اختصاصات ماهی قزل آلا

اختصاصات ماهی قزل آلا

اسلاید 1: Dr.Goli

اسلاید 2: اختصاصات ماهی قزل آلا این ماهی دارای یک نوار پهن به صورت رنگین کمان در هر طرف بدن است. دوره تخم ریزی از پائیز تا اواخر بهار و تعداد تخمها بین 5-1 هزار عدد است. امروزه ماهی قزل آلای رنگین کمان به صورت ماهی شماره یک اکثر کارگاه های تکثیر و پرورش ماهیان سرد آبی در بیشتر نقاط جهان درآمده است. از خصوصیاتی که این ماهی را مورد توجه قرار داده، سازش آن با شرایط پرورش متراکم است.این ماهی در انتخاب غذا زیاد سختگیر نیست و از سرعت رشد خوبی نیز برخوردار است. Dr.Goli

اسلاید 3: Rainbow TroutScientific classificationBinomial nameOncorhynchus mykiss Walbaum, 1792Kingdom:AnimaliaPhylum:ChordataClass:ActinopterygiiOrder:SalmoniformesFamily:SalmonidaeGenus:OncorhynchusSpecies:O. mykissDr.Goli

اسلاید 4: ارجحیت پرورش ماهی قزل آلا قزل آلای رنگین کمان از خانواده آزاد ماهیان (Salmonide) با نام علمی  Onchorhynchus mykiss است نام انگلیسی Rainbow trout معروف است. در میان آزاد ماهیان این گونه تنها گونه ای است که برای پرورش بسیار مناسب تشخیص داده شده است، چرا که از سرعت رشد مناسبی برخوردار است. این ماهی به راحتی از غذاهای دستی مصنوعی استفاده می کنند. Dr.Goli

اسلاید 5: این گونه را می توان به راحتی در کانالها،حوضچه های گرد،مستطیل و سیلویی از جنس بتن یا فایبر گلاس پرورش داد. از لحاظ ظاهری قزل آلای رنگین کمان بدن کشیده ای دارد، باله هایش توسعه یافته و تعداد آن هشت تاست. این باله ها شامل دو باله سینه ای، دو باله شکمی،یک باله مخرجی،یک باله دمی و دو باله پشتی است که یکی از آنها بالای بدن ماهی و در وسط قرار دارد و دارای شعاع است. باله پشتی دیگر کوچک و بدون شعاع و بر روی ابتدای ساقه دمی قرار دارد. Dr.Goli

اسلاید 6: رنگ بدن این آبزی سبز زیتونی، در پشت خاکستری روشن و سفید در شکم با خال های سیاهرنگ می باشد.قزل آلای رنگین کمان دهان بزرگی دارد که هنگام صید طعمه به علت آزاد بودن استخوان های فکی، به مقدار زیادی باز می شود و طعمه های بزرگ را شکار می کند. دهان این ماهی بر روی فک ها، سقف و زبان دندان های تیز و به عقب برگشته ای دارد که تنها برای گرفتن و هدایت طعمه به دستگاه گوارش کاربرد دارند. Dr.Goli

اسلاید 7:   محیط زیست طبیعی قزل آلا این گونه ماهی، بومی حوضه آبریز بخش شرقی اقیانوس آرام از آلاسکا تا مکزیک است. با این حال به دلیل قابلیت سازگاری و مقاومت بالای این ماهی در برابر تغییرات محیطی،به تدریج به سایر نقاط دنیا که قابلیت زیستی آن را داشتند،عرضه شد. قزل آلای رنگین کمان متعلق به آبهای سرد و شفاف با بستر سنگی و سنگلاخی و شنی است. این آبزی در شرایط طبیعی در رودخانه ها و دریاچه های سرد و خنک زیست می کند و برای تولید مثل به مناطق بالا دست رودخانه ها مهاجرت می کند. تغذیه قزل آلا به طور طبیعی از لارو حشرات، حشرات آبزی، ماهیان ریز و سایر موجودات مستقر در رودخانه ها صورت می پذیرد. Dr.Goli

اسلاید 8: نیازهای زیستی قزل آلای رنگین کمان دانستن نیازهای زیستی این گونه، جهت پرورش موفق آن لازم و ضروری است به طوری که هر چه بیشتر با نیازهای زیستی قزل آلا آشنا باشیم، به همان اندازه در امر پرورش موفق خواهیم بود. Dr.Goli

اسلاید 9: انتخاب بچه ماهي خوب و سالم1- از نظر ژنتيكي : در انتخاب بچه ماهي مي بايست دقت فراواني به خرج داد و بچه ماهي بايد از مزرعه اي انتخاب گردد كه در آن همخوني ( خويشاوندي ) وجود نداشته باشد و مولدين آن مزرعه از توان ژنتيكي بالايي برخوردار باشند و بتوانند بالاي 90 درصد صفات مطلوب و بارز را به نسل بعد منتقل نمايند .Dr.Goli

اسلاید 10: 2- از نظر فنوتيپي : انتخاب ماهي از روي صفات فنوتيپي به ما اين امكان را مي دهد كه بتوانيم از روي صفات ظاهري مطلوب به توان پرورشي بالا دست يابيم . از صفات ظاهري مطلوب مي توان به چند فاكتور اشاره كرد : - وزن بالا در ميان گله - سرحال بودن هنگام شنا - رنگ و شكل طبيعي پوست - آبشش سالم با رنگ طبيعي - چشم سالم و طبيعي - باله هاي سالم - ستون فقرات سالمDr.Goli

