صفحه 1:
WN مس | ۱
wey
صفحه 2:
اختلال دروغگویی در كودكان و شيوه اصلاح و
درمان آن
نام درس : روانشناسی تجربی
دانشجو:فائزه شبانیان
صفحه 3:
مقدمه ۱
۶ کودکان به عنوان یکی از گروه های ستی آسیب پذیر در معرض انواع اختلالات
رفتاری (خودسری ۰ طغیان ۰ دزدی » جرایم جنسی .اعتیاد. دروغگویی) قرار دارد.
۶ در آسیب شناسی اختلالات شخصیتی کودک »روانشناسان رشد به مقتضیات خاص
مراحل رشد ۰ و روانشناسان یادگیری اجتماعی به شرایط و مقتضیات محیطی کودک
توجه دارند.
1 .
ke ۰
+7 3
ل ااانا ۳
صفحه 4:
مقدمه ۲
۱ < دروغگویی یکی از اختلالات رفتاری است که پدر و مادر و اطرافیان با آن دست به
گریبان اند و تقریباً تمامی کودکان در تولد ۴ سالگیشان تجربه دروغگویی را آغاز می
* در تحقیقاتی که روی کودکان انجام گرفته نتایج بیانگر آن است که کودکان ۴ ساله » هر
دو ساعت یکبار دروغ می گوید ؛ در حالی که یک کودک ۶ ساله » هر یک ساعت ؛
یک دروغ می گوید.
صفحه 5:
تعریف دروع
« از نظر روانشناسی دروغ تحریف آگاهانه واقعیت بیان مطلبی است که مطابق با
واقعیت و حقیقت نیست.
۶ بین دروغ گفتن و انکار کردن(به عنوان یک مکانیسم دفاعی) تفاوت وجود دارد زیرا
فرد در انکار کردن » حقیقت را به طور کامل رد می کند اما به صورت
ناآگاهانه ,در حالی که دروغ به صورت آگاهانه گفته می شود.
صفحه 6:
دروغگویی در کودکان
۶ یکی از نکات مهم تربیتی جلوگیری از دروغگویی در کودکان است این مسئله در اغلب
خانواده ها مطرح است.
۶ بسیاری از کودکان خردسال و آنهایی که در مرز ۲سالگی هستند گاهی بين تخيل و
واقعیت فرقی نمی گذارند و خبرهای دروغ آنها به عدم درک و مهارت کودک در پی
بردن و فهمیدن صحبت ها مربوط می شود.
صفحه 7:
* تا چهار» پنج سالگی نیز دروخگویی اغلب جنبه تخیلی دارد و کودک به شرح زندگی و
تصورات خلاقه ولی خام و غیر دقیق کودکانه و خیالی خود می پردازد که اينها با شنیدن
داستان های خیالی و دیدن فیلم های افسانه ای بیشتر میشود.
* معمولا با بالا رفتن سن » چون کودک بین واقعیت و خیال فرق میگذارد کمتر به دروغگویی
تخیلی می پردازد
صفحه 8:
« از سن ۴ سالگی به بعد تدریجاً بر اثر دخالت های عوامل محیطی و تربیت
نادرست »دروغ و دروغگویی در کودک شکل میگیرد و گاه آنقدر شدید می شود
که به صورت مرضی جزنی از بی بندوباری نوجوانی را تشکیل می دهد.
f"
صفحه 9:
« در حدود ۷ سالگی »کودک نسبت به دروغ گفتن احساس بدی پیدا میکند حتی اگر
کسی متوجه دروغگویی وی نشود.
* کودک در این سن : مفهوم کار بد » مجازات را درک می کند. اما در حدود ۱۱تا
۲ سالگی به ارزیابی واقعیت ها می پردازد که طبق نظریه پیاژه نشان دهنده بلوغ
و تجربه کودک است.
در اين سن » کودک این موضوع را درک می کند که اگر جامعه بر مبنای اعتماد
تباشد ءو اگر نتواند اعتماد مردم را جلب کند شکست خواهد خورد.
صفحه 10:
درک کودک از دروغ و اشتباه
> به عنوان یکی از پیشگامان ن بررسی مفهوم دروغ در کودکان و به دنبال او
ی دیگر همچون ویمر » گرویر و پرنر و استرب
كودكان كم سن و سال درکی از مفهوم دروغ به عنوان ی ت فریب دهنده به
منظور كمراه كردن ديكران ندارند.
صفحه 11:
* کلبرگ همانند فروید و اریکسون و پیاژه معتقد است که
رشد اخلاق و تحول شناختی رابطه نزدیک و تنگاتنگی
دارند.
* سطح اول رشد اخلاقی کلبرگ اخلاق پیش عرفی نام دارد
که شامل سنین ۳تا ۱۰ سالگی است. در اين سطح قضاوت سا
اخلاقی کودکان
پاداش است.
