
گل و الي
آب و
ماده :38
ساختمانها و اماكن مجاور نيز فراهم نكند
خطري
براي
هيچگونه
اضافه
.وجود نداشته باشد به
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
چاه
ششم -عمليات حفر انباري
فصل
چاه بايد رعايت گردد عبارتند از
عمق
انباري در
جهت حفر محل
ماده :39نكاتي
كه
:
طريق
وارده از
نقليه و نيروهاي
Tائل
ناشي از دسTتگاهها و وس
ارتعاشات
تحت تاثيTر
عمقي حفTر گردد كه
الف -انباري بايTد در
فونداسيون ساختمان قرار نگيرد
.
سقف و ديوارهها اقدام گردد
بندي و تقويت
به
كول
انجام پذيرد الزمست
هاي سست
ب -چنانچه حفر انباري در اليه
.
ديوارههTا و
ريزش
احتمال
طوريكه
Tي باشTد به
Tورت قوس
آن بايTد به ص
به حفTر انباري سTقف
مربوط
عمليات
انجام
ماده :40در
اين منظور را نتوانTد فراهم كنTد بTا اسTتفاده از
انباري
دادن مزبور به
شكل
نداشته باشTد و در صTورتي
كه
طاق وجود
جلوگيري شود
كه از ريزش
فراهم آورد
انباري
ديوارهها و سقف
كافي
براي
مقاومت
الزم مهار بندي
وسايل
.
بايستي مهار بندي شود
صورت
انباري از 2/1متر تجاوز كند در غير اين
نبايستي از 5/1متر و عرض
انباري
ارتفاع
ماده :41
.
انباري نيز بايد رعايت گردد
روشنايي
ماده :42مفاد ماده 29در مورد تامين
.
چاهو انباري به
ارتباط
ماده:43
قناتها حتي
فاضالب و به
چاه
هاي
ممنوع است
متروكه
قنوات
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
مراقبتها بعدي از چاه
عمليات حفاري و
تكميل
هفتم -
فصل
كه
نحوي باشTد
دراين قسTمت بايTد به
همين طور مصTالح بكار رفته
چاه
فاضالب در داخل
ماده :44نحوه اسTتقرار كانال يTا لوله
صدمه نرساند
ديواره
چاه
فاضالب
به
ريزش
.
كرده و به
هدايت
چاه
فاضالب را ،در مسTير محور
كه بتوانTد
نحوي باشTد
ماده :45نحوه اسTتقرار گلدان بر سTرچاهها بايTد به
كافي برخوردار باشد
اضافه گلدان نيز از استحكام
.
چاه بايTدبTا درنظTر گرفتن موقعيت چاه و شرائTط محTل طوري باشد كه
دهانه
كاررفته در پوشش
به
ماده :46ساختمان و مصTالح
.دهانه چاه مقاومت كافي در مقابل فشار و ضربات ناشي از بارهاي وارده و عوامل جوي را داشته باشد
مناسب و مطمئن باشد
قفل و بست
درب بايد داراي
درب باشد اين
داراي
دهانه
چاه
چنانچه
ماده :47
.
بهداشتي
ايمني و
تهويه يTا هواكش مناسTب بTا رعايت اصTول
مجراي
فاضالب بايTد داراي
آب يTا
اعم از
چاه
ماده :48هTر نوع
.باشد
اقدام و
دهانه
به بازديTTد
چاه بايTTد بالفاصTTله نسTTبت
دهانه
اطراف
شكل در
ترين تغييTTر
مشاهده كوچك
محض
ماده :49به
عمل آورد
الزم رادر صورت نياز به
عمليات
.
مشخص باشد
احداث
چاه
محل
برروي
گذاري
ساختماني يا با عالمت
چاهها بايد در نقشه
ماده :50محل
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
فاضالب
تخليه
عمليات
هشتم -
فصل
فاضالبها الزامي است
تخليه
ذيل
براي
نكات
رعايت
دستي
فوق الذكر در مورد چاه
هاي
عالوه بر رعايت مواد مرتبط
.