اسلاید 11: 3- از نظر بيماري : در انتخاب بچه ماهي بايد از سالم بودن مولد و بچه ماهي و عدم بيماري آنها اطمينان حاصل كرد بسياري از بيماريها مي تواند از مولد به نسل بعد منتقل شود و يا اگر محيط آلوده باشد در مرحله لاروي ، بچه ماهي دچار آن مي گردد بنابراين در انتخاب بچه ماهي الزامي است كه نظر دامپزشك آبزيان مد نظر قرار گيرد و مورد تاييد اداره دامپزشكي باشد .4 – از نظر تغذيه درست : در انتخاب بچه ماهي بايد از نظر تغذيه تخصصي و مطلوب مولدين مطمئن بود چرا كه تغذيه مولدين تخصصي ترين مرحله تغذيه يك ماهي محسوب مي شود و تغذيه ضعيف و غير تخصصي باعث ايجاد تخمها و اسپرمهاي ضعيف و كم بارور با توان توليدي پايين مي گردد . همچنين بايد از تغذيه تخصصي و مطلوب مرحله لاروي ( تا گرم انتخابي ) اطمينان خاطر داشت بنابراين در انتخاب بچه ماهي نظر متخصص تغذيه اهميت دارد .Dr.Goli

اسلاید 12: 5 – از نظر سورت : هميشه سعي گردد در انتخاب بچه ماهي براي پرورش از يك گله بالاي سورت انتخاب گردد چرا كه فاكتور وزن بالا يكي از فاكتورهاي مهم در رشد سريع و توان ژنتيكي بالا محسوب مي گردد . همچنين سايز بندي و هم اندازه كردن ماهي يكي از كارهاي مهم در پرورش به حساب مي آيد و از چندين لحاظ داراي اهميت است :1- جلوگيري از عمل همجنس خواري ، بطور مثال : ماهي 15 گرمي گرسنه تا ماهي 7 گرمي را ميخورد2- در تعيين مقدار و نوع غذاي مورد نياز ، بطور مثال : احتياجات غذايي يك ماهي 10 گرمي با ماهي 25 گرمي يكسان نمي باشد .3- يكدست ماندن گله پرورشي و رشد همزمان گله از نظر سرعت رشد و دارا بودن ميانگين وزن نزديك4- اعمال مديريتهاي تغذيه اي ، بهداشتي، و اقتصادي سهل و آسانDr.Goli

اسلاید 13: آماده سازي استخرهاي پرورشي : بعد از حصول اطمينان از انتخاب بچه ماهي سالم و خوب مي بايست استخرهاي پرورشي آماده و مهيا گردد كه شامل مراحل ذيل مي باشد :شستشو كامل و دقيق با شوينده هاي موثرضد عفوني كردن استخرهاخشك كردن استخر شعله افكنيشستشو با آبآبگيريDr.Goli

اسلاید 14: آداپتاسيون يا مرحله سازگاري : در اين مرحله مي بايست ماهيها را با شرايط محيطي جديد سازگار نمود و از نظر تغذيه و غذا نيز بايد به آرامي و به تدريج ماهي را آداپته نمود واز عجله و شتاب در اين مرحله پرهيز نمود تا ماهي دچار استرس و تنش نگردد لازم به ذكر است ، بعد از رها سازي مي بايست به مدت حداقل 24 ساعت به ماهي غذا نداد .Dr.Goli

اسلاید 15: در رابطه با انتخاب کانال مناسب باید به نکاتی از قبیل شیب بستر ، شکل سطح مقطع ، عمق و پهنای کانال توجه داشت . شیب بستر : شیب بستر مناسب برای پرورش ماهیان سردآبی 1/5 تا 3 درصد می باشد . شیبهای بیشتر را معمولاً بوسیله ساختن آبشار و شیب شکن یا کارهای ساختمانی در کف کانال کنترل می کنند .سطح مقطع ، عرض و عمق : سطح مقطع مطلوب برای پرورش ماهی در کانال ، ذوزنقه ای می باشد که توانایی هدایت آب بالاتری را داشته و دارای فضای مرده کمتری است . البته در کانالهایی با سطح مقطع مستطیلی نیز می توان اقدام به پرورش ماهی نمود . عرض مناسب برای کانال بین 2 تا 3 متر و عمق مطلوب 1 تا 0/7 متر می باشد . از لحاظ بستر نیز برای پرورش ماهیان سردآبی منحصراً بستر بتونی مناسب می باشد زیرا باقیمانده غذا و فضولات در کف رسوب نکرده و آب را آلوده نخواهد کرد .Dr.Goli

اسلاید 16: خواص فیزیکی و شیمیایی آبسرعت جریان آب :جریان دائمی آب، اکسیژن مورد نیاز ماهی قزل آلا را تامین نموده و مواد حاصل از سوخت و ساز فضولات و بقایای مواد غذایی را با خود می برد. به طور نرمال سرعت جریان آب در کانال ها نبایستی بیشتر از 5-2 سانتیمتر در ثانیه باشد. قزل آلای بزرگ تا 20 سانتیمتر در ثانیه را نیز تحمل می کند. سرعت بالای جریان آب سبب صرف انرژی ماهیان برای مقابله با شدت جریان و حفظ تعادل و شناوری در آب می شود. کاهش بیش از حد جریان آب ماهی ها را با کمبود اکسیژن مواجه می سازد و مواد دفعی و سمی موجود در استخر به خوبی شسته نمی شوند. به عبارت دیگر تهویه به خوبی صورت نمی گیرد. Dr.Goli

اسلاید 17: اثر نور:تابش مستقیم نور خورشید می تواند سبب خسارات ناشی از آفتاب سوختگی را به دنبال داشته باشد و به همین جهت در پرورش متراکم بایستی ، کارگاههایی که در ارتفاعات قرار گرفته اند و آب آنها از نظر املاح فقیر می باشند از تابش مستقیم نور جلوگیری نمود. درجه کدورت :آبهای کدر از جنبه های مختلف نامناسب هستند ، می بایستی شفافیت تا کف استخر تامین شده باشد.افزایش کدورت آب در گرفتن غذا توسط ماهی، نقش منفی دارد. Dr.Goli

اسلاید 18: كدورت يا شفافيت آب : معمولا ماهي قزل آلاي رنگين كمان به آب شفاف و تميز نياز دارد به طوري كه شفافيت آب بايد تا عمق استخر تامين شود . بنابراين كدورت و تيرگي اب از جمله عوامل نا مطلوب در استخرهاي پرورش ماهي قزل آلا محسوب مي شود . عوامل اصلي ايجاد كدورت در استخرهاي پرورش قزل آلا عبارتند از : گل و لاي شسته شده در مسير و مواد جامد آبفضولات مركز پرورش ( شامل : فضولات جامد ناشي از غذاهاي خورده نشده ، گرد و خاك ، مدفوع و مواد ترشحي شامل : آمونياك ، ادرار ، مواد آلي محلول و دي اكسيد كربن )زي شناوران جانوري و گياهيDr.Goli

