سایرروانشناسی و روانپزشکی

اصول تربیت فرزندان

صفحه 1:

صفحه 2:
اصول ترببت فرزندان لي

صفحه 3:
خانواده و تأثیر آن بر تربیت فرزندان * محیط خلنه. نخستین و با دوام ترین عاملی است که در رشد شخصیت کودکان تأثیر می گذارد و افراد خانواده نقش بسیار موثری را در آشنا کردن کودکان به زندگی جمعی و فرهنگی

صفحه 4:
: ساختار خانواده ها ۰ عوامل مؤثر در رشد كودك : * طرز برخورد صحيح اعضاى خانواده با يكديكر, * همراهی آنها در ‎cle Ge Gud ly ai‏ خانوادكى *؟ تأمين مصالح خانواده ۰ انواع ساختار خانواده : بطور کلی خانواده ها بر اساس نوع ارتباط با یکدیگر با استفاده از ساختارهای متفاوت مثل عاطفی یا رفتاری, تأثیرات مختلفی بر پرورش کودکان و رفتاز] دارند. 5 ۱-ساختار عاطفی خانواده ها 7 9 د ها

صفحه 5:
۱ -ساختار عاطفی خانواده ها ۱- مشخصات خانواده ساختار آزاد منشلنهبا استفاده از روش عقللنی در کلیه ی شئون زندگی: تمام افراد خانواده قابل احترام هستند. * اعضای خانواده صلاحیت اظهار نظر درباره ی مشکلات مربوط به خود را دارند. همه ی افراد خانواده حق دارند در تصمیماتی که درباره ی آنها یا کار مر بوط به آنها گرفته می شود شرك لين * همکاری, اساس زندگی و فعالیت افراد خانواده را تشکیل می دهد. بچه هایی به موقع از محبت والاین استفاده می کنند.

صفحه 6:
مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : * توانه موفق و سازگار خواهند شد. * مین بودن هدف و نظم و ترتیب امور خانوادگی» راه و رسم زندگی را روشن می سازد. * بچه ها مى فهمند چرا باید از انجام کاری خودداری کنند * دیدگاه های خود را بیان کرده و مهارت هاى خويش را ظاهر سازن

صفحه 7:
۲- مشخصات خانواده با ساختار بی قيد و بند و بی کنترلی : در اين نوع ساختار هیج یک از اعضای این خانواده در کار دیگری دخالت ندارند. خواسته ها حاکم بر اعمال افراد است و هر فردی مطابق دلخواه خود عمل مى كند. زندگی اعضای این خانواده با هرچ و مرج و بی نظمی همراه است. * آثار تزلزل در این خانواده در رفتار کودکان نیز مشاهده می شود. ‎ *‏ افراد در این خانواده افرادی بی بند و با بی هدف سهل انگاره خودخواه و بی هدف هستند. ‏۰ مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها: ‎ ‎ ‏* احساس مسئولیت نمی کنند. ‏*؟ قادر به زندگی اجتماعی نیستند.

صفحه 8:
۳- مشخصات خانواده با ساختار دیکتاتوری و مستبدانه : در این ساختار یک نفر حاکم بر اعمال و رفتار دیگران است. فقط او تصمیم می گیرد هدف تعیین می کند و راه نشان می دهد. او وظیفه ی افراد را مشخص می سازد و امور زندگی را ترتیب می دهد. همه بايد مطابق ميل أو رفتار كنند. برنامه ى كار افراد را معين مى كند و در هر كارى كه ديكران انجام مى دهند دخالت مى نمايد شخصيت و خواسته ها و نياز كودكان به هيج وجه مورد توجه نيست. نيازهاى بنيادى بجه تأمين نمى شود. ز محبت خبری نیست. بچه در این خانواده احساس امنیت نمی کند ‎OR! PE‏ جالو اس امبیب می فك

صفحه 9:
۰ مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها این گونه بچه ها در ظاهر حالت تسلیم» آرامش» سازگاری و اطاعت دارند. دچار هیجان و اضطراب هستند. اين بجه ها اغلب در مقبل دیگران حالت دشمنی به خود می گیرند. به بچه های همسن یا کوچک تر از خود آزار می رسانند. از بسر بردن با دیگران ناتوانند. در زمینه ی عاطفی و اجتماعی رشد کافی ندارند و در کارهای گروهی شرکت نمی کنند. اغلب از آرائه ی رفتار مناسبٌ وا می مانند. از قبول مسئولیت خودداری می کنند. در مراحل مختلف زندگی از ضعف و بی لیاقتی رنج می

صفحه 10:
۴- مشخصات خانواده با ساختار ترکیبی : * خانواده ها گاهی از یک الگو و گاهی از الگوی دیگر با ساختار دیگری استفاده می کنند. ۰ مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها: بچه های بی اراده , ترسو و متزلزل در بر خوردهای اجتماعی * غالبا این گونه بچه ها سعی در جبران سرخوردگی های خود خواهند دا ودچار سرگشته ای می شوند.

صفحه 11:
ساختار رفتاری خانواده ‎sh‏ ‎-١‏ كنترل زياده محبت كم : * عقيده به سخت كيرى بعنوان بهترين شيوه ى تربيتى و ضامن موفقيت فرزندان * جلوكيرى از آزادی و استقلال عمل کودک مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : * روح آزادی را در کودک از بین می برد. * فرزندان اعتمادبه نفس خود را از دست می دهند و در تصمیم گیری زندكى ناموفق خواهند بود.

صفحه 12:
۲- کنترل کم» محبت زیاد : * _عشق و محبت بیش از اندازه بدون اعمال کنترل های لازم نسبت به فرزندان *_رفتارهای ناسازگار و ناهمخوان والدین در مقابل اشتباهات فرزندشان * کودک در یک موقعیت برای کاری که کرده است توبیخ می شود و در موقعیت دیگر انجام همان کار یا نادیده انگاشته می شود یا حتی مورد تشویق قرار می گیرد. ۰ مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : * كود احتمالاً لوس بار مى آيد * الكو هاى رفتارى ضد اجتماعى و مجرمانه از + و

صفحه 13:
۲- کنترل کم؛ محبت کم : کودک نمی تواند در خلاء عاطفی رشد یابد. اگر واللین هیچ گونه عشق و محبتی نشان ندهند زندگی برای کودک بی ارزش و بی ‎te‏ هنگامی که والدین رفتار فرزند را به روش صحیح کنترل کنند او درک می کند که کنترل کردن برای یک زندگی اجتماعی آرام کاملاً ضرورت دارد. کودکلنی که دچار فقر محرومیت هیجلنی و عاطفی باشند نمی توانند در آینده شریک خوبی در زندگی زناشویی خود باشند. زيرا پیوند موفق بین زندگی دو فرد از طريق عشق بر قرار می گردد. بنابراین هیجانات باید به شیوه ی قلبل قبیلی تنظیم و کنترل گردند. کنترا راهنمایی لازم را برای بیان احساسات و هیجانات در اختیار فرزندان"ق همچنین احساسات در چهار چوب آن بروز داده مى

صفحه 14:
۴- کنترل کافی» محبت کافی : از آنچه تاكنون كفته شده كاملاً روشن است که بهترین ساختار رفتاری و شیوه ی فرزند پروری آن است که همراه با کنترل مناسب و محبت کافی باشد.ولدینبایدبين کودک به عنوان یک انسان از یک سو و فتارهای کودکانه ی او از سوی دیگر تفاوت قائل شوند. والدین با سبک تربیتی فوق این فرق را کودک و اعمالش قائل می شوند. آنها کودک را به خاطر رفتارهای پسندیده اش تشویق و به خاطر اعمال ناپسندش تنبیه می کنند.

صفحه 15:
سلامت روان و نوجوانان و جوانان * دوران نوجواني و جوانی يكي از حساس ترین دوره هاي زند انسان است . مشکلات ین دوره , به اشکال مختلف ازجمله به صورت مسائل عاطفي , 5-5 طظفي و گاه آميخته اي از آنها تجلي مي کند آشنایی با ویژگی های عاطفی و نیازهای روانی نوجوانان,می تواندوالدین را در تامین سلامت روان؟ نوجوانان خود كمى كند كه در اين جا به اخد 5 مورد اين دج

صفحه 16:
* ویژگی های عاطفی: لازم است نوجوان , با برخي ‎jl‏ تحولات عاطفي و احساسي در دوره ی توجواني آشنا شود. اين آشنايي, او را براي مواجه شدن با تقلیرات این دوره آماده خواهد کرد و به او کمک مي کند تا خود را بي اختیار . به دسا هنت #عاطفي دوره:ی توجواني نشپارد. از طرفن والدین هم باید به تفاوت های فردی فرزندان توجه کنند. با شناخت شخصیت نوجوان و شناخت ویژگی های عاطفی دوره ی نوجوانی, برخی از رفتارهای ناخوشایند آنان غير الک شود تا موجب بروز عکس العمل در والدین گردد و به تیرگی روابط با نوجوان بیتجامد. برخی از ویژگی ها شامل: عدم تعادل و بی ثباتی عاطفی(عدم کنترل خشم, زودرنجی و...), مورد توجه همسالان واقع شدن( كسب تأييد همسالان, افزايش دوستان همجنس و...). ‎ari prt‏ 5 مقابل انتقاد و سرزنش( اختلاف نظر با والذين, عدم ارتباط صميمانة يلط و...), ظاهر شدن احساسات فداکارانه( احساسات مبارزه طلبانه باق إلا وسحعتمبدهار ‎osl> algal‏ دادن خود ده تاامیدی سریع در برابر ناکامی هاء نوجه به وضع چ ویابی و عاشق پیشگی بریشان ۶

صفحه 17:
نیازهای روانی:هر انسانی دارای نیازهای روانی مى باشد این نیازها شامل نیاز به مهریانی و محبت, نیاز به امنیت و آسایش خاطر, نیاز به احساس تعلق داشتن و مورد قبول گروه همسالان قرار گرفتن. نیاز به مقبولیت و احترام, نیاز به استقلال, نیاز به تشخیص و قدردانی, نیاز به مذهب و فلسفه ی ‎role‏ ‏نیاز به داشتن هدفی مشخص در زندگی, نیاز" احساس هویت و شناخت خود درصورتی که ان ز 17 هنشوندا ال وقوع آسيب ها .نوجوالة

صفحه 18:
:عوامل 1/واکنش های ناسازگارانه: نوجوان بر عکس کودک, نه تنها نمی خواهد با محبط سازگار شود بلکه می خواهد محیط را با خود سازگار کند که معمولاً با مقاومت بزرگسالان و بروز واکنش های ناسازگارانه همراه خواهد بود. برخی از این واکنش ها عبارتند از: اضطراب شدید. کشمکش ها روانی: ‎ae‏ 100 دير به خلنه أمدن. در دختران تمایل به آزایش سر و صورت: حألت عصیانی و به شکل مخالفت با والدین( با طرز تفکر, سلیقه, ذوق, اعمال طرز لباس پوشیدن, طرز 0 بزرگسالان و...). فرار از خانه در مراحل شدیدتر اختلافات ( بدلیل مخالفت با اقتدارَ و گاهی استبداد خانواده, فشار و رفتار غیر عادلانه ی خانواده و...) 2)واکنش های سازگارانه: نوجوانان و جوانان بیشتر از سایر اقشار سنی از اين واکنش ها استفاده می کنند. این واکنش ها عادی هستند و همه به درجاتی از آن استفاده می کنند. مگر این که در استفاده از آن افراط گردد. مهمترین اين واکنش ها عبارتند آز: انکار( رد مشکل و یا عوامل ایجاد فشار, عدم پذیرش حقیقت, میل به اجتناب از حقیقت), خبالبافی( به تصویر کشیدن آینده ی خویش هر چند گزاف در ذهن): جبرآن(بیان انگیزه و خواسته به صورتی ديكر ونا حدودی/ مقصود به منظور کاستن احساس حقارت در خود), همانند سازی( همانند سازی با برخی | منظور بالا بردن شخصیت و اعتبار خود), برون فکنی( انتقال نقایص و اشتباهات و امیال تاصواب خود به دیگران): دلیل تراشی( ین دلیل مردم بستدانه رای عمل نظر اجتماعی و یا خود شخص ناپسند است), تصعید یا والایش ‎ge‏ پسندانه), جابجایی ) ‎a‏ و انتقال عواطف خود تلع ثیر گذار بر سلامت روانی

صفحه 19:
:توصیه هایی به والدین و بزرگسالان در برخی موارد پدران و مادران در اين دوره, با * برخوردهای غلط و ایجاد محدودیت های نادرست و سخت ‎Sp»‏ های بی مورد. رشد, تکامل, شخصیت و آینده ی نوجوانان را ناآگاهانه در مسیر منفی و بحرانی هدایت می کنند, در حالی که برخورد منطقی و مناسب و آرام با جوانان, باعث می شود این دوره ۴ و9 ار ‎a olan‏ به آرامی وبا تشه

صفحه 20:
برخی از رفتارهلیی که برای برخوردبا واکنش های سازگارانه و ناسا ز گارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: ل آموزش گرفتن والدین در زمینه ی مهارت های کامل زندگی و فرزندپروری و استفاده از آن در زندگی و در طول ارتباط با فرزند و راهنمایی گرفتن از مشاوران در صورت لزوم لآبرقرارى ارتباط مؤثرء صميمانه. صحيح و سالم همراه با احترام لآبه یاد آوردن احساسات. هيجانات و افكار دوران نوجوانى خود جهت شناختن و درك بهتر نوجوانان و جوانان [] گوش دادن با حوصله به اقکار و نظرات آنان ل] کمک. راهنمایی و آموزش به آنان چهت درک علت درستی یا نادرستی مسائل لا تحقیر نکردن و دادن فرصت جهت رفع نواقص در صورت ارتكاب به اشتباه لا در میان گذاشتن نصایح و تذکرات با اعتدال و منطق و در خلوت با عمل کردن خود والدین به آنچه برای فرزندان به زبان می آورد 0 آشنا کردن فرزندان با مذاکره ی اصولی از طریق تشکیل جلسات مختلف با مورد سائل محتلف

صفحه 21:
برخی از رفتارهلیی که برای برخوردبا واکنش های سازگارانه و ناسا ز گارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: لا تشویق و علاقه مند کردن فرزندان به آموزش و یادگیری در مدرسه و پیگیری روند پیشرفت آنان و استفاده از راهنمایی مربیان جهت رفع معایب اتتظر از فرزئد در حد توا و ظرفیت او [ تشویق و علاقه مند کردن فرزندان به شناخت جهان اطراف» شخصیت های علمی, فرهنگی, هنری, مذهیی و مکان های تاریخی [ صحبت با فرزند در زمینه مسائل اخلاقی و برخی مسائل شرعی و خصوصی قبل از دسترسی او به منابع و اطلاعات تلدرست با کمک وا مربیان و ادانید مربوطه لا آموزش ارزش هاء اصول اجتماعی , آداب صحیح معاشرت و معیارها و روش های صحیح انتخاب دوست ل] توضیح نتایج اعمال خوب و بد و عواقب مخرب برخی رفتارهای پرخطر [] تشویق به اطاعت و بکارگیری اوامر و دستورات الهی در زندگی ‎O‏ همگام شدن با مسائل, مشکلات, نگرلنی ها و علائق امروزجوانان و نوجوا های کليشه ای توسط والاین > ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 22:
لابدست آوردن اطلاعات روز در مورد آسیب های اجتماعی و آشنایی با راهکارهای جدید مقابله با آن ل] استفاده از روش های صحیح و منطقی و کمک به او جهت ريشه یابی رفتارهای نادرست فرزندان لآ تشویق رفتارهای درست مثل بخشش, محبت» همکاری, شناخت تفاهم و همدردی در فرزندان لا سيراب كردن از محبت جهت جلوگیری از روی آوردن فرزندان به بیگانه ها و افراد ۵ لا آموزش راه های حل مشکلات به دنبال صبر و بردباری 1 لا عدم استفاده از تنبيه بدنی و استفاده از سبک های دیگر تر

صفحه 23:
مهارت های اساسی در تربیت فرزندان * برای تربیت کودکان لازم است والدین از روش های تربیتی صحیح اطلاع داشته باشند به همین منظور به برخی از روش های تربیتی اشاره می شود * منظور از شیوه های فرزند پروری: 1 روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود بكار می گيرند. ‎ao (2‏ است که والدین نسبت به فرزندان < دارند . ‎cdr sas‏ | دنم ‎ ‎

صفحه 24:
مهارتهای اساسی درتربیت: * بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق می افتد دارند و به همين دلیل ممکن است مشکلات را بیشتر و مهم تر و بالعکس کمتر و کم اهمیت تر از آنچه که هست ارزیلبی کنند . برای مثال, کودکان گاهی نق می زنند بویژه در زمان خستگی » بیماری و یا تغییرات محیطی و اگر واللین خودشان خسته و ناراحت باشند مکی است این مشکل را خیلی بزرگ جلوه دهند و گاهی ‎Sl‏ 1 کودکی که مرتبً با همسالانش دعوا می کند واللین بی ‏توجهی کرده و آن را طبیعی می دانند و هیچ اقدامی نمی کنند . ‎

صفحه 25:
* اولين كام براى تغيبر يى رفتار نامطلوب و يا ايجاد يى رفتار مطلوب, ثبت رفتار (ثبت دفعات تكرار آن رفتار در روز مکان بروز آن رفتار , رویدادهای پیش از بروز رفتار و نجوه ی د شما در پاسخ به بروز رفتار و...) می باشد .

صفحه 26:
چگونه می شود رابطه بهتری با فرزندان خود داشته باشید ؟ * *اوقات خوبی را با فرزندانتان بگذرانید : * معمولاً والدین زمان بسیار کمی را با فرزندشان می گذرانند و بیشتر مواقعی که به ظاهر با بچه ها هستند اغلب به فعالیت دیگری مشغول می باشند. بهتر است در طول روز و به طور مکرر زمان هایی را با کودک تان بگذرانید. زمان های کوتاه (1 تا 10 دقیقه ) مفیدتر است. ۶ *با کودک تان صحبت کنید : ۰ در مورد چیزهایی که فرزند شما به آن علاقه دارد.صد ‎loeb aug‏ خود را با فرزند <ا بگذاید وبه او نشان دهید كه به انج هوي 9

صفحه 27:
* *احساسات خود را به کودک تان نشان بدهید : ۶ روش دیگر که نشان می دهد شما علاقه مند هستید و به او توجه مى كنيد اين است که احساسات خود را به ‎‘Ws am olan Glace‏ فرزندانتان را بغل كنيد ‎ee a ١‏ , ببوسید , ماساژ دهید, قلقلى بدهيد و.. كارها به ل ی محبت واقع شدن احساس آرامش کنند و 007 ارت ور شود . >

صفحه 28:
*اگر مایلید فرزند شما رفتار مطلوبی انجام دهد مهارت های تشویق کردن را بیاموزید : مطلوبی را که می خواهید کودک تان انجام دهد دقیقاً مشخص کنید. برای مثال شتن نظم "برای کودک مبهم است. به جای آن می توانید از کودک خود بخواهید مثلاً اسباب بازی ها را در محل خود قرار دهد. در هر نوبت یک رفتار را انتخاب کنید و وقتی فرزند شما آن رفتار را به صورت خودکار انجام می:دهد روت تار دیگری تمرکز کنید: از روش های گوناگون تشویق کردن استفاده کنید. تشویق های شما می تواند کلامی باشد برای مثال : آفرین دخترم! من واقعاً از اين که بعد از تمام شدن بازی اسباب بازی هایت را مرتب کردی خوشحالم . یا تشویق های غیر کلامی مثل لبخند زدن . جشمك زان ‎٠‏ ۰ ۱ ...... كه كودكان از إن لذت مى برند . أكر از تشويق هلق ( خرید یک وسیله ) استفاده می کنید, دقت کنید آن وسیله گران نباشد ولی مورد فرزندتان باشد . بعد از اینکه کودک تان رفتار مطلوب را انجام داد جایزه ی در نظر گرفته شد: و به وعده ی خود عمل کنید. اگر در تشویق کردن فرزند تان برای انجام یک رفتار مطلّ

صفحه 29:
۰ *گوش دادن فعال : * یکی از نیاز های اساسی افراد. داشتن یک فرد مورد اعتماد است که به حرف های آنها گوش دهد . قاعدتاً بچه ها با داشتن پدر و مادر اين مشکل را ندارند, چون در شرایط طبیعی يدر و مادر را مورد اعتماد می دانند . آنچه مهم است این است که مات و کوس باشیم تا آنها به راحتی بتوانند با ما درد دل ‎dled aoe gues‏ نیاز به یادگیری و تمرین دارد که هر پدر و مادرى بايد أن را بياموزد و با استفاده از أن به ‎WBS S95‏ كند تا احساساتش را بیان کند و از طرفی این مب‌تلة نزدیک تر شدن ما به کودکان مان می شود و به | 0 کند که به راه حل های جدیدی برای من بارتفکر 35595

صفحه 30:
راه های گوش دادن فعال 1-در هنگام صحبت با کودک مان علاقه مندی و توجه نشان دهیم. با برقراری تماس چشمی او را مطمتن کنیم که متوجه اش هستیم. برای اين کار لازم است تلفن. موبایل, تلویزیون وش کنيم : 2-صحبت کردن کودکان را تشویق کنیم. بعضی کودکان نیاز دارند که برای شروع صحبت از آنها دعوت شود . کودکان وقتی عقاید خود را بیان می کنند احساس می کنند مهم ترند. مثلاً سوسن خانم وقتی می بیند دخترش نگران است در ابتدا از او سوال می کند: طوری شده مامان ؟ صبا می گوید: نه طوری نشده! مادر از او می خواهد همه چیز را برای او تعریف کند و از این طریق صبا مشکلش را برای او مطرح می کند ‎Ms jess:‏ ما سزیع نز از حرف زدن مان فکز نمی کنیم. أمأ كودكان نه دلیل ذخیره ی لغات محدودتر نسبت به ما و تجربه و تمرین کمتر در حرف ‎aie‏ ‏بیشتری را صرف می کنند تا لغات مناسبی پیدا کنند. ما باید طوری به حرف آنقا دهیم که آنها مطمتن شوند برای همه ی حرف هایشان وقت کافی داریم: شدن صحبت, حرف آنها را قطع نکنیم. اجازه بدهید کودکان عقایدشان را 4-به اشارات غير كلامى شان توجه کنیم. کودکان پیام های زیادی ی ‎Bid‏ لات كردن مشت كرا ها . از این نشانه ها :

صفحه 31:
5-از سوال های بسته بپرهيزیم. سوال هایی که جواب شان بله یا خبر است جلوى كفت و شنود را می گیرند و مکالمه را زود می بندند. 6-احساساتش را باز نمایی کنیم و کمکش کنیم تا تجاربش را تشریح کند. 7-خودمان را جای او بگذاریم و به او نشان دهیم که مسئله اش را درک می کنیم و با او همدل هستیم. مثلاً آها ! حالا فهمیدم! تو مداد تراش دوستت را گرفته ای و حالا نمی دانی آن را کجا گذاشته ای؟! 8-احساسات کودک را منکر نشویم. احساسات کودک ‎Sly‏ خودش حقیقی اند مثلاً کودکی که از توش دستش شاکی است نگونید: اين که چیز مهمی نیست! خوب می شود! بلکه درست است مثلاً بگوئیم: اين که بدجوری سوخته! خیلی می سوزه؟! 9-هنگام صحبت با او از کلمات سخت استفاده نکنیم. کلمات باید با فهم کودک مت باشد. مثلاً اكر كودى كفت: امروز ناظم بین من و سعيد فرق كذاشت! 5 فکر می کنی ناظم آدم عادل و منطقی نيست ؟! 0-گفتگو را در زمان مناسب انجام دهیم. گاهی 18667 صحبت کندیا می خواهد مدتی با احساساتش تنها احترام بگذاریم. اما متوجه او باشیم و در فرصتی

صفحه 32:
تقويت اعتماد به نفس در کودک * کار اصلی والدین کمک به کودک در جهت پرورش مهارت ‎awl wh‏ که بتوانند در بهترین توانائی های خود به موفقیت برسند .