بیشتر مبنی بر اجتناب از تنبیه و يا کسب
صفحه 12:
۶ پیاژه معتقد است هر چند که کودکان ۷۵ ساله تفاوت بين عمل عمدى و اشتباه غير
ارادی را درک می کند اما قادر به تمایز قطعی بین اين دو مقوله نیستند و هر دو را
دروغ می دانند.
۶ یافته های پیاژه نشان می دهد که در حدود ۶ و ۷ سالگی کودکان کم کم "اشتباه
غیرارادی" را از "دروغ" به خوبی تشخیص می دهند و در حدود ۱۰ تا ۱۱ سالگی
دروغ را چیزی می داند که حقیقت نداشته باشد و به فریب یعنی عمل عمدی فکر می
صفحه 13:
دروع نشانه چیست؟
۶ پروفسور ویکتوریا تالوار استاد دانشگاه مک گیل کانادا مى گوید : دروغ یک نشانه
است ۰ نشانه ای از مشکل بزرگی که در پشت آن است و کودک برای حفظ امنیت
در خود از اين راهبرد استفاده می کند.
« مطالعات طولی نشان می دهند کودک ۶ ساله ای که مرتباً دروغ می گوید در
صورتی که دروغگویی برایش راهبرد موفقی جهت مواجهه با موقعیت های سخت
اجتماعی شودهمچنان دروغگو باقی خواهد ماند.
صفحه 14:
آثار و نشانه های دروغگویی
دروغگویی تغییراتی را در بدن به وجود می آورد که می توان به
RVFV FV VS ۲
افزایش تعداد ضربان قلب
افزايش تنفس
رنگ پریدگی
خشک شدن دهان
گاهی لکنت زبان
بیهوده گویی
ناتوانی در کنترل اعضای بدن
طفره رفتن
چانه زنی
صفحه 15:
دلایل دروغگویی
* طرفداران یادگیری اجتماعی دروغ را وابسته به موقعیت می دانند » روانشناسان
رشد آن را مرحله ای از رشد کودک به حساب می آورند » روانکاوان آن را نشانه
ای از رشد فراخود می پندارد و برخی از صاحب نظران ريشه غریزی آن را در
حیوانات به صورت فریبکاری و اسنتار ذکر کرده اند ولی تجربیات روزانه خلاف
آن را ثابت می کند.
صفحه 16:
۶ والتر میشل و بندروا و آرن فرید معقدند رفتارهای اخلاقی بیشتر تحت تاثیر
شرطی شدن کنشگر و یادگیری مشاهده ای شکل می گیرد. بنابراین هنگامی که
كودك توسط والدين تنبيه مى شود » کاهش می یابد و زمانی که تقویت شود افزایش
بيدا مى كند.
در مكتب يادكيرى اجتماعى؛ رشد اخلاق يك فرآيند مرحله اى نيست بلكه
مجموعه اى از رفتارهاى اكتسابى است كه تحت تاثير تاريخجه اى از برنامه هاى
تشويق » تنبيه و مشاهده الكوهاى متنوع شكل كرفته و به صورت عادت درمى
ul
صفحه 17:
صفحه 18:
2 ۰ ۰
هدف از دروغگویی چیست
DP معمولا هدف از دروخگویی ؛ گمراه کردن طرف مقابل و یا به اشتباه انداختن فرد
دیگری خر آمری است نا در سایهآن به هدفو مقصبودی که مورد: نظزفن است
برسد کسی که دروخ می گوید معمولا قصد دارد از طریق آن به اغفال و فریب
دیگران بپردازد و آن ها را گول بزند آنچنان كه واقعیت ها را در نیابد و دستش را
تا رسیدن به مقصود باز گرداند.
: این اهداف ممکن است متعدد و مختلف باشند DP
صفحه 19:
ترس از تنبیه
* کودکان برای اولین بار دروغ را برای اجتناب از تنبیه می گویند هر وقت که به
نظرشان ممکن است تنبیه شوند یکسره دروخ می گویند.
PP بررسی های علمی نشان می دهد که بیش از ۷۰ درصد دروغ های کودکان به
علت ترس از تنبيه شدن است
۶ اگر کودک به دلیل راستگویی تنبیه شود در آینده نیز برای رهایی از مجازات
دروخ خواهد كفت
صفحه 20:
تقلید از والدین
* کودکان مانند دوربین فیلمبرداری هستند و هر چه را که می بینند و می شنوند ضبط
می کنند و بعداً عین همان را انجام می دهد .
P کودکان مخصوصاً بیشتر تحت تاثیر اعمال کسانی که دوستشان دارند » قرار می
كيرد.
۶ برای مثال : پدری که به دلیل اسباب کشی سرکارش نرفته و در خانه مانده است به
کودک خود می گوید " هر کس آمد بگو پدرم خانه نیست "
صفحه 21:
نحوه بیان و برخورد والدین
P گاهی اوقات نحوه بیان و برخورد والدین با کودک به گونه ای اسث که او را واذار
به دروخ گفتن می کنند و دروغگویی را به او آموزش می دهند.
