صفحه 1:
صفحه 2:
[1 er
در زمینه نجوم عملی بود
از زمانی که تلسکوپ به سوى آسمانها نشانه
رفت به ابزاری بدل شد که سر آغاز و سرنوشت
ما را به تصوبر کشبده است.
صفحه 3:
تلسکوپ عامل انقلابی علمی
ی
این ابزار به ما اجازه داد تا در زمان به عقب برگردیم و گذشته
را ببينيم در حالیکه گاه صحنه هایی را پیش روی چشمان ما
قرار داده است که با بررسی آنها - نظیر سحابی های سیاره
نما و غیره - متوجه وضعیت آینده منظومه شمسی می شویم.
با وجود این برای چندین قرن این سوال كه جه كسى
نخستین بار با تلسکوپ به آسمانها نگربسته. مورد مناقشه
بوده است.
صفحه 4:
چه کسانی در ساخت و توسعه
تلسکوپها نقش کلیدی ایفا کرده اند؟
1 نخستین طرح شناخته شده از یک تلسکوپ. این طرح را جیووان باتیستا دلا پورته در نامه
22 .اى كه در أكوست 1203 نوشته » رسم کرده است
ابتدايى به آسمان مى نكرد
صفحه 5:
2
1
1
i
نخستین دوربینهای تلسکوپی از عدسیهایی از جنس
شيشه ساخته شده بودند. این عدسیهای در حدود سال
۰ میلادی ابداع شده بودند
برای نخستین بار هانس لیپرشی بود که تلسکوپ را آنگونه که ما امروز
.می شناسیم معرفی نمود
در نامه ای با تاریج ۲۵ سپتامیر ۱۳۰۸ احتراع دستگاهی از سوی
لیپرشی, که می توانسته نماهای پیش رو را بزرگ کند. ثبت شده است.
:در این نامه آمده است
«تمام اشیایی که در فواصل بسیار دور قرار دارند را اگر از درون شیشه
هایی که او ادعا می کند اختراع جدیدی است ببینید. همانطور به نظر
می رسند که گویی در نزدیک ی آنها هستید»
صفحه 6:
Images: Wikipedia
eG (loons oe oe رز
bs oe en Ah eae
٠ لیپرشی (00675۳6۷ا» متولد وسل (۷۷6561) در غرب آلمان فعلی
| بود. او عینک سازی با استعداد بود که در هلند کار می کرد . در ۲ اکتبر ۱۶۰۸
او درخواست ثبت تلسکوپ را به عنوان اختراعی جدید مطرح کرد. در خواست
وی مورد پذیرش قبول نشد ولی اخبار این اختراع به سرعت در سراسر اروپا
پراکنده شد.
بعد از لیپرشی. چند نفر دیگر نیز ادعای اختراع تلسکوپ را مطرح کردند. با
وجود این طرح لیپرشی تا امروز عنوان نخستین طرح ثبت شده یک تلسکوپ
در تاریخ را از آن خود دارد.
صفحه 7:
Image: American Physical Society
زاخاری Sus “Sacharias Janssen) owl
سازی در میدلبورگ و همکار و رقیب لیپرشی بود.
احتمال فى رود كه او اتلسكوبى لولة اى را يتن ار سال ۰ Ne
ساخته باشد
جانسن یکی از ۲ مخترع احتمالی تلسکوپ به شمار می رود. اما
.هیچ سندی برای تایید اين ادعا وجود ندارد
صفحه 8:
(GOO - 096 توماسهریو(0
Thomas Harriot) a,» wks ( دانشمند و ستاره شناسی بود که در آکسفورد
زندگی می کرد. او همچنین در گروه اکتشافی که از سوی سر والتر رالی»
(Sir Walter Raleigh) 5 داده شده بود به عنوان نقشه بردار خدمت می کرد.
شاید او نخستین کسی باشد که از تلسکوپ برای کارهای ستاره شناسی استفاده کرده است.
توماس هریوت. اخترشناس انگلیسی چندان در جهان معروف نبود. چرا که بسیاری از
رصدهایش فراتر از زمان خود او بود.
برخی از افراد (وان هلدن ۱۹۹۵) ادعا کرده لند که هریوت در ۲۶ جولای ۰۱۶۰٩ ماه را رصد
كرك راطرع هلك ار لن را ندر رصم كرد ری یر ار اه ار
كلسل ای را
Image: East Carolina University | http://www.ecu.edu/cs-cas/harriot.cfm
Images: The Galileo Project
طرح هایی از رصد ماه از سوی هریوت در ۲۶ جولای ۱۶۰۹ (چپ) . ۱۷ جولای ۱۶۱۰ (راست)
lade, یوت از لکه های خورشیدی [کرچه ب شهرت رسههای کالیله درس اما رسد و
ثبت این لکه ها از سوی او و به چنین روشی برای نخستین بار صورت گرفت
صفحه 9:
گالیلئو گالیله (1564 - 1642)
با وجود تلاش های درخشان و خیره کننده معاصران گالیله.