صفحه 33:
راههایی که می توانند منجر به تقویت اعتماد 1) علائق و توانائی های کودک خود را تشویق کنید : والدین باید در مورد علائق کودک خود و توانائی و ضعف های او در زمینه های مختلف آگاهی داشته باشند و مهارت های او را در آن توانایی ها افزایش دهند. اين امر اين احساس خوب را در کودک ایجاد می کند که حداقل به اندازه ی بقیه ی کودکان همسن خود در آن زمینه کفایت دارد. 2) مس ۰ ۱۱ مطلوب کودک را تشویق کنید. 3) موف ۲ ی کودک را تشخیض دهید : به جای این که منتظر باشید کودک کار برجسته ای انجام دهد, پیشرفت های طبیعی او را تشخیص داده و تشویق کنید. مثلاً نقاشی های او را در جایی که در معرض دید باشد قرار دهید 4 کودک خود را در تصمیم گرفتن تشویق کنید : اگر شما در تمام ما5 ‎eg‏ نود تصمیم گیری همادا در آيندة در تصمیم گیری ها ۴ هيك كا شائك ی اخشاس موفقیت برای تست احساس شکست برای تصمیم های نادرست را پیدا نخواههٍ کرد: های اول زندگی مسئولیت تصمیم گیری را باید به 2 )

صفحه 34:
5) اجازه دهید کودک گاهی ریسک کند : در بعضی موارد اجازه دهید کودک شکست را تجریه کند. مثلاً بسباری از والدین اجازه ی بردن بشقاب شکستتی را به کودک 3 ساله ی خود نمی دهند. در حالی که اگر در بردن آنها موفق شود و شما او را تشویق کنید. او احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهد کرد. اگر بشقاب بیفتد و بشکند به عنوان یک اتفاق باید اوضاع راندر دست بگیرید تا کودک بیاموزد چگونه با شکست مواجه شود. در کودکان گوچک تر باید تلاشی را که انجام پذیرفته تشویق کنبد, نه اين كه فقط نتيجه ی عمل را پااش دهبد و بعد از اين که در یک کاری شکست خورد به او کاری بدهید که احتمال موفقیتش در آن کار بیشتر می باشد. ) به کودک خود مسئولیت پدهید : هدف ما کمک به کودک در بدست آوردن حس پیشرفت و همکاری با خانواده می باشد. ما فقط به نتیجه ی کار اهمیت نمی د که تلاش اور تلدویق می کنيم. 7( از کودک خود نخواهید که کامل باشد : اگر از کودک خود بخواهید کم ناامید خواهید شد و کودک یاد می گیرد که هیچ گاه را برآورده کند و چون کودکان دوست دارند والدین بات اهاز به تفش پایین در آنها می شود. بجای ‎Indie‏ نمی تواند ۱

صفحه 35:
8) در توصیف کودک خود مطلق نباشید : از گفتن اين جملات بپرهیزید: تو هميشه کارها را اشتباه انجام می دهی! . هیچ وقت هیچ کاری را درست انجام نمی دهی و.... با ‎oll‏ ‏جملات کودک انگیزه ی خود را برای تغییر از دست مي دهد. بجای این جملات می توانید آنچه را در واقعیت مشاهده می کنید توصیف تمایید . مثلاً امروز بعداز ظهر واقعاً اتاقت به هم ريخته بود! (با گفتن اين جمله او را شلخته قلمداد نکرده اید) . 9) بازخوردهای منفی را محدود کنید: بازخوردهای منفی نظیر نه , نکن, بسه دیگه و... را بخصوص در والدین کودکان لجباز بیشتر مشاهده ‎oo‏ کنیم. گاهی والدین با یک باز خورد مثبت شروع می کند. ولی نتیجه, آخر منفی می شود. مثلاً مادر می گوید: پسرم تو امروز کار خوبی کردی اسباب بازی هایت را جمع کردی! چرا هميشه این کار را نمی کنی؟! ‎S295 a (10‏ خود وعده ای ندهید که نتواتید آن را عملی کنید : در اين صورت کودک فکر می کند به او توجهی ندارید و برایش احترام قاثل نیستید. در نتیجه ارزش خود را زیر سفا برد و اعتماد به نفس أو كم مى شود . 1) کودک را تشویق کنید تاخود گویی مثبت از خود داشته باشد :زمانی که کودک انجام داد به او یاد بدهید جملات مثبت درباره ی خود بگوید, نظیر: انجام دادم!. اين کار را می توانید از طریق الگو برداری از خودتا خودتان با صدای بلند بگور ‎ee‏ 1 یید: من

صفحه 36:
2) به کودک خود مهارت حل مسئله را آموزش دهید : از حل کردن تمام مشکلات. کودک خود اجتناب کنید. در عوض روش حل مشکلات را به او آموزش دهید. بهترین محل برای شروع آموزش ‎wo OS Sib or‏ باشد. ابتدا کمک کنید راه را سا را در نظر بگیرد. سپس هر کدام را ارزیابی کرده و بهترین آنها را نتحات هادا 3 ۱و مهارت های اجتماغی را آموزش دهبد : کودکانی که مهارت اجتماعی خوبی دارند, باز خورد های مثبت بیشتری نیز دریافت می کنند و در نتیجه به اعتماد به نفس بيشترى دست خواهند يافت. زمانی که به کودک خود این مهارت ها را می آموزید. سطح تکاملی او را به خاطر داشته باشید. مثلا برای کودی 12 ]رك اندوز خشونت است و در کوذک 5-7 ساله آموزش‌واه و مشارکت با یکدیگر هی بانشد. 4) گذراندن وقت با کودک, این پیام را مى دهد كه از بودن با وى لذت ‎ale thusly ly ans a0 ٩‏ رغم همه.ى نقايص كوك ‏جزءاصلى هر ارتباط عاشقانه است ) ‎gels oil‏ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 37:
برخی مشکلات رفتاری کودکان 9 09% ی مقابله ی صحیح با ان ۱ 5) ease ‏كلات رقتارى شابع:در كودكان قشقرق انست.:ظيف آن‎ ‏از نق نق کردن و گریه کردن تا گاز گرفتن , پا کوبیدن روی‎ . ‏زمین. پرت كردن اشياء و افتادن روی زمین متنوع می باشد‎ ‏بعضی کودکان نفس خود را حبس می کنند تا زمانی که ضعف‎ ‏کرده و پا ببهوش شوند . کودکان با انجام اين کارها معمولاً هدف‎ ‏خاصی را دنبال می کنند . این هدف می تواند با بدست آوردن‎ ‏چیزی یا اجتناب از انجام کاری و از همه مهم تر جلب توجه؛‎ ‏یر دلیلی که باش#مال ین باید اين مطلب زا به‎ . ‏تال دهند که این عمل و یر قابل قبول است‎

صفحه 38:
والدین باید نا مطلوب بودن این رفتارها را به کودک نشان داده و با شیوه های صحیح از تکرار آن ها بکاهند. به اين منظور : 1 به رفتار مطلوب کودک توجه کرده و او را تشویق کنیم . 2) حملات کج ‎Gals‏ بیشتر در زمان خستگی یا گرسنگی کودک اتفاق می افتد مطمئن شوید که کودک خواب و غذای کافی دارد 3( بررسی کنید آیا حملات قشقرقی در زمان های خاصی اتفاق می افتد, مثلاً اکثر اوقات هنگام غروب و وقت خستگی کودک این رفتار را نشان می دهد, در اين صورت والدین باید سعی بر تنظیم مجدد برنامه ی کودک داشته باشند. 4) قشقرق را نادیده بگیرید(در عین حال اگر در شرایط خطرناکی قرار دارد او را بدون این که خودش بفهمد در میدان بینایی خود قرار دهید). بی توجهی به قشقرق, باعث کم رنگ شدن و کاهش آن می شود. همان طور که گفته شد , علت عمده رفتارها جلب توجه است که اگر کودک به این هدف یعنی توجه نرسد, دست خود بر می دارد. پس اگر در شرایط خطرناکی است یا رفتار خطرناکی: سر به زمین انجام می دهد ؛ بدون دعوا و جنجال او را بگیریه‌که:مانش به خود شود . ولی در مواردی که رفتار خطر ناکی كردن و طوری رفتار کید که اضلاً او را نمی

صفحه 39:
5) سعی کنید آرام باشید و تسلیم حملات قشقرقی نشوید. 6( ابید که کودک شما ناراحت است, ولی بعد از اینکه او آرام شد مثلا بکوید: متأسفم كه تو لين قدر عصبانی بودی؛ ولی قشقرق یا ملكي کردن کاز اشتیاهی اسنت : آگر سن کودک بالای 4 سال است میتوانید از او پبرسید: بهتر بود چه راهی را برای کنترل اين موقعیت انتخاب می کردی؟ 7) به کودک کمک کنید تا با گفتن کلمات . احساس خود را ابراز کند ( به جدرة 30555 مر از مهارت های زبانی استفاده کنند حملات قشقرقی کمتر می گردند ). در مورد حملات نگه داشتن تنفس , نکته ی مهم آن است رن زمان :5 (شود. با اين وجوي اسه كميف ا ميدان ديد باشد و در موارد نادر نياز هست

صفحه 40:
*پرخاشگری : بسیاری از کودکان لجباز برای به دست آوردن آنچه می خواهند کتک کاری می کنند , گاز می گیرند و یا اشیاء را پرت مى كنند . اين رفتار در كودكان 2-3 ساله شا 4300 تدریج با افزایش سن, پرخاشگری کلامی افزایش می یابد.

صفحه 41:
های زیر کمک گرفت: 1) زمانی که کودک در برخورد با موقعیت های مشکل, رفتار غیر پرخاشگرانه انجام داد او را تشویق کنید. 2 بعد از پایان یافتن درگیری سعی کنید به کودک روش های جایگزین دیگری یاد بدهید. مثلاً برای کودک 2-4 ساله می توان گفت: وقتی عصباتی هستی یک نفس عمیق بکش و بعد بیا با من صحبت کن. 3) تماشای فیلم , کارتون و بازی های کامپیوتری که صحنه ی پرخاشگری دارند را محدوز 5د 4) قرار كرفتن كودى در محيط هاى همراه با يرخاشكرى در زندكى واقعى را محدود کنید (مثلاً رفت و آمد کودک با بزرگسالان پرخاشگر ). 5) مطمئن شوید پرخاشگری کودک در رسیدن او به مقصد کمکی نمی کند. 6) آرامش خود را حفظ کنید. 7) از محروم سازی موقت بلافاصله بعد از پرخاشگری استفاده کنیدی 8( احساسات کودک خود را بشناسید ولی مطمئن ‎Be‏

صفحه 42:
*دروغگویی: کودکان دو نوع دروغ گویی دارند : اول : گفتن داستان هایی که حقیقت ندارد و از تصورات آنها منشأ مى كيرد و در واقع چیزهایی را بیان مى كنند كه آرزو دارند حقيقت داشته باشند. در اين موارد بهترين كار تزريق حقايق لابلاى داستان آنها است. دوم : دروغ گفتن برای بدست آوردن چیزی يا اجتنا كارى صورت می گیرد. در اين مورد بايد ب آموزش داد که دروغ گفتن |

صفحه 43:
۶ 1) والدین باید الگوبی از راست گویی برای کودک خود باشند. ۰ 2) راست گویی کودک خود را تشویق کنند, به خصوص در مواردی که می توانست دروغ بگوید ولی این کار را نکرد. ۰ 3) والدین هنگامی که دروغی از کودک خود مي شنوند آرام بمانند و اجازه ندهند کودک با دروغ گفتن به آنچه می ‎alge:‏ رتنس ۰ 4) زمانی که کودک بزرگ تر است می توانید از سازی موقتی یا گرفتن امتیازات استفا ۶ 5) کودک را با برچسب دروغیگو

صفحه 44:
*رقابت خواهر و برادرها : اين مسئله امری طبیعی در خانواده است . هدف ما حذف أن نيست, بلكه به حداقل رساندن ان است. اين رقابت در كودكان هم جنس با 1-3 سال تفاوت سنى شديد تر است. دو زمان شايع ‎sly‏ اين رقابت ها : 1) به دنيا آمدن کودک جدید 2) زمانى كه كودكان بزرك؟

صفحه 45:
برای به حداقل رساندن این رقابت ها می توان توصیه های زیر را بكار بست: 1) کودک را برای آنچه قرار است اتفاق بیفتد آماده کنید. مواردی مثل اينکه در هنگام رفتن شما به بیمارستان چه کسی از او مراقبت می کند. کودک به دنیا آمده زیاد گریه می کند و شما مجبورید زمان زیادی برای نگهداری از کودک اختصاص دهید و... 2) اجازه دهید کودک برای ویزیت های قبل از زایمان همراه شما بیاید و صدای نوزاد را بشنود. 3( اگر امکان دارد هر گونه تغییرات مهم در خانه را چند آمدن کودف/ایجاز کنید. مثلاً اكر قرار است,نه: خواهر یا برادرش استفاده کند در مورد <

صفحه 46:
4) از کودک نپرسید که دوست دارد نوزاد پسر باشد یا دختر. ‎L cul pig (5‏ سه ماه ی دوم در مورد بارداری چیزی به کودک نگوپید (از نظر صدمه بارداری ) ‏6) در این مورد که کودک به دنیا آمده یک همبازی برای او خواهد شد صحبت نكنيد. زيرا مدت زمان طولانی لازم است تا او بتواند بازى كند در نتيجه كودك نا اميد مى شود. ‏7( سعى كنيد هر آموزش جديدى را نظير توالت رفتن: ماه قبل از به دنيا امدن فرزند جدید یا چند ماه بعدٍ از ‏او شروع كنيد . ‎ ‎

صفحه 47:
*مشکلات خوابیدن : 0 0 الكوى خواب کودکان 2-7 سال به شکل زیر ‎mies 2‏ ا :5/11 ساعت خواب در شب 5/1 [] ساعت خواب در روز ۰ 3 ساله یلاعت خواب دز شب ( اکن ‏خواب در روز 5-4 ساله : 12 ساعت خواب در شب ‏7-6 ساله : 10-11 ساعت خوابيؤر: ‎ ‎

صفحه 48:
اگر کودک 1 تا 2 ساعت در رختخواب دراز می کشد تا خولبش بپرد, می توانید زمان رفتن به رختخواب او را کمی به تأخیر بیندازید. مثلاً اگر ساعت 8 به رختخواب مى رفت و ساعت 10 خوابش می برد, ساعت 10 او را به رختخواب بفرستید و بعد به تدریج, هر چند روز, یک ربع زمان رفتن به رختخواب را جلو بیندازید تا به زمان مناسب برسد.

صفحه 49:
* مشکلات در رفتن به رختخواب : * بعضي از کودکان از رفتن به رختخواب خودداری می کنند با مکرر والدین خود را صدا می زنند یا از اناق بيرون می آیند. راه اصلی گیری از این مشکل این است که زمان خواب ثابت باشد. یعنی هر روز حتی روزهای تعطیل کودک در ساعت معینی بیدار شود و هر شب هم در ساعت معینی به رختخواب برود. قبل از خواب 20 دقیقه مراسم قبل از خواب مثل استحمام, غذای سبک, مسواک زدن, داستان زمان خواب, شب به خیر برای همه ی خانواده و.....پایه گذاری کنید. اگر کودک همه ی اين فعالیت ها را در زمان معین انجام داد و به رختخواب رفت. می تواند یک داستان اضافه گوش کند. قبل از رفتن به رختخواب مطمئن شوید كه به دستشویی رفته است و یک لیوان آب نیز کنار تخت او بگذارید ‎٠‏ بیدار شدن مکرر: ۲ بسیاری از کودکان در طول شب جند بار ‎wo slaw‏ شوند و به راحتی مجددا به خواب می روند. در حالی که یعضی در به خواب رفتن مجدد مشکل دارند که قسمتی از آنها بخاطر لین است که والدین در به خواب رفتن به آنها کمک می کنند و خودشان به تنهایی نمی توانند بخوابند. * درمواردی که کودک بیدار شده و والدین را صدا می زند بعد از 5- 3 دقيقه می توان به اتافش رف" پاسخ داد. نباید کودک را از جای خودیلند کرد یا کنار او خوابید. بلکه فقط یک دقیقه در انافش بمانید که شود شما در خانه هستید. اگر مجدداً بیدار شد و شما را صدا کرد 5-7 دقيقه بعد پاسخ دهید. 03303 الأ ‎cSt hs‏ >« )9 او ‎١‏ کزم است ولی بعد از یک هفته نتیجه ی مولرنژ] کایوس های شیانه و وحشت : بسیاری از کودکان بویژه در سنین 3-6 سال کابوس شبانه را = قسمت خواب اتفاق می افتد.

صفحه 50:
برای کاهش اثرات وحشت زدگی این توصیه ها ‎ae‏ می توان کار ود 1- وقتی کودک شما به خاطر کابوس جیغ می زند به او سریع پاسخ دهید تا نشان دهد که از او محافظت می کنید 2 ۹ وک شمکن است آرام باشید وبا ضدای قلایم به او اطحیا یت شایش امن است: 3- تا زماتی که رام شود کنار او بمائید. 4- اگر کاملاً بیدار نشده و به نظر می رسد که هنوز کابوس می بیند او را بیدار نکنید. کنار او باشید تا با صدای خودش , شود. 5- اجازه ندهید بعد از کایوس به اتاق خواب شما بياب به صورت عادت در می آید و اين ‎ay ole‏

صفحه 51:
* *ترس ها و اضطراب ها 1 ها از چبزهایی بقل جادوگر می عرسنه. کودکان تخیلات فعال دارند و گاهی در جدا کردن آنها از واقعیت مشکل دارند. در این موارد به جای این که به کودک بگویید چیزی به عنوان جادوگر وجود ندارد, می توانید بگویید وظیفه ی من به عنوان مامان تو اين

صفحه 52:
* مشکلات رفتاری داخل اتومبیل : * هر زمانی که کودک در اتومبیل است باید از صندلی او و کمربندش مطمئن باشیم. کودکی که کمربندش بسته است نه تنها ایمن تر است بلکه رفتار بهتری داخل اتومبیل خواهد داشت .

صفحه 53:
- توصیه های زیر نیز به کنترل مشکلات رفتاری در داخل اتومبیل کمک می کند : ۰ 1- فعالیت های خاص به نام فعالیت اتومبیل داشته باشید. مثلاً یک کیف پر از اسیاب بازی که کودک در اتومبیل از آن استفاده کند. ۶ 2- نوار موسیقی که کودک دوست دارد خریده و فقط داخل اتومبیل از ‎ol‏ ‏استفاده کنید. * 3- در مسافرت های طولانی خوراکی , نوشیدنی و بازی های خاص همراه خود 06 ۰ 4- مكرراً زمانى كه رفتاز مناسب دارد او را تشويق كنيد. ۰ 5- اكر رفتار نامناسب داشت آرام باشيد. كنار جاده توقف كنيد و | سازی موقتی در صندلی خودش استفاده کنید. بعد از اينکه آرا تشكر كنيد كه آرام شده و مسیر را ادامه دهید. اگر کودک دوست ندارد ابن مسير را بروید اين ‎SBE‏

صفحه 54:
: مشكلاتوفتارىهنكام غذا خوردة ۶ بعضى کودکان هنگام غذا خوردن غذا را می ریزند , با دهان باز غذا می خورند و با دهان پر صحبت می ‎i‏ ‎ell‏ سر سفره نمی نشینند و بالا و پایین می پرند. ‏* زمانی که این رفتارها ادامه یابد والدین با تهدید کردن ‏با کودک برخورد می کنند و نهایتا زمان غذا خوردن برای والدین و کودک ناخوشایند می گردد. ‏مهمترین قدم در بهبود اين رفتارها جذاب کر ‏فضایی است که به غذا خوردن اختصاص با ‎C‏ ‎

صفحه 55:
* توصیه های زیر در کاهش مشکلات هنگام غذا خوردن کمک کننده است: ۰ 1- برنامه ای بگذارید که همه ی اعضای خانواده در آن شرکت داشته باشند. مثلاً هنگام غذا خوردن هر کس راجع به اتفاقات آن روز خود صحبت کند. در مورد کودکان کوچک تر, مادر به آنها ات روی کارهای مقبت او تمرکز می کن : ‎٠‏ 2- والدین باید الگوی خوبی برای کودکان باشند و رفتارهای غلطی هنگام غذا خوردن نداشته باشند که كودى ياد بكلا ‏۶۰ 3- در هنگام غذا خویدن تلویزیون : ‏۰ 4- اجازه ندهید کودک اسباب بازی های خود را ‎ ‎ ‎

صفحه 56:
۰ 5- اگر کودک رفتار نامناسب سر میز غذا نشان داد باید پیامد آن را فوراً تجریه کند. مثلا از محروم سازی موقتی استفاده نمائید. بهترین کار اين است که صندلی او را در حالی که روی آن نشسته کنار بکشید و خودتان به مکالمه ادامه می دهید و به کودک توجه نکنید. 6- به عنوان قانون کلی در صورتی که در طول یک وعده غذا بیش از سه بار مجبور به محروم سازی موقتی ‎ur‏ آن وعده غذا برای کودک تمام شده خوا ۱ ره ی ‎cam‏ هیچ گونه خوراکی: دریافت نخواهد کرد 7- می توانید از طريق بازی, اصول رفتاری صحیح را هنگام غذا خوردن با کودک تمرین کنید. مثلاً در بازی یک مهمانی گرفته و وانمود کنید که غذا خورید . استفاده از تشکر در هنگام غذا گرفتن, غذا خوردن با دهأن 5 ایا تودي خود تیش ۱ و سل 34سالگین,می توان قوانین زا برای کودی ودرا انجام آنها او را تشویق کرد.

