اجاره بلند مدت

صفحه 1:
۳۹ بلند مدت leasing 

صفحه 2:
تعریف:اجاره قراردادیست که به موجب آن اجاره دهنده(جوجح-!) حق استفاده از دارايى را در یک دوره زمانی معین در مقابل مبلغی اجاره به شخص حقیقی یا حقوقی که اجاره کننده نامیده ‎RCPS) Ee en‏ 

صفحه 3:
مفاهیم و اصطلاحات . حق امتیاز خرید به قیمتی کمتر از ارزش متعارف . ارزش مازاد (باقيمانده) اموال تجارى 5 ارزش مازاد | شده ارزش مازاد تضمین نشده . نرخ ضمنى بهره (نرخ بازده) 

صفحه 4:
. نرخ فرضى استقراض توسط اجاره كننده . اجاره ‎operating lease (be‏ Capital lease cl 444 o Jal. 

صفحه 5:
مفهوم رجحان محتوی بر شکل در جه صورتى اجاره سرمايه اى تلقى مى شود؟ در صورتى اجاره سرمايه اى تلقى مى شود كه حداقل يكى از شرايط زيرين را دارا باشد : 0 مالكيك اموال موارد لجاره ذا يليان لننا قراردال به ‎ev ea ert pent wr eS)‏ (اجاره به 06 

صفحه 6:
©- اختيار خريد دارايى اجاره به بهايى كمتر از ارزش ‎B\ex?)‏ لك ل ا 2 6 ‎dh‏ 2 مدت قرارداد اجاره حداقل معادل ‎By co‏ ‎Ashe‏ اقتصادى ‎aire)‏ مورد 0۳۹ باشد. 

صفحه 7:
7 re eB ye We owe eSB ce ‏آغاز قرارداد اجاره معادل یا بیش از 9600 ارزش‎ ‏متعارف اموال مورد اجاره به کسر هر نوع مزایای‎ ‏مالياتى انباشته شده توسط اجاره دهنده باشد.‎ ۵ دارایی مورد اجاره دارای ماهیتی خاص باشد به گونه ای که تنها اجاره کننده بتواند بدون انجام تغییرات قابل ملاحظه از آن استفاده کند. 

صفحه 8:
ل ۳ اجاره سرمايه اى تجهيزاتى را در مقابل يرداخت 0 ربال نقدی و تعهد پرداخت اقساط اجاره شش ماهه بالغ بر 030000 ربال قابل يرداخت در يايان هر ‎rore erin WA Oh b apy eet (o) hews-e)‏ 00 ‎ran Fp 0)‏ 

صفحه 9:
۱ BT loon eK (CO SB) ore eee 6- حق امتياز خريد به مبلغ (600000 ربإل رأ دارد. ©- نرخ فرضى استقراض ©90 در شش ماه Jl © ‏ل‎ aie prc -F © ارزش متعارف آن 190000 ربال 

صفحه 10:
نحوه محاسبه ارزش فعلى: ‎a5)‏ ‏ارزش فعلی 1000000 ربال پرداختی وجه نقد ‎doo‏ ‏ارزش فعلی سالواره اقساط(1606 ۰ 2/۵604 ) ‎PEE Creare SD)‏ ل 0 ۵ (STO) ‏حت‎ 

صفحه 11:
اول سال: 2000227 cl dle pro lal 9 Gl juga ‏ل‎ ere 0906© ADOD cb Agha pus 0 jlal pa Cilaget 0600© ‏عن نت‎ 

صفحه 12:
زا ‎eee re‏ رت كك 999 هزینه اجرایی ۱ ‎rine‏ 00 

صفحه 13:
پایان سال اولین: ا 0 هزینه مالی هزینه اجرایی لك 9۰9 999 افك 9000 

صفحه 14:
هزينه استهلاك 20 استهلاك انباشته مر آخرين قسط: ‎SOOO ۱‏ وجوه نقد 6000 

صفحه 15:
نحوه برخورد ارزش مازاد تضمين شده توسط اجاره كننده فروش واجاره مجدد 233101 52165 ‎leaseback‏ 

صفحه 16:
وجوه نقد تس استهلاى انباشته ‏ عومد تجهیزات رو( ات و ( نحوه مستهلک کردن سود تحقق نیافته فروش و اجاره مجدد ) 

صفحه 17:
حسابداری اجاره های بلند مدت در دفاتر اجاره دهنده: ‎eee‏ ‏2 اجاره شکل فروش 2 اجاره تأمین مالی مستقیم ©6- اجاره اهرمى 

صفحه 18:
اجاره عملياتى : قرارداد اجاره اى كه هيج يى از ضوابط اجاره سرمايه اى و ويزكى قرارداد اجاره تأمين مالى مستقیم و اجاره شکل فروش را برخوردار نباشد » اجاره عملیاتی گویند. 