فاضالب از
تخليه جريان
هنگام
عمل آورد كه
به
رابه
الزم
هاي
بيني
چاه بايTTTد پيش
تخليه
عمليات
ماده :51قبل از شروع
چاه كام ً
ال متوقف گردد
داخل
فاضالب
به
لوله
هاي
طريق
.
جلوگيري از
جهت
ايمني
هاي
الزم
بيني
پيش
Tتي
تعميرات و غيرو بايس T
براي بازديTTد يTTا
دهانه
برداشتن
هنگام
ماده :52به
عمل آيد
به
آن
دهانه و اطراف
ناگهاني
ريزش
علت
سقوط افراد خصوص ًا به
.
الزم را از نظTر تخليه
فاضالب بايTد اطمينان
چاه
به
شدن
داخل
اقدام
براي
فاضالبهTا قبل از هرگونه
تخليه
هنگام
ماده :53به
الزم در
احتياطي
بيني
هاي
پيش
اضافه
Tب نمود به
براي كاركردن كس T
فاضالب
داخل
چاه
هواي
گاز مسTTاعد شدن
عمل آيد
داخل آنها ايجاد گاز ميشود بايد به
آب
فاضالب يا
محض جابجا شدن
كه
به
آب انبارها
فاضالبها و
.مورد
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
فاضالب
تخليه
عمليات
هشتم -
فصل
ريزش
احتمال
Tل شود كه
عمل آيTد تTا اطمينان حاص
به
چاه
كلي از ديواره
فاضالب بازرسTي
ماده :54قبل از شروع بكار در قعTر
مطمئن ديگTر
وسTيله
مقاوم يTا هTر گونه
طناب
وسTيله
فاضالب باد به
داخل
مقني
به
ديوارههTا وجود ندارد هدايت
.باشد
كه كارگTر مقني ناچارا ً بايTد
فاضالب
ارتفاع
Tب از
Tايل مناس
كارگيري وس
چاه بايTدبTا به
داخل
مقني
به
قبل از فرسTتادن
ماده :55
خطري او
اينكه
مقني بتوانTد بدون
كه
ارتفاع بايTد در حدي باشTد
آن قرار گيرد آگاه شTد و در هTر حال
اين
در داخل
اقدام نمايد
تخليه
عمليات
انجام
.را تهديد كند نسبت
به
ممنوع
اكيد
فاضالبهTا
شعله باز يTا ايجاد جرقه در داخل
دخانيات يTا زدن كTبريت يTا اسTتفاده از هرگونه
ماده :56اسTتعمال
ً
.است
بهداشتي در آن
شده
محيطي و ايمني و
Tت
معيارهاي زيس
رعايت
هاي مناسTبي
كه
محل
شده بايTد به
تخليه
فاضالب
ماده :57
.باشد ريخته شود
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
حفاظت انفرادي
نهم -وسايل
فصل
طناب ،كمربنTد ايمني،
ايمني،
كاله،كفش
فردي از جمله
حفاظت
Tايل
مسTئول حفTر چاه بايTد مجهTز به وس
ماده :58كارگران
حفاظتي باشند
عينك
دستكش و لباس كار و در صورت
لزوم
.
Tتنشاقي
ايجاب كنTد كارگTر مقني بايTد مجهTز به ماسTك اس
ضرورت و شرايط كار
چنانچه
فاضالب
بهنگام كار در داخل
ماده :59
هاي كارگر برساند
ريه
سالم را مستقيم ًا به
هواي
همواره
نحويكه
فشرده باشد به
هواي
خرطومي يا ماسك با
.