صفحه 57:
: مشکلاندر زمانل باسپ وشید* بسیاری از کودکان لجباز در لباس پوشیدن مقاومت می کنند ویا در پوشیدن یک لباس نامناسب پافشاری می نمایند . در سن 3-2 سالگی کودک علاقه دارد خودش لباس بپوشد. در سن 3 سالگی فقط لباس های بزرگ را می توانند خودشان بپوشند. در سس ای آنها می توانند دکمه های بزرگ را ببنذند: در 5 سالگی غیر از بستن بند کفش, بقیه ی لباس هایشان را می توانند خودشان بپوشند. همچنین کودکان, درآوردن لباس را قبل از پوشید ‎DS wo‏

صفحه 58:
با عمل به توصیه های زیر شاید بتوان بخشی از مشکلات لباس پوشیدن را برطرف نمود: 1- به کودک قدرت انتخاب بدهید ولی محدودیت داشته باشید, مثلاً قبل از مدرسه رفتن بین دو لباس امکان انتخاب بدهید. 2- فرصت و زمان کافی برای لباس پوشیدن بدهید. زیرا هرچه عجله به خرج دهید او مقاومت بیشتری نشان خواهد داد. 3- لباس پوشیدن را با شوخی همراه کنید. آواز بخوانید و با نگاه كردن به پنجره او را منصرف کنید. 4- از توجه کردن و توصیف های زیاد استفاده کنید, مثلاً بكوييد ما جوراب را روی پا می کشیم؛ 5- در کودکانی که به مهد کودک می روند یک برنامه ی منظم باید داشته پاش بعد از بيدار شدن مسواک زدن , شانه کردن موها و لباس پوشیدن انجام. 6- برای کودک 4-5 ساله یک ساعت رومیزی در معرض:دید پاشد : که برای لباس پوشیدن نیاز دارد به او نشان دهد. ۱ ليه كا شد تشویق گردد.

صفحه 59:
: اصول‌ت ربیتسازندم درفرزندان آماده كردن يك محيط امن و مورد علاقه : بعلت اینکه حوادث خانگي يكي از علل آسیب در کودکانخردسال است, داشتن محیطی امن بدین معني که کودك پتواند ضمن جست و جوء بازي و سرگرمي از آسیب ديدگي مصون باشد. ضروری بنظر می رسد. خانه اي پر از آشیاء جالب براي کودك مانند وسایل آشپزخانه, كنجكاوي کودك و رشد زباني و قواي هوش او را تحريك خواهد کرد و او را سرگرم و فعال نگه داشته و احتمال بدرفتاري او را كاهش مي دهد. کودکان نیاز به نظارت مناسب دارند بدین معني که بدانید کودك کجاست و چه كاري انجام مي دهد (نظارت غیر مستقیم). ‎٠‏ ایچاد محیط سازنده براي يادگيري : والدین لازم است در دسترس کودکان باشند. اين بدان معني نبست كه هميشه با کودك خود باشید بلکه منظور آن است که در هنگامي که کودك به كمك یا مراقبت نیاز دارد در دسترس او باشید. در حقیقت کیفیت زمان مهم: ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏استفاده از انضباط قاطعانه : به معني ثبات در رفتار با کودک , بعني به ۰ درزمان ها و مکان هاي مختلف واکنش یکسان نشان دهیم . هنگام بد. آموزش به کودکان براي ارایه ی رفتار قابل قبول, وقتي والدین ‎gl‏ 3 کنتد. کودکان مي آموزند مسئولیت رفتار خود را ببذبنقها ‎

صفحه 60:
۰ مراقبت از خود به عنوان پدر یا مادر : وقتي نيازهاي شخصي شما مانند ارتباط صمیمانه, همراهي, تفریح و ... برآورده شود پدر یا مادر بودن آسان تر مي كردد . اين به اين معني نیست که کودك بر زندگي شما تسلط داشته باشد. اگر نيازهاي شخصي شما به عنوان يك بزرگسال برآورده شود جسور بودن, ثبات داشتن و در دسترس کودکان بودن براي شما آسان تر مي شود. + مدیر ار تأمطلوب : همه ی کودکان لازم است یاد بگیرند که ‎Gens sen‏ #بذيرند و ناكامي خود را هنگامي که به خواسته هاي ‏ود ۳ ۷2 کنند. مدیریت این-موفقیتها براي والدبیچ ‎aml‏ إرزردب هن اما روش هاي عبت و موه ‎ ‎ ‏بگیرند: هنگامي که والدین براي بدرفتاري کودکان مستمر و قاطع استفاده کنند کودکان

صفحه 61:
: روش‌هايمختلفب رایاداره مشکلانوفتاريک ودکان: ۰ الف - قوانین اساسی و واضح را وضع کنید : کودکان نیاز به تعیین حدود دارند تا بدانند که از آنها چه انتظاري دارند و چگونه باید رفتار کنند. چند قانون اصلي ‎sly‏ خانه ( 4 یا 5 قانون) مي تواند كمك کننده باشد. قوانین باید به کودکان بگویند جه كاري انجام دهند نه اينكه جه كاري انجام ندهند. . براي مثال : در خانه آرام راه برو ! ار كك مستقيم بزاي بر خورد با قانون شكني ‎٠‏ ‎GEES ela‏ مورد بحث مستقيم هتكامي ات كه كوقك گاگاه یکی ار قوانين راساني خانه را فراموش مي کند له شامل جلب توجه یه کودك , گفتن مشکل به کودك , توضیخٌ که چرا این یک مشکل است و توضیح یا درخواست از ولح سار قاس اس و سپس رفتاب ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 62:
ج- ناديده كرفتن : براي مواجهه با مشكلات 5 رفتاري استفاده مي شود. براي كودكان 1-7 سال ناديده كرفتن به معني توجه نكردن عمدي به كودك, به هنكام بروز مشكلات رفتاري كوجك است مانند 5 کر رن گفتن كلمات زشت و مد هنگامین: كه يك رفتار را ناديده مي كيريد به كودك نكاه نكنيد و با او صحبت نكنيد. كودك ممكن است در ابتدا شلوغ 1 و سعي در جلب توجه شما داشته باشد, در لزوم روي خود را بركردانيد و دور شود ارام باشند: در صورت

صفحه 63:
او شیور ‎gw eM UAL ea‏ منود ‎gil gts Gell‏ يه كهدكان: مود ”مني ‎ks lg Uy Up ih gs i aa ain‏ 2 دستوراي که مور وفع تمي شود داراي يكي أز اين خصوصيات هستيد: * ۰ 3- دستورات زنجیره اي ؛ در دستورات زنجیره اي چندین دستور در يكزمان به کودك داده مي شود(مال: لباست را پوش. دندانهیت را مسواك بزن, موهایت راشانه کن ۰ و با صحانه حور ,در حالي که کودك هنوز توا به خاطر مپردن همه ی آنا را درد بسن بهتر است دستورات به بخش هاي کوچکتري نقسیم شود و هر بخش را ‎les w‏ و جداگانه از کودك بخواهيد اجام دهد 2- دستورات مبهم : دستورات كه واضع نيستند. مثلاً بجه ی خوبي باش. در وفع کودك ممکن است نداند كه وافعاً جه جيزي از او خواسته مب ‎Sys Me ly on‏ کف ‎pa‏ اسراب بازي هابت رايا برادرت ‎wll Ste‏ 3- دستورات سوالي : در این گونه دستوزات از کودك پرنیده مي شود که آیا این کار را انجام مي دهد؟ و در واقع مستقیماً به او دستوز انجام کاري داده نمي شود. مثال: آيا دوست داري كه الان اناقت را تميز كني ؟ در این مورد کودك لجباز به سادگي مي تواند بگوید نه : دستوراتي که به دننالش دلیل و منطق آورده مي شود : مثال : اسیاب بازي ها را بردار, چون مادر بزرگت اینجا مي آید و تو مي ‎Sar Sl as‏ را دوست دلرد ! مشکل در یج ین ات که کودك ممکن است دستوراصلي را فراموش ند : با يرهيز از اين نوع دستورات و رعايت اصول زير مي توان انتظار داشت كه كودك دستورات شما را با احتمال بيشتري انجام دهد: نوجه كودك را به خود جلب كرده و قبل از داذن دستور, با او تعاس جشمي برقرار كنيد با صداق محكم و قاطع با كودك صحبت كنيد. البته صدايتان بلند و خشن تباشد دستور ی به کودك بدهید كه خاص و سادهباشد زست های فيزيكي بطور متاسب استفاده کنید(مثلاً به جايي که باید اسباب بازي را بگذار ال از دستورات مثیت به جاي دستورات يتل ان[ اطاعت از ده پر است از دستورات نناده تری که مطمئن هستید مي تاد ده دستورات خود را با پيامدهاي منطفي تغویت کنید: پامدهای منطقی براي مشکلات رفتاري خثیف که خبلي وگن 2-12 اه فال ستفادهاست اك كودك ارك قانون ب بك دستور داحلى بتروي نمي کید ‎goal‏ تا پاش دز دب ‎ly GACH‏ فالیت با اباب بای از که مصور مشكل است برداريد (برا مد

صفحه 64:
هنگافیکنه .نگل رخ میهد سرااجل زیر را ‎Maat Sea‏ * رفتار نامطلوب کودك را قطع کنید: با کودك بحث یا مشاجره نکنید. توضیح دهبد چرا اسباب بازي را بر مي دارید و یا فعالیت را قطع مي کنید (مثال: چون شما هتوز در مورد تلویزیون مشاجره مي كتيد تلویزیون براي 10 خاموش مي شود). فعالیت یا وسیله ی گرفته شده را باز گردانید: به یاد داشته باشید که به توافق پایبند باشید. وق كر ا مين شود. فعالیت را بازگرداتید. به طوري که که کودك بتواند رفتار مناسب را تمرین کند ( به عنوان مثال : در مورد بالا بعد از 10 دقیقه تلویزیون را روشن مي کنیم تا بچه ها تمرین کنند که بدون بحث و مشاجره با هم تلویزیون نگاه کنند). سعي کنید با کمك کردن به کودك از اتفاق مجدد چنین چيزهايي جلوگيري کنید. در صورت لزوم از بیامد ديگري استفاده کنید: اگر بعد از بازگرداندن آن فعالیت به کودك. مشکل دوباره پیش آمد, فعالیت را به مدت طولاتي تري (مثل بقیه ی روز) بردارید و با از زمان خلوت استفاده کنید. وقتي کودك در زمان خلوت است به او توجهي نكتيد. او در اين زمان بايد ساكت باشد نه إرل ک فک لاز؟ ‎Sp ae‏ 1 را به خود جلب کند. وقتن کودك در رمان تعبین شده سلكين مي تواند مجدد به فعالیت قبلي بر زمان خلوت معمولاً در همان اتاقي که مشکل رخ داده, مى باشد. براي كودكان تا 18ماوات یا جایگاه بازي کودك مي تواند به عنوان محل ساکت استفاده شود. کودکان بزرگ ت زمين يا صتدلي بتشیند. دوره اي کوتاه در زمان خلوت موترتر از دوره اي طولاتیی كودكان 2ساله يك دقيقه براي کودکان 5-10 ساله مهم است که کودك قبل از استفاده از زمان خلوت بداند

صفحه 65:
‎٠‏ به كودك آنجه را بايد انجام دهد بگویید: وقتي مشکل رفتاري رخ مي دهد, سریع عمل کنید. به کودك خود نزديك شوید. توجه او را جلب کنید و به او آنچه را که باید انجام دهد بگویید (مثال: علی همین الان دست از هل دادن خواهرت بردار و با او بازي کن !). اگر مشکل رفتاري متوقف شد, کودك را براي انجام آن چه که از او خواسته اید تحسین کنید. دستورات خود را با زماني خلوت تقویت کنید: اگر مشکل رفتاري ادامه پیدا کرد یا در طول بات ‎al ipl SA‏ كودك آن چه را که اشتباه انجام داده است بگویید (تو دست از هل دادن خواهرت برنداشتي) و پیامد آن (پس حالا به زمان خلوت برو) . آرام و قاطع باشید, در صورت لزوم (اگر کودك خودش نمي رود) خودتان او را به زمان خلوت ببرید. اعتراضات او را نادیدة ‏وبحت و مشاجره نکنید. ‎٠‏ به کودك قوانین را يادآوري کنید: همان طور که کودك را در زمان خلوت قرار مي دهید به او باد ‎oad Gly Ml OS esl‏ تعبین شده ساکت بماند مي تواند به فعالیت قبلی ‎MMI orl‏ اگر کودك در زمان خلوت آرام نمي نشیند از زمان محرومیت ( مان محرومیت: فعالیت هاي کودك براي چند دقیقه مانند: خاموش کردن تلوزیون هنكام مشاجره ی کفل نگاه کردن برنامه خاص) | وقتي زمان خلوت تمام شد, موضوع را يادآوري نکنید. کودك ‎٩‏ ‏يا به فعالیت قبلی اش برگرده [بازي ).بعد ار رمان خلوجن ‎A 5‏ 5 ۳1 محد هر ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 66:
7- استفاده از اتاق خلوت (اخراج) براي مواجهه با رفتارهاي نامطلوب شدید (2-10سال): استقاده از اتاق خلوت يك شيوه ى مثبت براي كنترل رفتارهاي نامطلوب كودك است (برخلاف فرياد زدن. تهدید کردن , یا کتك زدن که نه تنها كارآبي مناسب را ندارند, پلکه آسیب رسان نیز هستند). این روش هنگامي که به طور صحیح استفاده شود, مي تواند روش بسیار موْثري براي كمك به کودکان در يادگيري کنترل بر رفتار خود و بروز رفتارهاي مطلوب باشد. در زمان استفاده از اتآق خلوت لازم است آرام باشید. اگر حك ۰۱ 0339۳ دارد کترل ود را از دست بدهید و به کودک آسیب برسانید باق خلوت اتاقي است که دور از بقیه قرار دارد. درب اتاق را باز بگذارید گرچه در صورتي که کودك در اتاق نماند. ممکن است لازم باشد آن را ببندید). ق خلوت این فرصت را به همه مي دهد که آرام باشند. شما مي توانید از اتاق,< زماني استفاده کنید که کودك در زمان خلوت نمي ماند و با به عنوان نتیجه ی پرخاث هاي کودك و یا رفتارهاي نامناسب جدي مثل آسیب به دیگران اگر اتاق خوا اب كودك بر ار اسياب بازي و ساير جيزهاى مورد علاف ى كن ممکن است مجبور شوید اتاق ديگري را براي استفاده به عتوان | اتاق خلوت باید اتاقي باشد که مورد علاقه ی کودك نباشدیل]

صفحه 67:
:مهارتت شویق‌رفتار مطلوبدر كودكانة سوبي کلامي کودکان همراه با توصیف رفتاري : ۰ تممکودگان و برکسالن دوست دا که از آها تعریف نننود. تحنسین کردن معکن است فقط تأیید کلامي شا باشد (چه دختز ‎by n> pl a ela ano Vays) allow hy chon Uses oun las‏ مرثب كردي خوشخائم!| ‎Zhe A‏ ‎is Sl ae‏ جازم نبرک[ خی خوب آست که مس بشما وب یت بر مي كد ودعو مم 4 ب : نشان دادن توجهات غیر کلامي : راه هاي بسياري ‎gly‏ نشان دادن توجه وجود دارد. يك لبخند. چشمك, بغل کردن و .... و انواع معتلف نوجه که کودکان از آن لذت مي برند و مي توانتد براي تشويق رفتاري كه دوست داريد استفاده شوند. اين اعمال به كودك نشان مي دهد كه جفدر از رفتار او خوشحال فراهم کردن فعالیت هاي لذنبخش براي کودا + فراهم آوردن فعالیت هاي جالب کننده براي کودکان, آنان را به مستفل بازي كردن تشويق مي كند. اسباب بازي ها و فعالیت. فراهم ‎ssl‏ اي جالب و سرگرم اي کود ليه م اود مر او ی 7 *آموزش رفتارها و مهارت های جدید به کودکان: + الف : مشخص کردن اهداف متناسب با مرحله ی رشد کودك؛ قبل از اینکه مهارتي را به کودك خود بیموزید. از تونابي او با آن فعالیت اطمینان حاصل کنید. از روند رشد طبيعي کودکان آگاه شوید و بر اساس آن. اهداف خود را ب : الكوي خوبي باشيد: همه ى ما از طريق دیدن یاد مي گيریم. براي تشویق کودك به انجام رفتارهاي جدید. به و ‎fal‏ ‏را تماشا کند. آنچه را که انجام مي دهید توصیف کنبد و به کودك اجازه دهید از ج: قراهم نمودن محيط براي آموزش بك رفتار يا مهارت : براي آموزش يك مهارت از قبل برنامم ريزي كنيد و بودن, سرگرم کننده پودت و مات لا د: استفاده از آموزش هاي اتفاقي : وقني کودکان براي گرفتن اطلاعات, کمك با توجه بادگيري هستند. شما در موقعيتي هستید که مي توانید چیز جديدي را به کودك خود.

صفحه 68:
سلامت روان و نوجوانان و جوانان * دوران نوجواني و جوانی يكي از حساس ترین دوره هاي زند انسان است . مشکلات ین دوره , به اشکال مختلف ازجمله به صورت مسائل عاطفي , 5-5 طظفي و گاه آميخته اي از آنها تجلي مي کند آشنایی با ویژگی های عاطفی و نیازهای روانی نوجوانان,می تواندوالدین را در تامین سلامت روان؟ نوجوانان خود كمى كند كه در اين جا به اخد 5 مورد اين دج

صفحه 69:
* ویژگی های عاطفی: لازم است نوجوان , با برخي ‎jl‏ تحولات عاطفي و احساسي در دوره ی توجواني آشنا شود. اين آشنايي, او را براي مواجه شدن با تقلیرات این دوره آماده خواهد کرد و به او کمک مي کند تا خود را بي اختیار . به دسا هنت #عاطفي دوره:ی توجواني نشپارد. از طرفن والدین هم باید به تفاوت های فردی فرزندان توجه کنند. با شناخت شخصیت نوجوان و شناخت ویژگی های عاطفی دوره ی نوجوانی, برخی از رفتارهای ناخوشایند آنان غير الک شود تا موجب بروز عکس العمل در والدین گردد و به تیرگی روابط با نوجوان بیتجامد. برخی از ویژگی ها شامل: عدم تعادل و بی ثباتی عاطفی(عدم کنترل خشم, زودرنجی و...), مورد توجه همسالان واقع شدن( كسب تأييد همسالان, افزايش دوستان همجنس و...). ‎ari prt‏ 5 مقابل انتقاد و سرزنش( اختلاف نظر با والذين, عدم ارتباط صميمانة يلط و...), ظاهر شدن احساسات فداکارانه( احساسات مبارزه طلبانه باق إلا وسحعتمبدهار ‎osl> algal‏ دادن خود ده تاامیدی سریع در برابر ناکامی هاء نوجه به وضع چ ویابی و عاشق پیشگی بریشان ۶

صفحه 70:
۰ 4- - کنترل كافي» محبت كافي : از آنچه تاکنون گفته شده کاملاً روشن است که بهترین ساختار رفتاری و شیوه ی فرزند پروري آن است که همراه با کنترل مناسب و محبت كافي باشد. والدين بايد بين كودك به عنوان يك انسان از يك سو و رفتارهاي كودكانه ى او از سوي ديكّر تفاوت قائل شوند. والدين با سبك تربيتي فوق اين فرق را بين كودك و اعما قائل مي شوند. أنها كودك را به خاطر رف يسنديده اش تشويق و به خاطر اعمال تنبيه مي كنند.

صفحه 71:
سلامت روان و نوجوانان و جوانان * دوران نوجواني و جوانی يكي از حساس ترین دوره هاي زند انسان ست . مشکلات این دوره , به اشكال مختلف ازجمله به صورت مسائل عاطفي , اجتماعي , اخلاقي و گاه آميخته اي از آنها تجلي مي کند آشنایی با ویژگی های عاطفی و نیازهای رواني نوجوانان.می تواندوالدین را در تامین سلامت روا نوجوانان خود کمک کند که در این جا به < مورد اين نیازها صحبت می شود. اعد

صفحه 72:
نیازهای روانی:هر انسانی دارای نیازهای روانی مى باشد این نیازها شامل نیاز به مهریانی و محبت, نیاز به امنیت و آسایش خاطر, نیاز به احساس تعلق داشتن و مورد قبول گروه همسالان قرار گرفتن. نیاز به مقبولیت و احترام, نیاز به استقلال, نیاز به تشخیص و قدردانی, نیاز به مذهب و فلسفه ی ‎role‏ ‏نیاز به داشتن هدفی مشخص در زندگی, نیاز" احساس هویت و شناخت خود درصورتی که ان ز 17 هنشوندا ال وقوع آسيب ها .نوجوالة

صفحه 73:
:عوامل 1/واکنش های ناسازگارانه: نوجوان بر عکس کودک, نه تنها نمی خواهد با محبط سازگار شود بلکه می خواهد محیط را با خود سازگار کند که معمولاً با مقاومت بزرگسالان و بروز واکنش های ناسازگارانه همراه خواهد بود. برخی از این واکنش ها عبارتند از: اضطراب شدید. کشمکش ها روانی: ‎ae‏ 100 دير به خلنه أمدن. در دختران تمایل به آزایش سر و صورت: حألت عصیانی و به شکل مخالفت با والدین( با طرز تفکر, سلیقه, ذوق, اعمال طرز لباس پوشیدن, طرز 0 بزرگسالان و...). فرار از خانه در مراحل شدیدتر اختلافات ( بدلیل مخالفت با اقتدارَ و گاهی استبداد خانواده, فشار و رفتار غیر عادلانه ی خانواده و...) 2)واکنش های سازگارانه: نوجوانان و جوانان بیشتر از سایر اقشار سنی از اين واکنش ها استفاده می کنند. این واکنش ها عادی هستند و همه به درجاتی از آن استفاده می کنند. مگر این که در استفاده از آن افراط گردد. مهمترین اين واکنش ها عبارتند آز: انکار( رد مشکل و یا عوامل ایجاد فشار, عدم پذیرش حقیقت, میل به اجتناب از حقیقت), خبالبافی( به تصویر کشیدن آینده ی خویش هر چند گزاف در ذهن): جبرآن(بیان انگیزه و خواسته به صورتی ديكر ونا حدودی/ مقصود به منظور کاستن احساس حقارت در خود), همانند سازی( همانند سازی با برخی | منظور بالا بردن شخصیت و اعتبار خود), برون فکنی( انتقال نقایص و اشتباهات و امیال تاصواب خود به دیگران): دلیل تراشی( ین دلیل مردم بستدانه رای عمل نظر اجتماعی و یا خود شخص ناپسند است), تصعید یا والایش ‎ge‏ پسندانه), جابجایی ) ‎a‏ و انتقال عواطف خود تلع ثیر گذار بر سلامت روانی