صفحه 19:
جنانجه قرارداد اجاره جهت مقاصد حسابدارى را اجاره سرمایه ای را به عنوان اجاره شکل فروش یا اجاره تأمین مالی مستقیم تلقی نماید : 

صفحه 20:
۳ اجاره بايد حداقل يكى از ضوابط اجاره سرمايه اى را دارا باشد. قابلیت وصول حداقل مبالغ دریافتهای اجاره بطور معقول قابل پیش بینی باشد. 2 از نظر برآورد مخارج آتی به عهده اجاره ‎RPC Pepe OE Pn ee ce‏ 

صفحه 21:
اجاره شکل فروش «اجاره شکل فروش به گونه ای است که اجاره دهنده بتواند در زمان انتقال دارايى به اجاره كننده بت خالص) را شناسابى نمايبد.اين حالت . براى اجاره 00 ‏ل‎ ea eeee a) prior) ‏ا ل‎ |e ‏نمود اخاره تأمین مالی مستقیم تلقی می شود.‎ 

صفحه 22:
ثبت حسابداری اجاره به شکل فروش : اجاره دریافتنی. . »مود مور 066 فروش مود درآمد بهره تحقق نیافته »ممد ‎bp CHAR ee‏ د 

صفحه 23:
وصول اجاره: ‎eee) |‏ مور ‎Le re ene Se‏ اجاره دريافتنى تب ‏0ه هزينه اجرایی پرداختنی ود ‏رس کب نقد يت 

صفحه 24:
‎d(B/CO‏ ل درآمد بهره د م ‎eave) eo guln‏ ۱ ‎Wee re envi sy)‏ ی 

صفحه 25:
اجاره تأمين مالى مستقيم : اجاره دريافتنى پیت وس کرت eee ‏ا‎ 

صفحه 26:
قرارداد اجاره تأمین مالی مستقیم : برابر با ايزش متعارف بازار PB eine) ‏سرمایه کر 9۳۹ بهای ام‎ سس سس سس سس سس سس سس سس سا Puteri SCY 

صفحه 27:
قرارداد شکل اجاره : نا برابر با ارزنش متعارف بازار ‎BIS ee CER EPR‏ بهاى تمام شده دارايى ‎22 2 2 22 ١ ‎(LL) ‎SCREEN Pecan wg aCe ye IRV BN) 

صفحه 28:
اجاره لس دصر 7 ‏ا‎ ae ‏اجاره سرمایه ای است که در سالهای ال‎ ‏رشد فراوانی داشته وشروع آن مربوط به‎ ‏سالهاى (0]©©0)بوده و انتظار مى رود در‎ ‏ل كا ا‎ ‏مالى لازم جهت تحصيل داراييها از قرارداد‎ 0 

صفحه 29:
* ساختار قرارداد اجاره اهرمی یک نوع قرارداد 2 است كه بين طرفين قرارداد تحت شرایطی خاص منعقد می گردد: لا )-مالک-اجاره دهنده " 2-مصرف كننده دارايى-اجاره كننده رح منابع مالی 

صفحه 30:
" بطور مثال: ۴ اگر یک واحد تولیدی کشتی سازی تمایل داشته باشد که یک تانکر نفتی ساخته وسپس انرا طی قرارداد اجاره بلند مدت به شرکت نفتى(اجاره دهنده)واكذار نماید در صورت کسری تسهیلات لازم برای ساخت تانکر طی درخواستی از بانک اعتبار لازم را تامین مینماید. 

صفحه 31:
rodiad o lal csl_p ‏مزایای اجاره اهرمى‎ * و را رل سر را از طریق اعنبار دهنده تامین می شود. )4=)00400( " -وامی که از طریق اعتبار دهنده تامین میشود معمولا بدون حق مطالبه ازاجاره ‎GA oad‏ باشد. " 2-اجاره دهنده از تخفيف مالياتى استفاده مينمايد. " <6-اموال استيجارى دريايان مدت اجاره به اجاره دهنده برگشت داده می شود. 31 

صفحه 32:
" حسابدارى اجاره اهرمى " حسابدارى اجاره اهرمى از نقطه نظر اجاره كننده روشى مشابه با اجارههاى غير اهرمى مى باشد ۱ ۱ طبق بیانیه 9( ۴۸5)به این شکل می باشد 