* محققان از مطالعات مشاهده ای خود گزارش کرده اند که در کمتر از یک درصد
چنین مواردی والدین دارند از این فرصت برای آموزش دروغگویی استفاده می
کنند. در این وضعیت نه تنها والدین او را دروغگو بارمی آورند بلکه از او حمایت
بی مورد کرده و باعث می شوند که او از پذیرش مسئولیت در برابر رفتارش
سرباززند و این امر موجب نابهنجاری های رفتاری در بزرگسالی خواهد شد.
صفحه 22:
احساس تحت فشار دادن
* اکثر دروخ هایی که کودکان به والدین می گویند به منظور سرپوش گذاشتن روی
خطا و اشتباه شان است. آن ها ممکن است ناخواسته دست به کاری بزنند که نباید
می کردند » سپس برای اینکه والدین از آن آگاه نشوند آن را مخفی کنند اما سوالات
زياد والدین می تواند باعث شود که آن ها دروغ بگویند.
صفحه 23:
آزمودن والدین توسط کودک
۶ گاهی کودک دروغی می گوید تا بتواند پدر و مادر را آزمایش کرده و عکس العمل
آن ها را در برابر اين امر دریابد.
۶ برای مثال .سخنی به دروخ می گوید و منتظر عکس العمل والدین می ماند. اگر
عکس العمل آنان منفی بود کودک می گوید "شوخی کردم" و اگر عکس العمل
مثبتی نشان دادند کودک به آن ادامه می دهد. بنابراین اين نوع دروغگویی برای
کشف است نه مسئله دیگر.
صفحه 24:
جلب توجه کردن
* گاهی اوقات بزرگترها سرگرم بحث و گفتگو با هم مى شوند و كودكى را كه بين
آن هاست را فراموش می کنند. در این صورت کودک با بیان مسئله ای که واقعیت
ندارد لب به سخن می گشاید تا توجه همه را به سوی خود جلب کند.
صفحه 25:
ae ۲
رهایی از سرزنش
* از آنجایی که کودک Ota gd LIS را دوست دارد در مواردی که دچار خطا شود
برای رهایی از خطر سرزنش و تمسخر تن به دروغ می دهد و بر خلاف وأقعیت
سخن می گوید.
ارزو و اميد
دروغ كودك در مواردى مى تواند نشان دهنده اميد و آرزوى او در رسيدن به يك
هدف باشدء بنابراين آرزوهايش را به صورت تحقق يافته آن مطرح مى كند.
صفحه 26:
ناراحت کردن و ARS جویی
* در مواردی دروغگویی نوعی انتقام گیری است. برای مثال. کودک شيشه ای را
می شکند و آن را به خواهرش نسبت می دهد یا کودک سعی می کند با گفتن دروغ
پدر و مادر را مضطرب سازد و حتی آبروی آن ها را ببرد. اینگونه رفتار در
کودکانی که ظرفیت روانی مناسبی ندارند و اغلب احساس ضعف و حقارت می
کنند, بیشتر دیده می شود.
صفحه 27:
۶ گاهی کودک با گفتن دروغ می خواهد خود را به منافعی برساند که بزرگترها او را
به انجامش واداشته اند. برای مثال به او گفته اند اگر در فلان درس نمره بیست
بگیری برایت بازی مورد علاقه ات را خواهم خرید.
عادت و تربیت غلط
* عده ای نیز هدف معینی از دروغگویی ندارند بلکه بر اثر عادت و تربیت غلط
دروخ می گویند. دروغگویی می تواند به دلیل دستیابی به جاه و مقام شخصیء
فراموشی؛ عدم تفاهم» آگاهی؛ شتابزدگی و نیز در قالب داستان سرایی رخ دهد.
27
صفحه 28:
و
تفکر پیس عملیاتی
۶ در کودکان کمتر از ۵ سال به فراوانى ديده مى شود كه بين واقعیت و تخیل تفاوتی
قائل نيستند و اين امر در گفته هایشان نمود پیدا می کند از این رو دروغگویی آن
ها جنبه تخیلی دارد.
۶ برای مثال کودکان اين دوره هر چه را که حرکت دارد جاندار می پندارند. هنگامی
که از کودک بپرسید آیا خورشید جاندار است او می گوید؛ بله. زیرا نور می دهد
دلیل پاسخش این است که طرز فکر او اغلب زنده گرایانه یا جاندارپندارانه است.
28
صفحه 29:
تشویق نادرست والدین
۶ گاهی کودک به علت شیرین زبانی دوران خردسالی دروغی مطرح می کند و
والدین بدون توجه به عواقب آن شروع به تشویق و بوسیدن او می کند . کودک نیز
روز بعد برای اينکه محبت بیشتری ببیند دروغ بزرگتری خواهد گفت و این امر به
تدریج در او به صورت عادت درمی آید.