اسلاید 19: در برخي از مزارع پرورش ماهي قزل آلا كه محل تامين آب آنها رودخانه مي باشد گل و لاي و ذرات رس وارد شده به استخرهاي پرورشي قابل مشاهده است . ذرات رس خيلي دير در آب ته نشين شده و در مقدار بالاي 20 گرم در ليتر براي ماهي خطرناك است ممكن است در دوره زماني كوتاه ماهي آن را تحمل كند ولي در دراز مدت باعث آسيب به آبششها ميگردد . همچنين در اثر تخريش آبششها زمينه را براي بروز بيماريهاي ثانويه و رشد قارچ و باكتريها فراهم مي آورد . از طرفي ذرات رس با قرارگرفتن بر روي برانشها تبادلات اكسيژني را كاهش داده و موجب خفگي و مرگ ماهي مي گردد . مواد معلق موجود در آب كه عمدتا شامل مدفوع و باقيمانده غذايي مي باشد ممكن است در كف استخر ته نشين شده و يا شكسته و در آب غوطه ور گردند اين نوع بار آلودگي در سيستمهاي مدار بسته به شدت حائز اهميت مي باشد براي ماهي قزل آلا ، غلظت 20-25 گرم در ليتر مواد معلق در كوتاه مدت بي خطر مي باشد غلظت 80 گرم در ليتر حداكثر توصيه شده مواد دفعي مي باشد .زي شناوران گياهي و جانوري نيز از عوامل ايجاد كدورت در آب هستند كه در آبهاي رودخانه اي به علت جريان آب اهميت كمتري داشته و در استخرهاي با جريان كم مشكل آفرين‌ ميباشند .Dr.Goli

اسلاید 20: آلودگی آب و فلزات سنگین:سرب ، جیوه ، مس ، روی و آهن و سایر یونهای فلزات حتی در غلظت های خیلی کم برای ماهی مسموم کننده می باشند. بخصوص در آب های با سختی کم و هدایت الکتریکی پائین ، سمی تر است. آهن در اکثر آب های شیرین وجود دارد و می تواند روی تخم نشست کند و سبب خفگی آن شود. Dr.Goli

اسلاید 21: Dr.Goli

اسلاید 22: Dr.Goli

اسلاید 23: درجه حرارتآزاد ماهیان نوسانات بالای درجه حرارت را تحمل نمی کنند.محدوده مرگ ماهیان آزاد در دمای منفی 5/0 درجه سانتی گراد است که در این دما کریستال یخی در خون آن ها تشکیل می شود.اپتیمم درجه حرارت برای ماهی قزل آلا 18 – 14 درجه سانتی گراد است.درجه حرارتهای بالاتر از 18 و پائین تر از 12 نیز برای ماهی قابل تحمل است ولی برای رشد و پرواربندی این گونه مناسب نیست .بقاء بهینه تخم ماهی قزل آلا در دمای پائین تر از 12 درجه سانتی گراد است.(oc 12-9)Dr.Goli

اسلاید 24: اکیسژن محلول:قزل آلای رنگین کمان به آبهای پر اکسیژن و زلال نیاز دارد و ساختن این عامل اساسی در حد مطلوب، ضامن بقا و پرورش موفق این آبزی خواهد بود. حداقل مقدار اکسیژن موجود در آب که قزل آلا به آن نیاز دارد، 6 میلی گرم در لیتر است و حد مطلوب آن در فاصله 9 تا 11 میلی گرم در لیتر قرار دارد که تامین آن ضروری است. اکسیژن محلول در آب از 3 میلی گرم در لیتر کمتر شود ، ماهیها در فصل گرما قدرت تحمل آن را نخواهند داشت . در مواقعی که اکسیژن محلول در آب از 5 میلی گرم در لیتر کمتر شود، ناراحتی تنفسی در ماهیها شروع می شود.کاهش میزان اکسیژن محلول در آب با افزایش درجه حرارت و ارتفاع از سطح دریا نسبت مستقیم دارد.Dr.Goli

اسلاید 25: حد اشباع اکسیژن محلول در آب دریا در مقایسه با آب شیرین، برای درجات حرارت مشابه 25% کمتر می باشد.بطور متعارف با افزایش هر 90 متر اختلاف ارتفاع 1% قابلیت اشباع اکسیژن محلول کمتر می گردد. مقدار اکسیژن مورد نیاز ماهی همراه با افزایش درجه حرارت بیشتر می شود. در حالی که اکسیژن محلول آب کاهش می یابد. Figure. General dissolved oxygen requirements in parts per million (ppm) for fish. Dr.Goli

اسلاید 26: ميزان نياز قزل آلا به اكسيژن تحت تاثير سوخت و ساز بدن قرار دارد ماهيان بزرگتر شدت سوخت و ساز بيشتري دارند و در درجه حرارت بالاتر نيز سوخت و ساز بدن ماهي افزايش مي يابد افزايش سوخت و ساز در حرارتهاي بالا موجب افزايش ميزان دي اكسيد كربن متابوليسمي شده در نتيجه حمل اكسيژن توسط هموگلوبين خون ماهي كاهش مي يابد ودر نتيجه كاهش ميزان توليد و افزايش ضريب تبديل را موجب مي گردد اين مشكل را از چند طريق مي توان حل نمود :هوا دهياستفاده از اكسيژن خالصافزايش دبي آب و تعويض آبكاهش تراكمكاهش در صد ميزان غذادهياضافه كردن مكملهاي مخصوص در غذاي ماهيانDr.Goli

اسلاید 27: هوادهي : با هوادهي اصولي سطح تماس آب با هوا افزايش مي يابد و كمبود اكسيژن آب در تماس با هوا جبران مي شود و خروج گازهاي مضر متابوليسمي از جمله آمونياك و دي اكسيد كربن از آب تسريع مي شود . انواع هواده دستگاه هاي مختلفي توسط شركتهاي سازنده ساخته شده كه اصول كار كليه آنها يكي است . مهمترين روشهاي هوادهي كه در مزارع پرورش قزل آلا مي تواند مورد استفاده قرار گيرد به شرح ذيل است : Dr.Goli