صفحه 33:
مبالغ دریافتی اجاره ‎XXXX‏ ف مالیاتی تحقق یافته ‎XXXX.‏ ‏ارزش مازاد ‎XXXX XXXX‏ جمع ‎XXXX‏ ‏کسر میشود: مبالغ يرداختى بابت اصل وفرع بدهى)()2)0)0 00 | eB تخفیف مالیاتی تحقق نيافته ‎XXXX XXXX‏ سرمایه گذارزی خالص اجاره دهنده ‎XXXX‏ 

صفحه 34:
حسابدارى اجاره اموال غير منقول قرارداد اجاره اموال غير منقول را معمولا مى توان به جهار طبقه به شرح زير تقسيم كرد: )-اجاره زمين ©-اجاره زمين وساختمان 9-لجاره زمين وساختمان وتجهيزات بطور يكجا كر تس اسمن 

صفحه 35:
" اجاره زمين " )داز ديدكاه اجاره کر( چه شرايط حاكم بن قرارداد اجاره زمين حائز دو شرط اول ودوم از شرايط اجاره سرمايه اى باشد قرارداد به عنوان اجاره سرمایه ای طبقه بندی می شود و در غیر این صورت اجاره عملیاتی تلقی می شود.شر ایط سوم وجهارم از ضوابط اجاره سرمايه اى در مورد زمين کار بر ۵ ندار ۵. 

صفحه 36:
0. ‏دیدگاه اجاره‎ 9 LJ ‏چنانچه شرایط حاکم بر اجاره زمین به گونه ای‎ ۳ ‏از دو شرط اول اجاره‎ er ie eet ‏سرمایه ای نیز احراز شود قرارداداجاره به‎ ‏عنوان شكل فروش اموال غير منقول طبقه‎ ‏بندی می شود.‎ 

صفحه 37:
*»چنانچه دو شرط ول اجاره سرمایه ای احراز شده وسود وزيانى كسب نثشده باشد ونسبت به وصول اجاره بها و مخارج اتى ۳ باشد, اجاره دهنده ا ل ی نمايد 

صفحه 38:
اجاره زمین وساختمان بطور یکجا با توجه به اينكه ساختمان استهلاك يذير وزمين استهلاک نایذیر ۱ طبقه بندى ان از دیدگاه اجاره دهنده واجاره كننده به شرح زير مى باشد: الف:در مواردى كه شرايط قرارداد حاكى از ييش بینی انتقال مالکیت در پایان مدت قرارداد,یا شامل حق اختيار خريد باشد: 

صفحه 39:
" را فعلى حد اقل مبالغ اجاره بها بين زمين وساختمان تخصيص مى يابد. * از دیدگاه اجاره کننده به عنوان اجاره سرمایه ایتلقی میشود. 8 0-0-ساختمان در طی عمر مفید اقتصادی مستهلک می شود. " )-9-زمين استهلاك نايذير است. 

صفحه 40:
۴ 0-از دید گاه اجاره دهنده: و باشد,اجاره به عنوان شکل فروش شناسایی می شود.در اين شرایط زمین وساختمان به عنوان یک دارایی یگانه ثبت می شوند. ۴ اگر واگذاری همراه با سود یا زیان نبوده باشد ودر مورد وصول اجاره بها و مخارج اتى ابهامى وجود نداشته باشد اجاره سرمايه اى به عنوان تامين مالى مستقیم تلقی می گردد. 

صفحه 41:
* چنانچه ضوابط اول ودوم احراز نگردند وارزش متعارف زمین کمتر از 95 جمع ارزش متعارف زمين وساختمان باشد به اين طريق عمل مى شود. كا ل 0 * چنانچه قرارداد اجاره دارای یکی از شرایط سوم یا ا ‎ere er‏ عملیاتی تلقی می گردد. 

صفحه 42:
۴ كه 5 ار ۶ " جنانجه شرايط حاكم بر قرارداد اجاره حاكى از تامين ‎awe‏ ل ار( ودو شرط اضافی باشد اجاره تامین مالی مستقیم تلقی ‎ace‏ " در غير اين صورت اجاره زمين وساختمان به عنوان اجاره عملیاتی تلقی می گردد. 