صفحه 30:
حفظ احساسات دوستی
< هنگامی که کودکان یک دلی را تجربه کنند و از روابط اجتماعی پاخبر شوند »
موقع دروغگویی» دیگران را نیز مورد ملاحظه قرار می دهند . آن ها برای حفظ
احساسات دوستی دروغ می گویند.
كن 'مدرسه انتدابى حفظ راز قسمت مهمى أز:دؤستى أت أن اين زؤ مین اش
دروغ كفتن بخشى از آن شود.
صفحه 31:
لو ندادن
* کودکان قبل از اينکه بتوانند حرف بزنند با لو دادن آشنا هستند. حدود ۱۴ ماهگی
وقتی کودک دیگری اسباب بازی یا کلوچه شان را بر می دارد با اشاره از
مادرشان کمک می خواهند. به طوریکه از زل زدن و گریه کردن استفاده می کنند
و درخواست از والدین به یک عادت تبدیل می شود و حدود ۴ سالگی کودکان
قانونی را یاد می گیرند تا آن ها را از این عادت خلاص کند و آن این است "
چیزی نگو " يا " لو نده "
صفحه 32:
حسادت و رقابت
* منشا برخی از دروغ های کودکان حسادت و رقابت
است گاهی کودک می بیند که برادر يا خواهر
کوچکترش با شیرین زبانی های خود نظر پدر و مادر
را جلب کرده و محبت آن ها را به خود جلب کرده
است بنابراین چون قدرت انجام عمل و رقابت را ندارد
دروغ می گوید تا بدین وسیله خود را نزد والدین
دوست داشتنی نشان دهد.
صفحه 33:
خوا دنمایی
* گاهی کودک برای اینکه در میان جمع خود را دست کم نگیرد به كزافه كويى مى
پردازد و به دروغ از خود یا خانواده اش تعریف می کند. بدین ترتیب که قدرت یا
شایستگی قابل تمجیدی را به خود یا والدینش نسبت می دهد.
۶ این نوع دروغگویی اغلب در کودکان محروم از محبت یا دارای احساس حقارت
دیده می شود.
صفحه 34:
عادت و تربیت dale
« عده ای نیز هدف معینی از دروغگویی ندارد بلکه بر اثر عادت و تربیت غلط
دروغ می گویند.
* دروغگویی می تواند به دلیل دستیابی به جاه و مقام شخصی مفراموشی عدم تفاهم »
ناآگاهی ۰ شتابزدگی و نیز در قالب داستان سرایی رخ دهد
صفحه 35:
دروغگویی در چه کودکانی بیشتر دیده می شود
۶ کودکانی که به صورت افراطی خواستار جلب توجه و محبت اند
* کودکانی که شجاعت لازم و کافی را ندارند و ترسو هستند
< کودکانی که ضعیف » عصبی و هیجانی هستند
۶ کودکانی که دوران کودکی توام با محرومیت و نابسامانی داشته !
* کودکانی که قدرت تحمل آن ها پایین است
35
صفحه 36:
Zs ۱ \ ۳
روش های اصلاح و درمان دروغگویی
* اينکه امکان اصلاح کودک دروغگو وجود دارد یا نه؟
پاسخ مثبت است زیرا کودک در مرحله آغاز زندگی است و امکان ایجاد هر گونه
تحول و تغییری در او وجود دارد و او پپش از هر سن دیگری تغییر پذیر است.اما باید
بدانیم
P چرا کودک دروغ می گوید؟
۶ چچه انگیزه وعللی او را به دروخ واداشته؟
> هدف از اين نوع دروغ چیست؟
صفحه 37:
۶ گفته می شود که استفاده کودکان از تخیل در انکار واقعیت جنبه مهمی از رشد خود
و صیانت نفس می باشد اما هنكامى كه اين امر تا بزركسالى ادامه يابد تبديل به
دروغگویی بیمارگونه می شود.
۶ بسیاری از افراد دارای دروغگویی بیمارگونه نشانه هایی از اختلال نقص توجه/بیش
فعالی و اختلال وسواس بی اختیاری را دارند که از طریق دارو قابل درمان هستند و
برای دروغگویی بیمارگونه در اختلالات شخصیت ترکیبی از درمان دارویی و
درمان شناختی پاسخ می دهد.
صفحه 38:
“« بررسی جالبی درباره دروغگویی بیمارگونه در ژورنال
زشکی انگلستان در اکتبر ۲۰۰۵ به چاپ رسیده است که
در آن آمده است مغز کسی که دروغگویی بیمارگونه دارد
ممکن است تفاوت اندکی با مغز افراد راستگو داشته باشد.
افراد دارای دروغگویی بیمارگونه در قطعه پیشانی کرتکس
مغزشان ۲۶ درصد ماده سفید بیشتری نسبت به افراد دارای
اختلالات شخصیت دیگر که دروغگویی نداشتند نشان دادند.