اسلاید 28: هوادهي برجي يا طبقاتي : از اين نوع هواده ها كه به شكل استوانه اي و داراي طبقات مختلف با توريهاي ريز مي باشد معمولا در ابتداي ورودي آب مزرعه پرورش ماهي استفاده مي گردد كه در اثر ريزش آب از بالاي برج و عبور از طبقات مختلف توري ، سطح تماس قطرات آب با هوا بيشتر شده و باعث افزايش اكسيژن محلول در آن مي گردد اين هواده ها براي مزارعي كه از آب چاه ويا چشمه استفاده مي كنند بسيار سودمند مي باشد Dr.Goli

اسلاید 29: Dr.Goli

اسلاید 30: هوادهي سطحي : متداولترين نوع اين دستگاهها ، هواده هاي پارويي يا پدالي هستند در اين روش آب سطحي به جريان در آمده و سطح تماس آن با هوا بيشتر مي شود مزيت اين دستگاه راندمان مناسب اكسيژن دهي نسبت به انرژي مصرفي ، سادگي ساخت و قيمت مناسب آنها مي باشد از معايب اين دستگاه مي توان به سروصداي نسبتا زياد ، ايجاد استرس و عدم ايجاد حركت افقي و كندي حركات عمودي آب اشاره نمود .Dr.Goli

اسلاید 31: هوادهي تزريقي : معمولترين اين هواده ها دستگاه هاي هواده جت مي باشد . پروانه اين دستگاه ها در داخل آب قرار گرفته و با چرخش پروانه در اطراف آن خلاء ايجاد مي شود ، در نتيجه هوا از طريق لوله اي كه به بيرون راه دارد به داخل مكيده شده و همراه با چرخش پروانه ، هوا با آب استخر مخلوط شده و مخلوط آب و هوا به جلو رانده مي شود به دليل اينكه پروانه مايل در آب مي چرخد ايجاد جريان هاي توام افقي و عمودي در آب امكانپذير است از جمله مزاياي اين دستگاه مي توان به ظرفيت توليد بالاي اكسيژن ، ايجاد جريانهاي افقي و عمودي در داخل آب و رساندن هوا به عمق استخرهاي پرورشي اشاره نمود . و از جمله معايب اين دستگاه بر هم زدن كف استخرها و معلق كردن فضولات و همچنين قيمت نسبتا بالا به دليل تكنولوژي ساخت آن است .Dr.Goli

اسلاید 32: هوادهي آبفشان : متداولترين نوع اين دستگاه ها ، هواده اسپلش است . اين دستگاهها آب را از استخر پرورشي به داخل مكيده وبه صورت فواره در سطح استخر پخش مي نمايد به نظر مي رسد اين نوع هواده قابليت و سازگاري خوبي در مزارع پرورش قزل آلا داشته باشدDr.Goli

اسلاید 33: Dr.Goli

اسلاید 34: استفاده از اكسيژن خالص : در مزارعي كه تراكم ماهي بيش از حد استاندارد مي باشد مي توان از اكسيژن خالص استفاده كرد تا كمبود اكسيژن را برطرف نمود .Dr.Goli

اسلاید 35: افزايش دبي آب و تعويض مكرر آب استخرهاي پرورشي : يكي ديگر از روشهايي كه مي توان كمبود اكسيژن را در استخرها رفع كرد افزايش دبي آب و تعويض مداوم آب استخر با آب تازه مي باشد در اثر افزايش دبي آب علاوه بر تامين اكسيژن محلول مورد نياز ماهي ، گازهاي متابوليكي نيز با سرعت بيشتري از استخر خارج مي گردد كه اين امر موجب تعادل در تبادلات گازي مي شود البته بايد در نظر گرفت كه سرعت جريان آب نبايد بيشتر از 6cm/s باشد چون ماهي جهت مقابله با جريان آب انرژي مصرف مي نمايد . همچنين اگر جريان آب كمتر از 2cm/s باشد امكان رشد و نمو پلانگتونهاي گياهي به وجود خواهدآمد كه اين امر بويژه در شب موجبات كاهش شديد اكسيژن در آب را به همراه دارد . Dr.Goli

اسلاید 36: كاهش تراكم : يكي از روشهايي كه مي توان با كمبود اكسيژن مقابله كرد كاستن تراكم ماهي در استخرهاي پرورشي است هر چقدر تراكم ماهي در استخر كمتر باشد شدت تنفس در متابوليسم كاسته شده و تبادلات گازي به تعادل خواهد رسيد .Dr.Goli

اسلاید 37: كاهش درصد ميزان غذادهي هنگامي كه استخر پرورش ماهي دچار كمبود اكسيژن باشد مي بايست از ميزان غذادهي كاست اين كاهش ميزان غذادهي به ازاي كاهش هر واحد اكسيژني از اكسيژن محلول اشباع ( 9-10 ppm ) حدود 10 درصد كل غذادهي خواهد بود ودر اكسيژن كمتر از 4-5 ppm مي بايست غذادهي قطع گردد لازم به ذكر است كه درصد ميزان غذادهي در ارتباط با ميانگين اكسيژن ورودي با اكسيژن خروجي محاسبه ميشودDr.Goli

اسلاید 38: اضافه نمودن مكملهاي مخصوص در غذاي ماهي: با اضافه كردن برخي از مكملها كه حاوي گروهاي متيل باشند در مقابله با تنش كمبود اكسيژن ، تغيير مسيرهاي متابوليكي سودمند خواهد بود و باعث افزايش تبادلات گازي نيز مي گردد و مقاومت ماهي را در مقابل مسموميتهاي گازي افزايش مي دهند . Dr.Goli