صفحه 43:
و( غير منقول و تجهيزات بطور يكجا ‎Cet‏ ا ‎Se pie aero‏ ل ‎Ip eer‏ ل ‎Ie URED Wt‏ ار تجهیزات و اموال غیر منقول بطور یکجا ثبت نمی شود بلکه طرفین قرارداد اجاره باید مبالغ مربوط به اجاره تجهيزات را ‎ot‏ نموده نا عملياتى در ارتباط با تجهيزات و اموال غير منقول باید بطور جداگانه همانند موارد اجاره مربوط به تجهیزات واموال غیر منقول مورد بررسی و تحلیل ‎eS 5) ie 

صفحه 44:
* اجاره بخشی از ساختمان " اكر قرارداداجاره بخشى از يك مجموعه ساختمانى را شامل باشدو بهاى بمام شده و ارزش متعارف اموال معلوم باشد طرفين قرارداد همانند اجاره زمين وساختمان عمل مى كنند.در غير اين صورت هر يك از طرفين به شكل زير عمل مى كتتد. " )-اجاره كننده: ا ل ا ‎REE Aen‏ ساختمان باشدقرارداد را سرمايه اى تلقى مى كند در غير اين صورتعملياتى در نظر مى كيرد 

صفحه 45:
. حا 00 ام وک رل را ار غير قابل تعيين باشد اجاره از نوع عملياتى محسوب مى شود. ا د د لكك كرات بت مان کر ارم اش مس تقد مبنای مناسبی در این زمینه باشد. 

صفحه 46:
۱ جاره های بلند مدت بین شرکتهای عضو گروه * امروزه اجاره دارایی های غیر جاری بین شرکتهای عضو گروه یکی از متداولترین انواع مبادلاتی است كه بين انها رايج ككرديده وتحصيل اين نوع دارايى ها و انتقال ان به شركتهاى تابعه به صورت اجاره امرى عادى به شمار ميايد. نحوه تلفیق مبادلات ذیلا مورد بررسی قرار می گیرد. 

صفحه 47:
" اجاره عملياتى فر ایندتافیق اجاره بلند مدت بین شر کتهای عضو گروه به ثبت اوليه قرارداد اجاره درواحدهاى تجارى بستكى دارد. جنانجه اجاره عملياتى تلقى شود اجاره دهنده تحصيل دارايى را در دفاتر خود ثبت نموده وبر مبنای بهای تمام شده اولیه طی عمر مفید ۱ مى نمايد.اجاره دهنده درامد اجاره واجاره کننده هزینه اجاره را در دفاتر خود تثبت مینمایند. 

صفحه 48:
" در جنين مواردى لازم است تا در فرايند تلفيق درامد 0 ‏ال‎ es) ‏بین شرکتهای عضو گروه در کاربرگ حذف‎ ‏كردند.دارايى هاى تحت يوشش اجاره در دفاتر اجاره‎ ‏تا کر ديه إن نجاف خا ريت‎ ‏هاى استيجارى در اجاره عملياتى تحت عنوان‎ ‏دارايى هاى مولد عادى طبقه بندى و در ترازنامه‎ ‏کر‎ 

صفحه 49:
" اجاره سرمايه اى " فرايند تلفيق زمانى بيجيده تر شده كه اجاره كننده ‎ines‏ رار ل رك انرا به عنوان اجاره تامين مالى مستقيم يا اجاره شكل فروش ثبت نمايد. تحصيل دارايى از طريق اجاره سرمايه اى در دفاتر اجاره كننده در زمان شروع قرارداد به حساب دارايى مربوط تحت عنوان اموال استيجارى در اجاره سرمايه اى بدهكار و تعهدات مربوط به ان در يك حساب بدهى تحت عنوان تعهدات در اجاره سرماياى بستانكار مى كردد. 

صفحه 50:
و عمليات بانكى " اجاره به شرط تمليك يكى از روشهاى متداول جهت تامين منابع مالى به شمار مى ايد بدين ترتيب بانكها از طريق عقد اجاره به شرط تمليك مى توانند نيازهاى مصرفى و سرمايه اى متقاضيان را تامين نمایند. اصطلاح اجاره به شرط تملیک ابتدا در ايین ‎a Mis) SB ee Oe‏ 5 065 سن ا بول 2 كر كرفته شد وسيس در قانون عمليات بانكى بدون ربا مصوب شهريور ©0592 مورد استفاده قرار كرفت. 

صفحه 51:
و 0[ توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امور خدماتی کشاورزی صنعتی و معدنی اموال منقول وغير ل ا 9 انجام اجاره به شرط تمليك و استفاده خود خريدارى و به ‎wee OED ENB Ee‏ ل ا ل اك ”ا " طبق ماده2> © ابين نامه اجرايى قانون عمليات بانكى بدون ربا اجاره به شرط تمليك عقدى است كه در ان شرط شود مستاجر در يايان مدت قرارداد ودر صورت عمل به شرايط مندرج در قرارداد عين مستاجره را مالك 8 