از این دانشمند ایتالیایی به نام یکی از بنیانگذارن ستاره
شناسی جدید oh می کنند. رصدهای مختصری که او از
تعدادی از اجرام سماوی انجام داد. بنیاد قرن ها مطالعه و
پژوهش را بنا نهاد.
گالیله تلسکوپ خود را در تابستان ۱۶۰۹ ساخت
در ۲۵ آگوست ۱۳۰۹ کار کرد تلسکوب حوو رایرای قانونکتاران وتیر شرح
داد. این نخستین فعالیت و نمايش عمومی تلسکوپ بود و همچنین نخستین
تا اد ل شار ا
3
3
&
=
2
=
صفحه 10:
گالیلئو گالیله )1564 - 1642(
تا اکتبر ماه سال ۱۶۰۹ گالیله توانست تلسکوپی با قدرت بزرگنمایی
۰ برابر بسازد.
او از تلسکوپ خود برای بررسی لکه های خورشیدی و اهله زهره
استفاده کرد.
رصدهای گالیله انقلابی در ستاره شناسی به وجود آورد و
چشم انداز جهان را به گونه ای ژرف دستخوش تغییر ساخت.
8
3
3
&
=
E
2
:
;
:
E
رصدها و طرح هایی که گالیله از ماه رسم کرد نشان als
که کوهستانهایی بر سطح ماه وجود دارند
صفحه 11:
پوهانس کپلر (۱۶۳۰-۱۵۷۱)
یوهانس کپلر در سال ۱۵۷۱ در جنوب غرب آلمان Liss ay
امد. کارهای او در توصیف ریاضیاتی جهان به همان اندازه
فعالیتهای رصدی انقلابی بود.
] او دستیار یکی دیگر از اخترشناسان برجسته تیکو براهه بود.
lla yo ll] ۱۴۱۰ متوجه استفاده کالله ار ی رای رس اسان
شد و به زودی خود به یکی از مشتاقان رصد تلسکوپی آسمان بدل شد.
کپلر خود با کمک تلسکوپ به رصد جهار قمر بزرگ مشتری پرداخت و در
تال ۳۱۱ تا ناه رب با و ات
صفحه 12:
Images: Wikipedia
درخواست ثبت اختراع
تلسکوپ را به دولت هلند
۰تقدیم کرد
Images: Wikipedia
ات چهره هوگ اهل پروانس
(ld de Provence) 1%
عینک عادی اختراع شد و
ساخت عدسیهای تلسکوپی پیشرفت کرد
نخستین عینک های دستی توسط یک
شخص غیر حرفه ای در پیز . ایتالیا
ءساخته شدند
c. 1286
صفحه 13:
پوت با نا با ان زو
گالیله و دیگران, اهله زهره را گالیله تلسکوپ خود را به
«رصد کردند «سوى ماه نشانه رفت
70
گالیله عملکرد
تلسکوپ خود را به
قانوتكداران و ری
ءنشان داد
یوهانس کپلر قوانین نوری عدسیها را
بر برد و طری ار بق لس
نجومی ارایه داد که از دو آینه محدب
ساخته می شد. ( تلسکوپ کپلری)
لیله تلسکوپ خود را به سوی
مشتری نشانه رفت و اقمار بزرگ آن را
ءرصد کرد
صفحه 14:
عه مم en |
ASTRONOMY
2009
IYA 2009 Secretariat
Hubble European Space Agency Information Centre
Space Telescope-European Coordinating Facility
ESO - Garching - Munich - Germany
Contact:
russo@eso.org
7) ThalesAlenia
(QCELESTRON
به راستی چه کسی تلسکوپ نجومی
را اختراع کرد؟
تلسکوپ عامل انقالبی علمی
در زمینه نجوم عملی بود
از زمانی که تلسکوپ به سوی آسمانها نشانه
رفت به ابزاری بدل شد که سرآغاز و سرنوشت
ما را به تصویر کشیده است.
تلسکوپ عامل انقالبی علمی
در زمینه نجوم عملی بود
این ابزار به ما اجازه داد تا در زمان به عقب برگردیم و گذشته
را ببینیم در حالیکه گاه صحنه هایی را پیش روی چشمان ما
قرار داده است که با بررسی آنها – نظیر سحابی های سیاره
نما و غیره – متوجه وضعیت آینده منظومه شمسی می شویم.