نمونه بارز مقدار کم ماده سفید در مغز افراد دارای سندروم
اتیسم است که به طور کلی نمی توانند دروغ بگویند.
صفحه 39:
« کودکان بزرگتر از ده ساله ای که به طور مداوم دروغ های بزرگ می گویند؛
ممکن است دچار مشکلات جدی عاطفی و روانی باشند. برخی از کودکان نمی
توانند بین رویا و واقعیت تفاوتی بگذارند. برخی دیگر می دانند که به رویابافی
call tle ولی اصلاً از این موضوع احساس ناراحتی نمی کنند. تمام این کودکان به
مشورت با یک متخصص نیازمندند.
صفحه 40:
ایجاد محیط سالم در خانه
PP خانواده ها باید اهمیت صداقت را در زندگی شخصی شان در نظر بگیرند. ولی
اكثر اوقات کردار و رفتار والدین است که به کودکان نشان می دهد صداقث و
راستی را مورد تقدیر ویژه قرار دهند.
۴ از آنجایی که در کودکی جنبه نقش پذیری و تقلید در کودک بسیار فعال است محیط
خانه و تربیت کودک باید بدون هرگونه دروخ و فریبکاری باشد.
صفحه 41:
ایجاد ارتباط صمیمی و احساس اعتماد در کودک
* بسیاری از کودکان به اين دلیل به ما دروخ می گویند که فرصت و امکان
راستگویی را از آن ها گرفته ایم. اگر به آن ها بگوییم که آزادند بدون ترس و
وحشت از تنبیه و سرزنش » مسئله و مشکل خود را با ما در میان بگذارند و
نیازهای خود ما را به ما بگویند دیگر مشکل دروغگویی نخواهد داشت.
* اصولاً محیط صادقانه و صمیمی در تربیت و اصلاح افراد موثر است.
صفحه 42:
ايمن كردن كودك از تنبيه و مجازات
* برای درمان دروغگویی کودک هرگز به تنبیه متوسل نشوید» زيرا اين درمان »
سطحی و یک بازدارنده موقتی است و اين رفتار ناپسند را از بین نمی برد.
۶« تنبیه و سرزنش برای مواردی است که عمدی در کار باشد» اگر در همان کار
عمدی نیز حرف راستی گفته شود باید میزان مجازات کمتر در نظر گرفته شود.
فرزندان ما بايد در خانه احساس آرامش و اطمينان كنند و مطمئن باشند كه خطا
هاى غير عمدشان بخشيده مى شود.
صفحه 43:
۶ ساده ترین راه برای تشویق کودکان به راستگویی آن است که کودکان را مورد
تحسین قرار دهید. مطمئن شوید که تحسین کودک متناسب. سنش باشد.
۶ برای مثال اگر کودک سه چهار ساله ای روبه رو شوید که شيشه مربا را شکسته
است و در حاليكه مكث کوتاهی کرده به جای اینکه بگوید من نکردم می گوید
" فوراً به او بگویید از راستگویی او بسیار خوشحال هستید و رفتارش
عالی است؛ بعد جریمه ای برای شکستن شیشه مربا تعیین کنید.
صفحه 44:
* برای راستگویی به کودک پاداش بدهید. اگر کودک به شما راست می گوید که کجا
بوده به او بگویید از اين به بعد به او اطمینان دارید و به او اجازه مى دهيد به
جاهای بیشتری برود. اگر کودکتان قبل از اينكه شما بفهمید نزد شما آمد و كفت كه
چه کار کرده» او را کمتر از حالت معمول تنبیه کنید. البته اجازه ندهید کودک از
این روش برای فریب دادن شما استفاده کند. وقتی رفتار راستگویی را در کودک
تقویت و تثبیت کردید تحسین ها و پاداش ها را به تدریج کاهش دهید.
صفحه 45:
۶ اگر دروغگویی کودک مورد نظارت و رسیدگی قرار نگیرد منجر به اختلال
دروغگویی وسواسی در کودک می گردد. گاهی مشکل دروغگویی وسواسی در
کودکان می تواند راه را برای اختلالات رفتار اجتماعی مانند PCOWO/BOOD
باز كند.
P اولين قدم در درمان شخص داراى دروغكويى وسواسى اين است كه وى مشكل
خود را بفهمد و بيذيرد.
صفحه 46:
از آنجایی که دروغگویی وسواسی جزیی از وجودشان می شود دستيابى به اين
آكَاهى واقعاً مشکل است. از اینرو اولین قدم در اثربخشی درمان » پذیرش است.
قبل از درمان ارزیابی ذهنی به عمل می آید.
درمان دروغگویی وسواسی می تواند شامل روان درمانی ۰ رفتار درمانی »
جلسات مشاوره » دارو درمانی و درمان های دیگر باشد.