اسلاید 39: عواملي كه باعث كاهش ميزان اكسيژن محلول در آب مي شوند :درجه حرارت آب : افزايش درجه حرارت آب باعث كاهش ميزان اكسيژن محلول در آب مي گردد .ارتفاع از سطح دريا : با افزايش ارتفاع منطقه از سطح دريا ميزان اكسيژن محلول در آب به علت كاهش تراكم و رقيق شدن هوا كاهش مي يابد .كاهش دبي آب و ركود آبافزايش تراكم پلانگتونها ، جلبكها ، خزه ها ، مواد آلي ، معدني ، فضولات و غيره .تراكم ماهيشوري آب : آبهاي شورتر ظرفيت حلاليت اكسيژنشان كمتر است . ماهي قزل آلا قادر به تحمل شوري هاي بالاي 20 گرم در ليتر نمي باشد .Dr.Goli

اسلاید 40: حداکثر اشباع اکسیژن (mg/l) در درجه حرارت های مختلف Oxygen concentration at saturation (mg/l)Temperature (°C) دما 14.32  013.57  212.88  412.21  611.62  811.101010.611210.1514  9.7616  9.3518  9.0020  8.6722  8.3624Dr.Goli

اسلاید 41: ميزان اشباع شدن اكسيژن در آب در درجه حرارتها و ارتفاعات مختلف Dr.Goli

اسلاید 42: ميزان اشباع شدن اكسيژن ( ميلي گرم در ليتر ) در آب تحت تاثير درجه حرارت و شوري هاي مختلف در فشار استاندارد اتمسفر Dr.Goli

اسلاید 43: pH یا غلظت یون هیدروژن (H+)الیس ELLIS و همکاران از تجزیه 10000 نمونه آب، چنین نتیجه گرفتند که حد طبیعی pH آب شیرین بین 6.7 تا 8.2 متغیر بوده و 90% ماهی هائی که دارای رشد و نمو عالی می باشند در محیطی با pH متغیری بین 6.7 تا 8.2 بسر می برند. هر چه pHآب کمتر شود میزان مواد معدنی در آب کاهش می یابد. pHهای بالای 9 و پایین تر از 5/5 درجه می تواند ماهی و مخصوصاً تخم و لارو را از بین ببرند. Dr.Goli

اسلاید 44: بطور کلی در پرورش ماهی ها، آبی که pH آن کمی قلیایی است نسبت به آبی که کمی اسیدی است برتری دارد.آبهای با pH پایین که در نتیجه بارانهای اسیدی به وجود می آیند مشکلات بزرگی را در بعضی مناطق ایجاد کرده اند. آب های اسیدی ماحصل ذوب برف، خصوصاً در اوائل بهار و یا در اثر تبدیل مواد ازته به اسید نیتریک در سیستم های مداربسته یا با مدیریت ناصحیح حاصل می گردد. Dr.Goli

اسلاید 45: گاز کربنیک(CO2):تمام آبهای طبیعی دارای مقداری گاز کربنیک 2 میلی گرم بر لیتر می باشد . آب چاه ممکن است دارای مقدار زیادی گاز کرینیک باشد ،در چنین آبی معمولاً کمبود اکسیژن مشاهده میگردد.اگر میزان گاز کربنیک محلول در آب از 2 میلیگرم در لیتر افزایش یابد زیان آور است، زیرا این افزایش سبب کاهش مقدار اکسیژن وآلوده شدن آب توسط مواد آلی زائد می گردد.غلظت 10 ppm دی اکسید کربن برای ماهی قابل تحمل است.در سیستم متراکم دی اکسید کربن می تواند از 0ppm در بعد از ظهر به 5-15 ppm در بامداد افزایش یابد. در سیستم چرخشی این مقدار به 20ppm هم می رسد.جهت کاهش co2 به غیر از هوادهی ، از کربنات های بافری شامل کربنات کلسیم و بیکربنات سدیم استفاده می شود.Dr.Goli

اسلاید 46: درجه قلیایی آب :خاصیت قلیایی آبهای شیرین بطور کلی در اثر بیکربناتهای کلسیم و منیزیوم و گاهی بیکربناتهای پتاسیم و سدیم محلول در آب بوجود می اید در آبهائی که درجه قلیایی آنها بسیار زیاد است، کربنات ها نیز همراه با بیکربنات ها دیده می شوند.میزان کربنات کلسیم موجود در اکثر آبهای معمولی بین حداقل 5 تا حداکثر 200 میلیگرم در لیتر متفاوت است. Dr.Goli

اسلاید 47: همبستگی بین گاز کربنیک ، PH و قلیالیت آباگر مقدار گاز کربینک آب به اندازه طبیعی باشد، با افزایش مقدار قلیائیت آب،PH آن نیز بالا می رود. در آبی که مقدار گاز کربنیک آن زیاد و درنتیجه PH آن پائین است، می توان از طریق تهویه، مقدار گاز کربنیک را کم کرده و در نتیجه PH را بالا برد.مواد معدنی:میزان مواد معدنی موجود درآبها، بسیار متغیر بوده و در اکثر آبها در حد وسیعی تغییر می نماید.Dr.Goli

اسلاید 48: درجه قلیائیت و pH آب (هنگامی که گاز کربنیک محلول در آب 2 میلی گرم در لیتر باشد)Dr.Goli

اسلاید 49: آمونياك ( NH3 ) : حدود 70-80 درصد از ضايعات نيتروژن دار حاصل از متابوليسم پروتئينها در بدن ماهي قزل آلا ، به صورت آمونياك از طريق آبششها و همچنين ادرار ماهي دفع مي گردد بيشتر اين آمونياك بطور فعال و به صورت غير يونيزه از آبششها دفع مي گردد . اهميت آمونياك در پرورش ماهي به سميت شديد آمونياك آزاد براي ماهي قزل آلا مربوط مي شود با افزايش غلظت آمونياك در آب ، فرايند ترشحي اين مولكول توسط ماهي مختل شده و سبب افزايش سطوح آمونياك در بافتها و سيستم گردش خون بدن ماهي مي گردد اين وضعيت سبب افزايش PH خون مي شود و بر واكنشهاي كاتاليزور آنزيمها و استحكام غشاي سلولي اثر معكوس و نا مطلوب دارد بالا بودن سطوح آمونياك سبب افزايش مصرف اكسيژن ، صدمات آبششي ، كاهش قابليت حمل اكسيژن توسط خون ودر نهايت باعث تلفات شديد در توده ماهيان مي شود .Dr.Goli