با وجود این برای چندین قرن این سوال که چه کسی
نخستین بار با تلسکوپ به آسمانها نگریسته ،مورد مناقشه
بوده است.
چه کسانی در ساخت و توسعه
تلسکوپها نقش کلیدی ایفا کرده اند؟
Image: American Institute of
Physics
نخستین طرح شناخته شده از یک تلسکوپ .این طرح را جیووان باتیستا دال پورتا ،در نامه
.ای که در آگوست 1609نوشته ،رسم کرده است
Image: Wikipedia
اخترشناسی به نام یوهانس هولیس ،از درون یک تلسکوپ
ابتدایی به آسمان می نگرد
هانس لیپرشی ()1619-1570
نخستین دوربینهای تلسکوپی از عدسیهایی از جنس
شیشه ساخته شده بودند .این عدسیهای در حدود سال
1350.میالدی ابداع شده بودند
Images: Luxorion ezine 2000
برای نخستین بار هانس لیپرشی بود که تلسکوپ را آنگونه که ما امروز
.می شناسیم معرفی نمود
در نامه ای با تاریخ 25سپتامبر ،1608اختراع دستگاهی از سوی
لیپرشی ،که می توانسته نماهای پیش رو را بزرگ کند ،ثبت شده است.
:در این نامه آمده است
« تمام اشیایی که در فواصل بسیار دور قرار دارند را اگر از درون شیشه
هایی که او ادعا می کند اختراع جدیدی است ببینید ،همانطور به نظر
می رسند که گویی در نزدیکی آنها هستید»
هانس لیپرشی ()1619-1570
لیپرشی عینک سازی اهل آلمان غربی بود و اعتبار ساخت
تلسکوپ آنگونه که ما امروز می شناسیم از آن او است.
Images: Wikipedia
لیپرشWی ( ،)LippersheyمتولWد وسWل ( )Weselدر غرب آلمان فعلی
بود .او عینWک سWازی بWا اسWتعداد بود که در هلنWد کار مWی کرد .در 2اکتبر 1608
او درخواسWت ثبWت تلسWکوپ را بWه عنوان اختراعWی جدیWد مطرح کرد .در خواست
وی مورد پذیرش قبول نشWد ولWی اخبار ایWن اختراع بWه سWرعت در سWراسر اروپا
پراکنده شد.
بعWد از لیپرشWی ،چنWد نفWر دیگWر نیWز ادعای اختراع تلسWکوپ را مطرح کردند .با
وجود ایWن Wطرح لیپرشWی تWا امروز عنوان نخسWتین طرح ثبWت شده یWک تلسکوپ
در تاریخ را از آن خود دارد.
زاTخارTیجTانTسن)(1585 – 1632
زاخاری جانسن ( ، )Sacharias Janssenعینک
سازی در میدلبورگ و همکار و رقیب لیپرشی بود.
Image: American Physical Society
احتمال می رود که او تلسکوپی لوله ای را پیش از سال 1600
ساخته باشد
جانسن یکی از 2مخترع احتمالی تلسکوپ به شمار می رود .اما
.هیچ سندی برای تایید این ادعا وجود ندارد
تTTوماسهریوت)(1560 – 1621
Image: East Carolina University | http://www.ecu.edu/cs-cas/harriot.cfm
توماس هریوت ( ) Thomas HarriotدانشمنWد و سWتاره شناسWی بود کWه در آکسفورد
زندگی می کرد .او همچنین در گروه اکتشافی که از سوی سر والتر رالی،
( )Sir Walter RaleighترتیWب داده شده بود بWه عنوان نقشWه بردار خدمWت می کرد.
شاید او نخستین کسی باشد که از تلسکوپ برای کارهای ستاره شناسی استفاده کرده است.
توماس هریوت ،اخترشناس انگلیسWی چندان در جهان معروف نبود .چرا کWه بسیاری از
رصدهایش فراتر از زمان خود او بود.
برخWی از افراد (وان هلدن )1995ادعWا کرده انWد کWه هریوت در 26جوالی ،1609ماه را رصد
کرده و طرح هایWی از آWن را نیWز رسWم کرده بود .ایWن تاریWخ چنWد ماه پیWش از زمانWی اسWت که
گالیله رصدهای خود را آغاز کرد.