بتوان
قطع برق
محض
برقي بايTد داراي سTيستم دسTتي نيTز باشنTد تTا به
خرطومي مجهTز به سTيستم هوا دهي
ماده :60ماسTكها
نيزاستفاده نمود
دستي
.از سيستم
هوادهي ماسTك فوق
ماده :61چنانچه سTيستم
الذكTر دسTتي باشTد بايTد تعليمات الزم بTه كارگTر متصTدي قسTمت هوادهTي داده
ريههاي مقني نشودشود تا بي
به
.احتياطي يا تعلل اين فرد موجب نرسانيدن هوا
اضافه دلTو
به
چكمه اسTتفاده كننTد
آب بايTد از
به
محض رسTيدن
آب
به
Tتي
هاي دس
مقني مسTئول حفTر چاه
ماده :62كارگران
آب باشد
مقاوم در مقابل نفوذ
حفاري بايد
عمليات
حاصل از
ساختن
گل
خارج
.مورد استفاده
براي
طوريكه
ضامن دار باشنTد به
قالب
به كمربنTد ايمني،
چاه قرار دارنTد بايTد مجهTز
كه در بيرون
كش
چرخ
ماده :63كارگران
جلوگيري كند
داخل
چاه
آنان
به
احتمالي
سقوط
محكم شود تا از
نزديك
چاه
محلي
طرف ديگر آن
به
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
الكتريكي
دهم -وسايل
فصل
ميگردد اين الكتروموتورهTا
آب و يTا هرمنظور ديگTر اسTتفاده
هوادهي يTا تخليه
كه از الكتروموتور براي
هايي
ماده :64در محل
Tيله
زمين بTا وس
Tال
Tات و نحوه اتص
حفاظتي مناسTب ديگTر گردنTد مشخص
زمين و يTا وسTيله
بايTد مجهTز به سTيم اتصTال
فلزي وسTايل
هاي برق دار به
بدنه
هادي
ناشي از اتصTال
گرفتگي
هرگونه خطTر برق
طرزي باشTد كه
حفاظتي بايTد به
ملحقات آنها را كامال منتفي سازد
استفاده و
الكتريكي مورد
.
عايق ضTد آب
روپوش
Tايل بايTد داراي
به الكترو پمپ و سTاير وس
برق
نيروي
انتقال
جهت
هاي برق مورد اسTتفاده
ماده :65كابل
مقاوم
مطمئن و
عايق
Tاالت بايTد كامال
پارچه باشد .محل اتص
بوده و يك
زدگي و فرسTودگي
مقاوم و عاري از هرگونه
چاه
عواملي در ديواره
عمل آيTد تTا در اثTر وجود
به
كابل
هدايت
نحوه
الزم از نظTر
احتياطي
بيني
هاي
بوده و پيش
شرايط
آب
Tايل و همينطور نفوذ
ناشي از كشش حاصTله از وس
نيروهاي
برنده و همچنين
هاي تيTز و
ماننTد برجسTتگي
فراهم نگردد
ناايمني
.
آن
به
برقي
سTيم
هاي
اتصTاالت
بوده و نحوه
حفاظ
چاه بايTد داراي
گردنده الكتروپمپ مسTتقر در داخل
قسTمت
هاي
ماده :66
هاي برق دار الكتروپمپ وجود نداشته باشد
به قسمت
دسترسي
بدنه يا
اتصال
احتمال
كه
صورتي باشد
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
الكتريكي
دهم -وسايل
فصل
آن وجود نداشته
به
امكان دسTترسي افراد متفرقه
محفوظ گردد كه
نحوي
الكتروپمپ بايTد به
ماده :67محل اسTتقرار و نصTب
ايمن باشد
جوي
عوامل
.واز
Tورتي باشTد
بوده و به ص
چاه
ديواره
اي حفTر شده در داخل
طاقچه
محل اسTتقرار الكتروپمپ كمTر چاهي بايTد در داخل
ماده :68
چاه وجود نداشته
آب
صTورت باال آمدن
شدن آن در
الكتروپمپ و يTا غرق
برروي
خاك
ديواره يTا
ريزش
احتمال
كه
شدن
اعالم خTبر و آگاه
هاي شناور الكتريكي يTا وسTايل مناسTب ديگTر براي
اين منظور ميبايسTت از سTيستم
باشTد به
به كار
آب
تخليه
چاه را براي
به طور خود كار موتور پمپ
امكان
آب اسTTتفاده شود در صTTورت
از باال آمدن سTTطح
.اندازد
به نحTو اطمينان
براي اسTتقرار تعميTر كار موتور در موارد ضروري
مناسTب
الكتروپمپ بايTد مكاني
نصTب
محل
ماده :69در
شده باشد
بيني
پيش
بخشي
.