صفحه 74:
:توصیه هایی به والدین و بزرگسالان در برخی موارد پدران و مادران در اين دوره, با * برخوردهای غلط و ایجاد محدودیت های نادرست و سخت ‎Sp»‏ های بی مورد. رشد, تکامل, شخصیت و آینده ی نوجوانان را ناآگاهانه در مسیر منفی و بحرانی هدایت می کنند, در حالی که برخورد منطقی و مناسب و آرام با جوانان, باعث می شود این دوره ۴ و9 ار ‎a olan‏ به آرامی وبا تشه

صفحه 75:
برخی از رفتارهلیی که برای برخوردبا واکنش های سازگارانه و ناسا ز گارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: ل آموزش گرفتن والدین در زمینه ی مهارت های کامل زندگی و فرزندپروری و استفاده از آن در زندگی و در طول ارتباط با فرزند و راهنمایی گرفتن از مشاوران در صورت لزوم لآبرقرارى ارتباط مؤثرء صميمانه. صحيح و سالم همراه با احترام لآبه یاد آوردن احساسات. هيجانات و افكار دوران نوجوانى خود جهت شناختن و درك بهتر نوجوانان و جوانان [] گوش دادن با حوصله به اقکار و نظرات آنان ل] کمک. راهنمایی و آموزش به آنان چهت درک علت درستی یا نادرستی مسائل لا تحقیر نکردن و دادن فرصت جهت رفع نواقص در صورت ارتكاب به اشتباه لا در میان گذاشتن نصایح و تذکرات با اعتدال و منطق و در خلوت با عمل کردن خود والدین به آنچه برای فرزندان به زبان می آورد 0 آشنا کردن فرزندان با مذاکره ی اصولی از طریق تشکیل جلسات مختلف با مورد سائل محتلف

صفحه 76:
برخی از رفتارهلیی که برای برخوردبا واکنش های سازگارانه و ناسا ز گارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: لا تشویق و علاقه مند کردن فرزندان به آموزش و یادگیری در مدرسه و پیگیری روند پیشرفت آنان و استفاده از راهنمایی مربیان جهت رفع معایب اتتظر از فرزئد در حد توا و ظرفیت او [ تشویق و علاقه مند کردن فرزندان به شناخت جهان اطراف» شخصیت های علمی, فرهنگی, هنری, مذهیی و مکان های تاریخی [ صحبت با فرزند در زمینه مسائل اخلاقی و برخی مسائل شرعی و خصوصی قبل از دسترسی او به منابع و اطلاعات تلدرست با کمک وا مربیان و ادانید مربوطه لا آموزش ارزش هاء اصول اجتماعی , آداب صحیح معاشرت و معیارها و روش های صحیح انتخاب دوست ل] توضیح نتایج اعمال خوب و بد و عواقب مخرب برخی رفتارهای پرخطر [] تشویق به اطاعت و بکارگیری اوامر و دستورات الهی در زندگی ‎O‏ همگام شدن با مسائل, مشکلات, نگرلنی ها و علائق امروزجوانان و نوجوا های کليشه ای توسط والاین > ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 77:
لابدست آوردن اطلاعات روز در مورد آسیب های اجتماعی و آشنایی با راهکارهای جدید مقابله با آن ل] استفاده از روش های صحیح و منطقی و کمک به او جهت ريشه یابی رفتارهای نادرست فرزندان لآ تشویق رفتارهای درست مثل بخشش, محبت» همکاری, شناخت تفاهم و همدردی در فرزندان لا سيراب كردن از محبت جهت جلوگیری از روی آوردن فرزندان به بیگانه ها و افراد ۵ لا آموزش راه های حل مشکلات به دنبال صبر و بردباری 1 لا عدم استفاده از تنبيه بدنی و استفاده از سبک های دیگر تر

صفحه 78:
مهارت های اساسی در تربیت فرزندان * برای تربیت کودکان لازم است والدین از روش های تربیتی صحیح اطلاع داشته باشند به همین منظور به برخی از روش های تربیتی اشاره می شود * منظور از شیوه های فرزند پروری: 1 روش هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود بكار می گيرند. ‎ao (2‏ است که والدین نسبت به فرزندان < دارند . ‎cdr sas‏ | دنم ‎ ‎

صفحه 79:
مهارتهای اساسی درتربیت: * بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق می افتد دارند و به همين دلیل ممکن است مشکلات را بیشتر و مهم تر و بالعکس کمتر و کم اهمیت تر از آنچه که هست ارزیلبی کنند . برای مثال, کودکان گاهی نق می زنند بویژه در زمان خستگی » بیماری و یا تغییرات محیطی و اگر واللین خودشان خسته و ناراحت باشند مکی است این مشکل را خیلی بزرگ جلوه دهند و گاهی ‎Sl‏ 1 کودکی که مرتبً با همسالانش دعوا می کند واللین بی ‏توجهی کرده و آن را طبیعی می دانند و هیچ اقدامی نمی کنند . ‎

صفحه 80:
* اولين كام براى تغيبر يى رفتار نامطلوب و يا ايجاد يى رفتار مطلوب, ثبت رفتار (ثبت دفعات تكرار آن رفتار در روز مکان بروز آن رفتار , رویدادهای پیش از بروز رفتار و نجوه ی د شما در پاسخ به بروز رفتار و...) می باشد .

صفحه 81:
چگونه می شود رابطه بهتری با فرزندان خود داشته باشید ؟ * *اوقات خوبی را با فرزندانتان بگذرانید : * معمولاً والدین زمان بسیار کمی را با فرزندشان می گذرانند و بیشتر مواقعی که به ظاهر با بچه ها هستند اغلب به فعالیت دیگری مشغول می باشند. بهتر است در طول روز و به طور مکرر زمان هایی را با کودک تان بگذرانید. زمان های کوتاه (1 تا 10 دقیقه ) مفیدتر است. ۶ *با کودک تان صحبت کنید : ۰ در مورد چیزهایی که فرزند شما به آن علاقه دارد.صد ‎loeb aug‏ خود را با فرزند <ا بگذاید وبه او نشان دهید كه به انج هوي 9

صفحه 82:
* *احساسات خود را به کودک تان نشان بدهید : ۶ روش دیگر که نشان می دهد شما علاقه مند هستید و به او توجه مى كنيد اين است که احساسات خود را به ‎‘Ws am olan Glace‏ فرزندانتان را بغل كنيد ‎ee a ١‏ , ببوسید , ماساژ دهید, قلقلى بدهيد و.. كارها به ل ی محبت واقع شدن احساس آرامش کنند و 007 ارت ور شود . >

صفحه 83:
*اگر مایلید فرزند شما رفتار مطلوبی انجام دهد مهارت های تشویق کردن را بیاموزید : مطلوبی را که می خواهید کودک تان انجام دهد دقیقاً مشخص کنید. برای مثال شتن نظم "برای کودک مبهم است. به جای آن می توانید از کودک خود بخواهید مثلاً اسباب بازی ها را در محل خود قرار دهد. در هر نوبت یک رفتار را انتخاب کنید و وقتی فرزند شما آن رفتار را به صورت خودکار انجام می:دهد روت تار دیگری تمرکز کنید: از روش های گوناگون تشویق کردن استفاده کنید. تشویق های شما می تواند کلامی باشد برای مثال : آفرین دخترم! من واقعاً از اين که بعد از تمام شدن بازی اسباب بازی هایت را مرتب کردی خوشحالم . یا تشویق های غیر کلامی مثل لبخند زدن . جشمك زان ‎٠‏ ۰ ۱ ...... كه كودكان از إن لذت مى برند . أكر از تشويق هلق ( خرید یک وسیله ) استفاده می کنید, دقت کنید آن وسیله گران نباشد ولی مورد فرزندتان باشد . بعد از اینکه کودک تان رفتار مطلوب را انجام داد جایزه ی در نظر گرفته شد: و به وعده ی خود عمل کنید. اگر در تشویق کردن فرزند تان برای انجام یک رفتار مطلّ

صفحه 84:
۰ *گوش دادن فعال : * یکی از نیاز های اساسی افراد. داشتن یک فرد مورد اعتماد است که به حرف های آنها گوش دهد . قاعدتاً بچه ها با داشتن پدر و مادر اين مشکل را ندارند, چون در شرایط طبیعی يدر و مادر را مورد اعتماد می دانند . آنچه مهم است این است که مات و کوس باشیم تا آنها به راحتی بتوانند با ما درد دل ‎dled aoe gues‏ نیاز به یادگیری و تمرین دارد که هر پدر و مادرى بايد أن را بياموزد و با استفاده از أن به ‎WBS S95‏ كند تا احساساتش را بیان کند و از طرفی این مب‌تلة نزدیک تر شدن ما به کودکان مان می شود و به | 0 کند که به راه حل های جدیدی برای من بارتفکر 35595

صفحه 85:
راه های گوش دادن فعال 1-در هنگام صحبت با کودک مان علاقه مندی و توجه نشان دهیم. با برقراری تماس چشمی او را مطمتن کنیم که متوجه اش هستیم. برای اين کار لازم است تلفن. موبایل, تلویزیون وش کنيم : 2-صحبت کردن کودکان را تشویق کنیم. بعضی کودکان نیاز دارند که برای شروع صحبت از آنها دعوت شود . کودکان وقتی عقاید خود را بیان می کنند احساس می کنند مهم ترند. مثلاً سوسن خانم وقتی می بیند دخترش نگران است در ابتدا از او سوال می کند: طوری شده مامان ؟ صبا می گوید: نه طوری نشده! مادر از او می خواهد همه چیز را برای او تعریف کند و از این طریق صبا مشکلش را برای او مطرح می کند ‎Ms jess:‏ ما سزیع نز از حرف زدن مان فکز نمی کنیم. أمأ كودكان نه دلیل ذخیره ی لغات محدودتر نسبت به ما و تجربه و تمرین کمتر در حرف ‎aie‏ ‏بیشتری را صرف می کنند تا لغات مناسبی پیدا کنند. ما باید طوری به حرف آنقا دهیم که آنها مطمتن شوند برای همه ی حرف هایشان وقت کافی داریم: شدن صحبت, حرف آنها را قطع نکنیم. اجازه بدهید کودکان عقایدشان را 4-به اشارات غير كلامى شان توجه کنیم. کودکان پیام های زیادی ی ‎Bid‏ لات كردن مشت كرا ها . از این نشانه ها :

صفحه 86:
5-از سوال های بسته بپرهيزیم. سوال هایی که جواب شان بله یا خبر است جلوى كفت و شنود را می گیرند و مکالمه را زود می بندند. 6-احساساتش را باز نمایی کنیم و کمکش کنیم تا تجاربش را تشریح کند. 7-خودمان را جای او بگذاریم و به او نشان دهیم که مسئله اش را درک می کنیم و با او همدل هستیم. مثلاً آها ! حالا فهمیدم! تو مداد تراش دوستت را گرفته ای و حالا نمی دانی آن را کجا گذاشته ای؟! 8-احساسات کودک را منکر نشویم. احساسات کودک ‎Sly‏ خودش حقیقی اند مثلاً کودکی که از توش دستش شاکی است نگونید: اين که چیز مهمی نیست! خوب می شود! بلکه درست است مثلاً بگوئیم: اين که بدجوری سوخته! خیلی می سوزه؟! 9-هنگام صحبت با او از کلمات سخت استفاده نکنیم. کلمات باید با فهم کودک مت باشد. مثلاً اكر كودى كفت: امروز ناظم بین من و سعيد فرق كذاشت! 5 فکر می کنی ناظم آدم عادل و منطقی نيست ؟! 0-گفتگو را در زمان مناسب انجام دهیم. گاهی 18667 صحبت کندیا می خواهد مدتی با احساساتش تنها احترام بگذاریم. اما متوجه او باشیم و در فرصتی

صفحه 87:
تقويت اعتماد به نفس در کودک * کار اصلی والدین کمک به کودک در جهت پرورش مهارت ‎awl wh‏ که بتوانند در بهترین توانائی های خود به موفقیت برسند .

صفحه 88:
راههایی که می توانند منجر به تقویت اعتماد 1) علائق و توانائی های کودک خود را تشویق کنید : والدین باید در مورد علائق کودک خود و توانائی و ضعف های او در زمینه های مختلف آگاهی داشته باشند و مهارت های او را در آن توانایی ها افزایش دهند. اين امر اين احساس خوب را در کودک ایجاد می کند که حداقل به اندازه ی بقیه ی کودکان همسن خود در آن زمینه کفایت دارد. 2) مس ۰ ۱۱ مطلوب کودک را تشویق کنید. 3) موف ۲ ی کودک را تشخیض دهید : به جای این که منتظر باشید کودک کار برجسته ای انجام دهد, پیشرفت های طبیعی او را تشخیص داده و تشویق کنید. مثلاً نقاشی های او را در جایی که در معرض دید باشد قرار دهید 4 کودک خود را در تصمیم گرفتن تشویق کنید : اگر شما در تمام ما5 ‎eg‏ نود تصمیم گیری همادا در آيندة در تصمیم گیری ها ۴ هيك كا شائك ی اخشاس موفقیت برای تست احساس شکست برای تصمیم های نادرست را پیدا نخواههٍ کرد: های اول زندگی مسئولیت تصمیم گیری را باید به 2 )

صفحه 89:
5) اجازه دهید کودک گاهی ریسک کند : در بعضی موارد اجازه دهید کودک شکست را تجریه کند. مثلاً بسباری از والدین اجازه ی بردن بشقاب شکستتی را به کودک 3 ساله ی خود نمی دهند. در حالی که اگر در بردن آنها موفق شود و شما او را تشویق کنید. او احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهد کرد. اگر بشقاب بیفتد و بشکند به عنوان یک اتفاق باید اوضاع راندر دست بگیرید تا کودک بیاموزد چگونه با شکست مواجه شود. در کودکان گوچک تر باید تلاشی را که انجام پذیرفته تشویق کنبد, نه اين كه فقط نتيجه ی عمل را پااش دهبد و بعد از اين که در یک کاری شکست خورد به او کاری بدهید که احتمال موفقیتش در آن کار بیشتر می باشد. ) به کودک خود مسئولیت پدهید : هدف ما کمک به کودک در بدست آوردن حس پیشرفت و همکاری با خانواده می باشد. ما فقط به نتیجه ی کار اهمیت نمی د که تلاش اور تلدویق می کنيم. 7( از کودک خود نخواهید که کامل باشد : اگر از کودک خود بخواهید کم ناامید خواهید شد و کودک یاد می گیرد که هیچ گاه را برآورده کند و چون کودکان دوست دارند والدین بات اهاز به تفش پایین در آنها می شود. بجای ‎Indie‏ نمی تواند ۱

صفحه 90:
8) در توصیف کودک خود مطلق نباشید : از گفتن اين جملات بپرهیزید: تو هميشه کارها را اشتباه انجام می دهی! . هیچ وقت هیچ کاری را درست انجام نمی دهی و.... با ‎oll‏ ‏جملات کودک انگیزه ی خود را برای تغییر از دست مي دهد. بجای این جملات می توانید آنچه را در واقعیت مشاهده می کنید توصیف تمایید . مثلاً امروز بعداز ظهر واقعاً اتاقت به هم ريخته بود! (با گفتن اين جمله او را شلخته قلمداد نکرده اید) . 9) بازخوردهای منفی را محدود کنید: بازخوردهای منفی نظیر نه , نکن, بسه دیگه و... را بخصوص در والدین کودکان لجباز بیشتر مشاهده ‎oo‏ کنیم. گاهی والدین با یک باز خورد مثبت شروع می کند. ولی نتیجه, آخر منفی می شود. مثلاً مادر می گوید: پسرم تو امروز کار خوبی کردی اسباب بازی هایت را جمع کردی! چرا هميشه این کار را نمی کنی؟! ‎S295 a (10‏ خود وعده ای ندهید که نتواتید آن را عملی کنید : در اين صورت کودک فکر می کند به او توجهی ندارید و برایش احترام قاثل نیستید. در نتیجه ارزش خود را زیر سفا برد و اعتماد به نفس أو كم مى شود . 1) کودک را تشویق کنید تاخود گویی مثبت از خود داشته باشد :زمانی که کودک انجام داد به او یاد بدهید جملات مثبت درباره ی خود بگوید, نظیر: انجام دادم!. اين کار را می توانید از طریق الگو برداری از خودتا خودتان با صدای بلند بگور ‎ee‏ 1 یید: من