صفحه 52:
eae eet ap ie ‏با‎ ‎elas cena‏ كرك كر 

اجاره بلند مدت ‏leasing 1 تعریف:اجاره قراردادیست که به موجب آن اجاره دهنده( )lessorحق استفاده از دارایی را در یک دوره زمانی معین در مقابل مبلغی اجاره به شخص حقیقی یا حقوقی که اجاره کننده نامیده می شود ،واگذار می نماید. 2 ◄ مفاهیم و اصطالحات حق امتیاز خرید به قیمتی کمتر از ارزش متعارف ارزش مازاد (باقیمانده) اموال تجاری ارزش مازاد تضمین شده ارزش مازاد تضمین نشده نرخ ضمنی بهره (نرخ بازده) 3  نرخ فرضی استقراض توسط اجاره کننده اجاره عملیاتی operating lease اجاره سرمایه ای capital lease 4 مفهوم رجحان محتوی بر شکل ◄ در چه صورتی اجاره سرمایه ای تلقی می شود؟ در صورتی اجاره سرمایه ای تلقی می شود که حداقل یکی از شرایط زیرین را دارا باشد : -1مالکیت اموال مورد اجاره در پایان مدت قرارداد به اجاره کننده انتقال یابد( .اجاره به شرط تملیک) 5  -2اختیار خرید دارایی اجاره به بهایی کمتر از ارزش متعارف در قرارداد برای اجاره کننده پیش بینی شده باشد. -3مدت قرارداد اجاره حداقل معادل %75عمر مفید اقتصادی اموال مورد اجاره باشد. 6  -4ارزش فعلی حداقل مبالغ پرداخت های اجاره ،در آغاز قرارداد اجاره معادل یا بیش از %90ارزش متعارف اموال مورد اجاره به کسر هر نوع مزایای مالیاتی انباشته شده توسط اجاره دهنده باشد. -5دارایی مورد اجاره دارای ماهیتی خاص باشد به گونه ای که تنها اجاره کننده بتواند بدون انجام تغییرات 7 قابل مالحظه از آن استفاده کند.  مثال :شرکت الف اجاره کننده بر اساس عقد قرارداد اجاره سرمایه ای تجهیزاتی را در مقابل پرداخت 1000لایر نقدی و تعهد پرداخت اقساط اجاره شش ماهه بالغ بر 1600لایر قابل پرداخت در پایان هر شش ماه( 12قسط) در 1/1/1xتحصیل نمود.سایر اطالعات: 8  -1از 1600لایر مبلغ اجاره 100لایر هزینه اجرایی است(.تعمیر و نگهداری) -2حق امتیاز خرید به مبلغ 2000لایر را دارد. -3نرخ فرضی استقراض %8در شش ماه -4عمر مفید اقتصادی 8سال -5ارزش متعارف آن 15000لایر 9 نحوه محاسبه ارزش فعلی: لایر ارزش فعلی 1000لایر پرداختی وجه نقد 1000 ارزش فعلی سالواره اقساط(x7/536081500 11304 ( ارزش فعلی مبلغ آتی حق اختیار خرید( 1500x(0.39711 794 130 98 10 اول سال: تجهیزات در اجاره سرمایه ای 13098 تعهدات در اجاره سرمایه ای 13098 تعهدات در اجاره سرمایه ای وجوه نقد 11 1000 1000 اولین قسط اجاره: تعهدات در اجاره سرمایه ای 536 هزینه مالی 968 هزینه اجرایی 100 وجوه نقد 12 1600 پایان سال اولین: تعهدات در اجاره سرمایه ای 575 هزینه مالی 925 هزینه اجرایی 100 وجوه نقد 13 1600 هزینه استهالک ‏xxx استهالک انباشته ‏xxx آخرین قسط: تعهدات در اجاره سرمایه ای وجوه نقد 2000 14 2000 نحوه برخورد ارزش مازاد تضمین شده توسط اجاره کننده ◄ فروش و اجاره مجدد sales and ‏leaseback خریدار اجاره دهنده 15 فروش اجاره عملیاتی فروشنده اجاره کننده وجوه نقد ‏xxx استهالک انباشته ‏xxx تجهیزات ‏xxx سود تحقق نیافته-فروش و اجاره مجدد xxx ( نحوه مستهلک کردن سود تحقق نیافته فروش و اجاره مجدد ) 16 حسابداری اجاره های بلند مدت در دفاتر اجاره دهنده: -1اجاره عملیاتی -2اجاره شکل فروش -3اجاره تأمین مالی مستقیم -4اجاره اهرمی 17 ◄ اجاره عملیاتی : قرارداد اجاره ای که هیچ یک از ضوابط اجاره سرمایه ای و ویژگی قرارداد اجاره تأمین مالی مستقیم و اجاره شکل فروش را برخوردار نباشد ، اجاره عملیاتی گویند. 