اسلاید 50: در شرايط افزايش آمونياك آب استخر برانشهاي ماهي قادر به دفع آمونياك نبوده و با افزايش درجه حرارت آب پديده تبديل يون آمونيوم به آمونياك با سرعت بيشتري انجام مي گيرد بنابراين در درجه حرارتهاي بالا ، افزايش PH به شدت براي ماهي خطرناك است . در اين شرايط بايد از راكد ماندن آب ، رشد و نمو جلبكها و خزه ها با تميز كردن استخر جلوگيري كرد . از ديگر عوامل موثر در كاهش آمونياك ، شوري آب است . حداكثر غلظت قابل تحمل آمونياك براي ماهي قزل آلا رنگين كمان 1/. ميليگرم در ليتر است ولي در اين غلظت تغذيه ماهي مي بايست قطع گردد ولي غلظت 2./0 ميليگرم در ليتر حداكثر مقداري است كه در قزل آلا هيچ گونه كاهش راندمان تغذيه اي و رشد را ايجاد نمي كند .Dr.Goli

اسلاید 51: نيتريت ( NO2 ) : نيتريت يك ماده سمي و خطرناك است كه در اثر اكسيداسيون آمونياك به وسيله باكتري نيتروزوموناس ايجاد مي شود . پس نيتريت يك محصول حد واسط در اكسيداسيون بيولوژيكي آمونياك به نيترات است . غلظت نيتريت معمولا در آبهاي طبيعي و مزارع پرورش ماهي پايين بوده ولي ممكن است ميزان آن در اثر افزايش آلودگيها و يا كاهش اكسيژن افزايش يابد . لذا نيتريت در سيستم هاي آبراهه اي پرورش قزل آلا اهميت چنداني ندارد ولي غلظت آن در استخرهاي خاكي ويا سيستمهاي مدار بسته مي تواند به چندين برابر حد مجاز افزايش يابد . اثرات سمي نيتريت به كاهش تبادلات اكسيژني و آسيبهاي بافتي كه در ماهي ايجاد مي كند مربوط مي شود . وقتي نيتريت وارد بدن ماهي مي شود با هموگلوبين خون تركيب شده و تشكيل مت هموگلوبين را ميدهد كه نمي تواند مانند هموگلوبين اكسيژن را در خون حمل كند . ماهي كه در اين شرايط از كمبود اكسيژن رنج مي برد ، خونش از رنگ قرمز به رنگ قهوه اي تيره مي گرايد و گفته مي شود ماهي دچار بيماري خون قهوه اي شده است و در نهايت منجر به مرگ ماهي مي شود . وجود يون كلرايد در آبهاي لب شور و شور سميت نيتريت را كاهش مي دهد . بنابراين مقدار قابل قبول نيتريت براي ماهي قزل آلا بين 1./0 – 1/. ميليگرم در ليتر مي باشد .Dr.Goli

اسلاید 52: نيترات ( NO3 ) : نيترات محصول نهايي پديده اكسيداسيون بيولوژيكي آمونياك و نيتريت است كه توسط باكتري نيترو باكتر در صنايع آبي ايجاد مي شود . در مجموع نيترات در غلظتهاي پايين براي ماهي قزل آلا سمي نبوده و خطرناك نيست ولي در غلظتهاي بالاي 200 ميليگرم در ليتر به خصوص در سيستمهاي مدار بسته خطرناك است و بايد به وسيله آب تازه از محيط خارج شود . غلظت 1310 ميليگرم در ليتر براي نيمي از جمعيت مورد آزمايش ماهي قزل آلا در مدت 48-96 ساعت كشنده مي باشد .Dr.Goli

اسلاید 53: نيتروژن ملكولي آب ( N2 ) : گاز نيتروژن در آب به دليل درجه حرارت آب و غلظت زياد آن در جو كه حدود 78% حجم هوا را تشكيل مي دهد ، در محيط آب حل شده و غلظت تعادلي آن بيشتر از اكسيژن است . غلظت تعادلي نيتروژن با افزايش درجه حرارت و شوري آب كاهش مي يابد . در درجه حرارت 18 درجه سانتي گراد غلظت نيتروژن درآب در حدود 10-20 ميليگرم در ليتر است . نيتروژن يك گاز بي اثر در پرورش آبزيان تلقي شده ولي در صورت اشباع ممكن است موجب بيماري حباب گازي گردد . در اين شرايط بايد با كمك روشهاي هوادهي نسبت به خروج گاز نيتروژن از آب اقدام كرد .Dr.Goli

اسلاید 54: آمونیاکفرم غیریونیزه (NH3) آن بشدت سمی و فرم یونیزه (NH4+) آن سمی نیست.در محیط قلیائی (پی اچ بیش از 8.5) و دمای بالا (بیش از oc20) فرم یونیزه به غیر یونیزه تبدیل می شود.کمتر از 0.02 میلی گرم در لیتر مناسب است. (ایجاد بیماری خون قهوه ای brown- blood disease)تعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلتعیین درصد آمونیاک غیر یونیزه نسبت به آمونیاک کلpH 54oF 62oF 68oF 75oF 82oF 90oF 7.00.20.30.40.50.71.07.40.50.71.01.31.72.47.81.41.82.53.24.25.78.23.34.55.97.711.013.28.67.910.613.717.321.827.79.017.822.928.534.441.249.09.235.242.750.056.963.870.89.657.765.271.576.881.685.910.068.474.879.984.087.590.6To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. To determine un-ionized ammonia concentration, multiply total ammonia concentration by the percentage which is closest to the observed temperature and pH of the water sample. For example, a total ammonia concentration of 5 ppm at pH 9 and 680 F would be: 5 ppm total ammonia X 28.5% = 1.43 ppm. Dr.Goli