اصول تربیت فرزندان آبان ماه 93 خانواده و تأثیر آن بر تربیت فرزندان • محيط خانه ،نخستين و با دوام ترين عاملي است كه در رشد شخصيت كودكان تأثير مي گذارد و افراد خانواده نقش بسيار مؤثري را در آشنا كردن كودكان به زندگي جمعي و فرهنگي جامعه دارند. :ساختار خانواده ها • عوامل مؤثر در رشد کودک : • طرز برخورد صحيح اعضاي خانواده با يكديگر، • همراهي آنها در خانه براي تعيين هدف هاي خانوادگي • تأمين مصالح خانواده • انواع ساختار خانواده : بطور کلی خانواده ه ا بر اس اس نوع ارتباط ب ا یکدیگ ر ب ا اس تفاده از ساختارهای متفاوت مثل عاطفي يا رفتاري ،تأثيرات مختلفي بر پرورش كودكان و رفتار آنها دارند. -1ساختار عاطفی خانواده ها -2ساختار رفتاري خانواده ها -1ساختار عاطفی خانواده ها /ی در کلیه ی /تفاده از روش عقالن /ا اس /ه ب /اختار آزاد منشان /ات خانواده س /ص -1مشخ شئون زندگی: • تمام افراد خانواده قابل احترام هستند. • اعضاي خانواده صالحيت اظهار نظر درباره ي مشكالت مربوط به خود را دارند. • همه ی افراد خانواده حق دارند در تصميماتي كه درباره ي آنها يا كار مر بوط به آنها گرفته مي شود شركت كنند • همكاري ،اساس زندگي و فعاليت افراد خانواده را تشكيل مي دهد. • بچه هايي به موقع از محبت والدين استفاده مي كنند. • شخصيت فرزندان در خانه مورد احترام است مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : • توانا ،موفق و سازگار خواهند شد. • معين بودن هدف و نظم و ترتيب امور خانوادگي ،راه و رسم زندگی را روشن مي سازد. • بچه ها مي فهمند چرا بايد از انجام كاري خودداري كنند • ديدگاه هاي خود را بيان كرده و مهارت هاي خويش را ظاهر سازند. -2مشخصات خانواده با ساختار بي قيد و بند و بی کنترلی : • در اين نوع ساختار هيچ يك از اعضاي اين خانواده در كار ديگري دخالت ندارند. • خواسته ها حاكم بر اعمال افراد است و هر فردي مطابق دلخواه خود عمل مي كند. • زندگي اعضاي اين خانواده با هرج و مرج و بي نظمي همراه است. • آثار تزلزل در اين خانواده در رفتار كودكان نيز مشاهده مي شود. • افراد در اين خانواده افرادی بي بند و بار ،بي هدف ،سهل انگار ،خودخواه و بي هدف هستند. • مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها: • احساس مسئوليت نمي كنند. • قادر به زندگي اجتماعي نيستند. • اغلب با شكست رو به رو مي شوند. -3مشخصات خانواده با ساختار ديكتاتوري و مستبدانه : • در اين ساختار يك نفر حاكم بر اعمال و رفتار ديگران است. • فقط او تصميم مي گيرد ،هدف تعيين مي كند و راه نشان مي دهد. • او وظيفه ي افراد را مشخص مي سازد و امور زندگي را ترتيب مي دهد. • همه بايد مطابق ميل او رفتار كنند. • برنامه ی كار افراد را معين مي كند و در هر كاري كه ديگران انجام مي دهند دخالت مي نمايد • شخصيت و خواسته ها و نياز كودكان به هيچ وجه مورد توجه نيست. • نيازهاي بنيادي بچه تأمين نمي شود. • ز محبت خبري نيست. • بچه در اين خانواده احساس امنيت نمي كند و وضع او هميشه متزلزل است. /انواده ها /خ /فرزندان این • مشخصات فردی • اين گونه بچه ها در ظاهر حالت تسليم ،آرامش ،سازگاري و اطاعت دارند. • دچار هيجان و اضطراب هستند. • اين بچه ها اغلب در مقابل ديگران حالت دشمني به خود مي گيرند. • به بچه های همسن يا كوچك تر از خود آزار مي رسانند. • از بسر بردن با ديگران ناتوانند. • در زمينه ی عاطفي و اجتماعي رشد كافي ندارند و در كارهاي گروهي شركت نمی كنند. • اغلب از ارائه ي رفتار مناسب وا مي مانند. • از قبول مسئوليت خودداري مي كنند، • در مراحل مختلف زندگي از ضعف و بي لیاقتی رنج می برند. • غالب ًا در كار و تحصيل نيز موفق نمي شوند. -4مشخصات خانواده با ساختار تركيبي : • خانواده ها گاهي از یک الگو و گاهي از الگوی دیگر با ساختار دیگری استفاده مي کنند. • مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها: • بچه هاي بي اراده ،ترسو و متزلزل در بر خوردهاي اجتماعي • غالب ًا اين گونه بچه ها سعي در جبران سرخوردگي هاي خود خواهند داشت ودچار سرگشته اي می شوند. ساختار رفتاري خانواده ها : -1كنترل زياد ،محبت كم : • عقيده به سخت گيري بعنوان بهترين شيوه ی تربيتي و ضامن موفقيت فرزندان • جلوگیری از آزادي و استقالل عمل کودک مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : • روح آزادي را در كودك از بين مي برد. • فرزندان اعتماد به نفس خود را از دست مي دهند و در تصميم گيري هاي مهم در زندگي ناموفق خواهند بود. -2كنترل كم ،محبت زياد : • عشق و محبت بيش از اندازه بدون اعمال كنترل هاي الزم نسبت به فرزندان • رفتارهاي ناسازگار و ناهمخوان والدین در مقابل اشتباهات فرزندشان • يك كودك در يك موقعيت براي كاري كه كرده است توبيخ مي شود و در موقعيت ديگر انجام همان كار يا ناديده انگاشته مي شود يا حتي مورد تشويق قرار مي گيرد، • مشخصات فردی فرزندان این خانواده ها : • كودك احتما ًال لوس بار مي آيد • الگو هاي رفتاري ضد اجتماعي و مجرمانه از خود نشان مي دهد. • -3كنترل كم ،محبت كم : • • كودك نمي تواند در خالء عاطفي رشد يابد. اگر والدين هيچ گونه عشق و محبتي نشان ندهند زندگي براي كودك بي ارزش و بي ثمر مي شود. هنگامي كه والدين رفتار فرزند را به روش صحيح كنترل كنند او درك مي كند كه كنترل كردن براي يك زندگي اجتماعي آرام كام ً ال ضرورت دارد. كودكاني كه دچار فقر محروميت هيجاني و عاطفي باشند نمي توانند در آینده شريك خوبي در زندگي زناشويي خود باشند ،زيرا پيوند موفق بين زندگي دو فرد از طريق عشق بر قرار مي گردد. بنابراين هيجانات بايد به شيوه ي قابل قبولي تنظيم و كنترل گردند .كنترل والدين، راهنماي ي الزم را براي بيان احس اسات و هيجانات در اختيار فرزندان قرار مي دهد. همچنين احساسات در چهار چوب آن بروز داده مي شوند. فرزند پروري بدون كنترل و محبت مطلوب نيست. • • • • • -4كنترل كافي ،محبت كافي :از آنچه تاكنون گفته شده كام ً ال روشن است كه بهترين ساختار رفتاری و شيوه ی فرزند پروري آن است كه همراه با كنترل مناسب و محبت كافي باشد .والدين بايد بين كودك به عنوان يك انسان از يك سو و رفتارهاي كودكانه ی او از سوي ديگر تفاوت قائل شوند .والدين با سبك تربيتي فوق اين فرق را بين كودك و اعمالش قائل مي شوند .آنها كودك را به خاطر رفتارهاي پسنديده اش تشويق و به خاطر اعمال ناپسندش تنبيه مي كنند. سالمت روان و نوجوانان و جوانان • دوران نوجواني و جوانی يکي از حساس ترين دوره هاي زندگي انسان است .مشکالت اين دوره ،به اشكال مختلف ازجمله به صورت مسائل عاطفي ، اجتماعي ،اخالقي و گاه آمیخته اي از آنها تجلي مي كند • آشنایی با ویژگی های عاطفی و نیازهای روانی نوجوانان،می تواندوالدین را در تامین سالمت روان نوجوانان خود کمک کند که در این جا به اختصار در مورد این نیازها صحبت می شود. • ویژگEی های عاطفEی :الزم اسEت نوجوان ،بEا برخEي از تحوالت عاطفي و احساسي در دوره ی نوجواني آشنا شود .اين آشنايي ،او را براي مواجEه شدن با تغييرات اين دوره آماده خواهد کرد و به او کمک مي کنEد تا خود را بي اختيار ،به دسEت هيجانات عاطفEي دوره ی نوجوانEي نسEپارد .از طرفEی والدیEن هEم بایEد به تفاوت های فردی فرزندان توجEه کنند .بEا شناخEت شخصEیت نوجوان و شناخت ویژگEی های عاطفEی دوره ی نوجوانEی ،برخEی از رفتارهای ناخوشاینEد آنان غیر طبیعEی انگاشتEه نمEی شود تEا موجEب بروز عکEس العمEل در والدیEن گردد و به تیرگEی روابEط بEا نوجوان بینجامد .برخEی از ویژگEی هEا شامل :عدم تعادل و بEی ثباتEی عاطفEی(عدم کنترل خشEم ،زودرنجEی و ،)...مورد توجEه همسEاالن واقع شدن( کسEب تأییEد همسEاالن ،افزایEش دوسEتان همجنEس و ،)...عدم تحمل در مقابEل انتقاد و سEرزنش( اختالف نظEر بEا والدیEن ,عدم ارتباط صEمیمانه بEا والدین و ،)...ظاهEر شدن احسEاسات فداکارانEه( احسEاسات مبارزه طلبانEه بEا ظالم ،دفاع از مظلوم و سEتمدیده و ،)...مهEم جلوه دادن خود در برابر دیگران ،یأس و ناامیدی سEریع در برابر ناکامEی هEا ،توجEه بEه وضEع ظاهEر و لباس و آرایEش ،داشتن حالت رویایی و عاشق پیشگی ،نگرانی و پریشان خاطری از آینده و... نیازهای روانی:هر انسانی دارای نیازهای روانی می • باشد این نیازها شامل نیاز به مهربانی و محبت ،نیاز به امنیت و آسایش خاطر ،نیاز به احساس تعلق داشتن و مورد قبول گروه همساالن قرار گرفتن ،نیاز به مقبولیت و احترام ،نیاز به استقالل ،نیاز به تشخیص و قدردانی ،نیاز به مذهب و فلسفه ی حیات، نیاز به داشتن هدفی مشخص در زندگی ،نیاز به احساس هویت و شناخت خود درصورتی که این نیازها تامین نشوند احتمال وقوع آسيب هاي اجتماعي در .نوجوان بیشتر می شود :عوامل تأثیر گذار بر سالمت روانی • )1واکنEش های ناسEازگارانه :نوجوان بر عکEس کودک ،نEه تنهEا نمEی خواهEد بEا محیEط سازگار شود بلکEه مEی خواهEد محیEط را بEا خود سEازگار کنEد کEه معموال ً بEا مقاومEت بزرگسEاالن و بروز واکنش های ناسEازگارانه همراه خواهEد بود .برخEی از ایEن واکنEش هEا عبارتنEد از :اضطراب شدیEد ،کشمکش های روانEی ،در پسEران دیEر بEه خانEه آمدن ،در دختران تمایEل بEه آرایEش سEر و صEورت ،حالEت عصیانی و سرکشی به شکل مخالفEت با والدین( با طرز تفکر ،سلیقه ،ذوق ،اعمال طرز لباس پوشیدن ،طرز زندگEی کردن بزرگسEاالن و ،)...فرار از خانEه در مراحEل شدیدتEر اختالفات ( بدلیEل مخالفEت با اقتدار و گاهی استبداد خانواده ،فشار و رفتار غیر عادالنه ی خانواده و)... • )2واکنEش های سEازگارانه :نوجوانان و جوانان بیشتEر از سEایر اقشار سEنی از ایEن واکنEش ها اسEتفاده مEی کنند .ایEن واکنEش هEا عادی هسEتند و همEه بEه درجاتEی از آEن استفاده مEی کننEد ،مگEر این که در استفاده از آن افراط گردد .مهمترین این واکنش ها عبارتند از :انکار( رد مشکل و یا عوامل ایجاد فشار ،عدم پذیرش حقیقEت ،میEل بEه اجتناب از حقیقEت) ،خیالبافی( به تصویر کشیدن آینده ی خویEش هEر چنEد گزاف در ذهEن) ،جEبران(بیان انگیزه و خواسEته بEه صEورتی دیگEر و تEا حدودی با همان مقصEود بEه منظور کاسEتن احسEاس حقارت در خود) ،هماننEد سEازی( هماننEد سEازی بEا برخEی افراد به منظور باال بردن شخصEیت و اعتبار خود) ،برون فکنEی( انتقال نقایEص و اشتباهات و یEا نسبت دادن امیال ناصEواب خود بEه دیگران) ،دلیEل تراشEی( بیان دلیEل مردم پسEندانه برای عمEل یEا فکری که از نظEر اجتماعEی و یEا خود شخEص ناپسEند اسEت) ،تصEعید یEا واالیEش(وقEف زندگی خود برای اعمال اجتماع پسEندانه) ،جابجایی ( تخلیEه و انتقال عواطف خود نسبت به شخEص یEا موضوع معیEن به فرد یا موضوع یا پدیده ی دیگری) :توصیه هایی به والدین و بزرگساالن در برخی موارد پدران و مادران در این دوره ،با • محدودیت های نادرست برخوردهای غلط و ایجاد و سخت گیری های بی مورد ،رشد ،تکامل ،شخصیت و آینده ی نوجوانان را ناآگاهانه در مسیر منفی و بحرانی هدایت می کنند ،در حالی که برخورد منطقی و مناسب و آرام با جوانان ،باعث می شود این دوره ی طوفانی و بسیار حساس ،به آرامی و با تنش های کم تر طی شود /ش های سازگارانه و /ا واکن /ه برای برخورد ب /ی ک /ی از رفتارهای برخ ناسازگارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: آموزش گرفتن والدین در زمینه ی مهارت های کامل زندگی و فرزندپروری و استفاده از آن در زندگی و در طول ارتباط با فرزند و راهنمایی گرفتن از مشاوران در صورت لزوم ‏برقراری ارتباط مؤثر ،صمیمانه ،صحیح و سالم همراه با احترام ‏به یاد آوردن احساسات ،هیجانات و افکار دوران نوجوانی خود جهت شناختن و درک بهتر نوجوانان و جوانان گوش دادن با حوصله به افکار و نظرات آنان کمک ،راهنمایی و آموزش به آنان جهت درک علت درستی یا نادرستی مسائل تحقیر نکردن و دادن فرصت جهت رفع نواقص در صورت ارتکاب به اشتباه در میان گذاشتن نصایح و تذکرات با اعتدال و منطق و در خلوت با آنان عمل کردن خود والدین به آنچه برای فرزندان به زبان می آورد آشنا کردن فرزندان با مذاکره ی اصولی از طریق تشکیل جلسات مختلف با حضور همه ی اعضای خانواده در مورد مسائل مختلف /ش های سازگارانه و /ا واکن /ه برای برخورد ب /ی ک /ی از رفتارهای برخ ناسازگارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: تشویق و عالقه مند کردن فرزندان به آموزش و یادگیری در مدرسه و پیگیری روند پیشرفت آنان و استفاده از راهنمایی مربیان جهت رفع معایب انتظار از فرزند در حد توان و ظرفیت او تشویق و عالقه مند کردن فرزندان به شناخت جهان اطراف ،شخصیت های علمی ،فرهنگی ،هنری ،مذهبی و مکان های تاریخی صحبت با فرزند در زمینه مسائل اخالقی و برخی مسائل شرعی و خصوصی قبل از دسترسی او به منابع و اطالعات نادرست با کمک والدین ،مربیان و اساتید مربوطه آموزش ارزش ها ،اصول اجتماعی ،آداب صحیح معاشرت و معیارها و روش های صحیح انتخاب دوست توضیح نتایج اعمال خوب و بد و عواقب مخرب برخی رفتارهای پرخطر تشویق به اطاعت و بکارگیری اوامر و دستورات الهی در زندگی همگام شدن با مسائل ،مشکالت ،نگرانی ها و عالئق امروزجوانان و نوجوانان با کنار گذاشتن برخی افکار و اندیشه های کلیشه ای توسط والدین بدست آوردن اطالعات روز در مورد آسیب های اجتماعی و آشنایی با راهکارهای جدید مقابله با آن استفاده از روش های صحیح و منطقی و کمک به او جهت ریشه یابی رفتارهای نادرست فرزندان تشویق رفتارهای درست مثل بخشش ،محبت ،همکاری ،شناخت ،تفاهم و همدردی در فرزندان سیراب کردن از محبت جهت جلوگیری از روی آوردن فرزندان به بیگانه ها و افراد فاسد آموزش راه های حل مشکالت به دنبال صبر و بردباری عدم استفاده از تنبیه بدنی و استفاده از سبک های دیگر تربیتی به روش صحیح ارتباط مستمر با فرزندان پرانرژی ،کنجکاو ،حساس و تأثیرپذیر مهارت های اساسی در تربیت Eفرزندان • برای تربیت کودکان الزم است والدین از روش های تربیتی صحیح اطالع داشته باشند به همین منظور به برخی از روش های تربیتی اشاره می شود • منظور از شیوه های فرزند پروری: )1روش هایEی اسEت کEه والدیEن برای تربیت فرزندان خود بکار می گیرند. )2نگرش هایEی اسEت کEه والدیEن نسEبت به فرزندان خود دارند . )3معیارهEا و قوانینEی اسEت کEه والدین برای فرزندان خویش وضع می کنند . مهارتهای اساسی درتربیت: • بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق می افتد دارند و به همین دلیل ممکن است مشکالت را بیشتر و مهم تر و بالعکس کمتر و کم اهمیت تر از آنچه که هست ارزیابی کنند .برای مثال ،کودکان گاهی نق می زنند ،بویژه در زمان خستگی ،بیماری و یا تغییرات محیطی و اگر والدین خودشان خسته و ناراح ت باشن د ممکن اس ت این مشکل را خیل ی بزرگ جلوه دهن د و گاهی بالعکس والدین به کودکی که مرتب ًا با همساالنش دعوا می کند والدین بی توجهی کرده و آن را طبیعی می دانند و هیچ اقدامی نمی کنند . • اولین گام برای تغییر یک رفتار نامطلوب و یا ایجاد یک رفتار مطلوب ،ثبت رفتار (ثبت دفعات تکرار آن رفتار در روز ،مکان بروز آن رفتار ،رویدادهای پیش از بروز رفتار و نحوه ی عملکرد شما در پاسخ به بروز رفتار و )...می باشد . چگونEه مEی شود رابطEه بهتری بEا فرزندان خود داشتEه باشیEد ؟ • *اوقات خوبی را با فرزندانتان بگذرانید : • معموال ً والدین زمان بسیار کمی را با فرزندشان می گذرانند و بیشتر مواقعی که به ظاهر با بچه ها هستند اغلب به فعالیت دیگری مشغول می باشند .بهتر است در طول روز و به طور مکرر زمان هایی را با کودک تان بگذرانید .زمان های کوتاه ( 1تا 10دقیقه ) مفیدتر است. • *با کودک تان صحبت کنید : • در مورد چیزهایی که فرزند شما به آن عالقه دارد صحبت کنید .نظرات و اطالعات خود را با فرزند خود در میان بگذارید و به او نشان دهید که به آنچه او می گوید عالقه مند هستید. • *احساسات خود را به کودک تان نشان بدهید : • روش دیگر کEه نشان مEی دهد شمEا عالقه مند هستید و بEه او توجEه مEی کنیEد ایEن اسEت کEه احساسات خود را به صورت عملی نشان دهید مثال ً • فرزندانتان را بغل کنید ،لمس کنید ،در آغوش بگیرید ،ببوسEید ،ماساژ دهیEد ،قلقلEک بدهیEد و ...ایEن کارهEا به کودکان کمEک مEی کنEد کEه از مورد توجه بودن و مورد محبEت واقEع شدن احسEاس آرامEش کننEد و رابطه ی عاطفی آنها محکم تر شود . *اگر مایلید فرزند شما رفتار مطلوبی انجام دهد مهارت های تشویق کردن را بیاموزید : رفتار مطلوبEی را کEه مEی خواهیEد کودک تان انجام دهEد دقیقا ً مشخص کنید .برای مثال "داشتEن نظEم "برای کودک مبهEم اسEت .بEه جای آEن مEی توانیEد از کودک خود بخواهید مثال ً اسباب بازی ها را در محل خود قرار دهد. در هر نوبت یک رفتار را انتخاب کنید و وقتی فرزند شما آن رفتار را به صورت خودکار انجام می دهد روی رفتار دیگری تمرکز کنید. از روش های گوناگون تشویEق کردن اسEتفاده کنید .تشویEق های شمEا مEی توانEد کالمEی باشد برای مثال :آفرین دخترم! من واقعا ً از این که بعد از تمام شدن بازی اسباب بازی هایت را مرتEب کردی خوشحالEم .یEا تشویEق های غیEر کالمEی مثEل لبخند زدن ، چشمEک زدن ،بغEل کردن ..... ،کEه کودکان از آEن لذت مEی برنEد .اگEر از تشویق مادی ( خرید یک وسیله ) استفاده می کنید ،دقت کنید آن وسیله گران نباشد ولی مورد عالقه ی فرزندتان باشد . بعEد از اینکEه کودک تان رفتار مطلوب را انجام داد جایزه ی در نظEر گرفتEه شده را تهیEه کنید و به وعده ی خود عمل کنید. اگEر در تشویEق کردن فرزنEد تان برای انجام یEک رفتار مطلوب ناموفEق هسEتید بEا متخصص مشورت کنید . • *گوش دادن فعال : • یکEی از نیاز های اسEاسی افراد ،داشتEن یک فرد مورد اعتماد اسEت که بEه حرف های آنهEا گوش دهد .قاعدتا ً بچه ها بEا داشتن پدر و مادر ایEن مشکEل را ندارنEد ،چون در شرایEط طبیعی پدر و مادر را مورد اعتماد مEی داننEد .آنچEه مهEم اسEت ایEن اسEت که مEا شنونده ی خوبEی باشیEم تEا آنهEا بEه راحتEی بتواننEد بEا ما درد دل کنند .گوش دادن فعال نیاز بEه یادگیری و تمریEن دارد کEه هر پدر و مادری بایEد آEن را بیاموزد و بEا اسEتفاده از آEن بEه کودک کمک کنEد تEا احسEاساتش را بیان کنEد و از طرفEی ایEن مسEئله باعث نزدیEک تEر شدن مEا بEه کودکان مان مEی شود و بEه آنهEا کمEک می کند که به راه حل های جدیدی برای مسائل شان فکر کنند. راه های گوش دادن فعال : -1در هنگام صEحبت بEا کودک مان عالقEه مندی و توجEه نشان دهیم .بEا برقراری تماس چشمی او را مطمئن کنیم کEه متوجه اش هستیم .برای این کار الزم اسEت تلفن ،موبایل ،تلویزیون و......را فراموش کنیم . -2صEحبت کردن کودکان را تشویEق کنیم .بعضEی کودکان نیاز دارنEد کEه برای شروع صحبت از آنهEا دعوت شود .کودکان وقتEی عقایEد خود را بیان مEی کننEد احسEاس مEی کننEد مهم ترند. مثال ً سEوسن خانEم وقتEی مEی بینEد دخترش نگران اسEت در ابتدا از او سEوال می کند :طوری شده مامان ؟ صEبا مEی گویEد :نEه طوری نشده! مادر از او مEی خواهEد همEه چیز را برای او تعریف کند و از این طریق صبا مشکلش را برای او مطرح می کند . -3صEبورانه گوش دهید .