صفحه 47:
محدود کردن توقعاتمان از کودک
* از کودک انتظار نداشته باشید که همه خواسته های شما را برآورده کند و کاری را
که شما از انجامش ناتوان هستید یا تنبلی تان مى آيد آن را انجام دهيد؛ او برایتان
انجام دهد.
صفحه 48:
* 09 2 ۰ .
پذیرش دروغگویی از طرف کودک
+ آیا وقتی کودک بپذیرد که اشتباهی انجام داده است از را تلبیه می کنید؟
وقتی کودک مسئولیت رفتارش را پذیرفت آن موقع مطمئن می شوید که رفتار
کودک رفتاری بوده که شما ازآن متنفر بودید و کودک فهمیده که برای شما شخص
مهمی است,
۶ این نکته ای است که وقتی کودک آن را بفهمد می تواند مسئولیت دروخ خود را
بپذیرد. و بعد رفتارش را اصلاح کند. به عنوان پدر و مادر باید فرصت اصلاح
رفتار را به کودک بدهید. او را آگاه کنید که چرا رفتارش غير قابل پذیرش است و
بعد درباره ی رفتارهای مناسب به او آگاهی بدهید.
صفحه 49:
پذیرش کودک از طرف والدین
* والدین و مربیان باید نشان دهند که آماده پذیرش کودک و حتی خطاهای او هستند.
حاضرند به حرف های او گوش دهند و به احساسات و عواطف او احترام بگذارند.
در برابر لغزش او خشونت به خرج ندهند و آبرویش را در بین جمع حفظ نمایند.
اين امر زمینه و امکان دروغگویی را از کودک می گیرد و او را در مسیر اصلاح
قرار می دهد.
صفحه 50:
رازدار بودن والدين
« گاهی برخی از فرزندان » حقایق خود را با والدین در میان نمی گذارند زیرا
احساس می کنند آن ها رازدار نیستند و اگر مسئله را بدانند آن را نزد اين و
آن بازگو می کنند و در آن صورت آبروی کودک می رود. اگر کودک احساس کند
آبرویش رفته است » فردی خطرناک خواهد شد و همیشه به فتنه گری و دروغ
خواهد پرداخت و همواره باید د مورد حرف هایی که می زند تامل کرد.
50
صفحه 51:
نصيحت كردن کودک
P نصيحت كردن در كودكان بيشتر تاثير دارد زيرا آنان هنوز از فطرت ياك خود
فاصله جندانى نكرفته اند و درون ضميرشان ياك و صاف است. بيان اينكه خدا از
آدم دروغكو راضى نيست مى تواند در بازداشتن او از اين كار تاثير داشته باشد.
بهتر است والدين به كودك بفهمانند كه خود آنها هم وقتى به سن كنونى فرزندان
خود بودند اغلب خطا هايى نظير آنجه از آن ها سرزده مرتكب مى شدند كه با
ارايه راه هاى صحيح از طرف بزركان خانواده اصلاح شده اند.
صفحه 52:
: ay ع ۳
چشم پوشی از دروغ کودک
> در مورد کودکان خردسال دروغشان اعتماد به نفس آن ها را که کودکان خوبی
هستند و کارهای خوبی می کنند به چالش می طلبد از اين رو بخشش در خانه برای
تربیت فرزندان در رعایت ضوابط اخلاقی ضروری است ولی زیاده روی در آن»
درست نيست.
۶ براى واداشتن كودك به راستكويى ضرورى است در بعضى از موارد؛ از برخى
خطاهای کودک چشم پوشی کنیم. حتى رعايت عدالت ايجاب مى كند كه او در
مواردى كارهاى جزئى خود را كه آشكار شدن آنها موجب شرمندكى و خجالتش
مى شوند از ما ينهان كند البته در صورتى كه ضد اخلاقى نباشد.
52
صفحه 53:
محبت کردن به کودک
۶ باید به کودک محبت کرد به طوری که او گرمی و
لذت آن را بچشد و احساس کند. محبت باعث می
شود که کودک نیازی به تظاهر نداشته باشد و به
دروغ و فریب روی نیاورد.
محبت او را وادار می کند در مسیری حرکت نماید
که والدین برای او ترسیم کرده اند. البته این محبت
آن است که در مواردی خطای او نادیده گرفته شود
و اگر هم خطایی مستحق تنبیه انجام داد او را
بخشید.
صفحه 54:
۰ | مر ۴
بیان عواقب و نتایج دروغگویی
* کودکان سن و تجربه ای ندارند تا در سایه آن بتوانند آینده را آنچنان که هست
و یا تجربیات زیادی ندارند تا بتوانند عواقب نامطلوب وضعی را که در اثر
دروغ پدید خواهد آمد درک کنند.
* در اینجاست که والدین و مربیان می توانند به کمک داستان های مربوط به
دروغگویی و بیان نتیجه آن» کودک را راهنمایی کنند » البته داستان گویی از
همان سنین نوباوگی زمانی که کودک هنوز وارد این مرحله نشده است موثرتر می
باشند.