اسلاید 55: Dr.Goli

اسلاید 56: Dr.Goli

اسلاید 57: Dr.Goli

اسلاید 58: Dr.Goli

اسلاید 59: درجه شوري آب : شوري عبارتست از غلظت يونهاي محلول در آب وبه صورت گرم در ليتر ويا قسمت در هزار بيان مي شود . شوريهاي كمتر از 5 گرم در ليتر براي قزل آلا مناسب مي باشد . از آنجايي كه كلريد حدود 55 درصد از شوري آب را تشكيل مي دهد و اندازه گيري آن نيز راحت تر است از رابطه S=1/8066cl شوري آب را مي توان محاسبه نمود . حداكثر شوري مجاز در پرورش قزل آلا در صورت آداپته شدن 20 گرم در ليتر مي باشد .Dr.Goli

اسلاید 60: سختي كل : سختي آب به طور عمده مربوط به كاتيونهاي قليايي فلزات ( نمكهاي ) كلسيم و منيزيوم است . يونهاي كلسيم و منيزيوم به طور معمول داراي باندهاي بازي نظير كربنات و بي كربنات هستند ساير فلزات دو ظرفيتي محلول نظير آهن ، مس ، روي و سرب نيز در سختي آب نقش دارند ولي چون در آبهاي طبيعي جاري مقادير آنها پايين است در محاسبه سختي منظور نمي گردند درجه سختي كل آب به صورت ميلي گرم در ليتر يا قسمت در ميليون بيان مي شود .Dr.Goli

اسلاید 61: Dr.Goli

اسلاید 62: معمولا آبهاي نرم اسيدي هستند در صورتيكه آبهاي سخت قليايي هستند در آبهاي نرم مقدار كلسيم و ساير مواد معدني موجود در آب كم است و اين مواد بايد از طريق جيره غذايي به صورت كامل در اختيار ماهي قرار گيرد . سختي آب بر تنظيم اسمزي ماهي قزل آلا تاثير دارد . ماهي در آب شيرين نسبت به محيط اطراف خود حالت هايپر تونيك داشته و تلاش مي نمايد تا اختلاف فشار محيط را متعادل سازد بنابراين ماهي مقدار زيادي ادرار خارج مي نمايد . در دامنه قابل قبول ( 200-300 ميلي گرم در ليتر ) از نظر مقدار مجاز مواد معدني ، آب سخت براي پرورش ماهي سودمندتر است زيرا هم كلسيم مورد نياز بدن ماهي تامين مي گردد و هم مقدار انرژي مورد نياز تنظيم فشار اسمزي به منظور جايگزيني الكتروليتهاي خون را كه به طور مداوم از طريق ادرار فراوان از دست مي دهد را كاهش مي دهد همچنين مشكلات مسموميت با فلزات سنگين و داروهاي حاوي مس نيز در آبهاي سخت به حداقل خود خواهد رسيد . Dr.Goli

اسلاید 63: Dr.Goli

اسلاید 64: منابع تامین آب کارگاه ها:چشمه ها نهرها و رودخانه هاآب دریاچه ها و سدها آبهای زیر زمینی Dr.Goli

اسلاید 65: چشمه ها:مزیت هایمیزان آب یکنواخت و خنک بدون آلودگی حرارتی تقریباً ثابت در تمام فصول سال و در اغلب موارد بدون یخ بندانهای زمستانی بدون کدورت در فصل بارندگی معایب چشمه ها ممکن است در میزان گازهای محلول در آن از قبیل ازت، Co2 و سایر گازها فوق اشباع باشد که مشکلات بیماری حباب گازی را بوجود می آورد. چشمه ها نسبت به آبهای جاری اکسیژن کمتر و Co2 بیشتری دارند. Dr.Goli

اسلاید 66: انواع چشمه ها: چشمه های سقوطی (Reocrene) : چشمه های روان هستند و آب با فشار از مظهر کنده شده و بسمت پائین دست جاری می شود. آب این چشمه ها نوسانات حرارتی و pH ندارد.اشباع از اکسیژن ( 80-70% ) است.دمای آب در این چشمه ها در نواحی معتدله 10 – 7 درجه سانتی گراد است. دارای بستر سنگی یا شنی است.آب آن مخصوص ماهیان سردآبی (تکثیر و پرورش) است. Dr.Goli

اسلاید 67: چشمه های حوضچه ای (limnocren): ابتدا در حوضچه هایی می ریزند و سپس به مسیر اصلی وارد می گردند.دارای بقایای مواد آلی است.میزان اکسیژن محلول آن کمتر (50% اشباع) است.نوسانات حرارتی چندان متغییر نیست.دارای بستر شنی یا لجنی است.امکان رشد گیاهان در آن زیاد است. دارای نوسانات pH است.از نظر اهمیت پرورشی درجه 2 محسوب می شود.چشمه های گسترده (Holocren) : میزان آهن آن بالا است.دارای مجاری خاصی نیست و آب از لایه نسبتاً ضخیمی تراوش می شود. بمیزان کمی اکسیزن محلول دارد.دارای نوسانات شدید حرارتی است.pH آن پائین است. دارای مواد آلی فراوان است.میزان آبشان نیز کم است و از نظر پرورش ماهی اهمیتی ندارند. Dr.Goli

اسلاید 68: نهر ها و رودخانه هابه دلیل نوسانات دما و میزان دبی آب، باید برنامه ریزی تولید با احتساب حداقل آب دهی متوسط چند ساله (20-10 ساله ) بررسی گردد. آنهایی که نوسانات حرارتی بین 18-4 درجه سانتیگراد دارند مناسب می باشند.نهرها و رودخانه هایی که از مناطق مردابی می آیند به هیچوجه مناسب نیستند. محاسن:عدم وجود آهن محلول در آباکسیژن محلول اشباعبرای پرورش بچه ماهیان، پرواری، ماهیان آماده فروش و نگهداری مولدینتعدیل آب چشمه ها جهت تامین درجه حرارت آب مورد نیاز انکوباسیونDr.Goli