همEه ی مEا سEریع تEر از حرف زدن مان فکEر مEی کنیم .امEا کودکان به دلیEل ذخیره ی لغات محدودتEر نسEبت بEه مEا و تجربEه و تمریEن کمتEر در حرف زدن ،وقت بیشتری را صEرف مEی کننEد تEا لغات مناسEبی پیدا کنند .مEا بایEد طوری بEه حرف آنها گوش دهیEم کEه آنهEا مطمئEن شونEد برای همEه ی حرف هایشان وقEت کافEی داریم .قبل از تمام اجازه بدهید کودکان عقایدشان را مطرح کنند. شدن صحبت ،حرف آنها را قطع نکنیم. -4بEه اشارات غیEر کالمEی شان توجEه کنیم .کودکان پیام های زیادی را بEه صEورت غیرکالمی کردن دسEت هEا یEا رفتاری مثEل ناخن جویدن مEی فرسEتند ،مثEل اخEم کردن ،مشEت موقع نگرانی ها و ...از این نشانه ها می توانیم نکات بیشتری را درک کنیم. - 5از سؤال های بسته بپرهیزیم .سؤال هایی که جواب شان بله یا خیر است جلوی گفت و شنود را می گیرند و مکالمه را زود می بندند. - 6احساساتش را باز نمایی کنیم و کمکش کنیم تا تجاربش را تشریح کند. - 7خودمان را جای او بگذاریم و به او نشان دهیEم کEه مسئله اش را درک مEی کنیEم و با او همدل هستیم .مثال ً آهEا ! حاال فهمیدم! تو مداد تراش دوستت را گرفته ای و حاال نمی دانی آن را کجا گذاشته ای؟! -8احسEاسات کودک را منکEر نشویم .احسEاسات کودک برای خودش حقیقEی اند مثال ً کودکEی کEه از سEوزش دسEتش شاکEی اسEت نگوئیEد :ایEن کEه چیEز مهمEی نیست! خوب می شود! بلکه درست است مثال ً بگوئیم :این که بدجوری سوخته! خیلی می سوزه؟! -9هنگام صEحبت بEا او از کلمات سEخت اسEتفاده نکنیم .کلمات بایEد بEا فهEم کودک متناسب باشد .مثال ً اگEر کودک گفEت :امروز ناظEم بیEن مEن و سEعید فرق گذاشEت! نگوئیEم :تو فکر می کنی ناظم آدم عادل و منطقی نیست ؟! -10گفتگEو را در زمان مناسEب انجام دهیم .گاهEی کودک نمEی خواهEد درباره مسئله اش صEحبت کنEد یEا مEی خواهEد مدتی با احساساتش تنهEا باشد .در آن لحظه به خلوت کودک احترام بگذاریم ،اما متوجه او باشیم و در فرصتی مناسب پای صحبت او بنشینیم . تقویت اعتماد به نفس در کودک • کار اصلی والدین کمک به کودک در جهت پرورش مهارت هایی است که بتوانند در بهترین توانائی های خود به موفقیت برسند . راههایEی کEه مEی تواننEد منجEر بEه تقویت اعتماد به نفس مثبت در کودکان شوند : )1عالئEق و توانائEی های کودک خود را تشویEق کنیEد :والدیEن بایEد در مورد عالئق کودک خود و توانائEی و ضعEف های او در زمینEه های مختلEف آگاهEی داشتEه باشند و مهارت های او را در آن توانایی ها افزایش دهند .این امر این احساس خوب را در کودک ایجاد مEی کنEد کEه حداقEل بEه اندازه ی بقیEه ی کودکان EهمسEن خود در آن زمینه کفایت دارد. )2مرتبا ً رفتارهای مطلوب کودک را تشویق کنید. )3موفقیEت های طبیعEی کودک را تشخیEص دهیEد :بEه جای ایEن کEه منتظEر باشید کودک کار برجسEته ای انجام دهEد ،پیشرفEت های طبیعEی او را تشخیص داده و تشویق کنید .مثال ً نقاشی های او را در جایی که در معرض دید باشد قرار دهید )4کودک خود را در تصEمیم گرفتEن تشویEق کنیEد :اگEر شما در تمام موارد برای کودک خود تصEمیم گیری نمائیEد او در آینده در تصEمیم گیری هEا مشکEل خواهد داشEت و هیEچ گاه شانEس تجربEه ی احسEاس موفقیEت برای تصمیمات خوب و احسEاس شکسEت برای تصEمیم های نادرسEت را پیدا نخواهEد کرد .در همان سال های اول زندگEی مسئولیت تصEمیم گیری را باید به کودکان در موارد کوچک بدهیم. مثال ً انتخاب پیراهن از بین دو پیراهنی که مادر پیشنهاد می کند . )5اجازه دهیEد کودک گاهEی ریسEک کنEد :در بعضEی موارد اجازه دهیEد کودک شکست را تجربEه کند .مثال ً بسEیاری از والدیEن اجازه ی بردن بشقاب شکسEتنی را بEه کودک 3ساله ی خود نمEی دهند .در حالEی کEه اگEر در بردن آنهEا موفEق شود و شمEا او را تشویEق کنید، او احسEاس اعتماد بEه نفEس بیشتری خواهEد کرد .اگEر بشقاب بیفتEد و بشکنEد به عنوان یEک اتفاق بایEد اوضاع را در دسEت بگیریEد تEا کودک بیاموزد چگونEه بEا شکسEت مواجه شود .در کودکان کوچEک تEر بایEد تالشEی را کEه انجام پذیرفتEه تشویEق کنیEد ،نEه ایEن که فقEط نتیجEه ی عمEل را پاداش دهیEد و بعEد از ایEن کEه در یEک کاری شکسEت خورد به او کاری بدهید که احتمال موفقیتش در آن کار بیشتر می باشد. )6بEه کودک خود مسEئولیت بدهیEد :هدف مEا کمEک بEه کودک در بدسEت آوردن حس پیشرفEت و همکاری بEا خانواده مEی باشد .مEا فقEط بEه نتیجEه ی کار اهمیEت نمEی دهیم، بلکه تالش او را تشویق می کنیم. )7از کودک خود نخواهیEد کEه کامEل باشEد :اگEر از کودک خود بخواهیEد کEه کامEل باشد نمEی توانEد انتظEارات شما ناامیEد خواهیEد شEد و کودک یاد مEی گیرد کEه هیEچ گاه را برآورده کنEد و چون کودکان دوسEت دارنEد والدیEن از آنهEا راضEی باشنEد ،این موضوع باعEث اعتماد بEه نفEس پاییEن در آنهEا مEی شود .بجای درخواسEت کامل بودن تالش های کودک خود را تشویق کنید. )8در توصEیف کودک خود مطلEق نباشیEد :از گفتEن ایEن جمالت بپرهیزیEد :تEو همیشEه کارها را اشتباه انجام مEی دهEی! .هیEچ وقEت هیEچ کاری را درسEت انجام نمEی دهEی و ....بEا گفتEن این جمالت کودک انگیزه ی خود را برای تغییر از دست می دهد .بجای این جمالت می توانید آنچه را در واقعیEت مشاهده مEی کنیEد توصEیف نماییEد .مثال ً امروز بعداز ظهEر واقعا ً اتاقEت بEه هم نکرده اید) . ریخته بود! (با گفتن این جمله او را شلخته قلمداد )9بازخوردهای منفEی را محدود کنیEد :بازخوردهای منفEی نظیEر نEه ،نکEن ،بسEه دیگه و ...را مEی کنیم .گاهEی والدیEن بEا یک باز بخصEوص در والدیEن کودکان لجباز بیشتEر مشاهده خورد مثبEت شروع مEی کنEد ،ولEی نتیجEه ،آخEر منفEی مEی شود .مثال ً مادر مEی گویEد :پسEرم تو امروز کار خوبی کردی اسباب بازی هایت را جمع کردی! چرا همیشه این کار را نمی کنی؟! )10بEه کودک خود وعده ای ندهیEد کEه نتوانیEد آEن را عملEی کنیEد :در ایEن صEورت کودک فکEر می کنEد بEه او توجهEی نداریEد و برایEش احترام قائEل نیسEتید .در نتیجEه ارزش خود را زیEر سEؤال می برد و اعتماد به نفس او کم می شود . ) 11کودک را تشویق کنید تاخود گویی مثبت از خود داشته باشد :زمانی که کودک یک کار خوبی درباره ی خود بگویEد ،نظیEر ،چEه کار خوبی انجام داد بEه او یاد بدهیEد جمالت مثبEت انجام دادم! .ایEن کار را مEی توانیEد از طریEق الگEو برداری از خودتان به وی آموزش دهید .مثال ً خودتان بEا صEدای بلنEد بگوییEد :مEن فکEر مEی کنEم ایEن سEاندویچی کEه درسEت کردم خیلی خوشمزه شده است! . )12بEه کودک خود مهارت حEل مسEئله را آموزش دهیEد :از حل کردن تمام مشکالت کودک خود اجتناب کنید .در عوض روش حEل مشکالت را به او آموزش دهید. بهتریEن محEل برای شروع آموزش حیEن بازی کردن مEی باشد .ابتدا کمEک کنید راه حEل های ممکEن را در نظEر بگیرد .سEپس هEر کدام را ارزیابEی کرده و بهتریEن آنها را انتخاب نماید. )13بEه کودک خود مهارت های اجتماعEی را آموزش دهیEد :کودکانEی که مهارت اجتماعEی خوبEی دارنEد ،باز خورد های مثبEت بیشتری نیEز دریافEت مEی کنند و در نتیجه به اعتماد به نفس بیشتری دسEت خواهنEد یافت .زمانی که به کودک خود این مهارت هEا را مEی آموزیEد ،سEطح تکاملEی او را بEه خاطEر داشته باشید .مثال ً برای کودک 2سEاله بازی بدون خشونEت اسEت و در کودک 5-7سEاله آموزش بازی ها بصورت مشارکت با یکدیگر می باشد. )14گذراندن وقت با کودک ،این پیام را می دهد که از بودن با وی لذت می برید. )15کودک خود را بپذیریEد :علEی رغEم همEه ی نقایEص کودک خود را بپذیریEد (این جزءاصEلی هEر ارتباط عاشقانEه اسEت ) ایEن مسEئله بEه خصوص در مورد کودکان لجباز از اهمیت زیادی برخوردار است . برخی مشکالت رفتاری کودکان و نحوه ی مقابله ی صحیح با آن • *قشقرق : یکEی از مشکالت رفتاری شایEع در کودکان قشقرق اسEت .طیEف آن از نEق نEق کردن و گریEه کردن تEا گاز گرفتEن ،پا کوبEیدن روی زمیEن ،پرت کردن اشیاء و افتادن روی زمیEن متنوع مEی باشد . بعضEی کودکان نفEس خود را حبEس مEی کننEد تEا زمانEی کEه ضعف کرده و یEا بیهوش شوند .کودکان با انجام این کارها معموال ً هدف خاصEی را دنبال مEی کننEد .ایEن هدف مEی توانEد بEا بدست آوردن چیزی یEا اجتناب از انجام کاری و از همه مهEم تEر جلEب توجEه باشد .بEه هEر دلیلEی کEه باشEد وEالدیEن بایEد ایEن مطلEب را به کودک خود انتقال دهنEد کEه ایEن عمEل او غیEر قابEل قبول اسEت .هدف مEا این اسEت کEه شدت ایEن رفتار را کاهEش دهیEم .برای رسEیدن بEه این هدف توصیه های زیر می تواند کمک کننده باشد . والدیEن بایEد نEا مطلوب بودن ایEن رفتارهEا را به کودک نشان داده و با شیوه های صحیح از تکرار آن ها بکاهند .به این منظور : ) 1به رفتار مطلوب کودک توجه کرده و او را تشویق کنیم . )2حمالت کEج خلقEی بیشتEر در زمان خسEتگی یEا گرسEنگی کودک اتفاق مEی افتEد مطمئن شوید که کودک خواب و غذای کافی دارد )3بررسEی کنیEد آیEا حمالت قشقرقEی در زمان های خاصEی اتفاق مEی افتEد ،مثال ً اکثر اوقات هنگام غروب و وقEت خسEتگی کودک ایEن رفتار را نشان مEی دهEد ،در این صورت والدین باید سعی بر تنظیم مجدد برنامه ی کودک داشته باشند. )4قشقرق را نادیده بگیریEد(در عیEن حال اگEر در شرایEط خطرناکی قرار دارد او را بدون ایEن کEه خودش بفهمEد در میدان بینایEی خود قرار دهیEد) .بEی توجهEی بEه قشقرق ،باعث کEم رنEگ شدن و کاهEش آEن مEی شود .همان طور کEه گفتEه شEد ،علEت عمده ی این رفتارهEا جلEب توجEه اسEت کEه اگEر کودک بEه ایEن هدف یعنEی توجEه نرسEد ،دست از رفتار خود بر مEی دارد .پEس اگEر در شرایEط خطرناکEی اسEت یEا رفتار خطرناکEی مثل کوبیدن سEر بEه زمیEن انجام مEی دهEد ،بدون دعوا و جنجال او را بگیریEد کEه مانEع آسEیب رساندن بEه خود شود .ولEی در مواردی کEه رفتار خطEر ناکEی ندارد مثEل نEق نEق کردن ،گریه کردن و .....طوری رفتار کنید که اصال ً او را نمی بینید و صدای او را نمی شنوید . ) 5سعی کنید آرام باشید و تسلیم حمالت قشقرقی نشوید. )6بپذیریEد کEه کودک شمEا ناراحEت اسEت ،ولEی بعEد از اینکEه او آرام شد مثال ً بگویید :متأسEفم که تو ایEن قدر عصبانی بودی ،ولEی قشقرق یا کEج خلقEی کردن کار اشتباهEی اسEت .اگEر سن کودک باالی 4 سEال اسEت میتوانیEد از او بپرسEید :بهتEر بود چEه راهEی را برای کنترل این موقعیت انتخاب می کردی؟ )7بEه کودک کمEک کنیEد تEا بEا گفتEن کلمات ،احسEاس خود را ابراز کنEد ( به تدریEج کEه کودکان بهتEر از مهارت های زبانEی اسEتفاده کنند حمالت قشقرقی کمتر می گردند ). در مورد حمالت نگEه داشتEن تنفEس ،نکتEه ی مهEم آEن اسEت کEه کمترین توجEه در آEن زمان بEه کودک شود .بEا ایEن وجود بایEد کودک همیشه در میدان دیEد باشد و در موارد نادر نیاز هست کEه معاینه فیزیکی نیز انجام شود. *پرخاشگری : بسEیاری از کودکان لجباز برای بEه دسEت آوردن آنچEه می خواهنEد کتEک کاری مEی کننEد ،گاز مEی گیرنEد و یا اشیاء را پرت مEی کننEد .ایEن رفتار در کودکان 2-3ساله شایEع اسEت و بEه تدریEج بEا افزایEش سن ،پرخاشگری کالمی افزایش می یابد. برای کاهEش پرخاشگری مEی توان از توصیه های زیر کمک گرفت: )1زمانEی کEه کودک در برخورد بEا موقعیEت های مشکEل ،رفتار غیEر پرخاشگرانه انجام داد او را تشویق کنید. )2بعEد از پایان یافتEن درگیری سEعی کنیEد بEه کودک روش های جایگزین دیگری یاد بدهید .مثال ً برای کودک 2-4ساله می توان گفت :وقتی عصبانی هستی یک نفس عمیق بکش و بعد بیا با من صحبت کن. )3تماشای فیلEم ،کارتون و بازی های کامپیوتری کEه صEحنه ی پرخاشگری دارند را محدود کنید. )4قرار گرفتEن کودک در محیEط های همراه بEا پرخاشگری در زندگEی واقعی را محدود کنید (مثال ً رفت و آمد کودک با بزرگساالن پرخاشگر ). ) 5مطمئن شوید پرخاشگری کودک در رسیدن او به مقصد کمکی نمی کند. )6آرامش خود را حفظ کنید. ) 7از محروم سازی موقت بالفاصله بعد از پرخاشگری استفاده کنید. ) 8احساسات کودک خود را بشناسید ولی مطمئن شوید که او می داند پرخاشگری قابل قبول نیست. *دروغگویی: کودکان دو نوع دروغ گویی دارند : اول :گفتEن داسEتان هایEی کEه حقیقEت ندارد و از تصورات آنهEا منشEأ مEی گیرد و در واقEع چیزهایEی را بیان می کننEد کEه آرزو دارنEد حقیقEت داشتEه باشند .در این موارد بهترین کار تزریق حقایق البالی داستان آنها است. دوم :دروغ گفتEن برای بدسEت آوردن چیزی یا اجتناب از کاری صEورت مEی گیرد .در ایEن مورد بایEد به کودک آموزش داد کEه دروغ گفتEن اشتباه اسEت و مهEم آن است که حقیقت را بگوید. • )1والدین باید الگویی از راست گویی برای کودک خود باشند. • )2راست گویی کودک خود را تشویق کنند ،به خصوص در مواردی که می توانست دروغ بگوید ولی این کار را نکرد. • )3والدین هنگامی که دروغی از کودک خود می شنوند آرام بمانند و اجازه ندهند کودک با دروغ گفتن به آنچه می خواهد دست یابد. • )4زمانی که کودک بزرگ تر است می توانید از محروم سازی موقتی یا گرفتن امتیازات استفاده نمائید. • )5کودک را با برچسب دروغ گو خجالت زده نکنید. *رقابت خواهر و برادرها : ایEن مسEئله امری طبیعEی در خانواده اسEت .هدف ما حذف آن نیست ،بلکه به حداقل رساندن آن است. ایEن رقابEت در کودکان هEم جنEس بEا 1-3سال تفاوت سنی شدید تر است. دو زمان شایEع برای ایEن رقابEت هEا )1 :بEه دنیا آمدن )2زمانEی کEه کودکان بزرگ تر کودک جدیEد می شوند. برای بEه حداقEل رسEاندن ایEن رقابEت هEا مEی توان توصEیه های زیر را بکار بست: )1کودک را برای آنچEه قرار اسEت اتفاق بیفتد آماده کنید .مواردی مثEل اینکEه در هنگام رفتEن شمEا بEه بیمارسEتان چEه کسی از او مراقبEت مEی کند .کودک بEه دنیEا آمده زیاد گریEه مEی کنEد و شما مجبورید زمان زیادی برای نگهداری از کودک اختصاص دهید و.... )2اجازه دهیEد کودک برای ویزیEت های قبEل از زایمان همراه شما بیاید و صدای نوزاد را بشنود. )3اگEر امکان دارد هEر گونEه تغییرات مهEم در خانEه را چنEد ماه قبل از به دنیا آمدن کودک ایجاد کنید .مثال ً اگر قرار است نوزاد از گهواره خواهEر یEا برادرش اسEتفاده کند در مورد خریEد یEک تخEت بزرگ تر با فرزند خود صحبت کنید. )4از کودک نپرسید که دوست دارد نوزاد پسر باشد یا دختر. )5بهتEر اسEت تEا سEه ماه ی دوم در مورد بارداری چیزی به کودک نگویید (از نظر صدمه بارداری ) )6در ایEن مورد کEه کودک بEه دنیEا آمده یک همبازی برای او خواهEد شEد صEحبت نکنید .زیرا مدت زمان طوالنی الزم است تا او بتواند بازی کند در نتیجه کودک نا امید می شود. )7سEعی کنیEد هEر آموزش جدیدی را نظیEر توالEت رفتEن ،چند ماه قبEل از بEه دنیEا آمدن فرزنEد جدیEد یEا چنEد ماه بعEد از تولد او شروع کنید . *مشکالت خوابیدن : • میانگیEن الگوی خواب کودکان 2-7سEال بEه شکEل زیر می باشد : • 2سEاله 5/11 :سEاعت خواب در شEب  5/1ساعت خواب در روز • 3سEاله 11 :سEاعت خواب در شEب  1ساعت خواب در روز • 5-4ساله 12 :ساعت خواب در شب • 7-6ساله 10-11 :ساعت خواب در شب اگEر کودک 1تEا 2سEاعت در رختخواب دراز مEی کشEد تا خوابEش بEبرد ،مEی توانیEد زمان رفتEن به رختخواب او را کمی بEه تأخیر بیندازید .مثال ً اگEر ساعت 8به رختخواب می رفت و ساعت 10خوابش می برد ،ساعت 10او را بEه رختخواب بفرسEتید و بعEد بEه تدریEج ،هEر چند روز، یEک ربEع زمان رفتEن بEه رختخواب را جلEو بیندازیEد تEا به زمان مناسب برسد. • • • • • • • • مشکالت در رفتن به رختخواب : بعضEی از کودکان از رفتEن بEه رختخواب خودداری مEی کننEد یEا مکرر والدیEن خود را صEدا مEی زننEد یا از اتاق بیرون مEی آیند .راه اصEلی پیشگیری از ایEن مشکEل ایEن اسEت کEه زمان خواب ثابEت باشد .یعنEی هEر روز حتی روزهای تعطیEل کودک در سEاعت معینEی بیدار شود و هEر شEب هEم در سEاعت معینEی بEه رختخواب برود .قبل از خواب 20 دقیقEه مراسEم قبEل از خواب مثEل اسEتحمام ،غذای سEبک ،مسEواک زدن ،داسEتان زمان خواب ،شEب بEه خیر برای همه ی خانواده و.....پایه گذاری کنید .اگر کودک همه ی این فعالیت ها را در زمان معین انجام داد و به رختخواب رفت ،می تواند یک داستان اضافه گوش کند. قبل از رفتن به رختخواب مطمئن شوید که به دستشویی رفته است و یک لیوان آب نیز کنار تخت او بگذارید . بیدار شدن مکرر: بسEیاری از کودکان در طول شEب چنEد بار بیدار مEی شونEد و بEه راحتEی مجددا ً بEه خواب مEی رونEد ،در حالEی که بعضی در بEه خواب رفتن مجدد مشکEل دارنEد کEه قسEمتی از آنهEا بخاطEر ایEن است که والدیEن در به خواب رفتن به آنها کمک می کنند و خودشان به تنهایی نمی توانند بخوابند. درمواردی کEه کودک بیدار شده و والدیEن را صEدا مEی زنEد بعEد از 3 -5دقیقEه مEی توان بEه اتاقEش رفEت و به او پاسEخ داد .نبایEد کودک را از جای خودبلنEد کرد یEا کنار او خوابیEد ،بلکEه فقEط یEک دقیقEه در اتاقEش بمانیEد کEه مطمئن شود شمEا در خانEه هسEتید .اگEر مجددا ً بیدار شEد و شمEا را صEدا کرد 5-7دقیقEه بعEد پاسEخ دهیEد و بEه تدریEج این زمان را طوالنی کنید .یکی دو روز اول خسته کننده است ولی بعد از یک هفته نتیجه ی مؤثر را خواهید دید. کابوس های شبانه و وحشت : بسEیاری از کودکان بویژEه در سEنین 3-6سEال کابوس شبانEه را تجربEه مEی کنند .کابوس شبانEه در سEبک ترین قسمت خواب اتفاق می افتد. برای کاه ش اثرات وحش ت زدگ ی ای ن توص یه ه ا را می : برد کار ه ب توان - 1وقتی کودک شما به خاطر کابوس جیغ می زند به او سریع پاسخ دهید تا نشان دهد که از او محافظت می کنید. - 2تا جایی که ممکن است آرام باشید و با صدای مالیم به او اطمینان دهید که جایش امن است. -3تا زمانی که آرام شود کنار او بمانید. -4اگر کامال ً بیدار نشده و به نظر می رسد که هنوز کابوس می بیند او را بیدار نکنید .کنار او باشید تا با صدای خودش بیدار شود. - 5اجازه ندهید بعد از کابوس به اتاق خواب شما بیاید .زیرا به صورت عادت در می آید و این پیام را به کودک می دهد که تخت خودش جای امنی نیست. • *ترس ها و اضطراب ها : • گاهEی بچEه هEا از چیزهایEی مثEل جادوگEر مEی ترسند . کودکان تخیالت فعال دارنEد و گاهEی در جدا کردن آنها از واقعیEت مشکEل دارند .در ایEن موارد بEه جای ایEن که بEه کودک بگوییEد چیزی بEه عنوان جادوگر وجود ندارد، می توانید بگویید وظیفه ی من به عنوان مامان تو این اسEت کEه بEه تEو اطمینان بدهEم کEه هیEچ جادوگری به خانEه ی مEا نمEی آید .البتEه ایEن تکنیEک هنگامEی که کودک بزرگ تEر مEی شود کمتEر اثEر دارد .اگر کودک ترس و اضطراب زیادی دارد شایEد نیاز باشد از متخصص کمک بگیرید. • مشکالت رفتاری داخل اتومبیل : • هر زمانی که کودک در اتومبیل است باید از صندلی او و کمربندش مطمئن باشیم .کودکی که کمربندش بسته است نه تنها ایمن تر است بلکه رفتار بهتری داخل اتومبیل خواهد داشت . • • • • • • • توص یه های زی ر نی ز ب ه کنترل مشکالت رفتاری در داخ ل اتومبیل کمک می کند : -1فعالیEت های خاص بEه نام فعالیEت اتومبیEل داشتEه باشید .