Images: The Galileo Project
طرح هایی از رصد ماه از سوی هریوت در 26جوالی ( 1609چپ) 17 .جوالی ( 1610راست)
رصدهای هریوت از لکه های خورشیدی اگرچه به شهرت رصدهای گالیله نرسید اما رصد و
ثبت این لکه ها از سوی او و به چنین روشی برای نخستین بار صورت گرفت.
گالیلئو گالیTله ()1642 - 1564
بWا وجود تالش های درخشان و خیره کننده معاصWران گالیله،
از ایWن دانشمنWد ایتالیایWی بWه نام یکWی از بنیانگذارن ستاره
شناسWی جدیWد یاد مWی کنند .رصWدهای مختصWری که او از
تعدادی از اجرام سWماوی انجام داد ،بنیاد قرن هWا مطالعه و
پژوهش را بنا نهاد.
.گالیله تلسکوپ خود را در تابستان 1609ساخت
Images: Wikipedia & The Galileo Project
در 25آگوست ،1609کار کرد تلسکوپ خود را برای قانونگذاران ونیز شرح
داد .این نخستین فعالیت و نمایش عمومی تلسکوپ بود و همچنین نخستین
استفاده مستند از تلسکوپ برای ستاره شناسی.
Galilean Telescope.
گالیلئو گالیله ()1642 - 1564
تا اکتبر ماه سال 1609گالیله توانست تلسکوپی با قدرت بزرگنمایی
20برابر بسازد.
Images: Wikipedia & The Galileo Project
او از تلسکوپ خود برای بررسی لکه های خورشیدی و اهله زهره
استفاده کرد.
رصدهای گالیله انقالبی در ستاره شناسی به وجود آورد و
چشم انداز جهان را به Wگونه ای ژرف دستخوش تغییر ساخت.
رصدها و طرح هایی که گالیله از ماه رسم کرد نشان داد
.که کوهستانهایی بر سطح ماه وجود دارند
یوهانس کپلر ()1630-1571
یوهانس کپلر در سال 1571در جنوب غرب آلمان به دنیا
امد .کارهای او در توصیف ریاضیاتی جهان به همان اندازه
فعالیتهای رصدی انقالبی بود.
او دستیار یکی دیگر از اخترشناسان برجسته ،تیکو براهه بود.
کپلر در سال 1610متوجه استفاده گالیله از تلسکوپ برای رصد آسمان
شد و به زودی خود به یکی از مشتاقان رصد تلسکوپی آسمان بدل شد.
Images: Wikipedia
Image: Wikipedia
کپلر خود با کمک تلسکوپ به رصد جهار قمر بزرگ مشتری پرداخت و در
سال 1611کتابی در باره نظریه تلسکوپ منتشر ساخت.
زمان نگار تولد تلسکوپ
Images: Wikipedia
هانس لیپرشی
درخواست ثبت اختراع
تلسکوپ را به دولت هلند
.تقدیم کرد
1608
نخستین عینک های دستی توسط یک
شخص غیر حرفه ای در پیزا ،ایتالیا
.ساخته شدند
c. 1350
Images: Wikipedia
جزییات چهره هوگ اهل پروانس
(Hugh de Provence) 1352
عینک عادی اختراع شد و
ساخت عدسیهای تلسکوپی پیشرفت کرد
c. 1286
Timeline of the birth of the telescope
)Image: Il Saggiatore (1613
1611
Image: Galileo Project
)?( سپتامبر – اکتبر
سپتامبر
گالیله تلسکوپ خود را به
.سوی ماه نشانه رفت
1609
1610
گالیله عملکرد
تلسکوپ خود را به
قانونگذاران ونیزی
.نشان داد
امکان خرید
تلسکوپ از
فروشگاههای
پاریس وجود
.داشت
Image: Galileo Project
ژانویه
آگوست
c. 1609
گالیله تلسکوپ خود را به سوی
مشتری نشانه رفت و اقمار بزرگ آن را
.رصد کرد
Image: Universe Review
یوهانس کپلر قوانین نوری عدسیها را
تشریح کرد و طرحی از یک تلسکوپ
نجومی ارایه داد که از دو آینه محدب
ساخته می شد ( .تلسکوپ کپلری)
جوالی
گالیله و دیگران ،اهله زهره را
.رصد کردند
توماس هریوت،
شاید برای
نخستین بار ماه را
با تلسکوپ رصد
.کرده باشد
IYA 2009 Secretariat
Hubble European Space Agency Information Centre
Space Telescope-European Coordinating Facility
ESO – Garching – Munich – Germany
Contact:
Pedro Russo/: prusso@eso.org
www.asi.ir : انجمن نجوم ایران-هماهنگ کننده ملی سال نجوم در ایران