18 ◄ چنانچه قرارداد اجاره جهت مقاصد حسابداری دارای ضوابط زیرین باشد اجاره دهنده می تواند اجاره سرمایه ای را به عنوان اجاره شکل فروش یا اجاره تأمین مالی مستقیم تلقی نماید : 19  -1قرارداد اجاره باید حداقل یکی از ضوابط اجاره سرمایه ای را دارا باشد. -2قابلیت وصول حداقل مبالغ دریافتهای اجاره بطور معقول قابل پیش بینی باشد. -3از نظر برآورد مخارج آتی به عهده اجاره دهنده است ابهام با اهمیتی وجود نداشته باشد. 20 اجاره شکل فروش ▬ اجاره شکل فروش به گونه ای است که اجاره دهنده بتواند در زمان انتقال دارایی به اجاره کننده ضمن تأمین اعتبار برای او بتواند در عمل (سود نا خالص) را شناسایی نماید.این حالت ،برای اجاره دهنده اجاره شکل فروش تلقی می شود. حال اگر در زمان انتقال نتوان درآمد را شناسایی نمود اجاره تأمین مالی مستقیم تلقی می شود. 21 ثبت حسابداری اجاره به شکل فروش : اجاره دریافتنی ‏xxx ‏xxx ‏CGS فروش ‏xxx درآمد بهره تحقق نیافته xxx موجودی کاال 22 ‏xxx وصول اجاره: ▬ وجوه نقد ‏xxx هزینه اجرایی پرداختی اجاره دریافتنی ▬ هزینه اجرایی پرداختنی 23 وجوه نقد ‏xxx ‏xxx ‏xxx ‏xxx  12/29هر سال : درآمد بهره تحقق نیافته درآمد بهره ‏xxx ‏xxx خالص مطالبات = (مانده ح دریافتنی مانده درآمد بهره تحقق نیافته) درآمد بهره = خالص مطالبات xنرخ بازده 24 اجاره تأمین مالی مستقیم : اجاره دریافتنی تجهیزات ‏xxx ‏xxx درآمد بهره تحقق نیافته xxx 25 قرارداد اجاره تأمین مالی مستقیم : برابر با ارزش متعارف بازار سرمایه گذاری ناخالص 26 بهای تمام شده دارایی درآمد بهره تحقق نیافته قرارداد شکل اجاره : نا برابر با ارزش متعارف بازار سرمایه گذاری ناخالص بهای فروش درآمد بهره تحقق نیافته 27 بهای تمام شده دارایی سود ناخالص اجاره اهرمی()leveraged lease اجاره اهرمی شکل نسبتا پیچیدهای ازقرارداد اجاره سرمایه ای است که در سالهای اخیر رشد فراوانی داشته وشروع ان مربوط به سالهای 1960بوده و انتظار می رود در سالهای اتی اجاره دهندگان برای تامین منابع مالی الزم جهت تحصیل داراییها از قرارداد اجاره اهرمی بیشتر استفاده نمایند. 28 28  ساختار قرارداد اجاره اهرمی یک نوع قرارداد سه جانبه است که بین طرفین قرارداد تحت شرایطی خاص منعقد می گردد: -1 مالک-اجاره دهنده -2 مصرف کننده دارایی-اجاره کننده -3 تامین کننده منابع مالی 29  بطور مثال: اگر یک واحد تولیدی کشتی سازی تمایل داشته باشد که یک تانکر نفتی ساخته وسپس انرا طی قرارداد اجاره بلند مدت به شرکت نفتی(اجاره دهنده)واگذار نماید در صورت کسری تسهیالت الزم برای ساخت تانکر طی درخواستی از بانک اعتبار الزم را تامین مینماید. 30  مزایای اجاره اهرمی برای اجاره دهنده: -1 بیشتر وجوه الزم برای خرید دارایی مورد اجاره را از طریق ‏ ‏ ‏ 31 اعتبار دهنده تامین می شود60(.تا80درصد) -2وامی که از طریق اعتبار دهنده تامین میشود معموال بدون حق مطالبه ازاجاره دهنده می باشد. -3اجاره دهنده از تخفیف مالیاتی استفاده مینماید. -4اموال استیجاری درپایان مدت اجاره به اجاره دهنده برگشت داده می شود.  