صفحه 55:
هشدار دادن به کودک
۶ معمولا تلاش می کنیم به کودک بفهمانیم که راه او راهی
نادرست است. البته این سخنان برای همه کودکان قابل
فهم نیست. این کار مستلزم آن است که کودک از قبل
بداند که دوست داشتن والدین چه معنایی دارد و دوست
نداشتن شان چه زیان هایی برای او خواهد داشت بعدها
مى توان به او كفت كه خدا اين كار را دوست ندارد و
جيزى را كه خدا دوست نداشته باشد برايش عقوبت و
مجازات تعیین می کند » او را به جهنم و از محبت ها و
لذت ها محروم می کند.
55
صفحه 56:
اعلام نارضایتی والاین
“ يدر و مادر با نشان دادن حالت خود و با بیان خویش به او تفهیم کنند که از عمل او
راضی نیستند ؛ دوست ندارند »دروغ او را بشنوند و از اينكه او در حضور جمع
دروغى به اين بزركى كفته » خوشحال نيستند » والدين در مواردى با نشان دادن
قيافه مظلومانه و حق به جانب به او نشان دهند كه آبرويشان با اين دروغ رفته
است و آنها از اين مسئله ناراحت هستند بايد اين مسئله را به كونه اى در ذهن
كودك بزرك كرد تا ديكر اين حالت تكرار نشود.
صفحه 57:
هه ی :
بیان شرایط ارزشمند بودن کودک
۶ والدین و مرببان بايد به کودک تفهیم کنند که اگر برای او ارزش و احترامی قانلند
بخاطر صداقت اوست و اگر صداقت و درستی را رعایت نکند احترامی نخواهد
داشت. به او تفهیم کنند که باید به آن اندازه از رشد اخلاقی برسد که اگر راستگویی
به ضرر و زیان او باشد باز هم راست بگوید و صداقت و قاطعیت را از دست
ندهد.
۶ کودکان و بزرگسالان باید بدانند که محبوبیت ارزشمند از طریق راستگویی به
دست می آید نه دروغ و فریبکاری.
57
صفحه 58:
ندادن فرصت به کودک
« اگر نمی توانید کسی را از دروغگویی بازدارید می توانید از اينکه قربانی دروغش
باشید اجتناب کنید. تنها عامل کلیدی دروغگویی که اندکی بر آن کنترل دارید ؛
فرصت دادن به فرد دروغگوست و شما با ندادن فرصت به او باعث می شوید تا
نتواند به شما دروغ بگوید. هميشه به نقش تان در موقعیتی که کسی به شما دروغ
مى كويد توجه كنيد شايد خودتان اين فرصت را به او داده ايد!
58
صفحه 59:
é
ایجاد سرخوردگی در کودک
* در مواردی که دروغگویی کودکان تکرار شود می توان در حد اعتدال سرخوردگی
در او ایجاد کرد» برای مثال موقعی که سرگرم درو غگویی است با قیافهای گرفته,
بدون لبخند و بدون تایید با او مواجهه شوید و در برابر حرف هایش بی تفاوت
باشیده و میان صحبتش ۰ خودتان با فرد دیگری صحبت کنید و موضوع بحث را
عوض کنید تا بفهمد موفق نشده است.
صفحه 60:
هشدار به والدین درباره تنبیه کودکان
P اسکینر به دلایلی استفاده از تتبیه در خاموش کردن یک ت۳۳
رفتار نامطلوب را رد می کند كه به ذكر آن می پردازیم:
اثار هیجانی نامطلوبی به بار می آورد ف
مى شود مى ترسد و اين ترس به هر آنجه كه هنكام
شدن او حضور دارند تعمیم می بد. مثلا اگر
کودک را در حمام خانه بفرستید که تنبیه شود » هرگاه
برای حمام کردن او را به داخل حمام ببرید هیجان ترس
را یروژ خواهت داد
صفحه 61:
۶ تنبیه در درازمدت بی اثر است بعضی صرفاً به طور موقت باعث می شود تا
رفتار ظاهر نشود و هنگامی که دیگر تهدید تنبیه وجود نداشته باشد » باز هم بروز
خواهد کرد مثلاً کودک در غیاب تنبیه کننده ممکن است به کودکان فحش
بدهد »شيشه بشکند و . کودک یاد گرفته که در حضور فرد تنبیه کننده اين
رفتار را ظاهر نسازد اما دلیلی نمی بیند که در غیاب عامل تنبیه کننده این رفتارها
را انجام ندهد.
1 1 1
صفحه 62:
> تنبیه به فرد نشان می دهد که چه کاری نکند نه اينکه چه کاری بکند. در مقایسه با
تقویت کردن » تنبیه عملاً هیچ گونه اطلاعی در اختیار ارگانیسم قرار نمی دهد.