مثال ً یEک کیEف پر از اسباب بازی که کودک در اتومبیل از آن استفاده کند. -2نوار موسEیقی کEه کودک دوسEت دارد خریده و فقEط داخEل اتومبیEل از آن استفاده کنید. -3در مسEافرت های طوالنEی خوراکEی ،نوشیدنی و بازی های خاص همراه خود ببرید. -4مکررا ً زمانی که رفتار مناسب دارد او را تشویق کنید. -5اگEر رفتار نامناسEب داشEت آرام باشید .کنار جاده توقEف کنید و از محروم سEازی موقتEی در صEندلی خودش اسEتفاده کنید .بعEد از اینکEه آرام شد از او تشکر کنید که آرام شده و مسیر را ادامه دهید. اگر کودک دوسEت ندارد ایEن مسEیر را برویEد ایEن تکنیEک مؤثEر نیسEت ،بلکه از اول به مسیر خود ادامه دهید و او را نادیده بگیرید. :مEشکالEترEفEتارEیهEنگام غEذا خEوردEن* • بعضی کودکان هنگام غذا خوردن غذا را می ریزند ،با دهان باز غذا می خورند و با دهان پر صحبت می کنند، آرام سر سفره نمی نشینند و باال و پایین می پرند. • زمانی که این رفتارها ادامه یابد والدین با تهدید کردن با کودک برخورد می کنند و نهایتا ً زمان غذا خوردن برای والدین و کودک ناخوشایند می گردد. • مهمترین قدم در بهبود این رفتارها جذاب کردن فضایی است که به غذا خوردن اختصاص یافته است. • توصیه های زیر در کاهش مشکالت هنگام غذا خوردن کمک کننده است: • - 1برنامه ای بگذارید که همه ی اعضای خانواده در آن شرکت داشته باشند .مثال ً هنگام غذا خوردن هر کس راجع به اتفاقات آن روز خود صحبت کند .در مورEد کودکان کوچک تر ،مادر به آنها کمک می کند و بیشتر روی کارهای مثبت او تمرکز می کند . • - 2والدین باید الگوی خوبی برای کودکان باشند و رفتارهای غلطی هنگام غذا خوردن نداشته باشند که کودک یاد بگیرد. • -3در هنگام غذا خورEدن تلویزیون نگاه نکنید. • - 4اجازه ندهید کودک اسباب بازی های خود را سر میز غذا بیاورد. • • • • -5اگEر کودک رفتار نامناسEب سEر میEز غذا نشان داد بایEد پیامEد آن را فورا ً تجربEه کند .مثال ً از محروم سازی موقتEی استفاده نمائید .بهتریEن کار این است کEه صندلی او را در حالی که روی آEن نشسته کنار بکشیEد و خودتان به مکالمه ادامه می دهید و به کودک توجه نکنید. -6بEه عنوان قانون کلEی در صورتی کEه در طول یEک وعده غذا بیش از سه بار مجبور بEه محروم سEازی موقتEی شدیEد ،آن وعده غذا برای کودک تمام شده خواهد بود و تا زمان وعده ی بعدی هیچ گونه خوراکی دریافت نخواهد کرد. -7مEی توانیEد از طریEق بازی ،اصEول رفتاری صEحیح را هنگام غذا خوردن با کودک تمریEن کنید .مثال ً در بازی یEک مهمانEی گرفتEه و وانمود کنیEد کEه غذا می خوریEد .اسEتفاده از تشکEر در هنگام غذا گرفتEن ،غذا خوردن بEا دهان بسته و ...را با کودک خود تمرین کنید . در سEن 3-4سEالگی مEی توان قوانیEن را برای کودک توضیEح داد و در صورت انجام آنها او را تشویق کرد. :مEشکالEتدر زEمانلEEباسپEEEوشEیدن* • • • • • بسEیاری از کودکان لجباز در لباس پوشیدن مقاومEت مEی کنند و یEا در پوشیدن یEک لباس نامناسEب پافشاری مEی نمایند .در سن 3-2سالگی کودک عالقه دارد خودش لباس بپوشد. در سEن 3سEالگی فقEط لباس های بزرگ را مEی توانند خودشان بپوشند. در سن 4سالگی آنها می توانند دکمه های بزرگ را ببندند. در 5سEالگی غیEر از بسEتن بنEد کفEش ،بقیه ی لباس هایشان را می توانند خودشان بپوشند. همچنیEن کودکان ،درآوردن لباس را قبEل از پوشیدن آنها یاد می گیرند. • • • • • • • بEا عمEل بEه توصEیه های زیEر شایEد بتوان بخشی از مشکالت لباس پوشیدن را برطرف نمود: -1بEه کودک قدرت انتخاب بدهیEد ولEی محدودیEت داشتEه باشیEد ،مثال ً قبEل از مدرسه رفتن بین دو لباس امکان انتخاب بدهید. -2فرصEت و زمان کافEی برای لباس پوشیدن بدهید .زیرا هرچEه عجلEه بEه خرج دهید او مقاومت بیشتری نشان خواهد داد. -3لباس پوشیدن را بEا شوخEی همراه کنیEد ،آواز بخوانیEد و بEا نگاه کردن به پنجره او را منصرف کنید. -4از توجEه کردن و توصEیف های زیاد اسEتفاده کنیEد ،مثال ً بگوییEد مEا جوراب را روی پا می کشیم. -5در کودکانEی کEه بEه مهEد کودک مEی رونEد یEک برنامEه ی منظEم بایEد داشتEه باشیم ،مثال ً بعد از بیدار شدن مسواک زدن ،شانه کردن موها و لباس پوشیدن انجام گیرد. -6برای کودک 4-5سEاله یEک سEاعت رومیزی در معرض دیEد باشEد تEا مدت زمانی را کEه برای لباس پوشیدن نیاز دارد به او نشان دهد .اگر در مدت زمان تعیین شده لباس را به طور کامل پوشید تشویق گردد. :اصولت ربيتس ازنده درفرزندا ن* • • آماده كردن يك محيط امن و مورد عالقه :بعلت اينكه حوادث خانگي يكي از علل آسيب در كودكانخردسال است ،داشتن محيطی امن بدين معني كه كودك بتواند ضمن جست و جو ،بازي و سرگرمي از آسيب ديدگي مصون باشد ،ضروری بنظر می رسد .خانه اي پر از اشياء جالب براي كودك مانند وسايل آشپزخانه ،كنجكاوي كودك و رشد زباني و قواي هوش او را تحريك خواهد كرد و او را سرگرم و فعال نگه داشته و احتمال بدرفتاري او را كاهش مي دهد .كودكان نياز به نظارت مناسب دارند بدين معني كه بدانيد كودك كجاست و چه كاري انجام مي دهد (نظارت غير مستقيم). • ايجاد محيط سازنده براي يادگيري :والدين الزم است در دسترس كودكان باشند .اين بدان معني نيست كه هميشه با كودك خود باشيد بلكه منظور آن است كه در هنگامي كه كودك به كمك يا مراقبت نياز دارد در دسترس او باشيد .در حقيقت كيفيت زمان مهم است نه كميت بودن با كودك. • استفاده از انضباط قاطعانه :به معني ثبات در رفتار با كودک ،يعني به يك رفتاركودك در زمان ها و مكان هاي مختلف واكنش يكسان نشان دهيم .هنگام بدرفتاري كودك و آموزش به كودكان براي ارايه ی رفتار قابل قبول ،وقتي والدين از انضباط قاطعانه استفاده كنند ،كودكان مي آموزند مسئوليت رفتار خود را بپذيرند ،از نيازهاي ديگران آگاه شوند و كنترل برخويش را افزايش دهند. • مراقبت از خود به عنوان پدر يا مادر :وقتي نيازهاي شخصي شما مانند ارEتباط صميمانه ،همراهي ،تفريح و ...برآورده شود پدر Eيا مادر بودن آسان تر مي گردد .اين به اين معني نيست كه كودك بر زندگي شما تسلط داشته باشد .اگر نيازEهاي شخصي شما به عنوان يك بزرگسال برآورده شود جسور Eبودن ،ثبات داشتن و در Eدسترس كودكان بودن براي شما آسان تر مي شود. • مديريت رفتار نامطلوب :همه ی كودكان الزم است ياد بگيرند كه حدود و قوانين را بپذيرند و ناكامي خود را هنگامي كه به خواسته هاي خود نمي رسند كنترل كنند .مديريت اين موفقيت ها براي والدين ممكن پردردسر باشد ،اما روEش هاي مثبت و مؤثري وجود دارEد است كه به كودكان كمك مي كند كنترل برخويش (خويشتن داري) را ياد بگيرند .هنگامي كه وEالدين براي بدرفتاري كودكان از Eپيامدهاي فوري، مستمر و قاطع استفاده كنند كودكان كنترل بر خود را مي آموزند. :روEشهايمEختلفبEEEراEيادارEه مEشكالEترEفEتارEيكEEودEكان* • الف -قوانين اساسی و واضح را وضع كنيد :كودكان نياز به تعيين حدود دارند تا بدEانند كه از آنها چه انتظاري دارند و چگونه بايد رفتار كنند .چند قانون اصلي براي خانه ( 4يا 5قانون) مي تواندE كمك كننده باشد .Eقوانين بايد Eبه كودكان بگويند چه كاري انجام دهند نه اينكه چه كاري انجام ندهند.E • براي مثال :در خانه آرام راه برو ! ب -از بحث مستقيم براي بر خورد با قانون شكني • استفاده كنيد :بهترين مورد بحث مستقيم هنگامي است كه كودك گاه گاهي يكEي از قوانين اساسي خانه را فراموش مي كند .اين كار شامل جلب توجه به كودك ،گفتن مشكل به كودك ،توضیح مختصر كه چرا این یک مشكل است و توضيح يا درخواست از كودك براي .انجام يك رفتار مناسب است و سپس رفتار مناسب بايد تمرين شود ج -ناديده گرفتن :براي مواجهه با مشكالت • رفتاري استفاده مي شود .براي كودكان 1-7سال ناديده گرفتن به معني توجه نكردن عمدي به كودك، به هنگام بروز مشكالت رفتاري كوچك است مانند گريه كردن ،گفتن كلمات زشت و ......هنگامي كه يك رفتار را ناديده مي گيريد به كودك نگاه نكنيد و با او صحبت نكنيد .كودك ممكن است در ابتدا شلوغ كند و سعي در جلب توجه شما داشته باشد ،در صورت لزوم روي خود را برگردانيد و دور شويد ،سعي كنيد آرام باشيد ،در صورت نياز چند نفس آرام و عميق .بكشيد • د -دستور دادن :اغلب مشاهده مي شود والدين دستوراتي به كودكان خود مي دهند كه به راحتي نمي توانند آنها را انجام دهند. • دستوراتي كه مؤثر واقع نمي شود داراي يكي از اين خصوصيات هستند: • -1دستورات زنجيره اي :در دستورات زنجيره اي چندين دستور در يك زمان به كودك داده مي شود(مثال :لباست را بپوش ،دندانهايت را مسواك بزن ،موهايت راشانه كن ،و بيا صبحانه بخور ) ،در حالي كه كودك هنوز توانايي به خاطر سپردن همه ی آنها را ندارد .پس بهتر است دستورات به بخش هاي كوچكتري تقسيم شود و هر بخش را به تنهايي و جداگانه از كودك بخواهيد انجام دهد. • -2دستورات مبهم :دستوراتي كه واضح نيستند .مثال ً بچه ی خوبي باش .در واقع كودك ممكن است نداند كه واقعا ً چه چيزي از او خواسته مي شود .بهتر است مثال ً به كودك گفته شود :اسباب بازي هايت را با برادرت مشترك استفاده كن. • -3دستورات سؤالي :در اين گونه دستورات از كودك پرسيده مي شود كه آيا اين كار را انجام مي دهد؟ و در واقع مستقيما ً به او دستور انجام كاري داده نمي شود .مثال :آيا دوست داري كه االن اتاقت را تميز كني ؟ در اين مورد كودك لجباز به سادگي مي تواند بگويد نه. • -4دستوراتي كه به دنبالش دليل و منطق آورده مي شود :مثال :اسباب بازي ها را بردار ،چون مادر بزرگت اينجا مي آيد و تو مي داني كه او خانه ی تميز را دوست دارد ! مشكل در اينجا اين است كه كودك ممكن است دستور اصلي را فراموش كند. • با پرهيز از اين نوع دستورات و رعايت اصول زير مي توان انتظار داشت كه كودك دستورات شما را با احتمال بيشتري انجام دهد : • توجه كودك را به خود جلب كرده و قبل از دادن دستور ،با او تماس چشمي برقرار كنيد . • با صداي محكم و قاطع با كودك صحبت كنيد ،البته صدايتان بلند و خشن نباشد . • دستور ی به كودك بدهيد كه خاص و ساده باشد . • از ژست های فيزيكي بطور مناسب استفاده كنيد ( مثال ً به جايي كه بايد اسباب بازي را بگذارد اشاره كنيد) . • از دستورات مثبت به جاي دستورات منفي استفاده كنيد . • اطاعت از دستور را پاداش بدهيد . • بهتر است از دستورات ساده تري كه مطمئن هستيد مي تواند انجام دهد شروع كنيد . • ذ -دستورات خود را با پيامدهاي منطقي تقويت كنيد :پيامدهاي منطقي براي مشكالت رفتاري خفيف كه خيلي زياد رخ نمي دهند ،براي كودكان 2-12ساله قابل استفاده است .اگر كودك از يك قانون یا يك دستور داخلي پيروي نمي كند پيامدي را انتخاب كنيد كه مناسب آن موقعيت باشد .در صورت امكان يك فعاليت يا اسباب بازي را كه محور مشكل است برداريد (براي مدت 5 -30دقیقه) .پيامدهاي منطقي در صورت كوتاه بودن بهتر عمل مي كنند . :هEنگامEيكEEه مEشكليرEخ مEيدEهد مEراEحEلزEير را دEنEباEلكEEنيد* • رفتار نامطلوب كودك را قطع كنيد :با كودك بحث يا مشاجره نكنيد .توضيح دهيد چرا اسباب بازي را بر مي داريد و يا فعاليت را قطع مي كنيد (مثال :چون شما هنوز در مورد تلويزيون مشاجره مي كنيد تلويزيون براي 10دقيقه خاموش مي شود). • فعاليت يا وسيله ی گرفته شده را باز گردانيد :به ياد داشته باشيد كه به توافق پايبند باشيد. وقتي زمان تمام مي شود ،فعاليت را بازگردانيد ،به طوري كه كه كودك بتواند رفتار مناسب را تمرين كند ( به عنوان مثال :در مورد باال بعد از 10دقيقه تلويزيون را روشن مي كنيم تا بچه ها تمرين كنند كه بدون بحث و مشاجره با هم تلويزيون نگاه كنند) .سعي كنيد با كمك كردن به كودك از اتفاق مجدد چنين چيزهايي جلوگيري كنيد. • در صورت لزوم از پيامد ديگري استفاده كنيد :اگر بعد از بازگرداندن آن فعاليت به كودك، مشكل دوباره پيش آمد ،فعاليت را به مدت طوالني تري (مثل بقيه ی روز) برداريد و يا از زمان خلوت استفاده كنيد .وقتي كودك در زمان خلوت است به او توجهي نكنيد .او در اين زمان بايد ساكت باشد نه اين كه صحبت كند يا توجه ديگران را به خود جلب كند .وقتي كودك در زمان تعيين شده ساكت ماند، مي تواند مجدد به فعاليت قبلي بر گردد . • زمان خلوت معموال ً در همان اتاقي كه مشكل رخ داده ،می باشد .براي كودكان تا 18ماه تخت خواب يا جايگاه بازي كودك مي تواند به عنوان محل ساكت استفاده شود .كودكان بزرگ تر مي توانند روي زمين يا صندلي بنشينند .دوره اي كوتاه در زمان خلوت مؤثرتر از دوره اي طوالني مي باشد .براي كودكان 2ساله يك دقيقه براي كودكان 5-10ساله حداكثر 5دقيقه قابل استفاده است . • مهم است كه كودك قبل از استفاده از زمان خلوت بداند چه انتظاري از او داريد .براي كودك در يك زمان مناسب توضيح دهيد كه چه رفتارهاي خاصي زمان خلوت بدنبال خواهد داشت. • • • • • به كودك آنچه را بايد انجام دهد بگوييد :وقتي مشكل رفتاري رخ مي دهد ،سريع عمل كنيد. به كودك خود نزديك شويد .توجه او را جلب كنيد و به او آنچه را كه بايد انجام دهد بگوييد (مثال: علی همين االن دست از هل دادن خواهرت بردار و با او بازي كن !) .اگر مشكل رفتاري متوقف شد ،كودك را براي انجام آن چه كه از او خواسته ايد تحسين كنيد. دستورات خود را با زماني خلوت تقويت كنيد :اگر مشكل رفتاري ادامه پيدا كرد يا در طول ساعت بعد مجددا ً تكرار شد ،به كودك آن چه را كه اشتباه انجام داده است بگوييد (تو دست از هل دادن خواهرت برنداشتي) و پيامد آن (پس حاال به زمان خلوت برو) .آرام و قاطع باشيد ،در صورت لزوم (اگر كودك خودش نمي رود) خودتان او را به زمان خلوت ببريد .اعتراضات او را ناديده بگيريد و بحث و مشاجره نكنيد . به كودك قوانين را يادآوري كنيد :همان طور كه كودك را در زمان خلوت قرار مي دهيد به او ياد آوري كنيد كه اگر براي مدت تعيين شده ساكت بماند مي تواند به فعاليت قبلي اش باز گردد. اگر كودك در زمان خلوت آرام نمي نشيند از زمان محروميت ( زمان محرومیت :متوقف كردن فعاليت هاي كودك براي چند دقيقه مانند :خاموش كردن تلويزيون هنگام مشاجره ی كودكان بر سر نگاه كردن برنامه خاص) استفاده نماييد . وقتي زمان خلوت تمام شد ،موضوع را يادآوري نكنيد .كودك را تشويق كنيد كه كاري انجام دهد يا به فعاليت قبلي اش برگردد ( بازي ) .بعد از زمان خلوت ،كودك را براي انجام رفتار مطلوبش تحسين كنيد .اگر مشكل رفتاري مجدد رخ دهد ،الزم است زمان خلوت را تكرار كنيد. • • -7استفاده از اتاق خلوت (اخراج) براي مواجهه با رفتارهاي نامطلوب شديد (2-10سال) :استفاده از اتاق خلوت يك شيوه ی مثبت براي كنترل رفتارهاي نامطلوب كودك است (برخالف فرياد زدن ،تهديد كردن ،يا كتك زدن كه نه تنها كارآیي مناسب را ندارند ،بلكه آسيب رسان نيز هستند) .اين روش هنگامي كه به طور صحيح استفاده شود، مي تواند روش بسيار مؤثري براي كمك به كودكان در يادگيري كنترل بر رفتار خود و بروز رفتارهاي مطلوب باشد .در زمان استفاده از اتاق خلوت الزم است آرام باشيد .اگر عصباني شويد احتمال دارد كنترل خود را از دست بدهيد و به كودك آسيب برسانيد (اتاق خلوت اتاقي است كه دور از بقيه قرار دارد .درب اتاق را باز بگذاريد گرچه در صورتي كه كودك در اتاق نماند ،ممكن است الزم باشد آن را ببنديد). • اتاق خلوت اين فرصت را به همه مي دهد كه آرام باشند .شما مي توانيد از اتاق خلوت زماني استفاده كنيد كه كودك در زمان خلوت نمي ماند و يا به عنوان نتيجه ی پرخاشگري هاي كودك و يا رفتارهاي نامناسب جدي مثل آسيب به ديگران استفاده كنيد. • اگر اتاق خواب كودك پر از اسباب بازي و ساير چيزهاي مورد عالقه ی كودك است ،شما ممكن است مجبور شويد اتاق ديگري را براي استفاده به عنوان اتاق خلوت در نظر بگيريد. اتاق خلوت بايد اتاقي باشد كه مورد عالقه ی كودك نباشد ،ولي نور و تهويه ی مناسب داشته باشد و وسايل خطرناك در آن اتاق نباشد) . :مEهEارEتتEEEشويEقرEفEتار مEطلوبدر كEEودEكان* • • الف :تشويق كالمي كودكان همراه با توصيف رفتاري : • تمام كودكان و بزرگساالن دوست دارند كه از آنها تعريف شود .تحسين كردن ممكن است فقط تأیيد كالمي شما باشد (چه دختر خوبي!) ،يا تحسين همراه با توصيف رفتار مطلوب (من واقعا ً از اين كه بعد از اتمام بازي لوازم خود را مرتب كردي خوشحالم!) از بيان صحبت هايي كه مشكل رفتاري ايجاد مي كند پرهيز كنيد ( خيلي خوب است كه مي بينم شما دو تا به نوبت بازي مي كنيد و دعوا نمي كنيد! ). • ب :نشان دادن توجهات غير كالمي : • راه هاي بسياري براي نشان دادن توجه وجود دارد .يك لبخند ‌،چشمك ،بغل كردن و ....و انواع مختلف توجه كه كودكان از آن لذت مي برند و مي توانند براي تشويق رفتاري كه دوست داريد استفاده شوند .اين اعمال به كودك نشان مي دهد كه چقدر از رفتار او خوشحال هستيد. • ج :فراهم كردن فعاليت هاي لذتبخش براي كودك: • فراهم آوردن فعاليت هاي جالب و سرگرم كننده براي كودكان ،آنان را به مستقل بازي كردن تشويق مي كند .اسباب بازي ها و فعاليت ها براي جالب بودن نيازي نيست كه گران باشند. • *آموزش رفتارها و مهارت های جدید به کودکان: • الف :مشخص كردن اهداف متناسب با مرحله ی رشد كودك :قبل از اينكه مهارتي را به كودك خود بياموزيد ،از توانايي او براي انجام آن فعاليت اطمينان حاصل كنيد .از روند رشد طبيعي كودكان آگاه شويد و بر اساس آن ،اهداف خود را تنظيم نماييد. • ب :الگوي خوبي باشيد‌:همه ی ما از طريق ديدن ياد مي گيريم‌،براي تشويق كودك به انجام رفتارهاي جديد ‌،به او اجازه دهيد كه شما را تماشا كند .آنچه را كه انجام مي دهيد توصيف كنيد و به كودك اجازه دهيد از عمل شما تقليد كند. • ج :فراهم نمودن محيط براي آموزش يك رفتار يا مهارت :براي آموزش يك مهارت از قبل برنامه ريزي كنيد و محيط را از جهت ايمن بودن ‌،سرگرم كننده بودن و امكانات الزم براي يادگيري آماده كنید. د :استفاده از آموزش هاي اتفاقي :وقتي كودكان براي گرفتن اطالعات‌،كمك يا توجه نزد شما مي آيند ،آنها معموال ً با انگيزه و آماده ی • يادگيري هستند .شما در موقعيتي هستيد كه مي توانيد چيز جديدي را به كودك خود آموزش دهيد .اين كار آموزش اتفاقي خوانده مي .شود سالمت روان و نوجوانان و جوانان • دوران نوجواني و جوانی يکي از حساس ترين دوره هاي زندگي انسان است .مشکالت اين دوره ،به اشكال مختلف ازجمله به صورت مسائل عاطفي ، اجتماعي ،اخالقي و گاه آمیخته اي از آنها تجلي مي كند • آشنایی با ویژگی های عاطفی و نیازهای روانی نوجوانان،می تواندوالدین را در تامین سالمت روان نوجوانان خود کمک کند که در این جا به اختصار در مورد این نیازها صحبت می شود. • ویژگEی های عاطفEی :الزم اسEت نوجوان ،بEا برخEي از تحوالت عاطفي و احساسي در دوره ی نوجواني آشنا شود .اين آشنايي ،او را براي مواجEه شدن با تغييرات اين دوره آماده خواهد کرد و به او کمک مي کنEد تا خود را بي اختيار ،به دسEت هيجانات عاطفEي دوره ی نوجوانEي نسEپارد .از طرفEی والدیEن هEم بایEد به تفاوت های فردی فرزندان توجEه کنند .بEا شناخEت شخصEیت نوجوان و شناخت ویژگEی های عاطفEی دوره ی نوجوانEی ،برخEی از رفتارهای ناخوشاینEد آنان غیر طبیعEی انگاشتEه نمEی شود تEا موجEب بروز عکEس العمEل در والدیEن گردد و به تیرگEی روابEط بEا نوجوان بینجامد .