حسابداری اجاره اهرمی حسابداری اجاره اهرمی از نقطه نظر اجاره کننده روشی مشابه با اجارههای غیر اهرمی می باشد ونحوه محاسبه سرمایه گذاری خالص اجاره دهنده طبق بیانیه )FASB(13به این شکل می باشد 32 مبالغ دریافتی اجاره تخفیف مالیاتی تحقق یافته ارزش مازاد جمع کسر میشود: ‏XXXX ‏XXXX ‏XXXX مبالغ پرداختی بابت اصل وفرع بدهیXXXX ‏XXXX درامد اجاره تحقق نیافته ‏XXXX تخفیف مالیاتی تحقق نیافته سرمایه گذاری خالص اجاره دهنده 33 ‏XXXX ‏XXXX ‏XXXX ‏XXXX حسابداری اجاره اموال غیر منقول قرارداد اجاره اموال غیر منقول را معموال می توان به چهار طبقه به شرح زیر تقسیم کرد: -1اجاره زمین -2اجاره زمین وساختمان -3لجاره زمین وساختمان وتجهیزات بطور یکجا -4اجاره بخشی از ساختمان 34  اجاره زمین -1 از دیدگاه اجاره کننده:چنان چه شرایط حاکم بر قرارداد اجاره زمین حائز دو شرط اول ودوم از شرایط اجاره سرمایه ای باشد قرارداد به عنوان اجاره سرمایه ای طبقه بندی می شود و در غیر این صورت اجاره عملیاتی تلقی می شود.شرایط سوم وچهارم از ضوابط اجاره سرمایه ای در مورد زمین کاربرد ندارد. 35 -2 از دیدگاه اجاره دهنده: چنانچه شرایط حاکم بر اجاره زمین به گونه ای باشد که اجاره کننده بتواند سود یا زیان را شناسایی نموده ویکی از دو شرط اول اجاره سرمایه ای نیز احراز شود,قرارداداجاره به عنوان شکل فروش اموال غیر منقول طبقه بندی می شود. 36 •چنانچه دو شرط اول اجاره سرمایه ای احراز شده وسود وزیانی کسب نشده باشد ونسبت به وصول اجاره بها و مخارج اتی ابهامی وجود نداشته باشد,اجاره دهنده قرارداد اجاره راتامین مالی مستقیم تلقی می نماید. 37  اجاره زمین وساختمان بطور یکجا با توجه به اینکه ساختمان استهالک پذیر وزمین استهالک ناپذیر بوده,چگونگی طبقه بندی ان از دیدگاه اجاره دهنده واجاره کننده به شرح زیر می باشد: الف:در مواردی که شرایط قرارداد حاکی از پیش بینی انتقال مالکیت در پایان مدت قرارداد,یا شامل حق اختیار خرید باشد: 38 -1-1 ارزش فعلی حد اقل مبالغ اجاره بها بین زمین وساختمان تخصیص می یابد. -1 از دیدگاه اجاره کننده به عنوان اجاره سرمایه ایتلقی میشود. -2-1 ساختمان در طی عمر مفید اقتصادی مستهلک می شود. -3-1 زمین استهالک ناپذیر است. 39 -2 از دید گاه اجاره دهنده: چنانچه واگذاری اموال همراه با سود یا زیان بوده باشد,اجاره به عنوان شکل فروش شناسایی می شود.در این شرایط زمین وساختمان به عنوان یک دارایی یگانه ثبت می شوند. اگر واگذاری همراه با سود یا زیان نبوده باشد ودر مورد وصول اجاره بها و مخارج اتی ابهامی وجود نداشته باشد اجاره سرمایه ای به عنوان تامین مالی مستقیم تلقی می گردد. 40  چنانچه ضوابط اول ودوم احراز نگردند وارزش متعارف زمین کمتر از%25جمع ارزش متعارف زمین وساختمان باشد به این طریق عمل می شود. -1 از دید گاه اجاره کننده: چنانچه قرارداد اجاره دارای یکی از شرایط سوم یا چهارم باشد اجاره سرمایه ای در غیر این صورت عملیاتی تلقی می گردد. 41 -2 ازدید گاه اجاره دهنده: چنانچه شرایط حاکم بر قرارداد اجاره حاکی از تامین شرایط مندرج در ضابطه 3و 4اجاره سرمایه ای ودو شرط اضافی باشد اجاره تامین مالی مستقیم تلقی می گردد. در غیر این صورت اجاره زمین وساختمان به عنوان اجاره عملیاتی تلقی می گردد. 42  اجاره اموال غیر منقول و تجهیزات بطور یکجا هنگامی که زمین,ساختمان و تجهیزات بطور یکجا طی یک قرارداد اجاره بین طرفین مبادله گردد اجاره تجهیزات و اموال غیر منقول بطور یکجا ثبت نمی شود بلکه طرفین قرارداد اجاره باید مبالغ مربوط به اجاره تجهیزات را بطور جداگانه ارزیابی نموده وثبت نمایند.ضوابط طبقه بندی اجاره سرمایه ای و عملیاتی در ارتباط با تجهیزات و اموال غیر منقول باید بطور جداگانه همانند موارد اجاره مربوط به تجهیزات واموال غیر منقول مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. 