* تقویت نشان می دهد رفتاری که کودک انجام داده . موثر بوده است. تنبیه غالباً می
گوید که رفتار فرد موثر نبوده و نیاز به یادگیری بیشتری دارد اما چیزی را به فرد
یاد نمی دهد.
صفحه 63:
صدمه زدن به دیگران را توجیه می کند. اين امر در مورد کودکان بیشتر
صادق است زیرا وقتی کودکان تنبیه می شوند تنها چیزی که ياد مى كيرند اين
است که در بعضی موقعیت ها صدمه زدن به دیگران جایز است.
صفحه 64:
« تنبیه اغلب یک رفتار نامطلوب را جانشین رفتار نامطلوب دیگری می کند. کودکی
که برای ریخت و پاش چیزها تنبیه می شود ۰ یک بچه گریه کن از آب درمی آید »
درست مثل شخصی که به دلیل دزدی تنبیه می شود و در فرصت مناسب به جرایم
سنگین تری دست می زند.
صفحه 65:
* تنبیه نسبت به فرد تنبیه کننده پرخاشگری ایجاد می کند تنبیه در شخص تنبیه شده
پرخاشگری ایجاد می کند بطوریکه ممکن است او به صورت کلامی یا جسمی به
فرد تنبیه کننده حمله کند.
صفحه 66:
< استفاده از تنبیه در مقابل استفاده از پاداش یک روش کاملاً ناکارآمد برای مادران
در تربیت درست فرزندان شان است. شراهد نشان می دهند مادرانی که فرزندان
خود را برای مدفوع کردن در شلوار تقبیه می کردند فرزنداتشان مبتلا به شب
ادراری شدند. مادرانی که کودکان خود را برای وابسته بودن به دیگران تنبیه می
کردند از مادرانی که تنبیه نمی کردند کودکان وابسته تری داشتند.
صفحه 67:
خلاصه بندی ۱
* محیط خانواده مهمترین عامل سازنده شخصیت کودک است و پدر و مادر برای
کودک. نخستین الگوها به شمار می روند. بنابراین قبل از هر جيزء خودتان بايد
راستگو و درست كردار باشيد و نبايد بين اعمال شما و اندرزهايى كه به كودك مى
دهيد تفاوت داشته باشد هركز به كودك قولى ندهيد كه قادر به انجام آن نباشيد.
« به ياد داشته باشيد كه هركاه به كودك قولى مى دهيد بايد تا آنجايى كه امكان دارد
به آن عمل كنيد زيرا در غير اين صورتء كودك توجهات شما را درك نخواهد
کرد و شما را متهم به دروغگویی خواهد نمود.
صفحه 68:
خلاصه بندی ۲
۶ بايد بدانید که با استفاده از تتبیه نمی توانید دروغ را از ذهن کودک ياك كنيد بله
تنها بطور موقت جلوی دروغگویی او را آن هم نزد خود می گیرید و احتمالا
کودکتان در فرصتی مقتضی به اين کار اقدام خواهد کرد.
۶ اگر میخواهید راستی و درستی را در کودکتان پرورش دهید باید آماده ی شنیدن
تلخ و شیرین از زبان کودک باشید. باید به کودک اجازه دهید تا احساسات
مثبت و منفی خود را بدون ترس و واهمه بیان کند. عکس العمل شما در مقابل
حرف هایش زمینه فکری او را در مورد فایده و مضرات راستگویی شکل می
دهد.
صفحه 69:
خلاصه بندی ۲
۶ هر گاه از کودکتان دروغی شنیدید موضوع را زیاد بزرگ نکنید» کودک را وادار
به اعتراف نكنيد» با خشم و عصبانیت با کودک برخورد نکنید» می توانید با
خونسردی به کودک بگویید که دروغ گفتن ضرورتی ندارد. هرگز از کودک توقع
انجام کاری که خارج از توان جسمی و ذهنی اش است را نداشته باشید. کودک از
رنجش پدر و مادر می ترسد و نگران می شود و برای اينکه علاقه و محبت والدین
را از دست ندهد متوسل به دروغ می شود.
صفحه 70:
خلاصه بندی ۴
هرگز کودکتان را تحقیر نکنید» خانواده هایی که Latte کودکشان را تحقیر می کنند
و وی را دست کم می گیرند باعث می شوند تا کودک برای ارضای حس خودنمایی
خود و نشان دادن عرضه خویش, متوسل به دروغ های عجیب و غریب شود.
كودكتان را با كودكان ديكر مقايسه نكنيد زيرا با این کار حس حسادت وی را
تحريك مى كنيد وخود حسادت باعث دروغكويى كودك مى شود.
۶ اگر کودکتان الگویی از دروغگویی پیدا کرده و يا در مورد مسائل مهمی دروغ می
گوید» و حتی بعد از معلوم شدن حقیقت نیز بر دروغ خود اصرار می ورزد» روش
منطفی این است که با روانشناس کودک مشورت کنید.
صفحه 71:
1