برخEی از ویژگEی هEا شامل :عدم تعادل و بEی ثباتEی عاطفEی(عدم کنترل خشEم ،زودرنجEی و ،)...مورد توجEه همسEاالن واقع شدن( کسEب تأییEد همسEاالن ،افزایEش دوسEتان همجنEس و ،)...عدم تحمل در مقابEل انتقاد و سEرزنش( اختالف نظEر بEا والدیEن ,عدم ارتباط صEمیمانه بEا والدین و ،)...ظاهEر شدن احسEاسات فداکارانEه( احسEاسات مبارزه طلبانEه بEا ظالم ،دفاع از مظلوم و سEتمدیده و ،)...مهEم جلوه دادن خود در برابر دیگران ،یأس و ناامیدی سEریع در برابر ناکامEی هEا ،توجEه بEه وضEع ظاهEر و لباس و آرایEش ،داشتن حالت رویایی و عاشق پیشگی ،نگرانی و پریشان خاطری از آینده و... • -4كنترل كافي ،محبت كافي :از آنچه تاكنون گفتEه شده كامال ً روشEن اسEت كEه بهتريEن ساختار رفتاری و شيوه ی فرزنEد پروري آEن اسEت كEه همرEاه با كنترل مناسEب و محبEت كافEي باشد .والديEن بايEد بين كودك بEه عنوان يEك انسEان از يEك سو و رفتارهاي كودكانEه ی او از سوي ديگEر تفاوت قائل شوند .والدين بEا سEبك تربيتEي فوق ايEن فرق را بيEن كودك و اعمالش قائEل مEي شوند .آنهEا كودك را بEه خاطر رفتارهاي پسEنديده اش تشويEق و بEه خاطEر اعمال ناپسندش تنبيه مي كنند. سالمت روان و نوجوانان و جوانان • دوران نوجوانEي و جوانEی يکEي از حسEاس ترين دوره هاي زندگEي انسEان اسEت .مشکالت ايEن دوره ،به اشكال مختلEف ازجملEه بEه صEورت مسEائل عاطفي ، اجتماعEي ،اخالقEي و گاه آمیختEه اي از آنهEا تجلEي مي كند • آشنایEی بEا ویژگEی های عاطفEی و نیازهای روانی نوجوانان،مEی تواندوالدیEن را در تامیEن سالمت روان نوجوانان خود کمEک کنEد کEه در ایEن جEا بEه اختصار در مورد این نیازها صحبت می شود. نیازهای روانی:هر انسانی دارای نیازهای روانی می • باشد این نیازها شامل نیاز به مهربانی و محبت ،نیاز به امنیت و آسایش خاطر ،نیاز به احساس تعلق داشتن و مورد قبول گروه همساالن قرار گرفتن ،نیاز به مقبولیت و احترام ،نیاز به استقالل ،نیاز به تشخیص و قدردانی ،نیاز به مذهب و فلسفه ی حیات، نیاز به داشتن هدفی مشخص در زندگی ،نیاز به احساس هویت و شناخت خود درصورتی که این نیازها تامین نشوند احتمال وقوع آسيب هاي اجتماعي در .نوجوان بیشتر می شود :عوامل تأثیر گذار بر سالمت روانی • )1واکنEش های ناسEازگارانه :نوجوان بر عکEس کودک ،نEه تنهEا نمEی خواهEد بEا محیEط سازگار شود بلکEه مEی خواهEد محیEط را بEا خود سEازگار کنEد کEه معموال ً بEا مقاومEت بزرگسEاالن و بروز واکنش های ناسEازگارانه همراه خواهEد بود .برخEی از ایEن واکنEش هEا عبارتنEد از :اضطراب شدیEد ،کشمکش های روانEی ،در پسEران دیEر بEه خانEه آمدن ،در دختران تمایEل بEه آرایEش سEر و صEورت ،حالEت عصیانی و سرکشی به شکل مخالفEت با والدین( با طرز تفکر ،سلیقه ،ذوق ،اعمال طرز لباس پوشیدن ،طرز زندگEی کردن بزرگسEاالن و ،)...فرار از خانEه در مراحEل شدیدتEر اختالفات ( بدلیEل مخالفEت با اقتدار و گاهی استبداد خانواده ،فشار و رفتار غیر عادالنه ی خانواده و)... • )2واکنEش های سEازگارانه :نوجوانان و جوانان بیشتEر از سEایر اقشار سEنی از ایEن واکنEش ها اسEتفاده مEی کنند .ایEن واکنEش هEا عادی هسEتند و همEه بEه درجاتEی از آEن استفاده مEی کننEد ،مگEر این که در استفاده از آن افراط گردد .مهمترین این واکنش ها عبارتند از :انکار( رد مشکل و یا عوامل ایجاد فشار ،عدم پذیرش حقیقEت ،میEل بEه اجتناب از حقیقEت) ،خیالبافی( به تصویر کشیدن آینده ی خویEش هEر چنEد گزاف در ذهEن) ،جEبران(بیان انگیزه و خواسEته بEه صEورتی دیگEر و تEا حدودی با همان مقصEود بEه منظور کاسEتن احسEاس حقارت در خود) ،هماننEد سEازی( هماننEد سEازی بEا برخEی افراد به منظور باال بردن شخصEیت و اعتبار خود) ،برون فکنEی( انتقال نقایEص و اشتباهات و یEا نسبت دادن امیال ناصEواب خود بEه دیگران) ،دلیEل تراشEی( بیان دلیEل مردم پسEندانه برای عمEل یEا فکری که از نظEر اجتماعEی و یEا خود شخEص ناپسEند اسEت) ،تصEعید یEا واالیEش(وقEف زندگی خود برای اعمال اجتماع پسEندانه) ،جابجایی ( تخلیEه و انتقال عواطف خود نسبت به شخEص یEا موضوع معیEن به فرد یا موضوع یا پدیده ی دیگری) :توصیه هایی به والدین و بزرگساالن در برخی موارد پدران و مادران در این دوره ،با • محدودیت های نادرست برخوردهای غلط و ایجاد و سخت گیری های بی مورد ،رشد ،تکامل ،شخصیت و آینده ی نوجوانان را ناآگاهانه در مسیر منفی و بحرانی هدایت می کنند ،در حالی که برخورد منطقی و مناسب و آرام با جوانان ،باعث می شود این دوره ی طوفانی و بسیار حساس ،به آرامی و با تنش های کم تر طی شود /ش های سازگارانه و /ا واکن /ه برای برخورد ب /ی ک /ی از رفتارهای برخ ناسازگارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: آموزش گرفتن والدین در زمینه ی مهارت های کامل زندگی و فرزندپروری و استفاده از آن در زندگی و در طول ارتباط با فرزند و راهنمایی گرفتن از مشاوران در صورت لزوم ‏برقراری ارتباط مؤثر ،صمیمانه ،صحیح و سالم همراه با احترام ‏به یاد آوردن احساسات ،هیجانات و افکار دوران نوجوانی خود جهت شناختن و درک بهتر نوجوانان و جوانان گوش دادن با حوصله به افکار و نظرات آنان کمک ،راهنمایی و آموزش به آنان جهت درک علت درستی یا نادرستی مسائل تحقیر نکردن و دادن فرصت جهت رفع نواقص در صورت ارتکاب به اشتباه در میان گذاشتن نصایح و تذکرات با اعتدال و منطق و در خلوت با آنان عمل کردن خود والدین به آنچه برای فرزندان به زبان می آورد آشنا کردن فرزندان با مذاکره ی اصولی از طریق تشکیل جلسات مختلف با حضور همه ی اعضای خانواده در مورد مسائل مختلف /ش های سازگارانه و /ا واکن /ه برای برخورد ب /ی ک /ی از رفتارهای برخ ناسازگارانه نوجوان توصیه شده اند در ذیل فهرست شده اند: تشویق و عالقه مند کردن فرزندان به آموزش و یادگیری در مدرسه و پیگیری روند پیشرفت آنان و استفاده از راهنمایی مربیان جهت رفع معایب انتظار از فرزند در حد توان و ظرفیت او تشویق و عالقه مند کردن فرزندان به شناخت جهان اطراف ،شخصیت های علمی ،فرهنگی ،هنری ،مذهبی و مکان های تاریخی صحبت با فرزند در زمینه مسائل اخالقی و برخی مسائل شرعی و خصوصی قبل از دسترسی او به منابع و اطالعات نادرست با کمک والدین ،مربیان و اساتید مربوطه آموزش ارزش ها ،اصول اجتماعی ،آداب صحیح معاشرت و معیارها و روش های صحیح انتخاب دوست توضیح نتایج اعمال خوب و بد و عواقب مخرب برخی رفتارهای پرخطر تشویق به اطاعت و بکارگیری اوامر و دستورات الهی در زندگی همگام شدن با مسائل ،مشکالت ،نگرانی ها و عالئق امروزجوانان و نوجوانان با کنار گذاشتن برخی افکار و اندیشه های کلیشه ای توسط والدین بدست آوردن اطالعات روز در مورد آسیب های اجتماعی و آشنایی با راهکارهای جدید مقابله با آن استفاده از روش های صحیح و منطقی و کمک به او جهت ریشه یابی رفتارهای نادرست فرزندان تشویق رفتارهای درست مثل بخشش ،محبت ،همکاری ،شناخت ،تفاهم و همدردی در فرزندان سیراب کردن از محبت جهت جلوگیری از روی آوردن فرزندان به بیگانه ها و افراد فاسد آموزش راه های حل مشکالت به دنبال صبر و بردباری عدم استفاده از تنبیه بدنی و استفاده از سبک های دیگر تربیتی به روش صحیح ارتباط مستمر با فرزندان پرانرژی ،کنجکاو ،حساس و تأثیرپذیر مهارت های اساسی در تربیت Eفرزندان • برای تربیت کودکان الزم است والدین از روش های تربیتی صحیح اطالع داشته باشند به همین منظور به برخی از روش های تربیتی اشاره می شود • منظور از شیوه های فرزند پروری: )1روش هایEی اسEت کEه والدیEن برای تربیت فرزندان خود بکار می گیرند. )2نگرش هایEی اسEت کEه والدیEن نسEبت به فرزندان خود دارند . )3معیارهEا و قوانینEی اسEت کEه والدین برای فرزندان خویش وضع می کنند . مهارتهای اساسی درتربیت: • بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق می افتد دارند و به همین دلیل ممکن است مشکالت را بیشتر و مهم تر و بالعکس کمتر و کم اهمیت تر از آنچه که هست ارزیابی کنند .برای مثال ،کودکان گاهی نق می زنند ،بویژه در زمان خستگی ،بیماری و یا تغییرات محیطی و اگر والدین خودشان خسته و ناراح ت باشن د ممکن اس ت این مشکل را خیل ی بزرگ جلوه دهن د و گاهی بالعکس والدین به کودکی که مرتب ًا با همساالنش دعوا می کند والدین بی توجهی کرده و آن را طبیعی می دانند و هیچ اقدامی نمی کنند . • اولین گام برای تغییر یک رفتار نامطلوب و یا ایجاد یک رفتار مطلوب ،ثبت رفتار (ثبت دفعات تکرار آن رفتار در روز ،مکان بروز آن رفتار ،رویدادهای پیش از بروز رفتار و نحوه ی عملکرد شما در پاسخ به بروز رفتار و )...می باشد . چگونEه مEی شود رابطEه بهتری بEا فرزندان خود داشتEه باشیEد ؟ • *اوقات خوبی را با فرزندانتان بگذرانید : • معموال ً والدین زمان بسیار کمی را با فرزندشان می گذرانند و بیشتر مواقعی که به ظاهر با بچه ها هستند اغلب به فعالیت دیگری مشغول می باشند .بهتر است در طول روز و به طور مکرر زمان هایی را با کودک تان بگذرانید .زمان های کوتاه ( 1تا 10دقیقه ) مفیدتر است. • *با کودک تان صحبت کنید : • در مورد چیزهایی که فرزند شما به آن عالقه دارد صحبت کنید .نظرات و اطالعات خود را با فرزند خود در میان بگذارید و به او نشان دهید که به آنچه او می گوید عالقه مند هستید. • *احساسات خود را به کودک تان نشان بدهید : • روش دیگر کEه نشان مEی دهد شمEا عالقه مند هستید و بEه او توجEه مEی کنیEد ایEن اسEت کEه احساسات خود را به صورت عملی نشان دهید مثال ً • فرزندانتان را بغل کنید ،لمس کنید ،در آغوش بگیرید ،ببوسEید ،ماساژ دهیEد ،قلقلEک بدهیEد و ...ایEن کارهEا به کودکان کمEک مEی کنEد کEه از مورد توجه بودن و مورد محبEت واقEع شدن احسEاس آرامEش کننEد و رابطه ی عاطفی آنها محکم تر شود . *اگر مایلید فرزند شما رفتار مطلوبی انجام دهد مهارت های تشویق کردن را بیاموزید : رفتار مطلوبEی را کEه مEی خواهیEد کودک تان انجام دهEد دقیقا ً مشخص کنید .برای مثال "داشتEن نظEم "برای کودک مبهEم اسEت .بEه جای آEن مEی توانیEد از کودک خود بخواهید مثال ً اسباب بازی ها را در محل خود قرار دهد. در هر نوبت یک رفتار را انتخاب کنید و وقتی فرزند شما آن رفتار را به صورت خودکار انجام می دهد روی رفتار دیگری تمرکز کنید. از روش های گوناگون تشویEق کردن اسEتفاده کنید .تشویEق های شمEا مEی توانEد کالمEی باشد برای مثال :آفرین دخترم! من واقعا ً از این که بعد از تمام شدن بازی اسباب بازی هایت را مرتEب کردی خوشحالEم .یEا تشویEق های غیEر کالمEی مثEل لبخند زدن ، چشمEک زدن ،بغEل کردن ..... ،کEه کودکان از آEن لذت مEی برنEد .اگEر از تشویق مادی ( خرید یک وسیله ) استفاده می کنید ،دقت کنید آن وسیله گران نباشد ولی مورد عالقه ی فرزندتان باشد . بعEد از اینکEه کودک تان رفتار مطلوب را انجام داد جایزه ی در نظEر گرفتEه شده را تهیEه کنید و به وعده ی خود عمل کنید. اگEر در تشویEق کردن فرزنEد تان برای انجام یEک رفتار مطلوب ناموفEق هسEتید بEا متخصص مشورت کنید . • *گوش دادن فعال : • یکEی از نیاز های اسEاسی افراد ،داشتEن یک فرد مورد اعتماد اسEت که بEه حرف های آنهEا گوش دهد .قاعدتا ً بچه ها بEا داشتن پدر و مادر ایEن مشکEل را ندارنEد ،چون در شرایEط طبیعی پدر و مادر را مورد اعتماد مEی داننEد .آنچEه مهEم اسEت ایEن اسEت که مEا شنونده ی خوبEی باشیEم تEا آنهEا بEه راحتEی بتواننEد بEا ما درد دل کنند .گوش دادن فعال نیاز بEه یادگیری و تمریEن دارد کEه هر پدر و مادری بایEد آEن را بیاموزد و بEا اسEتفاده از آEن بEه کودک کمک کنEد تEا احسEاساتش را بیان کنEد و از طرفEی ایEن مسEئله باعث نزدیEک تEر شدن مEا بEه کودکان مان مEی شود و بEه آنهEا کمEک می کند که به راه حل های جدیدی برای مسائل شان فکر کنند. راه های گوش دادن فعال : -1در هنگام صEحبت بEا کودک مان عالقEه مندی و توجEه نشان دهیم .بEا برقراری تماس چشمی او را مطمئن کنیم کEه متوجه اش هستیم .برای این کار الزم اسEت تلفن ،موبایل ،تلویزیون و......را فراموش کنیم . -2صEحبت کردن کودکان را تشویEق کنیم .بعضEی کودکان نیاز دارنEد کEه برای شروع صحبت از آنهEا دعوت شود .کودکان وقتEی عقایEد خود را بیان مEی کننEد احسEاس مEی کننEد مهم ترند. مثال ً سEوسن خانEم وقتEی مEی بینEد دخترش نگران اسEت در ابتدا از او سEوال می کند :طوری شده مامان ؟ صEبا مEی گویEد :نEه طوری نشده! مادر از او مEی خواهEد همEه چیز را برای او تعریف کند و از این طریق صبا مشکلش را برای او مطرح می کند . -3صEبورانه گوش دهید .همEه ی مEا سEریع تEر از حرف زدن مان فکEر مEی کنیم .امEا کودکان به دلیEل ذخیره ی لغات محدودتEر نسEبت بEه مEا و تجربEه و تمریEن کمتEر در حرف زدن ،وقت بیشتری را صEرف مEی کننEد تEا لغات مناسEبی پیدا کنند .مEا بایEد طوری بEه حرف آنها گوش دهیEم کEه آنهEا مطمئEن شونEد برای همEه ی حرف هایشان وقEت کافEی داریم .قبل از تمام اجازه بدهید کودکان عقایدشان را مطرح کنند. شدن صحبت ،حرف آنها را قطع نکنیم. -4بEه اشارات غیEر کالمEی شان توجEه کنیم .کودکان پیام های زیادی را بEه صEورت غیرکالمی کردن دسEت هEا یEا رفتاری مثEل ناخن جویدن مEی فرسEتند ،مثEل اخEم کردن ،مشEت موقع نگرانی ها و ...از این نشانه ها می توانیم نکات بیشتری را درک کنیم. - 5از سؤال های بسته بپرهیزیم .سؤال هایی که جواب شان بله یا خیر است جلوی گفت و شنود را می گیرند و مکالمه را زود می بندند. - 6احساساتش را باز نمایی کنیم و کمکش کنیم تا تجاربش را تشریح کند. - 7خودمان را جای او بگذاریم و به او نشان دهیEم کEه مسئله اش را درک مEی کنیEم و با او همدل هستیم .مثال ً آهEا ! حاال فهمیدم! تو مداد تراش دوستت را گرفته ای و حاال نمی دانی آن را کجا گذاشته ای؟! -8احسEاسات کودک را منکEر نشویم .احسEاسات کودک برای خودش حقیقEی اند مثال ً کودکEی کEه از سEوزش دسEتش شاکEی اسEت نگوئیEد :ایEن کEه چیEز مهمEی نیست! خوب می شود! بلکه درست است مثال ً بگوئیم :این که بدجوری سوخته! خیلی می سوزه؟! -9هنگام صEحبت بEا او از کلمات سEخت اسEتفاده نکنیم .کلمات بایEد بEا فهEم کودک متناسب باشد .مثال ً اگEر کودک گفEت :امروز ناظEم بیEن مEن و سEعید فرق گذاشEت! نگوئیEم :تو فکر می کنی ناظم آدم عادل و منطقی نیست ؟! -10گفتگEو را در زمان مناسEب انجام دهیم .گاهEی کودک نمEی خواهEد درباره مسئله اش صEحبت کنEد یEا مEی خواهEد مدتی با احساساتش تنهEا باشد .در آن لحظه به خلوت کودک احترام بگذاریم ،اما متوجه او باشیم و در فرصتی مناسب پای صحبت او بنشینیم . تقویت اعتماد به نفس در کودک • کار اصلی والدین کمک به کودک در جهت پرورش مهارت هایی است که بتوانند در بهترین توانائی های خود به موفقیت برسند . راههایEی کEه مEی تواننEد منجEر بEه تقویت اعتماد به نفس مثبت در کودکان شوند : )1عالئEق و توانائEی های کودک خود را تشویEق کنیEد :والدیEن بایEد در مورد عالئق کودک خود و توانائEی و ضعEف های او در زمینEه های مختلEف آگاهEی داشتEه باشند و مهارت های او را در آن توانایی ها افزایش دهند .این امر این احساس خوب را در کودک ایجاد مEی کنEد کEه حداقEل بEه اندازه ی بقیEه ی کودکان EهمسEن خود در آن زمینه کفایت دارد. )2مرتبا ً رفتارهای مطلوب کودک را تشویق کنید. )3موفقیEت های طبیعEی کودک را تشخیEص دهیEد :بEه جای ایEن کEه منتظEر باشید کودک کار برجسEته ای انجام دهEد ،پیشرفEت های طبیعEی او را تشخیص داده و تشویق کنید .مثال ً نقاشی های او را در جایی که در معرض دید باشد قرار دهید )4کودک خود را در تصEمیم گرفتEن تشویEق کنیEد :اگEر شما در تمام موارد برای کودک خود تصEمیم گیری نمائیEد او در آینده در تصEمیم گیری هEا مشکEل خواهد داشEت و هیEچ گاه شانEس تجربEه ی احسEاس موفقیEت برای تصمیمات خوب و احسEاس شکسEت برای تصEمیم های نادرسEت را پیدا نخواهEد کرد .در همان سال های اول زندگEی مسئولیت تصEمیم گیری را باید به کودکان در موارد کوچک بدهیم. مثال ً انتخاب پیراهن از بین دو پیراهنی که مادر پیشنهاد می کند . )5اجازه دهیEد کودک گاهEی ریسEک کنEد :در بعضEی موارد اجازه دهیEد کودک شکست را تجربEه کند .مثال ً بسEیاری از والدیEن اجازه ی بردن بشقاب شکسEتنی را بEه کودک 3ساله ی خود نمEی دهند .در حالEی کEه اگEر در بردن آنهEا موفEق شود و شمEا او را تشویEق کنید، او احسEاس اعتماد بEه نفEس بیشتری خواهEد کرد .اگEر بشقاب بیفتEد و بشکنEد به عنوان یEک اتفاق بایEد اوضاع را در دسEت بگیریEد تEا کودک بیاموزد چگونEه بEا شکسEت مواجه شود .در کودکان کوچEک تEر بایEد تالشEی را کEه انجام پذیرفتEه تشویEق کنیEد ،نEه ایEن که فقEط نتیجEه ی عمEل را پاداش دهیEد و بعEد از ایEن کEه در یEک کاری شکسEت خورد به او کاری بدهید که احتمال موفقیتش در آن کار بیشتر می باشد. )6بEه کودک خود مسEئولیت بدهیEد :هدف مEا کمEک بEه کودک در بدسEت آوردن حس پیشرفEت و همکاری بEا خانواده مEی باشد .مEا فقEط بEه نتیجEه ی کار اهمیEت نمEی دهیم، بلکه تالش او را تشویق می کنیم. )7از کودک خود نخواهیEد کEه کامEل باشEد :اگEر از کودک خود بخواهیEد کEه کامEل باشد نمEی توانEد انتظEارات شما ناامیEد خواهیEد شEد و کودک یاد مEی گیرد کEه هیEچ گاه را برآورده کنEد و چون کودکان دوسEت دارنEد والدیEن از آنهEا راضEی باشنEد ،این موضوع باعEث اعتماد بEه نفEس پاییEن در آنهEا مEی شود .بجای درخواسEت کامل بودن تالش های کودک خود را تشویق کنید. )8در توصEیف کودک خود مطلEق نباشیEد :از گفتEن ایEن جمالت بپرهیزیEد :تEو همیشEه کارها را اشتباه انجام مEی دهEی! .هیEچ وقEت هیEچ کاری را درسEت انجام نمEی دهEی و ....بEا گفتEن این جمالت کودک انگیزه ی خود را برای تغییر از دست می دهد .بجای این جمالت می توانید آنچه را در واقعیEت مشاهده مEی کنیEد توصEیف نماییEد .مثال ً امروز بعداز ظهEر واقعا ً اتاقEت بEه هم نکرده اید) . ریخته بود! (با گفتن این جمله او را شلخته قلمداد )9بازخوردهای منفEی را محدود کنیEد :بازخوردهای منفEی نظیEر نEه ،نکEن ،بسEه دیگه و ...را مEی کنیم .گاهEی والدیEن بEا یک باز بخصEوص در والدیEن کودکان لجباز بیشتEر مشاهده خورد مثبEت شروع مEی کنEد ،ولEی نتیجEه ،آخEر منفEی مEی شود .مثال ً مادر مEی گویEد :پسEرم تو امروز کار خوبی کردی اسباب بازی هایت را جمع کردی! چرا همیشه این کار را نمی کنی؟! )10بEه کودک خود وعده ای ندهیEد کEه نتوانیEد آEن را عملEی کنیEد :در ایEن صEورت کودک فکEر می کنEد بEه او توجهEی نداریEد و برایEش احترام قائEل نیسEتید .در نتیجEه ارزش خود را زیEر سEؤال می برد و اعتماد به نفس او کم می شود . ) 11کودک را تشویق کنید تاخود گویی مثبت از خود داشته باشد :زمانی که کودک یک کار خوبی درباره ی خود بگویEد ،نظیEر ،چEه کار خوبی انجام داد بEه او یاد بدهیEد جمالت مثبEت انجام دادم! .ایEن کار را مEی توانیEد از طریEق الگEو برداری از خودتان به وی آموزش دهید .مثال ً خودتان بEا صEدای بلنEد بگوییEد :مEن فکEر مEی کنEم ایEن سEاندویچی کEه درسEت کردم خیلی خوشمزه شده است! .

50,000 تومان