43  اجاره بخشی از ساختمان اگر قرارداداجاره بخشی از یک مجموعه ساختمانی را شامل باشدو بهای بمام شده و ارزش متعارف اموال معلوم باشد طرفین قرارداد همانند اجاره زمین وساختمان عمل می کنند.در غیر این صورت هر یک از طرفین به شکل زیر عمل می کتتد. -1 اجاره کننده: اگر مدت قرارداد اجاره معادل%75عمر مفید ساختمان باشدقرارداد را سرمایه ای تلقی می کند در غیر این صورتعملیاتی در نظر می گیرد 44 -2 اجاره دهنده: اگر ارزش متعارف اموال مورد اجاره به وضوح غیر قابل تعیین باشد اجاره از نوع عملیاتی محسوب می شود. طبق بیانیه)FASB(24ارزش متعارف بازار بخشی از ساختمان که در اجاره می باشد می تواند مبنای مناسبی در این زمینه باشد. 45  اجاره های بلند مدت بین شرکتهای عضو گروه امروزه اجاره دارایی های غیر جاری بین شرکتهای عضو گروه یکی از متداولترین انواع مبادالتی است که بین انها رایج گردیده وتحصیل این نوع دارایی ها و انتقال ان به شرکتهای تابعه به صورت اجاره امری عادی به شمار میاید. نحوه تلفیق مبادالت ذیال مورد بررسی قرار می گیرد. 46  اجاره عملیاتی فرایندتلفیق اجاره بلند مدت بین شرکتهای عضو گروه به ثبت اولیه قرارداد اجاره درواحدهای تجاری بستگی دارد .چنانچه اجاره عملیاتی تلقی شود اجاره دهنده تحصیل دارایی را در دفاتر خود ثبت نموده وبر مبنای بهای تمام شده اولیه طی عمر مفید مستهلک می نماید.اجاره دهنده درامد اجاره واجاره کننده هزینه اجاره را در دفاتر خود ثبت مینمایند. 47  در چنین مواردی الزم است تا در فرایند تلفیق درامد اجاره در مقابل هزینه اجاره وهر نوع مبادالتی دیگر بین شرکتهای عضو گروه در کاربرگ حذف گردند.دارایی های تحت پوشش اجاره در دفاتر اجاره دهنده واستهالک انباشته مربوط به ان بجای دارایی های استیجاری در اجاره عملیاتی تحت عنوان دارایی های مولد عادی طبقه بندی و در ترازنامه گزارش می شوند. 48  اجاره سرمایه ای فرایند تلفیق زمانی پیچیده تر شده که اجاره کننده قرارداد اجاره را به عنوان سرمایه ای و اجاره دهنده انرا به عنوان اجاره تامین مالی مستقیم یا اجاره شکل فروش ثبت نماید .تحصیل دارایی از طریق اجاره سرمایه ای در دفاتر اجاره کننده در زمان شروع قرارداد به حساب دارایی مربوط تحت عنوان اموال استیجاری در اجاره سرمایه ای بدهکار و تعهدات مربوط به ان در یک حساب بدهی تحت عنوان تعهدات در اجاره سرمایای بستانکار می گردد. 49  قرارداد اجاره به شرط تملیک بر اساس قانون عملیات بانکی اجاره به شرط تملیک یکی از روشهای متداول جهت تامین منابع مالی به شمار می اید بدین ترتیب بانکها از طریق عقد اجاره به شرط تملیک می توانند نیازهای مصرفی و سرمایه ای متقاضیان را تامین نمایند.اصطالح اجاره به شرط تملیک ابتدا در ایین نامه مصوب 26ابان 1361شورای پول به کار گرفته شد وسپس در قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب شهریور 1362مورد استفاده قرار گرفت. 50  طبق ایین نامه قانون عملیات بانکی بدون ربا بانکها می توانند به منظور ایجاد تسهیالت الزم جهت گسترش امور خدماتی کشاورزی صنعتی و معدنی اموال منقول وغیر منقول را بنا به در خواست مشتری وتعهد او مبنی بر انجام اجاره به شرط تملیک و استفاده خود خریداری و به صورت اجاره به شرط تملیک به مشتری واگذار نمایند. طبق ماده 57ایین نامه اجرایی قانون عملیات بانکی بدون ربا اجاره به شرط تملیک عقدی است که در ان شرط شود مستاجر در پایان مدت قرارداد ودر صورت عمل به شرایط مندرج در قرارداد عین مستاجره را مالک گردد. 51  ‏ 52 با تشکر از استاد ارجمند :دکتر همتی تهیه کننده:محمد علی خوبانی