قطع نمود
بخشي
هنگام تعمير موتور بايد جريان برق را به نحو اطمينان
ماده :70به
.
بوده و كليTد مربوطه بايTد همواره در
قفل دار
مناسTب
الكتروپمپ بايTد در محلي
جريان برق
قطع و وصTل
ماده :71كليدهاي
.اختيار مسئول و آگاهي باشد
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
الكتريكي
دهم -وسايل
فصل
قطع و وصTل ضTد رطوبت در
يك كليTد اضافه
ضروري
تعميرات
اندازي و همچنين
ماده :72به منظور سTهولت در آزمايش و راه
مجاورت موتور الزامي است
.
ممنوعاست
درداخل
چاه
مشتقات
نفتي
وسيله
به
الكتريكي
ماده :73شستشويموتور پمپهاي
.
وسTايل
الكتريكي در كارگاههTا بايTد در خصTوص
تاسTيسات و وسTايل
حفاظتي
نامه
مقررات مذكور در آيين
ماده :74كليTه
چاهها رعايت گردد
الكتريكي مورد استفاده در
.
ممنوع است
نفتي در داخل
چاه
مشتقات
ماده :75استقرار موتور پمپهاي با سوخت
.
ممنوع است
داخل
چاه
اساسي موتور پمپها در
كلي و
تعميرات
ماده :76انجام
.
هاي دستي
حفاظتي حفر چاه
نامه و مقررات
آيين
متفرقه
يازدهم -
فصل
فاضالب
كامل
اسTت مگTر بعTد از تخليه و تهويه
ممنوع
قديمي
فاضالب
چاههTا
احداثي جديTد به
ارتباط دادن
چاه
ماده :77
قديم بايTد به
چاه
چاه جديTد از
فاصTله
قديمي و اطمينان از بي خطTر بودن آن
ريزش واندازه
اي باشTد كه خطTر
وجودنداشته باشدمرتبط
شدن خودبخود دوچاه
.
عمل آيد
به
سمي و كمبود اكسيژن
الزم از نظر وجود گازهاي
آزمايش
بايستي
مي
چاه
به
مرتبه ورود مقني
ماده :78در هر
.
مختلف نبايTTد در
شيميايي و بخارات
نفتي و مواد
مشتقات
آب ،گاز و
حامل مواد مختلف ماننTTد
ماده :79مسTTير لوله
هاي
عمل آيد
به
ايمني
الزم
هاي
بيني
عدم امكان بايد پيش
صورت
چاه باشد و در
مجاورت
.
مشتمل
نامه
آيين
تحت پيگرد قرار خواهنTTد گرفت .اين
جاري
نامه برابر قوانين
آيين
مقررات
اين
ماده :80متخلفين از اجراي
شورايعالي
Tه
به اسTTتناد ماده 47قانون كار در تاريخ 21/6/64درسTTي و دومين جلس T
ماده
Tل و 80
بر يازده فص T
رسيده است
نهايي
تصويب
اسالمي
به
انقالب
پس از پيروزي
فني
حفاظت
.
TتTTنTيبTTه مTادTه 85 TقTانونكTTار .
مTادTه 47 TقTانونكTTار سTTابTقبTTهاTسTتناد مTصTوبTه جTلسTة مTورTخ 12/5/83شTوراTيعTاTليحTفاظ ف
.مTصوبآبانمTاه 1369 TتTTغيير يTافTتهاTسTت