اسلاید 69: معایب:وجود سیلاب های فصلی و گل آلودگی احتمال سیل گیری کارگاه به دلیل سرعت زیاد آب در مواقع سیلابی رسوب گذاری زیاد مواد گل و لای در هنگام سیلاب و هزینه بالای لایروبیاحتمال یخبندان در بعضی شرایط خاص نوسانات حرارتی زیاد احتمال آلودگیهای انگلی و عوامل بیماریزای دیگر به دلیل وجود ماهیان بومی در رودخانه و کارگاه های بالا دستنوسانات دبی آب Dr.Goli

اسلاید 70: آب دریاچه ها و سدها :خصوصیات اینگونه منابع همانند نهرها و رودخانه است. در تابستان از نظر درجه حرارت و میزان اکسیژن و همچنین pH می تواند مراحل بحرانی داشته باشد. به دلیل رشد جلبک ها، نوسانات اکسیژن و pH بالائی دارند. Dr.Goli

اسلاید 71: آبهای زیر زمینی آبهای زیر زمینی و چشمه ها خصوصیات تقریباً مشترکی دارند.هم اکنون این منبع آبی در ایران برای پرورش ماهی قزل آلا مورد استفاده قرار می گیرد. محاسن :یکنواختی درجه حرارت آب بدون آلودگی و پارازیت ها اینگونه آبها برای استفاده در سیستمهای آبی بسته ایده آل است. معایب :نیاز به پمپاژ آب دارد. بدلیل کمبود اکسیژن و گاز های محلول (co2) نیاز ضروری به سیستم هوادهی می باشد. میزان تامین آب از طریق چاه برای مزارع بزرگ علاوه بر اینکه اقتصادی نمی باشد، مطمئن هم نیست. Dr.Goli

اسلاید 72: میزان آب مصرفی در پرورش ماهی قزل آلا:میزان آب بستگی به کیفیت و دمای آب و اندازه و بیوماس ماهی دارد.تولید در یک واحد معین بسته به میزان آب تعیین می گردد. . در طراحی یک کارگاه پرورش قزل آلا همیشه بایستی براساس حداقل آب در سال، تناژ یا ظرفیت تولید را معین نمود. به طور کلی قزل آلای رنگین کمان نسبت به آزاد ماهیان به میزان آب و اکسیژن کمتری نیاز دارند. ماهیان کوچک نسبت به ماهیان درشت، به آب بیشتری نیازمندند (چون شدت متابولیسم در ماهیان کوچکتر بیشتر است).Dr.Goli

اسلاید 73: میزان آب مورد نیاز ماهی قزل آلا در دوران انکوباسیون (oc 10) و پرورش (oc 15)0/5 لیتر در دقیقه بازای هر 1000 عدد تخم 3-1 لیتر در دقیقه برای پرورش 1000 عدد لارو 3-0 ماهگی8-4 لیتر در دقیقه برای پرورش 1000 عدد فینگرلینگ 8-4 ماهگی12- 6 لیتر در دقیقه برای پرورش 1000 عدد فینگر لینگ 12-6 ماهگیDr.Goli

اسلاید 74: در حالت معمول استخر هائی با عمق یک متر با آب تازه کافی می توان 15-10 کیلوگرم قزل آلا در هر متر مربع یا مکعب تولید نمود. امکان تولید تا 30 کیلوگرم یا بیشتر نیز موجود است ولی ضمانت کافی در حفظ شرایط بهداشتی آن وجود ندارد.طبق فرمول لگر(Leger) : در دمای 15 درجه سانتی گراد، برای پرورش 1/5 - 1 کیلو گرم ماهی قزل آلا، یک لیتر آب در دقیقه مورد نیاز است. (تن 1/ثانیه/لیتر 10) برای هر یک تن تولید ماهی قزل آلا 100 متر مربع فضا لازم است.یعنی برای تولید 15 کیلوگرم قزل آلا در یک متر مربع به جریانی معادل 10 لیترآب در دقیقه نیاز خواهیم داشت.Dr.Goli

اسلاید 75: مساله: طبق فرمول لگردر استخری به مساحت 100 متر مربع با داشتن 1000 لیتر آب 15 درجه سانتی گراد، در دقیقه (16.66 لیتر در ثانیه) چه میزان قزل آلا می توان پرورش داد؟1000 * 1.5 = 1500 کیلوگرمظرفیت تولید این مزرعه در هر متر مکعب چقدر است؟1500 ÷ 100 = 15 kg/m3Dr.Goli

اسلاید 76: محققین آلمانی(1961) Kostomarov & Schaperclausمیزان آب مورد نیاز در سیستم بازسیستم باز (extensive): 100L/Sec/haسیستم نیمه متراکم (Semi intensive): 200-300L/Sec/haسیستم متراکم (Intensive):300-500L/Sec/ha Dr.Goli

اسلاید 77: در مزارع بزرگ در ایتالیا و در دمای oc16-9 در سیستم بازبرای تولید 150 تن در هکتار – 1.5 تن در آر – 15 کیلو در متر مربع به میزان زیر آب مورد نیاز می باشد. 500L/Sec/ha = 5L/Sec/are = 0.05L/Sec/m2 = 3L/min/m2Dr.Goli

اسلاید 78: WATER REQUIREMENT (L/min/kg of fish) OF SMALL RAINBOW TROUT AT VARIOUS TEMPERATURESSize of fish(g)Size of fish(g)Size of fish(g)Size of fish(g)Size of fish(g)Size of fish(g)Temperature °C5025151051Temperature °C0.20.20.30.40.50.620.30.30.40.50.70.840.30.40.50.70.91.160.50.60.70.91.11.480.60.70.91.21.51.9100.80.91.11.41.92.3121.01.11.41.92.53.0141.21.51.92.53.23.8161.52.02.53.04.25.0181.92.42.94.25.17.120Dr.Goli

اسلاید 79: For larger fish, a general “rule-of-thumb” is to allow 0.7–1.0 L/min/kg.مقدار آب برای ماهیان بزرگتر از 50 گرم: 1-0.7 لیتر آب در دقیقه بازای تولید یک کیلوگرم قزل آلاA 100 t/year rainbow trout unit producing portion-sized fish needs about 1 m3 /sec of water.برای تولید 100 تن قزل آلا پرواری در سال به میزان :یک متر مکعب آب در ثانیه مورد نیاز است.Dr.Goli